Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім Министрлігі
Ө.А. Байқоңыров атындағы Жезқазған Университеті
Реферат
Тақырып: «Қазақ – жоңғар қатынастары»
Орындаған: Байжанов Ж.
Қабылдаған: Үржанов А.
Жезқазған 2007
Жоспар
Кіріспе..................................................................................................................3-4
I - тарау. Жоңғар мемлекетінің құрылуы
1.1 Жоңғар мемлекетінің құрылуы........................................................................5
1.2 Жоңғар шапқыншылығы..................................................................................6
1.3 «Ақтабан шұбырынды» жылдар...................................................................7-8
1.4 Қазақтардың жоңғарларға қарсы азаттық күресі......................................8-12
1.5 Жоңғар мемлекетінің тарих сахнасынан кетуі.............................................13
Қорытынды.....................................................................................................14-15
Пайдаланылған әдебиеттер.........................................................................16
Кіріспе
Жоңғарлар мен қазақтардың әскери қарым –
Кейбір мәліметтер бойынша, Шыңғысхан армиясы «сол
Жоңғарлар өз дәуірінде Ұлы Қытай қабырғасы
Отандарын тастап шыққан жоңғарлардың бір бөлігі
Жоңғарлар мен қазақтар ұдайы жауығып, ылғи
Қазақтар мен жоңғарлардың ылғи қырғи қабақ
Қазақ хандығы құрылған уақытпен бір мезгілде
1.1 Қазақ жерінде біртұтас бір иелікке
XVII ғасырдың бірінші жартысында ойраттар мен
Қазақ және ойрат әміршілерінің арасында жайылымдық
1.2 Қазақ-жоңғар қатынастары, әсіресе Батур-қоңтайшы
Жан-жақты әскери дайындығы бар және шабуыл
1718 жылы Тәуке хан өліп, билік
1.3 Ренаттың көмегімен зеңбірек атыс жарақтарын
1723 жылы көктемінде қазақ жерін бет
Сөйтіп, Алатау баурайын жайлаған қаннен –
Мұнан үш жүз жылға жуық уақыт
1.4 Ақтабан шұбырындыда ауа көшкен жұрт
Жаппай босу, аштық, елді, жерді сағыну
1729 жылы көктемде Балқаш көлінің маңында
Осы тұста Тәуке ханның баласы үлкен
Аңырақайдағы жеңіліске ұшырағанына қарамастан жоңғар мемлекетінің
1739-1740 жылдардың қысында ойрат әскерлері оңтүстіктен,
Еділ өзенінің бойында қалмақтар мен башқұрттар
1742 жылы 20 тамызда Ор қаласында
1745 жылы Жоңғар мемлекетінің ханы Қалдан
Абылай бұл жорықта қазақ әскерлерін үш
Екінші қолды Жәнібек батыр басқарды. Ол
Үшінші, негізгі қолды Абылайдың өзі басқарды.
Жоңғар әскерін басқарған Қалдан Сереннің ортаншы
Цэван Доржи өзінің ауыр қолымен Абылай
Бұл соғыс екі айға созылды. Қазақ
Келісім бойынша Созақ, Сайрам, Манкент, Шымкент
Қазақ жерін қалмақтардан біржолата тазарту мақсатымен
1.5 1755 жылы Давациге қарсы шыққан
Цинь империясының түпкі мақсатын сезген Әмірсана
1761 жылы Жоңғария аумағында Цинь империясының
Жоңғар патшалығын жойғаннан кейін Орта жүз
Қорытынды
Қазақ халқының жоңғар басқыншыларына қарсы Отан
Бәрінен бұрын қазақ даласындағы XYIII ғасырдың
Шведтер мен пруссактарды жеңгеніне мәз болған
Ол екі арада шыңғысхандық ширақтықпен батыс
Дәл жартысы майдан далаларында жер жастанған
Әр халықтың өз Отан соғысы болған,
Сонымен қорыта айтар болсақ, қазақ хандығының
Үш жүздің басын біріктіріп, жоңғар басқыншыларын
Төле, Қазыбек, Әйтеке сияқты қара қылды
Дегенмен, екі ғасырға созылған қазақ –
Пайдаланылған әдебиеттер
Ч. Мусин /Қазақстан тарихы/
Оқулық, 3-ші басылым. Алматы, 2005
«Қазақстан тарихы очерктер»
Алматы, «ДӘУІР» баспасы 1994
Е. Аққошқаров /Қазақ тарихынан/
Алматы, Жалын 1997
Әбдіжапар Әбдәкімұлы
Алматы, ЖШС «Қазақстан» баспа үйі 2005
Қ. Рыспаев /Қазақстан тарихы/
Алматы, 1994