ЖОСПАР
Кіріспе 2
1. Құқықтық нормалардың түсінігі, элементтері және
2. Құқық нормаларын қолдану актілері және
Қорытынды 10
Әдебиеттер 12
Кіріспе
Біздің қоғамымызда құқықтық нормалардың ролі қазіргі
Негізінен теориялық тұрғыдан алғанда, құқықтың ұғымы
Жалпы құқықты нормалардың түсінігінде, мазмұнында әліде
Қазіргі кезде құқықтық нормаларсыз қоғамды немесе
Мен өзімнің осы жұмысымда құқықтық нормалардың
1. Құқықтық нормалардың түсінігі, элементтері және
Құқық - күрделі құбылыс. Құқықтың негізгі
Ал құқықтық норма дегеніміз, құқықтың бір
Құқықтық норма - мемлекет таныған, қамтамасыз
Құқықтың норма - заңға сәйкес келетін
Адамдардың бостандығын реттейтін екі тұрғыдан қарастырады:
Қоғамдағы барлық процесс, барлық қарым-қатынастар құқықтық
Құқықтық норманың
1.Норма қоғамға, адамдарға ең қажетті, керекті
2. Норма көп қатынастардың мазмұнын орындалу
3. Нормативтік актілердің көпшілігі өзгермей қатынастарды
4. Нормативтік актілер жалпы мемлекеттік норма,
Сонымен құқықтық норманың жоғарыда көрсетілген сипаттары,
Құқықтық нормалардың
1. Норма мемлекеттік органның қабылданған бекіткен
2. Нормада субъектілердің құқығы мен міндеттері,
3. Норма ерікті түрде орындалмаса, еріксіз
4. Құқықтық нормалардың жүзеге асырылуын, орындалуын
5. Құқықтық норма адамдардың, қоғамның тәртібінің
Құқықтық нормасыз қоғамда ешқандай дәрежелі заңдылық,
Нормалардың басым көпшілігі толық түрде болады.
Сонымен құқықтық норма — қоғамдағы қатынас
Құқықтық нормалардың элементтері бірігіп оның құрылымын
Негізгі заңды нормаларда элементтердің мазмұны норманың
Тәртіп ережелерінің нормаларында элементтер нормативтік актілердің
Диспозиция - қатынастың мазмұны мен субъектілерінің
— жалпылама түрі-нормада субъектілердің құқығы мен
— толық-айқын түрі — диспозицияның мазмұны
— сілтеу түрі - диспозицияның мазмұны
Гипотеза — диспозиция қашан басталады, аяқталады,
— егерде норманың іс-әрекеті бір жағдайдың
— егерде норманың жұмысы бірнеше жағдайдың
— егерде норманың іс-әрекеті бірнеше жағдайдың
Санкция — диспозиция мен гипотеза дұрыс
— абсолютті-айқын санкция: жұмыстан шығару, қызметін
—салыстырмалы айқын санкция: минимум мен максимумның
— альтернативтік санкция. Санкцияның көрсетілген түрлерінің
Осы үш элементтер толық болса ғана
Нормативтік актілердің жеке баптарында норманың элементтері
Құқықтық нормалардың элементтерінің құрылу тәсілдері.
1. Тікелей норманың үш элементін (гипотеза,
2. Сілтемелі тәсіл норманың жетіспейтін элементі
3. Бланкеттік тәсіл-норманың жетіспейтін элементі туралы
Сонымен құқықтық норма, заңның немесе нормативтік
Құқықтық нормалар бірнеше түрге бөлінеді:
1. Қоғамның нормаларына саласына қарай өндірістік,
2. Құқықтың саласына қарай мемлекеттік, әкімшілік,
3. Атқаратын жұмысына қарай нормалар екіге
4. Мазмұнына қарай нормалар үшке бөлінеді:
Міндеттеу және тыйым салу нормалары әдеттегі
5. Норманың элементтерінің құрылымына қарай нормативтік
6. Субъектілеріне қарай нормалар екіге бөлінеді:
7. Мамандандырылған құқықтық нормалар — қоғамның
Міне осы көрсетілген бағыттар бойынша құқық
Сонымен құқықтық норма-қоғамдық қатынастарды реттеуге қолданылатын
Құқықтық норма заңда ресмилендірілген нормативтік нұқау.
Құқықтық норманың екінші белгісі - ол
Заң нормалары қоғамдық қатынастарды реттеу, жолға
Заң нормаларында анықтамалар берілуі мүмкін. Қазақстан
Заң (басқа да нормативтік құқықтық актілер)
1. Әркім Қазақстан Республикасы Конституциясын және
2. Әркім республиканың мемлекеттік рәміздерін құрметтеуге
Кейде бір құқықтық норма бірнеше
Заңның бабында кейде норманың тек бір
Егер де құқық нормасының құрамында құрылымдық
2. Құқық нормаларын қолдану актілері және
Құқық нормаларын қолдану құқық нормаларын қолдану
Құқық нормаларын қолдану актілері қандай, мынадай
Біріншіден, құқық нормаларын қолдану актілері билік
Екіншіден, қолдану актісі - жекелеген құқықтық
Үшіншіден, құқық қолдану актілері заңды болуы
Төртіншіден, құқық нормаларын қолдану актілері заңда
1. Кіріспе бөлімі, онда актінің, оны
2. Түсіндірме бөлімі, онда істің деректі
3. Дәлелдеу бөлімі, қабылданған шешімге негіздеме
4. Қорытынды бөлім, онда шешімнің мазмұны
Құқық нормаларын қолдану актілерін бөлу, әр
• Мемлекеттік биліктің өкілеттік органдарының актілері;
• Мемлекеттік биліктің атқарушы - иелік
• Мемлекеттік құқық қорғау органдарының актілері
• Мемлекеттік бақылау органдарының актілері (салық
Қоғамдық қатынастардың мазмұнына, және оларға қолданылатын
Реттеуші актілер, адамдардың құқықтық тәртіптеріне сай,
Қорғаушы актілер, жеке адамдардың құқық бұзуына
Сонымен, құқық нормаларын қолдау актілері, құқық
Түсіндірме беру қажеттілігі. Еліміз тәуелсіздік алғаннан
Қорытынды
Сонымен қорыта айтар болсақ құқықтық норма
Құқықтық норма мемлекет таныған, қамтамасыз еткен,
Құқықтық норма - заңға сәйкес келетін
Адамдардың бостандығын реттейтін екі тұрғыдан қарастырады:
Қоғамдағы барлық процесс, барлық қарым-қатынастар құқықтық
Құқықтық норманың
1. Норма қоғамға, адамдарға ең қажетті,
2. Норма көп қатынастардың мазмұнын орындалу
3. Нормативтік актілердің көпшілігі өзгермей қатынастарды
4. Нормативтік актілер жалпы мемлекеттік норма,
Сонымен құқықтық норманың жоғарыда көрсетілген сипаттары,
Құқықтық нормалардың
1.Норма мемлекеттік органның қабылданған бекіткен актісі,
2. Нормада субъектілердің құқығы мен міндеттері,
3. Норма ерікті түрде орындалмаса,
4. Құқықтық нормалардың жүзеге асырылуын, орындалуын
5. Құқықтық норма адамдардың, қоғамның тәртібінің
Құқықтық нормасыз қоғамда ешқандай дәрежелі заңдылық,
Әдебиеттер
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы 30 тамыз
2. Мемлекет және құқық негіздері. Оқулық.
3. Қ.Д. Жоламан, А.Қ. Мұхтарова., А.Н.
4. Теория и государства: Учебник/Под ред.
5. Теория государства и права: Учебник.
6. Теория государства и права: Учебник.
7. Хропанюк В.Н. Теория государства и
8. Баранов В. 11, Рахманина Т.Н.,
9. Т. Нугманов. Значение законодательной техники
10. Ю.Пиголкин А. С. Как готовить
Қазақстан Республикасының мемлекеті мен құқығының негіздері:
Қазақстан Республикасының мемлекеті мен құқығының негіздері:
Қ.Д. Жоламан., А.К. Мұқтаров., К. Таукелов
Сапарғалиев F. С., Ибраева А.С. Мемлекет
Қазақстан Республикасының мемлекеті мен құқығының негіздері:
Ағдарбеков Т. Мемлекет және құқық теориясы.
2