Мазмұны
Қіріспе...........................................................................................................4
Ι тарау. Қылмыстық жауаптылықтан
босатудың негіздері...................................................................................7
§ 1.1. Қылмыс ауырлығы қылмыстық
жауаптылықтан босатуға негіз ретінде.................................................12
§ 1.2. Қылмыстық жауаптылықтан
негіз ретіндегі қуқық
ΙΙ.Тарау. Қылмыстық жауаптылықтан босатудың түлері............27
а). Шын өкінуіне байланысты қылмыстық
б). Қажетті қорғану шегінен асқан
босату............................................................................................................29
в) Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық
жауаптылықтан босату...............................................................................31
г) Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық
д) Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты
жаүаптылықтаң босату...............................................................................33
е) Рақымшылық немесе кешірім жасау
қылмыстық жауаптылық пен жазадан босату.......................................38
ΙΙΙ Тарау. Қылмыстық жауаптылықтан
қолдану мәселері және оның
Қорытынды.................................................................................................65
Әдебиеттер тізімі.......................................................................................69
Кіріспе
Қоғамдық ғылымдарда, сонымен қатар
Кенес өдағы уақыты кезенінде, сол
Дипломдық жумыста, тулғаны қылмыстық жауаптылықтан
Қылмыстық жауаптылықтан босату мәселесі
Әріне, тулғаны қылмыстық жауаптылықтан
Будан кейін, әрекет етуші қылмыстық
Қойылған сурақтарды қарастыру, қылмыс жасауда
Ќ±ќыќ ќорѓаудыњ мєселесі – б±л тек ќана ќ±ќыќтыќ материалдыќ
Екіншіден, осы талапты істе ќарау кезінде барлыќ зањмен кµзделген
‡шіншіден, органныњ зањмен бекітілген тєртібінде наразылыќ білдіру жєне шаѓым-арыздану
Б±л с±раќќа ќ±ќыќ ќорѓауды талап етудіњ екі жаќтылыѓы жауап
Сондыќтан да, аталѓан талаптарды іске асыру шегі туралы с±раќтарды
Іс ж‰ргізу ќ±ќыќтыќ мєселеніњ шекарасын ж‰ргізудегі ќ±ќыќ ќорѓауды талап
Осы кµзќараспен єрекет ететін азаматтыќ ќ±ќыќтыќ зањдылыќты ќарастыра отырып,
Азаматтардыњ жєне ±йымдардыњ ќ±ќыќтарыныњ кепілділігімен жєне шындыќпен ќамтамасыз етілуі
Азаматтыќ ќ±ќыќты ќорѓауды сот, тµрелік сот немесе аралыќ сот
Азаматтыќ ќ±ќыќтыќ даулардыњ ќарарларындаѓы мєселе ерекше мањызды мєнді, азаматтыќ
С.В. Курылев – былай деген: «азаматтыќ істерді єкімшілік тєртіпте
Ќ±ќыќты дамытудыњ тенденцияларыныњ бірі болып оны ќорѓаудаѓы материалдыќ ќ±ќыќќа
Ќ±ќыќ ќорѓаудаѓы талап µндірісініњ ќызметі, яѓни талаптањ ‰шінші жєне
Айтылып отырѓан жаѓдай, азаматтыќ ќ±ќыќ ќорѓау туралы бабтыњ екінші
Сонымен, талаптыњ ќ±ќы туралы дау келісілгеннен кейін, µзіне таѓайындауды
Кез-келген талап, барлыќ кезењдерде б±зылѓан немесе ымыраѓа келмеген ќ±ќыќыты
Ізінше, талап азаматтар мен ±йымдардыњ ќ±ќын сотпен ќорѓауда µзі
А) жаќтардыњ біреуіне б±зылѓан ќ±ќыќты ќалпына келтіру міндеттемесі ж‰ктелгенде;
Б) моральдыќ зиянныњ µтемін тµлету, шаѓындарды компенсациялауѓа міндеттелген де,
Міне, осындай ќатынастарда ќорѓау ќарастырылатын талаптыњ т‰рлеріне толыѓымен негізделеді.
Азаматтыќ іс-ж‰ргізу теориясында сотќа шаѓымданушылар талапты атќарушы к‰шпен жєне
Б±зылѓан ќ±ќыќты ќорѓау ‰шін мойындау ѓана жетіспейді, оны тек
Осындай немесе басќа да ќорѓаудыњ т‰рлерін сотпен ќабылдау толыѓымен
Жоѓарыда айтып кеткендей ќ±ќыќты дамытудыњ тенденцияларыныњ бірі болып оны
Ќ±ќыќ ќорѓаудыњ процессуалдыќ формасы материалдыќ ќ±ќыќтыќ сипатќа негізделе отырып,
Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан кейін, 1998 жылы жаңа қылмыстық
Осы жұмыс қылмыстық жауаптылығынан босатудің манызына,
Диплом жұмысының мақсаты: Қазақстан қылмыстық заңындағы, шет елдердің қылмыстық
Диплом жұмысының жоспарын мынадай үлгіде құрдық. Ол шағын кіріспеден,
Ι Тарау. Қылмыстық жауаптылықтан
«Қылмыстық жауаптылықтан босату»
Қылмыстық жауаптылықтан босатудың қуқықтық
Қылмыстық жауаптылықтан босатудың қуқықтық
Кейбір авторлар қылмыстық жауаптылықты бір
Әдебиетте дурыс белгіленгендей, қылмыстық
Сондықтан, қылмыстық жауаптылық қылмыстық
Қылмыстық жауаптылықты қылмыстық қуқықтық қатынастармен
Қылмыстық жауаптылықты қылмыстық қуқықтық қатынастарының
Осылайша, қылмыстық жауаптылықты тулғаның жасаған
Я .М.Брайниннің пікірінше, жасалған
Қылмыстық жауаптылық-ол, қылмыс жасаған
Тулға қылмыстың жасалу сәтінен
Буған сәйкес, түлға, анықтау немесе
Осыған сәкес, қылмыстық жауаптылықты
Жауаптылықтың қуқықтық қатынастар бултартпау шараларын
Бірақ қылмыстық жауаптылықты анықтауда қылмыс
Айтылғанды ескере отырып қылмыстық
Әдебиетте қылмыс жауаптылықтың мазмуны мен
Қылмыстық жауаптылық – бул ең алдымен
Қылмыстық жауаптылықтан босату түсінігін
Қылмыстық жауаптылықтан босату анықтамасын
Қуқық қорғау органдары, сонымен қатар
Ғылымда негіз ретінде мәнді белгі
Біріншіден , олар тек мәнді
Екіншіден, ол бул істің жасалу
Үшіншіден, негіз бен босату туралы
ҚР Қылмыстық кодексінің болімінде,
1. Қылмыстың қоғамдық қауіптілігінің жоғары
2. Кінәлі тулғасының қауіптілігінің
§ 1.1. Қылмыс ауырлығы қылмыстық
Берілген мәселені қарастыра
Бул негіз қылмыстарды сипаттайды;
Берілген сипаттама қылмыс жасау
Қылмыс жасау қоғамдық қауіптілік деңгейін
ҚР Қылмыстық кодексінің 65, 67, 68
67 бапқа сәйкес, жәбірленушімен ымыраға
Орта ауырлықтағы қылмыс үшін қылмыстық
Қылмыстық жауаптылықтан босату ҚК
Басқа ауырлықтағы қылмыс жасау
Рөлы арнайы нормалар енуі тиіс
-ҚК 125 бабына, оған сәйкес ұрланған
-ҚК 233б, оған сәйкес терроризм
-Өзімен тутқынға алынған адамды оз
-ҚК 236 б, оған сәйкес
-ҚК 252 б, оған сәйкес
-Есірткі қуралдарын немесе психотропты
-ҚК 165 б сәйкес қылмыстық
-ҚК312 б., ол бойынша
-ҚК 352 б, ол
Барлық аталған жағдайларда
Қоғамдық қауіптілігі жоғары
Біз ортаќ тарихи таѓдыр біріктірген Ќазаќстан халќы, байырѓы ќазаќ
Ќазаќстан Республикасы µзін демократиялыќ, зайырлы, ќ±ќыќтыќ жєне єлеуметтік мемлекет
Єркімніњ ќ±ќыќ субъектісі ретінде танылуына ќ±ќыѓы бар жєне µзініњ
Єркімніњ µз ќ±ќыќтары мен бостандыќтарыныњ сот арќылы ќорѓалуына ќ±ќыѓы
Ата Зањныњ негізіне с‰йене отырып, Ќазаќстан Республикасыныњ азаматтыќ Кодексініњ
Азаматтыќ ќұќыќтарды ќорѓауды сот, тµрелік сот немесе аралыќ сот;
Б±зылѓан ќ±ќыќты ќорѓау ‰шін µкімет билігі немесе басќару органына
Зањ ќ±жаттарында арнайы кµзделген азаматтыќ ќ±ќыќтарды ќорѓау ќ±ќыѓы
Ќ±ќыѓы б±зылѓан адам, егер зањ ќ±жаттарында немесе шартта µзгеше
Ќ±ќыѓы б±зылѓан адам егер зањ ќ±жаттарында µзгеше кµзделмесе жасаѓан
Мемлекеттік µкімет билігі органыныњ, µзге де мемлекеттік органныњ зањдарѓа
Егер тєртіп б±зудыњ ќ±ќыќтыќ салдарыныњ пайда болуы тєртіп б±зушыныњ
Зайырлы ќ±ќыќтыќ ќоѓам ќ±руѓа баѓытталѓан тєуелсіз мемлекетімізде ж‰ргізіліп жатќан
Президенттіњ зањ к‰ші бар “Ќазаќстан республикасындаѓы соттар жєне судьялардыњ
Біраќ уаќыт µз жањалыќтарын ењгізді. Б‰гінгі к‰ні сот ж‰йесінде
Кењес ‰кіметі кезењінде билікті демократиялыќ идеяда ж‰ргізуге м‰мкіндік болмады.
Зањ ќатал, біраќ ол сонысымен єділ. Соттардыњ зањдарды ќолдануы
Азаматтардыњ єлеуметтік экономикалыќ, саяси жєне жеке ќ±ќыќтары мен бостандыќтары
Халыќтын санасында олардыњ зањ арќылы µздерініњ ќ±ќыќтарын ќорѓай алатындыќтарына
Республикамызда ќабылданып жатќан зањдар, нормативтік актілер м±ндай кепілдікті кењінен
Елімізде ќ±ќыќтыќ мемлекет ќ±ру ‰шін судьялардыњ ќызметке, кандидаттардыњ адамгершілік,
Ќазаќстан Республикасы Конституциясыныњ 16 бабыныњ ‰шінші тармаѓын талдаѓанда к‰рделі
Ешќайда кетпеу жµнінде ќолхаты бар ќылмыс жасаѓан адамныњ ќорѓаушы
Жалпы жєне арбитражды соттардыњ біріктерілуі сотќа келуші талапкерлермен ќатар,
Ќазір мемлекет жања Конституцияныњ негізінде µзініњ єлеуметтік маќсат-м±ратын т±тастай
Ќ±ќыќтыќ ќызмет тек ќ±ќыќ шыѓару жєне ќ±ќыќ ќолданумен шектеліп
Адам құқығыныњ жалпыѓа бірдей Декларациясындаѓы азаматтық қүқықты қорғауды жүзеге
Адамзат ќоѓамы адам ќ±ќыѓы мєселесімен ХХ ѓасырдыњ екінші жартысында
1789 жылы 26 тамызда (осыдан тура 208 жыл б±рын)
Б±дан кейінгі аралыќта адам ќ±ќыѓын ќ±рметтеу принциптері Біріккен ¦лттар
Айталыќ, «Адам ќ±ќыќтарыныњ жалпыѓа бірдей декларациясыныныњ» 1 бабында «барлыќ
Ата Зањымызда б±л ‰рдіс одан єрі терендетіліп тарамдалады. 12
Адам ќ±ќыќтарын ќ±рметтеудіњ сонау француз революциясы кезењінен бері үзілмей
Адам ќ±ќыѓын ќорѓау жєне оны реттеп отыру, єдетте єрбір
Осы орайда республикамызда адам ќ±ќын ќорѓау жµніндегі комиссия ќамаќты
1993 жылы ќабылданѓан Конституциямыздыњ мєні мен мањызын ешќашан жоќќа
«Ќазаќстан халќы» атауын республиканыњ єлеуметтік-этникалыќ жаѓдайын д‰ние ж‰зі зањды
Єсіресе, азаматтардыњ єл-ауќатыныњ ќазіргідей нашарлап т±рѓан шаѓында тауар аќша-ќатынасы
Екіншіден, баяѓы Кењестік Конституцияларда мемлекеттік меншіктіњ мєртебесі жоѓары ќойылатын,
Ескі Конституцияда баяѓы Кењестік кезењдегі ќ±ќыќтыќ-экономикалыќ кµзќарастар кµбірек кµрініс
Єркімге т±рѓын ‰й алуѓа ќ±ќыќ берілді. Дєл сол кезде
Жања Конституцияныњ кіріспесінде адамдар мен азаматтардыњ ќ±ќыѓы мен бостандыѓы
Адамдардыњ ќ±ќыќтары мен бостандыќтарына байланысты ережелерді к‰нделікті µмірімізде пайдалануѓа
Егер жеке адам µз ќ±ќыѓын пайдаланѓысы келіп, біраќ оѓан
Тєуелсіз еліміздіњ єр азаматы µзініњ мінез ќ±лќын халќы ‰шін
К‰ллі єлем ж±ртшылыѓы б‰гінгі тањда µзара тењ ќ±ќыќты байланыс
Алѓаш рет аќыќты ањсар – адамныњ ќ±ќыѓын ќорѓап, бостандыѓын
Міне, сондыќтан да Бас Ассамблеяныњ 1948 жылы 10 желтоќсанында
Адам ќ±ќыѓы мен бостандыѓын ќорѓаудыњ негізгі проблемалары Ќазаќстан республикасыныњ
Єрбір мемлекет халыќаралыќ конвенцияѓа кµшін ±ластырар сєтте ењ єуелі
Міне, біз соњдыќтан мемлекетшіл м‰мкіндіктерімізді елеп екшеп, саралай келе,
Ќазаќстан Республикасы(єлеуметтік) єлемдік ќауымдастыќќа м‰ше, тєуелсіз мемлекет ретінде µзініњ
Ал, енді єлгінде айтќан тєуелсіз мемлекеттердіњ экономикалыќ, єлеуметтік жєне
Ал, енді Ќазаќстан Республикасы моно±лтты емес, кµп ±лтты, к‰рделі
¤йткені, келешекте «кµші ќон туралы» зањ жобасын талќылау, ќабылдау
Республиканыњ ішкі м‰мкіндіктері мен µзіндік ерекшеліктерін ќаперге алып, таяу
Ал, зањ ќабылдау арќылы µзімізге міндеттеме алѓан азаматтардыњ кез
Адамныњ ќ±ќыѓы мен бостандыѓын ќорѓау – саясаттыњ емес, ќ±ќытыќ
Саясат пен ќ±ќыќты бір-бірінен бµлектеп, алшаќ ќарау да ќиын.
Жалпы адам ќ±ќыѓын ќорѓап, бостандыѓын ардаќтау, азаматтардыњ лайыќты µмір
Ендеше, єрбір азаматтыњ экономикалыќ, єлеуметтік, мєдени жєне саяси да
§ 1.2 Қылмыстық жауаптылықтан босатуға
Кінәлі тулғасының қауіпгілігінің
Кінәлі тулғасының жоғары
Кінәлі тулғаның жоғары
Берілген негізді қараумен
Әдебиеттегі кінәлі
Заңдар қоғам мен
Қылмыстық қуқықта
Қазақстандық қылмыстық
Тулға әрекеттеріндегі қандайда
Қазахстандық қылмыстық заңнама
Қарастырылып жатқан негіз
Қылмыстық жауаптылықтан
Жағдайлардың бірінші тобы:
Бірақ ауыр қылмыс
Екінші жағынан,
Жағдайлардың екінші тобы:
Заң ең алдымен
Қылмыстық жауаптылықтан
ҚР ҚК 11 бабына
Егер тулға бурын қылмыстық
Қылмыстық жауаптылықтан босату,
Қылмыс жасаудың алдындағы
Жағдайлардың үшінші тобы:
Осылайша заң шығарушы,
Сонымен қатар, бірқатар
Сондықтан , қылмыстық-қуқықтық қатынастарды тоқтату
ΙΙ Тарау. Қылмыстық жауаптылықтан босатудің
а).Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан
Бірінші рет кішігірім немесе орташа
Жеке адамға қарсы ауыр немесе
Осы баптың бірінші және екінші
Шын өкінуіге байланысты қылмыстық жауаптылықтан
Шын өкінуіне байланысты қылмыстық жауаптылықтан
Бірінші рет кішігірім немесе
Егер басқа да қылмыстары
Шын өкінудің тағы бір турі
Қылмыс келтірген зиянды өзгеше турде
Шын өкінудің нысаны болып қылмысқы
б). Қажетті қорғану шегінен асқан
Қоғамдық қаупті қылмыстан болған үрейлену,
Қоғамдық қаүіпті қылмыстан болған үрейленү,
Қажетті қорғаныс шегінен асу, жалпы
Қоғамға қаупті қол сұғушылыктаң болған
Үрей – бұл нақты төніп тұрған
Қорқү - бұл катты жан
Егер де істің мән- жайы
в) Жәбірленушімен татуласуына байланысты қылмыстық
Ауыр емес қылмыс жасаған
Орташа ауыр қылмыс жасаған адам,
Жауаптылықтан босатудың осы түрі бойынша
ҚК 67-бабы, 1-бөлігіне сәйкес, аүыр емес
Мұндай негізде қылмыстық жаүаптылықтан босату
Біріншіден, кінәлі адамның істеген іс-әрекеті
Екіншіден , орташа ауыр қылмысты
Үшінші негіз болып адамның
Төртінші негіз болып, кінәлі адамның
Бесінші негіз болып жәбірленушіге келтірген
2003 ж. 9 айында Қарағанды обласынын ІІББ-ң бөлімдерынде
г) Жағдайдың өзгеруіне байланысты қылмыстық
Қылмыс белгілері бар әрекет жасаған
Бірінші рет кішігірім немесе орташа
Қылмыс белгілері бар әрекет жасаған
Бірінші рет кішігірім немесе орташа
Талқыланып отырған бап бойынша өз
Қылмыстық кодекстің 68-бабы 1-бөлігінде қоғамдық
Жағдайдың өзгеруі нақты елеулі түрде
Айтылып отырған жауаптылықтан босатудың түрінде
қылмыстың бірінші рет жасалуы;
жасалған қылмыс кішігірім немесе орташа
адамның қылмысынан кейінгі мінез-құлқының мүлтіксіздігі,
ҚК 68-бабы 2-бөлігіне сәйкес қылмыстық
д) Ескіру мерзімінің өтуіне байланысты
Егер қылмыс жасалған күннен бастап
кешігірім қылмыс жасағаннаң кейін
орташа ауырлықтығы қылмыс жасағаннан
ауыр қылмыс жасағаннан кейін он жыл;
аса ауыр кылмыс жасағаннан кейін
Ескірү мерзімі қылмыс жасаған
Егер қылмыс жасаған адам тергеуден
Егер ауыр немесе аса ауыр
Жасаған қылмысы үшін осы Кодекс
Бейбітшілік пен адамзаттың кауіпсіздігіне қарсы
Қылмыстық жаүапқа тартудың мерзімінің ескеруі
ҚК 69-бабы ескіру мерзімнің қолдану
занда белгіленген мерзімнің өтуі;
занда белгіленген мерзімнің өтуі
қылмыс істеген адамның тергеуден немесе
Мерзімнің өтуінің екі түрі белгіленген:
дифференциалық, яғни қылмыстық ауырлығына
бейбітшілік пен адамзаттың қауіпсіздігіне
Заңмен төмендегідей ескіру мерзімінің өтуіне
кішігірім қылмыс жасағаннан кейін екі
орташа ауырлықтағы қылмыс жасағаннан кейін
ауыр қылмыс жасағаннан кейін он
аса ауыр қылмыс жасағаннан кейін
Қылмыстық заңда нақты белгіленген қылмыстың
Ескірү мерзімінің өтүі созылмалы қылмыстар
Ескірү мерзімі жалпы белгіленген мерзімнін
Егер ауыр немесе аса ауыр
Егер адам, жаңа қасақана қылмыс
Ескіру мерзімінің өтуі, егер адам
Мысалы, 20 қантарда қылмыс жасалды.
Тергеуден немесе соттан бой
Бой тасалаған адамға қылмыс
Адам ауыр немесе аса ауыр
Жасаған қылмысы үшін кодекс бойынша
Мүмкін адамға ескіру мерзімің қолдану
ҚК 69-бабы алтыншы бөлігі, бейбітшілік
70-бап. Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын-шартты
Егер сот түзеу жұмыстарын, әскери
Сот мерзімінен бұрын-шартты түрде босатуды
Жазадан шартты түрде- мерзімінен бұрын
кешігірім және орташа ауырлықтағы қылмысы
ауыр қылмысы үшін тағайындылған
аса ауыр қылмысы үшін тағайындылған
Бас бостандығынан айыруға сотталушының нақты
Сот тағайындаған өмір бойы бас
Мерзімінен бұрын- шартты түрде босатылған
Мерзімінен бұрын –шартты түрде босату
өзіне әкімшілік жазасы салынған қоғамдық
қылмыс абайсызда жасалса, жаңа қылмыска
қылмыс қасақана жасалса, сот оған
өлім жазасы түріндегі жаза кешірім
70-бап -ҚР 2002.12.21 .№363 Занымен.
Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты
Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты
Жазаның өтелмеген бөлігі, жазаны
Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын
ҚР ҚК 5-бабына сәйкес жазаны өтеуден
Мерзімінен бұрын –шартты түрде босатуды
Жазаны өтеумен мерзімінен бұрын
Материалды негіз - мерзімінен бұрын
Үлгілі мінез- құлқы деп - барлық
Сот, сотталған адамның түзелгендігі түралы және
Егер сот, жазаны өтеуші адам
Заңмен талап етілген жазаны өтеудің
Сот тағайындаған өмір бойы бас
Жазадан босатудың, формальді және материалды
Жазаны өтеуден мерзімінен бұрын шартты
ҚК 70-бабы жетінші бөлігі, «а» тармағы
ҚК 70-бабы жетінші бөлігі «б» тармағы,
ҚК 70-бабы қолданылған жағдайда адам
Мерзімінен бұрын -шартты түрде
Бас бостандығынан айыруға сотталушының нақты
мерзімінен бұрын –шартты түрде босатылған адамның
Өлім жазасы түріндегі жаза кешірім
е) Рақымшылық немесе кешірім жасау
Рақымшылық жасау туралы актіні адамдардың
Қылмыс жасаған адамдар рақымшылық жасау
Белгілі бір жеке адамға ол
Қылмыс жасағаны үшін сотталған адам
Қылмыстық құқық бойынша рақымшылық деп
Рақымшылық актісі, әдетте, елде болған
Рақымшылық акт әрқашан жүйелі
Амнистия ( грек. - рақымшылық) білдіреді.
Қылмыс жасағаны үшін сотталған адамдар
Рақымшылық актісінің күші осы акт
Кешірім жасау - бұл мемлекет басшысы
Қылмыс жасағаны үшін сотталған адам
Жалпы кешірім беру сотталған адамның
Есі дұрыс емес күйде, қоғамға
Рақымшылық және кешірім жасау, қылмыстық
Созылмалы немесе жалғасқан қылмыстарды
Кәмелетке толмағандарды жазадан босату
Бірінші рет кішігірім немесе орташа
Тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу шараларын
Тәрбиелік әсері бар мәжбүрлеу
Қылмыстық жазаны қолданбау мәселелерін шешу
Қазахстан Республикасы Жоғарғы Соты пленумының
Сонымен, бірінші рет кішігірім немесе
Қазақстан Рнспубликасының тәуелсіздык күнін мерекелеуге
1 –бап. Ауыр емес және
1) кәмелетке томағандар;
2) кәмелетке толмаған балалары
3) І және ІІ топтардағы
4) зейнет жасына жеткен
2 –бап. Осы Заңның 1
3 –бап. Осы Заңның 1 –бабында
4 –бап. Осы Заңның 1,2,3 –баптарының
5 –бап. Осы Заңның 1,2,3,4 –баптарының
6 –бап. Осы Заңның қолданылу
1) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің
2) бас бостандығынан айыруға сотталып,
3) әскери қызметке шақырудан жалтарған
4) егер бас бостандығынан
7 –бап. Осы Заңның 1,2,3,4,5,6
1) ауыр емес және орташа
2) егер тағайындалған жаза мерзімінің
3) егер тағайындалған жаза
8 –бап. Осы Заң қолданысқа
9 –бап. Мынадай болып белгіленсін:
1) осы Заңнның 1 –бабының
2) осы Заңның 1 –бабының
4) осы Заңның 1 –бабының 4)
Бұл адамдардың туған күні мен
10 –бап. Осы Заңның күші:
1) сот үкімі бойынша аса
2) өлім жазасы кешірім жасау
3) осы Заңның 7 –бабының
4) Осы заңның 1-бабының1),2),3),4) тармақшаларында
5) бұрынғы сотталғандығы заңнамада белгіленген
6) осы Заң қолданысқа енгізілген күнге
7) Қазақ КСР Қылмыстық кодексінде көзделген
8) Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексінде
Осы баптың 7) және 8) тармақшалары
11-бап. Осы Заңның 1- бабының 1),2),3),4),
12-бап. Осы Заңның
13-бап. Қылмыстар жиынтығы
14-бап. Егер осы Заң
15-бап. Осы Заң қылмыстық
Осы Заңның 1, 2, 3-баптарында
16-бап. Осы Заңды орындау:
1) бас бостандығынан айыру
2) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің
3) қылмыстары туралы істері мен
4) әскери қызмет бойынша шектеуге
5) мыналарға:
қылмыстары туралы істері мен материалдары
Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 42-бабына
Егер осы Заң қолданысқа
Жазадан шартты түрде мерзімінен бұрын
17-бап. Осы Заңды қолдану уәкілетті
Соттар осы Заңды қолданған кезде
Түзеу мекемесі бастығының, қылмыстық –атқару
1)көтермелеулер мен жазалаулар туралы анықтама;
2)сотталған адамның жеке ісі;
3) рақымшылық жасауды қолдану туралы
Жазаны өтеу уәкілетті органның (лауазымды
18-бап. Өзіне қатысты рақымшылық жасау
19-бап. 16-бапта аталған органдар осы
20-бап. Қазақстан Республикасының соттары соттаған,
Қазақстан Республикасы тиісті халықаралық
21-бап. Қазақстан Республикасының Үкіметі, облыстардың,
1) рақымшылық жасау бойынша жазадан
2) босатылған кәмелетке толмағандарды ата
3) бас бостандығынан айыру орындарынан
22-бап. Осы Заң ресми жарияланған
ΙΙΙ тарау. Қылмыстық
Заңдылық, әдилеттік, гуманизм және
Қылмыс жасаған тулғаларды қылмыстық
Қазір әрекет етіші қылмыстық- процессуалдық
қылмыстық іс қозғалмауы мүмкін, ал
Сонымен қатар, қылмыстық қудалау туралы
Осыған байланысты бул топқа қылмыстық
қылмыстық жауаптылыққа тартудың мерзімінің өтуі(
жеке айыптау істері бойынша сезіктінің
қылмыс жасағаннан кейін тулғада, оны
иммунитеттің болуы ( әрекет етуші заңнама
Қылмыстық -қуқықтық иммунитет жонінде, әрекет
Қазахстандық заңнама және халықаралық
1) халықаралық қуқықта қарастырылған: дипломаттық,
2) мемлекетшілік заңнамада қарастырылған: ҚР
Бірқатар жағдайларда иммунитет тікелей
Бұл Куә иммунитеті бекітілген
Жалпы қылмыстық иммунитеттері (дипломаттықтан басқа Қр
Бірақ, қөзқарасымызша, иммунитеттің болуы
Әрекет етуші қылмыстық заңнама ҚР
Берілген жағдайда тулғада қылмыс
Сондықтан егер бундай тулға
Жеке айыптау істері бойынша
Жария айыптау істері, сонымен
Сондықтан , жасалған қылмыстың қуқықтық
Ауырлығы жоғары емес
2) онымен жасалған әрекет
Сонымен қатар әрекеттің
Гуманизм қағидасы, қылмыстық репрессиясының
1. қылмысты ашу
2. Қылмыстық істерді
3. Қылмыс жасаған тулғаны
Амнистия туралы актіні қабылдау
Айтылғанмен сәйкес, қылмыс жасаған
Президенттік басќарудаѓы демократиялыќ-ќ±ќыќтыќ мемлекет ќ±руы барысында ќ±ќыќтыќ реформалар жасауѓа
Осылардыњ ішінде прокурордыњ негізгі міндеті осы жєне басќа да
Мысалы, толып жатќан ведомстволар, ірі кєсіпорындар, мекемелер, акционерлік ќоѓамдар,
Барлыѓы да µздеріне лайыќты ережелер, жарѓылар, нормативтік актілер, ќаулы-ќарарлар
Осындай кезде прокуратураныњ тікелей араласуына тура келеді. Ќандай жаѓдай
Біздіњ Конституциямызда адам м‰ддесі жоѓары баѓаланѓан. Мєселен, 15,16,17,18 баптарында
Єркімніњ жеке µміріне ќол с±ѓылмауына, µзініњ жєне от басыныњ
Конституцияѓа негізделе отырып, Ќазаќстан Республикасыныњ азаматтыќ кодексініњ 9
азаматтыќ ќ±ќыќты ќорѓауды сот, тµрелік сот немесе аралыќ сот;
Б±зылѓан ќ±ќыќты ќорѓау ‰шін µкімет билігі немесе басќару органына
Зањ ќ±жаттарында арнайы кµзделген реттерде азаматтыќ ќ±ќыќты ќорѓау ќ±ќыѓы
Ќ±ќыѓы б±зылѓан адам, егер зањ ќ±жаттарында немесе шартта µзгеше
Ќ±ќыѓы б±зылѓан адам жасаѓан немесе жасауѓа тиісті шыѓыстар, оныњ
Мемлекеттік µкімет билігі органыныњ µзге де мемлекеттік органныњ зањдарѓа
Егер тєртіп б±зудыњ ќ±ќыќтыќ салдарыныњ пайда болуы тєртіп б±зушыныњ
Демократиялыќ ќ±ќыќтыќ мемлекет ќ±рылып жатќан кезде республикамызда єрт‰рлі партиялар,
Осыѓан орай, Ќазаќстан республикасыныњ азаматтыќ кодексініњ 10 бабында тµмендегідей
кєсіпкерлік – меншік т‰рлеріне ќарамастан, азаматтар мен зањды т±лѓалардыњ
Кєсіпкерлік ќызмет кєсіпкердіњ атынан, оныњ тєуекел етуімен жєне м‰ліктік
Мемлекет кєсіпкерлік ќызмет еркіндігіне кепілдік береді жєне оны ќорѓау
Зањдарда тыйым салынбаѓан ќызметті ж‰зеге асыруші кєсіпкерліктіњ ќ±ќыќтары:
лицензия берілетін ќызмет т‰рлерінен басќа кєсіпкерлік ќызметті кімніњ болса
экономиканыњ барлыќ салаларындаѓы кєсіпкерліктіњ барлыќ т‰рін бір ѓана тіркеуліі
кєсіпкерлік ќызметке мемлекеттік органдар ж‰ргізетін тексерулерді зањ ќ±жаттарымен шектеу
кєсіпкерлік ќызметті зањ ќ±жаттарында кµзделген негіз бойынша шыѓарылѓан сот
жеке кєсіпкерлік ‰шін тыйым салынѓан, немесе шек ќойылѓан ж±мыс,
мемлекеттік органдарды,лауазымды адамдарды, сондай-аќ µзге де жаќтар мен ±йымдарды
мемлекеттік ќауіпсіздік, ќ±ќыќ тєртібімен ќамтамассыз ету, айналадаѓы ортаны, азаматтардыњ
Коммерциялыќ(кєсіпкерлік) ќ±пия зањмен ќорѓалады. Коммерциялыќ ќ±пия болып табылатын мєліметтерді
Т±тынушылардыњ ќ±ќыќтарын ќорѓау осы Кодексте немесе µзге де зањ
Єрбір т±тынушыныњ атап айтќанда:
тауарлар сатып алу, ж±мыс пен ќызметті пайдалану ‰шін еркін
таурлардыњ (ж±мыстыњ,ќызметтіњ) тиісінше сапалы жєне ќаупсіз болуына;
тауарлар(ж±мыс,ќызмет) жµнінде толыќ жєне аныќ мєлімет алуѓа;
т±тынушылардыњ ќоѓамдыќ ±йымдарѓа бірігуге ќ±ќыѓы бар.
Мемлекет жєне ќ±ќыќ теориясыныњ єдебиеттерінде, сонымен ќатар азаматтыќ ќ±ќыќ
Осыѓан байланысты кµпшілік жаѓдайларды субъективтік ќ±ќыќ µзініњ мазм±нына орай,
Ќ±ќыќ ќорѓау формасы дауды ќарау тєртібінде µзініњ бейнесін табады.
Ќорѓалатын субъективтік азаматтыќ ќ±ќыќтыњ сипатына негіздеп ќорѓаудыњ талаптыќ формасын
Азаматтыќ субъективті ќ±ќыќты ќорѓау туралы сµз айтылып жатќандыќтан, тµлем
Материалдыќ ќ±ќыќтыќ іс ж‰ргізушілік формасына оныњ ќорѓауыныњ сєйкестігін талап
А) зањ осы немесе басќа даулардыњ ќарарларын м‰лде аныќтамаѓанда;
Б) егер бірнеше талаптыњ µзара байланысты бірігуіне орын болѓан
В) егер бірнеше талаптыњ бірігуі не орын болѓан жаѓдайда,
Егер зањ белгілі даудыњ ќарарларын ќарамаѓан болса, онда с±раќтар
Келесі айтылатын жаѓдай к‰рделірек болмаќ. Егер, зањ бір істе
В.П. Грибановтыњ пікірінше «ќ±ќыќќа ќиянат жасау, ол басќарушы субъекті
Автордыњ концепциясында: ќ±ќыќќа ќиянат жасау субъективтік ќ±ќыќтыњ мазм±нымен байланысты
Б±л с±раќты талќылау ‰шін есімізге субъективтік ќ±ќыќтыњ іске асуын
Азаматтар мен зањды т±лѓалардыњ µздеріне берілген ќ±ќыќтарды асырудан бас
Азаматтыќ ќ±ќыќтарды ж‰зеге асыру басќа ќ±ќыќ субъектілерініњ ќ±ќыќтарын жєне
Азаматтар мен зањды т±лѓалар µздеріне берілген ќ±ќыќтарды ж‰зеге асырѓан
Б±л міндетті шарт арќылы алып тастауѓа немесе шектеуге болмайды.
Азаматтар мен зањды т±лѓалардыњ басќа жаќќа зиян келтіруге, ќ±ќыќты
Осы кµзделген талаптарды орындамаѓан жаѓдайда сот ол адамныњ тиісті
Субъективтік ќ±ќыќ мазм±нындаѓы ќ±ќыќ ќорѓау жµніндегі В.П. Грибановтыњ пікірінен
Мінез-ќ±лыќтыњ жалпы т‰рі ќ±ќыќ нормасында ѓана емес жєне ќ±ќыќ
Басќаша айтќанда, жалпы б±л мінез-ќ±лќы ќ±ќыќ нормасында, ќ±ќыќ субъектілігінде
Зањ ѓылымында оперативтік басќармадаѓы ќ±ќыќ ќорѓау с±раѓы жанданып келеді.
А.В. Венедиктов ењбегінде б±л-єдет меншікті ќорѓауда, зањ ѓылымында –
А.В. Венедиктов: «меншіктік ќатынасты д±рыс дамыту ‰шін бєрінен б±рын
Таѓы да бір к‰рделі с±раќ меншік ќ±ќын тану жµніндегі
Б±л, с±раќќа наќтыраќ жауап беретін болсаќ онда виндикациялыќ жєне
Виндикациялыќ талап – б±л меншік иесініњ немесе басќа жаќтыњ
Негаторлыќ талап – б±л ќ±ќы бар жаќтыњ затты билеуінен
Кµрсетілген жаѓдайлар, ѓалымдарѓа ‰лкен ой салды, яѓни б±ндай жаѓдайда
Н.С. Малеинніњ пікіріндегі:»азаматтыќ ќ±ќыќты ќорѓау – субъективтік ќ±ќыќ мазм±нында
М‰ліктік емес µзіндік ќ±ќыќтары б±зылѓан адамныњ, азаматтыќ кодекстіњ ережелері
М‰ліктік емес µзіндік ќ±ќыќтардыњ ќорѓалуын азаматтыќ іс ж‰ргізу зањдарында
Ќ±ќыќ б±зѓан адамныњ кінєсіне ќарамастан, м‰ліктік емес µзіндік ќ±ќыќтар
М‰ліктік емес µзіндік ќ±ќыѓы б±зылѓан адам µз тањдауы бойынша
М‰ліктік емес µзіндік жєне м‰ліктік ќ±ќыќтар бір мезгілде б±зылѓан
Азамат немесе зањды т±лѓа µзініњ ар-намысына, ќадір-ќасиетіне немесе іскерлік
Егер азаматтыњ немесе зањды т±лѓаныњ ар-намысына, ќадір-ќасиетіне немесе іскерлік
Егер аталѓан маѓл±маттар ±йымнан шыќќан ќ±жатта болса, б±л ќ±жаттаѓы
¤зге реттерде теріске шыѓару тєртібін сот белгілейді.
Б±ќаралыќ аќпарат ќ±ралдарында азаматќа немесе зањды т±лѓаѓа ќатысты олардыњ
Б±ќаралыќ аќпарат ќ±ралдарды теріске шыѓаруды не жауапты жариялау туралы
Егер соттыњ шешімі ќаралмаса, сот тєртіп б±зушыѓа бюджеттіњ кірісіне
Азаматќа немесе зањды т±лѓаѓа ќатысты олардыњ ар-намысына, ќадір-ќасиетіне немесе
Егер азаматтыњ немесе зањды т±лѓаныњ ар-намысына, ќадір-ќасиетіне жєне іскерлік
Меншік иесініњ ќ±ќыќтарын жєне басќа заттыќ ќ±ќыќтарды б±затын µкімет,
Егер мемлекеттік басќару органыныњ, жергілікті µкілді немесе атќарушы органныњ,
Наќты іс бойынша сот шешім шыѓарѓан жаѓдайда мемлекеттік басќару
Аталѓан ќ±жаттарды шыѓару салдарынан меншік иесіне келтірілген залал тиісті
Азаматтыќ кодекстіњ «азаматтыќ ќ±ќыќты ќорѓау» туралы 9 бабында: мємілені
Егер мєліме ќылмыстыќ маќсатќа жетуге баѓытталып, екі, тарапта да
Ќылмыстыќ маќсатќа жету жµніндегі жымысќы ниет тараптардыњ бірінде ѓана
Наќты мєн-жаѓдайларды ескере отырып, сот 157 бабтыњ 4 жєне
Сот мєміленіњ жарамсыз болѓан яѓни туѓызѓан єрекеттерді жасауѓа кінєлі
Жарамсыз мємілені зањдыќ салдарѓа єкеліп соќтырмайды, б±ѓан мєміленіњ жарамсыздыѓына
Мємілені жарамсыз деп тану сот наќты мєн-жайларды ескеру арќылы
Зањдаѓы µз ќ±ќын ќорѓаудыњ таѓы бір єдісі жауапкершілік жєне
Міндеттеме орындалмаѓан жаѓдайда залалды µтеу жєне оны орындамаѓан ‰шін
Мерзімі µтіп кеткендіктен µзі ‰шін енді керегі болмай ќалѓан
Міндеттеменіњ орындалу мерзімін µткізіп алѓан борышќор несие берушініњ алдында
Егер борышќордыњмерзімді µткізіп алуы салдарынан міндеттемені орындау несие берушіге
Несие берушініњ мерзімді µткізіп алуы себепті міндеттеме єзірше орындала
Сонымен ќатар белгілі бір затты меншікке, шаруашылыќ ж‰ргізуге, жедел
Затты беру борышќорды залалдыњ орнын толтырудан босатпайды.
Зањда кµрсетілген негіздер бойынша меншік иесі µз м‰лкін иеленуге,
Ендеше, меншік ќ±ќы дегеніміз субъектініњ зањ ќ±жаттары арќылы танылатын
Иелену ќ±ќыѓы дегеніміз м‰лікті іс ж‰зінде иеленуді ж‰зеге асыруды
Пайдалану ќ±ќыѓы дегеніміз м‰ліктен оныњ пайдалы табиѓи ќасиеттерін алудыњ,
Билік ету ќ±ќыѓы дегеніміз м‰ліктіњ зањ ж‰зіндегі таѓдырын белгілеудіњ
Меншік иесі µзіне тиесілі м‰лікке ќатысты µз ќалауы бойынша
Меншік иесініњ µз µкілеттігін ж‰зеге асыруы басќа т±лѓалар мен
Меншік иесі µз ќ±ќыќтарын ж‰зеге асырѓан кезде азаматтардыњ денсаулыѓы
Қорытынды.
Қылмыстылықпен күресу процессінде пайда
Бул тақырыпты қарастыру
Берілген тақырыптың маңызда
Сонымен қоса қылмыстық-қуқықтық
Сондықтан, қылмыстық- қуқықтық қатынастарды
ҚР Қылмыстық кодексімен
Нарықтық қатынастарға
Қазіргі кезде, қоғамдық
Қылмыстықтың себептері мен
Депенализация – бул заңда
Жаза мәселелерін қарастыруды
Декриминализация және депенализация
Әрекет етуші қылмыстық заңнама
-өкінумен байланысты(ҚР ҚК65 б);
-қажетті қорғану шегінен шығу
-жәбірленушімен ымыраға келумен байланысты
-жағдайдың өзгеруіне байланысты (ҚР ҚК
-мерзімнің өтуімен байланысты (ҚР ҚК
Қылмыстық жауаптылықтан босату
Қылмыстық - жауаптылықтан босатудың берілген
Нақтырақ айтсақ егер бул
Қылмыстық -қуқықтық норманың ҚР
Бір сөзбен айтқанда, бул
Депенализацияның екінші жаға
-жазаны отеуден шарты- алдын
-жазаның өтелмеген бөлігін
-жазаны өтеуді жүкті әйелдер
-жазадан ауруға байланысты босату
- ерекше жағдайларға байланысты
-айыптау үкімінің мерзімі өтуіне
Заң шығарушының қозқарасына сәйкес,
Қылмыстық жауаптылықтан босатуға
Әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының Конституциясы. 1995
Қазақстан Республикасының қылмыстық кодексіне түсінік.
Уголовное право Республики Казахстан. Общая часть.
ҚР Қылмыстық кодекс. 1 кантар 2006 ж.
ҚР Қылмыстық іс жүргызу кодексы. 1 кантар 2006
Жунусов Б.Ж. Қазахстан Республикасының Қылмыстық
Ретюнских И. С. “ Уголовно – правовые отношения и
Учеб. Пособие. Воронеж : изд – во Воронежского Государственного
Келина С. Г. “ Теоретические вопросы освобождения от уголовной
Уголовное право РК, общая часть, отвеств. Редактор Здравомыслов Б.
Уголовно – процессуальный кодекс РСФСР. М.: Изд –
Конституция Республики Казахстан. –М.: Фонд. Правовая культура,
Российское уголовное право . ОБщая часть : учебник. –
Таганцев Н. С. Уголовное уложение 22 марта 1903.
Наумов А. В. , Загородников Н. И. Уголовная
Бюллетень Верховного союза РСФСР. 1991. N 4. –
СССР и международное сотрудничество в области прав человека: Документы
Наумов А. О соотношении норм международного и уголовного права
Осипов П. П. Теоретические основы построения и применения уголовноправовых
Демидов Ю. А. Социальная ценность и оценка в уголовном
Лейкина Н. С. Стадии реализации уголовной ответственности и личности
Брайнин Я М. Уголовная ответственность и её основание в
Огурцов Н. А. Правоотношение и ответственность в советском уголовном
Наташев А. Е., Стручков Н. А. Основы теории исправительнотрудового
Филимонов В. Д. Общественная опасность личности преступника. Томск. 1979.-249с.
Лейкина Н. С. личность преступника и уголовная ответственность. Л.,
Ретюнских И. С. Уголовная ответственность и её реализация. Воронеж.,
27. М. Нарыќбаев Халыќаралыќ конвенция. Аќиќат –90 №8 б.5
28. Н. Назарбаев Елдегі жаѓдай мен 1997 жылѓа арналѓан
29. Зањ, 1995, 26 шілде
30. Халыќ Кењесі, 1996, 27 ќањтар
31. Зањ, 1996, 18 кµкек
32. В.П. Грибанов. Пределы осуществления и защиты соц. собственности.
33. Халфина Р.О. Общее учение о правоотношениях. М., 1974
1 Анисимова Л.И. Процессуальные средства защиты гражданских прав. М.,
1 В.П. Грибанов. Пределы осуществления и защиты соц. собственности.
1 Халфина Р.О. Общее учение о правоотношениях. М., 1974
2 Н.А. Автаева, Н.П. Волошин. Гражданско-правовая защита социалистической собственности.
1 Жас алаш, 1995, 9 ќырк‰йек
2 Н. Назарбаев. Елдегі жаѓдаймен 1997 ж. Арналѓан баѓдарлама
1 Зањ, 1996, 18 кµкек
1 М. Нарыќбаев. Тєуелсіздіктегі азаматтыќ ќ±ќыќ //Аќиќат. 1996 №3
1 Зањ, 1995, 26 шілде
2 Халыќ Кењесі, 1996, 27 ќањтар
1 М. Нарыќбаев Халыќаралыќ конвенция. Аќиќат –90 №8 б.5
1 Н. Назарбаев Елдегі жаѓдай мен 1997 жылѓа арналѓан
1 З. Федотова Ќ±ќыќтыќ реформаѓа ‰нгілсек… // 1996 ж.
1 Ерисова Н.Д. Правоотношения по опеке попечительству М., 1992,с.13
1 Ю.К. Толстой. Проблемы гражданского права. ЛГУ, 1987, с.104
1 Осокина Г.Л. Проблемы права на защиту и юридическая
1 Грачев Н.И. Принципы нового гражданского законодательства М., 1994
1 Из материалов Верховного суда Республики Казахстан от 22
3