Кіріспе.
1 Тарау:АҚШ-тың білім беру жүйесі.
1.1 АҚШ-тың орта білім құрылымы (білім мәресі,элементарлық мектеп,орта
1.2Жоғарғы білім жүйесі (жергілікті коледждер,техникалық және бастапқы білім
2 Тарау: Қазақстанның білім беру жүйесі.
2.1 Қазақстан білім беру жүйесінің жалпы құрылымы.
2.2 Қазақстан білім беру жүйесінің жағдайы.
Қорытынды.
Қолданған әдебиет тізімі.
Сілтемелер.
Кіріспе.
Менің курстық жұмысымның тақырыбы АҚШ-тың білім беру жүйесі
Қазіргі кезде Қазақстанда білім өте актуалды мәселелердің бірі
АҚШ білім беру жүйесі өте бай тарихты қамтиды.Қазіргі
Курстық жұмысым үш негізгі тараудан тұрады:
Бірінші тарау толық АҚШ-тың білім беру жүйесіне арналған
Екінші тарау толығымен Қазақстан білім беру жүйесіне арналған.
Үшінші тарауда мен осы екі жүйені толық қарастырғаннан
1 Тарау:АҚШ-тың білім беру жүйесі.
1.1 АҚШ-тың орта білім құрылымы (білім мәресі,элементарлық мектеп,орта
АҚШ-тың білім беру жүйесі өте бай тарихты иеленеді.
Мектепке дейінгі мекемелер, онда 3-5 жасар балалар тәрбиеленеді.
Бастауыш мектеп (1-8 класс), онда 6-13 жасар балалар
Орта мектеп (9-12 класс),14-17 жасар балалар оқытылады.
Соңғы деңгейдегі білім беретін оқу орындары, олар жоғарғы
Басқа капиталистік мектептерге қарағанда американдық мектеп демократиялылау көрінеді.Мысалы,
АҚШ-тағы мектепке дейінгі білім беру бала-бақшалармен, яслилерде жүзеге
Элементарлы мектеп бұл өз бетімен өмір сүретін жеке
АҚШ-тағы орта мектеп әдетінше екі сатыға бөлінеді—бастауыш және
Оқушылардың білімін бақылау екі формада жүзеге асырылады:
жылына бір рет стандартизацияланған білім тексеретін тестілер өткізіледі.Барлық
Аптасына бір рет немесе одан да жиі, мұғалім
Бағалау жүйесі ағылшын тіліндегі алғашқы 5 әріппен бейнеленеді.
А- оқушылардын 15%, әрқашан жоғары дәрежелі дайындық, яғни
В- оқушылардын 25%, орташаға қарағанда жоғары дайындық,яғни
С- оқушылардын 35%,дайындықтың орташа дәрежесі,яғни орташа;
Д- оқушылардын 15%,білімнің минималды дәрежесі, яғни орташадан төмен;
Е- оқушылардын 10%,қанағатсыз нәтиже немесе толық оқу материалын
С- үлгерімді бағалау дәрежесі оқудын жалғастырылатының білу
Тағыда мынадай қосымша белгілеулер бар:
Р –сынақ 100%
S- Қанағаттанарлық 70 %
N-сыннан өтпегендік 70 %-тен төмен
Орта мектеп бітіргендік жайлы диплом алу үшін оқушылар
1.2 Жоғарғы білім жүйесі (жергілікті коледждер,техникалық және бастапқы
АҚШ-тың жоғарғы білімі алуан түрлі оқу бағдарламаларымен,
Жергілікті колледждер, техникалық және бастапқы білім колледждер бағдарламасы
АҚШ-та жергілікті колледждер, техникалық және бастапқы білім колледждер
«Колледж» және «Университет» терминдері ұқсас болмаса да,АҚШ-та олар
Мемлекеттік университеттер екі негізгі категорияға бөдінеді:
1) Ғылыми-зерттеулік университеттер
Бір штатта кем дегенде бір осындай оқу орны
2) «Ленд-грант» және «Си - грант» типіндегі университеттер.
Сөзбе сөз аудармасы бойынша бұл «жерге» және «теңізге»
Ерекше топты «дәстүрлі емес» ,кең компьютерлік техниканы қолданатын
Білім мазмұның жақсырату, оқу жоспары мен бағдарламаларын қайта
Студенттердің математикалық және ғылыми-техникалық дайындығын күшейту;
Профессор-оқытушы құрамын қайта дайындап, жаңарту;
Студенттердің оқуға деген мотивациясын активизациялау;
Вуздардағы ғылыми-зерттеулік жұмыстардын рөлі мен орнын қайта
Оқу процесіне инновационды модельдерді еңгізу;
1991 жылдың 18 апрелінде АҚШ президенті Буш «Америка-2000»
Қазір мектепте оқып жүргендерге мектепті радикалды өзгертуі керек.Оларды
Ертенгі оқушылар жаңа мыңжылдыққа сай жаңа мектептерге
Мектепті бітіріп жұмысқа кіріскендер үшін марапаттау жүйесін құру
Мектептің шекарасына тыс отбасы және қауым дәрежесіне шығу
2 Тарау: Қазақстанның білім беру жүйесі.
2.1 Қазақстан білім беру жүйесінің жалпы құрылымы.
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің негізгі мақсаты ол:
Оқушылардың жалпы мәдени және жалпы ғылыми дайындығын құру;
Қоғамда өмір сүруге оқушыларды әлеуметтік бейімдеу;
Отанға деген махаббат пен азаматтық сезімдерді тәрбиелеу;
Қоғамдағы квалификациялы мамандар мен жұмысшыларға деген қажеттілікті қанағаттандыру.
Қазақстан Республикасының конституциясында(30 бапп) жазылған:
"Гражданам гарантируется бесплатное среднее образование в государственных учебных
Қазақстан Республикасының ұлттық білім жүйесінің моделінің құрылымы:
4)Вуздан кейінгі білім
Докторантура
(Университеттер, академиялар,НИИ-3 жыл)
↑
Аспирантура
(Университеттер, академиялар,НИИ,институттар-2-3 жыл)
↑
3)Жоғарғы білім
Ғылыми –педагогикалық
(Магистр)
Университеттер,академиялар-1-2 жыл Университет,академия,институт-4-5 жыл
Базалық жоғарғы
(Бакалавр)
(Университет, академия 4 жыл)
↑
2)Орта білім
Жалпы
Орта мектептер,лицейлер,
гимназиялар 10-11(12)класс
2-3 (4)жыл
Негізгі жалпы білім
(Орта мектептер, гимназиялар,негізгі мектептер-5-9 класс)
↑
Бастауыш жалпы білім
(Орта мектептер, гимназиялар,бастауыш мектептер-1-4 класс)
↑
1)Мектепке дейінгі тәрбие мен оқу
Мектеп алдындағы дайындық
(Отбасы,бала-бақша,орта мектеп)
Мектепке дейінгі тәрбие
(Отбасы,бала-бақша, яслилер)
Жалпы орта білім барлық азаматтарға тегін және міндетті.
Барлық мектеп жасындағы балаларды қамту;
Жалпы орта білімге байланысты барлық мемлекеттік стандарттарды жүзеге
Мектептегі білім сапасын оқыту әдәстері мен мазмұның дамыту
Оқушылар мен мұғалімдер денсаулығын сақтаудағы шараларды қадағалау.
Жалпы орта білім үш сатылы оқу бағдарламаларын игеру
Бастауыш 1-4 класс;
Негізгі 5-9 класс;
Жоғарғы 10-11(12) класс.
Көрсетілген сатылар бір мекемеде бірге жүзеге асуы мүмкін,
Бастауыш және орта кәсіби білім кәсіби мектептерде,лицейлерде және
Кәсіби білімге мемлекеттік білім стандарттарын еңгізу;
Кәсіби білім алуға мүмкіндіктерді жоғарлату;
Кәсіби білім алудың мемлекеттік емес секторына қолдау жасау;
Кәсіби білім жүйесінде әлеуметтік серіктестікті ұйымдастыру және құру;
Кәсіби білім беретін оқу орындарының кадрларын дайындау және
Бастауыш кәсіби білім өз құрамына жұмысшыларды, мамандарды, жұмыссыздарды
Жоғарғы кәсіби білімді тек орта білім алған
Жоғарғы базалық білім, ол мамандық бойынша кең
Жоғарғы арнайы білім, онда «жоғары білімді маман» квалификациясы
Жоғарғы ғылыми-педагогикалық білім, ол бітірушілердің ғылыми және педагогикалық
Кадрларды дайындауда әр вузға оның құрылымын таңдау құқығы
Вуздан кейінгі кәсіби білімді жоғарғы білімі бар мамандар
Білімнің барлық сатыларының қамтылу коэффиценті.(1989-1999ж)
1989 1990 1991 1992
Білім:
Мектепке дейінгі оқу мекемелерінің қамтылу коэффиценті(таза коэффиценттер, 3-6
Базалық біліммен қамтылу коэффиценті(жалпы коэффиценттер, сәйкес келетін халық
Орта біліммен қамтылу коэффиценті (жалпы коэффиценттер, 15-18 жасар
Жоғарғы біліммен қамтылу коэфиценті(жалпы коэффиценттер,19-24 жасар халық проценті)
ТМД:Ортаазиялық аймақтағы жоғарғы біліммен қамтылу (жалпы коэффиценттер, 19-24
Республики 1989 1990 1991
Казахстан 18,1 18,7 18,5
Кыргызстан 13,2 12,9 12,5
Таджикистан 11,5 11,9 11,3
Туркменистан 10,2 9,9 9,5
Узбекистан 15,0 15,2 14,8
Қазақстандағы 2002-2003 оқу жылындағы күндізгі орта мектептегі оқушылар
Всего учащихся (человек) Всего в госуд. школах в
3115,3 3095,6 3073 17,8 1,7 1,4 19,7
Әр түрлі сала бойынша жоғарғы оқу орындары. 2001
На начало учебного года Всего в.т.ч. промыш-ленности и
связи в.т.ч.сель-ского хозяйства в.т.ч. эконо
мики и права в.т.ч. просве
щения в.т.ч. здраво-охранения, физкультуры и спорта в.т.ч. искусства
Тысяч человек:
1996/97* 49.0 8.6 0.9 3.6 3.7 27.5 4.2
1997/98* 50.8 6.9 0.8 3.4 5.5 30.3 3.4
1998/99* 51.8 8.4 0.8 2.5 4.9 31.0 3.7
1999/00* 55.4 9.0 0.9 2.7 6.0 33.2 3.0
В процентах:
1996/97* 100 17.6 1.8 7.5 7.6 56.1 8.5
1997/98* 100 13.6 1.6 6.8 10.7 59.5 6.7
1998/99* 100 16.2 1.5 4.8 9.5 59.8 7.1
1999/00* 100 16.2 1.6 4.9 10.8 59.9 5.4
включая негосударственные, не распределенные по отраслевым группам [4;15].
2.2 Қазақстан білім беру жүйесінің жағдайы.
Заңға сәйкес білім беру жүйесінің ұлттық моделі
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқу;
Орта (орта жалпы,бастауыш және орта кәсіби) білім;
Жоғарғы кәсіби білім;
Вуздан кейінгі кәсіби білім.
Оқу бағдарламалары мектепке дейінгі мекемелерде, орта мектептерде,
Осы уақыт аралығында орта білім, бастауыш және жоғарғы
Халықтың білім алу мүмкіндігі азайды, әсіресе мектепке дейінгі
Білім жүйесі жетім балалар, ата-анасы тастап кеткен балаларды,
Кемістіктері бар балаларға білім алудың мүмкінсіздігі
Білім беру сапасының төмендеуі
Педагогтар арасында кәсіби квалификацияны көтеру потенциялының азаюы,
Білім берудің материалды-техникалық базасының нашарлауы
Оқулықтар мен оқу- методикалық материалдардын дефициті
Қала және ауыл тұрғындары арасындағы білім сапасының айырмашылығы
Тәрбиелеу және оқыту жүйесінің біртұтастық принципі жойылды.
Болашақ мамандардын қолданбалы тәжірибесінің нашарлығын вуздар
«2015 жылға дейінгі Қазақстан білім дамуының концепциясында» көпсатылы
Бір жоғарғы білімі бар азаматтар екінші
Қорытынды.
Жоғарыда айтылған, көрсетілген мәліметтерді қортындыласақ: Біз екі
Мектепке дейінгі
Бастауыш мектеп
Орта мектеп
Соңғы деңгейдегі білім беретін оқу орындары, олар жоғарғы
Әрине АҚШ-тың білім жүйесі ертерек қалыптасқан және де
Сілтемелер. Қолданған әдебиет тізімі.
[1.]Жукова А.С. "Страна Ай – Кью" Москва, Знание,
[2.] Тарасюк Л.Н., Цейкович К.Н. "Образование в США".
[3.] Сорос-Қазақстан Фондының білім бағдарламалар материалы бойынша
[4.] «Білім» мемлекеттік бағдарлама материалдары. 30
[5.] Кыдырбекулы Д. «Проблемы постсоветского гуманитарного образования в
[6.] Осик Ю.И.,
[7.] ЭКСПРЕСС-К, Чтобы не остаться в стороне, №30
[8.] PANORAMA, 2004, № 02, январь
[9.]ҚР Білім Министірлігінің ресми материалдары бойынша.
[10.] Источник - http://www.alledu.ru/news/1/3036
[11.] Сорос-Қазақстан Фондының білім бағдарламалар материалы бойынша
12. Пилиповский В.Я. "Поиски новой модели
13 Разумовский В.Г. "Государственный стандарт образования супердержавы мира
14. Владимиров А.Т. "США: Общая характеристика среднего образования".
15. Цырлина Т., Долженко О. "Америка 2000". Народное
16. Бердели Т. "О реформе школьного образования в
17. Ощепкова В.В. "The USA: Geography, History, Education,
18. Рябов Г. "American English". Н. Новгород, 1994.
19. Джордж Леонард "Конец школ…". Америка, 1994, №450.
1