Мазмұны
Мазмұны...................................................................................................................2
Мағынасы мен қысқартылуы.................................................................................3
Кіріспе.......................................................................................................................4
1 Қылмыстық жаза
1.1 Қылмыстық жазаның түсінігі және белгілері.................................................7
1.2 Қылмыстық жазаның мақсаты және қағидалары...........................................9
1.3 Қылмыстық құқықтағы жаза тағайындау жалпы негіздері.........................13
2. Қылмыстық жазаның құрамы.
2.1. Қылмыстық жазаның жүйеленуі және түрлері............................................24
2.2 Қылмыстық жазадағы соттың ролі................................................................45
2.3 Шартты түрде жазалаудың ерекшелігі……………………………………..53
Қорытынды............................................................................................................59
Қолданылған әдебиеттер тізімі............................................................................61
Мағынасы мен қысқартылуы
ТК – тәрбие колониясы
ТИ – тәртіптік изоляторы
ҚАЖКД – Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің Депортаменты
КБКК – колония бастығының кезекші көмекшесі
ТҚД – техникалық қызметінің Депортаменті
УҰИ – уақытша ұстау изолятоы
ТК – түзеу колониясы
ТМ – түзеу мекеме
ҚАЖК – Қылмыс-атқару жүйесінің комитеті
ҚЗИ – Қостанай заң институты
ІІМ – Ішкі істер Министрлігі
ҒБМ – ғылыми және білім Министрлігі
ӘдМ – Әділет Министрлігі
НПО – неправительственные организации
ІІО – Ішкі істер органдары
БҰҰ – Бірккен Ұлттар Ұйымы
ҚҰТ – қылмыстық ұйымдастырылған тобы
ЖІҚ – жедел-іздестіру қызметі
ҚР – Казақстан Республикасы
ПДН – подразделение по делам несовершеннолетних
ПКТ – помещение камерного типа
БАҚ– бұқаралық ақпарат құралдары
ТИ – тергеу изоляторы
ТМД – Тәуелсіз мемлекеттер достығы
МБШТБ – мерзімінен бұрын шартты түрде босату
ҚАК – қылмыстық-атқару кодексі
ҚАЖ – қылмыс-атқару жүйесі
ҚК – қылмыс кодексі
ҚАЖКБ – Қылмыс-атқару жүесі комитетінің басқармасы
ҚЖК – Қылмыс іс-жүргізу кодексі
АИ – айыппұл изоляторы
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының маңыздылығы.
Қылмыстық жазаның тиімділігі ретінде пайда болуы, калыптасуы, дамуы
Қылмыстық құқық бойынша қылмыстық жауаптылықтың негізі болып қылмыстық
Жалпы қылмыстық жазаның түсінігін әр түрлі көзқарастағы тұрғыдан
Әрине, қылмысқа сай. Қазіргі кезде ұстанған мемлекеттік нысанға
Әрине нақты әрбір қылмыстық іс-әрекет үшін де нақты
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің 38 б. 2-тармағына және
Қазіргі кезде Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару заңнамасына сәйкес жазаны
Қылмыстық жазаның тиімділігімен байланысты сұрақтары әлі де маңызды
Мәселенің ғылыми өңделгендік дәрежесі. Қылмыстық жазаның тиімділігі институтының
Қылмыстық және Қылмыстық-атқару заңнамаларына енгізілген өте маңызды өзгерістер
Дипломдық жұмысты зерттеу тақырыбын таңдауыма осының бәрі себеп
Қылмыстық жазаның тиімділігі институтын қолданғандағы қоғамдық қатынастар зерттеудің
Түзеу мекемелерінен сотталғандарды босатуға дайындау қолдану тәжірибесі, оларды
Қылмыстық жазаның тиімділігін есепке ала отырып, теориялық және
Зерттеу процесінде келесі мақсаттар шешілуін талап етеді:
қылмыстық жазаның тиімділігі институтының жетілуі және туу процесін
қылмыстық-атқару құқығы және қылмыстық құқығы ережелерімен, қағидаларымен реттелетін
қылмыстық жазаның тиімділігі институтының құқықтық мән-жайының ғылыми анықтамасы;
қылмыстық жазаның тиімділігі қолданатын шарттарын және негіздерін анықтау;
сотталғандардың түзелген шырайын, жасаған қылмыстың қоғамға деген қауыптілігін,
түзеу мекемелерінен қылмыстық жазаның тиімділігі қоғамдық бірлестіктерімен және
институтын реттейтін отандық және шетелдік заңнамаларын талдау;
институтының құқықтық реттеуін ынталандыратын ұсынымдарды өңдеу.
Зерттеудің тәсілдері және әдіснамалық негізі. Зерттеудің әдіснамалық және
Зерттеудің нормативтік негізін: Қазақстан Республикасының Конституциясы, Заңдар, заңға
Дипломдық жұмысын зерттеу процесінде жазаны орындайтын мекемелердің, ішкі
Дипломдық жұмысын зерттеудің жаңалығы, Қазақстан Республикасының өзгерген әлеуметтік-экономикалық
Зерттеудің теориялық және тәжірибелік маңыздылығы.
Дипломдық жұмыс зерттеудің нәтижелері қылмыстық жазаның тиімділігі тәжірибелік
Зерттеудің мәліметтері қылмыстық жазаның қолданудың тиімділігін, топтастыру негізінде
Зерттеудің практикалық мағынасы алдағы қорытындыларымен және ұсыныстар жазасын
1. Қылмыстық жаза.
1.1 Қылмыстық жазаның түсінігі және белгілері.
Қылмыстық жаза мемлекеттік күштеу шараларының бірі болып табылады
Сондықтан да қылмыстық шара мемлекеттік күштеу шарасы ретінде
Бірішіден, қылмыстық шара – мелмекеттік күштеу шарасы ретінде
Екіншіден, мемлекеттік күштеу шарасы ретіндегі қылмыстық жазаны мемлекет
Үшіншіен, заңда көрсетілген тәртіппен сотталған адамды жазадан босату,
Төртіншіден, қылмыстық жаза жария түрде ашықтан-ашық тағайындалады. Яғни,
Бесіншіден, мемлекеттік күштеу шаралары ретінде қылмыстық жаза қылмыстық
Қылмыстық жазаны қолдану кінәліні басқа түрдегі азаматтық, әкімшілік
Қылмыстық жаза мемлекет атынан қылмысты іс-әрекеттер үшін кінәлінің
Жаза сотталған адамға белгілі бір зардап келтірумен тікелей
Қылмыстық жазаның басқа да мемлекеттік күштеу шараларынан ерекшелігі
Қорытынды
Сонымен қылмыстық жаза дегеніміз сот арқылы мемлекет атынан
Қылмыстық жазаны әкімшілік құқық бұзушылық үшін қолданылатын жазадан
-1) қылмыстық жаза бұл істелген қылмыстың зардабы, ал
-2) қылмыстық жаза сот арқылы мемлекет атынан тағайындалады.
-3) қылмыстық жазаның әкімшілік жазадан ерекшелігі сол сот
Жазаның белгілері.
1.Қылмыстық жаза – ерекше мемлекеттік мәжбүрлеу шарасы.
2.Жаза қылмыс жасауға кінәлі деп танылған адамға ғана
3.Жаза қылмыс жасауға кінәлі деп танылған адамға құқықтары
4.Жаза тек қана сотың үкімі бойынша және мемлекет
Сот үкімі бойынша тағайындалған жаза кінәліге сотталғандық атақ
1.2. Қылмыстық жазаның мақсаттары және қағидалары.
Осы арада санамыз қалыптасып қалған Отанымыздың жазалар жүйесінің
Алайда мұндай қылмыстық жазаны қолдану 1935 жылдан бастап
Абайсызда жасалған, сонымен қатар қоғамдық ортаға қауіпсіз деп
КСРО ыдырағаннан кейінгі кезенде Қазақстан заңгерлері қылмыстық жазаны
ҚР ҚК –нің 38-бабының 2-бөлігінде жазаның мақсаты -
Әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру,соталған адамға жаза тағайындау және
Әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру дегеніміз қылмыс істеген адамға
Әлеуметтік әділеттілікті қалпына келтіру үшін заңдылық принциппен қатаң
Жазаның мақсаттары қылмыстық құқықтың жалпы міндеттері арқылы белгіленеді.
Арнаулы сақтандырудың иелері болып, қылмыс істеп сотталғандар танылады.
Сондықтан да қылмыскерге жаза тағайындау арқылы оны тузеу
Жазаның басқа бір мақсаты – басқа адамдарды қылмыс
Бұл қылмыс істемеген, бірақ тәртіптік, әкімшілік құқық қалыптарын
Қылмыстық құқық қалыптарының жеке түрлерінің санкцияларында көрсетілген жазаларда
Сол сияқты – қылмыстының жанын қинау немесе адамгершілік
Сотталған адамның қоғамнан оқшауланып,тузеу мекемесінде жазасын өтеуі, әлбетте,
1.3 Қылмыстық құқықтағы жаза тағайындау жалпы негіздері
Жаза тағайындау — жасалған қылмыста айыпты деп танылған
Осыған байланысты ҚК-нің 52-бабы 2-бөлігінде «Қылмыс жасаған адамға
1). Жасалған қылмыстың қоғамға қауіптілік сипаты мен дәрежесі;
2). Кінәлінің жеке басы;
3). Кінәлінің қылмыс жасағанға дейінгі және одан кейінгі
4). Жауаптылық пен жазаны жеңілдететін мән-жайлар;
5). Жауаптылық пен жазаны ауырлататын мән-жайлар;
6). Тағайындалған жазаның сотталған адамның түзелуіне және оның
Қылмыстың қоғамға қауіптілігі - бұл ҚК-нен қарастырылған іс-әрекеттің
Бұл бап сот үшін жаза тағайындаудың нақты емес,
Сот жазаны:
1) ҚК-тің Ерекше бөліміндегі сол қылмыс үшін жауаптылық
2) ҚК-тің Жалпы бөлімінде қарастырылған жағдайларды ескеріп;
3) қылмыстың сипаты мен қоғамға қауіптілік дәрежесін, айыпкердің
1. Сот жазаны ҚК-тің тиісті баптарында белгіленген шекте
ҚК-тің осы нормасы бойынша соттағанда сот бұл баптың
2. Сот жазаны ҚК-тің Жалпы бөлімінде қарастырылған жағдайларды
3. Жаза тағайындаған кезде қылмыстың сипаты мен қоғамға
Жаза тағайындаудың және қылмыстың қайталануының алдын алудың тиімділігі
Қылмыс ауыр болған сайын жаза да қатаң болуы
Сондықтан да жаза тағайындаған кезде, тек жасалған қылмыстың
Нақты қылмыс жасалғанда жалпы қылмыскер деген ұғым болмайды,
Бірақ, тағайындалған жазаның айыпкердің отбасының немесе оның асырауындағы
Мемлекет қылмысқа қарсы күрес жүргізуде әр түрлі ұйымдастырушылық,
Мемлекеттік күштеу шаралары сан алуан. Оларға тек қылмыстық
Қылмыстық шара – мемлекеттік күштеу шарасы ретінде қылмыстық
Мемлекеттік күштеу шарасы ретіндегі қылмыстық жазаны мемлекет атынан
Қылмыстық жазамен салыстырғанда басқа да мемлекеттік органдар немесе
Заңда көрсетілген тәртіппен сотталған адамды жазадан босату, сондай-ақ
Қылмыстық жаза жария түрде ашықтан-ашық тағайындалады. Яғни, қылмыс
Қылмыстық жаза кінәлі адамға мемлекет атынан белгіленеді, жеке
Мемлекеттік күштеу шаралары ретінде қылмыстық заңда көрсетілген нақты
Қылмыстық жазаны қолдану кінәліні басқа түрдегі азаматтық,әкімшілік немесе
Қылмыстық жаза мемлекет атынан қылмысты іс-әрекеттер үшін кінәлінің
Жаза сотталған адамға белгілі бір зардап келтірумен тікелей
Қылмыстық жазаның басқа да мемлекеттік күштеу шараларынан ерекшелігі
Қорытынды
Қылмыстық жазаның әкімшілік құқық бұзушылық үшін қолданылатын жазадан
- біріншіден, қылмыстық жаза бұл істелген қылмыстың зардабы,
- екіншіден, қылмыстық жаза сот арқылы мемлекет атынан
- үшіншіден, қылмыстық жазаның әкімшілік жазадан ерекшелігі сол
2. Қылмыстық жазаның құрамы.
2.1. Қылмыстық жазаның жүйеленуі және түрлері.
Жазаның жүйелері деп қолданылып жүрген қылмыстық заңда белгіленген
Қылмыстық заңның өзінде барлық соттар үшін міндетті болып
1.Сотталған адамға моральдық жағынан әсер ететін жаза түрлері.
Бұған жататындар: қоғамдық жұмыстарға тарту, арнаулы әскери немесе
Сотталған адамның құқығына шек қоюмен байланысты жаза түрлері:
Сотталған адамды материалдық жағынан айыруға байланысты жазалар: түзеу
Сотталған адамның құқығынан немесе бас бостандығынан айыруға байланысты
Жаза түрлерін топтастырудың бұдан басқа түрлері жалпыға мәлім.
Жаза жүйелеріне кіретін барлық жаза түрлері негізінен үш
Негізгі жазалар дегеніміз заң бойынша жеке-дара жаза ретінде,
Қылмыс жасады деп танылған адамдарға мынадай негізгі жазалар:
А) айыппұл салу;
Б) белгілі бір лауазым атқару немесе белгілі бір
В) қоғамдық жұмыстарға тарту;
Г) түзеу жұмыстары;
Д) әскери қызмет бойынша шектеу;
Е) бас бостандығын шекетеу;
Ж) қамау;
З) тәртіптік әскери бөлімде ұстау;
И) бас бостандығын айыру;
К) өлім жазасы қолданылуы мүмкін. (39-бап,1-бөлігі)
Екінші топқа қосымша жазалар жатады:
Қосымша жазалар деп негізгі жазаға қосылып тағайындалатын, жазаның
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Пленумының “Жаза тағайындалғанда соттардың
Ал қосымша жаза қолданылмаған жағдайда үкімнің қорытынды бөлімінде
Қосымша жаза жеке-дара тағайындалмайды, ол тек қана негізгі
Сотталғандарға негізгі жазалардан басқа мынадай қосымша жазалар:
А) арнаулы,әскери немесе құрметті атағынан, сыныптық шенінен,дипломатиялық дәрежесінен,
Б) мүлкін тәркілеу қолданылуы мүмкін (39-бап,2-бөлігі).
Үшінші топқа негізгі де, қосымша да жаза ретніде
Оларға жататындар: айыппұл салу, белгілі бір лауазым атқару
Айыппұл.
ҚК-тің 40-бабы бойынша: “Айыппұл – заңмен белгіленген және
ҚК-тің 40-бабында көрсетілген айыппұл негізгі немесе қосымша жаза
Егер айыппұл қылмыс сараланған баптың санкциясында көрсетілмеген болса,онда
Айыппұл ҚР-ның заңдарымен белгіленген АЕК жиырма бестен мыңға
Әдейі жалтару деп соталған адамның өзінің ақша қаражаттары
Жазалаудың негізгі түрі ретінде тағайындалған айыппұлды төлеуден әдейі
Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен
Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен
ҚК-тің осы бабында екі екі түрлі екі түрлі
Жазаның бұл түрі сот арқылы істелген қылмыстың мәніне
Белгілі бір лауазым иесі болу немесе белгілі бір
Мұндай жазаны қолдану негізінен қызмет бабын немесе кәсіптік
Екіншісі, соталған адамның белгілі бір қызметпен шұғылдануына тыйым
Белгілі бір лауазымды атқару немесе белгілі бір қызметпен
Белгілі бір лауазым иесі болу немесе белгілі бір
Жазаның бұл түрі қосымша жаза ретінде істелген іс-әрекет
Сонымен, ҚК-тің 41-бабының талабына сәйкес сот белгілі бір
Қылмыстық жазаның осы түрін қолдану барысында жазаның орындалу
Бұл жазаны бостандығын шектеуге, қамауға алуға, тәртіптік әскери
Осы жаза қолданылған сот үкімі күшіне енгеннен кейін
Қоғамдық жұмыстарға тарту.
Қоғамдық жұмыстарға тарту деп жергілікті өкімет органдары белгілеген
Әскери қызметшілерге, елу бес жастан асқан әйелдер мен
Түзеу жұмыстары.
Түзеу жұмысы сотталған адамды мәжбүрлеп еңбекке тарта отырып,
Түзеу жұмысына сотталған адам бас бостандығынан айырылмайды, отбасынан,
Сонымен бірге түзеу жұмысы бас бостандығынан айыру жазасы
Түзеу жұмысы тағайындалған сотталған адамның түзелуі міндетті түрде
ҚК-тің 43-бабының 3-бөлігіне сәйкес:
Түзеу жұмыстарына сотталған адамның табысынан соттың үкіммімен белгіленген
Еңбекке жарамсыз деп танылған, тұрақты жұмысы жоқ немесе
Жаңа ҚК-те түзеу жұмыстарына сотталған адамның жазасын өтеуден
Қылмыстық орындау заңы бойынша: 1) Соталған адамға инспекцияның
Түзеу жұмыстары түріндегі жазаны орындау қылмыстық орындау инспекцияларында
Әскери қызмет бойынша шектеу.
Әскери қызмет бойынша шектеу жазаның негізгі түрі болып
ҚК-тің 44-бабының 1-бөлігіне сәйкес: келісім-шарт бойынша әскери қызмет
Сонымен, қылмыстық заңда осы бапты қолдану үшін бірнеше
ҚК-тің 44-бабының 2-бөлігінде әскери қызмет бойынша шектеудің екі
2) Осы жазаны өтеу кезінде соталған адамның кезекті
ҚК-тің 44-бабында көрсетілмеген әскери қызмет бойынша шектеуге жол
Осы жазаны өтеу мерзімі ҚК-тің 44-бабының 1-бөлігінде үш
Әскери қызмет бойынша шектеуге сотталған адамның үлес қаражатынан
Бас бостандығын шектеу.
Бас бостандығын шектеу сотталған адамды қоғамнан оқшауламай арнаулы
Жазаның бұл түрі негізгі жаза ретінде жеке-дара тағайындалады.
Жергілікті өкімет және басқару органдары осы жазаны өтеуге
Заң бойынша бас бостандығынан шектеу мына адамдарға қолданылмайды:
Бас бостандығын шектеуге сотталған адам жазаны өтеуден әдейі
Бас бостандығын шектеу жазасын өтеудің тәртібі және шарттары
Қамау.
Бұрынғы Қазақ ССР қылмыстық кодексінде қамау жаза түрі
Қамау өзінің мәні жөнінен қысқа мерзімдегі бас бостандығынан
Қамау бір айдан алты айға дейінгі мерзімге белгіленеді.
Қмау үкім шығару кезінде 16 жасқа толмаған адамдарға,
Тәртіптік әскери бөлімде ұстау.
Шақыру бойынша мерзімді әскери қызмет өткеріп жүрген әскери
Тәртіптік әскери бөлімде ұстау жазаның негізгі түрі болып
Бұл жаза әскери қылмыстар жасағаны үшін ҚК-тің Ерекше
Заңға сәйкес жазаның бұл түрін қолдану белгілі бір
Біріншіден: бұл жаза ҚК-тің Ерекше бөлімінде көрсетілген әскери
Екіншіден: бұл жаза сот арқылы әскери емес басқа
Бас бостандығынан айырудың орнына тәртіптік әскери бөлімде ұстау
Жазаның бұл түрі шақыру бойынша әскери қызмет өткеріп
Қылмыстық орындау заңына сәйкес жазаның бұл түрін өтеу
Тәртіптік әскери бөлімде жазасын өтеген немесе осы жазадан
Бас бостандығынан айыру.
Бас бостандығынан айыру (48-бап) дегеніміз сотталған адамды сот
Бас бостандығынан айыру жазасын сот істелген қылмыстың қоғамға
Сонымен қатар ауыр емес қылмыс жасаған, қоғамнан оқшаулаусыз-ақ
Бас бостандығынан айыру жазасы тек негізгі жаза ретінде
Түзеу жұмыстарын немесе бас бостандығын шектеуді бас бостандығынан
Жаңа қылмыстық заң өмір бойына бас бостандығынан айыру
ҚК-тің 48-бабының талаптарына сәйкес бас бостандығынан айырылғандарға жаза
А) абайсызда қылмыс жасағаны үшін 7 жылдан аспайтын
Б) қасақана кішігірім немесе ауырлығы орташа және ауыр
В) аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін бас бостандығынан
Г) қылмыстардың аса қауіпті қайталануы кезінде, сондай-ақ өмір
Заң жазаның қайсы бөлігін түрмеде өткізуді көрсетпеген. Бұл
Арнаулы әскери немесе құрметті атағынан ,сыныптық шенінен, дипломатиялық
ҚР ҚК –нің 50-бабы, 1-бөлігінде ауыр немесе аса
Ауыр немесе ауыр қылмыстардың түсінігі ҚК-тің 10 бабында
ҚР –ның мемлекеттік наградалары, сондай-ақ ҚР Президенті берген
Мемлекеттік наградалар ҚР-ның мемлекеттік наградасы туралы арнаулы заңында
Әскери атақтар – Республика қарулы күштерінің офицерлік құрамындағы
Арнаулы атақтары әр түрлі ведомстволар мен үкімет саласындағы
Басқадай атақтарға, мемлекеттік аттестациялық департамент беретін ғылыми атақтар
Сыныптық шен прокуратура органдарына белгіленген.
Сондай-ақ мемлекеттік қызметшілерге біліктілік сыныптары жоғары, біріншіден –
Дипломатиялық дәреже – Сыртқы істер министрлігі қызметкерлеріне, өкілетті
Арнаулы, әскери немесе құрметті атағыанн, сыныптық шенінен, дипломатиялық
Соталған адамды атақитарды мен наградалардан айыру туралы ұсынысты
Сотталған адамды атақтары мен наградаларынан айыру туралы үкімнің
Егер сот үкімі кассациялық немесе бақылау тәртібімен кінәлінің
Мүлікті тәркілеу.
Мүлікті тәркілеу –соталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің
Осыған байланысты кінәнің істеген қылмысын саралайтын бапта, мүлікті
Осыған байланысты кінәлінің істеген қылмысын саралайтын бапта, мүлікті
Басқа жағдайларда ҚК-тің Ерекше бөлімінің жекеленген баптарында мүлікті
Сотталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің бәрін немесе
Соталған адамның мүлкінің бір бөлігін (ішінара) тәркілеу.
Толық тәркілеуде соталған адамның меншігі болып табылаьтын мүліктің
Соталған адамның мүлкінің бір бөлігін тәркілеген кезде үкімде
Қосымша жаза ретінде қолданылатын мүлікті тәркілеуді, жазаның жеке
Арнаулы тәркілеу дегеніміз сотталған адамнан қылмыстың құралы, заты
Мүлікті тәркілеуц кезінде мемлекет сотталған адамның борыштары мен
Тәркіленген мүлік есебінен қанағаттандыруға тиісті талаптар жөнінен мемлекет
Өлім жазасы.
Өлім жазасы жазаның ең ауыр, ерекше түрі болып
Өлім жазасы – ату жазасы адамның өміріне қол
ҚК-тің 49-бабына сәйкес өлім жазасы –ату мына төмендегідей
Өлім жазасын қарастырған ҚК-тің баптары санкциялары баламалы болып
Өлім жазасы кешірім беру тәртібімен 25-жыл бас бостандығынан
Өлім жазасын қолдануға істелген қылмыстың ерекше ауырлығы, жазаны
Өлім жазасын олдану барлық жағдай-а істелген қылмыстың мүмкін
Өлім жазасын қолдану барлық жағдайда істелген қылмысты анықтаған
Өлім жазасын қолданудың ерекшелігі сол, бұл тұрғыдағы қылмыстарды
Өлім жазасы әйелдерге, сондай-ақ он сегіз жасқа толмай
Туған күннен кейінгі тәуліктің басталуы адамды 18-ге толған
Әлем елдерінде өлім жазасын қолдану әр түрлі. Көптеген
Өлім жазасын орындаудың тәртібі ҚР Қылмыстық Атқару заңымен
Арнаулы әскери немесе құрметті атағынан, сынытық шенінен, дипломатиялық
ҚР ҚК-нің 50-бабы 1-бөлігінде ауыр немсе аса ауыр
Ауыр немесе аса ауыр қылмыстардың түсңі-інігі ҚК-тің 10-бабының
ҚР мемлекеттік наградалары, сондай-ақ ҚР-ның президенті берген құрметті,
Мемлекеттік наградалар ҚР мемлекеттік наградасы туралы арнаулы заңында
Әскери атақтар-Республика қарулы күштерінің офицерлік құрамдағы әскерилерге берілетін
Арнаулы атақтар әр түрлі ведомствалар мен үкімет саласындағы
Басқадай атақтарға, мемлекеттік аттестациялық департамент беретін ғылыми атақтар
Сыныптық шен прокуратура органдарына белгіленген.
Сондай-ақ мемлекеттік қызметшілерге біліктілік сыныптары жоғары, біріншіден он
Дипломатиялық дәреже-Сыртқы істер министрлігі қызметкерлеріне, өкілетті және төтенше
Арнаулы, немесе әскери құрметті атағынан, сыныптық шенінен, дипломатиялық
Сотталған адамды атақпен наградалардан айыру туралы ұсынысты үкімнің
Мүлікті тәркілеу.
Мүлікті тәркілеу-сотталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің бәрін
Осыған байланысты кінәлінің істеген қылмысын саралайтын бапта, мүлікті
Басқа жағдайдаларда ҚК-тің ерекше бөлімінің жекеленген баптарында мүлікті
Соталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің бәрін немесе
Сотталған адамның мүлкінің бір бөлігін (ішінара) тәркілеу.
Толық тәркілеуде сотталған адамның меншігі болып табылатын мүліктің
Сотталған адамның мүлкінің бір бөлігігін тәркілеген кезде үкімде
Қосымша жаза жаза ретінде қолданылатын мүлікті тәркілеуді, жазаның
Арнаулы тәркілеу дегеніміз сотталған адамның қылмыстың құралы, заты
Мүлікті тәркілеу кезінде мемлекет сотталған борыштары мен міндеттемелері
Тәркіленген мүлік есебінен қанағаттандыруға тиісті талаптар жөнінен мемлекет
Мемлекет өз азаматтарынан конституцияда көрсетілген белгілі бір әлеуметтік
Адам қылмыстық жауаптылыққа істеген іс-әрекеттерінде қылмыстық заңда көрсетілген
Яғни қылмыстық жауаптылық бұл қылмыстық құқылық норманы бұзудың
Қылмыстық жауаптылық өзіне тән ерекшелігімен оқшауланған құқылық жауапкершіліктің
Қылмыстық жауаптылықтың мазмұны (теріс қылыққа моралдық саяси баға
Яғни, нақты қылмыс жасалмаса қылмыстық жауаптылықта қылмыстық құқылық
Олар істеген қылмыстың фактісіне қатысты: істелген қылмыстың құрамы
Істелген қылмыс бойынша оны қозғау, тергеу, сотта қарау
Яғни, субъект және объект салыстырмалы түсініктер, сондықтан да,
Қылмыскер тиісті өкімет органының күштеуі арқылы ықпал ететін
Мұндай ретте қылмыстық құқықтық қатынас (қылмыс істеген адам
Бірінші рет кішігірім немесе орташа ауырлықтағы қылмыс жасаған
Қорытынды
Сонымен қылмыстық жауаптылық өзінің сипатына қарай жаза тағайындалмайтын
Осыған байланысты қылмыстық жауаптылық бұл жазаға қарағанда жеке,
2.2 Қылмыстық жазадағы соттың ролі.
Жалпы қылмыстық кодексте көзделген қылмыстық жазалардың өз мақсатына
Шартты түрде соттау ҚР ҚК 62-бабы, егер түзеу
Шартты түрде соттау дегеніміз кінәліні соттың тағайындаған жазасын
Шартты түрде соттау институты судьялардың бұйрығы құқықтары бойынша
Соттың назарына алынатыны, жасаған қылмысының сипатын көрсететін кінәлінің
Жазаның мұндай шартты түрде соттау деп аталуының өз
Біріншіден шартты түрде сотау тағайындалған кезде Қазақстан Республикасы
Екіншіден, сот шартты түрде соттау тағайындай отырып Қазақстан
Шартты түрде сотталған адамның мінез-құлқын бақылауды жүзеге асырушы
Белгілі бір көпшілік орындарға бармауы (мысалы, блин, түнгі
Маскүнемдіктен, нашақорлықтан, уытқұмарлықтан, соз ауруларынын немесе ВИЧ/ЖҚТБ-дан емделу
Отбасына материалдық көмек көрсету. Сот шартты түрде сотталған
Шартты түрде сотталған адамның мінез-құлқын бақылауды оған уәкілдік
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 63-бабының 7-бөлігіне сәйкес, шартты
Сынақ мерзімі өтісімен , егер сотталушы соттың үкімінде
Сол сияқты Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 64-бабының 1-бөлігіне
Бұл орайда шартты түрде сотталудың белгіленген сынақ мерзімінің
Алайда, егер шартты сотталған адам өзіне сот жүктеген
Шартты соттал,ған адамның қоғамдық тәртіпті түзелу жолына түсуге
Шартты түрде сотталған адам сыңақ мерзімі ішінде сот
Ұдайы орындамау деп шартты түрде сотталушының сынақ мерзімі
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде абайсызда
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде орташа
Егер түзеу жұмыстары , әскери қызмет бойынша шектеу,
Шартты түрде соттау қолданылған жағдайда сот жасаған қылмыстың
Шартты түрде соттау тағайындалған кезде сот сотталған адам
Шартты түрде сотталған адамдардың мінез - құлқын бақылауды
Егер шартты түрде сотталушы сынақ мерзімі өткенге дейін
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде абайсызда
Қазақстан республикасының қылмыстық құқығында жасаған қылмысы үшін сотпен
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде абайсызда
Шартты жазаға сотталған адам сынақ мерзімі ішінде жанадан
Қазақстан республикасының қылмыстық құқығында жасаған қылмысы үшін сотпен
Адамгершіліктік принципін ұстануына сәйкес сотпен белгіленген шартты түрде
Жазаланушы белгілі шарттарды орындаған жағдайда сотпен белгіленген жаза
Шартты түрде соттау, егерде сынау мерзімінде сотталған оған
Шартты түрде соттаудың заңды табиғатының анықтамасы, мәні мен
Қылмыстық құқықтың теориалық жұмыстарында, бұл институттың заңды табиғаты
Жасап тұрған қылмыстық заң шартты түрде соттауды жаза
Шартты түрде соттау жазаны кешіктіру болып саналмайды үйткені,
Сонымен қатар шартты түрде соттауды жазаны өтеудің ерекше
Шешілмейтінің айта кету керек. Шартты түрде соттау жазалаудың
Жасап тұрған қылмыстық заң шартты түрде соттауды жаза
Шартты түрде соттау жазаны кешіктіру болып саналмайды үйткені,
Сонымен қатар шартты түрде соттауды жазаны өтеудің ерекше
Шартты түрде соттаудың мағынасы сотталғанды сот үкімімен белгіленген
Сонымен шартты түрде соттауды жазалау, жазаны орындаудың ерекше
Шартты түрде соттау идеясы көптеген мемлекеттердің ертедегі заңдылығына
Қылмыстық құқықтық қатынастың мәні қылмыстық - құқықты реттеу
Қазақстан республикасының қолданыстағы Қылмыстық кодексі Қазақстан Республикасы Конституциясының
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің бабына сәйкес қылмыстық құқықтық
Қылмыстық құқықтық қатынастың мәні қылмыстық - құқықты реттеу
Қазақстан республикасының қолданыстағы Қылмыстық кодексі Қазақстан Республикасы Конституциясының
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінің бабына сәйкес қылмыстық құқықтық
Қылмыстық құқық сонымен бірге алдын – алу мен
Сонымен, шартты түрде соттау терен тарихи тамырлары бар,
2.3 Шартты түрде жазалаудың ерекшелігі
Шартты түрде соттау кесімінде да сот жазалау мерзімінен
ҚР ҚК 63- бабының 3- бөлігінде сынау мерзімінің
Сот жазаланушыға сынау мерзімін белгілегенн кезде сотталушының мінезін,
Егер шарты түрде сотталған адам өзіне сот жүктеген
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде орташа
Егер шартты түрд соттаушы сынақ мерзімі өткенге дейін
Сонымен сынақ мерзімі өткенге дейін сотталушыныңң жазасын яғни
Шартты түрде соталған адам сынақ меерзімі ішінде өзіне
ҚК 64 – бабы екінші бөлігі немесе ҚК
Шартты түрде сотталғанның сотпен жүктелген міндеттері жүйелі түрде
Сотпен жүктелген міндеттерді орындауда, осы міндеттерді орындауға объектифті
Егер шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде
Егер шартты түрде сынақ мерзімі өткенге дейін өзінің
Сонымен, сынақ мерзімі өткенге дейін сотталушының жазасын, яғни
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде өзіне
ҚК 64-бабы екінші бөлігін немесе ҚК 64-бабы үшіінші
Шартты түрде сотталған адамның сотпен жүктелген міндеттерді орындаудан
Шартты түрде сотталғанның сотпен жүктеоген міндеттерді жүйелі түрде
Сотпен жүктеоген міндеттерді орындауда, осы орындарды объективті есептер
Шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде орташа
Егер шартты түрде сотталған адам сынақ мерзімі ішінде
Шартты түрде соттаудың пайдалы және ең тиімді жағы,
Екінші бір шартты трүрде соттаудың жағымды немесе пайдалы
Шартты түрде соттауда пайдасыз немесе тиімсіз салдары болып,
ҚК 64-бабы 4-бөлігі, шартты түрде соттаудың күшін жоюын
Жаңа қылмысы үшін сотталған адам шартты түрде сотта
Жазаны өтеп жатқан тұлғалардың құқықтық мәртебесі мазмұнына сотталғандардың
Сотталғандардың құқықтары, заңды мүдделері мен міндеттері құқықтық мәртебе
«Сотталғандар құқығының әлеуметтік – саяси маңызы жазаны орындау
Сотталғандар құқығының негізі - ол адамның белгілі
Сотталғанның субъективтік құқығы дегеніміз мемлекет кепілдік ететін, заңмен
Жазаны өтейтін сотталғандардың құқықтық мәртебесінің бір элементіне сотталғанның
Заңды мүдделердің әлеуметтік – құқықтық маңызы негізінен сотталғанға
Сотталғандардың заңды мүдделері субъективтік құқықпен ұқсас белгілері бар,
Бірінші – заңмен көзделге әлеуттік игіліктерге тырысы немесе
Сотталған құқықтық жағдайын өзгертетін әлеуметтік игіліктер болады (мысалы,
Қорытынды
Сотталғандар заңды мүдделерінің объектісі болып табылатын әлеуметтік игіліктер
Сотталғанға жеке баға беруді жазаны орындайтын органдар мен
Қорытынды
Түзеу әрекеті шараларының құқықтық реттеуі, әрқайсысында әртүрлі. Сотталғандарды
Бас бостандығынан айыру режимінің жалпы ескертуінің тікелей әсер
Бұл мағынадағы режимнің жалпы ескерту талабының маңызы сотталғандарды
Режимнің жалпы ескертуінің әсерін жазаға тартылмаған, түзеу мекемелерінің
Құқық нормалары мен сотталғандардың еңбегі толығырақ реттелген, солай
Түзеу колонияларының жартылай ашық (қоныс колониялары) және жабық
Түрмеге қарағанда түзеу колониясы үшін түзеу шараларын толық
Осының салдарынан түеу колониялары үшін бас бостандығынан айыру
Жауаптылықты жеңілдететін және ауырлататын мән-жайлар дегеніміз - айыпкердің
а) балама санкция болса жазаның жеңілірек түрін қолдануға;
б) ҚК-тің сол қылмыс сараланатын бабындағы санкция белгілеген
в) ҚК-тің 55-бабын пайдаланып, сол қылмыс үшін көзделгеннен
г) шартты түрде соттауды немесе жаза өтеуді кейінге
Ал, ауырлататын мән-жайлардың болуы, керісінше, сотқа
а) балама санкцияда көрсетілген жазалардың ауырын тағайындауға;
б) ҚК-тің сол қылмыс сараланатын бабындағы санкция белгілеген
в) ҚК-тің 55-бабын қолдану мүмкіндігін болдырмауға;
г) шартты түрде соттау немесе жаза өтеу мерзімін
ҚК-тің 54-бабы 1 бөлігінің «а» тармағында көзделген ауырлататын
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
ҚР Конституциясы,1995
ҚР Қылмыстық – атқарушы кодексi, 1997
ҚР Қылмыстық кодексi,1997
ҚР Қылмысытқ процессуалды кодексi,1997
ҚР Қылмыстық – атқарушы кодексiне түсiнiк беру, 1999
ТМ iшкi тәртiп ережелерi
ҚР қылмыстық – атқарушы құқығы, А, 1997
Қазақстан Республикасы Президентiнiң “Қазақстан Республикасында шет ел азаматтарының
ҚР қылмыстық – атқарушы құқық (В.И. Шмаров жетекшiлiгiмен,
В.А. Каташкин. Халықаралық және iшкi мемлекеттiк құқықта адам
А.А. Лакеев. Шет еле заңы бойынша қылмыстық санкция
В.З. Ғалиев. Қазақстандағы қанау саясаты (17-20 ғасырлар) Алматы,
Б.К.Эсов Қылмыстық – атқару құқық бойынша альбом схемалар.
Қазақстан Республикасы Елбасының Жарлығы «Қазақстанның 2030-ға дейін даму
ҚР Қылмыстық кодексіне түсінік. /Алматы, 2004 Ұжымдасқан авторлар
Қазақстан Республикасының ҚАК// Алматы, 2004.
Қазақстан Республикасының қылмыстық-атқару құқығы// оқу құралы. Алматы, «Жеті
Қарабаева С.А. Альтернативті жазалардың тиімділігі// Ақпараттық аналитикалық журнал
Қарабаева С.А. Жазаларды ізгілендіру мақсатында қылмыстық-атқару саясатын дамыту//
Никифоров Б.С., Решетников Ф.М. «Современное американское уголовное право».
Полянский Н.Н. «Уголовное право и уголовный суд Англий»
«Совершенствование уголовного законодательства и практике его применения» Меж.
«Уголовное право зарубежных государств» Общая часть. Учеб. пособие.
Швеков В.Г. «Первый Советский уголовный кодекс» Учеб. пособие.
Бунденсон, Улла. «Надзор за отбывающим наказания на свободе»
Владимиров В.А. «Как Советские суды назначали наказания» Москва.
Гальперин И.Т., Мельникова Ю., Шубин Т. «Дополнительные наказание».
Гальперин И.Т. «Наказание не связанные с лишением свободы»
А.Н.Ағыбаев. Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім: Оқу құралы. Алматы,
Альтернативы тюремному заключению в РК: Резолюция и рекомендации.
Беляев Н.А. Цели наказания и средства их достижения
Карпец И.И. Наказани: Социальные, правовые и криминологические проблемы/
Тарбагаев А.Н. Понятие и
Марцев А.И. Теоретические вопросы общего и специалъного предупреждения
Карпец И.И. Көрсетиген жүмыстың 156-157 беттері, жазадан босату.
Шаргородский М.Д. Наказание по советскому уголовному праву/ М.Д.
Полубинская С.В. Цели уголовного наказания/ С.В.Полубинская.- М., Наука.-
Карпец И.И. Индивидуализация наказания/ И.И. Карпец.— М., 1962.-
Ефимов Е.А. Условное осуждение и условно-досрочное освобождение от
Шаргородский М.Д. Наказание по советскому уголовному праву/ М.Д.
Ломако В.А. Применение угловного осуждения/ В.А. Ломако. -Харьков,
Ткачевский Ю. М. Освобождение от отбывания наказания/ Ю.
Анашкин Г.З. Условное осуждение и практика его примененш/
Г.З. Анашкин, З.А. Вышинская, В.С. Минская. Көрсетиген жұмыс.-Б.6
Кейбір мәліметтерге қарағанда шартты түрде соттаудың 1972 жылғы
Эффективность применения уеоловного закона.- - М., 1973. -124
Г.З. Анашкин, З.А. Вышинская. В.С. Минская. Көрсетілген
Хламов П.И. О некоторых особенностях применения наказания военнослужащим/
Г.З. Анашкин, З.А. Вышинская, В.С. Минская. Көрсетілген шығарма.
В.А. Ломако. Көрсетшен жүмыс. –Б. 73.
1