Тақырыбы: Қылмыс құрамы
Мазмұны
Кіріспе 3
І Қылмыс құрамының қылмысты саралаудағы маңызы 5
1.1. Қылмыс құрамының түсінігі және белгілері 5
1.2. Қылмыс құрамының түрлерінің мазмұны 6
ІІ қылмыс құрамының ерекшеліктері
2.1. Қылмыс объектінің ұғымы және түрлері 10
2.2. Қылмыс объективтік жағының түсінігі мен белгілері 12
2.3 Қылмыстың субъективтік жағының түсінігі және белгілері 17
2.4. Кінә, қылмыс себебі мен мақсатының маңызы 22
2.4. Қате және оның түрлері 25
ІІІ Қылмыстың субъектісінің белгілері 28
3.1. Қылмыс субъектісінің ұғымы және белгілері 28
3.2. Қылмыстық арнайы субъектісі. 31
Қорытынды 34
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 35
Кіріспе
Қылмыс дегеніміз жаза мен қауіп төндіру арқылы тиым салынған
Қоғамдық қатер дегеніміз – қылмыстық заңмен қорғалатын қоғамдық қатынастарға
Қоғамдық қатері бар әрекетті тек қана қылмыс деп тану
Қылмыстың екінші бір міндетті белгісі болып қылмыстық құқыққа қайшылық
Жоғарыда айтылған қылмыстық құқыққа қарсылық белгісімен өте тығыз байланысты
Қылмыстық кодекстің 19-бап 2-тармақшасына сәйкес қылмыстық жауапкершілік кінәсіз келтірілген
Кінәлілік құқыққа қайшылықтың міндетті шарттарының бірі болғандықтан, субъектінің әрекетінде
Жазалылық – бұл атынан-ақ айтылып тұрғандай әрбір заңға қайшы,
Міне біз қылмыс белгілерімен танысып өттік. Енді осы қылмыстың
І Қылмыс құрамының қылмысты саралаудағы маңызы
1.1. Қылмыс құрамының түсінігі және белгілері
Қылмыс түсінігінің жалпы анықтамасы – заңдық абстракция, шын әрекетте
Дегенмен қылмыс жасауға мүлден болмайды, жасаған күннің өзінде қылмыстық
Қылмыстық Кодекстің 3-бабында жазылғандай «қылмыстық жауапкершіліктің негізгі болып қылмыстың
Қылмыс өздігінен танылмайды, ол қылмыс құрамы белгілерінің сәйкес келуімен
Қылмыс ретінде нақты қауіпті әрекетті сипаттаушы қылмыстық заңмен бекітілген
Қылмыс пен қылмыс құрамы деп ұқсас, бірақ бірдей түсініктер
Ал қылмыс құрамы бұл белгілі бір қылмыстық әрекеттің белгілерін
Заңдық әдебиеттерде дұрыс көрсетілген, яғни жасалған әрекет қылмыс құрамының
Қылмысты квалификациялау – қылмыстық құқықта өте күрделі және маңызы
Қылмысты дұрыс квалификациялау – бұл қоғамға қауіпті әрекет қылмыс
Қылмысты квалификациялаудың мәні – оның қылмыс құрамының барлық белгілері
Осы айтылған сөздерден қылмысты дұрыс квалификациялау қоғамға қауіпті әрекетке
Әрекетті дұрыс квалификациялау үшін және қылмыстық заңды дұрыс қолдану
Сонымен, құқық қолданушы органдар қылмысты қаншалықты дұрысквалификацияласа, қоғамдағы заңдылықтың
1.2. Қылмыс құрамының түрлерінің мазмұны
Заңдық әдебиеттерде қылмыс құрамының жалпыға танылған, міндетті төрт элементі
Қылмыс объектінің астарынан түсінетініміз – қылмыс арқылы зиян келтірілген
Адамның мінез – құқының сыртқы жағын сипаттаушы белгілердің жиынтығы
Қылмыс субъектісі болып қылмыс жасаған және қылмыстық заңмен қарастырылған
Қылмыстың субъективтік жағын адамның мінез-құлқының ішкі психикалық жағын сипаттаушы
Теорияда қылмыс құрамының белгілерін екіге бөледі: негізгі және арнайы.
Негізгі белгілері (міндеттеуші не жалпы) – бұл әрбір қылмыс
Арнайы белгілер (факультативті, толықтырушы) – бұд белгілер заң
Қылмыс субъектісінде лауазымды не қызметтік жағдайы, соттылығы және т.б.;
Қылмыс құрамының негізгі және арнайы болып бөлінуі тек қана
Кейбір жағдайларда арнайы белгілер қылмысты квалификацияғанда есепке алынады. Егер
Қылмыс құрылымының жалпы түсінігі – қоғамға қауіпті әрекетінің қылмыс
Әрекеттің қоғамдық қауіптілігінің дәрежесіне байланысты қылмыс құрамы: а) негізгі;
Негізгі қылмыс құрамы – бұл белгілі бір әрекеттің негізгі,
Егер қылмыс құрамында негізгі белгілерден басқа жауапкершілікті не жазаны
Квалификациялық қылмыс құрамы Қылмыстық құқықтың ерекше бөлімінің баптарының әртүрлі
Егер қылмыс құрамында негізгі белгілерден басқа жеіңлдетуші белгілер болса,
аффект жағдайында кісі өлтіру (98-бап); қажетті қорғаныс шегінен шығып
Заңдағы қылмыс құрамын сипаттау тәсіліне байланысты жай немесе күрделі
Жай қылмыс құрамы – бұл құрам элементтерінің қиындық жоқ
Қандайда болсын құрам элементтерінің қиындығы бар болса, ол күрделі
Күрделі қылмыс құрамының әр түрлілігі альтернативті қылмыс құрамы деп
Қылмыстың объективті жағының жіктелуі практикада маңызды орын алады. Сондықтан
Салдарлар қылмыстың аяқталуының қажетті белгісі шығатын құрал материалдық қылмыс
Егер жасаған әрекеттен салдарлар пайда болмаса, онда ол қылмыс
Формальды қылмыс құрамы – бұл қылмыстық заңмен қарастырылған әрекеттіжасау
Заң шығарушы көп жағдайларда қылмысты аяқтау қылмыстық әрекеттің алдын
ІІ қылмыс құрамының ерекшеліктері
2.1. Қылмыс объектінің ұғымы және түрлері
Объект құрамының міндетті элементтерінің бірі болып табылады. Сондықтан объектіміз
Қылмыстың объектісін белгілеу қылмыстың құрамының бір-бірімен ұқсастығын ажыратуға, қылмыстық
Көптеген теоретик ғалымдардың ойы бойынша қылмыс объектісі болып қоғамдық
Қоғамдық қатынастардың ерекше сипаты, онда әлеуметтік жол ретінде адамның
Барлық қоғамдық қатынастар ылмыстық заңмен қорғала бермейді. Тек қана
Қылмыстық заңда қылмыстық қол сұғушылықтан қорғанатын маңызды қоғамдық қатынастар
Қылмыс объектісін қылмыстық құқықтық реттеу объектісінен ажырата білу керек.
Қылмыс объектісі болып әртүрлі қоғамдық және мемлекеттік құрылыстарда, адамдардың
Қылмыс объектісінің жалпы түсінігінің сипаты қылмыс объектісінің жіктеу мәселесіне
Қылмыстық құқық теориясындағы қылмыс объектісін үш түріге жіктеген: жалпы,
Жалпы объектіге қылмыстық заңмен қорғалатын барлық қоғамдық қатынастар жиынтығы
Топтық объект бұл бір немесе барлық қылмысқа емес, тек
Тікелей объект бұл бөлек бір қылмыстың нақты қоғамдық қатынасқа
Қылмыстың тікелей объектісінде нақты қоғамдық қатынастың сипаты ретінде мүддені
Мүдде қоғамдық қатынас, бірақ оның нақты көрінуі, яғни субъектілердің
Қылмыстық құқық теориясында объектісінің негізгі, толықтырушы және факультативті деп
Негізгі объектісі – бұл қылмыстық норманың қорғау үшін қалыптыстырылған
Толықтырушы объект – бұл негізгі объектіге қарсы бағытталған қылмысты
Қылмыстың факультативті объектісі – бұл бір қылмыс мүмкін қатынастар.
2.2. Қылмыс объективтік жағының түсінігі мен белгілері
Қылмыс құрамының келесі бір маңызды элементі болып қылмыстың қылмыстың
Қылмыс құрамының объективтік жағы қылмыстың құқық
Пионтовский А.А. Курс советского уголовного право. Т. 2 Москва.
диспозициясында көрсетілген құқықтық әрекеттің сыртқы белгілерінің жиынтығы, яғни қылмыстық
Сонымен бірге қылмыстың объективтік жағы қоғамға қауіпті салдарды және
Қылмыстың объективті жағын сипаттағанда, қоғамдық қауіптілігін, өзіндік ерекшеліктерін, мәнін
Қылмыстық объективтік жағына жататын белгілер: әрекет немесе әрекетсіздік, қоғамға
Адамның әрекет немесе әрекетсіздігі кез келген қылмыс құрамының міндетті
Егер осы аталған белгілер қылмыстық құқық нормасының диспозициясында атап
Қылмыстық объективтік жағын жете түсінуіміз үшін осы жоғарыда аталған
1. Қоғамға қауіпті әрекет немесе әрекетсіздік.
Әрекет – бұл активті мінез-құлық. Қылмыстық кодексте қарастырылған қылмыстардың
Қылмыстық мінез-құлықтың нақты үлгісі әр түрлі болып келеді. Қылмыс
Адам әрекеті оның сыртқы еркінің көрінісі. Сондықтан ол саналы
Әрекетке адамның рефлекстік дене қозғалысы, сондай-ақ ауру адамның сандырақтау
Әрекет немесе әрекетсіздік осы жоғарыда аталған жағдайда жасалса, бұл
Егер күш көрсету арқылы қоғамға қауіпті әрекет жасалғанда, күш
Сондықтан тұлғаның қоғамға қауіпті әрекеттерді ұру арқылы жасауы қылмыстық
Психикалық мәжбүрлеу басқаша мәнге ие. Әрекетті психикалық мәжбүрлеу арқылы
Қылмыстық әрекетсіздік – бұл тұлғаның міндетті және мүмкін болатын
Әрекетсіздіктің енді бір тобын аралас әрекетсіздіктер құрайды. Мысалы, қоймашы
Активті әрекеттер жасауға міндеттейтін әр түрлі негіздер бар. Бұндай
Сонымен бірге кейбір әрекеттер келісім шартқа негізделуі мүмкін. Мысалы,
Әрекетсіздікке жауапқа тарту үшін тұлғаның әрекет ету мүкіндігінің болған,
Қылмыстық заң қылмыс құралын әрекетті немесе әрекетсіздік тікелей жасаумен
Қылмыстық салдар деп қылмыс құрамының объективті белгілеріне жататын
Әрбір қылмыстық әрекет немесе әрекетсіздік қылмыстық заңмен қорғалатын тұлғалардың,
Қол сұғу объектісіне келтірілген зиян әр түрлі үлгіде көрінуі
Қылмыстық нәтиже материалдық емес сипатқа да ие болуы ықтимал.
Заң шығарушы зиянды садарларды жазу кезінде әр түрлі техникалық
Жекелеген қылмыс құралдарында ауыр қылмыс салдарының пайда болуы жасалған
3. Себепті байланыс.
Материалды қылмыс жасау кезінде тұлға әрекеті немесе әрекетсіздігімен зиянды
Қазіргі қылмыстық құқықта зиянды салдар тұлғаға тек қана, егер
Әрекет пен зиянды нәтиже арасындағы себепші байланыс егер әрекет
Қылмыстық құқықта көптеген ғалымдар себепті байланысты философиялық категория негізінде
Қылмыстық нәтиже адам әрекетінің кездейсоқ салдары. Мысалы, адам
Зиянды салдар тұлғаның әрекетсіздігінен де пайда болуы мүмкін. Тұлғаның
4. Қылмыс құрамының объективті жағының факультативті белгілері.
Кез келген қылмыс белгілі бір уақытта, анықталған жағдайда
Сондықтан заң бұл белгілерді қылмыс құрамының маңызды белгілеріне жатқызады:
1. Уақыт. Мысалы, қылмыстық кодекстің баптарында ерекше бекітілген әскери
2. Кей жағдайларда қылмыс құралы белгілеріне қылмыс жасаған орын
3. Көп жағдайда қылмыстық нақты құрамының объективті жақ белгісі
4. Кей кезде қылмыс жасау кезінде белгілі бір қаруды
2.3 Қылмыстың субъективтік жағының түсінігі және белгілері
Қылмыстың субъективтік жағы – бұл тұлғаның жасаған әрекетіне және
Қылмыстың сыртқы жағын көрсететін объективтік жаққа қарағанда, қылмыстың субъективтік
Субъективтік жаққа кінә, қылмыстың мақсаты мен себебі жатады. Осы
Кінә - бұл қылмыс құрамының субъективтік жағының міндетті белгісі,
Қылмыстың себебі мен мақсаты кінәға қарағанда кейбір құралдарға міндетті
Қылмыстың субъективтік жағығ яғни қылмыс жасау себебі мен мақсатын,
Субъективтік жақтың белгілері қылмыстық заңда әр түрлі жағдайда қарастырылған.
Бір жағдайларда субъективтік жақтың белгілері заңның мәтінінде тікелей көрсетіледі.Мысалы,
Сондай-ақ көптеген жағдайларда қылмыстың субъективтік жағын сипаттайтын белгілер заңда
Қылмыстық субъективтік жағының мазмұнын зерттеуде Қазақстан Республикасының жоғарғы Сот
1993 жылғы 24-шілдедегі «Соттардың жаза бекіту кезіндегі заңдылықтарды бақылау
Қасақана жасалған қылмыс деп тікелей және жанама қасақаналықпен жасалған
Тікелей қасақаналықпен жасалған қылмыс деп егер тұлға қоғамдық қауіптілікті
Жанама қасақаналық деп егер тұлға өзінің әрекетінің немесе әрекетсіздігінің
Интеллектуалдық кезеңі тұлғаның әрекетінің немесе әрекетсіздігінің қоғамдық қауіптілігін сезіне
Ал өз әрекетінің немесе әрекетсіздігінің қоғамдық қауіптілігін сезінуі қасақаналықтың
Қылмыстың материалдық құрамындағы қасақаналыққа тұлғаның әрекетінің немесе әрекетсіздігінің қоғамға
Қоғамға қауіпті салдардың туындауын тілеуі немесе саналы түрде қауіпті
Тікелей қасақаналықтың интеллектуалдық кезеңіне тұлғаның жасаған әрекетінің (әрекетсіздігінің) қоғамдық
Тікелей қасақаналықтың ерікті кезеңіне қоғамға қауіпті салдардың туындауын қалауы
а) Қоғамдық қауіпті салдар кінәлінің әрекетінің соңғы мақсаты болуы
б) Қоғамдық қауіпті салдар кінәліге аралық мақсат болуы
в) Зиянды салдар кінәлі үшін соңғы мақсатқа жетудегі белгілі
Тұлғаның әрекетінің немесе әрекетсіздігінің қоғамға қауіпті екенін сезінуі интеллектуалдық
Сонымен қатар жанама қасақаналық қылмысқа қол сұғушылықта және қылмысқа
Қылмыстық Кодексте қасақаналықтың тікелей және жанама түрлеріне ғана анықтама
Қылмыстық құқық теориясында және соттық практикада қасақаналықтың басқа да
Алдын ала ойластырылған қасақаналық деп қылмыс жасау ниетінің туындауымен
Кінәлінің қоғамдық қауіпті салдары алдын ала сезінуінің нақтылығына байланысы
Анықталған қасақаналықта кінәлі тұлға дәл, нақты анықтаған қоғамдық қауіпті
Жай анықталған қасақанлықта кінәлі өз әрекетінің нәтижесінде бір нақты
Альтернативті анықталған екі немесе бірнеше нақты анықталған қоғамға қауіпті
Анықталмаған қасақаналықта кінәлі өз әрекетінен қандай да бір қоғамға
Абайсыздық - өз алдына кінәнің бір түрі. Қасақаналық кінәға
Қылмыстық абайсыздықта қоғамдық қауіпті зиянды салдар туындаған жағдайда ғана
Қылмыстық кодекстің 21-бабы мен 1-тармақшасында өз-өзіне сенімділікпен немесе ұқыпсыздықпен
Өз-өзіне сенімділікпен жасалған қылмыс деп егер тұлға өзінің әрекетінің
Қасақаналық әрқашанда нақты сипатқа ие. Бұнда кінәлі өзінің нақты
Қылмыстық кодекстің 21-бабының 3-тармақшасына сәйкес, егер тұлға әрекет
Кінәнің басқа түрлерінен –қасақаналық және өз-өзіне сенімділіктен ұқыпсыздық тұлғаның
Ұқыпсыздықтың ерікті кезеңі екі белгімен сипатталады:
1 Тұлға әрекет немесе әрекетсіздігінің қоғамға қауіпті салдар тудыратынын
2 Тұлға әрекет немесе әрекетсіздігінің қоғамға қауіпті салдар әкелетінін
Ұқыпсыздық объективті критериінде тұлға өз әрекетінен қоғамға қауіпті салдар
Объективті критерий тұлғаның жекелеген ерекшеліктері және тұлғаның әрекетінен зиянды
Субъективті критерий әрбір нақты жағдайдағы тұлғаның жекелеген ерекшеліктеріне көңіл
Тұлғаның әрекет немесе әрекетсіздігінің – қоғамға қауіпті салдардың туындайтынын
Тұлғаның жасына, біліміне, мамандығына, өмірлік тәжірибесіне, жұмыс стажына және
Субъективті критериді қарастырмастан бұрын жасалған әрекеттің объективті критериінің бар-жоғын
Қылмыстық ұқыпсыздықты (бақытсыз) оқиғадан, кінәсіз зиян келтіруден ажырата білу
Қылмыстық кодекстің 23-бап 1-тармақшасында кінәсіз жасалған деп егер тұлғаның
Міне, біз кінәнің қасақана және абайсыз жасалатынын білдік және
Қылмыстық заңмен қарастырылған бірқатар қылмыстардың субъективтік жағы тек қана
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексінің 22-бабы кінәнің қос түрін қасақана
Арнайы ережелерді бұзумен байланысты кінәнің қос түрінде қасақаналық ережені
2.4. Кінә, қылмыс себебі мен мақсатының маңызы
Қылмыстық құқықтағы маңызды қағидалардың бірі – жауапкершілікті тек кінә
Кінә - бұл тұлғаның қоғамдық қауіпті әрекет жасауда және
Қылмысты жасаудағы кінә - оьъективтік шындықтың фактісі. Сот субъектінің
Кінә - бұл тек психикалық түсінік емес, сонымен бірге
Сана (интелектуалдық кезең) және ерік (ерікті кезең) жиынтығы кінәні
Интелектуалдық кезең мен ерікті кезеңнің әр түрлі ара қатынасы
Жоғарыда айтып кеткендей қылмыстық заңда кінәнің негізгіекі үлгісі көрсетілген:
Қасақаналық үлгі тікелей және жанама болып екіге бөлінеді: Абайсыздық
Қасақана жасалған қылмыстар абайсыздықта жасалған қылмыстарға қарағанда қоғамға аса
Қылмыстық субъективтік жағы кінәліліккебайланысты сұрақтармен ғана шектеліп қоймайды. Қылмысты
Тұлғның психикалық жағдайын сипаттайтын екі негізгі кезеңге, яғни интелектуалдық
Қылмыс себебі – тұлғаның қылмыс жасау кезінде басшылыққа алатын
Қылмыстың себебі әр түрлі болуы мүмкін.
Қылмыстық заңда және соттық-тергеу практикасында жиі кездесетін себептерді төмендегідей
Саяси сипаттағы себеп. Бұнда біздің мемлекетімізге, оның зайырлығына немесе
Өзгермейтін себептер – бұл өзіншілдіктің әр түрлі үлгілері. Мысалы,
Осы жоғарыда аталған екі себепке де жатпайтын басқа себептер.
Заңда себеп нақты қылмыс құрамының міндетті белгісі деп қарастырылса,
Егер себеп қылмыс құрамының міндетті белгісіне жатпаса, онда ол
Қылмыстық Кодекстің бірқатар баптарында себеп квалафикациялауға тікелей қатысты белгі
Қылмыс мақсаты – бұл тұлғаның зиянды әрекет жасау арқылы
Қылмыстық кодекстің бірқатар баптарында мақсат қылмыс құрамының міндетті белгісі
Кейбір қылмыс құрамында мақсат қылмысты квалификациялау белгісі ретінде қарастырылады.
Қасақаналық бағыты кінәлінің қылмыс жасау кезіндегі мақсатымен анықталады. Мақсатты
Себеп пен мақсат өзара байланысты түсініктер. Себеппен тұлғаның мақсаты
Себеп адамның осы және басқа да әрекеттерді не үшін
2.4. Қате және оның түрлері
Адамның қылмыс жасаудағы ойлау процесі көп үлгілі және күрделі.
Қазақстан Республикасының қылмыстық заңында қателіктер жөніндегі мәселелерді шешетін арнайы
Қателік – тұлғаның психикалық қатынасының арнайы формасы болып табылады.
Қателік – бұл тұлғаның жасаған әрекетінің заңдық ерекшіліктері мен
Объективті шарттарға қылмыс жасалған жағдай уақыт және басқа да
Қылмыстық құқық теориясында қателікті екіге бөледі: заңдық және фактілік.
Заңдылық қателік – тұлғаның өз әрекетінің құқықтық салдарын және
Заңдық қателіктің бір түрі тұлғаның жаза жүктемейтін әрекет
Заңдық қателіктің басқа бір түрі тұлғаның өз жасаған әрекетінің
Фактілік қателік – тұлғаның әрекетінің фактілік жағдайларын дұрыс пайымдамауы.
Осыған байланысты фактілік қателіктің келесі түрлерін бөліп қарастыруға болады.
Объектідегі қателік – бұл тұлғаның өзінің адасуы салдарынан өзінің
Объектідегі қателікті жәбірленушінің жеке бас қателігінен ажырата білу керек.
Объектідегі қателіктер кейбір ерекшеліктерге ие. Олар, фактілі түрде жасалған
Тұлғаның қылмыс құрамының объективтік жағындағы белгілердің өз әрекетіндегі сипатын
Әрекет сипатындағы қателіктердің әртүрлігіне қылмыс жасау қаражатындағы қателіктерде қатысты.
Қолданылған қаражат қателігі керісінше нәтижеге әкелуі де мүмкін. Бұнда
ІІІ Қылмыстың субъектісінің белгілері
3.1. Қылмыс субъектісінің ұғымы және белгілері
Қылмыстық құқық бойынша қылмыс субъектісіне қылмыс жасау кезінде қылмыстық
Қылмыстық кодексінің 14 – бап 2 – тармағына сәйкес
Қылмыстың субъектісі болып тек қана физикалық тұлға, яғни адам
Қылмыстық кодекстің 14 – бабының 1 – тармақшасында айтылған
Қылмыстың субъектісіне физикалық тұлғаларды ғана тану, қылмыстың субъектісіне заңды
Қылмыс субъектісінің өажетті белгілерінің бірі – тұлғаның есі дұрыстығы.
Есі дұрыстық – бұл қылмыстық заңмен қарастырылған қоғамдық қауіпті
Есі дұрыстық қылмыстық жауапкершілік және жазаға тартудың қажетті шарты
Келесі қылмыс субъектісінің міндетті белгісі болып, физикалық тұлғаның қылмыстық
Есі дұрыстық пен физикалық тұлғаның жасы қылмыс субъектісінің жалпы
Қылмыс субъектілерін сипаттауда оның жауапкершілігін анықтау және жаза тағайындауда
Қылмыс тұлғасының белгілері: әлеуметтік байлықтағы (саяси, еңбектік, жанұялық және
Қылмыс тұлғасының осы аталған барлық белгілерінің қылмыс субъектісіне қатысты
Енді осы аталған қылмыс субъектісінің екі белгісіне толығырақ тоқтала
Қоғамға қауіпті
Есі дұрыс еместік – бұл тұлғаның қоғамға қауіпті әрекет
Есі дұрыс еместік түсінігі және оның белгілері қылмыстық кодекстің
Тұлғаны есі дұрыс деп тану үшін жоғарыда айтылған екі
Медициналық критерия психикалық әрекеттің бұзылуының төрт ауруының біреуінің болуын
Созылмалы ауру – бұл емделуі қиын психикалық ауру, өте
Уақытша психикалық бұзылуға жататындар уақытша сипатқа ие және толық
Кем ақылдылық – бұл туа пайда болатын немесе өте
Кем ақылдылық тұлғалық жұмыс әстемеуінен және өз қылықтарын дұрыс
Басқа да психикалық аурулар – жоғарыда айтылған психикалық ауру
Заңдылық (психикалық) критерияда есі дұрыс еместіктің екі белгісі бар:
Интелектуальдық белгі – бұл тұлғаның сана-сезімінің дұрыс еместігінен көрінеді,
Еріктілік белгісі тұлғаның өз әрекеттерін (әрекетсіздігін) басқара алмауы. Осы
Адамның еркі оның ой санасымен тығыз байланысты. Тұлға өз
Тұлғаның нақты қоғамға қауіпті әрекеи жасау кезінде есі дұрыс
Соттың – психикалық сараптама анықтама, тергеу органдары және сот
Соттық – психикалық сараптама Қылмыстық іс жүргізу кодексі және
Есі дұрыс емес жағдайында қоғамға қауіпті әрекет жасаған тұлға
Қылмыстық заң бойынша субъектісіне қылмыс жасау кезінде қылмыстық заңда
Қылмыс субъектісінің белгісіне қылмыс жасаған физикалық тұлғаның есі дұрыстығымен
Қылмыс субъектілерін сипаттауда оның жауапкершілігін анықтау және жаза тағайындау
Заңды қылмыстық жауапкершілікке тартудың жас белгілерінің екі шегі көрсетілген.
Он төрт жасқа дейінгі тұлғалардың қылмыстық құрамы бар әрекетті
Кәмілеттік жасқа толмаған тұлғалар қылмыс жасаған уақытта олардың жасы
Ал егер қылмыс жасау кезінде жасөспірімнің психикалық ауру екені
Кәмелетке толмаған тұлғаға жаза бекітудің жалпы бастамасынан басқа жаза
3.2. Қылмыстық арнайы субъектісі.
Қылмыстық заңның қарастыруы бойынша қылмыс субъектісі болып, тек қана
Қылмыстың арнайы субъектісі дегеніміз бұл субъектілердің жалпы белгілерімен қатар
Арнайы субъектілерге қылмыстық жауапкершілік қарастырушы қылмыс құралы арнайы субъектілері
Қылмыстық кодекстің ерекше бөлімінің барлық тарауларында арнайы субъектілі құрал
Көптеген мемлекеттік қызметке қарсы қылмыстар және әскери қылмыстардың субъектілері
Арнайы субъектілері болып тек қана қылмыстың орындаушылары танылады. Ал
Арнайы субъекті белгілері көптеген жағдайларда тікелей көрсетіледі (345, 350
Бұл арнайы субъектілер белгілерін бекіту қылмыстық жауапкершілік сұрағын шешу
Арнайы субъектілердің белгілері болып кейбір жағдайларда қылмыс жасау жағдайы
Арнайы субъектілердің белгілері қарастырылмайтын кезде қылмыс құрамының жалпы белгілерімен
Арнайы субъектілердің көптеген белгілері қылмыстық кодекстің баптарында жасырын және
Арнайы субъектінің белгілері әр түрлі болып келеді. Арнайы субъектілердің
Қорытынды
Осы «Қылмыс құрамы туралы» жазылған дипломдық жұмысымды қорытатын болсам.
Бақытымызға орай, Қазақстан Республикасы егемендігін тәуелсіздігін алып, конституциямен демократиялық,
Осыған байланысты кеш те болса «Желтоқсан оқиғасының» құрбандары қылмыс
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Нормативтік құқықтық актілер
Қазақстан Республикасының Конституциясы 30.08.1995ж. (өзгертулер мен толықтырулар 07.10.98ж.) Алматы:
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі 16.07.1997ж. (өзгертулер мен толықтырулар 1.06.2003
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексіне өзгертулер мен толықтырулар енгізілген (31.05.2002
Арнайы әдебиеттер
Поленов Г.Ф. Уголовное право Республики Казахстан, общая часть, «Әділет
Советское Уголовное право, общая часть. 1988
Алексеев С.С. Теория государства и право. Москва, 1996
Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық, ерекше бөлім. Алматы «Жеті -
Уголовное право Республики Казахстан, учебник. Алматы «Жеті - Жарғы»,
Основы государства и право. учеб. пос. Алматы «Жеті -
Плонтовский А.А. Курс советского уголовного право. Т.2. Москва, 1970
Ағыбаев А.Н. Қылмыстық құқық. Алматы «Жеті - Жарғы», 1999
Кузнецов Н. Ф Преступление преступника Москва 1969
Қылмыстық құқық Жалпы бөлім Москва Инфра. М-Норма 1997
Филиминов Понятия и цель наказния, новое уголовное право РФ,
Лейкина Н.С Личность преступленика и уголовная ответстветственность Ленинград 1968
Дагель П.С Учение о личности преступника в советском уголовном
Уголовное право Республики Казахстан. Особенная часть. Учебник / Под
Уголовное право Республики Казахстан. Особенная часть. Учебник / Под
Баспа материалдары
Сот жаршысы Әділ іс ақталады №1 1996
Листюкин А.Б Государства и право Юридическая техника и
Заң газеті Дияров Н Тура билік тұғырында №9
Қоғам және қылмыс Республикалық апталық газет №8 2001
Правовой вестник, Незаконные действие органов ведущих уголовный процесс №9
Заң газеті Сәбікенов Г Сәбікенова С Заң терминдері мен
Орысша-қазақша сөздік 1-2 томдар Алматы 1998
Вестник Верховного суда Республики Казахстан 1994
Н.Ф.Кузнецова. Преступление преступника. Москва 1969. С 66-67
Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім. Москва ИНФРА – М –
Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім. Алматы. «Жеті-Жарғы», 1998 №11.12 тарау.
Қылмыс объектісі туралы айта отырып ол объектінің қылмыс құрамының
В.Д.Филимонов. Понятие и цель наказания, новое уголовное право РФ.
Философиялық сөздік М.1980, 268-бет.
Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексі. Жалпы бөлім. Алматы, «Жеті-Жарғы», 1998,
Пионтовский А.А. Курс советского уголовного право. Т. 2 Москва.
Қылмыстық құқық. Жалпы Бөлім, Алматы. Жеті жарғы, 1998 145-б.
Вестник Верховного суда Республики Казахстан 1994 №1. С 49
Дагель П.С, Котов Д.П Субъективная сторона преступления и ее
Н.С.Лейкина. Личность преступника и уголовная ответственность. Ленинград, 1968. С
Ескертпе – 1. Қазақстан Республикасы Қылмыстық Кодексі 175 –
Вестник Верховного суда РК №2 1993 С 55
Заңды тұлғаларды қылмыстық жауапкершілікке тарту АҚШ-та, Англияда, Францияда және
Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодекісі – Алматы, жеті жарғы, 1999.
Қылмыстық құқық. Жалпы бөлім, Алматы «Жеті-Жарғы», 1998, 22 –
ҚК-тің 13 тарауындағы үш құрамның ғана субъектілері лауазымды тұлғалар
1
3