Кіріспе
I Басқару жүйесінің ғылыми теориялық аспектілері
1.1Басқару түсінігі және оның түрлері
1.2 Мемлекеттік басқару мен жергілікті басқарудың ара қатынасы
1.3 Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің шетелдік тәжірибиесі
II ҚР Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі және оның
2.1 ҚР жергілікті атқарушы органдарына жалпы сипаттама
2.2 ҚР жергілікті билік органы- басқару органдарының құрылымы
2.3 ҚР Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің қалыптасуы және
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Жергiлiктi мемлекеттiк басқару бұл осы заңда және басқа
Бүкіл әлемде жергілікті өзін-өзі басқару азаматтардың мемлекетпен байланысын,
Курстық жұмыстың басты мақсаты жергілкті өзін өзі басқару
Жазылған жұмысқа қойылған міндеттер төмендегідей :
Басқару ұғымының түсінігін ашу;
ҚР жергілікті өзін өзі басқару жүйесін талдау;
Жергілікті өзін өзі басқарудағы штелдік тәжірибелерді қарастыру;
Жергілікті өзін өзі басқарудағы қалыптасқан проблемаларды реформалар
Курстық жұмыс екі бөлімнен, кіріспеден және қорытындыдан құралған.
Осы жұмысты жазуда А.Қ.Танкиева, Ж.О.Ихданов, А.Есали, Н.Ә.Назарбаев, Л.Ж.
I Басқару жүйесінің ғылыми теориялық аспектілері
1.1 Басқару түсінігі және оның түрлері
Басқару психологиясы әлеуметтік функцияның қазіргі кездегі негізі тарауларының
Басқару мәселесін құрумен ғылымның әртүрлі салалары айналысады: информатика,
Адам іс- әрекетінің практикасында басқару ғылыми зерттеу пәні
Ертедегі Египетте б.з.д. мың жыл бұрын басқару үрдістерін
Басқару теориясы жеке ғылыми пән ретінде XX ғасыр
Басқарудың әлуметтік функцялық теориясының объектісі болып адамдардың құқықтық
Басқарудың күрделі жүйесі екіге бөлінеді: басқарушы және орындыуаушы
Әлеуметтік басқару жүйесі екі индвидуалды субъектінің белсенді қарым-
Басқарушы мен орындаушы субъект бола тұрып мақсатқа
1. Ақпаратты жинау ж/е бағалау( афференттік синтез). Түскен
2. Мақсат қою, Әрекет бағдарламасын құру. Бұл кезеңде
3. Нақты міндетті шешудегі мақсатқа жетудегі практикалық әрекет.
4. Нәтиже бағасы ж/е істі орындауды бақылау. Алынған
Егер алынған нәтиже мақсатпен сай келсе онда алға
Кез келген әлеуметтік жүйенің жүйе түзуші факторы болып
Бұл қатынас горизанталь бағытта да вертикаль бағытта да
Әлеуметтік басқару психологиясының негізгі тірегі адамдар, топтар, мекемелер
Қазіргі біздің еліміздегі мемлекеттік құрылымның дамуыны нарықтық қатынастың
Менеджмент басқарудың жалпы принциптерін қарастыруды мақсат етіп қояды.
Басқару ғылымының негізгі мектептері.
Басқару теориясында 4 негізгі жолы бар.
1. Басқарудың негізгі мектептері көзқарасы тұрғысынан.
2.процестік
3.жүйелік
4.ситуацялық
Осылардың алғашқы адамдар арасындағы қатынас, басқарудың сандық әдістері,мінез-
Басқару теориясын жалпы тұрғыдан қарау.
Үрдістік жолы.Бұл жол административтік мектептің негізгі идеясын дамытушы,
Жүйелік жол Басқару теориясы « жалпы жүйе теориясы
Ситуациялық жол. Оның негізгі тезисі мекеме- ашық жүйе,
1. Басшының басқарушылық компонентін қалыптастыру.
2. Ситуацияға қатысты қандай да бір әдістердің нәтижесін
3. Ситуацияның адекваттық трактовкасы. Оның негізгі факторын анықтау.
4. Оң эффектіге жету жолындағы басқару тәсілдерін нақты
Басқару теориясының қазіргі жайы.
Қазіргі д.ж. менеджмент дамуына 3 жол бірге жұмылып
Басқару теориясының әрі қарай дамуы қамтамасыз ететін ситуациялық
Басқару теориясының қазіргі даму сатысында төмендегідей негізгі тенденцияларды
1. Ұйымдастырудың материалдық технологиялық базасын көп мән беру.
2. Басқарудың әрі қарайғы демокритизацисы. Ұйымдастыруды басқару объектісінен
3. Менеджмент пен бизнес интернационолизациясы басқарудың жаңа мәселелері.
Басқару теориясының негізгі бейнесі. Жоғарыда келтірген тенденциялар басқарудың
1. Басқарушылық рационализмнен бас тарту. Басқару иілімді, сыртқы
2. Басқаруда ситуациялық тұрғыдан келу. Оның негізгі тезисі-
3. Басқаруда жүйе теориясын қолдану.
4. Менеджменттің әлеуметтік жауапкершілігін бүкіл қоғам алдында әрбір
1.2 Мемлекеттік басқару мен жергілікті басқарудың ара қатынасы
Жергілікті билікті ұйымдастыру — теориялық негізін Алексис де
Осындай идеялар жергілікті басқару туралы ұсыныстардың қалыптасуына арқау
19 ғ. ортасында-ақ, мемлекетке орталық пен жергілікті билік
Одан кейін жергілікті биліктің қайта қалыптасуы Кеңес дәуірінің
Ал, 1991 жылдың ақпанында «Жергілікті өзін-өзі басқару және
1.3 Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің шетелдік тәжірибиесі
Қазіргі таңда Қазақстандағы маңызды саяси мәселелердің бірі жергілікті
Жергілікті өзі - өзі басқару түбегейлі өзгерістер
Гминдер ел Конституциясында және басқа да құжаттармен бекітілген
Осыған байланысты бюджеттік жүйені орталықсыздандыру мәселесі туындайды.Жергілікті басқару
Басқару жүйесін демократияландырубағытында елеулі саяси мақсаттар қойып отырған
Жергілікті билік органы муниципалдық кеңес коммуна тұрғындарының тікелей
Шығыс Еропаның, Чехословакияның, Венгрияның және ТМД елдер ішінде
Түркияда жергілікті өзін-өзі басқаруды негізгі әкімшілік-аумақтық бірлікте (илах)
II ҚР Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі және оның
2.1 ҚР жергілікті атқарушы органдарына жалпы сипаттама
Жергілікті өкілді орган халықтық өкілдік бірыңғай жүйелерінің ажырамас
Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінде әкімшілік аумақтық бөліністің әрқилылығы
1) Жалпы мемлекеттік сыртқы және ішкісаясатқа қаржы және
2) Ұлттық қауіпсіздікті қамтамсыз етуде ҚР мүдделерін сақтау
3)Қызметтің қоғамдық маңызы бар салаларында белгіленген жалпы мемлекеттік
4) азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамассызету;
Аумақты дамытуға байланысты мәслихаттар мен әкімияттар қабылдайтын жоспарлар
2008 жыл ішінде Үкіметтің 2008 жылға заң жобалары
Қазақстан Республикасында жергілікті өзін-өзі басқару мәселелерін енгізу бойынша
2007 жылдың мамыр айында Қазақстанда өзін-өзі басқаруға қатысты
Біріншіден, қоғамдық және мемлекеттік институттардың қосылуына жол
Екіншіден, жергілікті өзін-өзі басқаруды халық тікелей жүзеге асырады,
Мемлекет басшысы ағымдағы жылдың 1 қазанында жұмыс
Бұдан басқа, заң жобасында мәслихаттардың жергілікті өзін-өзі басқарудың
Айтылғандарды ескере отырып заң жобасында жергілікті өзін-өзі басқаруды
Заң жобасына сәйкес жергілікті өзін- өзі басқару облыс,
Әкімге мемлекеттік басқару функциясымен қатар жергілікті өзін-өзі басқарудың
Сондай-ақ заң жобасында мәслихаттардың Парламент Сенаты
Ағымдағы жылдың 11 қарашасында Қазақстан Республикасы Үкіметінің отырысында
Заң жобасы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 18
2.2 ҚР жергілікті билік органы- басқару органдарының құрылымы
ҚР жергілікті өзін-өзі басқару мемлекеттік билікпен тығыз байланысты
Егер мемлекет өз өкілеттілігінің бар бөлігін жергілікті халыққа
Кез келген биліктің негізгі міндеті тұлғаны әлеуетінің жүзеге
Берілген территорияны дамытудағы міндеттерді шешуге байланысты пайда болатын
Жоғары инстанциядан жергілікті деңгейге берілген өкілеттіктерді жүзеге асырумен
Жалпы алғанда жергілікті басқару түрлі тәсілдермен іске аса
Жалпы құзыреттілікті өзін-өзі басқару органдарымен жүзеге асырылады ;
Үкімет өкілдерімен тікелей мемлекеттік басқару органдарымен жүзеге
Басқарудың тәуелсіз қалыптасқан салалық органдармен жүзеге асырылады.
Осының салдарынан билікте теңсіздік пайда болуы мүмкін. Яғни
Іс жүзінде түрлі функциялар басқарудың түрлі органдарының арасында
Әрбір функцияға нақты о рган сәйкес келеді;
Функция түрлі органдар арасында бөлінген;
Түрлі функциялар бір орган шеңберінде шоғырланады.
Қазіргі кездегі ҚР мемлекеттік басқару биліктің барлық деңгейіндегі
ҚР президенті Н.Назарбаевтың бастағамасымен жүргізілген конституциялық реформаларды
ҚР жергілікті өкілетті органдар – мәслихаттар болып табылады.
Қазіргі кездегі билікті демократиялық ұйымдастыру тәжірибесінде екі жүйені
Англо – американдық модель бойынша биліктің орталықсыздандырылуы және
Европалық жүйеге келсек, бұл модель жергілікті өзін өзі
Аталған тәжірибелерді талдай отырып, ҚР шін европалық модель
2.3 ҚР Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің қалыптасуы және
Жергілікті өзіндік басқару қазақстандық өкіметтің қалыптасуы мен дамуында
«Жергілікті өзін-өзі басқаруды түбегейлі өзгерту міндеті өзектілігін сақтап
Көптеген Қазақстан Республикасы субъектілерінде жергілікті өзін-өзі басқарудың жаңа
Біз мынаны ресей саясаттанушыларының мына бір пікірімен келісеміз:
Табанды қажеттік бюджеттің «төменнен жоғары» қалыптасу практикасын енгізу,
Жергілікті өзін-өзі басқарудың тиімділігі елде жүргізіліп отырған салық
Салық саясатын реформалау жергілікті өзін-өзі басқару мен қоғамдастықтардың
- қалалық және селолық тұрақтарға дербес жекеменшік қаржы
- кредиттік-қаржылық, бюджеттік және салықтық заңнамалардың түбегейлі өзгерісі;
- конституциялық хұқықтардың шын мәнінде іске асу кепілдігінің
Биліктерді бөлу қажеттігі жекелеген және әлеуметтік мүдделерді, өмірдегі
Жергілікті өзін-өзі басқарудың әрқилы анықтамасы – оның кеңестік,
Жергілікті өзін-өзі басқарудың екі мәнділігі оның идеалдарының екіұдайылығын
Біздің елдегі жергілікті өзін-өзі басқаруды реформалаудың күрделілігі айтарлықтай
Жергілікті өзін-өзі басқарудың көптүрлілігі – біздің елде бұл
Жергілікті өзін-өзі басқаруды қалыптастыруда жариялылық үрдісін кеңейту қажет.
Бүкіл әлемде жергілікті өзін-өзі басқару азаматтардың мемлекетпен байланысын,
Барлық сұрақтар бойынша заңдық кеңестер ұйымдастыру қажет, бірінш
Бұған байланысты Е. Т. Сейлеханов көрсетеді: «Біздің көзқарасымыз
1. Халықтың мемлекеттік басқарудағы хұқықтық субъектісін мемлекеттік органдардың
2. Билікте халықтың жоғарылық ететін үрдісіне жауап беретін
4. Азаматтық қоғамның дамуы. Мақсат – әлеуметтік белсенділіктің
5. Қоғамдық сананы қайта құру. Мақсат – осы
С. Ақылбай жергілікті өзін-өзі басқаруды реформалау жөнінде былай
Кадрлық қорларды басқару сапасы орташа жағдайда екенін атап
Бұқаралық ақпараттар құралдары арқылы халық арасында жергілікті өзін-өзі
Қорытынды
Қорытындылай келе, жергілікті өзін өзі басқару жергілікті қоғамдастық
Қазіргі уақытта Қазақстан жергілікті жергілікті өзін өзі басқару
Осы жұмысты зерттеу барысында жергілікті өзін өзі
дербестікке ие, мемлекетке экономикалық түрлендірулерді іске асыруда және
жергілікті басқару жүйесінде кадр саясатының жоқтығы;
Жергілікті өзін-өзі басқарудың ортақ ұйымдастыру және қызмет ету
Жергілікті жағдайда экономиканы басқаруды жетілдіру жолдрын іздестіруде
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. А.Қ. Танкиева, «Жергілікті басқару және оның өзект
2. Есали.А. «Жергілікті өзін өзі басқару ірі қалаларда
3.Ихданов Ж.О. «Экономиканы орталықсыздандырудың кейбір мәселелері»
I бөлім.17-18 мамыр
4.Н.Ә. Назарбаев «Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел
5.Л.Ж. Аширбекова «ҚР жергілікті билік органдарының құры лымы
6.www.e-gov.kz
7.www.kt.kz
8.www.edu.portal.kz
9. ҚР «Жергілікті өзін өзі басқару туралы» Заң