Жоспар
Кіріспе
І тарау. Қиын балалар және олардың проблемалары
1.1 Қиын балалардың туындау жолдары.
1.2 Қиын балалардың мінез-құлқын түзетудің психологиялық
1.3 Қиын балаларды тәрбиелеу және бақылау.
ІІ тарау. Қиын балаларға көмек.
2.1 Балалардың психикалық ауруларының жиілігі.
2.2 Уайым-қайғының үлкен сергелдеңі.
2.3 Диагностика және әдістемелік мәселелер.
Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Қосымша.
КІРІСПЕ
Тәрбие процесін басқару өте қиын, ол еш уақытта бірқалыпты
Осының нәтижесінде тәрбиесі қиын балаларды байқауға болады. Қиын балалар
" Қиын бала" дегеніміз кім ? Бұл сұраққа жауап
Мен әріптестерімді сөзге тартқанымда: "анау сыныптағы ана бала әбден
Сөз жоқ, "қиын бала" тәрбиесі ата-анаға да, мұғалімге де
Мұғалім баланың өз күшіне сенімін күшейтіп, оның ақыл-ой еңбегінде
Бала тәрбиесінің ортақтастығына байланысты ата-аналар мен мұғалімдер арасында шынайы
І тарау. Қиын балалар және олардың проблемалары
Қиын балалардың мінез-құлқын түзетудің психологикалық
мәселелері
Қоғамның моральдық нормалары мен талаптарына сәйкес келмейтін мінез-құлықты әдетте
Психология ғылымы жеке адамның адамгершілік өрісін қалыптастырудың ерекшіліктерін терең
«Қиын» баланың типтік ерекшіліктері жеткіншектік шақта неғұрлым айқын көрінеді;.
«Қиын» деген термин қазіргі практикада жеке басын тәртіпке салу
Бұған ересектердің талабына, кеңесіне қарсылық көрсететін тілазар, ерке, қоңыр
Балалардың белгілі бір бөлігі сотқарлығымен, тәртіпсіздігімен, дөрекілігімен ерекшеленеді.Мұндай оқушыларға
Балалардың ерекше " тобын мінез-құлқында еңбекке кұштар ықыласы мен
Ең теріс касиеті - жалған айту болып табылатын балалар
Балалардың кейбір бөлігінде, кандай да елеулі қажеттілігінің ұзақ уақыт
«Қиын» балалармен жұмыс істеу:
1) балаға ілтипатпен, ізгі тілектеспен карау;
2) оның жағымды қасиеттеріне сүйену;
3) оның адамгершілік күшіне, потенциалды мүмкіндіктеріне сену сияқты өте
Педагогикалық жағынан алғанда, бетімен жіберілген балалармен –тәртіп бұзушы жеткіншектермен
«Қиын» балалардың көпшілігінде теріс қылықтар ересектікке бой ұрудан, өзінің
Жеке адамды адамгершілік жағынан бұзылуға әкеліп соқтыратын қақтығысты ситуацияның
Семья тәрбиесіндегі кемшіліктер мектептің бағыттауын, түзеуін, үйлестіруін қажет ететін
Сыныпта белгілі орын алуға ұмтыла отырып, бұл балалар дөрекілікке,
Мұндай бірлестікке баланың жағдайы өте ауыр болады
Қалыпты қарым-қатынастың, яғни, мүмкіншіліктер, мағыналылық, баланың қоғамға қажеттілігі ұғынылатын
Әр түрлі балаларда берілген көп салалы іс-әрекет жүйесіне енудің
Бірінші топқа қоғамдық - жағымсыз, аномалды, моральға жат, қара
Екінші топты деформацияланған қажеттіліктерді, ұждансыз ұмтылыстары бар мектеп оқушылары
Үшінші топқа деформацияланған және жағымды қажеттіліктердің, қарым-қатынастардың, мүдделердің, көзқарастардың
Төртінші топты нашар деформацияланған қажеттіліктері бар оқушылар кұрайды. Балалар
Бесінші топқа тәртіп бұзу жолына кездейсоқ түскен мектеп оқушылары
Балалар және олардың проблемалары
Көптеген зерттеулер мен тексерулердің жинаған мәліметтеріне қарағанда балалардың көпшілігінде
Алайда кейбір балалардың дұрыс дамуындағы емделуді керек қылатын, бірақ
Симптомдардың әр түрлі көріністерге, яғни, адамдардың дәрігерге қаралып тұрған
Төртінші, олар адамның ішкі жан дүниесінің шиеленіскен проблемаларын шешетін
Дәрігер баланы қарап тексерген кезде алғашқы шағымдар мен симптомдар
Солай бола тұрса да, емханаға келіп қаралған балалардың көпшілігінің
Балалардың дәрігерге келіп қаралуларына байланысты олардың себептерінің мәнісін түсінудің
Екінші бір жағдайда емханаға арнайы жіберілген балалардың біреуін ғана
Жоғарыда айтылған барлық жағдайлардың мазмұны мен оның мәні, "кімнің
Тап осындай бағалаудың мәселелерін- біз он жасты екі ер
Гордон жаңа мектепке ауысқаннан кейін соңғы бір жылдың ішінде
Бала үй ішінің жағдайымен тағы да басқа бір мектепке
Сонымен, тұтастай алғанда, Гордонның ақыл ойы дұрыс, дені сау
Гордонға қарағанда Тоби психикасының келеңсіздігі жағынан әрқашан да ауыр
Тобидің алғаш мектепке барғандығы жайында сөз болғанда бәрінен де
Тоби ешқашанда еш нәрсемен айналысуды білмейтін, күн -ұзақ ерсілі-қарсылы
Тобидің әкесі жалғыздықты қатты сезініп жүрді. Ол бір нүктеге
Тобидің шешесі осыдан екі жыл бұрын жалпы жағдайының жабырқандылығына
Ата - анасының Тобиді тәрбиелеудің қиындап кеткендігі жайында айтқан
ІІ тарау. Қиын балаларға көмек.
Балалардың психикалық ауруларының жиілігі
Психикалық дамудың бұзылуына қойылған диагностиканың мәселесіне келмес бұрын проблеманың
Талқыланған зерттеулерде анықталған.тағы бір маңызды мәселе, ол айтарлықтай жиі
Баланың мінез-құлқының әдеттегі қалпынан ауытқуы дегеніміз қандай
Мінез-құлықтың қандайының болса да ауытқуы ықтимал дегеніне баға беру
Мінез-құлықтың кейбір ерекшеліктері белгілі бір жастағы балалар үшін ғана
Жыныс ерекшеліктеріне қатысты мәселені әңгіме қылғанда, тіпті балалық шақтың
Күйзелістің сақталу ұзақтығы
Бұрыңғы айтылғандай, кез келген жастағы балаларды тексерген кезде олардың
Бұзылудың дәрежесі
Бір мезгілде көрсетіп толып жатқан симптомдарға қарағанда жетелеген симптомдарға
Симптомның бейнесі
Симптомның мағынысы, сондай-ақ оның тура мағынысындағы табиғатының кейбір шектеулерінен
Симптомдардың ауырлығы мен жиілігі
Біркелкі ұстамды мінез-құлықтың
Мінез-құлықтың өзгеруі
Мінез-құлықтың өзгеруі диагностикаға қосьілған тағы бір маңызды аспект болып
Симптомның ситуациялық ерекшелігі
Кеңінен таралған пікір бойынша, пайда болуы ешқандай ситуацияға ешқашан
Сонымен, мінез-кұлықтың қалыпты жағдайдан ауытқуы туралы мәселені шешкен кезде,
Уайым-қайғының үлкен сергелдеңі
Балалардың бір-бірінен қалыпты жағдайдағы айырмашылықтарының өрістері өте кең. Бір
Баланың табиғи жаратылысында қандай ерекшеліктері бар? Ол ешкімге жалынышсыз
Иттен қатты корқатынына шағым жасаған жағдайда, бәлкім, оның иттен
Сайып келгенде, мінез-құлықтың долдануы баланың өзін бақытсызбын деп сезінуінің
Даму жолындағы қнындықтар
Психологиялық дамудың прогрессивтігі, әр түрлі тіршілік қиындықтарының қайшылықтарынан алынған
Мысалы, бала әуелі өзімен-өзі, сосын көршілес қатарымен, ал содан
Когнитивтік және сөйлеу тілі сияқты басқа да психологиялық ортаның
Баланың мінез-құлқындағы күйзелістің басқа адамдарға тигізетін ықпалы
Ең ақырында, біздің барлығымыз да адамдардың арасында өмір сүретінімізді,
Диагностика жэне әдістемелік мәселелер
Диагнозды қою, яғни, жоғарыда аталған өлшемдеріне сәйкес табылған психикалық
Қалай болғанда да, бұрынғы өткен жалпы психотерапияда диагностиканың ұқсас
Психикалык күйзеліс - сөздің мағынасында, ол - дерт емес.
Әрине, бұл сияқты зақымның бұл баланың психикалық күйзелісіне бейімділігін
■
Балаға психоз немесе ақыл-ойы артта қалған диагнозының қайсысын қойған
Тап осындай ойланып-толғанулардың негізінде және соған байланысты жалпы медициналық
Бұл тәсіл балалар психиатрларының барлығынан да қолдау тапты, сондықтан
Диагностика бес аспектіге бөлінеді:
1) клиникалық психиатрия;
2) ой-өрісінің даму деңгейі;
1) клиникалық психиатриялық синдром;
3) этиологиялык биологиялық факторлары;
4)этиологиялық психоәлеуметтік факторлары;
5)дамудың бұзылуы.
Осы схеманың негізінде құрылған диагнозда оның барлық бес бөлімінен
Синдромдардың диагностикасы
Әрбір диагностикалық категория синдромдардан, пайда болатын механизмдерден және емдеудің
Мысалы, әр түрлі екі симптомның процедурасындағы олардың диагностикасын қарастырайық.
Мектепке бармай қалу
Баланың мектепке бармай қалуынының айтарлықтай жиілеп кетуі оны психиатрға
Схематикалық процедураның талдауы
Ең алдымен сабаққа қатыспай лағып жүрген баланың немен айналасатынын
Мектепке барудан бас тартуына әлеуметтік фобия немесе көліктік фобия
Біріншіден, бала үйде немесе жолдастарымен болғанда өзін қалай ұстайтынын
Екіншіден, мектепке барғысы келмеудің сабақ кестесіне байланысының бар-жоғын білу
Тағы бір жағдай егер шешесі баланы жалғыз өзін үйде
Энкопрез
Баланың үлкен дәретін ұстай алмай дамбалын былғап коятын немесе
Еғер баланың ішегіндегі қатқан нәжіс жоқ болса, онда тәрізі
Өмірге жаңа келген нәресте алғашқы кезде дембіл-дембіл астына жіберіп,
а) оның ішегін босатудың қажеттігін білдіретін саналы сезімі жетіле
б) дәретке отыратын белгіленген орынға үйренгенше дағдылануға жаттығады;
в) ол дәретке қандай орынның ыңғайлы болатынын түсіне бастайды.
Егер балада нәжістің келетін уақытын алдын-ала бақылап отыратын түйсік-сезім
Нәжісін ұстап тұра алмау тек лайықты орынға отырып дағдыланбаудан
Қорытынды
Психикалық бұзылулардан зардап шеккен балалардың саны күнделікті өмір тіршілігін
Жоғарыда айтылған барлық жағдайлардың мазмұны мен оның мәні, "кімнің
Қазіргі зерттеулерге қарағанда, тәртіп бұзуға ең бірінші түрткі болған
Бала үнемі жақсы психологиялық жағдайда тәрбиеленуі, оқуы, өсуі қажет.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. Серкебаев Қ. "Қиын балаларға көмек." «Ұлағат» журналы, 1998-2006/1
2. Петровский А. В. "Педагогикалық және жас ерекшелік психологиясы"
3. Крупская Н. К. "Воспитать общественника коллектива" пед. соч.
4. Әділова К. "Қиын оқушыны тәрбиелеу қиын ба ?
5. Сухомлинский В.А. Рождение гражданина. "Молодая гвардия",
Москва, 1971.
6. Қожахметова К. "Қиын балалар жайлы түсінік" «Ұлағат» журналы,
7. Сухомлинский В.А. Как воспитывать настоящего человека.Москва, 1975.
8. Қоянбаев Ж.Б. Қоянбаев Р.М. "Педагогика" Астана, 1998.
9. Марьенко И.С. Оқушыларды саналы тәртіпке және мінез-құлық мәдениетіне
10. Вестник журналы "Қайнар" психология, социология сериясы. 2005 ж.
11. Сухомлинский В.А. Трудные судьбы. Изд-во "Знание", Москва, 1967.
12. Жарықбаев К. Из истории развития педагогической мысли. Алматы,
13. Елікбаев Н. Ұлттық психология. Алматы, 1992.
14. Турсынов Б.Ж. Нравственно - духовное просвещение. Алматы, 1995.
2