Жоспар
Кіріспе
Информатиканы оқыту әдістемесі
пәні туралы түсінік.......................2
Негізгі бөлім
1 Информатика кабинетіне қажетті құралдар..................4
2 Информатика кабинетінің жабдықталуы.........12
3 Информатика кабинетіне қойылатын талаптар...........14
4 Есептегіш техника кабинетін ұйымдастыруға
гигиеналық нұсқаулар................17
5 Информатика кабинетіндегі қауіпсіздік
техникасының ережелері.........................19
Қорытынды......................24
Пайдаланылған әдебиеттер...................25
ИНФОРМАТИКАНЫ ОҚЫТУ ӘДІСТЕМЕСІ ПӘНІ ТУРАЛЫ ТҮСІНІК
Информатиканы оқу пәні ретінде бұрынғы КСРО барлық типтегі
ЭЕМ және бағдарламалауды орта мектепке енгізудің негізгі кезеңдері:
- XX ғасырдың 50
- математиканы тереңдетіп оқитын
- оқушыларды кибернетика элементтеріне
- арнаулы факультативті курыстар
- оқу - өндірістік
- жалпы білім беру
- көпшіліктің қолданылуына арналған
Алғашқы электронды есептеуші машиналары (ЭЕМ) біздің елде XX ғасырдың
Орта мектеп оқушыларға бағытталған бағдарламалау курсы бойынша алғашқы ресми
Мектептік информатиканың негіздерінің келешегі зор мазмұнды - әдістемелік саласы
1966 жылдан бастап оқушылардың жан–жақты қызығушылықтары мен қабілеттерін дамыту
1970 – жж. басында мектеп және оқу - өндірістік
1960 – 1970жж. микропроцессорларды өндіру игерілгенен кейін ЭЕМ парк
ИНФОРМАТИКА КАБИНЕТІНЕ ҚАЖЕТТІ ҚҰРАЛДАР
Информатика курсы мен басқа да жалпы бiлiм беретiн жекелеген
Психологиялық-педагогикалық, эргономикалық және техникалық талаптарды қанағаттандыратын оқу-есептеу техникасының жиынтығы;
Арнайы жиһаз бен оргтехника;
Информатика кабинетiнде жұмыс iстеу барысында техника қауiпсiздiгiн сақтауды қамтамасыз
“Информатика” курсы бойынша базалық және мамандыққа баулу бағыттарына негiзделген
Информатикадан дидактикалық материалдарына тақырыптық картотека.
Тақарып бойынша тараптпа материалдардың жинағы.
Әрбір сынып бойынша тексеру, бақылау жүмыстарының мазмұнымен талдаулары (кіру
Сынып бойынша тестік тапсырмалар.
Информатикадан олимпиадалық тапсырмалар.
Информатикадан бақылаушы және жаттығушылық программалар.
Информатикадан ғылыми, оқу-әдiстемелiк, анықтамалық әдебиеттер кешені.
Жалпы білім беретін пәндерді жүргізу үшін арналған (электрондық оқулықтар,
Информатика кабинетінің құжаттары:
Қалалық (аудандық) басқармаларының СЭС–ымен берілген рұқсат.
Кабинеттің паспорты.
Оқу жылына информатика кабинетiнiң дайындық актiсi.
Өткен жылы информатика кабинетiнiң жұмысына талдау
Кабинеттің даму және жұмыс жоспарлары (мектеп директорлар бекітеді).
Информатика кабинетінің жұктемесінің графигі.
Оқытудың техникалық құралдары тiркелген инвентарлық журнал
Әрбір дербес компьютерді қолдану жұмыс орнының журналы.
Машиналардың істен шығу және жөндеуде тұрғанын тіркеу журналы.
Оқушыларға техника қауiпсiздiгi бойынша кiрiспе және деңгейлi нұсқаулардың өтiлуiн
Программалық қамтамасыздандыруының тізімі (электрондық оқулықтар және т.б.).
2. Мектептің оқыту процесін ақпараттандыруын дамыту
1) Педагогикалық ұжымды компьютерлік
2) Internet-ті пайдалану және
3) Жаңа ақпараттық технологияларды
компьютерде оқушылардың өзiндiк жұмысы мен тапсырмаларды орындау жұмыстарын ұйымдастыруға
ғылыми-танымдық, анықтамалық және әдiстемелiк әдебиеттер жиынтығы;
Жаңа ақпараттық технологиялық жабдықтарды қолдануға бағытталған және жалпы оқу
Техника қауiпсiздiгi бойынша оқушыларға нұсқаулар жүргiзу мен оны мерзiмдi
Компьютердiң iстен шығуы мен оны жөндеу журналы;
Оқушылардың жұмысын көрсететiн кестелер мен қабырға материалдары;
Мектеп директоры бекiткен информатика кабинетiнiң жабдықталу жоспары, кабинеттегi құрал-жабдықтардың
Алғашқы медициналық қызмет көрсетуге қажеттi дәрi-дәрмектер қобдишасы;
Өрт сөндiруге қажеттi құрал-жабдықтар;
Техника қауiпсiздiгi мен оның сақталуын қамтамасыз етуге арналған құрал-жабдықтар.
Жаңа ақпараттық технологиялық жабдықтарды қолданатын зерттеу-тәжiрибе жұмыстарын өткiзуге арналған
Болашақта әлемдiк деңгейде және аймақтық телекоммуникациялық желiлердi жүйелеудi
3. Информатикадан дидактикалық материалдар жүйесi
Программалаудан (сыныптар бойынша) бақылау жұмысының материалдары.
Әрбiр тақырып бойынша деңгейлiк тапсырмалардан құрастырылған таратпа материалдар.
Сыныптар бойынша тест тапсырмалары (тақырыптық, тоқсандық, жарты жылдық, жылдық)
8-11 сыныптар үшiн информатикадан олимпиада материалдары (мектепiшiлiк, аудандық, қалалық
Сыныптар бойынша жұмыс дәптерлерi
Информатикадан бақылау және жаттығу программалары
4.Нормативтiк-ұйымдастырушылық құжаттары
ҚР “Бiлiм туралы” Заңы.
Қазақстан Республикасы орта бiлiм беру жүйесiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағдарламасы
Орта бiлiм беру жүйесiн ақпараттандырудың аймақтық бағдарламасы.
7-11 сыныптарға арналған информатикадан мемлекеттiк бiлiм стандарты
ҚР Бiлiм және Ғылым министрлiгiнiң әдiстемелiк нұсқау хаты.
Сыныптар бойынша информатикадан оқу бағдарламалары
7-11 сыныптарға арналған информатикадан күнтiзбелiк-тақырыптық жоспар.
7-11 сыныптарға арналған информатикадан сабақ жоспарлары
Кабинет жұмысының жоспары
Кабинет жұмысына талдау
Кабинет активiнiң жұмыс жоспары
Кабинеттi дамытудың келешек жоспары
Оқу процесiн ақпараттандыруды дамытудың жоспары
5.Информатикадан оқу-әдiстемелiк кешендерiнiң тiзiмi
7-11 сыныптарға арналған информатикадан оқулықтар мен оқу құралдары
Мұғалiмге арнлаған әдiстемелiк құралдар
7-11 сыныптарға арналған информатикадан электрондық оқулықтар
7-11 сыныптарға арналған информатикадан деңгейлiк тапсырмалардан құрастырылған жұмыс дәптерлерi
6. Кабинет кiтапханасы
Анықтамалық-ақпараттық әдебиеттер
Сыныптан тыс жұмыстарға арналған әдебиеттер
Мерзiмдiк басылымдар
Мұғалiм мен оқушының шығармашылық жұмыстары
7.Техника қауiпсiздiгi
8.Санитарлық-гигиеналық нормалар
9.Информатика кабинетi мазмұнын зерттеу белгiлерi
Бағалау белгiлерi ұпайлар саны Эксперт бағасы
1. Информатика кабинетi ережесiнiң талаптарына сай жабдықталуы мен безендiрiлуi.
2. Құжаттар (төлқұжат, есепке алу кiтабы, оқу жабдықтарының каталогы).
3. Жаңа типтi техникалық құрылғылармен жабдықталуы (компьютер, қолмен және
4. Оқу-әдiстемелiк жинақтармен жабдықталуы (оқу бағдарламалары, оқулықтар, оқу-әдiстемелiк әдебиеттерi,
5. Алынған және өздiгiнен дайындалған оқыту құралдары (көрнекi құралдар,
6. Оқу-көрнекi құралдарын жүйелеу (электрондық картотекалар) 1 – 5
7. Оқушылардың өзiндiк шығармашылық жұмыстары (рефераттар, бағдарламалар, орындалған шығармашылық
8. Информатикадан ұйымдастырылған сыныптан тыс жұмыстар (олимпиада материалдары,
9. Оқушылардың бiлiм сапасының мониторингi (графиктiк ақпарат түрiнде) 1-5
10. Бiлiм беру технологияларын енгiзудi негiздеу, оларды сипаттау, дәстүрлi
11. Педагогикалық iс-тәжiрибенiң бөлiктерiн айқындайтын сандық және сапалық көрсеткiштерi
12. Кабинеттi жабдықтау: қазiргi талапқа сай болуы, ұқыптылығы, оқытылатын
13. Техника қауiпсiздiгi мен санитарлық-гигиеналық норма ережелерiн сақтау 1-5
Барлығы 100
10. Кабинет паспортын жабдықтаудың құжаттар тiзiмi
Сыртқы бетi
Оқу жылына информатика кабинетiнiң дайындық актiсi
Өрттi сөндiруге арналған құралдар
Техника қауiпсiздiгi мен оны сақтауды қамтамасыз етуге арналған құралдар
Жұмыс орнының жарықтылық деңгейi
Информатика кабинетiндегi оқу-көрнекi құралдары мен жиһаздар және техникалық құралдар
Информатика кабинетiн жабдықтау шараларының жоспары
Информатика кабинетiнiң жұмыс графигi
Оқытудың техникалық құралдары тiркелген инвентарлық журнал
Бiлiм мекемелерiнде информатика кабинетiнiң орналасу кескiнi
Электр желiлерiнiң жүргiзiлу кескiнi
Сонымен қатар информатика кабинетінде «Информатика кабинетінен эвакуация жоспары», өрт
Алғашқы көмек көрсету аптечкасының құрамы
Дәргерлiк құралдар мен дәрi-дәрмектiң түрi Қолданылуы Саны
Жеке таңуға арналған антисептикалық пакеттер Таңу үшiн 3 дана
Бинттер Жарақатты таңу үшiн 3 дана
Пакеттегi мақта Жарақатты сүрту, таңу мақсатында 3 дана
Қан кетудi тоқтату орамы қан кетудi тоқтату мақсатында 1
Йод ерiтiндiсi Жарақаттың, жараның, iсiктiң жан-жағына жағу үшiн 1
Нашатыр спиртi Естен танып қалған жағдайда мақтаға 2-3 тамшы
2-4% бор қышқылының ерiтiндiсi Көздi шаю үшiн, күйген жағдайда
1% спирттiк брилиантты жасыд ерiтiндi Терiдегi әр түрлi жарақатқа,
Кардиомин Орталық нерв жүйесiн, жүрек соғысын, тыныс алуды қалпына
Резина қолғап
1 пар
Калий магранциялық қышқылы (марганцовка) Терi сыртының жарақатына жағу үшiн
Жабысқақ пластырь
1 дана
Болашақта әлемдiк деңгейде және аймақтық телекоммуникациялық желiлердi жүйелеудi қамтамасыз
Қазақстан Республикасы орта бiлiм беру жүйесiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағдарламасы
ИНФОРМАТИКА КАБИНЕТІНІҢ ЖАБДЫҚТАЛУЫ
Информатиканы оқыту құралдар жүйесіне оқулықтар, оқу және методикалық материалдар,
Мектептегі информатиканы оқыту құралдар жүйесінің негізгі компоненттері төмендегідей:
информатика курсының программа – методикалық қамтамасыз етілуі. Құрамына программалық
негіздеріне қолданушының белгілі бір объектілік моделі (мысалы, текстік редактор,
дербес ЭЕМ – мен сәйкестендірілген оқытушылық, демонстрациялық құралдар. ЭЕМ
оқушыларға информацияның оңай таралуын, олардың оқу іс - әрекетіне
Информатика кабинеті, оның жабдықталуы мен қызыметі.
Есептегіш техника кабинеті дегеніміз – оқу есептегіш техника комплектісімен,
Есептегіш техника кабинетінде жүргізілетін сабақ төмендегідей қызмет көрсетеді:
- оқушылардың компьютерлік сауаттылығынан
- оқушылардые есептегіш техниканың
- информатика негіздерін оқу
- оқыту әдістерін жетілдіру
ИНФОРМАТИКА КАБИНЕТІНЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР
Есептегіш техника кабинетінде жүргізілетін сабақтар:
- “Информатика және есептегіш
- мектептің қажеттілігіне қарай
- “Информатика және есептегіш
- эксперименттік және факультатив
Жоғарыда аталған жабдықтармен қатар, есептегіш техника кабинетінде:
- информатика курсын және
- оқуда дербес әдісті
- ғылыми – танымал
- мектеп директоры бекіткен,
- ОЕТ комплектісіндегі әрбір
- машиналарды жөндеу жұмысы
- оқушыладың жұмысын көрсетуге
- оқушыладың ЭЕМ –
- алғашқы дәрігерлік көмек
- өрт сөндіру құралдары
Есептегіш техниа кабинетіндегі дербес компьютердің орналасуына және жабдықталуына қойылатын
- Есептегіш техника кабинеті
- Есептегіш техника кабинеті
- Есептегіш техника кабинеті
- Есептегіш техника кабинетіндегі
- Есептегіш техника кабинетіндегі
Есептегіш техника кабинетіне өзінің құрамынан зиянды химиялық заттар бөліп
Дербес ЭЕМ қойылған столға электір қауіпсіздігі сақталған жергілікті желінің
Оқушыға арналған жұмыс орнының столының ұзындығы 70 см –
Жұмыс орындары мен құрылғылардың орналасуы
Құрылғылардың орналасуына қойылатын негізгі талаптар:
1) Оқшылардың, мұғалімнің және құрылғылардың жұмысының
2) Оқушыларға ыңғайлы болуы;
3) Сабақты жүргізу, сабақ тәсілдерінің әртүрлілігі
4) Жөндеу және қызмет көрсету жағынан
5) Кабинет ауданын дұрыс қолдану.
Құрылғылардың орналасуына негізгі түрлері:
ОЖО – оқушы жұмыс орны
МЖО – мұғалім жұмыс орны
ЕСЕПТЕГІШ ТЕХНИКА КАБИНЕТІН ҰЙЫМДАСТЫРУҒА ГИГЕНАЛЫҚ НҰСҚАУЛАР
- Есептегіш техника кабинетінде
- Есептегіш техника кабинетіндегі
- Сырт аяқ киімін
- Есептегіш техника кабинетінің
- Бормен жазылатын класс
- Видеоманетор экранына қарсы
- Клас тақтасының түсі
- Жұмыс столы мен
- Ауаның температурасы –
- Есептегіш техника кабинетінің
Оқушылардың дербес ЭЕМ – мен жұмыс кезіндегі отыруына қойылатын
- Дербес ЭЕМ –
- Оқушы тік отырған
- Дербес ЭЕМ –
ҚАУІПСІЗДІК ТЕХНИКАСЫНЫҢ
ЕРЕЖЕЛЕРІ
ҚазССР халыққа білім беру министрлігінің 08.02.90 жылғы бұйрығына сәйкес,
ЕТ кабинетінде сабақ өткізу кезіндегі оқушылар білуі тиісті еңбек
Қауіпсіздік техникасының ережелерін төмендегі пунктгерге бөлуге болады:
1.Жалпы ережелер
2. ДК-де жұмысты бастау алдында
3. Жұмыс істеу кезінде
4. Авариялық жағдайларда
5. Жұмысты аяқтағанда
Жалпы қауіпсіздік талаптары:
1. Мұғалімнің рұқсатынсыз құрал-жабдықтарды орнынан қозғауға, сымдарға, розеткаларға, штепсельдің
2. Мұғалімнің рұқсатынсыз сыныпқа кіруге және сыныптан шығуға болмайды.
3. ДК-де су киіммен және су қолмен жұмыс істеуге
4. Корпусы мен сымдарының бүтіндігі бұзылған (ашық) ДК-де жұмыс
5. Үстелге, ДК-дің жанына сөмке, портфель, кітап қоюға болмайды.
Үстелде тек дәптер мен қалам ғана жатуы керек.
6. Пернетақтаның үстіне ештеңе коюға болмайды.
7. Компьютер сыныбында жүгіруге, ойнауға, жолдастарыңның көңілін қажетсіз аударуға,
ДК-де жұмыс істеуді бастау алдында қойылатын қауіпсіздік талаптары:
1. ДК электр тогына косылмаған жағдайда сымдардың, ДК-дің корпусының
2. Жұмыс кезінде оларға тие бермеу үшін, сымдар салбырап
3. Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналына белгі қою
ДК-мен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік талаптары:
1. ЭЕМ-да жұмыс істеу кезінде көздің экраннан ең қолайлы
сақтау керек. Мүмкін қашықтық – 50 см.
2. Келушілер кіргенде окушылардың орнынан тұруының қажеті жоқ.
3. Көз талғанда немесе шаршағанда орнынан тұрмай көзді демалдыратын
жаттығу орындау керек.
4. Оқушылар электр тогымен зақымданғанда алғашқы медициналық көмек көрсету
өрт сөндіргішпен жұмыс істеу және өрт сөндіру әдістерін білуі
5. Оқушылар көзді дем алдыру жаттығуларын білуі керек.
Апат жағдайлардағы кауіпсіздік талаптары:
1. ДК-де жұмыс істеу барысында ақауларын байқағанда, түтін немесе
2. Қажет болса, өртті сөндіруге көмектесу керек.
3. Қажет болса, электр тогымен закымданғандарға алғашкы көмек көрсете
4. Компьютер сыныбында өртті сумен өшіруге болмайтынын білу керек.
5. Егер зақымданған адам электртогының әсерінде болса, оны жалаңаш
ДК-де жұмысты аяқтау кауіпсіздігінің талаптары:
1. Аппаратураны оқытушының нұүсқауымен өшіру керек.
2. Жұмыс орнын ретке келтіру керек.
3. Жұмыс орнын пайдалануды есепке алу журналына белгі қою
АЛҒАШҚЫ МЕДИЦИНАЛЫҚ КӨМЕК КӨРСЕТУ ӘДІСТЕРІ
Есептеуіш техника кабинетінде апаттық жағдайлардың алдын-алу мақсатында алғашқы медициналық
Электр тогымен закымданғанда көмек көрсету:
1. Токты ажырату (тарату тактасындағы тумблерді өшіру);
2. Закымданған адамды электр тогының әсерінен электр тогын өткізбейтін
3. Зақымданған адамды карап шығып, оған зардабының ауырлығына байланысты
4. Дәрігер шақыру {мектептін медпунктінен, 03 телефоны арқьшы жедел
Күйгенде көмек керсету:
1. Ауруды сездірмейтін және тыныштандыратын дәрілер беру (анальгин, валерьянка);
2. Күйген жеріне май жағу (винилин);
3. Жарақаттанған жерге микробтар түспеуі үшін алдын-ала целлофанмен орап,
4. Дерігер шақыру (мектептің медпунктінен, 03 телефоны арқылы жедел
Талып қалғанда көмек көрсету:
1. Зақымданған адамды басын бұрып жазық жерге шалқасынан жатқызу;
2. Дәрігер шақыру ( мектептін медпунктінен, 03 телефоны арқылы
жердегі емдеу мекемесінен).
Демі тоқтағанда көмек көрсету:
1. Зақымданған адамды тілінің аузындағы калпын тексеру керек, егер
орнына келтіру;
2. Дәрігер шақыру ( мектептің медпунктінен, 03 телефоны арқылы
жердегі емдеу мекемесінен).
3. Демі қалпына келгенше немесе дәрігерлер келіп жеткенше қолдан
КӨЗ ТАЛҒАНДА ЖАСАЙТЫН ЖАТТЫҒУЛАР
Компьютер алдында ұзақ отыру денсаулыққа зиян, соның ішінде көзге
Көз жаттығуларының бірнеше түріне мысал келтіретін болсақ;
1-жаттығу
- Көздеріңнің бұлшық етін қатайтып, бірнеше секунд жұмындар.
- Көздеріңнің бұлшық етін босаңсытып, ашындар.
Бұл кезде бірқалыпты дем алындар. 4-5 рет қайталаңдар.
2-жаттығу
- Кеңсірікке қарап тұрып, 3 рет терең дем алыңдар.
- Көздеріңді талдырмаңдар.
- Алысқа қадалып қарандар.
3-жаттығу
- Бастарынды бұрмай, ОҢҒА қарап, көз тіккен нүктені белгілеңдер.
- Алысқа қадалып қарандар.
4-жаттығу
- Бастарыңды бұрмай, COЛFA қарап, көз тіккен нүктені белгілеңдер.
- Алысқа қадалып қарандар.
5-жаттығу
- Бастарынды көтермей, ЖОҒАРЫ қарап, көздерің түскен нүктені белгілендер.
- Алысқа қадалып қараңдар.
6-жаттығу
- Бастарыңды бұрмай, ТӨМЕН қарап, көздерің түскен нүктені белгілеңдер.
- Алысқа қадалып қараңдар.
7-жаттығу
- Көздерінді 20-30 секунд бойы жиі-жиі жыпылықтатыңдар.
Қорытынды
Соңғы кездегі мектептерде, түрлі мекемелерде және жеке пайдаланылатын компьютерлердің
Информатика пәнін оқытуда кез келген сабақ – ол оқу
Есептегіш техника кабинеті дегеніміз – оқу есептегіш техника комплектісімен,
Пайдаланылған әдебиеттер
«Информационные технологии» – Москва, 2005.
«Информатика негіздері» ғылыми әдістемелік журнал
Информатика негіздері журналы. №3 2003 ж
Информатика негіздері журналы №6 2002 ж
Информатика және біз. Алматы-2000ж
Информатика практикум – Алматы – 2006ж
2