ЖОСПАР
Кіріспе 2
1. Кәсіпорынның қаржылық жағдайының мазмұны 4
1.1 Қаржылық жағдайды бағалаудың мәні 4
1.2 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау көрсеткіштер жүйесі және
1.3 Қаржылық жағдайды талдау әдістері 12
2. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау 15
2.1 Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін талдау 15
2.1.1 Кәсіпорынның активтерін талдау 15
2.1.2. Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын талдау 16
2.1.3 Кәсіпорынның өтімділігі мен төлем қабіліттілігі 20
2.1.4 Кәсіпорынның рентабельділігін талдау 25
2.2 "ҚазТрансГаз Дистрибьюшн" АҚ – ның қаржылық
Қорытынды 33
Қолданылған әдебиеттер 34
Кіріспе
Ғылымның көптеген салалары, жалпы Қазақстан Республикасының экономикасы сияқты
Қаржылық талдаудың мақсаттарының бірі кәсіпорынның қаржылық жай- күйін
Осы курстық жұмыстың міндеттері қаржылық талдаудың міндеттерімен сәйкес
Кәсіпорынның қаржылық жай-күйін сипаттайтын көрсеткіштерді анықтау;
Кәсіпорынның қаржылық жай-күйіне әсер ететін факторларды анықтау;
Кәсіпорынның қаржылық жай- күйін сипаттайтын көрсеткіштердің сандық және
Белгіленген күнге кәсіпорынның қаржылық жай- күйін бағалау;
Кәсіпорынның қаржылық жай-күйінінің өзгеру қарқынын анықтау.
Бұл жұмыс екі бөлімнен тұрады: бірінші бөлімінде кәсіпорынның
Менің жұмысымның мақсаты нақты кәсіпорынның («Барлау-Өндіру «ҚазМұнайГаз» АҚ)
1. Кәсіпорынның қаржылық жағдайының мазмұны
1.1 Қаржылық жағдайды бағалаудың мәні
Нарықтық қатынастар жағдайында кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдаудың мағызы
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы кәсіпорынның өз қызметін қаржыландыру қабілеттілігі
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы тұрақты, тұрақсыз және дағдарыс жағдайында
Шаруашылық қызметтің негізгі бөлігі ретіндегі қаржылық қызмет ақша
Нарықтық экономика жағдайында дұрыс жұмыс істеп, банкроттыққа ұшырамау
Нарықтық экономика жағдайында қызмет етуші кәсіпорындардың қаржылық жағдайын
кәсіпорынның қаржылық жағдайына баға беру және оның есеп
активтер мен оларды қалыптастыру көздері арасындағы сәйкестікті,
қаржы-есептік және несие ережесін сақтау;
кәсіпорын активтерімен және оның міндеттемелерінің құрылымын зерттеу;
баланс өтімділігін, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығының және төлеу қабілеттілігінің
кәсіпорын табыстылығын бағалау.
Қаржылық жағдайджы талдау кәсіпорынның шарушылық қызметін талдаудың қарытындылаушы
Сонымен, кәсіпорынның қаржы жағдайы осы кәсіпорынның белгілі бір
Кәсіпорынның қаржы жағдайы дегеніміз кәсіпорынның өз қызметін қаржымен
1.2 Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау көрсеткіштер жүйесі және
Кәсіпорынның қаржылық жай-күйін мұқият талдау кезінде қаржылық есеп
Сатылас талдау – есеп беру нысаныны баптарының салыстырмалы
Көлденең талдау – есеп беру нысанының кейбір
Көрсеткіштер жүйесі – бұл берілген объектінің жағдайы мен
Кәсіпорынның қаржылық қызметін толық сипаттауға мүмкіндік беретін аналитикалық
Экономикалық потенциал дегеніміз кәсіпорынның иелігіндегі материалды, еңбек және
Экономикалық потенциалдың екі жағын ашуға болады: кәсіпорынның мүліктік
Келтірілген тәсілдеме кәсіпорынның мүліктік жай- күйін, өтімділігі мен
Кәсіпорынның мүліктік жай- күйін анықтайтын негізгі сипаттамалар кәсіпорынның
Кәсіпорынның өтімділігі мен төлем қабіліттілігі меншікті айналым
Активтердің өтімділігі ақша қаражаттарға айналу қабілеттігі, ал өтімділік
Кәсіпорынның төлем қабілеттілігі дегеніміз дереу өтелуі тиіс кредиторлық
Төлем қабілеттілік – дебиторларға қатысты саясат, ақша қаражаттарын
Кәсіпорынның іскерлік белсеңділігі оның дамуымен, натуралды және құндық
Ресурстардың үш түрі бар: материалды, еңбек және қаржы.
Қаржы жағынан кәсіпорынның нәтижелілігі пайда мен рентабельділік
Рентабельділік көрсеткіштері – қатысты көрсеткіштер. Оларда пайда кәсіпорынды
Жоғарыда аталған талдаулардың негізіне сенімді ақпарат көздері болуы
бухгалтерлік баланс;
табыстар мен шығыстар туралы есеп (пайда мен залалдар
меншікті капиталдағы өзгерістер туралы есеп;
ақшаның қозғалысы туралы есеп;
есеп саясаты мен түсіндірме жазбахат.
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалауда негізгі ақпарат көзі қызметін
Баланс ақпараттары негізінде сыртқы қолданушылар берілген кәсіпорынмен өзінің
Бухгалтерлік баланс- қаржылық есептің негізгі түрі бола
Баланс көрсеткіштері кәсіпорынның капиталы орналастыру тиімділігін, оның
Қарылық жағдайы талдау барысында тек бухгалтерлік баланс мәліметеріне
Баланс табиғаты жағынан тарихи сипатта болады.
Баланс кәсіпорын қаржысында және міндеттемелерінде статус – квоны
Баланс салыстырмалы шаруашылық аралық талдау жүргізу үшін қажетті
Баланста кәсіпорынның қаражатылығының айналымы туралы мәлімет жоқ.
Баланс есепті кезеңнің басы мен соңындары мезгілдік мәліметтердің
Баланста кәсіпорынның активтерін сатып алуда тарихи бағаны қолдану
Баланс және қаржылық есеп берудің басқа да нысандары
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау үшін бір операциялық цикл
Қаржылық жағдайды талдау мен бағалау мақсатында барлық кірістер
Есеп саясаты қаржылық есеп беруді дайындау барысында қолданылған
1.3 Қаржылық жағдайды талдау әдістері
Нарықтық қатынасың қалыптасуы шаруашылық қызметін біртұтас кешенді
Әлемдік тәжірибе көрсеткендей есеп берудің екі түрі бар:
Қаржылық талдаудың тәжірибесі қаржылық есепті оқудың негізгі ережелерін
көлденең талдау;
тікелей талдау;
трендтік талдау;
салыстырмалы талдау;
факторлық талдау;
қаржылық коэффициенттер әдісі.
Көлденең талдау – есеп берудің әр бабын өткен
Тікелей талдау - әрбір есеп позициясының жалпы нәтижеге
Трендтік талдау – барлық көрсеткіштер 100 пайыз деп
Салыстырмалы талдау – фирманың, еншілес фирмалардың, бөлімшелердің және
Факторлық талдау – жекелеген факторлардың қорытынды көрсеткішке тигізетін
2. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын бағалау
2.1 Кәсіпорынның қаржылық жай – күйін талдау
2.1.1 Кәсіпорынның активтерін талдау
Баланс активтерінің құрамы мен құрылымының динамикасын талдау –
Қаржылық есептің маңызды элементі болып саналатын активтерді талдау
Активтердің артуы кәсіпорынның болашақтағы дамуын көрсететін болғандықтан,
Алайда, кәсіпорын мүлік құнының өсу себептерін талдағанда, жоғары
Баланс мәліметтері бойынша активтердің құрамы мен олардың таратылуына
(1)
Осы көрсеткіштен кейін ағымдағы активтерінің қозғалыс коэффициентінің үлесін
(2)
Кәсіпорын активтерін таратудың тиімділігін сипаттайтын келесі көрсеткіш –
2.1.2. Кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын талдау
Талдау жүргізу барысында келесі әрекет баланс активтерінің құрылу
Активтердің қорлану көздерін талдау кезінде меншікті және қатыстырылған
Меншікті капиталдың көлемін ғана анықтап қана қоймай, сонымен
Ктс =
Бұл коэффициенттің өсуі кәсіпорынның қаржылық тәуелсіздігі жоғары екендігін
Осы көрсеткішке кері көрсеткіш тәуелділік коэффициенті қолданылады. Ол
Кт=
Бұл үлес жоғары болған сайын, кәсіпорынның сыртқы қаржыландыру
Келесі, кәсіпорынның қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын меншікті капиталдың қатыстырылған
Кк=
Бұл коэффициент жоғары болған сайын соғұрлым банктер мен
Батыс фирмаларында қаржыландыру коэффициентінің кері көрсеткіші кеңінен қолданылады,
Кк/м=
Бұл коэффициент кәсіпорын активтеріне салынған меншікті қаражаттың әрбір
Кәсіпорынның ең төменгі қаржылық тұрақтылығын сақтау үшін бұл
Кәсіпорынның тәуелсіздік дәрежесін сипаттайтын ең маңызды көрсеткіштердің бірі
Ккт=
Бұл дербестік коэффициентімен салыстырғанда анғұрлым жұмсақ көрсеткіш. Бұл
Кұ/м=
Бұл коэффициент қаржылық есеп берудің активтерін қаржыландыру үшін
Капиталдың құрылымын қалыптастырудың тиімділігін анықтау үшін инвестициялау коэффициенті
Ки=
Оның қалыпты шамасы 0,5-ке тең немесе көп болуы
2.1.3 Кәсіпорынның өтімділігі мен төлем қабіліттілігі
Кәсіпорынның қаржылық жағдайын сипаттайтын көрсеткіштерінің бірі оның төлемқабілеттілігі
Жалпы, өтімділіктің екі тұжырымдамасы белгілі: кәсіпорынның өзінің қысқа
Баланс өтімділігін талдаудың мәні – активтегі өтімділік дәрежесі
Өтімділік дәрежесіне, яғни ақшаға айналу жылдамдығына байланысты кәсіпорын
А1 – ең өтімді активтер – бұлаға кәсіпорынның
А2 – тез өткізілетін активтер- бұларға қысқа мерзімді
Күмәнді дебиторлық борыштың үлесінің көп болуы кәсіпорынның қаржылық
А3 – баяу өткізілетін активтер – баланс активтерінің
А4 – өткізілуі қиын активтер – баланс активінің
Баланс пассивтері активтерді қайтару, төлеу уақытының мерзіміне байланысты
П1 – неғұрлым төленуге тиісті міндеттемелер – оларға
П2 – қысқа мерзімді міндеттемлер – қысқа
П3 – ұзақ мерзімді міндеттемелер - ұзақ мерзімді
П4 – тұрақты міндеттемелер – «меншікті капиталдар» бабы.актив
Баланс өтімділігін анықтау үшін актив пен пассив бойынша
А1>П1 А2>П2 А3>П3
А4