Жоспар
1.Экологиялық фактор.
2.Либих анықтамасы.
3.Шельфорд анықтамасы.
КіРіСПЕ
Менің бұл рефератымның тақырыбы экологиялық факторлар,
Экологиялық фактор дегеніміз-организм үшін қажетті немесе
Абиотикалық фактор дегеніміз- организмге әсер ететін
Биотикалық фактор дегеніміз- тірі организмдердің бір-біріне
Антропологиялық фактор дегеніміз- айнала қоршаған ортаға
Әрбір организмге әсер ететін фактордың төменгі
Экологиялық фактор - тірі организмнің кез
Кез келген тірі организмге әсер ететін
Соңғы кездері,
Инженерлерге аса қүнды
Біріншілік периодты түрде ықпал ететін факторларға
Екіншілік периодты
Периодсыз түрде ықпал
Адамзат баласы, өз іс-қимылының барысында қоршаған
Организмнің өмір сүру диапазоны артқан сайын,
Абиотикалық факторлар. Жер бетінің абиотикалық факторын
Тіршілік үшін,
Күн көзінен таралатын сәулелердің атмосфералық қабаттан
2. Жер бетінің жарықтығы. Жарық
3. Ауа ылғалдылығы
4. Жауын-шашын - ылғалдылықпен тік байланысты
Атмосфераның газ құрамы
Жер бетінің температурасы- атмосфера темпетурасымен анықталып,
Ауа қозғалысы (жел). Жел, жер бетінің
Атмосфералық қысым. Калыпты қысымға 1,О1З-105 Па
Өте қуатты, кеңістікте спираль бойымен құйындата
Сулы ортаның абиотикалық факторы.
Су тұтқырлығы (взякость) ауаға
Сонымен қатар сулы ортаның ерекшеліктеріне төмендегілер
- суға біркелкі және біртекті (гомогенный)
- су терендігіне қарай, ондағы температураның
-әртүрлі маусымдарға,
- су мөлдірлігі немесе тұнықтығы, оның
Жарық сәулелерінің су бойынан өтуіне қарай,
Тірі организмдерге ең басты абиотикалық фактор
Өнеркәсіптің сарқынды суларында және егістік алқабының
Биотикалық фактор. Тіршілік ету барысында, бір
Бірінші жағдайда, бір организмдер екінішілеріне тікелей
Тірі организмдердің өзара ықпалын, бір-біріне
Өсімдіктер жер бетіндегі органикалық заттардың алғаш
Ю.Либих анықтамасы.
Баяулату факторы туралы түсінік (лимитарующий фактор).
Либихтан кейінгі зерттеулер
Екінші заттардың айналымы, орын алмастыруы бір
пайдалана береді. Мысалы стронций көп жерде
мырышты күн сөулесінде өсетіндерден аз пайдаланады.
Заттар аз болса шектеуші фактор пайда
Сонымен тірі организмдер әрдайым экологиялық ең
Б.Шелфорд анықтамасы.
"Толеранттық шек" заңын 1913
Кейінірек"толерантық шек" заңына төмендегідей қосымша енгізілді:
- организмдердін толеранттық шегі кейбір заттарға
- барлық факторларға толеранттық шегі үлкен
көп тараған,
- организмге керекті зат түрі не
- тұқым қалдырар кез организмдер үшін
Шектеуші факторлардың экологтар үшін маңызы үлкен.
Егер организмдердің толеранттық шегі үлкен, факторлар
Қоршаған ортаның қолайлы немесе қолайсыз жағдайларын
Табиғатта болып жататын құбылыстар мен өзгерістерге,
Мысалы күн сәулесіне үйренген тірі организмдер
Табиғаттың құбылысы мен өзгерістерін
Кейбір өсімдіктер жарық, пен
Қолдан жарық жөне жылу беріп, өсімдіктерді
Шөлді жерлерде қашан жауын шашын болатынын
Шектеуші факторлар физикалық, химиялық, және биологиялық
Қорытынды
Экологиялық факторды,оған байланысты, Ю.Либихтің Минимум заңы
Пайдаланған әдебиеттер
Бродский. Экология. А-1997ж.
Сағымбаев. Экология. А-1985ж.
Бейсенова.А.С. Экология. А-2002ж.
Оспанова. Г.Т. Экология. А-1998ж.