МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
МҰРАГЕРЛІКТІҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ МҰРАДАН БАС ТАРТУ
1.1 Мұрагерлік құқықтың түсінігі мен мұрагерлік қатынастардың субъектілері
1.2 Мұрагерлік объектілері. Мұраның құрамына кірмейтін мүліктер
1.4 Юстиниан құқығындағы мұрагерлік
2 ӨСИЕТ БОЙЫНША ЖӘНЕ ЗАҢ БОЙЫНША МҰРАГЕРЛІК
2.1 Өсиет бойынша мұрагерлік
2.2 Өсиеттің күшін жоюы және оны өзгерту
2.3 Заң бойынша мұрагерлік
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Қазақстанда 1990 жылдардың басындағы экономикалық, саяси, әлеуметтік жағдайлардың
Кез келген қайта құру түрі, ең алдымен
Құқық нормаларының ескіруі құқық қолдану тәжірибесінде коллизияның пайда
Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің 2010 жылғы 17
«Мұра. Мұрагерлік құқық негіздері» атты құжатта «Мұрагерлік құқық
Азаматтық құқық ғылыми сол құқық саласын зерттейтін жүйеге
Ғылым азаматтық құқықтың не екендігін зерттейді. Бұл орайда
Заңгер үшін азаматтық-құқықтық жағдайлардан жол тауып шыға білуі
Егеменді Қазақстанның азаматтық құқық ғылыми одан әрі творчестволық
Азаматтық құқығында мұрагерлік құқық қатынастары үлкен маңызы бар.
Мұрагерлік өсиет және заң бойынша жүзеге асырылады. Өсиет
Өсиет қалдырушы өсиет бойынша мұрагерге мұра есебінен өсиеттік
Өсиеттік бас тартудың нысанасы мұраның, иеленудің құрамына кіретін
Курстық жұмыстың мақсаты - мұрагерлік құқықпен байланысты проблемаларды
Мұрагерлік құқықтық қатынастар көптеген нормативті акттермен, мысалы Қазақстан
МҰРАГЕРЛІКТІҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ МҰРАДАН БАС ТАРТУ
Мұрагерлік құқықтың түсінігі мен мұрагерлік қатынастардың субъектілері
Мұрагерлік – қайтыс болған азамат (мұра қалдырушы) мүліктің
Қайтыс болған азаматтың мұрасы басқа адамдарға әмбебап құқық
Мұрагерлік ҚР Азаматтық Кодексімен, ал тікелей өзі белгілеген
Мұра ашылған кезде тірі жүрген, сондай-ақ мұра қалдырушының
Мұра ашылғанға дейін құрылған және мұраның ашылу уақытында
Мұра қалдырушыны немесе мүмкін болатын мұрагерлердің біреуін қасақана
Мұра қалдырушының соңғы еркін жүзеге асыруға қасақана кедергі
Балаларына ата-аналық құқықтарынан айырылған және мұра ашылған кезде
Лайықсыз мұрагерлерді мұрагерліктен шеттетуге негіз болатын мән-жайларды сот
Осындағы ережелер өсиет қалдырудан бас тартуға да қолданылады.
Осы ережелер барлық мұрагерлерге, соның ішінде міндетті үлеске
Меншікке , оның ішінде мұрагерлік құқығына заңмен кепілдік
Жалпы мұрагерлік құқықтың өсиет бойынша және заңды
Мұрагерлік институттың консервативтілігі соншалық, оған қандай да бір
Жоғарыда айтылған мәселелер және теориядағы мұрагерлікке қатысты өзге
Демек, зерттеу жұмысының өзектілігі мұрагерлік институтын жан-жақты және
Берілген тақырыптың маңыздылығы бойынша курстық жұмыстың мақсаты мұрагерлік
Аталған мақсатқа жету үшін келесідей міндеттер қойылады:
- Мұрагерлік құқықтың тарихын зерттеу негізінде өсиет бойынша
- Кез келген қайтыс болған адам «мұра қалдырушы»
- Мұрагерлік құқықтық қатынастың құрылымын саралау;
- Өсиет қалдырушының өсиетті құруға байланысты пайда болатын
- Мүліктің жеке түрлерін мұраға қалдыру ерекшеліктеріне талдау
- ҚР-ның мұрагерлік құқық туралы қазіргі қолданыстағы заңнамалар
2.2 Мұрагерлік объектілері. Мұраның құрамына кірмейтін мүліктер
Мұраның құрамына мұра қалдырушыға тиесілі мүлік, сондай-ақ оның
Мұра қалдырушының жеке басына тығыз байланысты мына құқықтар
- егер заң актілерінде немесе шартта өзгеше белгіленбесе,
- өміріне немесе денсаулығына келтірілген зиянды өтеу құқығы;
- алименттік міндеттемелерден туындайтын құқықтар мен міндеттер;
- зейнетақы төлеу, жәрдемақы және еңбек пен әлеуметтік
- мүліктік құқықтармен байланысы жоқ жеке мүліктік емес
Мұра қалдырушыға тиесілі болған жеке мүліктік емес құқықтар
Мұраның құрамына мұра қалдырушыға тиеселі мүлік, сондай-ақ оның
2.3 Мұрагерлік негіздері. Мұраның ашылу орны мен олардың
Мұрагерлік өсиет және (немесе) заң бойынша жүзеге асады.
Өсиет қалдырылмаған не бүкіл мұраның тағдыры айқындалмаған кезде,
Мұра азаматтың қайтыс болуы немесе оны қайтыс болды
Мұра қалдырушының соңғы тұрған жері, ал егер ол
2.4 Мұраның ашылуы, мұраны қабылдау
Мұраның ашылуы мұра қалдырушы адам қайтыс болғаннан кейін
Мұрагер мұрасын қабылдаған кезде өз еркін тікелеі білдірумен
Егер мұрагердің мұраға деген құқы танылмаса, ол мұраны
Мұрагерлік және оның одан кейінгі жағдайлары. Жатқан мұра.
Мұраның ашылу және қабылдану кезеңінде «жатқан» деп аталады.
Қазақстан Республикасының АК-нің 118-бабының 1-3-бөлімдеріне және 155-бабының 1-бөлімдеріне
Қазақстан Республикасының «Нотариат туралы» Заңының 71-бабына сай, нотариус
1042-бап. Мұраның ашылуы
1. Мұра азаматтың қайтыс болуы немесе оны қайтыс
2. Мұра қалдырушының қайтыс болған күнi, ал оны
3. Егер бiрiнен кейiн бiрi мұрагер болуға құқылы
1043-бап. Мұраның ашылу орны
Мұра қалдырушының соңғы тұрған жерi, ал егер ол
2.4 Юстиниан құқығындағы мұрагерлік
Юстиниан бойынша мұрагерлік тәртібі оның новеллаларында көрсетілген. Оларда
Белгілі бір адам мұрагер бола тұра ол тек
Юстиниан құқығында егер мұрагер заңгерлердің көмегімен мұраға қалдырылған
Benefi cium inventarii – тек егер мұрагердің өз
Мұраның кредиторларының мүддесін қорғау үшін преторлық эдиктпен beeficiumseparationis
ӨСИЕТ БОЙЫНША ЖӘНЕ ЗАҢ БОЙЫНША МҰРАГЕРЛІК
2.1 Өсиет бойынша мұрагерлік
Мұрагерлік құқық азаматтық құқыктың бір бөлігі болып табылады.
Мұра екі түрде қалдырылады: заң және өсиет бойынша.
Мұра қалдырушы қайтыс болар алдында мүлкі жайлы ешкімге
Мұрага ие болудың кезектері:
1. Бірінші кезекте, мұраға тең үлеспен мұра қалдырушының
2. Заң бойынша мүрагер болу құқығын, екінші кезекте
3. Үшінші кезекте, тең үлеспен мұра қалдырушының туған
Әр азамат тірісінде өз дүние-мүлкін кімге болса да
2.2 Өсиеттің күшін жоюы және оны өзгерту
Өсиет бойынша мұрагерлер мыналар болуы мүмкін: 1) заңға
Мұра ашылғаннан кейін заңда көрсетілген мерзім ішінде (6
Өсиет бойынша мұрагерлік - азаматтың қайтыс болған жағдайда
Өсиет жазбаша түрде жасалады. Ол нотариалдық кеңсе
Осыған ұқсас өсиеттің заңдылығына дау айтқан мұрагерлердің өсиетті
Мұра қалдырушы өз өсиетін өзгертуге де, жоюға да
Бүгінде еліміздің өмір сүру деңгейінің жоғарылауына қарай азаматтардың
Өсиет бойынша мұрагерліктің ол тиесілі мүлікке
2.1 Заң бойынша мұрагерлік
Заң бойынша мұрагерлік көне рим жүйесіндегі XII кесте
Бізде өсиет бойынша мұрагерліктен гөрі заң бойынша мұрагерлік
1060-бап. Жалпы ережелер
1. Заң бойынша мұрагерлер осы Кодекстiң 1061-1066-баптарында көзделген
2. Заң бойынша мұрагерлiк кезiнде, бiр жағынан, асырап
Асырап алынғандар мен олардың ұрпақтары асырап алынушының туған
Асырап алынушылардың ата-анасы мен оның басқа да қандас
3. Заң бойынша мұрагерлердiң әрбiр келесi кезегi алдыңғы
4. Осы Кодекстiң заң бойынша мұрагерлердi мұрагерлiкке шақырудың
1061-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң бiрiншi кезегi
Заң бойынша мұрагер болу құқығын бiрiншi кезекте тең
1062-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң екiншi кезегi
Заң бойынша мұрагер болу құқығын екiншi кезекте тең
1063-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң үшiншi кезегi
Заң бойынша мұрагер болу құқығын үшiншi кезекте тең
1064-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң төртiншi кезегi
1. Заң бойынша мұрагер болу құқығын төртiншi кезекте
2. Туыстық дәрежесiнiң жақындығы ортақ ата-бабасынан туу саны
3. Мұрагерлiкке шақырылған төртiншi кезектегi мұрагерлер тең үлесте
1065-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң бесiншi кезегi
Заң бойынша мұрагер болу құқығын бесiншi кезекте, егер
1066-бап. Заң бойынша мұрагерлердiң алтыншы кезегi
Заң бойынша мұрагер болу құқығын алтыншы кезекте тең
ҚОРЫТЫНДЫ
Азаматтық құқығында мұрагерлік құқық қатынастары үлкен маңызы бар.
Мұрагерлік өсиет және заң бойынша жүзеге асырылады. Өсиет
Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексінің Мұрагерлік құқық атты бөлімінде
Қоғамдық өмірдің түпкілікті ауысуы біздің елімізде көптеген салалардағы
Кеңес заманындағы мұрагерлік құқық Рим құқығының негізінде жасалған,
Кез келген адамның өмірінде мұрагерлік құқықтарды рәсімдеу қажеттілігінің
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Қазақстан Республикасы Конституциясы. 1995 ж.
Қазақстан Республикасы Азаматтық Кодексі. 2000 жылдың
ҚР азаматтық құқығы. Ғ.Төлеуғалиев,
ҚР Азаматтық Кодексі (Жалпы бөлім
5.“Құқықтану: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына
6. Құқық негіздері. Оспанов Қ.И. Алматы 2006.
7. Мемлекет және құқық негіздері. Дулатбеков Н. Астана.
8. Жайлин Ғ. А. ҚР Азаматтық
9. Ынтымақов С.А. Азаматтық құқық. Практикум.
10. Ғ. Сапарғалиев Қазақстан мемлекеті мен
11. Баққұлов С.Д. Құқық негіздері Алматы,
12. Дулатбеков Н. Амандықова С. Тұрлаев
13. ҚР Конституциясы Алматы, 2004
14. ҚР Конституциясының түсіндірме сөздігі, Алматы,
15. Құқықтану Авторлары: А.Ибраева, Г.Әлібаев,Қ.Айтхожин
25