ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛУЫ

Скачать



 ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ
ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Қ.И. СӘТБАЕВ АТЫНДАҒЫ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ
ЭКОЛОГИЯ – ЭКОНОМИКАЛЫҚ ИНСТИТУТЫ
КАФЕДРА: МЕНЕДЖМЕНТ ЖӘНЕ МАРКЕТИНГ
К У Р С
Тақырыбы: ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗДАР
НАРЫҒЫНЫҢ ҚҰРЫЛУЫ
Нормаконтролер
Орындаған: Экб-04-1қ тобының студенті
Бекенова Әзел
Қабылдаған: э.ғ.к., доцент Маженова Н.А.
Алматы 2005
ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
1. ҚАЗАҚСТАН ҚОР НАРЫҒЫ: МАҢЫЗДЫ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ
1.1 Қазақстандық құнды қағаздар нарығының құрылу тарихы
2 ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫ:
2.1 Жағдайы мен проблемалары 12
2.2 Эмитенттер мен құнды қағаздар 13
2.3 Мемлекеттік құнды қағаздар 14
3 ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗ НАРЫҒЫНЫҢ
3.1 Мемлекеттік құнды қағаздардың дамуы 16
3.2 Мемлекеттік емес құнды қағаздар 18
ҚОРЫТЫНДЫ 19
Қолданылған әдебиеттер тізімі 21
КІРІСПЕ
Құнды қағаздар нарығы - әр елдің қаржы нарығының
Ішкі көз қайнарына – амортизациялық аудармалар мен алынатын
Сыртқы көз қайнарына – құнды қағаздарды шығару арқылы
Құнды қағаздар нарығының функциясын екі топқа бөлуге болады:
Жалпынарықтық функциялар, оған мыналар жатады:
Коммерциялық – сол нарықта операциядан алынатын кіріс функциясы;
Бағалау – нарықтық баға және оның тұрақты қозғалыс
Ақпаратты – сауда субъектісі мен объектісі туралы
Арнайы функциялар, оған мыналар жатады:
Баға және қаржы қаупін сақтандыру функциясы;
Сала және нарықтық қызмет сферасы арасындағы ақшаны бөлу;
Инфляциялық емес негізде мемлекеттік бюджет дефицитін қаржыландыру.
Құнды қағаздар нарығы екі түрде бола алады:
алғашқы және қайтара құнды қағаз нарығы;
ұйымдасқан және ұйымдаспаған құнды қағаз нарығы.
Құнды қағаздар нарығының инструменті (объектісі) – құнды қағаз
Құнды қағаз нарығының қатысушылары (субъектісі) – эмитенттер, инвесторлар,
Қазіргі нарық жағдайында құнды қағаз нарығы еліміздің экономикасын
1992 жылдары елімізде жекешелендіру процесі басталған уақытта, көптеген
Осыған орай, курстық жұмыста құнды қағаздар нарығының құрылу
1. ҚАЗАҚСТАН ҚОР НАРЫҒЫ: МАҢЫЗДЫ ДАМУ КЕЗЕҢДЕРІ
1.1 Қазақстандық құнды қағаздар нарығының құрылу тарихы
Төменде еліміздің барлық қаржы нарығының дамуы, қаржы
1991 жыл
Қазақ ССР Қаржы министрлігі құрылымында жаңа құрылымдық бөлімшенің
16 сәуірде Қазақ ССР-нің «Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздігі туралы»
Қазақ ССР –нің нормативтік актылары қабылданды:
11 маусымда – «Қазақ ССР-інде құнды қағаз айналымы
24 маусымда – «Шаруашылық серіктестігі туралы» заң.
13 қараша – Қазақ ССР-і Министрлер Кабинетінің қаулысы
Құнды қағаздар нарығының алғашқы кәсіби қатысушылары пайда болды
Алғашқы Қазақстандық (Алматылық) қор биржасы пайда болды, алғашқы
1992 жыл
Ұлттық (мемлекеттік) жекешелендіру бағдарламасы қабылданды, кәсіпорындарды акционерлеу процесі
Қаржы министрлігі мен Ұлттық банкінің «қысқамерзімді казначей
1993 жыл
Мемлекеттік құнды қағаздар басқармасы және қор нарығының бөлімі
Қазақ ССР мемлекеттік жекешелендіру қорын құру.
Еліміздегі екінші деңгейдегі жұмыс істейтін коммерциялық банктердің саны
12 қараша – «Ұлттық валютаны енгізу туралы» Қазақстан
17 қараша – Ұлттық банк және 23 алғы
19 қараша – АҚШ долларымен алғашқы сауда (курс
26 қараша – Ресей сомымен алғашқы сауда (курс
1994 жыл
Орталық – Азиат қор биржасының құрылуы.
20 наурыз – «Құнды қағаздар нарығын қалыптастыру туралы
30 сәуір – 30 кәсіпорын акция пакетін шығару
24 желтоқсан – Азаматтық кодекс қабылданды.
27 желтоқсан - «Шет ел инвестициялары туралы» заң
1995 жыл
11 қаңтар құнды қағаздар бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық
17 сәуір - «Лицензиялау туралы», «Заңды
30 маусым - ЖАО “Қазақстандық банкаралық валюта биржасы”,
2 қазан - “Қазақстандық банкаралық валюта-қор биржасы” құнды
29 қыркүйек - биржада мемлекеттік құнды қағаздарға
3 желтоқсан - “Жекешелендіру туралы” Қазақстан Республикасының заңы.
1996 жыл
6 ақпан – Брокерлер-дилерлер Ассоциациясы құрылды.
12 сәуірде - “Қазақстандық банкаралық валюта-қор биржасы”- “Қазақстандық
12 айға айналымы бар мемлекеттік казначей облигацияларының
Биржа кеңесі Қазақстан қор биржасымен Халықаралық
1997 жыл
28 ақпан - “Қазақстан Республикасындағы тура
1 қыркүйек - Қазақстан қор биржасы заң
1998 жыл
Зейнет ақы реформасын іске асыру, зейнет ақы қорының
Қаңтар - зейнет ақы қорының Ассоциациясы құрылды.
KASE алғашқы сайты ашылды.
10 шілде - “Акционерлік қоғам туралы туралы” заң
19 қазан – алғашқы биржалық сауда KASE-де халықаралық
1999 жыл
1 сәуір – KASE және AFINEX, KASE түрінде
Жинақтау зейнет ақы қоры, өзінің ашылғаннан бергі
2000 жыл
1 қаңтарда жинақтау зейнет ақы жүйесі - 64,5
сәуір – Оқу орталығының ассоциациясы құрылды.
1-3 қараша – «Құнды қағаздар нарығы туралы» модельді
2001 жыл
5 қаңтар – 2 наурыз аралығында бірнеше заңдар
11 шілде – ҚР Президентімен «Құнды қағаз нарығы
1 тамыз – Ұлттық банк құрылымында құнды қағаздар
2 қараша – ең алғаш KASE тарихында
6 қараша - № 281 Ұлттық банк төрағасының
2002 жыл
24 қыркүйек – Құнды қағаз нарығы мәселелері бойынша
25 қыркүйек – Ұлттық банк құрылымының өзгеруіне байланысты
2003 жыл
қаңтар – еліміздің барлық қаржы ұйымдары қаржылық есеп
Наурыз – Қазақстан қаржыларының III Конгрессі өтті.
13 Мамыр – «Акционерлік қоғам туралы» заң қабылданды.
2 шілде - «Құнды қағаздар нарығы туралы»
15 қараша – ұлттық валюта – тенгеге
2003 жыл бойынша биржадағы жалпы операциялар көлемі –
2004 жыл
1 қаңтардан бастап қаржы ұйымдары мен қаржы нарығын
22-23 сәуір – Алматыда құнды қағаз нарығын реттеу
2 ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫ:
2.1 Жағдайы мен проблемалары
1998 жылдың басында құнды қағаздар нарығының жұмысы келесі
құнды қағаздарды шығару бойынща акционерлік қоғамның қызметі (акция
құнды қағаздарды шығару бойынша мемлекеттің қызметі
құнды қағаздар нарығының кәсіпқой қатысушыларының құрылуы мен қызметі:
ұйымдарда жұмыс істеу үшін мамандарды дайындау, яғни құнды
құнды қағаздар нарығындағы кәсіпқой қатысушыларының өзін өзі реттейтін
құнды қағаздар нарығындағы техникалық инфрақұрылым институтының құрылуы мен
институционалды инвесторлардың құрылуы мен қызметі – инвестициялық қорлар,
құнды қағаздармен жасалған мәмілелерді тіркеу
құнды қағаздарға деген меншіктік құқыны растау
құнды қағаздармен жасалатын салық айнылымының операциялары
құнды қағаздар нарығының қатынастарын реттеу бойынша мемлекеттік орган
Құнды қағаздар нарығының негізгі субъектілері эмитенттер, инвесторлар, тіркеушілер
2.2 Эмитенттер мен құнды қағаздар
Қазақстандағы алғашқы акционерлік қоғамдар және алғашқы акциялар 1991
Эксперттік бағалау бойынша 1991-1997 жылдар аралығында
1998 жылдың басында қор биржасындағы ең мемлекеттік
2.3 Мемлекеттік құнды қағаздар
Қазақстан Республикасындағы алғашқы мемлекеттік құнды қағаздар 1994
Мемлекеттік құнды қағаздар акция нарығына қарағанда құнды қағаздар
Қазақстан қор биржасы
Қазақстан Республикасының «Құнды қағаздар нарығы» заңына сәйкес қор
құнды қағаз нарығы кәсіби қатысушыларымен құрылған, коммерциялық емес
қор биржасының қызметі өзін-өзі қаржыландыру принципіне негізделген;
қор биржасы өз қызметі барысында құнды қағаз нарығында
қор биржасының қызметі жеке, және басқа қызмет түрлерін
қор биржасы қосымша құрылымдық бөлімшелер құруына құқылы.
Осы заңға сәйкес Қор биржасының функциялары:
өз мүшелеріне қаржы инструменттерімен мәміле жасау үшін
қаржы инструменттерімен сауда ұйымдастыру және олардың котировкасын іске
өз мүшелеріне ақпарат, ұйымдастыру жөнінде кеңес беру;
жеке аналитикалық зерттеу жүргізу;
қаржы нарығында субъектілер арасында құқылы қатынастар жөнінде өзара
Қор биржасының негізгі құжаты биржалық сауда ережесі болып
қор биржасының айналымына түсетін құнды қағаздар;
құнды қағаздардың негізгі параметрлері;
құнды қағаздар бойынша биржалық сауда қатысушыларына талап;
құнды қағаздар бойынша биржалық сауда жүргізу жағдайы мен
құнды қағаздармен мәміле жасау бойынша есептесуді іске асыру
биржа мен сауда қатысушыларының арасында келіспеушілікті шешу тәртібі.
3 ҚАЗАҚСТАНДЫҚ ҚҰНДЫ ҚАҒАЗ НАРЫҒЫНЫҢ
3.1 Мемлекеттік құнды қағаздардың дамуы
Мемлекеттік құнды қағаздың ірі нарығында Қазақстанда акция
Осы проблеманы шешу үшін, Қазақстан Республикасында құнды қағаздар
Бұл бағдарламаның басты мақсаты – Қазақстандық құнды қағаз
Қазақстандық құнды қағаз нарығын дамытудың приориттеті бағыттары мыналар:
Инвестициялау мүмкіндігін кеңейту;
Қазақстандық акциялар мен мемлекеттік емес облигациялардың сапасын көтеру;
Құнды қағаз нарығы қатысушылар қызметіне бақылау жүйесін дамыту.
2005 жылдың 1 ақпанында мемлекеттік құнды қағаз түрінде
1 кесте. 2005 жылдың 1 ақпанына қарасты мемлекеттік
Жыл
Ұлттық банк
Қаржы министрлігі
Муниципалды органдар
Барлығы
негізгі
%
негізгі
%
негізгі
%
2005
412,5
-
60,8
18,1
1,966
0,645
494,0
2006
-
49,7
16,7
1,583
0,481
68,5
2007
-
48,5
11,7
1,142
0,297
61,7
2008
-
43,4
8,8
2,922
0,125
55,3
2009
-
26,1
6,0
-
-
32,1
2010
-
33,4
4,6
-
-
38,0
2011
-
11,7
2,6
1,0
1,6
-
-
2,6
2015
-
22,2
1,6
-
-
23,8
Барлығы
412,5
303,1
75,5
7,6
1,5
2005 жылдың қаңтар айында биржада мемлекеттік
Мәміле көлемінің төмен түсуіне қарамастан, мемлекеттік құнды
3.2 Мемлекеттік емес құнды қағаздар
2005 жылдың қаңтар айында мемлекеттік емес құнды
2 кесте. 2005 жылдың қаңтар айында
Эмитент Мәміле көлемі, мың.долл. Мәміле көлемі, млн.тенге
саны Нарық үлесі, % Баға өзгеруі, %
АҚ «БанкТуранАлем» 46 873,5 6 097,3 16
АҚ «Альянс Банк» 9 330,8 1 215,7
АҚ «АТФБанк» 8 958,6 1 165,4 5
АҚ «ЦентрКредит Банк» 7 440,7 967,3 5
АҚ «Қазақстандық Ипотекалық Компания » 7 200,8 936,1
АҚ «Каспийский Банк» 6 528,5 849,6 1
АҚ «ЦентрКредит Банк» 5 701,8 741,4 22
АҚ «ВалютТранзит Банк» 4 648,3 606,9 3 2,9
АҚ «Туран Алем Банк» 3 857,7 501,7 2
Барлығы 100540 13081 69 62
ҚОРЫТЫНДЫ
Осы курстық жұмыста еліміздегі құнды қағаздар нарығының құрылу
Қазақстанда қор нарығын дамыту маңыздылығы жайдан-жай пайда болған
Бұл, әрине экономиканың жоғары даму қарқыны, және
шет ел валютасы – 4,5 есеге;
мемлекеттік құнды қағаздар – 35 есеге;
мемлекеттік емес құнды қағаздар – 100 есеге.
Қазақстандық құнды қағаз нарығының дамуы үшін туындайтын
Қаржы инструменттерінің жетіспеушілігі;
Эмитенттердің қызметі, акционерлік қоғамдар үшін корпоративті басқарудың
Отандық инвесторлардың сыртқы каптал нарығына шығуы.
Қазақстандық инвесторлар үшін инвестициялау объектісі бұл ресейлік
2005 жыл Қазақстандық құнды қағаз нарығы үшін өте
2005-2007 жылдарға арналған Қазақстандық құнды қағаздар нарығын
2005-2007 жылдарға арналған жинақ зейнет ақы қорын дамыту
Осы бағдарламаға сәйкес, нарықта алдыңғы қатарлы эмитенттердің
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Аналитикалық журнал. Қазақстанның құнды қағаздар нарығы. №
ИАФР «Ирбис», 09.02.05.
Абдрахманова Г.Т. учебник. Ценные бумаги РК. – Алматы,
Абдрахманова.Г.Т. учебное пособие. Проблемы функционирования и перспективы развития
Раланова В.А. учебник. Рынок ценных бумаг. Москва 1996
Камаев В.Д. учебник. Экономика и бизнес. Алматы,1998.
Көшенова Б. Оқулық. Бағалы қағаздар нарығы. -Алматы 1997
Сейтқасымов Г.С. Оқулық. Ақша. Несие. Банктер. Алматы. 2001.
Сейтқазина Р.С. учебник. Банковское дело. Алматы. 2002.
2





Скачать


zharar.kz