Қазақстан Республикасы білім және ғылым министірлігі
Тұран колледжі
«Салық және салық салу» пәні
Курстық жұмыс
Тақырыбы:Сақтандыру ұйымдарына салынатын салық
Орындаған:
Қабылдаған:
Астана 2008
Мазмұны
Кіріспе..................................................................................................................3-4
1. САЛЫҚТАР ЖӘНЕ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.1Салық ұғымы және оның әлеуметтік-экономикалық мәні..........................5-7
1.2 Қазақстан Республикасындағы салықтың түрлері ...................................8-11
1.3 Қазақстан Республикасындағы салық алуды ұйымдастыру..................12-14
2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМДАРЫНА САЛЫҚ САЛУ
2.1Қазақстан Республикасындағы сақтандыру ұйымдарының қызметін
2.2 Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына салық салу объектісі.....21-25
2.3 Сақтандыру (қайта сақтандыру) - ұйымдарына салық салмау
Қорытынды ........................................................................................................28
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі...............................................................29-30
Кіріспе
Алдымен жұмысымның кіріспе бөлігіне шолу жасағаным, өзім жазған
Рыноктық экономиканы басқарудың неғұрлым тиімді нысандарының бірі мемлекетті
Елбасының Қазақстан халқына Жолдауында тиімді осы заманғы мемлекеттік
Бұл мемлекеттік басқарудың жүйелі болуын, басқарудың әр бір
Бюджетаралық қатынастар мен елдің бюджеттік салықтық саясатын жүзеге
Курыстық жұмыстың мақсаты Қазақстан Республикасының салық жүйесіндегі сақтандыру
Осы мақсатқа сәйкес курыстық жұмыста келесі тапсырмалар қойылып,
Сақтандыру ұйымдарын салық салудың негізгі этаптары қаралады;
Сақтандыру ұйымдарын салық салудың құрылымына тоқталынады.
Ақпараттық және құқықтық қамтамасыз ету ретінде курыстық жұмысқа
Жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі тараудан, қорытындыдан, қолданылған әдебиеттер
І. САЛЫҚТАР ЖӘНЕ САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ
1.1 Салық ұғымы және оның әлеуметтік- экономикалық мәні
Ұйымдық–құқықтық жағынан салықтар бұл мемлекет біржақты тәртіппен
Салықтардың экономикалық мәні өзінің функциялары мен
Салықтар қаржының бастапқы категориясы болып табылады.
Салықтар мемлекетпен бірге пайда болды және мемлекеттің өмір
Салықтар барлық елдерде олардың қоғамдық-экономикалық
Салықтарда ежелден салық жүктемесін (салық ауыртпалығын)
пайда (алынған игіліктер) қағидаты;
«қайыр көрсету» (төлем қабілеттілігі) қағидаты.
Алынған игіліктерге және төлем қабілеттілігіне салық салудың
Салықты ұтымды ұйымдастырудың классикалық қағидаттарын
1)салық салық төлеушінің әрқайсысының табысына сәйкес
2)салықтың мөлшері мен оны төлеу мерзімі алдын ала
3)әрбір салық салық төлеуші үшін неғұрлым қолайлы уақытта
4)салықты алудың шығындары өте аз болуы тиіс (үнем
Бұл қағидаттарды пайдалану салық салуда зорлық-зомбылықты
Салық салудың қазіргі қағидаттары мыналарға саяды:
1. Салық салудағы әділдік қағидаты екі аспектіде қарастырылады:
а) «деңгейлес теңдікке» жету салық төлеушілердің табыстарына
ә) «сатылас теңдікті» сақтау–жеке тұлғалардың табыстарына
2. Қарапайымдылық қағидаты. Салық механизмі салық төлеушіге
3.Салықтардың анықтығы-алдын ала белгіленген шарттар мен
4.Жеңілдіктердің аз саны жеңілдіктер құндық үйлесімдерді
5.Салық салудың экономикалық бейтараптылығы. Салықтар экономика-ның
6. Экономикалық қатынастар бойыншаосы
Қазақстанның салық
Салық төлеуші салық заңнамасына сәйкес
1.2 Қазақстан Республикасындағы салық түрлері
Әлеуметтік салық-заңды тұлғалардың бюджетке төлейтін салықтарының бірі. Оның
Әлеуметтік салық салу объектісіне, яғни еңбекақы төлеу қорына
Заңды тұлғалардан алынатын табыс салығы.
Есепті жылда жылда салық салынатын табыстары бар заңды
Әрбір салық төлеуші салық салынатын табысты анықтау үшін,
Кәсіпорынның жылдық табысына, яғни жыл бойы кіріс еткен
Салық салынатын табыстардың және одан шегерілетін шегерімдер мен
Салық төлеуші кәсіпорын тиісті салық органына «заңды
Тұрақты айырмашылықтың пайда болу себебі, бухгалтерлік табысты анықтау
валюталық шоттармен шетел валютасы бойынша туындаған бағамдық айырмашылық:
бюджетке төленетін айыппұл ықпалшалары (санкциясы);
кәсіпкерлікпен байланысты емес шығындар;
Қазақстан Республикасы Үкіметі белгілеген шектен артық мөлшерде төленген
Уақытша айырмашылықтың пайда болу себебі есеп беретін кезеңде
Уақытша айырмашылық мыналардың нәтижесінде пайда болады:
-бухгалтерлік есеппен салық есебінде табыстар мен шығындарды мойындау
-бухгалтерлік есеп пен салық есебінде амортизациялық айырымды есептегенде
-негізгі құралдарды бухгалтерлік есептен шығару мен салықтық есепте
Бухгалтерлік және салық есептерінің талаптарындағы өзгешеліктер нәтижесінде пайда
Қосылған құнға салынатын салық .
Қосылған құнға салынатын салық тауарларды өндіру, жұмысты
Жеке тұлғалардан ұсталатын табыс салығы.
Есепті жыл бойы салық салынатын табысқа ие болған
Жеке тұлғалардың мүліктік табысына тек қана активтің келесі
Табыс салығының мөлшерін ай сайын бір қалыпты ұстау
Акциздік салық дегеніміз- сатылатын тауардың бағасына қосылатын, сатып
Қазақстан Республикасы аумағында акцизделуге жататын тауарларды өндіретін
1.3 Қазақстан Республикасында салық алуды ұйымдастыру
Салық салуды ұйымдастыру салық қатынастары нысандарының элементтерін, яғни
Қазақстан Республикасының қазіргі салық эжүйесі салықтарды құру мен
Негізгі салық элементтеріне мыналар жатады: салық субъектісі ,
Салық субъектісі немесе салық төлеуші. Ол – салықты
Салық салынушылар-нақты салық ауыртпалығы (салық жүктемесі) түсетін жеке
Салық механизмінің элементтері
1 кесте
Салық салу
қағидаттары
Салық
элементтері
Салық
Механизмі
Ақпаратты
қамтамасыз
ету
Салықтардың
алудың әдістері
Салық базасы. Салық базасы – салық салу объекктісі
Салықтың негізгі базасы мыналар болып табылады:
Табысқа салынатын салық. Бұған корпорациялық табыс салығы мен
Тауарларға салынатын салықтар. Олар қосылған құнға салынатын салықтардың,
Капиталға салынатын салық. Оған жер салығы, мүлікке салынатын
Салық өлшемі-есеп-қисап үшін белгіленген салық объектісін өлшеу бірлігі
Салық мөлшерлемесі. Салық мөлшерлемесе салық базасының өлшем бірлігіне
Салық салу практикасында мөлшерлемелердің мынадай түрлерін ажыратады: тұрақты
Прогрессивті салық мөлшерлемесі. Бұл жағдайда прогресивті салық мөлшерлемесі
Регрессивті салық мөлшерлемесі. Олар табыстың өсуіне қарай төмендейді
Салық кезеңі. Жекелеген салықтар мен басқа да міндетті
2. ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ САҚТАНДЫРУ ҰЙЫМДАРЫНА САЛЫҚ САЛУ
2.1 Қазақстан Республикасындағы сақтандыру (қайта сақтандыру)
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының ұйымдық-құқықтық формалары. Халықаралық тәжірибеге
Меншік құқығына қарай - жеке, акционерлік (корпоративтік), мемлекеттік,
Орындайтын операцияларының сипатына
Қызмет көрсету аймағына қарай - жергілікті, аймақтық, ұлттық,
Жарғылық капитал көлеміне қарай - шағын, орта және
Жеке сақтандыруды ұйымдастырудын айрықша формасы
Қазақстан Республикасындағы сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының ұйымдық-құқықтық формалары
Акционерлік қоғам - «Сақтандыру туралы» заңның 26-бабына сәйкес
Өзара сақтандыру қоғамы - бұл құрылтайшылардың үлестеріне сәйкес
Жарғылық капитал - сақтандыру және қайта сақтандыру ұйымының
«жалпы сақтандыру» саласы бойынша -
«өмірді сақтандыру» саласы бойынша -
Егер сақтандыру компаниясы сонымен қатар қайта сақтандырумен айналысатын
Лицензия беру кезінде сақтандыру компаниясы әрбір лицензияланатын сақтандыру
Жаңадан құрылатын қайта сақтандыру ұйымы үшін минималды жарғылық
2004 жылдың 21-тамызына дейін кызмет еткен сақтандыру (қайта
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметін басқару принциптері:
Басқару органдары - Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы міндетті
директорлар кеңесі - басқару органы;
басқарма - атқарушы орган;
ревизиялык комиссия — бақылау органы.
Қосымша қызмет түрлері :
Сақтандырушы (сақтандыру және қайта сактандыру ұйымы) сақтандыру (негізгі)
құзыретті органның қабылдаған нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес нвестициялық қызмет;
жинақтаушы сақтандыру келісімімен қарастырылған сомада сақтанушыларға несиелер беру;
сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының қызметін автоматтандыру үшін
сақтандыру және сақтандыру қызметі туралы арнайы әдебиеттерді сату;
сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарының меншігіндегі мүлікті сату
сақтандыру қызметімен байланысты сұрақтар бойынша кеңестер
беру;
сақтандыру (қайта сактандыру) саласындағы мамандардың
сақтандыру агенті ретінде делдалдық қызмет көрсету;
сақтандыру саласында ғылыми-зерттеушілік жұмыстар жүргізу.
Сақтандыру салалары мен кластарын біріктіру - Қазақстан Республикасында
«Жалпы сақтандыру» саласындағы сақтандыру қызметі, біріншіден, «өмірді сақтандыру»
«Өмірді сақтандыру» саласындағы сақтандыру қызметі, біріншіден, «жалпы сақтандыру»
Бірлесіп сақтандыру қызметі - Бірлесіп сақтандыру барысында сақтандыру
Бірлесіп сақтандыруға лицензиясында сақтандыру класы көрсетілмеген сактандыру ұйымы
Қайта сақтандыру кызметі - Қазақстан Республикасының территориясында қайта
«Жалпы сақтандыру» саласы бойынша немесе «өмірді сақтандыру» саласы
Лицензия негізінде тек қайта сақтандыру кызметімен ғана айналысатын
Трансшегаралық сақтандыру (қайта сақтандыру) – Сақтандыру сыйақысы шет
Сақтандыру (кайта сақтандыру) ұйымының өзі қайта сақтандыруға қабылдаған
Лицензиясыз қызмет етуге тыйым салу - Құзыретті мемлекеттік
өз атынан сақтандыру, қайта сақтандыру қызметін жүзеге асыруға,
өз атынан сақтандыру, қайта сақтандыру қызметін
ҚР бейрезиденттерінің қатысуымеи қызмет ететін сактандыру (қайта сақтандыру)
Қазақстан Республикасының бейрезиденттерінің қатысуымен қызмет ететін сақтандыру (қайта
Орналастырылған акцияларының (артықшылықты және сатып алынған акцияларды шегеріп
ҚР бейрезиденттері;
жарғылық капиталға қатысу
ҚР бейрезиденттері бағалы
Қазақстан Республикасы бейрезиденттерінің қатысуымен сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы
Қазақстан Республикасы бейрезидентінің;
Акцияларының (құрылтайшылардың бастапқы жарналарының) 50%-дан
Қазақстан Республикасы бейрезиденттерінің бағалы қағаздарының номиналды иелері болып
2.2 Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына салық салу объектісі
Салық салу объектісі: Сақтанушылар мен қайта сақтанушылардан салық
Сақтандыру қызметінің мынадай кіріс түрлері:
қайта сақтандыру шарттары бойынша алуға жататын (алынған) комиссиялық
инвестициялық кірістер, сондай-ақ сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының
сақтандыру (қайта сақтандыру) шартына байланысты дебиторлық және
қайта сақтандыру шартына сәйкес сақтандыру жағдайын реттеу жөніндегі
сақтандыру(қайта сақтандыру) шарттары бойынша үшінші тұлғалардан суброгация (регресс)
2002 жылғы 1 қаңтарға дейін қолданылған Қазақстан Республикасының
жинақтаушы сақтандыру шарттары
шығыстары 2002 жылғы 1 қаңтарға дейін
сақтандыру төлемдеріне кепілдік беру
табылатын сақтандыру ұйымдарына беретін өтемақы төлемдері сақтандыру (қайта
өзге қызметтен алуға жататын (алынған) жиынтық жылдық кіріс
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының өзге қызмет бойынша шегерімге
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйьмдарының табыстары мен шығыстарының есебі.
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары салық салу мақсатында сақтандыру
Корпорациялық табыс салығының ставкалары
1. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру)
1) жинақтаушы емес сақтандыру (қайта сақгандыру бойынша -
2) аннуитеттік сақтандыруды қоспаған жинақтаушы
3) аннуитеттік сақтандыру бойынша – алынуға тиіс (алынған)
2. Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары салық кезеңі
Корпорациялық табыс салығы бойынша декларация және есеп айырысу
1.Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандыру сыйлықақылары түріндегі табыстар
Кірістер бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары аванстық төлем
2. Салық кезеңінің қорытындысы бойынша сақтандыру (қайта сақтандыру)
3. Түпкілікті есеп айырысу мен корпорациялық табыс салығын
Корпорацияльқ табыс салығын төлеу мерзімдері
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары сақтандыру (қайта сақтандыру) шарттары
Салық кезеңі ішінде алынуға жататын
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымы сақтандыру (қайта сақтандыру) келісімшарты
жинақтаушы емес сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша сақтандыру
жинақтаушы сақтандыру (қайта сақтандыру) бойынша,
аннуитеттік сақтандыруды қоспағандағы сақтандыру сый-
ақысы сомасынан алынуға (алынған) жататын екі пайыз;
аннуитеттік сақтандыру бойынша—сақтандыру сыйақы сомасынан алынуға (алынған) жататын
өзара сақтандыру бойынша - сақтандыру сыйақысының сомасынан алынуға
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымымен салық кезеңі ішінде басқа
Сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдары келісімшарт бойынша сақтандыру сыйақысы
2.3 Сақтандыру (қайта сақтандыру) - ұйымдарына салық салмау
Сақтандыру және қайта сақтандыру қызметін жүзеге асыратын сақтандыру
қайта сақтандыру келісімшарты бойынша алуға (алынған) жататын комиссиялық
инвестициялық табыстар, сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымының активтерді
сақтандыру (қайта сақтандыру)
қайта сақтандыру келісімшартына сәйкес сақтандыру жағдайын реттеу бойынша
сақтандыру (қайта сақтандыру) келісімшарты бойынша
2002 жылдың 1 қаңтарына дейін қолданыста болған, Қазақстан
жинақты сақтандыру келісімшарты бойынша сақтандырушыға берілген қарыздардан түсетін
2002 жылдың 1 каңтарына дейін қолданыста болған Қазақстан
күшпен жойылған сақтандыру
орналастыру кезінде эмитентпен (ақша шығарушы) алынған, меншікті акциялардың
Салық кодексінің 115-бабының 1-тармағында көрсетілмеген, басқа қызметтен алынуға
Қортынды
Мемлекеттің салықтық құқығы миллиондаған қатысушылары бар, әлеуметтік-экономикалық маңызы
Осындай жәйттер және мемлекеттің қаржылық іргетасын қалыптастыратын салықтық
Бүгінде, Қазақстанда сақтандыру және қайта сақтандыру қызметін
Сонымен бірге сақтандыру (қайта сақтандыру) ұйымдарына салық салу
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
«Бюджетке түсетін
Салық бойынша
Бюджетке заңды
Бюджетке заңды
Қазақстан Республикасының « Бюджетке
Асқарова Э.Р. «Салық салудан
Байдүйсенов А.Д. «Қазақстанның салық
Галкин.В.Ю. Шаруашылық жүргізудің жаңа әдістері:
Зейнелгабдин. А.Б. Қаржы жүйесі:
Киперман Г.Я., Белялов А.З. «Азаматтарға және кәсіпорындарға
Кэмпбелл Р., Макконнелл,Стэнли Л. Брю
Мельников В.Д.,
Маметова Р.А.
Нурсеитов Э. “Бюджетке салықтар
Найманбаев С.М.
Столяров В.Ф.,
Тілеужанова Данагүл
Худяков А.И.
Қазақстандағы салықтар:
2