Қазақстан Республикасының білім және ғылым
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті
Педагогика кафедрасы
Реферат
Тақырыбы: «Оқушылардың эстетикалық тәрбиесі»
Орындаған: Муратбаев Д.М.
І курс магистранты
Тексерген: Сатиева Ш.С.
Психология ғылымының
кандидаты, доцент
Семей 2008
Оқушылардың эстетикалық тәрбиесінің мәні, пәні
Қазақстан – тәуелсіз мемлекет. Тәуелсіз елді
Қазіргі күннің талабы – білімді ұрпақ
Қазақ халқының ұлттық-мәдени өркендеуі жағдайында жеткіншек
ҚР Білім беру ұйымдарында 2006-2011 жылдарға
1. саяси және құқықтық мәдениетті.
2. ұлтжандылық тәрбиесі.
3. рухани-адамгершілік тәрбиесі.
Адамның жалпы мәдениетін жоғарылату, оның өз-өзін
Біз, үлкендер, осыған кінәліміз, себебі біз
Әрдайым асығыста, мезеттік мәселелердің шырмауынан Әлемнің
Көркемдік-эстетикалық тәрбие өзіне екі адами бастаудан
Көркемдік-эстетикалық тәрбиенің теориялық-әдістемелік негізі эстетика педагогикалық
Көркемдік-эстетикалық тәрбиенің кең ауқымды мағынасы педагогикада
«Бірегей еңбек мектебі бағдарламасында» (1921 ж.)
50-жылдарда эстетикалық тәрбиенің заттық сферасын шектейтін
Бүгінгі таңда эстетикалық тәрбие кең мағынада
Бұндай жалпы анықтамаларды адамның шындыққа деген
Көркемдік-эстетикалық тәрбие пәніне қоршаған ортадағы заттар
Көркемдік-эстетикалық тәрбие процесінің мәнін басқаша айтсақ
КӨРКЕМДІК-ЭСТЕТИКАЛЫҚ
(КОГНИТИВТІ КОМПОНЕНТ)
КӨРКЕМДІК-ЭСТЕТИКАЛЫҚ
(ТӘЖІРИБЕЛІК КОМПОНЕНТ)
Адамның өмірлік әрекетін мәдениет әлемінің сан
Бұның барлығы білім беруді гуманизациялау мәселелерімен
Мектептегі базалық пәндердің көбі қазіргі кезде
Мәдениет – қоғамның қажеттілігін қанағаттандыруда адам
Мектепалды балаларына көркемдік-эстетикалық тәрбиелеудің негізінде балалардың
Қажетті эстетикалық түсініктері мен білімді меңгеру;
Көркемдік-эстетикалық сана мен жеке мәдениет сапасы
Баланың көркемдік-эстетикалық қажеттіліктерін дамытуға жағдай жасау.
Адамның мінез-қылығы мен дамуының доминантты шарты
Қазіргі педагогика гуманистік педагогика мен әлеуметтік
Эстетикалық көркемдікпен тепе-тең, синоним терминдері.
Эстетикалық пен көркемдік бір-біріне ілеспейді, екеуі
Эстетикалық көркемдікке қарағанда кеңірек жалпы қоршаған
Эстетикалық ұғымы көркемдікке қарағанда өмірлік мәнділікке
Екі ұғым нақты адам әрекетінде бірін-бірі
Онтологияда эстетикалық ұғымы болмыстың жетілгендігі болып
Онтологияда көркемдік ұғымы материалдық субстраттан (негізден)
Көркемдік және эстетикалық қажеттілік жеке адамның
Көркемдік қажеттілік пен өнер табиғаты катарсистан
Баланың алғашқы көркемділік негізі немен байланысты.
Эстетикалық қажеттілік көркемдік қажеттілікпен тығыз байланысты.
А.И. Буров, И.А. Джидарьян, Е.С. Акопеджанян,
Көркемділік пен эстетикалық бір мағыналы ұғымдар,
Бала эмоциясын дамыту – жеке бастың
Көркемдік-эстетикалық әрекетті жасайтын эстетикалық субъекттің ерекшелігі
Көркемдік-эстетикалық субъективизация және
Көркемдік-эстетикалық объективизация.
Көркемдік-эстетикалық қажеттілік субъективті көркемдік қажеттілікке рухани
Жеке адам субъективтілікте (автономияда) қалып қоймайды,
Көркемдік қажеттіліктің диалектикалық сипаты субъективті қажеттіліктің
Субъект пен объектінің өзара қатынасы
Субъект
қажеттілік қатынасы
объект
(көркемдік
образ, бейне)
Осы көрсетілген заңдылық неігізінде көркемдік-эстетикалық
Көркемдік-эстетикалық қажеттіліктің даму кезеңдері
Қажеттілікті
ретінде
көрінуі
Нақты
Көркемдік қажеттіліктің құрылымы
Көркемдік қажеттілік
Көркемдік қабылдау
Сезім + ой + пікір
Талғам
Арман
Көркемдік сезімдер мен көркемдік ойлардың құрылымы
Көркемдік пікір
Көркемдік сезім
Көркемдік ой
Негізі: талғам +
Көркемдік ойлау
Қиял
Өнерде көркемдік сезім мен көркемдік ойды
Таң қалуға үйрету- білім берудің негізгі
Жоғарыдағы сызбалардан сезім, талғам, қиял, көркемдік
Көркемдік қажеттіліктің құрылымы былайша көрсетіледі:
Көркемдік қажеттіліктің құрылымы
Көркемдік сезім
(Гармонияны іздестіру)
Көркемдік білім
(Көркемдік ойлау арқылы
ноосфераға қосылған)
Көркемдік қиял
(Жан дүниенің қозғаушы
Көркемдік
қажеттілік Көркемдік әрекет
(Ойлау, сезім, қиялдың дамуы мен пайда
Көркемдік қажеттіліктер механизмінің (ыдырау сезімінің, сыртқы
Көркемдік қажеттіліктің пайда болу механизмі
Тән мен жандағы
Негативті эмоция
келіспеушілік.
Пайда болған
сезімдерді жеңуге
лайықты заттар
Қажеттілікті
қанағаттандыру
Сезім Катарсис
белгілерінің
алмасуы.
Жағымды
комфорт
Жан дүние мен әлемнің үйлесімділігінен ләззат
Бұл тұрмыстағы қауіп-қатерден үйлескен «Менін» сақтауға
Қабілетсіз қажеттіліктер болмайды. Қабілет әрекеттің кез
Қажеттілік тек әрекетте ғана қанағаттандырылады, қажеттілік
Қорыта айтқанда, педагогикалық аспектіде көркемдік қажеттілікті
Өнердегі көркемдік бейнелерді тұтас қабылдау қабілеті;
Әлемге, ортаға сезімталдылықпен қарау қабілеті (жаңаға
Көркемдік әлемді, ортаны және Адамды тану
Шығармашылық әрекетте, өнердің кез келген саласында
Қалыптасу мен дамуға жағымды және адекватты
Балаға мәнерлі-бейнелі өнер түрінің ерекшеліктері жайлы
Сенсорлық мәдениет пен эмоциялы ортаны қабылдау
Өнерге қатысты көркемдік-шығармашылық әрекетке белсенді қызықтыру.
Көркемдік – қажеттілікті тәрбиелеудің концептуалды үлгісі
Өнер құрылымы
Өтпелі көркемдік-
Жеке адамға бағдарлы параметрлер: жеке басының
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Ә.Жолдыбаева Ә.Білім көзі кітапта //Қазақстан
2. Тұрысбекова Г. Кітапхана – ғажайып
Ханасы.- 2005.- №1.- 2-5 бет.
3. Бектурбекова Ф. Мектеп кітапханасының оқушыларға
кітапхана.-2006.-№6.- 2-6 бет.
Ойлаудың
өнімдері