“ Экономика және құқық ” факультеті
“Экономика” кафедрасы
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Пәні: “ Корпоративтік қаржы”
Тақырыбы: “Қаржылық есеп беру-корпорация жағдайының
қаржылық негізі”.
Жоспар:
Кіріспе..........................................................................................................3
1 бөлім. Қаржылық есеп беру...........................................................................4
1.1. Қаржылық есеп берудің сипаттамасы мен маңызы.............................4
1.2. Қаржылық есеп беруді жасау бойынша түгендеу
дайындық жұмыстары............................................................................8
1.3. Қаржылық есеп беруді жасау................................................................12
2 бөлім. Бухгалтерлік баланс-негізгі қаржылық құжат.................................16
2.1. Бухгалтерлік баланс, онвң мәні мен ерекшеліктері............................16
2.2. Баланстың құрылымы және оның баптарының мазмұны..................18
2.3. Кәсіпорындағы шаруашылық операциялардың түрлері және
балансқа әсері..........................................................................................21
3 бөлім. Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп беру......................23
3.1. Ақша қаражаттары қозғалысының есеп беруі......................................23
3.2. Қаржылық есеп беруге жасалатын түсініктеме жазба.........................27
Қорытынды....................................................................................................29
Әдебиеттер тізімі...........................................................................................30
Кіріспе.
“Қаржылық есеп беру-корпорация жағдайының қаржылық негізі ” атты
Нарықтық экономикаға көшу барысында барлық кәсіпорындар мен заңды
Қаржылық есеп берудің мақсаты
Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар: кәсіпорын қызметінің нәтижесін
Есеп беру жөніндегі жұмыстарды мүлтіксіз ұйымдастыру ісінде есепші
Жұмыстың қамтитын мәселелері – жалпы қаржылық есеп беруге
Келесі бөлімі – бухгалтерлік баланс. Өйткені бухгалтерлік баланс
Сонымен қатар, бұл жұмыстың тағы бір мәселесі –
1 бөлім. Қаржылық есеп беру.
1.1. Қаржылық есеп берудің сипаттамасы мен маңызы.
Есеп беру деп, кәсіпорынның
Қаржылық есеп берудің мақсаты
Қаржылық есеп беру басқарушы органдардың жұмысын
Есеп беру мәліметтерін кәсіпорынның тиімділігін бағалау үшін,
Осымен қоса, есеп беру кәсіпорынның шаруашылық қызметін жедел
Есеп беруге қойылатын негізгі талаптар: кәсіпорын қызметінің нәтижесін
Бұрмаланған есеп бергені үшін кәсіпорынның басшысы мен бас
Қаржылық есеп берудің негізгі қағидаларына келесілер жатады:
Есептеу. Қаржылық есеп берудің есептеу қағидасының негізінде жасалады,
Талассыздық. Субъект өз қызметін жақын арада тоқтатпауды топтастырады
Түсініктілік. Қаржылық есеп беруде берілген ақпарат пайда ланушыларға
Маңыздылық. Қаржылық есеп беруді пайдаланушылар, ондағы мәліметтерге қанағаттануы
Мәнділік. Қаржылық есеп беру негізінде қабылданған экономикалық шешімдер,
Дұрыстық. Есеп беру негізінен анық мәліметтердің көрсеткіштерінен құрылады,
Шындық және алалықсыз ұсыну. Қаржылық есеп беру субъекттің
Бейтараптылық. Қаржылық есеп беруде берілген ақпараттар күні бұрын
Сақтық. Кез-келген шешімді қабылдаған кезде сақтық деңгейін сақтаған
Аяқтау және саластыру. Қаржылық есеп берудегі ақпараттардың анықтылығын
Жүйелілік. Пайдаланушы субъектінің қаржылық есеп беруін, оның әртүрлі
Есеп беруге қойылатын ең басты талап, оның тазалығы
Балансты және басқа да берілетін есептерді уақытында, әрі
Бухгалтерлік есептің ақпараттары балансқа дейін қажет өңдеулерден өте-
1. Әртүрлі шаруашылық фактілері құжатталады (іскерлік мәміле жасалады
2. Есеп мәліметтері есеп талабына байланысты жіктеледі, содан
3. Есеп жиынтығы есеп беру нысандарына көшіріледі (баланс,
4. Шаруашылық субъектінің қаржылық-шаруашылық қызметі талданады.
Есеп беру жөніндегі жұмыстарды мүлтіксіз ұйымдастыру ісінде есепші
Жасалған баланстық және басқа берілетін есептердің көрсеткіштерінің дә-
№ 2 “ Бухгалтерлік баланс және қаржылық есептің
Жылдық есептің меншік иелерінде ( қатысушыларында, құрылтайшыла- рында
Талаптары бар кәсіпорындар өздерінің бухгалтерлік есептерін берумен қатар,
Кәсіпорындар (бұған шетелдіктердің қатысы бар кәсіпорындар да енгізі-леді),
Бухгалтерлік есеп беру күні болып, бір қаладағы кәсіпорындар
Берілген бухгалтерлік есепке кәсіпорын басшысы мен бас есепші
Кәсіпорындардың шаруашылық қызметінің нәтижелерін, мүлік пен қаржы жағдайы
Бухгалтерлік есепте жазбаларға өзгеріс енгізу жағдайы туындаса, осы
1.2. Қаржылық есеп беруді жасау бойынша түгендеу және
Бухгалтерлік есеп шаруашылық қаражаттарының құрамындағы және олар-ды жабу
Ал бұл жыл сайын нақты қолда бар құндылықтардың
Түгендеу – бұл бухгалтерлік есеп әдісінің басты элементтерінің
Толық түгендеу әдетте, жылына бір рет жылдық есеп
Түгендеу өз сипатына қарай жоспарлы және кезектен тыс
жоспарлы - алдын ала белгіленген мерзімде, қойған мақсатына
кезектен тыс – бұл кәсіпорын басшысының тапсырмасы бойынша,
“ Бухгалтерлік есепті ұйымдастыру” стандартына сай етіп жасалынады.
Кәсіпорын басшысы түгендеу жұмыстарын жүргізу тәртібін белгілейді, оның
Түгендеу жұмыстарын жүргізу үшін әрбір кәсіпорында тұрақты жұмыс
Түгендеу комиссиясының істейтін жұмыстары сақтау органдарындағы және өндірістегімүлікті,
сондай-ақ пайдаланылмайтын мүлікті сату туралы ұсыныстар
Түгендеу комиссияларының мүшелері кем шығындарды және талам-тараж ға
баға біле тұра дұрыс емес деректерді енгізбегені үшін
Мүліктің нақты қолда барын тексеруді бастағанға
Түгендеу комиссиясының нәтижесі де тексеріледі, ол үшін ішінара
Түгендеу нәтижесі бойынша салыстыру тізімдемесі жасалынады, сосын оның
Негізгі құралдардың түгендеу жазбасы жалға алған және күнделікті
Түгендеу қағазы өндірісті ұйымдастыру ережелері бойынша материалдық құндылыұтарды
Түгендеу кезінде және басқа да тексерістердің көмегімен анықталған
Дебитор кәсіпорындар көшірмелерді алған соң, берешек қалдықтарын растауға
Түгендеу комиссиясы құжаттарды тексеру жолымен, сондай-ақ банк мекемелерімен,
Талап ету мерзімі өткен дебиторлық берешек сомалары бойынша
Түгендеу және басқа да тексерістер кезінде анықталған қолда
артық немесе кем шыққан кезде олар өзара есепке
артық шыққан негізгі құралдар, материалдық құндылықтар мен ақшалай
құндылықтардың кемуі белгіленген тәртіпте бекітілген нормалардың шегінде кәсіпорын
материалдық құндылықтардың, ақшалай қаражаттың және басқа мүліктің кем
Тұрақты жұмыс істейтін түгендеу комиссиясының қолда бар құндылықтар
Есеп берер алдында үлкен дайындық жұмыстары жүргізіледі. Бухгалтерия
1.3. Қаржылық есеп беруді жасау.
Жоғарыда айтқанымыздай, қаржылық есеп берудің құрамына бухгалтерлік баланс,
Қаржылық есеп берудің мақсаты – пайдаланушыларды есептік кезеңдегі
Бірақ қаржылық ақпараттарды пайдаланушылар кәсіпорынның қызметі туралы әрқилы
инвесторлар – жасаған инвестициясының тәуекелділік дәрежесі, олардың алатын
кредитор – алған қарызын және төленетін процентін өтеу
жабдықтаушылар – кредиторлық қарызды дер кезінде өтей алатын
сатып алушы – кәсіпорын қандай кезеңде өз қызметін
қызметкерлер – кәсіпорынның тұрақты әрі рентабельді жұмыс істегеніне
Мемлекеттік органдар – кәсіпорынның тұрақты әрі рентабельді болғанына
Жұртшылық – жұмыс орнын табу мақсатында қажетті ақпараттарды
Қаржылық есеп беру кәсіпорынның инвестициялық саясатын жасауға, несиелеу
Кәсіпорынның қаржылық есеп беруін әртүрлі пайдаланушылардың әрқилы мүдде
Бұл ереже барлық пайдаланушылардың мүддесіне орьақ әрі сай
Есеп берудің мәліметтері Пайдалылығы
Экономикалық ресурстары
(активтер құрылымы) Кәсіпорынның табыс алу қабілетін бағалау және
Қаржылық құрылымы
(кәсіпорынның қарызы мен меншік
капиталының ара қатынасы) Қарыз қаражатының келешекке қажеттілігін бағалау
Өтемділік пен төлем қабілеттілігінің
коэффициенті Өз міндеттемесіне жауап беретін кәсіпорын-ның ұзақ және
Рентабельділік пен іскерлік
белсенділігінің коэффициенті Кәсіпорынның ресурстарды пайдалану тиімділігін бағалау
Қаржылық жағдайының өзгеруі Қаржылық,инвестициялық,оперативтік қызме-тінің нәтижесінде, кәсіпорынның алған
Қаржылық есеп беру өзара байланысты, өйткені ондағы шаруашылықтың
Қаржылық есеп пайдаланушылар үшін айқын, түсінікті болуы және
Қаржылық есеп беруде заңды тұлғалардың атауы, тұрған жері,
Қаржылық есеп беру өткен кезеңдердің мәліметтерімен салыстырылады. Есеп
Қаржылық есеп берудің элементтері. Қаржылық есеп беру мәміленің
Актив – бұл құндық бағасы бар субъектінің құқығы
Активтер болашақта жүзеге асатын экономикалық олжа ретінде көрсетіледі.
Активтердің физикалық нысаны да бар болуы мүмкін (ғимараттар,
Шаруашылық жүргізуші субъектінің активтерге меншік құқығы болуы да
Міндеттемелер- бұл өткен мәміленің нәтижесі, ол жүзеге асқандықтан
Меншік капиталы – бұл субъектінің міндеттемесі шегерілген активі.
Қаржылық нәтижесі – бұл есепті жылдағы кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық
Қаржылық есеп беруде шаруашылық жүргізуші субъект қызмет түріне
Табыстар – бұл субъектінің негізгі және негізгі емес
Шығыстар - өнімді өндірумен, жұмысты атқарумен, қызметті көрсетумен
Қаржылық есеп берудің элементтерін тану – бұл бухгалтерлік
кез-келген болашақтағы олжаның осы баптарда көрініс табу ықтималдылығы
баптың құны ьар, ол үлкен дәлдікпен өлшенуі мүмкін.
Қаржылық есеп элементтерін бағалау. Бағалаудың көмегімен олардың құны
бастапқы құны- активтер тараптардың келісімі бойынша белгіленген және
ағымдағы құны- активтер есеп берудегі ақшалай сомасы бойынша
сату құны- активтер өзінің сатылған құны бойынша көрініс
дисконтталған құны- активтер келешекте келіп түсетін ақша қаражатының
баланстық құны- актив пен міндеттеме баланстық есеп берілген
Субъект қаржылық есеп беруді жасау кезінде активтер мен
2 бөлім. Бүхгалтерлік баланс - негізгі қаржылық
2.1.Бухгалтерлік баланс, оның мәні мен ерекшеліктері.
Баланс сөзі латын тілінен аударғанда теңдікті, теңдестікті немесе
Ақпараттарды баланстық жинақтау есепте, қаржы-шаруашылық қызметті талдауда, басқару
Баланстың негізінде кәсіпорында бар қорлар, олардың жағдайы туралы,
Бухгалтерлік баланс - кәсіпорынның мүлкін ақшалай бағамен белгілі
Қазақстан Респуьликасы Қаржы министрлігінің 3.03.94 ж. № 10-4/1143
Сыртқы түрі бойынша бухгалтерлік баланс кесте түрінде болады
Баланстағы әрбір көрсеткіштерді, баланс бабы деп атайды.1
Қазіргі кезде, халықаралық талапқа сай анықталған бухгалтерлік стандартқа
АКТИВ
1. Ұзақ мерзімді активтер 1. Меншіктегі капитал
2. Ағымдағы активтер 2. Ұзақ мерзімді міндеттемелер
3. Ағымдағы міндеттемелер
Жоғарыда көрсетілген әрбір бөлім баланс баптарынан құралады. Мысалы,
Ағымдағы активтер бөліміндегі баланс баптары: материалдар мен шикізаттар,
Меншікті капитал бөліміндегі баланс баптары: жарғылық қор, бөлінбеген
Ұзақ мерзімдегі міндеттемелер бөліміндегі баптар: банк несиесі, кейінге
Ағымдағы міндеттемелер бөліміндегі баптар: жабдықтаушылар, бюджетпен есеп айырысу,
Баланстың активі мен пассиві бойынша жиынтықтар баланс валютасы
Баланс туралы түсінікті және оның мағынасын толықтыру үщін,
Бухгалтерлік баланста актив пен пассивтің қорытынды сомасы тепе-тең
2.2. Баланстың құрылымы және оның баптарының мазмұны.
Жоғарыда аталып өткендей, экономикалық мағынасы бойынша біртектес баптар
Актив құрамы.
1-бөлім. Бұл бөлімде ұзақ мерзімді активтер көрсетіледі:
Материалдық емес активтер-бұл бап бойынша ұзақ мерзімді кезең
Негізгі құралдар- бұл материалдық салада, сондай-ақ өндірістен тыс
Мұнда мынадай баптар ашылуы тиіс:
а) жер;
б) үйлер мен ғимараттар;
в) машиналар мен жабдықтар;
г) жіктемесіне сәйкес негізгі құралдардың басқа да түрлері;
д) жинақталған тозу;
е) аяқталмаған күрделі құрылыс.
Бұған қоса түсіндірме жазуларда ұзақ мерзімді жалға алынған
Ұзақ мерзімді инвестициялар- кәсіпорынның табысты активтеріне (бағалы қағаздар:
а) еншілес серіктестіктерге берілген инвестициялар;
б) тәуелді заңды ұйымдарға берілетін инвестициялар;
в) ағымдағы құнды көрсетілген өзге де инвестициялар, бұл
2-бөлім. Ағымдағы активтер.
Өңдеу және сату мерзімдеріне қарамастан тауарлы-материалдық қорлар (шикізат
Алдағы кезең шығындары – есепті күннен бастап 1
Аұша қаражаттары. Пайдаланылуына шек қойылған ақша қаражаттарынан шектеулер
Қысқа мерзімді қаржы инвестициялары – мерзімдері 1 жылға
Дебиторлық берешек – есепті күннен бастап 1 жыл
Мұнда мынадай баптар ашылуы тиіс:
а) аванстық төлемдер;
б) алуға арналған шоттар мен вексельдер;
в) еншілес серіктестіктердің дебиторлық берешегі;
г) лауазымды тұлғалардың дебиторлық берешегі;
д) өзге де дебиторлық берешектер.
Сомасы 1 жыл ішінде алынбаса, дебиторлық берешек ағымдағы
Пассив құрамы.
1-бөлім. Меншікті капитал.
Баланс пассивінің 1-ші бөлімінде меншікті капитал туралы ақпарат
Түсіндірме жазуларда есепті кезеңде жарғылық капиталда болған өзгерістер
Акционерлік қоғамдарда мынадай ақпараттар ашылып көрсетілуге тиіс:
а) мәлімделген, шығарылған және айналымда жүрген ( мәләмделген,
б) төленбеген капитал;
в) акцияның номиналдық және ағымдағы құны;
г) оларға ие адамдардың құқығы, девидендтерді бөлу мен
д) ерекшеленген акциялар бойынша төленбеген девидендтер;
е) өтелімі төленіп алынған меншікті акциялар;
ж) болашақта шығаруға мәләмделген акциялар.
Өзге меншікті капитал:
а) номинал құнынан артық төленген капитал;
б негізгі құралдар мен қаржы инвестициясын қайта бағалау
Резервтік капитал. Бұл бап бойынша кәсіпорынның қалыптасқан резервтік
Бөлінбеген кіріс (жабылмаған зиян).
2-бөлім. Ұзақ мерзімді міндеттемелер.
Ұзақ мерзімді міндеттемелерді ашып көрсеткен кезде, 1 жылдың
а) қамтамасыз етілген несиелер;
б) қамтамасыз етілмеген несиелер;
в) еншілес серіктестіктер ұсынған несиелер,
г) төлемі кейінге қалдырылған салықтар.
Түсіндірме жазбада проценттік ставканы, несиені өтеудің мерзімін, өтеудің
3-бөлім. Ағымдағы міндеттемелер.
Ағымдағы міндеттемелерді ашып көрсеткен кезде, кредиторлардың талабы бойынша
а) қысқа мерзімді несиелер немесе овердрафт;
б) ұзақ мерзімді несиелердің ағымдағы бөлігі;
в) салықтар бойынша берешек;
г) төлеуге арналған девидендтер;
д) еншілес серіктестіктерге берешек;
е) акционерлік қоғамның лауазымды тұлғаларына берешек;
ж) өзге де кредиторлық берешектер.
Төлеуге есептелген шығындар – болжанбаған жағдайлар бойынша есептелген
Алдағы кезеңдердің табыстары – бұл бапта есепті жылы
Егер заңды тұлға міндеттемені ұзақ мерзімді негізде қайта
2.3. Кәсіпорындағы шаруашылық операцияларының түрлері және бухгалтерлік
Кәсіпорында жасалатын шаруашылық операциялары бухгалтерлік баланстың активі мен
Бірінші түрдегі операциялар мүліктердің құрамын өзгертеді, яғни баланс
Екінші түрдегі операциялар кәсіпорын мүлкінің қалыптасу көздерін өзгертеді,
Үшінші түрдегі операциялар мүлік пен оның қалыптасу көздерінің
Аталған шаруашылық операциясын орындау “Негізгі құралдар” және “Басқа
3 бөлім . Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп
3.1. Ақша қаражаттары қозғалысының есеп беруі.
Есеп беру №4 БЕС талаптары бойынша жасалады. Есепте
№4 БЕС сәйкес субъектілер жасаған “ Ақша қаражаттарының
Ақша қаражаттарының қозғалысы операциондық, инвестициялық және қаржылық қызметі
Инвестициялық қызметтен түсетін ақша қаражаттарының қоғалысын ашып көрсеткен
Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп беру – бұл
Екіншіден, кәсіпорынның таза активтеріндегі өзгерісті, оның қаржы құрылымын
Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп беруде үш түрге
2003 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша ақша қаражаттарының
№1 кесте.
Негізгі қызметтен түскен ақша түсімдері
Таза кіріс 2000000
Таза кірісті операциялық қызметтен алынған қолма-қол төлемдермен
салыстыруға жасалған түзетулер
Тозу 200000
Амортизация
Активтер мен міндеттемелердегі өзгерістер:
Дебиторлық берешектің кемуі 1000000
ТМҚ кемуі (өсуі) 5000000
Басқа активтердің кемуі (өсуі) 1000000
Кредиторлық берешектің кемуі (өсуі) 500000
Қысқа мерзімді берешектің кемуі (өсуі) 500000
Салықтарды төлеу жөніндегі берешектің кемуі (өсуі) 4000000
Өзге міндеттемелердің кемуі (өсуі) 5000000
Операциялық қызметтен алынған қолма қол ақшамен таза төлемдер
Инвестициялаудан алынған ақша түсімдері
Негізгі құралдардағы өзгерістер 1250000
Материалдық емес активтердегі өзгерістер 900000
Инвестициялауда пайдаланылған, қолма-қол ақшамен жасалған
таза төлемдер 2150000
Қаржыландырудан алынған ақша түсімдері
Төленген девидендтер 0
Ұзақ мерзімді берешектің өтелуі 1000000
Қысқа мерзімді берешектің өсуі (кемуі) 0
Ұзақ мерзімді қосымша берешектер 0
Қаржыландыруда пайдаланылған, қолма-қол ақшамен жасалған
таза төлемдер 1000000
Ақша қаражаттарының таза өсуі (кемуі) 1850000
Кезең соңындағы ақша қаражаттарының сальдосы 3000000
Кезең басындағы ақша қаражаттарының сальдосы 4850000
Ақша қаражаттарының таза өсуі (кемуі) 1850000
негізгі қызметтен түскен ақша түсімдері;
инвестициялық қызметтен түскен ақша түсімдері;
қаржыландыру жөніндегі қызмет.
Операциядан түсетін ақша түсімдері негізінен кәсіпорынның табыс келтіретін
Негізгі қызмет жөнінде мысал болып табылатындар:
тауар сатудан және қызмет көрсетуден түсетін ақша түсімдері;
сыйақылардың, комиссия ақысының және басқа табыстардың ақшалай түсімдері;
тауарлар мен қызметтер үшін жеткізушілерге төленген ақша төлемдері;
қызметкерлерге ақша төлемдері;
ақша төлемдері немесе табыс салығын өтеу, егер олар
шарттар бойынша ақша түсімдері немесе төлемдер.
Инвестицияық қызмет – ұзақ мерзімді активтерді және
Инвестициялық қызметтің нәтижесінде туындаған ақша түсімдеріне мыналар
негізгі құралдарды, материалдық емес активтерді және өзге де
меншікті капиталды немесе басқа кәсіпорындардың қарыз міндеттемелерін, сондай-ақ
басқа кәсіпорындардағы аванстық төлемдер және берілетін қарыз;
басқа кәсіпорындардығы ұсыныылған авнстық төлемдерді өтеуден
Қаржыландыру жөніндегі қызмет – бұл нәтижесі меншікті капитал
Қаржыландыру жөніндегі қызметке мыналар мысал болып табылады:
акциялар немесе меншікті капиталдың басқа элементін шығарудан түскен
акция сатып алған кездегі немесе меншік акциялардың өтемін
қамтамасыз етілмеген қарыз міндеттемелерін, займдарды, вексельдерді, облигацияларды, басқа
алынған займдарды өтеу есебіне ақша төлемдері;
қаржыландырылатын жолмен, яғни ұзақ мерзімді жалмен байланысты ақша
Ақша қаражаттары туралы есеп беру екі әдіспен жүзеге
Тікелей әдіске басылымдылық беріледі, өйткені ол болашақ
Тікелей әдісті қолданған кезде ақша қаражаттарының барлық түрдегі
біріншіден, журналдар, қосымша ведомостер бойынша кәсіпорынның есептік жазуларынан;
екіншіден, сату көлемін, сатылған өнімнің өзіндік құнын және
басқа да ақшалай емес баптардан;
инвестициялық қызметтен немесе қаржыландыру жөніндегі қызметтен болған ақша
Жанама әдіс бойынша операциялық қызметтен алынған ақша қаражаттарының
есепті кезең ішінде тауарлы-материалдық қорлардағы және операциялық қызметтен
тозу, амортзация, резервтер, салықтар, бөлінбеген пайда сияқты ақшалай
инвестициялық қызметтен, сондай-ақ қаржыландыру жөніндегі қызметтен алынған ақша
Түсіндірме жазбада кәсіпорындағы ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттерінің
Кәсіпорынның қалауы бойынша өтімділіктің қаржы жағдайын анықтау үшін
3.2. Қаржылық есеп беруге жасалған түсініктеме жазба.
Түсініктеме жазба – кәсіпорында жасалған негізгі аналитикалық құжат.
Түсініктеме жазба қаржылық есеп берудің бір бөлігі ретінде
1. Есеп бөлігіне қатысты субъектінің есеп саясатында қаралған
Материалдық емес активтер мен негізгі құралдар-бағалаудың тәсілдері
- субъектінің инвестициялық саясаты - қаржылық инвестицияны баланстық
- таурлы-материалдық қорлар – қорды есепке алудың әдісі
- тапсырыс берушілермен және сатып алушылармен, әртүрлі дебиторлармен,
- меншік капиталы – жарғылық және резервтік капиталын
- міндеттеме – несиелік саясатын, демалысқа шыққан еңбеккерлердің
- табыс және шығыс - өндірістік есеп
Егер де есепті жылда қабылданған есепті саясатта өзгерістер
2. Түсініктеме жазба баланс бойынша ұзақ және
Ұзақ мерзімді активтердің бөлігіне қатысты:
негізгі құрал – ұзақ мерзімді жалға алынған, меншігіндегілер,
инвестиция – инвестор қожалық ететін шаруашылық серіктестіктерінің тізімі
ағымдағы активтердің бөлігіне қатысты тауарлы-материалдық запастардың түрлері бойынша,
меншік капиталдарының бөлігіне қатысты: есептік жылда жарғылық капиталына
Ұзақ мерзімді міндеттемелерге қатысты: несие мен қарыз қаражаттарының
қысқа мерзімді міндеттемелерге қатысты (өте мерзімі ағымдағы жылда
3. Қаржылық-шаруашылық қызметінің нәтижесі туралы есеп беру бойынша
- кәсіпорынның барлық қызмет түрінен алынатын табыстың төмендеуіне
- жалпы және әкімшілік шығыстарының деңгейін өсіретін немесе
- төтенше жағдайлардан алынған табыстар мен шығыстар
- есептік кезеңде орын алған және қаржы-шаруашылық қызметіне
4. Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп беру бойынша
- операциондық қызметтен түсетін ақша қаражаттарының қозғалысын ашу
- түсетін ақша қаражаттары мен клиент атынан төленетін
Бұл арада ескеретін бір жайт, түсініктеме жазбада кейбір
5. Түсініктеме жазбада кәсіпорынның қаржылық қызметі мен
Бухгалтерлік есеп беру нақты бір кезең уақытындағы қаржы-шаруашылық
Қорытынды.
Сонымен, курстық жұмысты қорыта келгенде, қаржылық (бухгалтерлік) есеп
Әртүрлі топтағы, саладағы қолданушыларға сай қаржылық есеп беруді
Сонымен қатар, қаржылық есеп беру жылдық және аралық
Қаржылық есеп беру жеткілікті және анық түрдегі ақпарат
Бухгалтерлік баланстағы ағымдағы активтер мен міндеттемелерді анықтау және
Баланс мәліметтері бойынша кәсіпорынның қаржылық жағдайы талданады.
Ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп беру – бұл
Ал, ақша қаражаттарының қозғалысы туралы есеп беру үшін
Пайдаланылған әдебиеттер:
Ќазаќстан Республикасыныњ Конституциясы. 1998 ж. 7 казанында
енгізілген өзгертулер мен толыќтырулармен. Алматы: 2002 – 40
Послание Президента
Ќазаќстан Республикасыныњ Азаматтыќ кодексі (Жалпы және
Ерекше бөлімдері) – А : Юрист. 2002 –
Ќазаќстан Республикасыныњ салыќ кодексі. 2003 ж. 12 желтоќсанынан
Бабич А.М., Павлов Л.Н. Государственные и муниципиальные финансы.
Ван Хорн Дж.К. Основы управления финансами: Пер. с
Дюрнберг Р.Л. Международное налогооблажение. – М.: ЮНИТИ, 1997.
Бисенғазиев М. Б., Хамитов А. Ш.
Кәсіпкерлік негіздері: Оқулық. Лекциялық курс.
Орал: Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті баспасы, 2001
Жолдасбаева Г. Ө.
Кәсіпорын экономикасы: Оқу құралы \ - Алматы: Экономика,2002.
Мейірбеков А. Қ., Әлімбетов Қ. Ә. Кәсіпорын
құралы – Алматы: Эконмика,2003
Шеденов Ө. Қ., Жүнісов Б. И., Байжомартов Ч.
Жалпы экономикалық теория”. Оқулық \ Жалпы редакциясын
басқарған профессор Ө. Қ. Шеденов, Алматы – Ақтөбе,
14. Шуляк П. Н. Финансы предприятия: Учебник.
Издательский Дом “ Дашков и К”, 2000
15.Финансы предприятий: Учебник \ Н. В. Колчина, Г.
Павлова и др. ; Под. ред. проф. Н.
16. Т. С. Рақымжанұлы Экономика, қаржы-несие, банк,
сақтандыру, биржа және кәсіпкерлік атауларының орысша –
қазақша сөздігі. – Алматы: “ Сөздік – Словарь”,
28