Ф. 7.11- 03
Жоба тақырыбы Жылдық қуаты 1,2 млн т/ж құрайтын
АННОТАЦИЯ
Мұнай қалдықтарын селетивті тазалау қондырғысының берілген курстық жобасы
Республикадағы халық шаруашылығындағы мұнай өндірісінің мәні кіріспеде берілген.
Әдеби шолуда мұнайды тазалау процесі бойынша отандық және
Селетивті тазалау қондырғысының технологиялық кестесі жазбасымен келтірілген .
Курстық жоба 28 кестеден тұрады. Курстық жобаның графикалық
ШАРТТЫ СІЛТЕМЕЛЕР
Осы курстық жобада келесі нормативті құжаттарға сілтемелер қолданылған:
МЕСТ 22387.2-77. Көмірсутекті газдар. Құрамындағы күкірт сутек мөлшерін
МЕСТ 3900-85. Мұнай және мұнай өнімдері. Тығыздықты және
МЕСТ 19134-74. Мұнай және мұнай өнімдері. Кокстенуді анықтау
МЕСТ 6321- 69. Мұнай және мұнай өнімдері. Мыс
МЕСТ 33-82. Мұнай және мұнай өнімдері. Кинематикалық тұтқырлықты
МЕСТ 6258-85. Мұнай және мұнай өнімдері. Шартты тұтқырлықты
МЕСТ 2477-65. Мұнай және мұнай өнімдері. Құрамындағы суды
МЕСТ 5985-79. Мұнай және мұнай өнімдері. Қышқылдықты және
МЕСТ 6365-75. Мұнай және мұнай өнімдері. Лап ету
СН-245-71. Өнеркәсіп орындарын жобалаудың санитарлық нормалары.
СНиП ІІ-90-90-81. Өнеркәсіп орындарының өндірістік ғимараттары. Жобалау нормалары.
СНиП ІІ-92-76. Өнеркәсіп орындарының қосалқы ғимараттары мен бөлмелері.
ҚЫСҚАРТУЛАР ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕНУЛЕР
ГОСТ – мемлекеттік стандарт
АВТ – атмосфералық – вакуумды құбырлы қондырғы
ТЭС – тетраэтилсвинец
МТБЭ – метилтретбутилді эфир
СНиТ – санитарлы нормалар және талаптар
ББФ – бутан-бутиленді фракция
К-201 – ректификациялық колонна
Е-204-1 – 4 – шығару циклондары
202-1, К-202-2 – булату колонналары
Т-201 – жылуалмастырғыш
Н-201 – сорап
ХВ-203 – ауалы салқындататын тоңазтқыштар
ЦК-201-1 – 3 – ортадан тепкіш қыздырғыш
Э-201 – эжектор
О-201 – газбөлуші
М а з м ұн ы
Аннотация
Шартты сілтемелер
Қысқартулар мен белгіленулер
Кіріспе
1. Әдеби шолу
2. Мұнайдың физика-химиялық сипаттамасы
3. Ағындық жүйенің сипаттамасы
4. Зауыттың материалдық тепе-теңдігі
5. Негізгі аппараттық технологиялық есептеуі
6 Механикалық есептеулер
7. Технологиялық жүйенің сипаттамасы
Қорытынды
Қолданылған әдеби көздер тізімі
Кіріспе
Мұнай майларының міндеті әртүрлі қозғалушы механизмдердің, станоктардың, қозғалтқыштардың
1 Әдеби шолу
Мұнай шикізатын тазалау мен бөлуде оның құрамындағы компоненттерді
Бағдарлаушы күштер тұрақты диполь моменттері бар зарядтарының бөліну
Индукциялаушы күштер. Екі затты біреуі полярлы, екіншісі полярсыз
μi = ά • Е
Полярлану деп полярсыз молекуланың сыртқы кернеу күшімен деформациялануын
Мұнай шикізаттың компоненттерінің еріткіштерінде ерігенде молекулалық әрекеттесу күштері
Екінші топтағы еріткіштерге жоғары диполь моменті полярлы органикалық
Мұнай шикізатының екінші топтағы еріткіштеімен араластырғанда және жоғары
Талғамды тазалау процесінің шикізат есебінде май дистилляттарын және
Май фракциясын тазалағанда қолданылатын еріткіштерге төмендегідей талаптар қойылады:
- еріткіш шикізат құрамындағы қажетсіз компоненттерді ерітуде жоғары
- еріткіш тазаланушы өнімде жақсы ерімеуі керк;
- еріткіш пен шикізат тығыздығының айырмашылығы бір –
- еріткіштің қайнау температурасы май компоненттерінің температурасынан едәуір
- еріткіш химиялық жағынан тұрақты және шикізатқа химиялық
- еріткіштің булану жылуы төмен болуы қажет, бұл
- еріткіш арзан және тез табылатын болу қажет.
Бұл талаптардың бәріне бірдей іс жүзінде сәйкес келетін
Фенол фурфуролға қарағанда көп сақиналы ароматикалық көмірсутектерді, шайырларды
Экстракт пен рафинат фазаларының құрамы тұрақты температурада тепе
Рафинаттың сапасы мен шығымын көтерудің тәсілі фенол мен
Май фракцияларын әртүрлі көмірсутектер класынан және гидрокрекинг қосылыстардан
Таңдамалы ерітінді немесе селективті еріткіш дегеніміз, белгілі
Ерітінділердің селективтілігі жоғары емес, мысалы фенол полициклді ароматты
Кез – келген еріткішке су, бензол, толуол қосу,
Еріткішке мынадай талаптар қойылады:
1) еріткіш температурасының кең интревалында сақталып, таңдамалы еріткіштігі
2) еріткіш тазаланған өнімде ерімеу керек;
3) еріткіш пен шкізаттың тығыздықтары бір – бірінен
4) еріткіш химиялық тұрақты болу керек, химиялық инертті
5) ерітінді оңай регенерацияға ұшырауы керек, оның қайнау
6) энергия шығыны мен салқын суды үнемдеу үшін
7) ерітінді арзан, әрі оңай табылатын болу керек;
Майлардың таңдамалы еріткіштермен тазалау процестерінде бұдан басқа төмендегідей
Май құрамындағы ерітніді мен қалдық концентрат құрамындағы ерітіндіні
Бағалы көмірсутекті май, жоғарыда айтқанымыздай экстарктқа және гачк\қа
1) ерітінді экстракттың температурасын төмендету;
2) экстракт ерітіндісіне су қосу;
3) экстракт ерітндісіне экстракт қосу
4) жоғарғы температурада еріткіштің жаңа пропорциясымен жүру.
Мұның жоғарғы үшеуі еріткішердің селективтілігін жоғарлатады, яғни таза
Асфальтсіздендіру процесі: Қалдық майды гудроннан өндіреді. Бұл фракция
Процесс екі саты бойынша жүреді.
Процесс жүргізілетін негізі аппарат - экстракциялық колонна.
Фурфурол май құрамынан полициклді ароматты және нафтенді ароматты
Фенол май құрамынан шайырлы, полициклді және күкіртті қосылыстарды
Селективті тазалаудың рафинаты, егер ол парафинді мұнайдан алынса,
Фурфуролдың уландырушы қасиеті төмен. Рафинаттың шығымы көп (
Рафинаттың сапасы мен шығымын көтерудің тәсілі фенол мен
Фурфурол майлардан көп сақиналы арендерді және сақина алкан
Май фракцияларының фурфурорлмен экстракциялау нәтижесінде сапасының өзгеруін шикізат
Талғамды еріткіштермен тазалауды екі фазаға түзілу алатын оптималды
Фенол және фурфурол мен май құрамындағы қажетсіз компоненттерді
2 Туймазин мұнайының физика-химиялық қасиеттері
Кесте 3 - Мұнайдың физика-химиялық қасиеті
Перфорация терңдігі м Сква жина
№ М
мм г/с
мм г/с Қату температурасы, 0С Лап ету
өңдеумен өңдеусіз
38°С 50°С
1820-1800 38 0,8504 239 14,29 6,32 -32 -10
Кесте 4- Температураға байланысты мұнайдың кинематикалық тұтқырлығының өзгеруі
v10 v80 v30 v40 v50
Кесте 5 - Температураға байланысты мұнайдың шартты тұтқырлығының
ВУ10 ВУ20 ВУзо ВУ40 ВУ50
- 2,29 1,95 1,73 1,51
Кесте 6 - Температураға байланысты мұнайдың салыстырмалы тығыздығының
10 0С 20°С ЗО0С 400С 500С -
Кесте 7 - Мұнайдың әлементтік құрамы
Қ ұ ра м ы , %
С Н 0 S N
84,83 12,82 0,14 2,10 0,11
Кесте 8 - Мұнайдың ванадий құрамы
Мұнай Ванадий, %
Тумайзин 0,07800
Кесте 9 - Мұнайдағы газдардың ( С4-ке дейін)
( С5-ке дейін ) құрамы [3].
Фракция
Шығымы (мұнайға) % Жеке көмірсутектердің құрамы, %
с2н6 С3Н6 ИЗО-С4Н10 н-С4Н10 изо-С5Н12 н-С5НІ2
С4-ке дейін 1,60 2,9 27,8 13,9 55,4 -
С5-ке
дейін 3,20 1,4 13,9 6,9 27,2 22,1 28,9
Кесте 10 - Мұнайындағы фракциялардың потенциалдық құрамы
Температураға дейін
Температураға дейін
айдалады, % % айдалады, °С %
1 2 3 4
28(С4-ке дейін) 1,5 200 30,6
60 6,9 210 32,3
62 7,1 220 3402
70 8,3 230 36,0
80 9,7 240 37,8
85 10,4 250 39,6 90 11,3 260
95 12,0 270 42,9
100 12,9 280 44,8
105 13,6 290 46,7
Кесте 11 - жалғасы
110 14,5 300 48,6
120 16,1 310 50,4
122 16,5 320 52,3
130 17,9 330 54,2
140 19,7 340 56,2
145 20,6 350 58,2
150 22,4 360 60,2
160 23,3 370 62,1
170 25,1 380 64,2
180 26,9 390 66,3
190 28,7 400 68,2
410 70,2 480 81,8
420 72,0 490 83,4
430 73,7 500 85,0
440 75,4 қалдық 15,0
450 77,0
460 78,6
470 80,2
Кесте 11 - Мазут және қалдықтың қасиеті
Мазут
және
қалдық Шығым
шикізатында 420 ВУ80 ВУ100 Температура
°С Күкірт мөлшері,
% Кокстелуі,
%
қату Лап
ету
Мазут 40 56,5 0,9413 7,00 3,02 19 187
қалдық
>300°С 56 0,9417 7,10 3,08 20 189 3,42
>350°С 47,6 0,9530 11,50 5,10 26 229 3,80
>400°С 40,8 0,9600 26,00 7,50 31 262 4,10
>450°С 30,5 0,9710 - 35,35 37 321 4,30
>500°С 24,0 0,9774 - 105,9 38 342 4,50
Кесте 12 - Деструктивті процестер үшін шикізат қасиеті
Температураға
дейінгі
таңдаулы
фракциялардан
кейінгі
қалдық, °С Шығымы
(шикізатқа %) 420
ВУ100
Қату
Температурасы,
°С Кокстенуі,
% Ванадий
құрамы,
%
350 47,6 0,9530 5,10 29 12,00 0,0127
450 30,4 0,9710 5,32 37 15,15 0,0214
500 24,0 0,9774 105,9 38 15,61 0,0260
Кесте 13 - Деструктивті процестер үшін шикі заттың
Температураға дейінгі тандаулы фракциялардан кейінгі қалдық, °С
Қ ұ р а м ы %
С Н O S N
350
450
500
84,30
84,40
84,43
11,30
10,61
10,30
0,20
0,31
0,35
3,80
4,30
4,50
0,40
0,38
0,42
Кесте 14 - Абсорбция әдісімен анықталған мұнайдың дистилятты
Темп-
ра Шығым ы (шикізатқа, %) Парафин Ароматикалық көмірсутектер
фр/я
майлы
заттар
%
көмірсутектері
nd20
% І-топ 11 және
111 -топ I V-топ Қосын
ды
%
nd20 %
n d20
% n d20 %
28-200
200-250
250-300
300-350
350-400
400-450
450-500 26,8
7,8
7,8
8,4
8,8
8,4
6,4 -
1,4435-1,4805
1,4479-1,4790
1,4790-1,4798
1,4597-1,4832
1,4711-1,4892
1,4740-1,4848 90
76
70
64
58
52
48 -
1,5035-1,5300
1,4908-1,5260
1,4917-1,5262
1,4917-1,5268
1,4927-1,5294
1,4942-1,5285 13
10
17
8
10
10
14 -
1,5309-1,5380
1,5314-1,5420
1,5316-1,5620
1,5347-1,5780
1,5344-1,5977
1,5338-1,5870 -
7
12
26
32
35
36 -
-
-
-
-
-
- -
-
-
-
-
-
- 10
24
30
36
42
47
49 -
-
-
-
-
1
3
Кесте 15 - 50 - градусты май фракциясындағы
Температура таңдау, иС Парафин құрамы, % Парафиннің балқу
400-450
450-500 11,60
12,58 55 61
56,78
Кесте 16 - Мұнайдың 50-градустық фракциясының структуралық топтық
Таңдама температура
°С
420
nD20
М Көміртегі бөлінісі Молекуладағы сақинаның орташа саны
СА Сн C КОЛ Сn КА Кн Ко
200-250
250-300
300-350
350-400
400-450 0.8187 0.8456 0.8695 0.8921 0.9164 1.4530 1.4655
6
9
14
18 41
42
40
36
34 45
48
49
50
52 55
52
51
50
48 0,10 0,18 0,30 0,50 0,80 1,00 1,37
Кесте 17 - Көмірсутектер тобының және дистиллятты базалық
Соңғы фракция және көмірсутектер қоспасы. Көміртек бөлігі, %
СА СH С КОЛ Сn кА Кн Ко
Фракция 350-400 0С Депарафинизациядан кейін
Нафтен парафинді көмірсутектер Нафтен-парафинді 1,11 топты Ароматикалық көмірсутектер
Нафтен-парафинді, 1,11,111 топты Ароматикалық көмірсутектер
Нафтен-парафинді, 1,11,111 топты Ароматикалық көмірсутектер 17
19
0
12
14
27 35
41
37
28
28
18 52
60
37
40
42
45 48
40
63
60
58
55 0,66 0,72
0 0,50
0,55
0,71 1,34 1,38 1,80 1,40
1,55
1,49 2,00 2,10 1,80 1,90
2,10
2,20
Кесте 18 - Дистилятты базалық май көмірсутектерді тобының
Бастапкы фракция
көмірсутектер коспасы. Шығымы
%
420
n80d
Sғс
М
v50
v100
ТИ
Қату
t,с
Күкірт мөлшері,
%
Фракция 350-450°С 100 17,2 0,9040 1,5010 - 317
Параф-н кейін 350-400 °С 84,0 14,5 0,9260 1,5110
Нафтен-парафин көм-рі 37,3 6,4 0,8553 1,4706 - 358
Нафтен-парафин I, I I топ
ароматикалык СН 57,0 9,8 0,8756 1,4850 - 350
Нафтен парафин I, I I, I I I
топ ароматикалық СН 60,5 10,4 0,8803 1,4885 -
Нафтен парафин I, I I, 11 I
топ ароматикалык СН 75,5 13,0 0,9103 1,5050 -
1,11 топ ароматикалык
көмірсутектер 19,7 3,4 - - - - -
111 топ ароматикалык СН 18,5 3,2 - -
Фракция 450-500°С 100 6,4 0,9350 1,5191 - 410
Кесте 18 - жалғасы
Нафтен-парафин СН 80,0 5,1 0,9428 1,5380 - -
Нафтен-парафинСН 29,6 1,9 0,8722 1,7791 - 470 40,31
Нафтен-парафин I топ
ароматтық СН 43,2 2,8 0,8865 1,4945 - 450
Нафтен-парафинді I, I I топ
ароматтык СН 56,0 3,4 0,9000 1,5050 - 445
Нафтен Парафин I, I I, I I I
топ ароматтық СН 67,0 4,3 0,9229 1,5219 -
I топ аралық СН 13,6 0,9 0,9145 1,5063
I, I I топты СН 23,4 1,5 0,9160
IV топ ароматикалык
көмірсутектер
Шайыр және S қосы-қы
концентрациясы 13,0 0,8 - - - - -
Кесте 19 - Май фракциясының депарафнизациядан кеиінгі гач
Фракция °С Гач шығымы, % Гачтың балқу температрасы
°С
Фракцияға
мұнайға
350-450
450-500 16,0 20,0 2,7 1,3 47 54
Кесте 20-Абсобциялық әдіспен алынған базалық май қалдық базалық
Қалдык және
көмірсутек
тер қоспасы Шығым,
%
420
n80d
М v50 v100 v50 v100 МВ ввк Қату
°С s
Құрамы
% Кокс
тенуі
%
Қал
дық Мұнай
ға
Қалдық>500°С 100 24,0 0,9794 - - - 105,9
Депар-н кейін
-
Нафтен-парафин 12,1 2,9 0,8784 1,4623 - 75,20 13,50
СН
Нафтен парафин 26,3 6,3 0,9015 1,4950 560 102,5
ж/е I аром. Сн
Нафтен парафин 31,5 7,6 0,9103 1,5000 540 129,0
ж/е I, I I топ СН 55,4 13,3
Нафтен парафин 14,2 3,4 0,9481 1,5492 510 148,1
Кесте 20 - жалғасы
I, I I, III аром/қ
СН
I топ аром/к СН 5,2 1,3 0,9587 1,5371
II топ Аром/к СН 23,9 5,7 0,012 1,5720
III топ Аром/к
СН
Кесте 21 - Деасфальттенген қалдықтан бөлінген парафин-нафтенді және
Қалдық, °С жоғары Петролатум шығыны, % Петролатумның балқу
Қалдыққа
Мұнайға
500 6,9 1,7 56
Кесте 22 - Базалық қалдық май және көмірсутектер
Көміртекті бөлу, % Молекула
сақинасының
орташа саны
Көмірсутектер қоспасы
СА Сн Скол Сn КА Кн Ко
Депарафинизациядан кейінгі
Нафтен парафин көмірсутектері
Нафтен парафин және I топта
ароматикалық көмірсутектері
Нафтен-парафин I. II топты ароматикалық
көмірсутектері
Нафтен парафин I, II, III, топты
ароматикалық көмірсутектер
0 33 33 67 0 2,79 2,71
7 32 39 51 0,39 2,81 3,20
1 34 45 56 0,49 2,70 3,29
24 28 52 48 0,50 2,70 4,20
Кесте 23 - Базалық дистилатты және қалдық майдың
Бөліп алу температурасы,0С Дистиллят немесе қалдық шығыны Базалық
құрамы %
420 v50 v100 v50
v100 ИВ ВВК Қату темп /сы Дистил-лятқа немесе
350-450 450-500 >500 17,2
6,4
24,0 0,8803 0,9000 0,9103 17,25
53,00
129,0 4,52
9,60
18,00 -
-
7,15 85
85
85 -
-
8421 -24
-19
-13 60,5
56,0
31,5 10,4
3,4
7,6
Кесте 24 - Жол битумын алудағы мұнай қасиеті
Құрамы, %
2,5 П А1СС А+Сс-
асфальтен Силикагельді парафин
2,5П
шайыр
2,70 11,60 4,50 11,25 14,30 3,05
Кесте 25 -Таңдалмалының әр түрлі тереңдіктегі қалдық қасиеті
Шығын
қалдықтың
(мұнайға) %
Температура,0С
S
420 ВУ50 ВУ80 ВУ100
Кокстенуі, % Күкірт мөл-шері,%
қату Лап ету
1 2 3 4 5 6 7 8
24,00 0,9774 - - 105,92 38 342 15,61
29,20 0,9720 - - 42,51 37 317 -
32,76 0,9686 - - 25,0 36 300 -
36,33 0,9650 260,36 39,74 15,09 34 284 14,05
39,84 0,9610 213,48 29,50 9,45 34 268 14,05
Кесте 25 – жалғасы
43,23 0,9571 165,00 20,00 5,00 32 250 -
46,64 0,9529 107,70 12,37 4,02 29 231 -
49,97 0,9448 68,88 8,64 3,97 26 218 -
53,26 0,9457 51,82 7,70 3,54 24 203 11,53
56,47 0,9413 34,68 7,00 3,02 22 187 -
59,72 0,9374 23,00 5,50 2,90 19 177 -
62,97 0,9320 13,78 4,50 2,36 11 160 -
66,26 0,9260 7,83 2,65 1,92 13 135 -
69,43 0,9200 4,54 2,50 1,85 10 198 9,60
74,44 0,9095 4,20 2,10 1,60 7 114 -
75,49 0,9074 4,30 1,80 1,55 1 105 -
78,50 0,9015 2,85 1,55 1,42 -1 97 -
81,58 0,8956 2,31 1,50 1,35 -4 83 -
84,83 0,8890 2,09 1,44 1,23 -8 92 6,37
87,71 0,8831 2,00 - - -12 60 -
90,43 0,8772 1,95 - - -15 44 -
93,07 0,8760 1,90 - - -19 42 -
96,12 0,8625 1,62 - - -21 21 -
98,40 0,8550 1,57 - - -27 11 -
100,0 0,8504 1,51
-30 4 4,22 2,10
3 Ағындық жүйенің сипаттамасы
Бірінші шикізат мазут вакуумды айдау колоннасына келіп түседі.
Майды гидротазалаудан шыққан компаненттер май өндірісінің станциясына түседі,
4 Зауыттың материалдық тепе – теңдігі
Кесте 11 – Материалдық баланс
Процесс және өнімдер %
қондырғыға %
мазутқа кг/сағ т/тәу мың
т/жыл
1 2 3 4 5 6
1. Вакуумдық айдаудан
түскені: 100,00 35,70 13295,80 3529,4 1200,0
Барлығы: 100,00 35,70 13295,80 3529,4 1200,0
Алынғаны:
1) фр. 350 – 400 ºС
2) фр. 400 – 450 ºС
3) фр. 450 – 475 ºС
4) фр. > 475 ºС 21,57
25,21
17,65
35,57 7,70
9,00
6,30
12,70 2855,20
3345,40
2218,00
4877,20 68,52
80,29
53,25
117,05 23,30
27,30
18,10
39,80
Барлығы: 100,00 35,70 13295,80 3529,4 108,50
2. 475ºС жоғары деасфальтизат қалдығы
Түскені:
1) фр. > 475 ºС қалдық 100,00
Барлығы: 100,00 12,70 4779,40 114,70 39,80
Алынғаны:
1) Деасфальтизат
2) Асфальт 78,58
21,42 9,98
2,72 3758,80
1020,60 90,20
24,50 31,30
8,50
Барлығы: 100,00 12,70 4779,40 114,70 39,80
3. Май фракциясын селективті тазалау
I погон
Алынғаны:
1) фр. 350 – 400 ºС 100,00 7,70
Барлығы: 100,00 7,70 2885,40 68,53 23,30
Алынғаны:
1) жеңіл рафинат
1
89,61
2
6,90
3
2561,30
4
61,47
5
20,90
6
2) экстракт фр. 350 – 400 ºС 10,39
Барлығы: 100,00 7,70 2885,40 68,53 23,30
II погон
Алынғаны:
1) фр. 400 – 450 ºС 100,00 9,00
Барлығы: 100,00 9,00 3345,50 80,29 27,30
Алынғаны:
1) орта рафинат
2) экстракт фр. 400 – 450 ºС 73,33
26,67 6,60
2,40 245,08
894,50 58,82
21,47 20,00
7,30
Барлығы: 100,00 9,00 3345,50 80,29 27,30
III погон
Түскені:
1) фр. 450 – 475 ºС 100,00 6,30
Барлығы: 100,00 6,30 2218,10 53,23 18,10
Кесте 11 - жалғасы
Алынғаны:
1) ауыр рафинат
2) экстракт фр. 450 – 475 ºС 71,43
28,57 4,50
1,80 1580,70
637,20 37,94
15,29 12,90
5,20
Барлығы: 100,00 6,30 2218,10 53,23 18,10
IV ағын
Түскені:
1) Деасфальтизат 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Барлығы: 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Алынғаны:
1) қалдық рафинат
2) қалдық экстракт 77,50
22,50 7,73
2,25 2965,40
870,30 71,17
20,88 24,20
7,10
Барлығы: 100,00 9,98 3835,80 92,60 31,30
Жалпы барлығы : - - 122549,00 294,10 100,00
4.Жеңіл рафинатты терең парафинсіздендіру
Түскені:
1) жеңіл рафинат 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
Барлығы: 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
Алынғаны:
1) депмай фр. 350 – 400 ºС
2) гач фр. 350 – 400 ºС 94,20
5,80 6,50
0,40 24141,10
147,10 57,94
3,53 19,70
1,20
Барлығы: 100,00 6,90 2561,20 61,47 20,90
5. Парафинсіздендіру
I поток
Түскені:
1) орта рафинат 100,00 6,60 2450,1 58,82
Барлығы: 100,00 6,60 2450,1 58,82 20,00
Алынғаны:
1) депмай фр. 400 – 450 ºС
2) гач фр. 400 - 450ºС 93,94
6,06 6,20
0,40 2302,50
148,20 55,26
3,55 18,79
1,21
Барлығы: 100,00 6,60 2450,1 58,82 20,00
II ағын
Түскені:
1) ауыр рафинат 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
Барлығы: 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
Алынғаны:
1) депмай фр. 450 – 475 ºС
2) гач фр. 450 – 475 ºС 95,55
4,55 4,30
0,20 1509,50
62,40 36,23
1,49 12,32
0,51
Барлығы: 100,00 4,50 1580,80 37,94 12,90
III ағын
Түскені:
1) қалдық рафинат 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
Барлығы: 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
Алынғаны:
1) қалдық депмай
2) петролатум 77,00
23,00 5,95
1,78 228,30
682,50 54,79
16,38 18,63
5,57
Барлығы: 100,00 7,73 2965,60 71,17 24,20
Кесте 11- жалғасы
6. Гач пен петролатумды майсыздандыру
Түскені:
1) гачи фр. 350 - 400ºС, фр 35,97
64,03 1,00
1,78 357,90
682,50 8,59
16,38 2,92
5,57
2) 350 - 450ºС, фр.
450 - 475ºС
2) петролатум
Барлығы: 100,00 2,78 1040,40 24,97 8,49
Алынғаны:
1) парафин: фр. 350 - 400ºС, фр. 350
2) фильтрат 56,00
44,00 1,56
1,22 583,30
457,10 13,99
10,97 4,76
3,73
Барлығы: 100,00 2,78 1040,40 24,97 8,49
7.Парафинсізденген майды гидротазалау
Түскені:
1) депмай фр. 350 - 400ºС, фр. 350
2) сутек құрамды газ 100,00
1,40 22,95
0,32 8512,5
1162,5 204,30
2,79 69,44
0,95
Барлығы: 101,40 23,27 8626,20 207,90 70,39
Алынғаны:
1) жеңіл компонент
2) орта компонент
3) ауыр компонент
4) қалдық компонент
5) қума
6) газ
7) күкіртсутек 27,74
26,46
17,35
26,24
1,4
1,4
0,8 6,36
6,07
3,98
6,02
0,32
0,32
0,12 2357,50
2250,00
1475,40
2231,60
117,50
117,50
42,90 56,58
54,00
35,41
53,56
2,82
2,82
1,03 19,24
18,36
12,04
18,21
0,96
0,96
0,35
Барлығы: 101,40 23,27 8626,20 207,90 70,39
8. Парафин мен церезинді гидротазалу
Түскені:
1) тазаланбаған парафин фр. 350 - 400ºС, фр.
2) сутек құрамды газ 100,00
1,40 1,56
0,02 582,90
7,35 13,99
0,17 4,76
0,06
Барлығы: 101,40 1,58 590,60 14,17 4,82
Алынғаны:
1) тазаланған парафин, церезин
2) газ
3) қума
4) күкіртсутек 99,00
1,50
0,50
0,30 1,54
0,02
0,012
0,008 575,80
7,08
4,16
2,93 13,82
0,17
0,10
0,07 4,70
0,06
0,036
0,024
Барлығы: 101,40 1,58 590,60 14,17 4,82
9. Битум өндірісі
Түскені: 26,60
73,57 2,72
7,25 1041,60
2695,80 25,00
64,70 8,50
22,00
Кесте 11- жалғасы
1) Деасфальтизат асфальті
2) Май тазалаудың экстракт
3) БАЗ 1,82 0,18 12,08 0,29
0,10
Барлығы: 103,00 10,15 3749,48 89,99 30,60
Алынғаны: 72,70 7,16 2644,58 63,47 21,58
1) жол битумы 26,40
960,78 23,06
7,84
2) құрылыс битумы
3) қума
4) тотығу газдары 1,30
2,60 2,60
0,13
0,25 49,02
91,91 1,17
2,20
0,4
0,75
Барлығы: 103,00 10,15 3749,48 89,99 30,60
5 Экстракциялық колоннаның технологиялық есептеуі
Қондырғының материалдық тепе-теңдігі
Жоба бойынша берілгені 1,2 млн. мұнай майы.
Оның қондырғы бойынша өнімділігін келесі пропорция бойынша табамыз:
1200000 : 340 = 3529,4 тонна/ тәулік
3529,4 • 24 : 1000 = 84,70 кг/сағ.
Кесте 26 - Селективті тазалау қондырғысының материалдық
Ағындар %
кг/сағ % масса
ерітіндінің құрамы
масса
Кіргені:
1 ) Май дистилляты 100 84,70 -
2) Фурфурол еріткіші 200 169,4 -
3) Фурфуролды су: 10 8,74 100
а) Фурфурол
б) Су 1
9 0,874
7,866
Жалпы барлығы: 310 262,84 100
Шыққаны:
1) Рафинатты ерітінді:
а) Рафинат 70 59,35 80
б) Фурфурол 17,5 14,83 20
Барлығы: 87,5 74,18 100
2) Экстракт ерітіндісі:
а) Экстракт 30 25,43 13,5
б) Фурфурол 183,5 155,58 82,5
в) Су 9 7,6 4,0
Барлығы : 222,5 188,64 100
Жалпы барлығы: 310 262,84 100
Экстракциялық колоннаның материалдық тепе-теңдігін құрастырғанда коллоннаға түсетін барлық
Экстракциялау колоннасының теңдігін құрғанда шикізаттың фенолдың және фенолды
tb= tcb (4-89)
Qкір, Qшығ арқылы ∆Q табамыз.
∆Q =Qк – Qш
Айналатын экстракциялық мөлшерін Яә С=0,5
Айналатын экстрактты ерітіндісінің мөлшері шикізат пен фенолдың қосындысына
2) Экстракциялық колоннаның диаметрі рафинат және эстрактты фазалардың
Ғ=
мұндағы Ғ көлемінің көлденең қимасы.
р =1,07;
V2=Vә+Vp+V9= Д =
Шешуі: V1= м3/сағ
м3/сағ
3) Экстракциялық колоннаның биіктігі колоннаның тіреуінің бөлігін есептегендегі
h = 0,119d*0,78n
n -экстракциялық сатылардың теориялық саны n = 4-5
мұндағы d -насадканың сақина диаметрі d
hB.3= *I05; І
Шешуі: h6.3 = * 1,2 =
hH.3= * 0,6 = 1,6 м
hH.3= 0,119*50*5 = 12,6 м
Н = 4,8 + 1,6 + 12,6 =
4) Жылулық тепе-теңдік.
Кесте 27 – Экстракцялық колоннаның материалдық
Атауы кг/сағ 1,°С
ккал
4=
м Ч кал
Кіріс
1) май дис-ты
2) фурфурол
263,48 526,96
70
85
0,9
1,07
74654,5 149309
Кесте 27 - жалғасы
3) Фурфуролды су
А) фурфурол
Б) су 26,35
50
50
1,07
1
Кесте 27 – жалғасы
Барлығы 816,79
Шығыс
1 )рафинат ер-сі
А) рафинат
Б) фурфурол
2) Әкстракт ер-сі
А) әкстракт
Б)фурфурол
В)вода
494,06 395,24 38,82 586,25 79,04 483,49 23,72
80
80
265337
1493253
Барлығы 816,79
а=(0,00017*343+0,762*343-343,24)=0,0583+2633-343,24=126,78
= 0,91+5*0,00062=0.913
=1,07+5*0,00056=1,0728
QФ= 526,96* 141,67 = 74654,54
Qпр= 2640400+149309 = 2789709
Qәкст+Gәкс+qәкс= 22250*135,56 = 746626,5
=0,99+5*0,000392=0,932
Qраф=Gраф*ІtЖ= 586,25*226,3 = 132668,5
0,9+5*0,00063 = 0,903
І85ж= 173,2(4-0,903)-708,89 = 228,3
а = (129,58+0,134*253+0,00059*(253)2) = 173,5
Qраф = 132668,5+746626,5 = 879295
6 Механикалық есептеу
1. Обечайка есебі
Вакуумдық колоннадағы К-1 қосылған цилиндрлік обечайканың қабырға қалыңдығын
а) Вакуумдық жағдайдағы аппараттағы сырттан түсетін қысымды Рн.с
Ішкі ортада: бу және газ қалдық қысымы
Рс = 0,01 МПа
б) орта температурасы 250ºС кем болмаған жағдайда есептік
в) Обечайканың материалы – болат, маркасы Х18 Н10Г.
г) Өзгергіш модульін Е таблица бойынша (III-5)
Е = E = 1.81*10
д) Нормативтік мүмкіндік кернеуі δ*= 111 Мп/м
(III-4) таблица бойынша [10]
ж) Н = 33.85 технологиялық есеп бойынша.
з) Дв = 9 м
и) Коррозияға үстеме Ск = 1 мм.
к) Эррозияға үстеме Сэ =
л) Коэффициентті
Шығару жолы
1) Аппараттағы вакуумды есепке ала отырып обечайкадағы сырқы
қосымша қысым Рн = 0.1-0.01= 0.09 МПа.
Онда Рн = Рн.c +Рн = 0.1+0.09
2) Обечайка қабырғасының номинальді есептік өлшемін мына формула
S = 0.47*
3) Олай болса үстемелікті ескере отырып обечайканың қабырға
S = S +C = 29+1 =
4) (15,10) [9] формуласы бойынша сәйкестік тексереміз: 15V
3.76 < 12.45, яғни қалыпты жағдай орындалады.
5) Ағымдық шектеу δт анықтаймыз; мына формула бойынша
(III.3) [10]
мұндағы nт - ағымдық шектеу
nт = 1.5
онда δт = 111*1.5 =
6) Олай болса (15.20) [19] формуласы бойынша сәйкетік
3,76 2,11 яғни сәйкестік жағдай орындалды.
7) 115,1 0.0149, яғни сәйкестік жағдай орындалуға, обечайка
Колоннаның дөңес түп бөлігінің есебі
1) Төзімділік жағдайдағы сфералық дөңес түп бөлігінің номиналдық
S =3.34*Rв* ;
мұнда
Онда
2) Қабырға қалыңдығын шамалау үшін қосымша үстеме қабылдаймыз.
Со = 0.63 мм.
3) Номиналдік есептік қабырға қалыңдығына қажет жалпы үстемені
С = Cк + Cэ + Со =
4) Дөңес түп бөлігінің қабырға қалыңдығының үстемені есепке
S= S +C=18.37+1.63=20мм
5) Сыртқы қысымның мүмкіндік жағдайы (16.19) [19] формула
Pн.д = 0,09 Е
6) Тексереміз.
130,45 < 275 ; яғни қалыпты
7 Технологиялық жүйенің сипаттамасы
Тазалауға түсетін жай фракциялары 13 сораппен 15 жылу
Рафинат ерітіндісінен еріткішті ренегациялауды екі сатыда іске асырады.
6 және 11 колонналарға құрғақ фенолдың буы шығады,
Қорытынды
Берілген тапсырма бойынша жылдық өнімділігі 1,2 млн.т мұнай
Экстракттау колоннасын да есептеу барысында диаметрі 3,0 биіктігі
Майды селективті тазалағанда фурфурол еріткішін қосу арқылы құрамындағы
Осы курстық жобада қажет болған «Әдеби көздер тізімі»
Қолданылынған әдеби көздер тізімі
1. Омаралиев Т.О, Мұнай мен газды өндірудің химиясы
І-бөлім. Құрылымды өзгертпей өңдеу процестері Алматы: Білім, 2001-399
2. Рудин М.Г, Смирнов Г.Ф.Проектирование нефтеперерабатывающих и нефтехимических
3. Нефти СССР. IV том, М.: Химия, 1972-492
4. Кузнецов А.А., Кагерманов С.М., Судаков Е. Н.
5. Дриацкая З.В., Мучиян М.А., Хмыхова И.М. Нефти
6. Черножуков Н.И. Технология переработки нефти и газа.
1978.-428с.
7. Гуревич И.Л. Технология переработки нефти и газа.
8. Омаралиев Т.О. Мұнай мен газ өңдеудің арнайы