МАЗМҰНЫ
Кіріспе
1 КӘСІПОРЫННЫҢ ТАРИХЫ
1.1 Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»
2 ТЕХНИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Өндірілетін өнімге сипаттама
2.2Шыққан шикізатқа, материалға жартылай өнім мен энергоресурстарға сипаттама
2.3 Технологиялық процестің жүргізілуі мен сызбасы
2.4 Қабылдау және фосфат шикізатын сақтау
2.5 Қабылдау,сақтау мен өндіріске күкірт қышқылын жеткіз
2.6 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
2.7 Қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу
2.8 Аммиак суын алу
2.9 Автоматты және арақашықтықтан бақылау жүйесі
2.10 Автоматты құлыптану жүйесі
2.2.1 Сигнализация жүйесі
2.2.2 Қоршаған ортаны қорғау
2.2.3 Өндірістің эксплуатациялық қауіпсіздігі
2.2.4 Жалпы жағдайы
2.2.5 Жұмыс кезіндегі қауіпсіздік шаралары
2.2.6 Фосфат шикізатын тиеу кезіндегі сақтық шаралары
2.2.7 Күкірт қышқылын төгу кезіндегі қауіпсіздік шаралары
2.2.8 Аккумуляторлы қышқылды алудағы қауіпсіздік шарасы
2.3 Жүргізілетін процестің қауіпсіздік шаралары
3 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1 Казфосфат ЖШС ЖФ
басқару құрылымдары мен негізгі міндеттері
3.2 ЖФ«Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның қызметкерлері мен жұмысшыларының еңбекке
3.3 Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»
3.4 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның персоналдары еңбек
3.5 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның
еңбек ақы қорын талдау
3.6 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі
КІРІСПЕ
Шикізаттарды дайындау-аммофос цехында орындалады, онда мынадай технологиялық операциялар
қабылдау және фосфат шикізатты қоймалау(минералды тыңайтқыштар мен жем
қабылдау мен әкті қоймалау(әк сүтін алу үшін);
қабылдау және күкірт қышқылын қоймалау(минералды тыңайтқыштар мен аккумуляторлы
сұйық аммиакты қабылдау(аммиакты су алу үшін).
Фосфат және күкірт қышқылы теміржол цистерналары арқылы фабрикаға
Фосфат шикізаты минералды тыңайтқыштар үшін: алты күш, жемтрикальций
Алты күшті фосшикізаты 1961 жылы эксплуатацияланды, генжобалаушы
Минералды тыңайтқыштар өндірісіне қажетті фосфат шикізатын жеткізу теміржол
Ұйымдастырылмаған шаң түзушілерді азайту мақсатында 1966 жылы
Фосфат шикізатын пневматикалық тиеу кезінде, атмосфераға кеткен
Тазалау екі сатыдан тұрады:
циклон арқылы
қол фильтрі
Есеп беру жұмысымның бірінші бөлімінде ТФ «Минералды тыңайтқыш»
Екінші бөлімде Тараз филиалы «Минералды тыңайтқыш»
Үшінші бөлімде кәсіпорнынның қызметкерлері мен жұмысшыларын тиімді басқару
1 КӘСІПОРЫННЫҢ ТАРИХЫ
1.1 Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»
Тараз ЖШС «Казфосфат» «Минералды тыңайтқыш» филиалы немесе
1955 ж – суперфосфатты шығару бөлігі, ал 1956ж
1962ж – союзда бірінші рет заводта апатет негінде
1965ж қаңтар айында - өнімнің жаңа түрін шығаратын
1966 ж, 1972-1975 жж., - 1, 2, 3,
1973 ж аммофос цехы жаңаланды, оның ішінде 4
1979-1980 жж ескірген күкіртқышқылды және суперфосфатты цехтар жабылып,
1985 ж ЭФК-1 бөлімінде КВФ-100, ескірген ленталық фильтірлі
1987ж желтоқсан айында аммофос өнімін шығаратын екінші кезекте
Осы уақытта филиалдық өндіріс алаңдарында консервациялық деңгейі келесі
Өндірістік процестің дамуына байланысты шығарылған өнімнің көлемі де
ТФ «Казфосфат» «Минералды тыңайтқыштар» ҚР қазіргі таңдағы жалғыз
ТФ ТОО «Казфосфат» «Минералды тыңайтқыштар» кәсіпорны 269,1 га
«Минералды тыңайтқыштар» филиалының өндірістік құрылымының ішінде мыналар кіреді:
минералды тыңайтқыштар шығару цехы: амофочты, нитроамофосты, суперфосфатты. Экстрация,
жемдік фосфат цехы, екі жемдік қоспалар түрлерін шығарады;
энергоцех, бу шығаратын котельныйға қызмет ететін, газ жіберетін,
жөндеу аумағы құрылыс жұмыстарын және және күрделі жөндеу
сульфаткөмір шығаратын цех 1996 ж енгізілді. Жаңа технологиялардлы
КИПиА аппаратурасы мен қадағалау өлшеу приборлар цехы. Бұл
ОТК цехы - өнеркәсіптік-санитарлық лабараториясы өнімді шығаруға және
өндірістің қалдықтарын жинақтап сақтау жері. Оның ішінде 4
санитарлық-қорғаушылық зонасы, филиалдың жанына км, арақашықтық жерге суғарылып
автокөліктік цех, фосфогипсті түсіру жолдары, жүктерді филиалға апару,
қоғамдық тамақтану цехі, асхана, наубайхана, дүкен, жеміс-жидек сақтайтын
Филиалдық өндірістік жерінде келесілер орналасқан:
орталығында – негізгі және көмекші өндірістік ғимараттар, әкімшілікті
орталықтан оңтүстік-шығысына қарай, котельная, ал оңтүстік-батысына қарай сұйық
орталықтан солтүстікке қарай, фосфогипспен шлако жинақтаушы карталардың құйатын
Оңтүстік басшылық аппарады жан-жақты техникалық экономикалық және ұйымдық
2 ТЕХНИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Өндірілетін өнімге сипаттама
Шикізатты дайындау бөлімінде техникалық сулы аммиакты алады(аммиактың судағы
Аммиак суының сапасы МЕМ 9-92 талабына сәйкес
Көрсеткіш аталуы Марка нормасы
А
ОКП 21 3325 0200
1 Сыртқы түрі Түссіз мөлдір сұйықтық
2 Аммиактың массалық үлесі, %, 25
3Ұшпайтың қалдықтың массалық концентрациясы, г/дм3, 0,07
4Көміртек диоксидінің массалық концентрациясы, г/дм3, Нормаланбаған
Техникалық сулы аммиак тұтынушыға, бочкаға, бутылкаға,автоцистерналарға құйылып беріледі.
Алынған аккумуляторлы күкірт қышқылы майлы, мөлдір сұйықтық. МЕМ.СТ
Көрсеткіш аталуы Норма
1-ші сорт
1 Массалық үлес моногидрат (H2SO4), % 92-94
2 Темірдің массалық үлесі (Fe), % 0,010
3 Қалдықтың массалық үлесі, % 0,03
4 Азот оксидінің массалық үлесі (N2O3), % 0,0001
5 Мышьяктың массалық үлесі (As), % 0,00008
6 Хлорлылау қосылысының массалық үлесі (Cl), % 0,0003
7 Марганецтің массалық үлесі(Mn), 0,0001
8 Ауыр металдың қорғасынға шаққан массалық үлесі (Pb),
9 Күмістің массалық үлесі (Cu), % 0,0005
10 Заттардың массалық үлесі КMnO4, см3 ерітінді
(1/5 КMnO4) = 0,01 моль/дм3 . 7
11 Мөлдірлігі Шыдамды болуы
Аккумуляторлы күкірт қышқылы тұтынушыға конистра және теміржол цистерналарында
2.2Шыққан шикізатқа, материалға жартылай өнім мен энергоресурстарға сипаттама
Шикізат, материал, жартылай өнім аталуы Мемлекеттік стандарт, ТУ,регламент
1Техникалық күкірт қышқылы МЕМ 2184-77 Массалық үлес моногидрит
2Қаратау фосфат шикізаты СТ ТОО
38515646-002-2007
Массалық үлес фосфор ангидриді(Р2О5)
Массалық үлес магний оксиді(МgO)
Массалық үлес көміртек оксиді(СО2)
Ылғалдылықтың массалық үлесі
Сетка торларындағы қалдық016 К Кем емес 24,5 %
Аз емес3,0 %
Аз емес8,0 %
Аз емес1,0 %
Аз емес30 %
2Қаратау фосфат шикізаты СТ ТОО
38515646-002-2007
Массалық үлес фосфор ангидрид (Р2О5)
Массалық үлес магний оксиді (МgO)
Массалық үлес көміртек оксиді (СО2)
Ылғалдылықтың массалық үлесі
Сетка торларындағы қалдық016 К Кем емес24,5 %
Аз емес3,0 %
Аз кмес8,0 %
Аз емес1,0 %
Аз емес 30 %
4 Құрлыс әгі МЕМ 9179-77 Магний оксидімен кальций
5 Сұйық аммиак Мем 6221-82
6 Ауа Тұрақты технологиялық регламенттен бөлінген ауа-су жабдықтау
(6 кгс/см2)
7 Электроэнергия
Тордағы үдеу (кВ) 6 кВ
8 Өндірістегі су Тұрақты технологиялық регламенттен бөлінген ауа-су
(2-4 кгс/см2)
9 Су буы Тұрақты технологиялық регламенттен бөлінген бу-газ
(6 кгс/см2)
10 Әк сүті
Массалық үлес Са(ОН)2 Кем емес10 %
2.3 Технологиялық процестің жүргізілуі мен сызбасы
Шикізатты дайындау бөліміндегі аммафос цехында, мына технологиялық операциялар
қабылдау фосфат шикізатын сақтау;
қабылдау,сақтау мен күкірт қышқылын өндіріске беру;
аккумуляторлы күкірт қышқылын алу;
қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу;
аммиак суын алу.
2.4 Қабылдау және фосфат шикізатын сақтау
Фосфат шикізаты филиалға теміржол цистерналары арқылы жеткізіледі.
Шикізатты дайындау бөлімінде алты силос бар.Олар бір жүйеде
Фосфат шикізаты, жем трикальций фосфатын алуға негізделген.
Силос түбі тарылған екі конусты пішімде жасалған,оның бірінде
Фосфат шикізатын жайлы мәлімет кезекші журналында және филиал
Кесте1Силоста сақталған фосшикізаттың массасын анықтау
Силостағы фосфат шикізатының денгейін анықтау,м Силостағы фосшикізатының алған
0.0 1937.706 2732.2
0.5 1885.771 2658.9
1.0 1833.837 2585.7
1.5 1781.903 2512.5
2.0 1729.968 2439.3
2.5 1678.034 2366.0
3.0 1626.099 2292.8
3.5 1574.165 2219.6
4.0 1522.23 2146.3
4.5 1470.296 2073.1
5.0 1418.361 1999.9
5.5 1366.427 1926.7
6.0 1314.492 1853.4
6.5 1262.558 1780.2
7.0 1210.624 1707.0
7.5 1158.689 1633.8
8.0 1106.755 1560.5
8.5 1054.820 1487.3
9.0 1002.886 1414.1
9.5 950.951 1340.8
10.0 899.017 1267.6
10.5 847.083 1194.4
11.0 795.148 1121.2
11.5 743.214 1047.9
12.0 691.279 974.7
12.5 639.345 901.5
13.0 587.410 828.2
13.5 535.476 755.0
14.0 483.541 681.8
14.5 431.607 608.6
15.0 379.672 535.3
15.5 327.738 462.1
16.0 275.803 388.9
16.5 223.869 315.7
17.0 171.935 242.4
17.5 120.000 169.2
Кесте 2 Силоста сақталған фосшикізаттың массасын анықтау.КОФ Цехі
Силостағы фосфат шикізатының денгейін анықтау,м Силоста шикізаттың алған
0.0 2886.6978 4070.2
0.5 2834.5827 3996.8
1.0 2782.4675 3923.3
1.5 2730.3523 3849.8
2.0 2678.2371 3776.3
2.5 2626.1219 3702.8
3.0 2574.0067 3629.3
3.5 2521.8915 3555.9
4.0 2469.7762 3482.4
4.5 2417.665 3408.9
5.0 2365.5459 3335.4
5.5 2313.4307 3261.9
6.0 2261.3155 3188.5
6.5 2209.2003 3115.0
7.0 2157.0851 3041.5
7.5 2104.9699 2968.0
8.0 2052.8547 2894.5
8.5 2000.7395 2821.0
9.0 1948.6243 2747.6
9.5 1896.5091 2674.1
10.0 1844.3939 2600.6
10.5 1792.2787 2527.1
11.0 1740.1645 2453.6
11.5 1688.0483 2380.1
12.0 1635.9331 2306.7
12.5 1583.8179 2233.2
13.0 1531.7027 2159.7
13.5 1479.5875 2086.2
14.0 1427.4723 2012.7
14.5 1375.3571 1939.3
15.0 1323.5419 1866.2
15.5 1271.1267 1792.3
16.0 1219.0115 1718.8
16.5 1166.8963 1645.3
17.0 1114.7811 1571.8
17.5 1062.666 1498.4
18.0 1010.5507 1424.9
18.5 958.4355 1351.4
19.0 906.3203 1277.9
20.0 802.0899 1130.9
20.5 749.9747 1057.5
21.0 697.8595 984.0
21.5 645.7443 910.5
22.0 593.6291 837.0
22.5 541.5139 763.5
23.0 489.3987 690.1
23.5 437.2835 616.6
24.0 385.1683 543.1
24.5 333.0531 469.6
25.0 280.9379 396.1
25.5 228.8227 322.6
26.0 176.7075 249.2
26.5 124.5923 175.7
26.64 110.0000 155.1
2.5 Қабылдау,сақтау мен өндіріске кұкірт қышқылын жеткізу
Күкірт қышқылы теміржол цистерналары арқылы жеткізіледі және теміржол
Қыс айларында күкірт қышқылының кристалданбауын қадағалау үшін, электронасос
Сақтаудағы күкірт қышқылының деңгейін анықтау үшін, қондырғылар орналастырылған.
Күкірт қышқылының массалық мөлшерін анықтау үшін, сақтау қоймаларының
Күкірт қышқылының лабораториялық анализде білуге болады.(ОТК мәліметі бойынша).3.4
Кесте 3 Сақтау қоймаларындағы коэффициент мәні 79/1,2
№ Қышқыл температурасы, оС Әр түрлі концентрациядағы күкірт
92,0 92,5 93,0 -93,5 94,0
1 2 3 4 5 6
1 5 4,68 4,69 4,70 4,71
2 10 4,67 4,68 4,68 4,69
3 15 4,65 4,66 4,67 4,68
4 20 4,64 4,65 4,66 4,67
5 25 4,63 4,64 4,65 4,66
6 30 4,62 4,63 4,64 4,65
Кесте 4 Сақтау қоймаларындағы коэффициент мәні
№ Қышқыл температурасы, оС Әр түрлі концентрациядағы күкірт
92,0 92,5 93,0 -93,5 94,0
1 2 3 4 5 6
1 5 5,76 5,78 5,79 5,80
2 10 5,75 5,77 5,76 5,79
3 15 5,74 5,74 5,75 5,77
4 20 5,73 5,73 5,74 5,75
5 25 5,72 5,72 5,73 5,73
6 30 5,71 5,71 5,72 5,71
Сақтаудағы күкірт қышқылының массалық мөлшерін есептеу мысалдары.
Қойма 79/1,2 100 см, қышқыл температурасы 20
3 кестеде көрсетілген 4,65 коэффициентін аламыз. Сақтаудағы қышқылдың
Қойма 79/3 100 см, қышқыл температурасы 10
Сақтаудағы қышқылдың мөлшері.100х5,75=575т
Бұл мәліметтер кезекші журналында және филиал диспетчерінің журналында
2.6 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу үшін, теміржол цистернасына түскен,
Күкірт қышқылы қоймада 43/1,2 сақталады.
Қышқыл деңгейі сақтау қоймасының 43/1,2 қақпағынан
Күкірт қышқылы мөлдірлету үшін қойма 43/1,2 18-24
2.7 Қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу
Әк филиалға теміржол вагондары және жартылай вагондар арқылы
Әкті күйдіру үшін термоизвестгасилкаға бойлер арқылы ыстық
Кесте 5 Кальций оксидінің массалық құрамы
Әк сүтінің тығыздығы, г/дм3 Са(ОН)2, %
СаО, т/м3 Ерітіндідегі әк сүтінің шығыны, т/м3
1 2 3 4
1,009 1,31 0,01 0,014
1,017 2,59 0,02 0,029
1,025 3,87 0,03 0,043
1,032 5,13 0,04 0,057
1,039 6,36 0,05 0,071
1,046 7,58 0,06 0,086
1,054 8,79 0,07 0,100
1,061 9,96 0,08 0,114
1,068 11,14 0,09 0,128
1,075 12,29 0,10 0,143
1,083 13,43 0,11 0,157
2.8Аммиак суын алу
Сұйық NH 1,6 мПа қысыммен (16 кг/см )1
Кесте 6 Аммиак суындағы аммиактың
№ Ерітіндідегі аммиактың массалық үлесі, % Ерітінді температурасы,
10 15 17 19 20 21 23 25
Тығыздық, г/л
1 2 3 4 5 6 7 8
1 20 0,928 0,926 0,925 0,924 0,923 0,922
2 22 0,921 0,919 0,918 0,917 0,916 0,915
3 24 0,916 0,913 0,912 0,911 0,910 0,909
4 25 0,913 0,910 0,909 0,908 0,907 0,906
5 26 0,910 0,907 0,906 0,905 0,904 0,903
6 27 0,907 0,904 0,901 0,902 0,901 0,900
7 28 0,904 0,0901 0,900 0,899 0,898 0,897
8 30 0,898 0,895 0,894 0,893 0,892 0,891
2.9Автоматты және арақашықтықтан бақылау жүйесі
Автоматты бақылау- күкірт қышқылының қысымын 83/1,2.құбырларға берілуін
2.10 Автоматты құлыптану жүйесі
Қауіпсіздікті сақтау мақсатында сөндірілмеген түйіршіктер тиелген соң, бірден
2.2.1 Сигнализация жүйесі
Сигнализация мына жағдайда орындалады:
транспортер іске қосылғанда;
әк сүтінің деңгейі ерітінді багіне жеткенде 89/1,2
қоймадағы күкірт қышқылының деңгейі толғанда 43/1,2 0,5
қоймадағы күкірт қышқылының деңгейі түбіне 79/1-3
Кесте 7-Техникалық аммиак суын алудың материалдық балансы
КІРІС ШЫҒЫС
Аталуы т/т
т/ч Массалық үлес, % № п/п Аталуы т/т
т/ч Массалық үлес, %
1 Техникалық аммиак суы (99,9 % NH3) 0,25
2 Химиялық тазартылған су 0,75 15,0 75,0
ҚОРЫТЫНДЫ: 1,0 20,0 100,0
ҚОРЫТЫНДЫ: 1,0 20,0 100,0
Сұлба 1 – Материалдық ағын
Кесте 8-Материалдық ағын
№ қ/н Реагент шығыны, т/сағ Ағын нөмері схема
1 2 3
1 Сұйық аммиак 5,0
2 Химиялық тазартылған су
15,0
3 Аммиак суы
20,0
Кесте 9 –Аккумуляторлы күкірт қышқылын алудың материалдық балансы
КІРІС ШЫҒЫС
Аталуы т/т т/ч массалық үлес, % № п/п
1 Техникалық күкірт қышқылы (93 % мнг.) 1,500
2 Ұсталған ауа 0,129 1,55 7,9 2 Тұнғаннан
3 Шыққан газдар: 0,176 2,11 10,8
SO2
0,006
ҚОРЫТЫНДЫ: 1,629 19,55 100,0
ҚОРЫТЫНДЫ: 1,629 19,55 100,0
Сұлба 2 – Материалдық ағын
Кесте 10- Материалдық ағын
№ қ/н Реагент шығыны, т/сағ Ағын нөмірі схемасы
1 2 3 4 5
1 Техникалық күкірт қышқылы (93 % мнг.) 18,0
2 Ұсталған ауа
1,55
3 Аккумуляторлы күкірт қышқылы (92 % мнг.)
12,0
4 Шыққан газ
2,11
Кесте 11-Негізгі шикізат,материал мен энергоресурстардың шығын нормасы
Техникалық аммиак суын алу
№
қ/н Шикізат,материал және энергоресурстардың аталуы Бірлік өлшемінің аталуы
жоба бойынша қойылған регламентке жеткен кез
1 2 3 4 5
1 Техникалық сұйық аммиак(99,9 % NH3) т/т
2 Тазартылған су м3/т 0,75 0,75
Кесте 12-Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
№
қ/н Шикізат,материал және энергоресурстардың аталуы Бірлік өлшемінің аталуы
жоба бойынша Қойылған регламентке жеткен кез
1 2 3 4 5
1 Техникалық күкірт қышқылы (93 % Н2SO4) т/т
2 Реактив 1 т/т 0,030 0,030
3 Реактив 2 т/т 0,020 0,020
4 Электроэнергия т.кВт/т 0,733 0,733
5 Су т.м3/т 0,140 0,140
6 Ұсталған ауа т.м3/т 0,100 0,100
Кесте 13 –Өндірістегі түзілген қалдықтардың нормасы
Қалдық аталуы,құрамы,аппарат пен түзілу барысы Қолдану бағыты,тазалау тәсілі
(кг/т, нм3/)
жоба бойынша қойылған регламенттке жеткен кез
1 2 3 4
Қатты қалдық
Сөндірілмеген әк Қалдық автотранспортпен тасымалданады 20,0 14,9
Кесте 14 –Өндірісті бақылау мен технологиялық процестерді басқару
Жүрген процестің аталуы,өлшеуші параметрлердің орны Бақылаушы параметр Бақылау
1 2 3 4 5 6 7
1 Қабылдау.фосфат шикізатын сақтау
1Теміржол цистернасындағы фосфат шикізаты
Массалық үлес фосфор ангидриді (Р2О5)
Массалық үлес магний оксиді (МgО)
Массалық үлес көміртек оксиді (СО2)
Судың массалық үлесі (Н2О)
Сетка торындағы қалдық016 К Әрбір кварталға жасалынған анализ
Көп емес 24,5 %
Көп емес3,0 %
Көп емес 8,0 %
Көп емес 1 %
Көп емес 30,0 %
Фотометриялық
Титриметриялық
СТ ЖСШ38515646-002-2007
Комплексонометриялық
СТ ЖСШ38515646-002-2007
Газ көлемі
СТ ЖСШ38515646-002-2007
Гравиметриялық
СТ ЖСШ38515646-002-2007
СТ ЖСШ 38515646-002-2007 Лаборант
ОТК
2қол фильтрінен кейін шыққан ауа . 15/1
362,2 мг/м3
Гравиметриялық
СТ ҚР17.0.0.03-2002
Мем17.2.4.06-90 Лаборант
ПСЛ
3 қол фильтрінен кейін шыққан ауа 15/2 Бейорганикалық
394,7 мг/м3
Гравиметриялық
СТ ҚР 17.0.0.03-2002
Мем17.2.4.06-90 Лаборант
ПСЛ
4жұмысшы зонадағы ауа (теміржол цистерналарынан фосшикізатын тиеу алаңында
Гравиметриялық әдіс
06-11 Лаборант
ПСЛ
1 2 3 4 5 6 7
Қабылдау, сақтау және өндіріске күкірт қышқылын жеткізу
5Теміржол цистернасындағы күкірт қышқылы(техникалық) Күкірт қышқылының массалық үлесі
Титриметриялық
Мем2184-77
Лаборант
ОТК
6Сақтаудағы күкірт қышқылы( техникалық) 79/1-3 Күкірт қышқылының массалық
Титриметриялық
Мем2184-77 Лаборант
ОТК
Температура
2-30 0С
Термометр 0-50 0С
3 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
6Сақтаудағы күкірт қышқылы. 43/1,2 Күкірт қышқылының массалық үлесі
Қажеттілігі
92-94 % Титриметриялық
Мем 667-73 Лаборант
ОТК
Темірдің массалық үлесі (Fe)
Көп емес0,010 % Фотоколориметриялық
Мем667-73
Тұнбадан кейінгі массалық үлес
Көп емес 0,03 % Гравиметриялық
Мем 667-73
Азот оксидінің массалық үлесі (N2O3)
Көп емес
0,0001 % Колориметриялық
МЕМ 667-73
Күмістің массалық үлесі (As)
Көп емес0,00008 % Колориметриялық визуал Мем 667-73
Хлордың массалық үлесі (Cl)
Көп емес
0,0003 % Колориметриялық визуал Мем667-73
Марганецтің массалық үлесі(Mn)
Көп емес
0,0001 % Колориметриялық визуал Мем667-73
Қорғасынға шаққандағы ауыр металдардың массалық үлес суммасы (Pb)
Көп емес 0,01 % Полярографиялық
Мем 667-73
1 2 3 4 5 6 7
Мыстың массалық үлесі (Cu), %, көп емес
Көп емес
0,0005 % Полярографиялық
Мем 667-73
Массалық үлес КMnO4, ерітінді
(1/5 КMnO4) = 0,01
Көп емес
7,0 моль/дм3 Титриметрия
Мем 667-73, п. 3.12
Мөлдірлігі
Тексеріске шыдамды Визуальды
Мем 667-73, п. 3.13
4 Қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу
7 Құрылыс әгі Кальций оксиді мен магний
анализ Көп емес 70 %
Титриметрия
Мем 22688-77 п. 21
Лаборант
ОТК
8Циклоннан кейінгі шыққан ауа поз. 85 Кальций оксидінің
4,023 мг/м3
Гравиметрия
СТ ҚР17.0.0.03-2002
Мем 17.2.4.06-90
Лаборант
ПСЛ
9Скруберден кейінгі шыққан ауа
поз. 94/1 Кальций гидроксидінің массалық үлесі (сөндірілген әк)
Көп емес
44,99 мг/м3
Лаборант
ПСЛ
10Скруберден кейінгі шыққан ауа
поз. 94/2 Кальций гидроксидінің массалық концентрациясы(сөндірілген әк) Сынама
Көп емес
45,0 мг/м3
Лаборант
ПСЛ
11Бактегі әк сүті
поз. 89/1,2 Кальций гидроксидінің массалық үлесі Са(ОН)2 Сынама
Ареометр Мем 18481-81
Өлшеу диапозоны
1,000-1,080 г/дм3
Өлшем құны 1г/дм3
п.и. ± 1 кг/м3 Әдістеме06-140 Сөндірілген әк аппараты
1 2 3 4 5 6 7
5 Аммиак суы
12Жинақтағы аммиак суы поз. 125/1,2 Аммиактың массалық үлесі
Ареометр
Мем 18481-82 өлшем диапозоны880-940 кг/м3 өлшем құны 1
Термометр, регламенттегі бөлімге есептелінген өлшем шкаласы 4.5 Шикізатты
13Жинақтағы аммиак суы поз. 125/1,2 Аммиактың массалық үлесі
Титриметриялық
Мем 9-92 Лаборант ОТК
Сыртқы түрі
Мөлдір түссіз немесе сарғыш түс
Визуал
Мем 9-92, п. 3.2
Ұшпайтын қалдықтың массалық концентрациясы
Көп емес
0,07 г/дм3
Гравиметриялық
Мем 9-92, п. 3.4
Көміртек диоксидінің массалық концентрациясы
Көп емес
8 г/дм3
Титриметриялық
Мем 9-92, п. 3.5
14Жұмысшы зонадағы ауа(түйін) отм. 0,0 м Аммиактың массалық
20 мг/м3
Фотоколориметриялық
Әдістеме 06-07 Лаборант ПСЛ
Кесте 15-Автоматикалық бақылау
Процесс сатысының атауы,өлшеу параметрінің орны немесе сынама алу
1 2 3 4 5 6 7
1Қабылдау және фосфат шикізатын сақтау
1 Силосты фосфат шикізаты поз. 13/1-6 Деңгей Әр
Жоғарғы
Қол линиясында өлшеу Ауысым мастері
Массалық мөлшер Тәулігіне
1 рет анықтайды
Деңгей бойынша анықталады,бөлім4.1, кесте1,2 регламент
2Зауыт коллекторындағы сығылған ауа Қысым Орын бойынша көрсету
(4-5 кгс/см2)
(0,3 кгс/см2 Техникалық манометр
МТП – 160
шк. 0-1 МПа
(0-10 кгс/см2) кл.т. 2,5
(СИ (0,25 кгс/см2 Шикізатты дайындау аппараты және жартылай
3 Ауа жинағыштағы сығылған ауа поз. 2 Қысым
(4-5 кгс/см2)
(0,3 кгс/см2 Техникалық манометр
МТП – 160
шк. 0-1 МПа
(0-10 кгс/см2) кл. т. 2,5
(СИ (0,25 кгс/см2
Шикізатты дайындау аппараты
4Сығылған ауаны пневмоимпульсті қондырғыға беру поз.
Орын бойынша көрсету Көп емес 0,4 МПа
(4 кгс/см2)
(0,1 кгс/см2 Техникалық манометр
МПТ – 100
шк. 0-10 кгс/см2
(СИ (0,25 кгс/см2 Шикізатты дайындау аппараты және жартылай
1 2 3 4 5 6 7
5 Сығылған ауаны форсажды камераға беру
(2-4 кгс/см2)
(0,3 кгс/см2 Техникалық манометр
МТП – 160
шк. 0-1 МПа
(0-10 кгс/см2) кл. т. 2,5
(СИ (0,25 кгс/см2
Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар мен дайын
2 Қабылдау,сақтау және күкірт қышқылын өндіріске беру
6Сақтау орынындағы күкірт қышқылы поз. 79/1,2 Деңгей Орын
Сигнализация Көп емес 7 м
7 м
Реле датчигінің деңгейі РОС-101 Шикізатты дайындау аппараты және
7Сақтау орынындағы күкірт қышқылы поз 79/3 Деңгей Орын
Сигнализация Көп емес 7 м
7 м
Пьезоқондырғы L- 8 м біріншілей түрлендіргіш ДМ 3581
∆Р -1,6 кгс/см2
Екіншілей аспап КСД-3 шк. 0-8 м
кл.т. 1,0 ∆СИ ±0,16 м Шикізатты дайындау
8 Құбыр жолындағы күкірт қышқылы поз. 83/1,2 Қысым
Автоматикалық регулировкалау
Көп емес 0,4 МПа
(4 кгс/см2)
(0,1 кгс/см2 Біріншілей аспап «Сапфир 22»
∆Р-10 кгс/см2 кл.т. 1,0
Екіншілей аспап
ДИСК-250
шк. 0-10 кгс/см2
кл.т. 0,5
орындаушы механизм МЭО 160/25
Регулятор РП-4У
Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар мен дайын
1 2 3 4 5 6 7
9Құбырдан электронасос агрегаттарына берілген күкірт қышқылы поз.
Манометр МПТ-100
шк. 0-10 кгс/см2
кл.т. 2,5
∆СИ±0,25 кгс/см2 Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
3 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
10Жинақтағы күкірт қышқылы поз. 43/1,2 Деңгей Сигнализация 0,5
Электроконтактылы манометр
шк. 0-16 МПа
(0-1,6 кгс/см2) Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
11 Ысылған ауаны бөлімге беру Шығын Үзілмеген көрсеткіш
Дифманометр ДМ- 3583
Екіншілей аспап
КСД-3 шк. 0-100 %
(0-630 м3/сағ) Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
4 Қабылдау және әкті қоймалау,әк сүтін алу
12 Бөлімге берілген бу Шығын
Қысым
Үзілмеген көрсеткіш ЦПУ
Көп емес90 %
Көп емес 0,5 МПа
(5 кгс/см2)
«И»
(0,4 кгс/см2
Камералы диафрагма ДК-6-150
Дифманометр ДМ-3583
Екіншілей аспап КСД-3 шк. 0-100 %
(0-5000 кг/сағ)
Қысым түрлендіргіш МЭД
п.и.1,6 МПа
(16 кгс/см2) кл. т. 1,5
Екіншілей аспап КСД-3 шк. 0-1 МПа Шикізатты дайындау
1 2 3 4 5 6 7
Температура Үзілмеген тіркеліс ЦПУ
Көп емес 160 0С (4 0С (0-10
(СИ ( 0,26 кгс/см2
Термоэлектрлі түрлендіргіш ТХК
Қызуын өлш.2,3 0 С
Екіншілей аспап КСП-3 шк. 0-200 0С
кл.т. 0,5 (СИ ( 2,5 0С
13Термоәкгасилкаға берілген поз. 93/1,2 Температура Щиттағы үзілмеген көрсеткіш,әрбір
(5 0С Кедергі термометрі
ТСМ-50 м
Шекті өлш. 100 0С қызуы 1,5 0С
Екіншілей аспап Логометр ЛР-64
шк. 0-100 0С кл. т. 1,5
(СИ ± 1,8 0С Әкті сөндіру аппараты
14 Бактағы әк сүті поз. 102/1,2 Деңгей Щиттағы
Сигнализация Көп емес 0,5 м биіктіктен
0.5м биіктіктен
Әкті сөндіру аппараты
5 Аммиак суын алу
15 Құбыр арқылы сұйық аммиакты бөлімге беру
(16 кгс/см2)
±0,6 кгс/см2 Техникалық манометр АМУ
шк. 0-25 кгс/см2
кл.т. 2,5
(СИ(0,25 кгс/см2 Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
1 2 3 4 5 6 7
16 Құбыр арқылы сұйық аммиакты жинаққа беру
Көп емес 1 т/сағ
±0,1 т/сағ Түрлендіргіш «Сапфир -22» кл.т. 1,0
(Р -1000 кгс/м2
ДИСК-25 шк. 0-5 м3/ч
(СИ(0,25 т/ч Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
Қысым
Көп емес 1,6 МПа
(16 кгс/см2) ±0,6 кгс/см2 Техникалық манометр АМУ
шк. 0-25 кгс/см2
кл.т. 2,5
(СИ(0,25 кгс/см2
17 Жинақтағы аммиак суы поз. 125/1,2 Деңгей Щиттағы
Сигнализация Көп емес 0,5 м
биіктіктен
0,5 м биіктіктен
Біріншілей түрлендіргіш 13 ДД кл.т.1,0 (Р – 0,4
Вторичный прибор:
ПКП шк. 0-4 м
(СИ(0,2 кгс/см2 Шикізатты дайындау аппараты және жартылай фабрикаттар
Кесте 16-Жұмыс барысындағы келеңсіз оқиғалар және оларды жою
Оқиға Келеңсіз оқиғаларды туғызуы мүмкін себептер Келеңсіз оқиғаларды
1 2 3
1 Қабылдау және фосфат шикізатын қабылдау
1Сығылған ауа қысымы 0,4 МПа
(4 кгс/см2) 0,6 МПа (6 кгс/см2) Компрессор
2 Фосфат шикізаты форсажды камерада ауамен сығылмайды поз.
2 Форсажды камера алдындағы сығылған ауа қысымы, кем
2 Филиал диспечеріне қысымды нормалануына байланысты шешім қабылдауын
3Жұмысшы зонадағы ауаның құрамындағы шаңның массалық концентрациясы.
(отм. 0,0 м) көп емес 6
2 Қол тұтастығының бұзылуы поз. 6,7,9 1 Қол
2 Қолды ауыстыру.
4 Қол фильтрінен шыққан ауаның құрамындағы шаңның массасы:
поз. 15/1 көп емес 362,2 мг/м3;
поз. 15/2 көп емес 394,7 мг/м3 1 Шаң
2 Шаң аулағыштан және поз. 14/1-3
3 Жүйе бұзылғанда сығылған ауа қол фильтрінде таралады.
2 Вентилятор шиберінің ашылуын регулировкалау поз. 5,16/1,2
3 Силостағы фосфат шикізатының тиелуін тоқтату, қол фильтрлерінің
2 Қабылдау, сақтау және күкірт қышқылын өндіріске жеткізу
5 Цистернадан төгілген күкірт қышқылын сақтау орнына жіберуге
1 Жүйе толмаған кезде цистернадағы күкірт қышқылын электронасос
2 Герметикалық емес сифонды қондырғының күкірт қышқыл жүйесімен
1 Электронасосты агрегатты қосу поз. 79/1, күкірт
2 Герметикалық емес сифонның жүйеге қосылуын жою.
1 2 3
3 Электронасос агрегаттарының бұзылуы поз. 79/1,2 (төгу түйіні
6 Электронасос агрегаттары қосылған кездегі күкірт қышқылы сақтау
7 Сақтау орнындағы күкірт қышқылы поз. 79/1-3
3Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
8 Сақтау орнындағы аккумуляторлы күкірт қышқылы поз.
4 Қабылдау, әкті қоймалау және әк сүтін алу
9 Циклоннан кейінгі кальций оксидінің қалдығының массасы (шаңы)
2 Циклон арқылы өткен ауаның көлемін азайту. 1
2 Вентилятор шиберінің ашылуын регулировкалау поз. 86
10 Скрубберді тазалағаннан кейінгі кальций диоксид қалдығының
2 Скруббер арқылы өткен ауаның көлемін азайту. 1
2 Вентилятор шибері ашылғанда поз. 95/1,2 ауа
11 Термоәкгасилкаға берілген судың темпиратурасы поз. 93/1,2:
кем50 0С Бойлерге берілген су шығымының жоғарылауы немесе
көп 80 0С Бойлерге берілген су шығымының төмендеуі
12 Ерітінді багындағы әк сүті
поз. 93/1,2 :
кальций гидрототығының массалық үлесі
Са(ОН)2 кем10 %; Термоәкгасилкадағы әк шығымының төмендеуі поз.
Термоәкгасилкадағы әк шығынын жоғарылату поз. 93/1,2
1 2 3
13 Ерітінді багінің деңгейі поз. 102/1,2
5 Аммиак суын алу
14 Жұмысшы орындағы аммиактың массалық концентрациясы 20
15 Жинақтағы аммиак суының құрамындағы аммиактың массалық үлесі
2.2.2 Қоршаған ортаны қорғау
Аммафос цехының шикізатты дайындау бөлімінде атмосфераны ластайтын заттар-
Фофат шикізатын тиеген теміржол цистерналарын екі жолмен тазалайды,
Фосфат шикізатын, әкті тиегенде бөлінетін шаң аппараттың шаңдануы
Әк сүтін алу кезінде қатты қалдықтар түзіледі, оларды
Шикізатты дайындау бөлімінен шыққан суды әк сүтін дайындау
2.2.3 Өндірістің эксплуатациялық қауіпсіздігі
2.2.4 Жалпы жағдайы
Өндірісте – шикізатты дайындау бөлімі өте қауіпті обьект
Өндірістің қауіпсіздік мақсаты үшін мына талаптарды орындау қажет:
қызмет көрсетуші маман арнайы киіммен жұмыс істеуі қажет,
агрессивті ортамен жұмыс жасалынатын фланецті қосылысты құбырлар жейдемен
барлық қозғалатын механизмдер қоршалуы керек және жарық қалыпты
люктар қақпақтармен бекітілуі тиіс;
12В қысымды лампаларды ғана қолдануға рұхсат беріледі;
өрт қауіптілігі жоғары орындарда міндетті түрде өрт щиттары
барлық ремонт жұмыстары жасалынған план бойынша жүргізілуі тиіс;
электрқондырғыларда ремонт жұмыстары жүргізілген кезде, қондырғыда «Қоспаңыз- адамдар
барлық қондырғылар мен ремонтты қажет ететін коммуникациялар
аппарат ішінен тазалағанда және ремонт жасар алдында, сол
жарақаттанған адамға медециналық көмек беру.
Кесте 17 –Өндірістің қауіптілік сипаттамасы
Шикізаттың от-өртке сипаттамасы мен улылық қасиеттері
Шикізаттың аталуы, жартылай өнім, дайын
(зат –
% масс.),
Өндіріс қалдықтары Қауіптілік класы
(ГОСТ 12.1.07.-76) Қалыпты жағдайдағы агрегаттық күй Тығыздық
ауадағы (газ) бу Қатты және сұйық заттар салмағы
% масс. Отта жануы немесе әрекеттескенде жарылуы
Температура, 0С Жану шегі ПДК не ОБУВ өндірістегі
(адам ағзасына түскенде) Әдебиет
сулар
(бар, жоқ) Қыш-қылды орта Қайнау Балқу Өздігінен жану
Тұтану Экзотермиялық ыдыраудың басталуы
концентра-циялы,
% жал. темпера-
туралы,
0С аэро-салмақ,
г/см3, дисперсиялық
Төм. Жоғ Төм. Жоғ. Төм.
1 2 3 4 5 6 7 8
Фосфат шикізаты 3 Қатты, ұнтақ
1,44-1,50 Ерімейді Жоқ Жоқ
1400
6,0 Шаңмен үздіксіз демалу тыныс алу мүшелерін зақымдап,
Күкірт қышқылы 2 Сұйық
1,82-1,84 Барлық қатынаста Жоқ Жоқ 290 -10,3
200
1,0 Булары теріні түршіктіріп, термиялық күйдіруді тудырады. «өндіріс-тегі
т. II,
с. 102-103
Аммиак 4 Сұйық 0,889 0,682 0,25 Жоқ Жоқ
132,4 15 28
20,0 Сұйық аммиак күйдіруді тудырып, ал оның буы
Әк
Қатты
5,0 Шаң мұрынның жұқа қабатын зақымдап, жөтел мен
Әк сүті 4 Сұйық-тық
Жұқа қабатты түршіктіріп, түшкіру мен жөтелді туғызады. Сілті
с. 344
Аккумуляторлы қышқыл 2 Сұйық
Барлық қатынаста ше-ниях Жоқ Жоқ
1,0 Теріге түскен жағдайда өте күшті жазылмайтын күйдіруді
667-73, с. 23
Аммиаксуы
Ерітінді
0,904 25 Жоқ Жоқ
20,0 Теріге түскен жағдайда қатты ауырып, қызарып кетеді.
Кесте 18 –От- өртке және өртке қарсы
Өндірістік мекемелердің аталуы, мекемелер мен сыртқы қондырғылар. Мекемелер
(РНТП-01-94) Ішкі аумақтың жарылыс классификациясы мен сыртқы аумақтың
электроқондырғыларды орнату. Санитарлық сипаттамасы бойынша өндірістік процестердің группасы.
(СНиП 2.09.04-03) Өртті сөндіру тәсілі.
Өрт қауіпсіздік класы
Категория және жарылысқа қауіпті қоспалардың группасы.
1 2 3 4 5 6 7
1 Силостағы фосфат шикізатын сақтау орнына тиеу. Д
2 В Өрт щиті
2 Сақтау орнындағы күкірт қышқылын темір жол цистерналарына
2 Г
3 Әк сүтін дайындау орны. Д
2 В Өрт щиті
Кесте 19-Мүмкіндікті авариялық жағдайлар және оларды жою жолдары
Мүмкіндікті авариялық жағдайлар Шекті-мүмкіндікті параметрлер төмендегенде, авариялық жағдайға
Авариялық ситуациялардың пайда болу себептері Жою әдістері
1 2 3 4
1 Қабылдау және фосфат шикізатын қоймалау
1 Силос қақпағына фосфат шикізатының шашылуы. поз. 13/1-6
2 Цистернаға түскен сығылған ауа қысымының жоғарылауы. Көп
Цистерналарды пневмоқұбыр жолдары арқылы тиеу. Фосфат шикізаттарын тиеген
3 Цистернаға түскен сығылған ауа қысымының төмендеуі. Кем
2 Қабылдау, сақтау және күкірт қышқылын өндіріске жеткізу
4 Сақтау орнындағы күкірт қышқылы. поз. 79/1-3 Деңгей
5 Күкірт қышқылын құбыр жолына бергендегі герметикалық бұзылуы.
Физикалық тозу Зақымдалған бөлімшені запорлы арматурамен жабу.
3 Аккумуляторлы күкірт қышқылын алу
6 Сақтау орнына күкірт қышқылын құю. поз. 43/1,2
4 Қабылдау, әк сүтін қоймалау және әк сүтін
7 Бактегі әк сүтін құю. поз. 102/1,2 Қақпақтан
8 Бойлерге су мен будың берілуін тоқтату. поз.
Цех жүйесіндегі су-бу жабдықтарының бұзылуы Термоәкгасилкаға әк берілуін
5 Аммиак суын алу
9 Аммиак жолындағы аммиак қысымының жоғарлауы. 1,6 МПа
10 Аммиак жолының герметикалық бұзылуы (cұйық аммиактың ағуы)
Физикалық тозу Филиал диспетчеріне хабарлау.Запорлы арматураны жабу,
2.2.5 Жұмыс кезіндегі қауіпсіздік шаралары
2.2.6 Фосфат шикізатын тиеу кезіндегі сақтық шаралары
Фосфат шикізаттарын теміржол цистерналарынан силосқа тиеу кезінде, жұмысшы
Өндіріс орынның шекті концентрациясы -6 мг/м3.
Жұмысшылардың қауіпсіздігін сақтау үшін, қондырғылар герметизациялануы керек және
Фосфат шикізатын тиеу жұмысымен айналысатын жұмысшылар – респиратор
Фосфат шикізатын теміржол цистерналарынан силосқа тиеу мөлшері- 1,0
Теміржол цистерналарында және ішінде (ашық люк, тазалағанда) жұмыс
Тиеу кезінде цистерналарды орнату үшін, екі жағынан тормозды
2.2.7 Күкірт қышқылын төгу кезіндегі қауіпсіздік шаралары
Күкірт қышқылы агрессивті зат, сондықтан теріге тиген жағдайда
Күкірт қышқылының шекті концентрациясы -1мг\м3
Улану мен химиялық күймеу үшін аппарат пен құбырлардың
Фланецті қосылысты құбырлар қауіпсіздік жейдесімен қапталуы және қышқыл
Қышқылдарға,арматураға,насостарға ремонт жұмыстары арнайы киіммен,резиналы қолғаппен ,көзәйнекпен
Теміржол цистерналарынан күкірт қышқылын төгу кезінде мына қауіпсіздік
күкірт қышқылын төгу түйіндерінде ескертпе плакаттар ілінуі керек:
төгу кезінде сигналдар орнатылған ;жасыл-кіру,қызыл сигнал жүруге болмайды;
төгу түйіндерінде кнопка қойылады,ол смен маманының әрекетімен жүзеге
күкірт қышқылын төгу түйіндерінде авариялық ванналар болуы тиіс,
теміржол цистерналарындағы люктарды ашқанда, люктің бір жағында түру
күкірт қышқылын цистернадан төгіп болған соң, цистерна люктарының
төгу түйіндерінің маңайында органикалық материалдар болмау қажет (мысалы;ағаш,
күкірт қышқылын төккен жерге әк сеуіп, бейтараптайды. Әк
қыс айларында төгу түйіндері қордан, мұздан тазарту қажет
2.2.8 Аккумуляторлы қышқылды алудағы қауіпсіздік шарасы
Аккумуляторлы күкірт қышқылы- өрт және жарылғыш қаупі бар
Аккумуляторлы күкірт қышқылы өте улы, адам терісіне тиген
Аккумуляторлы күкірт қышқылын тұтынушыға - күкірт қышқыл цистерналармен,
Шыны бутылдардың аузын полиэтилен пленкасымен немесе шпагат,
Бутылдарды автомобиль транспортымен тасымалдау кезінде, ағаш қаптармен
Аккумуляторлы қышқылды таза емес цистернаға құю немесе онымен
2.2.9 Әкті және әк сүтін алу кезіндегі сақтық
Әк тиелген теміржол вагондары мен жартылай вагондардың аяғына
Әкті вагондарға және жартылай вагондарға тиеу кезінде шаңдайды,сондықтан
Әкті тиеуде және онымен жұмыс жасайтын жұмысшылар арнайы
Жұмысшы зонадағы сөндірілмеген әктің шекті-мүмкіндікті шаңдылық концентрациясы -
Әкті ыстық сумен өңдегенде,әк сүті алынады.Бұл теріні түршіктіріп,күйдіреді.Сондықтанда
Әк сүтінің буы немесе тамшысы көздің жұқа қабатын
Теріге және көзге түскен әк сүтін судың көп
Әк сүтін дайындағанда санитарлы вентжүйесіз жұмыс істеуге қатаң
2.2.10 Аммиак суын алудағы сақтық шаралары
Аммиак жоғарғы тыныс алу жолдарын түршіктіріп,сондай-ақ жоғарғы концентрацияда
Өндірістегі аммиактың шекті – мүмкіндікті концентрациясы-
Аммиакпен улану- жөтел,іштің ауруы, бас айналу,бас ауруы,жүрек айнуынан
Аммиакпен өте ауыр улану-бірден дем алуының қиындауы және
Аммиакпен уланған адамды тез арада таза ауаға шығарып,
Сұйық аммиак теріге түскен кезде, бірден сумен жуып
Аммиак қалыпты жағдайда тотықтырғыштармен әрекеттескенде тұрақты, бірақ оттегі
Аммиак суы- аммиактың судағы 25 %-тік ерітіндісі,қалыпты жағдайда
Температура көтерілген сайын,аммиактың бөлінуі жоғарылай түседі.Аммиак суының ерітіндісі
Аммиак суының көзге түсуі өте қауіпті,себебі көзге жылдам
Аммиак құбыр жолдары бұзылған кезде резиналы бәтенке мен
Құбыр жолдарының сыртқы түрін коррозиядан сақтау үшін,
Құбыр жолдарын бумен немесе ыстық сумен жылытады.
Бұл үшін ашық от,дәнекерленген гарелка , факел мүлдем
Құбыр жолдарындағы арматураларды бірден жабуға болмайды, өйткені қысым
Задвижка, вентелді ұрып ашуға және ашып жабу
Қысым астында жұмыс істейтін жүйелер арматураға қарама- қарсы
Әсіресе аппарат қысымының дұрыстығын тексеру қажет. Қойылған қысымнан
2.3 Жүргізілетін процестің қауіпсіздік шаралары
Шикізат дайындау бөлім жұмысының қауіпсіздік шаралары мыналар:
қондырғыларды қолдану құрылымын қатаң сақтау;еңбек қорғау мен техника
технологиялық режим нормаларын қатаң сақтау;
маманды жұмыс киіммен және қорғаныш құралдарымен қамтамасыз ету.
(респиратор, противогаз, резиналы қолғап және көзілдірік);
аппараттың, арматураның, құбыржолының герметикалығын бақылау;
ауа вентиляциясын бақылау және статикалық электрикадан қорғау;
қондырғының эксплуатациялық квалификациясын қорғау: тұрақты тазалау,майлау,қондырғының сыртын қадағалау
жарылыс қаупі бар жерлерде темекі шегуге қатаң тыйым
Қондырғыны түзеу жұмыстары:
жұмыс орнын қадағалаусыз қалдырмау,жұмыс орнында тамақ ішпеу;
жұмыс істеуші маман қондырғының дұрыс жұмыс жасауын
жұмыс барысында орын алған жағдайды ауысым журналында тіркеп,
2.3.1Қондырғыларды жөндеу жұмыстарына дайындаудың негізгі ережелері
Аппараттарды жөндеу жұмыстарына дайындау ұйым инструкциясы
Қондырғыға жөндеу жұмыстарын жүргізбес бұрын, қондырғы
Жөндеу жұмыстарын жүргізбес алдын, электр қондырғыларды өшіріп және
Қондырғыға жөндеу жұмыстарын жүргізген кезде қауіпсіздік талаптары ескерілуі
Дайындық жұмыстарының жүргізілуі бас маманның журналында тіркеліп,содан кейін
жөндеу жұмыстарының аяқталғаны жөнінде де бас маманның журналында
3 ЭКОНОМИКАЛЫҚ БӨЛІМ
3.1Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»
басқару құрылымдары мен негізгі міндеттері
ЖФ «Минералды тыңайтқыштар» басшылығының басқару құрылымын директоры жүргізеді.
ТФ ЖШС «Казфосфат» «Минералды тыңайтқыштар» басшылығының ұйымдық құрылымы
бірдей сұрақтардың шешімдерін әр бөлімдерден іздемеуі;
барлық басшылық функциялары тек басшының мідетіне кіруі тиіс;
бір бөлімге шеше алмайтын сұрақ қоймай, басқа бөлімде
Кәсіпорынды директор басқарады, оның міндеті – барлық жұмыстарды
Бас инженер кәсіпорынның техникалық міндетін атқаратын жұмысты басқарады,
Техникалық бөлімнің міндетіне шығарылған өнімнің дамуының жолдары
Бас механик бөлімі өзіне бағынатын бөлімшелермен бірге технологиялық
Бас энергетик бөлімі, өзіне бағынатын басқа бөлімшелермен бірге
Өндірістік диспетчерлік бөлімі - өндірістің жүргізілуіне бақылау жасайды,
Техникалық бақылау бөлімі (ОТК) – дайын өнім сапасы
Бас экономист – директордың экономикалық сұрақтары бойынша орынбасары
Жоспарлы экономикалық бөлімі – жылдық, кварталдық жоспарларды жасайды,
Бас бухгалтер – кәсіпорынның қаражаты мен шаруашылық операцияларды
Қаржылық бөлім – дайын өнімді өткізу мақсатындағы тапсырыс
Экономикалық қызмет бөлімі – кәсіпорынның жан-жақты қызметінің нәтижесіне
Шаруашылық сұрақтар бөлімі – материалды техникалық жабдықтау мен
Кадрларды басқару бөлімі – кадрлар бөлімі, еңбекті ұйымдастыру
Еңбек пен жалақыны ұйымдастыру бөлімі – штаттық кесте
3.2ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның қызметкерлері мен жұмысшыларының
Қазақстандық менеджерлеріне шетелдік басқару тәжірибесі үлкен қызығушылық
өз білімін көтермелеу және жетілдірудің тоқтаусыз процесі;
еңбек күшінің икемділігі;
еңбек ұйымы;
жауапкершілік,
өндіріс қызметкерлерінің портнерлік қарым қатынастары.
Еңбекті ұйымдастырудағы жаңа үлгілер басшылық сферасында және өндірісте
«Сапалы ұйымдар» ұйымдастырылып, әр-түрлі өндірістік проблемаларды шешуге қызметкерлердің
Сондай-ақ, «горизантальды қабылдау» кеңейтіледі, яғни бір саладағы жұмысқа
Осы араласу жұмысшы күшінің шығармашылық потенциялының күшейуіне
Еңбек ақының төлеудегі өзгерістер ағымдағы форма арқылы емес,
Кәсіпорынның қызметінің әсіресе өндірістің жақсаруына қызметкерлердің қызығушылығының (артуын)
Жаңа концепциясының маңыздысы өзінің тұлға ретінде дамуы. Сондай-ақ,
Басқарушылық – қызметкерлердің өндірістің табысты және гүлденуіне ықпал
Тұлғалық – қызметкерлердің өз-өзінің өсуі, кәсіптік бекінуі мен
Қоғамдық - әлеуметтік жағдай мен қоғамдық дамуына үлес
Жапонияда жұмысқа қайта алынғандарды кіріспе курсынан бастап оқытады,
жұмыс орындарында оқыту;
компанияның оқыту орталығы немесе оқу орындарында (колледж, университет).
«Білімді басқару» - соңғы кездегі Жапония фирмаларының қызметкерлерінің
АҚШ-та жұмысшының өзіне және жауапкершілік қойылған, сондықтан бұл
фирманың кадрлық саясатына жаңа бағдар беріп, өзінің қызметкерлерінің
көптеген аз қамтылған мамандардан бас тартып, «Жоғары білікті,
университет, колледж, училищелермен қарым-қатынастарын нығайту, жаңа технологиялар программаларын,
мамандықты жоғарылату мен үнемі білімін жетілдіріп отыру, бұл
Осы элементтер басшылық кадрларды дайындаудың талаптарын бекітеді.
Ең жоғарғы басшылық кескіні, бизнес сферасындағы ерекшеліктерді айқындап
Ірі фирмалардағы инновациялық қызметтің басқаруының өзгеруі коллективтің шығармашылық
басшылар жағынан инновациялық идеаларды сөзсіз қолдаулары; Басшылардың бағалы
Барлық салаларда және барлық бөлімшелердегі эксперименттерге қолдау көрсетілуі.
Жоғары деңгей және коммуникацияның үнемі жетілдірілуі. Егер
Басшылықта үлесте болу стилін, қолдану. Жұмысшылар инновацияның барлық
Инновациялық қызметтің және шығармашылық потенциялын материалды мадақтау тәсілдері
3.3 Казфосфат ЖШС ЖФ «Минералды тыңайтқыш»
“Казфосфат” ЖШС «Минералды тыңайтқыштар» филиалы – ауыл шаруашылығы
“Казфосфат” ЖШС филиалы Тараз қаласынан солтүстік-батысында 1,5 км
“Казфосфат” ЖШС филиалы құрылысы 1961-1965 жылдары белгіленді.
Зауыттың жобасын Ленинград ғылыми зерттеу және жобалау институтының
1961 жылы өнеркәсіптің құрылысы және автокөлік жүру жолының
1967 жылы біздің зауыт баяғы Кеңес үкіметіндегі
Фосфордың атмосфераға қайта өндірісінде бөлінген газ бен шаңның
Фосфор ұны технологиялық үрдіске қатысқаннан кейін өзінің құрамында
Ластанған су 89% фосфордан тазаланғанның өзінде зиянсыздандыруға көп
Барлық қалдықтар өндіріске қайтарылады және қажет өнімге
Шикізатта қайта өндіру кезеңінде кері әсер ететін заттардың
Бір тонна аммофос жасағанда 0,5 тонна шлак, және
ТМД елдерінің химиялық зауыттарына Шығыс Еуропа елдерінің Польша,
Шикізат материалдары зауытқа темір жол вагондарымен тасымалданады. қабылдау
Фосфорлық тыңайтқыштар елімізде өндірілетін минералды тыңайтқыштар мен жем
Қазіргі кезде зауытта 2 негізгі цех (аммофос
Зауыт аумағы 449,2 гектар.Зауыт құрамында келесі негізгі өндірістер
- азотты-фосфорлы тыңайтқыштар өндірісі – 46% P2O5,
- 19% P2O5 суперфосфат өндірісі ;
- 22% P2O5, 22% N нитроаммофос өндірісі
- 27% P2O5 азықтық үшкальций фосфаты ,
-37% P2O5 азықтық үшкальций фосфаты өндірісі.
Зауытта жаңа технологиялық жабдықтар, химиялық технологиялар сынақтан өтеді,
Өндірілген өнімнің негізгі бөлігі ішкі рынокқа шығарылады. Бірнеше
Тараз филиалы «Минералды тыңайтқыш» қызметінің негізгі технико-экономикалық көрсеткіштерін
Шаруашылық қызметті бағалау алдындағы басқару шешімін қабылдау
Кесте 20ТФ «Минералды тыңайтқыш» зауыты қызметінің техника-экономикалық көрсеткіштері
№ Аталуы өлшем
бірлік 2007 2008 ауытқу
(+;-) %
1 Натуралды түрде өнімнің шығарылуы
Аммофос 46% т 79781 71890 -7891,0 90,1
КОФ 27% (трикальцийфосфаты) т 3419 43725 40306,0
2 Ақшалай түрде өнімнің шығарылуы
Аммофос 46% мың.тг 2929009,5 7030283,6 4101274,1 240,0
КОФ 27% мың.тг 83376,1 2137526,4 2054150,3 25,6 есе
Тауарлы өнім мың.тг 3084264,6 9179590,8 6095326,2 297,6
3 Шығарылған өнімге айнымалы баға
Аммофос 46% тенге 36713,12 98449,00 61735,9 268,2
КОФ 27% тенге 24386,1 48694,1 24308,0 199,7
Аммиак суы тенге 22823,3 46803,6 23980,3 205,1
Аккумуляторлык қышқыл тенге 28471,8 46728,9 18257,1 164,1
4 Өндіріс шығындары
Аммофос 46% мың.тг 2538549,0 3683791,0 1145242,0 145,1
КОФ 27% мың.тг 51067,5 888371,4 837303,9 17,4 есе
Аммиак суы мың.тг 721,8 1928,0 1206,2 267,1
Аккумуляторлык қышқыл мың.тг 4071,44 9024,69 4953,2 221,7
Өндіріс шығындары барлығы: мың.тг 2654211,8 4583115,1 1928903,3 172,7
5 Тауарлы өнімнің 1 теңгелік шығыны
Аммофос 46% тиын 86,67 52,05 -34,6 60,1
КОФ 27% тиын 61,25 41,74 -19,5 68,2
Аммиак суы тиын 66,84 71,45 4,6 106,9
Аккумуляторлык қышқыл тиын 61,33 85,25 23,9 139,0
Барлығы: тенге 86,06 49,72 -36,3 57,8
6 Филилалдағы өнім өлшемінің құны
Аммофос 46% тенге 31801,74 49869,25 18067,5 156,8
КОФ 27% тенге 15079,19 19805,02 4725,8 131,3
Аммиак суы тенге 15254,32
-15254,3
Аккумуляторлык қышқыл тенге 17187,28 31892,97 14705,7 185,6
7 Натуралды түрде өнімнің жөнелтілуі
Аммофос 46 % т 80611,89 62991,16 -17620,7 78,1
КОФ натура 27% т 4127,20 32146,63 28019,4 778,9
Аммиак суы т 47,320 17,650 -29,7 37,3
Аккумуляторлык қышқыл т 280,055 115,390 -164,7 41,2
8 Ақшалай түрде өнімнің шығарылуы
Аммофос 46 натура мың.тг 2951948,8 6172535,9 3220587,1 209,1
КОФ 27% мың.тг 97689,6 1538154,0 1440464,4 15,7 есе
Аммиак суы мың.тг 1080,0 574,3 -505,7 53,2
Аккумуляторлык қышқыл мың.тг 8091,8 5580,7 -2511,1 69,0
Шығарылуы барлығы мың.тг 3127803,1 7717951,6 4590148,4 246,8
9 Шығарылған өнімнің құны
Аммофос 46 % мың.тг 2538053,0 3235770,3 697717,3 127,5
КОФ 27% мың.тг 61827,9 612076,7 550248,8 990,0
Аммиак суы мың.тг 721,8 374,7 -347,1 51,9
Аккумуляторлык қышқыл мың.тг 4916,8 4766,1 -150,7 96,9
Барлығы мың.тг 2667425,5 3861563,3 1194137,8 144,8
10 Дайын өнімнен түскен пайда
Аммофос 46 % мың.тг 413895,8 2936765,7 2522869,9 709,5
КОФ 27% мың.тг 35861,6 926077,2 890215,6 25,8 есе
Аммиак суы мың.тг 358,2 197,5 -160,7 55,1
Аккумуляторлык қышқыл мың.тг 3175,0 100,6 -3074,4 3,2
20-Кестедегі мәліметтерге сүйенсек онда 2008 жылы 2007 жылға
«Минералды тыңайтқыштар» филиалының өндірістік құрылымының ішінде мыналар бар:
минералды тыңайтқыштар шығару цехы: аммофосты, нитроамофосты, суперфосфатты. Экстрация,
жемдік фосфат цехы, екі жемдік қоспалар түрлерін шығарады;
энергоцех, бу шығаратын котельныйға қызмет ететін, газ жіберетін,
жөндеу аумағы құрылыс жұмыстарын және және күрделі жөндеу
сульфаткөмір шығаратын цех 1996 жылы енгізілді. Жаңа технологияларды
КИПиА аппаратурасы мен қадағалау өлшеу приборлар цехы. Бұл
ОТК цехы - өнеркәсіптік-санитарлық лабараториясы өнімді шығаруға және
Өндірістің қалдықтарын жинақтап сақтау жері. Оның ішінде 4
Санитарлық-қорғаушылық зонасы, филиалдың жанына 1,5 км, арақашықтық жерге
Автокөліктік цех, фосфогипсті түсіру жолдары, жүктерді филиалға апару,
Қоғамдық тамақтану цехі, асхана, наубайхана, дүкен, жеміс-жидек сақтайтын
Филиалдық өндірістік жерінде келесілер орналасқан:
орталығында – негізгі және көмекші өндірістік ғимараттар, административті-тұрмыстық
орталықтан оңтүстік-шығысына қарай, су жылту бу өндеу бөлімі
орталықтан солтүстікке қарай, фосфогипспен шлакожинақтаушы карталардың құйатын жерлері,
Негізгі экономикалық көрсеткіштер олардың динамикасы 1-кестеде ұсынылған.
3.4 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның персоналдары еңбек
Өндірістік өнеркәсіптік персоналдарды ұтымды пайдалану – бұл өндірістік
Талдау үшін ақпараттардың қайнар көзі: форма №1-Т “Отчет
Талдау барысында кәсіпорын персоналының құрылымының өзгеруін қарастыру керек.
Кесте 21 Персоналдар құрылымының өзгеру көрсеткіштері
Персонал категориясы 2006 2007 2008 Ауытқу (+, -)
Персонал саны, барлығы 882 787 700 -95
Оның ішінде негізгі қызметкерлер 672 595 530 -77
Оның ішінде: жұмысшылар
служащие (ИТР) 522
150 496
99 460
70 - 26
-51
Негізгі емес қызметкерлер 210 170 192 -18
Кесте мәліметтеріне қарасақ талдау жүргізіп отырған кәсіпорында өндірістік
Кесте 22Еңбек ресурстарының құрылымдарының өзгеруі
Персонал категориясы Персонал құрылымы Ауытқуы
2007 год 2008год
адам % адам %
Негізгі қызметтегі персоналдар, барлығы 595 100 530
оның ішінде: жұмысшылар
ИТР 522
150 78,0
22,0 496
99 83, 3
16, 7 +26
-51
Жұмыс уақытын пайдалануды талдау. Кәсіпорынның жұмыскерлерімен қамтамасыздық көрсеткіші
Келесі кестедегі мәліметтерге сүйене отырып кәсіпорындағы жұмыс уақытының
Төмендегі кесте мәліметі (Кесте3) бойынша 2006 жылы келесі
ТPY= DPH99 · Tсм99= 107,8 · 6,8=733 c
ТPY шарт = DPH · Tсм99=
∆ ТPY (DPH) = 1149 – 733 =
ТPY = DPH · Tсм=
∆ ТPY (Tсм) = 1365– 1149 = 216
Бұл есептен байқағаны мыздай бір күндік бос тұрып
Әрбір жұмыс істеушінің атқарған уақытының өсімі 416+216=652
Кесте 23Зауыттағы жұмысшылардың білімі туралы мәліметтер
Білімдері Жылдар 2008-2007 жылмен салыстырғанда абсол. Ауытқу
(+,-) Өзгеру темпі %
2006 2007 2008 2008-2006 2008-2006 2008-2007 2007-2006
1 2 3 4 5 6 7 8
Орталау 65 63 59 -2 -4 96,9 93,6
Орта
Орта техникалық
Арнайы орта
Аяқталмаған жоғары білім
Жоғары 75
149
365
28
200 72
148
348
6
134 70
125
340
6
100 -3
-1
-17
-22
-66 -2
-23
-8
-
-34 96
99,3
95,3
21,4
67 97,2
84,4
97,7
100
74,6
Барлығы 882 787 700 -95 -87 89,2 88,9
Берілген кестедегі мәліметтерге қарасақ, зауыт жұмысшыларын білімі бойынша
3.5 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның
еңбек ақы қорын талдау
Кез келген кәсіпорында еңбек ресурстарымен, еңбек өнімділігімен ғана
Еңбек өнімділігі өндіріс тиімділігін арттырудың және құрылыстың өзіндік
Еңбек өнімділігін арттыру жөніндегі тапсырманың орындалуы бір жұмысшыға
Сонымен, есептерден көріп отырғанымыздай, жұмысшылардың нақты орташа разряды
Әр түрлі еңбек тиімділігінің дәрежесін өндіріс үдерісінің нәтижесі
Жалақы дегеніміз – бұл жұмыс ақысын төлеу, жұмысшылардың
Тараз филиалы «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның жалпы өндірістік-өнеркәсіптік
Кесте 24ЖФ «Минеральды тыңайтқыш» өндірістік- өнеркәсіптік персоналдардың еңбек
№ Көрсеткіштер өлшем
бірлік 2007г 2008г Ауытқуы
2008\2007
+, - 2008\2007
%
1 Жұмыс істеушілердің орта тізім саны,ӨӨП – оның
адам 882
522 787
496 -95
-26 89,2
95,0
2 Еңбек ақы қоры - ӨӨП
ППП – барлығы
Мың тенге
276639,6
271525,6
-5114
98,1
3 Бір жұм-ң айлық еңбек ақысы тенге 26342
Бұл кестеде өндірістік - өнеркәсәптәк персоналдардың еңбек
Кесте 25Жұмыс істеушілердің разряды бойынша мәліметтер
Жұмысшылар мен жұмыстың разряды Тарифтік коэффициенттер Жұмыстың еңбек
I 1, 00
-
II 1, 30 384500 141
III 1, 69 265400 108
IV 1, 96 185339 92
V 2, 27 123600 80
VI 2, 63 90400 75
Барлығы:
1049239 496
Жұмысшылар мен жұмыстың квалификациялық деңгейін бағалайу үшін
Жұмыстың орташа тарифтік коэффициенті мына формуламен анықталады:
Мұндағы j – индекс соответствующего разряда
Kj – Жұмыстың тарифтік коэффициенті j
Tjr – жұмыстың еңбек сиымдылығы
Мұнда жұмыстың орташа тарифтік коэффициенті тең:
Жұмысшылардың орташа тарифтік коэффициенті тең:
Жұмысшылардың орташа тарифтік разряды құрайды:
Рм – Орташа тарифтік коэффициентің мәнінде орналасқан екі
Км – Екі түрлі күрделі разрядтың төмен
Кб – Екі түрлі араласқан разрядтың жоғарғы көлемдегі
Жұмыстың орташа разряды тең:
Кәсіпорынның жұмыс күшімен қамтамасыздығын талдау барысындағы басты кезең
Жұмыс күшінің қозғалысын талдауға келтірілген келесі кестедегі мәліметтер
Кесте 26Жұмыс күшінің қозғалысы туралы көрсеткіштер
№ Көрсеткіштер
2007 ж 2008 ж
1 2 3 4
1 Кәсіпорынға қабылданғаны, адам 10 7
2 Кәсіпорыннан шыққандар, адам 182 87
3 Жұмыс істеушілердің орта тізім саны, адам 787
4 Айналым коэфиценттері:
қабылдау бойынша=қабылданғандар саны
орта тізім саны
шығу бойынша=шыққандар саны
орта тізім саны
0,02
(2%)
0,064
(6,4%)
0,161 (16%)
0,118 (11,8%)
5 Жалпы айналым коэф-і=қабыл + шыққан
орта тізім саны
0,086 (8,6%)
0,279 (27,9%)
Кесте мәліметтеріне қарасақ қабылдау және шығу бойынша айналым
Шаруашылық қызмет үрдісі бойынша кәсіпорында жұмысшыларды жұмыстан босату
3.6 ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның басқару
Үкімет басшысының К.Масимовтың жұмыс сапары «Қазфосфат» ЖШС Жамбыл
Кадрлармен тиімді басқару жөніңдегі мұндай саясат мекеменің кадрлық
Еңбек саласында экономиканы дамыту жағдайындағы негізгі тапсырмалар еңбек
Мекемені азаматтармен тиімді басқару – жұмысшылар мотивациясын өзгертуге
ТФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорында тиімді басқаруды жетілдіру
ТФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорын басқару қызметін
ТФ«Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның басты өндіріс құрылымының дамыту және
негізгі бөлімше арасындағы ұтымды арақатынасты қамтамасыз ету;
- өндірістің автоматизация деңгейін көтеру;
- өндірістік қуаты бойынша кәсіпорынның үйлесімділік қағидасы сәйкестік
өндірістік құрылымы жоғары жаңа технологиялық процесстерді қолдану;
басқарушылық және өндірістік кадрлардың біліктілігін жаңа техналогияға
жұмысшылардың жұмыс объектісінде техникалық қауіпсіздікті қатаң сақтауды басшылық
санитарлық-гигеналық жағыдай төмен ортада жұмыс істейтін жұмысшылардың еңбек
кәсіпорында жұмыс істейтін көп балалы аналар мен осы
жұмыс стажы жоғары азаматтарға тегін шипажайларға жолдама беруді
жұмысшы күшінің сапасын және біліктілік деңгейін жоғарлату;
жұмысшылардың еңбекке ынталандыруды жақсарту;
Сондай-ақ кадрлардың басқару тиімділігі нарық жағдайындағы бәсекелестікте
Қорытынды
Шикізаттарды дайындау-аммофос цехында орындалады, онда мынадай технологиялық операциялар
қабылдау және фосфат шикізатты қоймалау(минералды тыңайтқыштар мен жем
қабылдау мен әкті қоймалау(әк сүтін алу үшін);
қабылдау және күкірт қышқылын қоймалау(минералды тыңайтқыштар мен аккумуляторлы
сұйық аммиакты қабылдау(аммиакты су алу үшін).
Фосфат және күкірт қышқылы теміржол цистерналары арқылы фабрикаға
Фосфат шикізаты минералды тыңайтқыштар үшін: алты күш, жемтрикальций
Алты күшті фосшикізаты 1961 жылы эксплуатацияланды, генжобалаушы
Минералды тыңайтқыштар өндірісіне қажетті фосфат шикізатын жеткізу теміржол
Есеп беру жұмысымның бірінші бөлімінде ЖФ минералды тыңайтқыш»
Екінші бөлімде ЖФ «Минералды тыңайтқыш» кәсіпорынның қызметіне
Үшінші бөлімде кәсіпорнынның қызметкерлері мен жұмысшыларын тиімді басқару
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың «Жаңа он жылдық
2. План совместных действий Правительства, Национального банка, Агенства
3. Экономика. Әлемдік классика 10 томдық, 2 том.
4. Экономика. Әлемдік классика 10 томдық, 2 том.
5. Экономика. Әлемдік классика 10 томдық, 2 том.
6. Байдильдина А. Продовольственная безопасность – приоритеты развития
7. Сакенов Н. Продовольственный кризис Казахстану не грозит
8. Саханова Г.Б. Развитие пищевой промышленности – основа
9. Устиян И. Эффективность экономической реформы // Экономист
10. Жамбыл облысының 2006-2008 жылдарға арналған аграрлық
11. 2006-2008 жылдардағы Жамбыл облысының ауыл шаруашылығы Статистикалық
12. ЖШС Казфосфаттың 2006-2008 жылғы негізгі экономикалық көрсеткіштері
13. www.rntb.kz www. Tarazinfo.kz
4
1
3
Жинақ. 125/1,2
2
4
1
3
Жинақ. 43/1,2
2
5