ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
РЕСПУБЛИКАЛЫҚ МЕМЛЕКЕТТІК ҚАЗЫНАЛЫҚ КӘСІПОРЫН
БІТІРУ ЖҰМЫСЫ
тақырыбы: ТАЯУ ШЫҒЫС МӘСЕЛЕЛЕРІН РЕТТЕУДЕГІ ЕГИПЕТТІҢ
Мазмұны
Кіріспе........................................................................................................................3 1 насерден кейінгі Египет: ішкі және сыртқы саясаттағы
Анвар Садаттың билікке келуі және Египеттегі сыртқы саяси жағдайдың
Кэмп – Дэвид үрдісі және нәтижелері................................................................14
2 1980 жылдардағы Таяу Шығысты реттеу негізінде Египеттің позициясының
2.1 Х. Мүбәрактың билікке келген соң Египеттің сыртқы саясатындағы
3 ХХ және ХХІ ғасырлардағы Таяу Шығыстағы келіссөз
3.1. Парсы шығанағындағы дағдарыс: Таяушығыстық үрдістің жағдайына ықпалы және
3.2 Қазіргі заманғы кезеңдегі таяушығыстық реттеу бойынша Египет позициясы..................................................................................................................40
Қорытынды..........................................................................................................51
Әдебиеттер тізімі..............................................................................................54
Кіріспе
Бұл тақырыптың өзектілігі. Әрбір елдің, қоғамның, мемлекеттің дербестігі мен
Ал мемлекеттің сыртқы ортаға қатысты саяси мүдделердің жиынтығы ретінде
Мемлекеттің сыртқы саясатының табыстылығы көп ретте оның ұлттық мүдделерінің,
Осы орайда Египеттің Таяу Шығыс мәселелерін реттеудегі маңызы мен
Тақырыптың тарихнамалық зерттелуі. Жұмысты қарастыру барысында Абу Мазеннің (Махмуд
Р.С. Абдулмаджидов «Основные тенденции внешней политики Египта в эпоху
Сонымен қатар, жұмыстың негізіне А. Агарышевтің «От Кэмп-Дэвида к
Жұмыстың мақсаты. Египеттің Таяу Шығыс мәселелерін реттеудегі ұстанымдары
Анвар Садаттың билікке келуі және оның сыртқы саясатының ерекшелігін
Хосни Мүбәрактың сыртқы саясаты және оның басты ерекшеліктерімен, жетістіктерін
Араб – израиль қақтығыстарының мәні мен оны реттеудегі державалардың
Қазіргі таңдағы Египет және оның сыртқы саясатты жүргізудагі негізгі
Алға қойған мақсат – міндеттерге қол жеткізу үшін төмендегі
Деректер тобын мерзімді басылымдар топтамасы құрады. Оларға:
Бұл мерзімдік басылымдарда Египеттің Таяу шығыс мәселесіне қатысты жүргізген
Хронологиялық шеңбері 1970 жылдардан 2003 жылға дейінгі аралық қамтылады.
Жұмыстың нысаны: Г.А.дің орнына билік басына келген Анвар Садаттың
Зерттеу жұмысының әдістемелік негізі. Жұмыс барысында кейіңгі жылдары отандық
Ғылыми жаңалығы. Бітіру жұмысы 1952 жылғы революциядан кейінгі Египеттің
Қолданыстық маңызы. Бітіру жұмысында көрсетілген дәлелдер қорытындылар және талдауларды
Бітіру жұмысының құрылымы. Бітіру жұмысы кіріспеден, үш тараудан, алты
1 Насерден кейінгі Египет: ішкі және сыртқы саясаттағы өзгерістер
1.1 Анвар Садаттың билікке келуі және Египеттегі сыртқы саяси
Араб әлеміндегі Египеттің алар орны ерекше. Ол осы аймақтың
ХХ ғасырда египет тарихы бірнеше маңызды кезеңдерді басынан
Билікке Гамал Абдель бастаған «Ерікті офицерлер» («Свободные офицеры»)
Садат Гамал Абдель Насер өлімі кезінде вице – президент
Вице – президентке тағайындалған Садат билікте өзіне тірек жасай
1970 жылдың басында алғашқы лидер саясатын жалғастырушы ретінде көрінді.
Кейін Садат сөздеріне «өткен кезең қателіктерін жөндеу керек» деген
1974 жылы үкімет елдің дамуның негізгі бағыттарын анықтаған «қазандық
Жаңа бағдарламаның негізгі бағыттары былай көрінді:
әскери мұқтаждық қажеттілігне орай өндіріс өсіміне қойылған шектеулерді алу;
әскери қимыл барысында шығынға ұшыраған аудандардың іскерлік әркетін қалпына
ұлттық экономикалық дамуына жаңа капитал салымдарын тарту;
араб елдерімен экономикалық интеграцияға қол жеткізу;
қолда бар ресурстарды барынша игеру және жаңа жұмыс орындарын
Египетке инвестиция тарту үшін араб және шетелдерге қолайлы жағдай
Анвар Садат және оның үкіметінің сөзіне сүйенсек «ашық есіктер»
1974 жылдың маусымынан 1975 жылдың соңына дейін Египеттің экономикасына
Египет экономикасына ақша қаражаты келсе де ол тұрақты әлеуметтік
Садат тұсындағы Египетте халық массасымен қатар буржуазиялық – бюракратиялық
Мұның барлығы қоғамға исламның рөлінің күшеюіне алып келді. Садат
«Инфитах» саясатының жүргізілуі ішкі саясаттың негізін түбегейлі тексеру ғана
Израиль Египет позициясының өзгерісіне бірден – ақ ойланды. 1972
Садат Израильға қарсы үгіт жұмыстарын жүргізуге келісті, араб елдері
Жау жаппай соққыға дайын емес еді. Египет армиясының әркеті
1973 жылы қазан соғысының нәтижесінде баға беруші зерттеушілерде Суэцк
Египет өзіне АҚШ пен Израильдің қатарынан өзгерту үшін бір
Қазан соғысының нәтижесі қарулы соғысты, оқ атуды тоқтатуболды, Израильдіктер
1974 жылы 18 қаңтарда Каир – Исмаилдық 101 км.
1975 жылы 4 қыркүйекте АҚШ – тың белсене орналасуымен
Израильді қарумен әлде күшпен қаратпау. Келісімде араб жерлері, палестиндықтардың
Келісімнің бір тармағында америка мамандары қызмет ететін «буферлі аймақта»
Келісімде Египет және Израиль бақылауындағы аудандарда шектеулі мөлшерде
1973 жылғы қазан соғысы үлкен ауқымды қамтыды. Араб елінде
Соғыс қалай Египетке әсер етті деген сұраққа келсек, Садат
Алайда президент Садат қазан соғысынан туған жағымды әсерлерді толық
Садаттың жалғыз жеткен жетістігі Египетпен АҚШ – ты
Египет Кеңестер Одағымен жасасқан «Достық пен қатынас туралы келісім»
Қазан соғысынан соң Египеттің араб елдерімен қатынасы да қайта
1977 жылы қарашада Анвар Садат Иерусалимге барды.
1.2 Кэмп – Дэвид үрдісі және нәтижелері
1977 жылы 9 қыркүйекте Египет президенті Анвар Садат халық
Алайда, кейін бұл сөздер жай айтылмағанын көреді. Президенттің бұл
Садат халық жиналысындағы сөзінен соң Дамаскіге келді, Осылай Хафез
19 қарашада Садат жоғары қызметтегі шенеуніктер тобымен Иерусалимге келді.
«Путь Египта в Иерусалим» атты кітабында сыртқы істер жөніндегі
Кэмп – дэвид келісімдерін қабылдау және Израильмен бейбіт бітім.
Садат Иерусалимнен келісімен Египет және Изхраиль арасында белсенді келіссөздер
Египет 10-18 а ішінде Синайдан барлық Израиль әскерінің кетуін,
Израиль өзінің негізгі күштерін кезең бойынша 3-5 жылда шығаруды,
Екі ел өкілдері ұзақ уақыт бір шешімге келе алмады,
1978 жылы АҚШ – ның президентінің қатысуымен Кэмп –
Бутрос Бутрос Галидің куәландыруы бойынша, египеттіктер жақынан тікелей келісімге
Зерттеуші Раймонда Коэнның ойынша Египеттің сыртқы саясаты келесі үш
Мұны Б.Бутрос Гали «Иерусалимге Египет жолы» деген кітапта растайды:
Палестиналық мәселеге не әсер етеді, Буторс Галидің ойынша, «Садат
Біріншіден бұл құжаттардан «Египет пен Изариль арасындағы бейбітшілік келісімді
Екінші Кэмп – Дэвидтік келсімге не әсер етеді: «Таяу
Бірінші кезеңде Батыс жағалау мен Газа Секторында келесі бес
Екінші кезеңде Египет, Израиль, Иордания, Газа секторы және Батыс
Үшінші кезең, Газадағы және Батыс жағалаудың келісім қорытындысының мәртебесі
Бұл келісімдер кеш басталмауы керек. Бұған қатысушылар Египет, Израиль,
Бұл құжатта Египет және Израиль арасында 3 ай көлемінде
«С» бөлігінің қорытындысында былай делінген, яғни, Израиль және оның
1978 жылы қыркүйекте Кэмп – Дэвидтегі келісім қорытындысында «Әлем
Келісімнің бір бөлімі палестиналық мәселелерді шешуге арналған, онда тек
1979 жылы Вашингтон қаласында Кэмп – Дэвид келісіміне Израиль,
«Египет пен Израиль арасындағы келісім шартына қол қою.
Келісімде Синай түбегінде Египеттіктердің егемендігін орнатуы жайлы айтылған. Бірақ
Оларды Израильдің кез –келген әскери бөлімі басқара алған. Изариль
Келісімнің 6- шы бабында Египеттің кез – келген
Египеттіктер келісімнен Синайдың демилитаризация шектеуіне өз талабын қойған олар
БҰҰ – ның әскері немесе көпұлттық күштер Египеттік шекарадан
2 1980 жылдардағы Таяу Шығысты реттеу негізінде Египеттің позициясының
2.1 Х. Мүбәрактың билікке келген соң Египеттің сыртқы саясатындағы
1970 жылдардың басында Таяу Шығыс аймақтық жүйесі қалыптасып бітті.
Египетке келсек ол, Таяу Шығыстағы ең күшті әсер етуші
Садатқа дейінгі Египет президенті елдің ішкі, сыртқы саясатында египеттіктердің
Египеттің оқшаулануы Израильдың аймақтағы жағдайын жақсартуға бірден – бір
Египетте билікке Хосни Мүбәрактың келуі сыртқы саясатқа маңызды өзгерістер
Египет ұлтыныңғ жолын ұстанушылық;
Барлық тәуелділік түрлерін мойындау;
Оң әсерін тигізетін бейтараптану және оқшаулану саясатын ұстану;
Халықаралық әскери ұйымдарға кіруден бас тарту;
Өз территориясында шетелдік әскери базалардың орналасытудан бас тарту;
Халықаралық бейбіт бітімді қолдау;
Ұлт – азаттық қозғалысты қолдау;
Египеттің ішкі істеріне араласуға қарсылық таныту немесе жол бермеу;
Ядролық қаруды таратуды тоқтату;
Халықаралық дәрежеде бейбіт қызметтер ұйымдасыра білу;
Мүбәрактың билеуші ретінде сипаты «болашақты болжай алатын, прагмат, кең
Ол билікке келісімен шешімдер қабылдауда демократия тән болды. Президент
Билікке келген жаңа президент сыртқы саясаттың негізгі бағыттарын сақтағысы
Сыртқы саясатты шешуге тиіс мақсаттар ол Синай түбегі Израиль
Сол сәтте Мүбәрак Кэмп – Дэвид принциптерін қолдай отырып
1982 жылы сәуірде жоспарланған іс жүзеге асып Синай түбегі
Хосни мүбәрак араб елдерімен елшілік қатынастарды түбегейлі қалпына келтіруге
Египет басшылығы ООп – ты палестин халқының заңды жалғыз
«Египет тұғысынан бұл іс», - деді Париж газеті «Монд
Египеттің араб елімен жақындасуына маңызды фактор Иран – Ирак
Египет – американдық қатынастарға келсек, Египет басшылығы АҚШ –
1982-1983 жылдары Египет АҚШ – тан экономикалық көмек ретінде
АҚШ – тан өте жоғары мөлшерде қаржылай алғанына қарамастан
Тағы бір мысал Рас – Бомас базасының құрлысына АҚШ
АҚШ – қа тәуелділікті азайту үшін Египет әскери өндірістің
Сонымен қатар египеттіктер қару алу көздерін түрлендірмекші болды. Олар
Келесі күні Израильдің бастамашылығын білдіргеннен кейін ПБҰ атқару комитетінің
Реттеуді қайта тығырыққа тіреген қарсыластықтың екінші жағының жауабы осындай
Қайта жаңғырған келіспеушіліктерді жою үшін және саяси үрдісті алдыға
Палестина-иорданияны бастамашылықтары нәтижесіз аяқталғаннан соң, 1985 жылы Египет
ПБҰ Египетте қайта ашылды. Екі жақ Таяу Шығыстағы мәселелерді
Интифаданың басталуымен Палестинаның басып алынған жерлерінде шерулер ұйымдастырылды. Египеттіктер
Интифаданы қолдау үшін оппозициялық партиялар әр түрлі конференциялар мен
Президент Мүбәрәк барлық жағдайды көре келе, екі жақ бейбіт
Мүбәрәктің басты жоспары бойынша басып алынған территорияларда палестина халқының
Палестина-Израиль арасындағы дау-даманы шешу үшін Египет премьер-министрінің орынбасарымен қоса
Египет басшылығы Израильдің бейбіт келісімге келуін бағалай отырып, олардың
Негізінен Египет басшылығы Каирде Палестина-Израиль арасындағы келіссөз жүргізуді жоспарлады,
Жоспардың мазмұны келесі пунктттерден тұрады:
Израиль сайлаудың қандай да болмасын нәтижесін қабылдауы керек.
Сайлау үрдісін халықаралық бақылаушылар бақылау керек.
Палестинадан сайланған барлық өкілдеріне оларды қамаудан қорғайтын иммунитет
Сайлау кезінде израиль әскеруі кету керек.
Израиль толық реттеу туралы келісімді үш немесе бес жылдан
Израиль қоныстарды салуды тоқтату керк.
Барлық үміткерлер өз ойларын еркін жеткізуге мүмкіндігі болу керек.
Басып алынған территорияларда сайлау кезінде израилдықтардың келуіне шектеу салыну
Шығыс Иерусалимнен келеген палестиналықтарға сайлауға қатысуға рұқсат беру.
Израильдің “жерді бейбітшілікке айырбастау” принципін қабылдауы.
Реттеу жөніндегі Египеттің позициясы өзгеріссіз қалды. Бұл жиын халықаралық
Египеттіктердің ұсынысына бірінші болып Израильдің “Ликуд” одағы наразылығын білдірді.
Шамир олардың ұсыныстарын “Каир шарты” деп атады. Израиль ғана
Израиль премьер-министрі Шимон Перес Египет президентінің ұсынысын қабылдағанды жөн
Перес басып алынған территорияларда сайлау өткізгендігін дұрыс деп санайды.
Барлық жерлердегі палестиналықтардың сайлауға қатыса алуын, сайлауға келен үміткерлерінің
Палестина-Израиль арасындағы дауды шешу үшін бұл жоспар жақсы
Перос пен Шамир арасындағы ұрыстың бастамасы “жерді бейбітшілікке айырбастау”
Египет ұсынысынан бас тартқанын естіген палестиналықтар болса, ПБҰ-ның басшысы
Онда Я.Арафат Египет президентінің барлық ұсыныстарын кемсітетінін мәлімдеді. АҚШ
Израиль мен Египет американ ұсыныстарын қабылдау керек.
Америка, Израиль, Египетбасшылары кездесіп, палестина делегациясының құрамын реттеп алу
Израиль-плестина сайлау мәселесін біржолата шешу керек.
Палестина халқынан сайланып шыққан үміткерлердің Израилдағы мәртебесі жайлы мәселе
Джеймс Бейкердің ұсыныстарынан израилдықтар мен палестиналықтар бас тартты. Египет
Президент Мүбәрәктің ойынша, келіп жатқан кеңес еврейлері Таяу Шығыстағы
Мемлекеттің басшыс ы Бейкер, сенатор Роберт Долаы Израильге Батыс
Сонымен 1990-шы жылдары халықаралық қатынастарға түбегейлі өзгеріс тигізген, Таяу
Египеттің 1980 жылдардағы ішкі саясатына баға беретін болсақ, келесі
Біріншіден, экономикалық жағынан мықты болды, бірақ АҚШ-қа саяси жағынан
Екіншіден, Мүбәрәктің ішкі саясатта арабтармен бейбітшілікке қайта кіруді қайта
Үшіншіден, Таяу Шығыстағы қатып қалған жағдайды орнынан жылжытуға көп
Сонымен Египеттің 1980 жылдардағы ішкі саясатында Кэмп-Дэвид шартын аз-маздап
А.Садат президенттігі кезінде палестина сұрағы шешімін таппағандықтан, Египет мемлекетінің
3 ХХ және ХХІ ғасырлардағы Таяу Шығыстағы келіссөз үрдісі
3.1 Парсы шығанағындағы дағдарыс: Таяушығыстық үрдістің жағдайына ықпалы және
1980ж аяғы мен 1990ж басында араб және Израиль
Арабтарға Кеңес Одағының құлауы қиындық туғызды. Олар әскери-техникалық тіректерінен
Енді АҚШтың қолында осы аудандарда толық билік болды. Израиль
Египет осы кезеңде жағдайын бір шама түзеп алды. АМЛ
Египет араб мемлекетінің ұйымына президент А.Садат жазып кеткен ұсыныстарымен
Осы кезеңге Сирия, Ирак көшбасшы елдерге айналды. Египеттен анағұрлым
Тағы бір “орталық күш” Сауд Арабиясында болды. Оның күші
ПБҰ арқаларын иракка сүйеді, тәуелсіз мемлекет болу үшін Израильмен,
Египет әскери-техникалық жағдайын дұрыстау үшін АҚШпен қарым-қатынасын одан әрі
Бұл жағдай Ирактың Кувейтке басып кіруі мәселесіне де өз
Алдымен күрделі сұрақтар шешілу керек.
Шейх Сабах пен президент Хусейн жеке кездесу керек.
Екі жақ алдын ала өз ойларын ашық айтуы керек.
Қандай даулы сұрақтар тумасын келіссөз кезінде оларды Сауд Арабиясы
Екі жақ та осыкездесуде біржолата дау-даманы тоқтатпады. Келіссөзді тек
10 тамызда Каирде өткен бүкіл араб әлемінің кездесуінде Мүбәрәк
Египет басшысы Х. Мүбәрәк өзінің істеген игі істері нәтижесін
Египет басшылығы Парсы шығанағына 35 мың, ал Сирия 20
Кувейтті босатып алу операциясы1991 жылдың наурыз айында аяқталды. Египет
Біріншіден, бәсекелес Иракты жолдан алып тастады, екіншіден, АҚШпен қарым-қатынасын
1991 жылғы дағдарыс кезіндегі Израилдың ұстанған позициясы-саясатта көрінбеу,тыныш отыру
Ирак Израилге ракета жіберген кезде көп халық қырылды. Бірақ
Израиль басшылығының қадамының дұрыс деп есептеген Сауд Арабиясы,
Араб-Израиль бейбітшілігіне бөгет болып тұрған Ицхан Шамирдің саяси принциптері
Халықаралық процестің алға жылжуы 1990 жылдары Таяу Шығысқа қатысты
Изратльге Кеңес Одағынан өте көп иммигранттар келіп жатты. Олардың
ПБҰ мен оның басшысы Я.Арафат Ирактың теріс бастамасын қолдады,
Осы жағдайлардың барлығы Израильді Таяу Шығыспен бейбіт келісімге отыруына
Мадрид келіссөзінің барысы.
АҚШ пен КСРОның белсенді дипломатиялық қарым-қатынасының нәтижесінде 1991 жылы
1991 жылдың 18 қазанында бейбіт келісімге толығымен келіспей отырған
Мадрид конференциясы үлкен дайындықты талап етті. Екі жақ бұл
Мадрид конференциясы қолға ұстарлық нәтиже бермеді, оны сәтті деп
Конференцияны бейбітшілік үрдісінің демеушілері (коспонсорлары) ашты. Алғашқы кіріспе
Мадрид конференциясы екі жақтың жүзеге асыруға міндетті шешімдерді
Конференциядан кейін бірнеше ай өткен соң 1992 жылдың басында
Мадрид конференциясынан соң екі жылдан кейінгі Вашингтаонда өткен израиль-араб
Бүкіл келіссөздік үрдіс бір жақтың арандатушылық әрекеттерінен дәл шегіне
Ең қатал инцедент- Израиль үкіметінің ешкім көмек бере алмайтын
И.Рабин өз үкіметінің қимылын терроризмге қарсы күрес пен бейбіт
Палестиналықтар Израиль депортацияға ұшырағандарды отанына қайтармайынша ешқандай бейбіт келіссөздерге
Израиль билігінің бассыздығы мен зорлық-зомбылығы, израилдық әскермен қатаң басылған,
Палестиналықтардың өтінішімен 1992 жылдың 18 желтоқсанында БҰҰ-ның Қауіпсіздік кеңесі
1993 жылдың 1 ақпанында израилдық жақтан шығарып тасталған палестиналықтардың
Осымен аймаққа үнемі мазасыздық беріп тұрған инцедент аяқталды. ПБҰның
Сол уақытта норвегиялық СІМ құпия келіссөздер арқылы қақтығысты шешу
Ақпараттың шығып кетуін минималдау үшін білетіндер шеңбері қатаң түрде
1993 жылдың жазына қарай құжат топтамасы бойынша жұмыс аяқталды.
1993 жылдың 9 қыркүйегінде ПБҰ-ның Тунистегі бас пәтерінде (штаб
Уақытша өзін-өзі басқару принциптері туралы Декларацияға қол қою рәсімі
Ослодағы келісім палестиналықтар мен Израиль арасындағы бейбітшіліктің орнауы 3
Екінші кезең 1995 жылдың қыркүйегінде аралық Каирлық келісімге
Соңғы кезең 1995 жылдың мамырында палестина автономиясының түпкілікті статусы
Нетаньях саясаты экстремистік қозғалыстар жанданған палестина қоғамында қатал қайшылықтарды
Израильдағы 1999 жылдың мамыр сайлауында Эхуд Барак бастаған еңбек
Эхуд Барактың билікке келуінен соң палестина-израиль келіссөздері жалғасын атпты.
Эхуд Барак палестиналықтармен жүргізген келіссөздерде 70-ж.ж. құрастырылған “Алон жоспарынан”
Израилдықтар Э.Барак Кэмп-Дэвидте палестиналықтарға теңдессіз “жол берулерге” шешілді деп
2000 жылдың қыркүйегінде палестина жерлерінде “Ликуд” блогының көшбасшысы
Бұл 1990-ж.ж. әлемдік үрдістің дамуына, оның ең басты бағыты-
Қазіргі заманғы кезеңдегі таяушығыстық реттеу бойынша Египет позициясы
Парсы шығанағындағы соғыстың аяқталуы және Американың Таяу Шығыс бойынша
Израильмен 1979 жылы бейбіт келісімге қол қойған соң Египет
Сондықтан да АРЕ Мадрид бейбіт конференциясын шақыруға белсенді көмектесті.
Біз көріп отырғандай, 80-ші жылдардың аяғына қарай бұрыннан
Израильде билеуші коалиция өзгергеннен соң египет-израильдік байланыстары жаңаша дамуын
1992 жылдың 24 желтоқсанында майдан маңы мемлекеттерінің министрлерімен кездесуде
Египетіктер қарулану мен аймақтық қауіпсіздікке бақылау мәселнамасын жан-жақты қарастырды.
Таяу Шығысты жалпылай талқандау қаруларының барлық түрлерінен құтылттыру.
Аймақ мемлекеттері арасында қару-жарақты жаппай шығаруды болдырмау.
әскери аймақта үлкен ашықтықты қамтамасыз ету[10, 129 б.].
Тек осы шарттар орындалған соң ғана Египет қарулы күштер
Израильмен экономикалық ынтымақтастық жағына келетін болсақ, Египетте 1996 жылдың
Анағұрлым қауіпсіз және қалыпты позицияны істері жөніндегі министрі Амр
Президент Мүбәрәк арабтар мен израилдықтар арасында тығыз бейбітшілік орнамайынша
Египет биөзнесмендеріне келетін болсақ, олар израил коллегаларымен байланыстардың болуын
2000 жылы палестина жерлерінде жағдайдың шектесуінің жаңа айналымынан соң
Каир бұндай жағдайларда бейбіт реттеу үрдісінде қалыс қалмауға тырысады.
Израильдің жаңа премьер-министрі Б.Нетаньяху тағы да бейбіт реттеудің
Египет басшылығының Сирия, Ливан, Иордания мен ПБҰ көшбасшыларымен кездесуі
Египет президенті бірнеше рет бейбітшілік – “барлығы үшін стратегиялық
Израильдік көшбасшылар басқа көзқараста, олар Я.Арафатты “еврей мемлекетінің басты
Египет Таяу Шығыстағы бейбіт үрдіс тірелген тығырықтан шығудың жаңа
Франциядағы Египеттің елшісі Али Махердің сөзінше, египеттік және француздық
Бұл ынта Каирдың ЕО бейбіт үрдіске енгізудегі тырысушылығының нәтижесі
2000 жылдың қыркүйегіндегі Ариэль Шаронның Хром тауына баруы
Палестина-израиль қақтығыстары аймақтағы жаңа соғысқа әкелу қаупінен қорыққан соң
2001 жылдың сәуірінде Египет пен Иордания жаңа ынта білдірді.
Иордания шетел істері жөніндегі министрі Абдула Хатиб өзі Иерусалимге
Палестина жақтың реакциясына келесек, мұнда көзқарастар екі жаққа кетті.
Бұл ынта да басқалары сияқты сәтсіздікке душар болды. Қарсылас
Бұл идея алғашында байқалмады. Бірақ кейін кейбір комментаторлар, эксперттер
Таяу Шығыстағы конфронтацияға қатысушылар – израилдықтар мен палестиналықтардың реакциясы
2002 жылдың 27-28 наурызында Бейрутте өткен Араб Мемлекеттері Лигасының
Сауд ойы әлі өте алыс бейбітшіллікке үміт ұсынады. Алайда
Египетке келетін болсақ, президент Х.Мүбәрәк ел алдында сауд ынтасы
Содан кейін египет президенті алдын ала басқа араб басшыларымен
ҚОРЫТЫНДЫ
Кэмп – дэвид келісімі маңызды тарихи процеске жол ашты
Қарсы тұрудың кейінгі тарихы стол барысындағы келісім басқа шиеленісті
Египеттің жаңа президенті Хосни Мүбәрак өзіне дейінгі президенттердің мұрасын
Сонымен бірге Египеттің араб елдеріне қайта оралуы оның сыртқы
Араб – израйльдық қайшыдықтарға келетін болсақ, мұнда Египет аз
1989 жылы мамырда Египет Араб елдерінің лигасына оралып, келесі
Египет қайшылық реттеу үшін барлық жағдайды жасауға тырысты. Ақш
Парсы шығанағындағы дағдарыс уақытында да Египет өз халықаралық беделін
Египет бұдан кейінгі жылдары Құрама Штаттармен біріге отырып, раб
Сөйтіп, мынадай қорытындыға келуге болады: Египет өз белсенділігін таяу
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Абу Мазен (Махмуд Аббас) Путь в Осло / Абу
Абдулмаджидов Р.С. Основные тенденции внешней политики Египта в эпоху
Абдулатипов Р.Г. Этнополитология. – М.: «Книга». – 2005. –
Абдель – Азиз ар – Рантеси Ближний Восток: вчера,
Актуальные вопросы истории, историографии и международных отношений: Сб. науч.
"Актуальные международно-правовые и гуманитарные проблемы: Сборник статей. Выпуск III"//Дипломатическая
Александров А А. Ближний Восток : терроризм и его
Аль – Мурхидж Бассам М. В. ООН и кризис
Аль – Рафии М.А. Проблема безопасности Персидского залива и
Агарышев А. От Кэмп-Дэвида к трагедии Ливана / А.
Азимов К.С. Отношение Сирии и других арабских стран к
Арабская Республика Египет. Справочник. - М.:Наука, 1990. – 245
Амманское соглашение между Иорданией и ООП, 11 февраля 1985
Беляев И. Иные времена? / И. Беляев //Азия и
Борисов А.Б. Роль ислама во внутренней и внешней политике
Бутрос-Гали Б. Внешняя политика Египта в постсадатовский период /
Бутрос-Гали Б. Путь Египта в Иерусалим / Б.Бутрос-Гали. -
Васильев А.М. Египет и египтяне / А.М. Васильев. -
Видясова М.Ф. Египет в последней трети ХХ века: опыт
Гашев Б.Н. Египет на Амманской экономической конференции (29-31 октября
Егорин А.З. Война за ближневосточный мир / А.З. Егорин,
Егорин А.З. Египет нашего времени / А.З. Егорин. -
Князев А.Г. Египет после Насера (1970-1981 гг.) / А.Г.
Насер Г.А. Философия революции / Г.А. Насер. - М.:Просвещение,
Перес Ш. Новый Ближний Восток / Ш. Перес.
Примаков Е.М. Годы в большой политике / Е.М. Примаков.
Региональные конфликты в Азии и Северной Африке. – М.:
Республика Ирак в системе международных отношений (80 –
Сатановский Е.А. Политические портреты видных деятелей Израиля / Е.А.Сатановский.
Скотт Дж. Г. Сила ума. Способы разрешения конфликтов /
Супонина Е. «Кэмп –Дэвид - 2» / Е.
Супонина Е. Полстакана по – восточному / Е. Супонина.
Цыганков П. А. Теория международных отношений. / П. А.
Хамид Ансари Имам Хомейни: политическая борьба от рождения
Хамидов З. Ш. Иран и Ирак: противоборство и сосуществование
Хауст Н.В. Мировая политика и международные отношения / Н.В.
Шарипов У. З. Персидский залив: нефть, политика и войны
Резолюция № 242 Совета Безопасности ООН от 22.11.1967 г.//www.palestine.ru.
Резолюция № 338 Совета Безопасности ООН от 22.10.1973 г.//
56