МАЗМҰНЫ.
Кіріспе ...........................3
1. Географиялық білім беру жүйесінің маңызы.
1.1. Географиядағы жаңа ғылыми бағыттар..............5
1.2. География пәнінің мақсат-міндеттері..............10
1.3. Жаңа оқыту технологиясы....................16
1.4. Географиялық білім беру жүйесі..................22
1.5. Сарамандық жұмыстарды жүргізу әдістемесі.............26
2. География пәнін оқытудағы сарамандық жұмыстар.
2.1. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясын
оқытудағы сарамандық жұмыстар..................29
2.2. Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясын
оқытудағы сарамандық жұмыстар..................37
Қорытынды.........................44
Әдебиеттер тізімі......................49
Қосымшалар..........................51
КІРІСПЕ.
Өзектілігі: Қазіргі ғылым мен білім бірдей
Мақсаты: География сабақтарындағы сарамандық жұмыстарды жүргізу
әдістері жайлы мағлұмат беру, баяндау.
Міндеттері:
1. Географиядағы жаңа ғылыми бағыттар жайлы баяндау.
2. География пәнінің мақсат-міндеттері жайлы баяндау.
3. Жаңа оқыту технологиясы жайлы мағлұмат беру.
4. Географиялық білім беру жүйесінің маңыздылығына тоқталу.
5. Сарамандық жұмыстарды жүргізу әдістемесі жайлы баяндау.
6. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясын
оқытудағы сарамандық жұмыстарға тоқталу.
7. Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясын
оқытудағы сарамандық жұмыстарына тоқталу.
Құрылымы:
Аталмыш жұмыстың тақырыбы «География сабақтарындағы сарамандық жұмыстарды жүргізу
Екінші тарау «География пәнін оқытудағы сарамандық жұмыстар» деп
оқытудағы сарамандық жұмыстар.
Зерттеу әдістері:
Жұмыстың бірінші «Географиялық білім беру жүйесінің маңызы.» жайлы
Ғылыми жаңалығы:
мектептерде география сабақтарын өткізуде қолданылып жүрген жаңа технологияларды
Географиялық білім беру жүйесінің маңызы.
1.1. Географиядағы жаңа ғылыми бағыттар.
Мектеп – келешек ел басқарар, жер-суына иелік етер,
Қазіргі кезде география территориялық, табиғи және әлеуметтік-экономикалық
Экономикалық география мектепте оқытылатын пән ретінде өмірге аяқ
Жаңа ғасыр табалдырығын аттап тұрып ел президенті
Елбасының ұрпақ болашағы жайлы айтқан осы ой
Жаратылыстану ғылымдарының ішінен география сабағының да оқушының танымдық
ХХІ ғасырдағы география сабағына мынандай мақсаттар қоямыз.
1. Оқушының географиялық білімін үнемі жетілдіріп отыру (
География сабағын сыныптар бойынша жүйелі жүргізуге қол жеткізу
2. Оқушылардың шығармашылық ойлау қабілеттерін дамыту, ғылыми-зерттеу жұмыстарына
Жалпы білім беретін мектептегі барлық оқушы бірден өзіндік
3. Жаңа ақпараттық технологиялардың көмегімен интернет арқылы қашықтықтан
ХХІ ғасыр – ақпараттық технология ғасырында география сабағы
4. Оқу үрдісін ізгілендіре отырап оқытудың дамыту функциясына
Оқытудың жаңа технологиясы оқушының іс-әрекетінің жоспарланған нәтижесіне жетуді
мұғалім мен шәкірттің өзара қарым-қатынасында жауапкершіліктің міндеттілігі; алдыңғы
Сабақта дәстүрлі емес сабақ түрлерін тиімді пайдалана білу
5. Оқушыларды өлкетану жұмысына тарту, оқу-тәжірибелік, сарамандық жұмысты
Сабақта алған теориялық білімін жергілікті жерде табиғат пен
6. Сабақты гуманизациялау мен демократияландыру.
Қазақстан Республикасының Білім Заңында мектеп жұмысын кеңінен демократияландыру,
7. Экологиялық-экономикалық білім беру, танымды кеңейту.
Арнайы экологиялық білім мен тәрбие беру ғаламдағы тіршілік
Экономикалық білім мен танымды қалыптастыру өте күрделі мәселе.
1.2. География пәнінің мақсат-міндеттері.
Қазақстан Республикасында 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту
Жеткіншек ұрпақты оқыту мен тәрбиелеудің жаңа құнды бағыты
Қазіргі ғылым мен білім бірдей дамыған егеменді республикамыздағы
Географиялық білім тұжырымдамасы 12 жылдық жалпы орта
Білім берудің жаңа парадигмасы «ғылым негіздерін» меңгеруден
Білім беруді демократияландыру және ізгілендіру идеясының жүйелі дамуы
12 жылдық мектептегі география оқу пәнәнің құрылымы мен
География – жаратылыстану және қоғамдық циклдар оқу пәндеріне
ГЕОГРАФИЯ - (гео – жер, графия –
Геогрфия ғылым ретінде ежелгі Грекияда туған. Біздің заманымыздан
Географиядан берілетін білім мақсаттары:
Негізгі мектепте географияны оқыту төмендегідей мақсаттарға жетуге бағытталған:
- негізгі географиялық ұғымдар, географиялық қабық және оның
-жердің көлемі мен пішіні, оның географиялық маңызы. Жердің
- Жер шарының халқы, адамзаттың негізгі нәсілдері, дүние
- өзінің туған өлкесі мен Отанына деген патриоттық
-оқушылырдың табиғат заттары мен табиғи құбылыстар туралы көзқарасын
- әлеуметтік- экономикалық міндеттерді географиялық білім негізінде шешу
- ақпараттық-коммуникациялық технологияны қолдана отырып, географиялық есептерді шешу
Географиялық білімнің мазмұны:
Мектепте географиялық білім берудің мазмұндық құрылымы:
- Жер заңдылықтарын нақты түсіндіретін ғылыми білім беру;
- географиялық қабық және табиғат кешендері туралы ілім.
- географиялық зерттеу әдістері: бақылау, далалық зерттеулер, картографиялық,
- жердің құрлысы мен оның кеңістікте біртекті еместігін
- табиғи объектілер. Жер, оның қабықтары. Материктер мен
- әлеуметтік-экономикалық объектілер. Аймақтар, елдер, облыстар, аудандар, өз
- жердегі тіршілік барысын анықтайтын процестер мен құбылыстар;
- табиғи процестер. Жердің өз білігінен және Күн
- табиғаттағы су айналымы. Тірі организмдердің жер бетінде
- ауа райы мен климаттың өзгерісі;
- жер бетіндегі тараған негізгі нәсілдер мен халықтар,
Жер шары халқының өсуі. Демографиялық саясат. Ішкі және
- адамзаттың өмір сүруі мен өмірлік танымын көрсететін
- адамның шаруашылық әрекеті, оның қоршаған ортаға бейімделуінің
- қазақ халқының қоршаған ортаға қарым-қатынасы ерекшеліктерінің сипаттамасы
- қазіргі заман географиясы, оның алуан түрлілігі мен
- аумақтық табиғи жүйелер, халық пен шаруашылықтың бірлесе
- әлемдік шаруашылық пен ұлттық шаруашылықтың өзара байланысы.
- Қазақстан Еуразия орталығында орналасқан мемлекет ретінде. Қазақстан
- адамзаттың жаһандық проблемалары. Адамзаттың табиғи және мәдени
Біліктілігі:
Сонымен қатар оқушылар географиялық объектілер мен құбылыстардың басты
- жергілікті жерді бағдарлауды: план және карта бойынша
- Жердің Күн жүйесіндегі орнын басқа ғаламшарлармен салыстыру;
- пайдалы қазбалар мен тау жыныстары және минералдардың
- жер шарының географиялық зоналық заңдылығына географиялық карта
- табиғат ресурстарын пайдалану, оны қорғау, қоршаған ортаның
- дүние жүзі елдерін және оның астаналарын саяси
- ғаламдық проблемемалардың себептерін ажыратып, географиялық және түрлі
- Қазақстанның экономикалық аудандарын, маманданған салаларын, ірі өнеркәсіп
- өз өлкесінің республика аумағындағы географиялық орнына сипаттама
- қазақ халқының қоршаған орта туралы дүниетанымдық мәдени
1.3. Жаңа оқыту технологиясы.
Еліміз тәуелсіздік алғалы жас қауымға мемлекет тарапынан көп
Қазақстан Республикасы Президентінің 2004 жылғы 19 науырыздағы «Бәсекеге
«Білім берудегі жаңа технология» АҚШ-та 40-жылдары пайда болды.
Қазіргі уақытта «педагогикалық технология» оқытушының практикалық қызметіне іске
Біріншіден, адамдардың өмірінің әр түрлі кезеңдерінде үздіксіз білім
Екіншіден, адамдардың өз бетінше білім жинақтауға шығармашылықпен қызмет
Үшіншіден, оқушыладың жаңалықтарды тез қабылдауын қалаптастыру. Жаңалықтарды өмірде
Жалпы білім беру жүйесіне енгізілген жаңалыққа оқушыладың білімін
-топпен жұмыс істеуді ұйымдастыру
-оқушының өзін-өзі тексеруі
- оқушылардың бірін-бірі тексеруі
- оқытудың модельді жүйесі
- дарынды балалармен жұмыс істеудің жаңаша әдіс-тәсілдерін
Соңғы жылдары көптеген мектептерде оқытудың жаңа формасы –
Оқу материалын блокпен немесе модульмен беру көптеген географиялық,
Блок (модуль) ҚР Білім және Ғылым министрлігі бекіткен
География сабағына қажетті көрнекілік, жаңаны тану ретінде де,
Әлеуметтік тәжірибені, ақпараттарды игеруде, ұрпақпар арасындағы рухани құндылықтардың
Білім беру жүйесіндегі негізгі талап – сабақта білім
Қазақстанда қазір білім берудің ұлттық моделін орнату жүріп
Жаңа білім беру парадигмасы бала тұлғасын, білім, оқыту,
Жалпы білім беретін мектептердегі жұмыс барысында болып жататын
Оқыту технологиялары - жоспарлау, жүйелеу әдісі. Оқытудың
Оқыту технологиялары – оқыту мақсаттары тиімді іске асуын
Оқу процесінде қолданылатын ең тиімді технологиялардың бірі
Қазіргі сабақтардың ерекшеліктері бірлесе жұмыс істеу атмосферасы, оқушылармен
Соңғы кезде сарамандық сабақтарды ойын түрінде өткізілетін сабақтар
Дидактикада оқыту әдістемесі деп – мұғалімнің басшылығымен оқушылардың
Қазақстан Республикасы «Білім беру» туралы заңы бойынша вариативтілік
Психологиялық-педагогикалық әдебиеттерде оқу-тәрбие жұмыстарының теориясы мен практикасында қолданылатын
1. дәстүрлі, негізінде ассоциативті-рефлекторлы таным теориясының тұжырымдамасы жатыр.;
2. тұлғалық-бағытталған, демократиялық және ізгіліктік принциптеріне негізделген;
3.коммуникативті, бұл педагогикалық бірлесе жұмыс істеудің негізін қалайды;
4. ойындық, оқыту мен тәрбиелеудің жеке және ұжымдық
Ең жақсысы – көрсетілген оқыту жүйелерінің барлығы үйлесімді
«Педагогикалық технология» түсінігі ғылыми күнделікті қолдануға терең енгенімен,
Географияны оқыту барысында тақырыпты меңгеру деңгейі мына жағдайларда
- ойындар өткізу әдістемесінің теориялық негізін жасауда география
- ойындар мектеп курсындағы негізгі экономикалық және экономикалық-географиялық
- ойынды өткізу процесінде оқушылардың танымдық және шығармашылық
- берілген иммитациялық ситуацияда шешем қабылдау ұстанымдары ашылады.
1.4. Географиядан білім беру жүйесі.
Қоғамның қазіргі әлеуметтік тапсырыстарын орындауда мектеп географиясының қосатын
Мектепте оқылатын физикалық және экономикалық географиясын кіріктіре оқыту,
География курсын оқытудың жаңартылған мақсат-міндеттерін жүзеге асыру үшін
Геогрфияны оқыту тәсілі оқушылардың табиғи-шаруашылық жүйесінің ерекшеліктерін
Әлемнің алдыңғы қатарлы елдерінің ұлттық білім беру жүйесі
Ал дәстүрлі оқыту әдістемесінде еліміздің физикалық географиялық және
Педагогика ғылымдарының мектеп оқушыларының білімін жақсарту мақсатында мұғалімдер
Экономикалық географиядан сарамандық жұмыс кезінде оқушылар дайын материалға,
Мектептегі география бағдарламасында сарамандық жұмыстар 1954 жылы ғана
Сарамандық жұмыстар мен өздік жұмыстар әрқашан бірін-бірі толықтырып,
Оқушылардың өз бетімен орындауына берілетін әрбір тапсырма олардың
Өз бетімен жұмыс жасау оқушыларды тиянақтылыққа, ұстамдылыққа, төзімділікке,
География сабақтарында үнемі үй тапсырмасын сұрап, жаңа сабақты
Сондықтан да географиядан сабақ беруде соңғы кезде кейбір
1.5. Сарамандық жұмыстарды жүргізу әдістемесі.
Кез келген елдің болашағы білім беру жүйесінің және
Бүгінгі таңда ХХІ ғасыр табалдырығын еркін аттаған азат
Білім беруде оқушы өзі ізденіп, тақырыпты оқып, түсініп,
Академик Ю.Н.Бабанский өзінің «Оқу – тәрбие процесінін оптималдандыру»
І. Оқушылардың оқу-таным қызметін ұйымдастыру әдістері.
ІІ. Оқу-таным қызметінің тиімділігін бақылау әдістері.
Әр топ бірнеше әдіс-тәсілдерден тұрады.
1. Ауызша баяндау (әңгіме, түсіндіру, дәріс). Ауызша
2. Көрнекілік әдісі. (табиғат құбылыстарын тікелей бақылау, көрнекі
3. Сарамандық жұмыстар әдісі (тақырыптық карталарды
Оқу материалын оқып үйрену кезінде оқушылардың таным белсенділігі
Негізгі көңіл бөлетін жағдайлар: материалдардың мазмұны; қолдағы құрал
Географиялық білім берудің басты құралы – сабақтың мазмұны
- мұғалім мен оқушы арасындағы қарым-қатынастың өзара түсінушілікке
- оқушылардың таным әрекетін өздігінен дамытуға күш салуы;
- оқушылардың пәнге деген шығармашылық қызығушылығын, ойын элементтерін
Бір сарынды өткен сабақ түрлері, ең алдымен, оқушының
Дәстүрлі емес сабақ түрлерінен «Саяхат сабақ», «Сынақ сабақ»,
8-10 сыныптағы экономикалық география сабақтарындағы сарамандық жұмыстарды жүргізу
2. География пәнін оқытудағы сарамандық жұмыстар.
2.1. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясын оқытудағы
Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы курсынан оқушылар республиканың
Қазақстан Республикасы – егеменді, демократиялық және біртұтас мемлекет.
Сондықтан Қазақстан Достастық елдерімен және олардың экономикалық аудандарымен
Қазақстан Республикасының қазіргі экономикалық және әлеуметтік географиясы
2002 жылы қабылданған Қазақстан Республикасы жалпы орта білім
(Тақырыптық жоспар №1 қосымшада сипатталады)
(Халықтың орналасу географиясы №2 қосымшада сипатталады)
Одан әрі әр жылдардағы қала, ауыл қоныстарындағы
(Халық санының өзгеру диаграммасы №3 қосымшада сипатталады)
Әлемдік өркениетке ұмтылған елімізде оқыту мен тәрбие берудің
Географиядан оқу пәндерінде саралай оқыту және дамыта оқыту
Соңғы кезде 9-10 сыныптардағы географиядан сарамандық жұмыстарда Шаталовтың
Негізгі осы үш тақырып болады да, олардың әрқайсысына
1. Дәлдігі ескеріліп, эстетикалық талғаммен сызылуы.
2. Қосымша түсініктердің берілуі.
3. Терминдерге талдау.
4. Диаграмма, графиктерді талдау және сызу талабы мідеттеледі.
Мен өз жұмысымда мектептегі 9- сыныпта өткізген «Қазақстанның
№2 сарамандық жұмыс.
Сабақтың тақырыбы: «Халқы және еңбек қоры».
Сабақтың мақсаты: Оқушыларға Қазақстан халқының саны, ұлттық
Жаңа сабақ жоспары:
1.Қазақстанда тұратын халық саны, ұлттық құрамы.
2.Халықтың орналасуы (ауыл және қала халқы).
3.Халықтың табиғи өсуі.
4.Халық санының өсу графигін салу.
5.Ірі қалаарды кескін картаға салу.
6.Статистикалық материалдармен жұмыс істеу.
Бұрын жеке оқытылмаған тақырып болғандықтан, бұл сабақты өткенде
1-2 тапсырмадағы сызбада халық санының өсуі, оған
3-тапсырма.
Қала мен селодағы халық санының өзгеру графигінде кему
Халықтың қалаға шоғырлануынан урбандалу үрдісі жүреді.
4-тапсырма.
Халық санының өсу графигін салу.
1926 ж. – 6,03; 1939 ж. – 6,09;
5-тапсырма.
1. Тығыздық деген не?
2. Әрбір шаршы шақырымға келетін адам санын табу.
халық саны 14,9 млн.
жері 2,7 млн.шаршы км.
Қалалар қандай қызмет атқарады?
әкімшілік басқару, өндірістік, мәдени, тарихи, көлік торабы, қызмет
Халықтың ұлт құрамы мен еңбек қоры.
Ұлттық құрамы өте күрделі. 130-дан астам ұлт тұрады.
Ірі ұлт: қазақ, орыс, украин, неміс, татар.
Уақ ұлт: корей, дүнген, болгар, молдаван, мордва, беларус,
Еңбек қоры деген – халықтың еңбекке жарамды бөлігі.
Ерлер – 16-63 жасқа дейін.
Әйелдер – 16-58 жасқа дейін.
Ең белсенді жас – 27-55 жас арасы.
№6 сарамандық жұмыс.
Сабақтың тақырыбы: «Қазақстан металлургиясы»,
Сабақтың мақсаты: Қазақстанның қара металлургия салаларының орналасу факторын,
Сабақ жоспары:
1.Атлас картасы арқылы негізгі қара металлургия аудандарын анықтау.
2.Қара металлургияның орналасу факторын анықтау.
3.Қара металлургиясы дамыған бір ауданға төмендегі жоспар бойынша
а) ауданның аты, географиялық орны.
ә) орналасу факторы
б) осы орналасудың тиімді жоспары
г) даму болашағы.
4.Кескін картаға толық және толық емес циклді кәсіпорындарды
5. Қара металлургияның құрылымдық сызбасы мен салааралық байланыс
Бұл жұмысты жасағанда негізгі көңіл аударатын мәселе табиғат
Қара металлургияның құрылымдық сызбасы:
Руда →
Қара металлургия өндірісің орнастыру шарты.
Еңбек қорына
Шикізатқа
Отынға
Көлікке
Қара металлургияның салааралық байланысы сызбасы.
Бұл сарамандық жұмыстарда оқушыларда қара металлургияңың салалары шығаратын
Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік география курсындағы сарамандық
2. 1. Дүние жүзінің экономикалық және
Адамзат өмір сүріп отырған әлем өзара тығыз байланысты
Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы курсы арқылы
Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы – бұл
Қай ғылым болса да бір орында тұрып қалмайды.
Дүниежүзілік экономикалық және әлеуметтік географиясы пәнінен оқушыларға қойылатын
Оқушылар нені білуі керек?
- қазіргі дүниежүзі картасы жағдайы, қазіргі дүниедегі мемлекеттер
- дүние жүзі мемлекеттерінің әкімшілік басқару құрлысы мен
- «демографиялық жарылыс», «көші-қон», «урбандалу» (урбанизация) түсініктері;
- ғылыми-техникалық революцияның өндіріс саласына араласуы мен әсері;
- әлемдік өндірістің өзіндік белгісі;
- әлемдегі өндіретін және шығаратын өндіріс салалары;
- әлемдік ауыл шаруашылығының өзіндік белгісі;
- ірі өндірістік және ауыл шаруашылық аудандары;
- жаяу, теңіз, өзен және авиациялық транспорттың өзіндік
- дамыған мемлекеттердің әлеуметтік-экономикалық өсу деңгейі;
Оқушылар не істей білу керек?
1. Дүние жүзінің экономиқалық және әлеуметтік географиясының басқа
2. Дүние жүзінің саяси картасын білу.
3. Кескін картаға өндіріс орындарын түсіру.
4. Халықтың орналасуы мен заңдылықтарын
5. Халықтың саны мен жыныстық құрамын
7. Дамушы елдерге сипаттама беру.
8. Әр түрлі шаруашылық салалары арасында байланысты
9. Дүние жүзінің шаруашылығының дамуын болжау.
10. Дүние жүзіндегі елдерге салыстырмалы сипаттама беру.
11. Өндірістік байланыс сызбасын сызу.
12. «Үлкен жетіліктегі» елдердің табиғат ресурстарын бағалау.
13. Дүние жүзінің табиғи экономикалық факторларының мамандандыруға
14. Сыртқы экономикалық байланыстарын болжау және
2.2. Дүние жүзінің экономикалық саяси-әлеуметтік географиясы.
№1 Сарамандық жұмыс
1. Тақырыбы: Дүние жүзінің жалпы сипаттамасы.
2. Мақсаты: Дүние жүзі елдерінің мемлекеттік құрылымы.
3. Сабақтың көрнекілігі: Дүние жүзінің саяси - әкімшілік
Бұл білім бекітуге арналған сарамандық сабақ түсіндіру, талдау,
Ұйымдастыру кезеңінен кейін оқушылардың міндеттері мен жұмыс түрлері
1. Тапсырма: Дүние жүзі елдерінің жіктемелік кестесін құрастыру:
а) басқару түріне
ә) мемлекеттік құрылымына қарай.
2. Тапсырма: Жер шарындағы «отты нүктелерді» кескін картаға
№2 Сарамандық жұмыс
1. Тақырыбы: Дамыған «Үлкен жетілік » елдері.
2. Мақсаты: Сабақтың негізгі мақсаттары мыналар: оқушылардың экономикасы
Сабақ Қазақстанның экономикалық географиясы әдебиет тарих пәндерімен байланыстырылып
1. Ұйымдастыру кезеңінде «Сарыарқа » күйі қойылады. Алдарына
2. Мұғалімнің кіріспе сөзі. Дүниежүзінің саяси картасында
3. 1-оқушы. Қош келдініздер Бізде қонақта
2-оқушы. Сіздерге Қазақстан мемлекеті туралы оның бүгінгі
1-сайыс.
Әр елден бір өкіл тұрып әзірлеген буклетті қорғайдыжәне
2-сайыс. 90 секунд.
Әр топ 1.5 минут ішінде 17 сұраққа
1 Италия қай түбекте орналасқан ? «Аппенин».
2 АҚШ-тың батысындағы тау жүйесі «Кордильер».
3 АҚШ-тың оңтүстік көршісі «Мексика».
4 Әрбір төртінші жер сілкінісі қай елде
5 Германиядағы ірі өзен ? «Рейн».
6 АҚШ-тың байырғы тұрғыны ? «Үндістер».
7 «Фиат» автомобиль фирмасы қай елде ? «Италия».
8 Жапондақтардың букет құрау өнері ? «Икебана».
9 19 ғасырда Африканы зерттеген ағылшын саяхатшысы? «Д.
10 Сағат жасаудан бірінші орынды алатын ел ?
11 Канаданың ақша бірлігі ? «Канада доллары».
12 Канада туында не бейнеленген? «Үйеңкі жапырағы».
13 «Граф Монте-Кристо» романының авторы? «А. Дюма. Франция».
14 Дүниежүзінде ең бірінші паровоз қай елде жасалынды?
15 АҚШ-та «Магнолия штаты» ? «Миссисипи».
16 Италияның территориясындағы мемлекет ? «Ватикан».
17 Майн Рид «Су әкесі» деп атаған өзен
Осылайша басқа топтарға да сұрақтар дайындалады.
Үзіліс. Жапондар шығыс күресін «сумо» көрсетеді.
3-сайыс. Аудармашылар сайысы.
Конверт таратылып әр топқа үш сөзден беріледі. Аудармасы
Мысалы 1-конверттің ішінде: тайфун ( қытай тілінен тай-фын
4-сайыс. Географиялық пошта.
Әр топқа сыртында дүние бөліктері жазылған атты
5-сайыс.«Егер мен туристік фирма қызметкірі болсам...».
Екі минут ішінде әр мемлекетөкілі өз еліне қызықты
Әділ қазылар қорытынды шығарғанша қонақтарға сол елдер туралы
Музықалық сәлем. «Аққу күйі».
Оқушылар сабаққа өте белсендіқатысып және бір сәт осы
ҚОРЫТЫНДЫ.
«Қазақстан Республикасының 2015 жылға децінгі білім беруді
Ұлттық деңгецде қойылған мақсатты жүзеге асыруда географиялық білімнің
Бүгінгі таңда жалпы білімге деген жаңа қөзқарас «мәдениет
Ы. Алтынсарин атындағы Қазақ Білім академиясы қызметкерлері еліміздегі
Ұлттық жүйеде қазіргі кезде жалпы орта білім беруді
Психология-педагогика саласында «компетенттілік» және «компетенция» ұғымдарының жалпы қабылданған
Бұдан компетенттілік ұғымына мынадай анықтама беруге болады: компетенттілік
Демек, компетенттілік ұғымы «білім» , «біліктілік» , «дағды»
Оқушылардың компетенттілігі, ең әуелі, мектепте оқыту
Ал компетенция деп оқудың және өздігінен білім алудың
Компетенттілік пен компетенция ұғымдары бірін-бірі толықтырады және бірімен-бірі
Сонымен, оқытудағы оқушының сапалық сипаттамасың құрамдас бөлігі ретіндегі
Жоғарыда айтылғандарды қорытындылай келе, география пәні бойынша төмендегі
1. Объектілер туралы ұғымдары мен түсініктерін еске түсіру
2. Объектілерді тани білу және олардың арасындағы
3. Бақылау нәтижелерін салыстырып сипаттау, объектілер мен құбылыстардағы
4. Табиғи құбылыстарды жүйелеу мен жіктеу, түрлі факторлар
5. Гипотеза құрастыру, объектілердің даму тенденциялары мен
Оқушылардың картографиялық компетенттіліктері:
біріншіден, карта, атлас, аэро-ғарыштық түсірілімдердің түрлері мен типтерін
екіншіден, картаның тілін меңгеруді-шартты белгілер жүйесін, картографиялық бейнелеу
үшіншіден, картамен жұмыс жасай алу біліктіліктері, яғни
География пәнінде карта бойынша географиялық координаталарды, географиялық орнын,
Бұл компетенциялар жұмыс істеуге жоба ретінде ұсынылып отыр.
Қорытындылай келе, географияның заманға сай міндеті – «адам
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ.
1. ҚР Білім беруді
бағдарламасы. Егеменді Қазақстан. 16-қазан, 2004.
Педагогикалық ізденіс. Алматы, Рауан, 1990.
В.И.Журавлев. Взаимосвязь педагогической науки и практики. М.,1984.
Ұ.Ә. Есназарова Қазақстанның физикалық және экономикалық географиясын
География пәнінен бақылау тапсырмалары мен жаттығулары. Ред. Бас.
Дж. Гласс, Дж. Стэнли. Статистические методы в
Ердавлетов С.Р., Рутковский О.О. Занимательная география Казахстана.
Жуткевич В.А. География в цифрах и сравнениях. Минск,
Жуткевич В.А. Вопросы и задачи по географической карте
Тлеуберген М.А., Фурсина Г.А., т.б. азақстанның экономикалық және
Қонақова К. және т.б. Қазақстан Республикасы мектептерінде бағдарлы
оқытуды ұйымдастыру бойынша әдістемелік ұсыныстар. Алматы, 2006.
География. Орта жалпы білім беретін мектептің 9-11 сыныптарына
арналған бағдарламалар. Алматы, 2006.
Демографический ежегодник Казахстана. Алматы, 1998.
Численность и смещение населения в Республике Казахстан. Том.1.
Алматы, 2000.
Азия – Экономика и жизнь. 1997.
Тәтімов М. Халықнама немесе Сан мен Сана. Демографтың
Қазақстан Республикасы орта білім мемлекеттік стандарты. А., РБК.
Байденко В.И. Стандарты в непрерывном образовании: современное
Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. Оқулық, Алматы, Мектеп,
Дүние жүзінің экономикалық және әлеуметтік географиясы. Алматы,
Воронцов А.Б. Экспериментальная программа для учащихся школ
География. Жалпы орта білім беретін мектептердің 8-9 сыныптарға
Бейсенова Ә., Карпеков Қ. Қазақстанның физикалық географиясы. Оқулық,
Тұяқбаев Н., Арыстаныв К. Жер қойнауына саяхат. А.,
Ысқақов С. Табиғатты қорғау салтымыз. А., Қайнар, 1993.
Ердавлетов С. Занимательная география Казахстана. А., 1998.
Жақыпов С. Психология познавательной деятельности. Алматы, 1992.
ҚОСЫМША №1
(Барлығы 34 сағат, аптасына 1 сағат).
№ Сабақтың тақырыбы С/с Сарамандық жұмыстар
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
31.
32.
33.
34. Кіріспе
&1-2.Қазақстанның экономикалық географиялық жағдайы, Қазақстанның табиғат жағдайы мен
Халқы және еңбек ресурстары (2 сағ.).
&.3.Халқы және халқының тығыздығы.
&4. Еңбек ресурстары.
Шаруашылыққа жалпы сипаттама.(14 сағ.).
&5.Қазақстан шаруашылығына жалпы сипаттама.
&6. Отын өнеркәсібі.
&7 Түсті металлургия.
&8. Электр энергетикасы.
&9.Қара металлургия
10. Машина жасау.
11-12. Химия өнеркәсібі, құрылыс материалдар өндірісі.
13. Агроөнеркәсіптік кешен
Қазақстанның ауыл шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы.
14. Қазақстан мал шаруашылықты аймақ.
15. Тамақ өнеркәсібі.
16. Жеңіл өнеркісіп.
17 Темір жол және автомобиль көлігі.
18. Су, әуе көлігі және құбыр желісі.
Телекоммуникация.
Қазақстан шаруашылығы бойынша қорытынды қайталау сабағы.
Қазақстанның экономикалық аудандары (12 сағ.).
19.Қазақстанды экономикалық аудандастыру.
20.Орталық Қазақстан экономикалық ауданы.
21.Орталық Қазақстанның шаруашылық географиясы.
22.Шығыс Қазақстан экономикалық ауданы.
23.Шығыс Қазақстанның шаруашылық географиясы.
24.Батыс Қазақстан экономикалық ауданы.
25.Батыс Қазақстанның шаруашылық географиясы.
26.Солтүстік Қазақстан экономикалық ауданы.
27.Солтүстік Қазақстанның шаруашылық географиясы.
28.Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданы.
29.Оңтүстік Қазақстанның шаруашылық географиясы.
30.Қазақстанның дүние жүзі картасындағы геосаяси орны.
Халықаралық экономикалық қатынастары.
31.Қазақстанның таяу және алыс шетелдермен сыртқы экономикалық байланыстары.
32.Қазақстанның халықаралық ұйымдармен ынтымақтастығы.
33.Табиғат және қоғамның өзара әсері.
(курсты қорытындылау)
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
№1 Кескін картаға Қазақстанның Еуразиядағы орнын және шектесетін
№2. Қазақстанның халқының саны, тығыздығын анықтау. Қазақстанның
№3. Қазақстан отын ресурстары (мұнай, газ, көмір) кен
№4. Кескін картаға электр станциялары түрлерін элетр
№5. Кескін картаға түсті металлургия шикізаттары мен өнеркәсіп
№6. Кескін картаға қара меаллургия шикізаттары мен өнеркәсіп
№7. Агроөнеркәсіп кешені және ауыл шаруашылығына жарамды жер
№8.Орталық Қазақстан экономикалық ауданы экономикалық-географиялық жағдайын және шаруашылығы
№9. Шығыс Қазақстан экономикалық ауданы экономикалық-географиялық жағдайын және
№10. Батыс Қазақстан экономикалық ауданы экономикалық-географиялық жағдайын және
№11.Солтүстік Қазақстан экономикалық ауданы экономикалық-географиялық жағдайын және шаруашылығы
№12.Оңтүстік Қазақстан экономикалық ауданы экономикалық-географиялық жағдайын және шаруашылығы
ҚОСЫМША №2
Халықтың орналасу географиясы
ҚОСЫМША №3
Әр жылдардағы қала, ауыл қоныстарындағы халық санының
Жылы 1926 1939 1959 1997
Ауыл 91 72 56 44,1
Қала 9 28 44 56,9
1926 жыл 1939 жыл
1959 жыл 1997 жыл
3
1 село
2 станция
3 ауыл
4 жеке үй-жай
Топтасқан
шашыранды
1 Қыстау
2 Жайлау
3 Қожалық
4 Фермерлік
1 Халық санына
байланысты
2 Механиқалық қозғалысқа
3 Халық шаруашылығының дамуы
Тығыздығы
Қоныстануы
Қазақстан халқы, саны
1Табиғи өсу (туылу, өлу , табиғи өсу )
2 Механиқалық қозғалыс (миграция)
1 Ірі қала
2 Орташа қала
3 Шағын қала
Шаруашылық салалары
1 Өндіріс
2 АШ
3 Көлік
4 Байланыс
5 Құрылыс
Орналасуы
Ауылдық
Ауылда
44%
Еліміздің халқы
қалада
56%
еңбек қоры
53 % 53
53%
53,
жыныс
Жас
Ерлер 48,2 %
әйелдер 51,8 %
химия
отын
Қара металлургия
Машина жасау
Көлік кешені
Қазіргі дүние жүзі елдерінің көп түрлілігі
Халықаралық қатынастар және дүние жүзінің саяси картасы
Елдердің саны мен топтастырылуы
Екінші дүние жүзілік соғыстан кейінгі кезең
Экономикасы дамыған және дамушы елдер
Халықаралық қатынастардың қазіргі кезеңі.
Дүние жүзі елдерінің мемлекеттік құрылысы
Басқару түрлері
Әкімшілік-территориялық құрылыс түрлері