МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ............................................................................................................... 3
І ТАРАУ. Африканың физикалық – географиялық сипаттамасы
1.1 Географиялық орны ....................................................................................... 5
1.2 Жер бедері ...................................................................................................... 6
1.3 Климаты ......................................................................................................... 7
1.4 Ішкі сулары ................................................................................................... 10
1.5 Топырағы ...................................................................................................... 11
1.6 Өсімдіктер мен жануарлар әлемі ................................................................ 12
ІІ ТАРАУ. АФРИКАНЫҢ ҰЛТТЫҚ САЯБАҚТАРЫ
2.1 Вирунга ұлттық саябағы ............................................................................. 14
2.2 Серенгети ұлттық саябағы ........................................................................... 15
2.3 Ишкель ұлттық саябағы .............................................................................. 16
2.4 Найроби ұлттық саябағы ............................................................................. 17
2.5 Масаи Мара ұлттық саябағы ........................................................................ 18
2.6 Килиманджаро ұлттық саябағы .................................................................. 19
2.7 Крюгер ұлттық саябағы ................................................................................ 20
ІІІ ТАРАУ. КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ТАҚЫРЫБЫН МЕКТЕПТЕ ҚОЛДАНЫЛУЫ. «АФРИКАНЫҢ
ҚОРЫТЫНДЫ ........................................................................................... 24
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ........................................ 27
ҚОСЫМШАЛАР ....................................................................................... 28
Кіріспе
Африканың жер қоры да айтарлықтай. Жан басына шаққанда
Курстық жұмыстың өзектілігі:
Африка елдері жабайы жануарлар мен ең қызықты табиғат
Курстық жұмыстың мақсаты:
Африкадағы ұлттық саябақтардың маңыздылығын және орналасуын, бір-бірлерінен ерекшеліктерін
Курстық жұмыстың міндеттері:
Тақырып бойынша әдебиеттерге талдау жасау және оны меңгеру;
Тақырыптың негізгі сұрақтарын және мақсатын анықтау;
Африкадағы ұлттық саябақтарды жетік білу, зерттеу.
Курстық жұмыстың тәжірибелік мақсаты:
Бұл тақырыпта орта білім беретін мекемелерде 7 сыныпта
Курстық жұмыстың құрылымы мен көлемі:
Курстық жұмыс 34 беттен тұрады. Жұмыс кіріспеден, үш
І. Африканың физикалық – географиялық сипаттамасы
1.1 Географиялық орны
Африка – көлемі жағынан Евразиядан кейінгі екінші материк
Сурет 1.Африканың географиялық орналасуы
Әрбір материк өзіндік ерекшеліктерімен көзге түседі. Мұндай ерекшеліктер
Бастапқы меридиан Африканың батыс жағынан өтеді. Материктің
Африканы Еуропадан онша терең емес әрі енсіз Гибралтар
Демек, материктің физикалық географиялық орны – бұл оның
1.2 Жер бедері
Материктің көп бөлігі жазықты болып келеді. Солтүстік-батысында –
Сурет 2. Африканың физикалық картасы
1.3 Климаты
Африка тропиктік белдеулер аралығында орналасқандықтан, жері өте қатты
Экватор Африканы дәл ортасынан дерлік кесіп өтетіндіктен, экваторлық
Экваторлық белдеу Конго (Заир) өзені алабының бір бөлігін
Экваторлық климат белдеуін субэкваторлық белдеудің кең алқабы көмкеріп
Тропиктерге қарай жылжыған сайын жазғы жауын-шашынның мөлшері мен
Тропиктік белдеулер екі жарты шардағы тропиктік белдеулерге сәйкес
Оңтүстік Африкада тропиктік климаттық белдеу аз ғана жерде
Материктің қиыр солтүстігі мен оңтүстігі субтропиктік белдеулерге орналасқан.
Африкада жылудың молдығы бағалы тропиктік дақылдар – кофе,
Африканың көп бөлігінде жылдық орташа температурасы +200
Конго өзенінің алабы мен Гвинея шығанағының жағалауы өте
1.4 Ішкі сулары
Африкада оңтүстіктен солтүстікке қарай ағатын, дүние жүзіндегі ең
Ең ірі көл – Виктория. Соынмен қатар Ньяса
Жер бетінің құрылысына, яғни оның шығыс бөлігінің көтеріңкі
1.5 Топырағы
Экватордан солтүстікке және оңтүстікке қарай ылғалды тропиктік ормандар
1.6 Өсімдіктер мен жануарлар әлемі
Африканың ылғалды тропикалық ормандары өзінің түр құрамының байлығы
Африкада гүлді өсімдіктердің 40000-нан астам түрі бар, оның
Африкада жануарлар өте көп және алуан түрлі. Құрлық
Құрлықтың жануарлар дүниесі 19 ғасырда, әсіресе, 20 ғасырдың
ІІ. Африканың ұлттық саябақтары
Қазіргі кезде адам баласы Жер шарында табиғатты қорғаудың
Африка елдері жабайы жануарлар мен ең қызықты табиғат
2.1 Вирунга ұлттық саябағы
Конго Демократиялық Республикасының солтүстік-шығысында орналасқан. Саябақтың шекарасы 300
Вирунга ұлттық саябағының ауданы 790 мың га. Саябақтың
Саябақтың территориясы солтүстіктен оңтүстікке қарай созылып, үш әр
2.2 Серенгети ұлттық саябағы
Бұл саябақ әлемдегі ең танымал саябақтардың қатарына кіреді.
Серенгети ұлттық саябағының қалыптасуының тарихы. Танзания өзінің ұлттық
Серенгети ұлттық паркінің бағалы аңдарының бірі - арыстан.
2.3 Ишкель ұлттық саябағы
Бұл саябақ Африка континентінің сонау солтүстігінде орналасқан. Ол
Ишкель ұлттық пракінің құрылуы тарихи деректемелер бойынша
Ишкель ұлттық паркінің жануарлар әлемі. Саябақтың территориясының алуан
2.4 Найроби ұлттық саябағы
Кенияның астанасынан 7 шақырым жерде биік емес шөптер
Жануарлар мен өсімдіктер әлемі айтарлықтай өте бай болып
Саябақ Кения астанасына жақын орналасуы туристердің көп болуымен
2.5 Масаи Мара ұлттық саябағы
Серенгети жазығының (Кеиня бөлігі) солтүстік бөлігі. Ауданы 1510
Саябақтың атауы 2 сөзден құралған. Масаи деген бұл
Масаи Мара ұлттық саябағының фаунасы. Жабайы аңдардың: антилопа
Масаи Мара территориясынан 2 өзен ағады: Мара және
2.6 Килиманджаро ұлттық саябағы
Бұл саябақ 1973 жылы құрылған болатын. Ауданы
Килиманджаро–ШығыАфрикадағы жанартаулық массив, Танзания мемлекеті аумағында
Ұлттық саябақтың жануарлар әлемі өте бай: солтүстігінде арыстандар,
2.7 Крюгер ұлттық саябағы
Оңтүстік Африкада орналасқан көлемі жағынан ең үлкен саябақтардың
Крюгер ұлттық саябағы 1898 жылы Трансвааля президенті П.Крюгердің
Ұлттық саябақ жануарлар мен өсімдіктер қоры жөнінен алдыңғы
Крюгер ұлттық саябағының туризмі. Саябақта экологиялық туризмге көп
Курстық жұмыстың тақырыбын мектепте қолданылуы. «Африканың ұлттық саябақтары»
Тақырыбы: Африканың ұлттық саябақтары
Мақсаты: Оқушыларға Африканың саябақтары жайлы білім беру, Африка
Міндеттері:
Білімділігі – оқушыларға Африканың ұлттық саябақтары жайлы білім
Тәрбиелілігі – қоршаған ортаны қорғау, өсімдіктер мен жануарларды
Дамытушылығы – Африка материгі жайлы білім бере отырып,
Көрнекіліктер:
Африка материгінің физикалық картасы;
7 сынып оқулығы «Материктер мен мұхиттар»
Африка саябақтарының жануарлары мен өсімдіктерінің суреттері
Сабақ жоспары:
Ұйымдастыру кезеңі (2 мин)
Мұғалім әрекеті Оқушылар әрекеті
Сыныпта тыныштық орнату.
Кезекшіден сыныпта жоқ оқушыларды журналға белгілеу
Үй тапсырмасын сұрауға дайындалуға уақыт беру Оқушылар амандасады.
Үй тапсырмасын сұрау (10 мин)
Үйге берілген үй тапсырмасын ауызша сұрау.
Қосымша сұрақтар қою Оқушылар үй жұмысын айтады. Сұрақтарға
Жаңа тақырыпты түсіндіру (15 мин)
Бүгінгі күнді және жаңа тақырыпты тақтаға жазу
Жаңа тақырыпты түсіндіру
Суреттерді пайдалана отырып, оқушыларға өсімдіктер мен жануарларды көрсету
Физикалық карта арқылы Африка континентін ерекшеліктерін түсіндіру
Оқушылар күнді және жаңа тақырыпты өз дәптерлеріне жазады.
Жаңа тақырыптағы жаңа терминдерді дәптерлеріне жазып алады.
Түсінбеген жерлері болса сұрақтарын қояды.
Жаңа тақырыпты бекіту (10 мин)
Оқушылармен «Кім жылдам» ойынын ойнату.
Қосымша сұрақтар қою
Тақырыпты бірге талқылау Оқушылар жаңа тақырып бойынша қойылған
Тақырып бойынша жаңа терминдерді қайталап, бекітеді.
Үй тапсырмасын беру (2 мин)
Үйге Африканың саябақтарын оқып, мазмұндау.
Кескін картаға кем дегенде 6 саябақты түсіру Оқушылар
Бағалау
Сабақ үстінде белсенді қатысқан оқушыларды бағалау. Бағаланған оқуышлар
ҚОРЫТЫНДЫ
Африка жерінің 10%-ға жуығын орман алқабы алып жатыр.
Қазіргі уақытта Африка елдері табиғат байлықтарын зерттеу мен
Кенияда ұлттық саябақтар мен қорықтар ел жерінің 15%-ын
Ұлттық саябақтардың ең маңыздылары: Вирунга ( Заир мен
Осы курстық жұмыста барлығы Африканың 7 ұлттық саябағына
Әрбір саябақтың өзіндік ерекшеліктері бар. Мысалы, Вирунга ұлттық
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ:
Ә. Бейсенов, К.Каймулдинова, С.Әбілмажинова, Ж.Достай. – Алматы: «Мектеп»
Власова Т.В. Физическая география материков. М. 1986
Михайлов Н.И. Физико-географическое районирование. М.. МГУ,1985.
Физическая география материков и океанов. М. : Высшая
Физико-географический атлас мира. М: ГУГК, 1864.
Уфимцев Г.Ф. Горные пояса континентов и симметрия рельефа
Ананьев Г.С. Леонтьев О.К. География материков и океанов
Ермолаев М.М. Введение в физическую географию Л.: Изд-во
В.А. Коринская, В.А. Щенев, И.В. Душина Орта мектептің
Ә. Бейсенова, С. Әбілмәжінова, К. Каймулдинова. – Алматы:
Т.Ю. Притула, В.А. Ерёмина, А.Н. Спрялин. – М.: