МАЗМҰНЫ
Кiрiспе…………………………………………………………………………. 3
Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі меншікке салынатын салықтардың экономикалық
1.1 Мүлiк салығы………………………………………………………………4
1.2 Жер салығы………………………………………………………………..7
1.3 Көлiк құралдары салығы………………………………………………….9
II. Меншікке салынатын салықтарды есептеу және
Меншiк салығының объектiсi мен субъектiсi және салық
салынбайтын айналым………………………………………………… 11
2.2. Меншiк салығының ставкалары………………………………………20
Меншiк салығын есептеу механизмi және нысанын
толтыру………………………………………………………………… 23
Қорытынды…………………………………………………………………… 45
Пайдаланылған әдебиеттер………………………………………………….. 46
Кiрiспе
Нарықтық экономиканы тереңдету, қоғамдық өмiрiмiзге әрқилы жаңаша өзгерiстер
Салық мемлекеттiк құрылымның негiзгi мемлекеттiң тұрақты қаржы көзi,
Мемлекеттiк бюджеттiң негiзгi кiрiс көзiнiң көп бөлiгiн қамтитын
Сонымен қатар, меншiк салығы ең кең тараған салық
Сонымен қатар, меншiкке салынатын салық ең кең тараған
Меншiкке салынатын салықтың кең таралуына және салық төлеушiмен
I Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі меншікке салынатын салықтардың
1.1 Мүлiк салығы
Жалпы салықтардың iшiнде мүлiк
Дамыған мемлекеттерде капиталға және меншiкке салық
Жеке әл-ауқат салығына – мүлiкке ие болуына
Бiрлiк сатвка бойынша Бельгияда (1(), Данияда (2,2(), Германияда
Мұрагерлiктен салық – бұл мұраға алу құқығы
Көптеген елдерде салықтың бұл түрлерi жеке –жеке
Барлық дамыған мемлекеттерде мұрагерлiк және
Жылжымайтын мүлiктердiң жекелеген түрлерiне салықтар әрқалай болып
Құрылыстарға салынатын жер салығы. Мемлекет территориясында барлық
Қоғамдық ұжымдық меншiктегi құрылымдарға салық салынбайды. Оларға
Ұйымның ұжымдық меншiгiндегi құрылымдар үшін нақтылай
Салықтан тез арада босатуға жататындар:
Өндiрiстiк мақсаттағы құрылыстар тұрғын үй құрылыстарының ажырамас бөлiгi
Салық салу ставкасы құрылыстың заңды иесi немесе жалға
Салық салудан келесi құрылыстар босатылады:
әлеуметтiк мақсатта пайдаланылатын және меншiк иесi кәсiпшiлiк
мектеп оқушылары, лицей, коледж және пансионаттардың оқушлары үшін
мемлекеттiк және қоғамдық ұйымдар мекемелерi (соттар,
Салықтың бұл тұрiнен ғылым, бiлiм беру саласында әрекет
Тұрғын үй және өндiрiстiк құрылыстардың жiктелуi. Құрлыстар 8
Бiрiншi және екiншi категорияларды бiрiктiруге болады, себебi олардың
(Орташа ( категорияға тоқталып өтетiн болсақ,
Өндiрiстiк пайдаланудағы құрылыстар негiзгi 4 категорияға бөлiнедi:
Дамыған шет мемлекеттердегi мүлiкке салынатын салық мөлшерi келесiдей:
1.2 Жер салығы
Жер – өндiрiс факторларының бiрi. Жер терминi кең
Салық салу мақсатында барлық жерлер олардың арналған нысанасы
- ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерге;
елдi мекендер жерлерiне;
өнеркәсiп, көлiк, байланыс, қорғаныс және өзгеде ауылшаруашылығы емес
ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлерiне, сауықтыру, рекреациялық және
орман қорының жерлерiне;
су қорының жерлерiне;
запастағы жерлерге жатқызылуына қарай қарастырылады;
Жердiң белгiлi бiр немесе өзге санатқа жататындығы
тұрғын үй қоры, соның iшiнде олардың жанындағы құрылыыстар
қоры,оныңiшiндеолардыңжанындағы құрылыстар мен ғимараттар орналасқан жерлер.
Жердiң мынадай санаттары бар:
ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлерi:
орман қорының жерлерi:
су қорының жерлерi;
запастағы жерлер салық салуға жатпайды.
Аталған жерлер (запастағы жерлердi қоспағанда) тұрақты жер пайдалануға
Жер салығы:меншiк құқығын, тұрақты жер пайдалану құқығын, өтеусiз
жер ресурстарын басқару жөнiндегi уәкiлеттi орган әр жылдың
Қазақстан Республикасы Үкiметiмен жасалған келiсiм-
қол қойылған бонус бiр
коммерциялық табу бонусы бiр жолғы тiркелген төлем болып
Коммерциялық табу келiсiм-шартта көрсетiлген аумақта өндiруге тиiмдi бiр
1.3 Көлік құрадары салығы
Жеке және заңды тұлғалар меншігіндегі көлік құралдарынан салық
Бүгінгі таңда, көлік салығы салық ретінде кең түрде
Қазақстан Республикасында көлік салығына көптеген өзгерістер мен толықтырулар
Көлік құралдары салығы негізінен мақсатты салық болып келеді,
Көлік салығын төлеушілер:
• меншік құқығында салық салу объектілері
• меншік, шаруашылық жүргізу немесе оралымды
• заңды тұлғалардың құрылымдық бөлімшелері;
лизинг алушы қаржы лизингі шарты бойынша берілген салық
Көлік құралдары салығы бойынша жеңілдіктер. Көлік салығын
1995 жылы 24 сәуірдегі «Салықтар және бюджетке төленетін
1) Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинеті тізбесін белгілейтін ауыл
2) жүк көтерімі 40 тоннадан асатын
3) бір автокөлік құралы бойынша:
• Ұлы Отан соғысына қатысушалар мен соларға теңестірілген
• меншігінде мотоколяскалары мен
• Кеңес Одағының Батырлары, Социалистік Еңбек Ерлері, «Халық
4) Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі мен оның
5) Қазақстан Республикасы мүгедектерінің ерікті қоғамы:
- қазақ зағиптар қоғамы;
- Қазақ саңыраулар қоғамы;
- Ақыл-есі мен ене бітімінің кемістігі бар балалар
- олардың еңбек ету қабілетін қалпына келтіру орталығы;
- ЖЕҚ Орталық комитеті;
- Ауғанстан соғысы ардагерлерінің Қазақ Республикалық ұйымы (кәсіпорындарынсыз);
6) Қызметкерлерінің жалпы санының кемінде 50 пайызы
2. Бүгінгі таңда көлік құралдары салығын төлеуден босатылады:
1) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейтін көлік
2) меншікті ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруде пайдаланылатын
3) мемлекеттік мекемелер;
4) салық салу объектісі болып табылатын бір автокөлік
• Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілетін
• меншігінде мотоколяскалары мен автомобильдері бар
• Кеңес Одағының Батырлары;
• Социалистік Еңбек Ерлері;
• «Халық қаһарманы» атағын алғандар;
• III дәрежелі Даңқ орденімен және
• «Ардақты
• «Алтыналқа» және «Күмісалқа» алқаларымен наградталған
6) ауыл шаруашылық құралымынан шығу нәтижесінде паи ретінде
Көлік құралдары салыгы бойынша салық салу объектілері болып
Мына төменде аталғандар көлік құралдары салығы боиынша салық
1) жүк көтергіштігі 40 тонна және одан асатын
2) мамандандырылған медициналық көлік құралдары.
II. Меншікке салынатын салықтарды есептеу және
Меншiк салығының объектiсi мен субъектiсi және салық салынбайтын
Қазақстан Республикасының аумағында меншiк құқығында, шаруашылық жүргiзу құқығында
Меншiк иесi салық салу обьектiлерiн сенiгерлiк басқаруға немесе
Егер салық салу обьктiсi бiрнеше тұлғаның ортақ үлестiк
Бiрлескен ортақ меншiктегi салық салу обьектiсi бойынша осы
Іаржылық мерзiмге берiлген обьектiлер бойынша лизинг алушы салық
Жер салығын төлеушiлер:
жеке меншiк құқығындағы;
тұрақты және пайдалану құқығындағы;
бастапқы өтеусiз уақытша жер пайдалану құқығындағы салық салу
Шаруа (фермер) қожалықтарына арналған арнайы салық режимi
мемлекеттiк бюджет есебiнен ғана қамтылатын ұйымдар;
жер қойнауын пайдаланушылар:
уәкiлеттi органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерiнiң
Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестiрiлген адамдар,
тұрғын үй қоры, соның iшiнде оның жанындағы құрылыстар
жеке үй шаруашылығын жүргiзу, бау-бақша шаруашылығы үшін берiлген
гаражға арналған жер учаскелерi бойынша;
тұрғын үй қоры, соның iшiнде оның жанындағы құрылыстар
Дiни бiрлестiктер жер салығын төлемейдi. Салық кодексi бойынша
Жер учаскесiне құқықты куәландыратын құжаттар болмаған жағдайда,
Салық салу объектiсi: жер учаскесi (жер учаскесiне ортақ
Мыналар салық салу обектiсi болып табылмайды:
елдi мекендердiң ортақ пайдалануындағы жер учаскелерi. Алаңдар, көшелер,
ортақ пайдаланудағы мемлекеттiк автомобиль жолдары желiсi
Ортақ жер пайдаланудағы кесiп берiлген белдеудегi мемлекеттiк
Жекелеген жағдайларда салық салу объектiсiн анықтағанда темiр
Байланыс желiлерiнiң тiректерi алып жатқан жер учаскелерiн
Жер салығын анықтау үшін жер учаскесiнiң алаңы салық
Көлiк құралдары салығын төлеушiлер меншiк құқығында салық
Қазақстан Републикасының Үкiметi белгiлейтiн көлiк құралдарына қажетiлiк нормативтерi
Салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
Салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
Ауылшаруашылық құрылымынан шығу нәтижесiнде пай ретiнде алынған, пайдаланылған
Салық салу объектiлерi, уәкiлеттi органда мемлекеттiк тiркеуге жататын
—жүк көтергiштiгi 40-тонна және одан асатын карьерлiк
—мамандандырылған медециналық көлiк құралдары салық салу объектiлерi болып
Салық салу обьектiсi болып мыналар табылады: заңды тұлғалар
Концервацияда тұрған негiзгi құралдар, жалпыға ортақ пайдаланылатын мемлекеттiк
Меншiк құқығында салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар
Оларға келесiлер жатады:
- Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн көлiк құралдарына қажеттiлiк
Мемлекеттiк бюджет есебiмен ғана қамтылатын ұйымдар.
Салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
Салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
Салық салу объектiсi болып табылатын бiр автокөлiк құралы
Ауылшаруашылық құрылымынан шығу нәтижесiнде
Уәкiлеттi органда мемлекеттiк тiркеуге жататын және есепте тұрған
Олар келесiлер:
Жүк көтергiштiгi 40 тонна және одан асатын карьерлiк
Мамандандырылған медициналық көлiк құралдары салық салу объектiлерi бола
Салық салу обьектiлерiнiң орташа жылдық қалдық құны ағымдағы
Негiзгi қызмет тұрi кiтапханалық қызмет көрсету саласындағы жұмыстарды
Салық салу обьектiлерiнiң орташа жылдық құнына 0,1 ставка
Салық кезеңi iшiндегi сатып алынған салық салу обьектiлерi
Салық төлеушi салық кезеңi iшiнде декларацияны табыс ету
Меншiгiнде салық салу обьектiлерi бар жеке тұлғалар салық
әскери қызметшiлер мерзiмдi қызметтен өту кезеңiнде,
салық салу обьектiлерiнiң 1000 айлық есептiк көрсеткiшке тең
Жеке тұлға меншiгiндегi мүлкiн сенiмгерлiк басқаруға немесе жалға
Жеке тұлғаларға меншiк құқығымен тиесiлi және кәсiпкерлiк қызметте
Қазақстан Республикасының аумағындағы тұрғын үй-жайлар, саяжай құрылыстары, гараждар
Қазақстан Республикасының аумағындағы аяқталмаған құрылыс обьектiлерi.
Салық салу объектiсi:
Кәсiпкерлiк қызметте пайдаланылмайтын мынадай объектiлер:
- Қазақстан Республикасы аумағындағы тұрғын үй-жайлар, сая
- Қазақстан Республикасының аумағындағы аяқталмаған құрылыс объектiлерi –қоныстандырылу
Салық объектiсi-салық салу барасында мемлекет заң бойынша салық
Салық субъектiсi- заң-бойынша салық төлейтiн салық төлеушiлер немесе
Салық төлеушiлер: меншiк иесi, меншiктi сенiм бiлдiрiп басқару,
Салық салу объектiлерi:
- кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалардың
- жеке тұлғалардың кәсiпкерлiк қызметте пайдаланылмайтын, азаматтардың
Меншiк салығының субъектiлерi салық объектiсi болып табылатын
Салық төлеушiлер:
Мыналар меншiкке салынатын салық төлеушiлер болып табылады:
Қазақстан Республикасының аумағындағы меншiк, шаруашылық жүргiзу немесе
салық салу объектiсi бар заңды тұлғалар (соның iшiнде
Қазақстан Республикасының аумағындағы меншiк құқығында салық салу объектiсi
Заңды тұлғалардың филиалдары өкiлдiлiктерi және өзге де оқшауланған
Салық төлеушiлер меншiкке салынатын салықты заңды
Мыналар меншiкке салынатын салықты төлеушiлер болып табылмайды:
Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейтiн қажеттiлiк нормативтерi шегiнедi.
салық салу белгiленген салық режимiнiң моделi (жер қойнауын
кәсiпкерлiк қызмет үшін пайдаланылмайтын салық салу объектiлерi бойынша
Қазақстан Республкасының Ұлттық Банкi, оның филиалдары мен өкiлеттiлiктерi;
Қазақстан Республикасының lшкi iстер министрiнiң жазасын өтеу
Жекелеген жағдайларда салық төлеушiнi анықтау:
меншiк иесi мен келiсiм бойынша салық төлеушiмен жалға
Егер салық салу объектiсi бiрнеше тұлғаның ортақ үлестiк
Бiрлескен ортақ меншiктегi салық салу объектiлерi бойынша осы
Меншiк салығын төлеуден келесiлер босатылады:
Мемлекеттiк мекемелер, кәсiпкерлiк қызметте қолданылмайтын коммерциялық емес
Қазақстан Республикасының мүгедектер қоғамы, әлеуметтiк сферада, өндiрiстiк мақсатта
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкiнiң негiзгi қызметiне жұмсалған
Балалар, мектепке дейiнгi орта, мамандық және жоғарғы бiлiм
Түзету мекемелерi.
Келесi жеке тұлғаларға кәсiпкерлiк қызметте қолданылмайтын мүлiктерi
а) Кеңес Одағының батырлары, Социалистiк Еңбек батырлары,
ә) (алтын алқа( және (ардақты ана (
б) I және II топтағы мүгедектерге;
в) жеке тұратын зейнеткерлерге белгiленедi.
Экономикалық iс –шаралар барысында ықпал ету, мемлекеттiк қажеттiлiк
Кiрiс пен таза пайданы экономиканың жаңа бiр саласына
Нақты салаға салық жеңiлдiгiн орнату тәжiрибе көрсетiп отырғандай
Салық салу объектiсi.
Заңды тұлғалар мен жеке кәсiпкерлер үшін негiзгi құрал
Бухгалтерлiк есеп жөнiндегi Қазақстан Республикасының заңдарына
Мыналар салық салу объектiсi болып табылмайды:
а) Жер учаскесi (жер учаскесiне ортақ үлестiк меншiк
б) Жекеленген жағдайларда салық салу объектiсiн анықтау.
в) Электр тарту желiлерi бағынышты станциялар
г) мұнай-газ құбырлары орналасқан учаскелерiн қоса алғанда
Осы баптарға сәйкес жер салығын салу объектiсi
белгiленген заң актiлерiнде өкiлеттi органда
мыналар:
а) жүк көтергiштiгi 40 тонна және одан асатын
б) мамандандырылған медициналық көлiк құралдары;
в) Қазақстан Республикасы үкiметi бекiткен тiзбе бойынша
Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң шешiмi бойынша уақытша тоқтатылып
Жалпы пайдаланудағы мемлекеттiк автомобиль жолдары мен олардың
бұру алқабы;
жолдардың конструкциялық элементтерi;
жоладарды жайғастыру және жайластыру;
көпiрлерi;
жол өткелдерi;
тасымал соңы;
тунельдер;
қорғанушы галерялары;
жол қозғалысы қауiпсiздiгiн арттыруға арналған құрылыстар мен құрылығылары;
су бұрғыш және су өткiзгiш салынымдар;
жол бойындағы орман алқаптары;
желдiк өндiрiстiк кешендер, үйлер мен ғимараттар, тұрғын үйлер./22/
Меншiк салығының ставкалары
Салық ставкасы салық өлшем бiрлiгiне сәйкес келетiн салық
- погрессивтi салық ставкасы -салық объектiсi немесе
- пропорционалды салық ставкасы-салық объектiсi немесе табыс мөлшерiне
- регрессивтi салық ставкасы- салық объектiсi немесе табыс
Дамыған елдердiң тарихынан мынадай салық ставкалары жөнiнде мынаны
а) егер төленетiн салық мөлшерi салық төлеушi табысының
ә) егер салық мөлшерi салық төлеукшi табысының 40-50
б) егер салық мөлшерi салық төлеушi табысының 35-40(өлшерi
Кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалар салық
Жеке тұлғалардың кәсiпкерлiк қызметте пайдаланбайтын мүлкiне прогрессивтi
Салық сатавкалары:
Заңды тұлғалар (осы баптың 2-тармағында көрсетiлгендердi қоспағанда) салық
Төменде көрсетiлген заңды тұлғалар салық салу объектiлерiнiң
кодекстiң мақсаттары үшін азаматтық заңдарға сәйкес коммерциялық емес
қызметтiң қоғамдық мүддеде жүзеге асыратын коммерциялық емес
негiзгi қызмет ету тұрi кiтапханалық қызмет көрсету саласындағы
негiзгi қызмет ету тұрi ғылым саласында қызмет
ғылыми кадрларды мемлекеттiк аттестациялау саласындағы функцияларды жүзеге асыратын
негiзгi қызмет ету тұрi театр-ойын-сауық және концерттiк шараларды
медициналық көмек көрсету (касметалогиялық қызмет көрсетудi қоспағанда) және
мемлкет меншiгiне жататын және мемлекеттiк бюджеттiң
Қазақстан Республикасы мүгедектерiнiң ерiктi қоғамы,
Көлiк салығын есептеу айлық есептiң көрсеткiштермен белгiленген мынандай
Салық салу объектiсi Салық ставкасы
(айлық есептiк көрсеткiш)
1.Двигатель көлемi мынадай жеңiл автомобильдер (текше см)
-1100-ге дейiн қоса алғанда
-1100-ден жоғары 1500-дi қоса
-1500-ден жоғары 2000-ды қоса
-2000-нан жоғары 2500-дi қоса
-2500-ден жоғары 3000-дi қоса
-3000-нан жоғары 4000-ды қоса
-4000-нан жоғары
4,0
6,0
7,0
10,0
17,0
22,0
117,0
2.Жүк көтергiштi мынадай жүк таситын арнаулы автомобильдер (тiркемелердi
-1 тоннаға дейiн қоса алғанда
-1 тоннадан жоғары 1,5 тоннаны қоса
-1,5 тоннадан жоғары 5 тоннаны
-5 тоннадан жоғары
6,0
9,0
12,0
15,0
3.Шынжыр табанды машиналармен механизмдердi қоспағанда, өздiгiнен жүретiн машиналар
4.Автобустар:
-12 отыратын орынға дейiн қоса алғанда
-12-ден жоғары 25 отыратын орынды қоса
- 25 отыратын орыннан жоғары
9,0
14,0
20,0
5.Мотоциклдер, мотороллерлер, мотошамалар, көл-емi шағын кемелдi (двигательдiң қуатты
6.Катерлер, кемелер, баржалар. Яхталар
(двигательдiң қуатты мынадай күшке тең):
-160-қа дейiн қоса алғанда
-160-тан жоғары 500-дi қоса
-500-ден жоғары 1000-ды қоса
-1000-нан жоғары
6,0
18,0
32,0
55,0
7.Ұшу аппараттары Әрбiр киловат қуаттан айлық есептiк көрсеткiштiң
Салық жеңiлдiктерiн беру арқылы мемлекет өндiргiш
Салықты есептеу айлық есептiк
2.3. Меншiк салығын есептеу механизмi және нысанын
Салықты есептеу мен төлеудiң жалпы тәртiбi салықты есептеу
— жер салығы салық төлеушiге жер учаскесi берiлген
—жер учаскесiн иелену құқығы немесе пайдалану
—бюджетке жер салығын төлеу жер учаскесiнiң орналасқан жерi
—салық жылы iшiнде елдi мекендi қоныстың бiр санатынан
—елдi мекен таратылған және оның аумағы басқа елдi
—салық төлушiлер орналасқан жер учаскелерi бонитетiнiң балдарын анықтау
Ортақ меншiктi салық салу объектiлерi бойынша салық олардың
—ауылшаруашылық өнiмiн өндiрушi заңды тұлғалар үшін бюджетпен есеп
—қорғаныс қажетi үшін берiлген жерлерге салынатын салықты
Заңды тұлғалардың салықты есептеудiң тәтiбi мен төлеу мерзiмдерi.
—заңды тұлғалар салық кезеңi iшiнде жер салығы бойнша
—ағымдағы төлемдердiң сомалары ағымдағы жылдың 20 ақпанынан,
—ағымдағы төлемдер мөлшерi салық кезеңiнiң басында болған салық
—жер салығын төлеу бойынша салық мiндеттемелерi туындаған күннен
— салық салу объектiлерiн пайдалануға немесе жалға берген
Салық салу объектiлерiн ағымдағы төлемдердi төлеудiң соңғы мерзiмiнен
Салық кезеңi iшiнде жер салығы бойынша мiндеттемелер өзгерген
Салық салу объектiлерiне құқықтар салық кезеңiнiң iшiнде берiлген
Осы құқықтарды беретiн тұлғаның жер учаскесiне iс-жүзiнде иелiк
Жер учаскесiне құқықтарды мемлекеттiк тiркеу кезiнде салықтың жылдық
Салық төлеушi салық кезеңiнде декларацияға табыс ету
Бюджеттен есеп айырысуды ауылшаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлерге арналған арнайы
Жекелеген жағдайларда салық есептеудiң ерекшелiктерi, бiрнеше салық төлеушiлердiң
Үйдiң, құрылыстың және ғимараттың бiр бөлiгiн жалға
Тұрғын үй қорының құрамындағы жылжымайтын мүлiктi заңды тұлға
Жеке тұлғалардың салықты есептеу тәртiбi және төлеу мерзiмдерi
Жеке тұлғалар (өз қызметiнде пайдаланатын жер учаскелерi бойынша
Жеке кәсiпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар өз қызметiнде пайдаланатын
Салық кезеңi -жер салығын есептеу мен төлеу үшін
Салық есептiлiгi—заңды тұлғалар, жеке кәсiпкер, жеке нотариустар мен
Жер салығы бойынша ағымдағы төлемдер есеп—қисабы ағымдағы салық
Жаңадан құрылған салық төлеушiлер ағымдағы төлемдер есеп—қисабын салық
Заңды тұлғалар пайдалануға немесе жалға берiлген салық салу
Салық кезеңi iшiнде жер салығы бойынша салық
Бюджеттен есеп айырысуды ауылшаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлерге арналған арнайы
Кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын заңды және жеке тұлғалар мүлiк
Салықтық есептеу және төлеу тәртiбi:
Салық төлеушiлер салықты есептеуде салық базасына тиiстi
Ауыл шаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлер үшін арнайы
Ортақ үлестiк меншiкте тұрған салық салу объектiлерi бойынша
Салық төлеушiлер салық кезеңi iшiнде мүлiкке салынатын салық
Бюджетке салық төлеу салық салу объектiлерiнiң орналасқан орны
Салықтың ағымдағы төлемдерiнiң сомаларын салық төлеушi салық
Салық төлеушi салық кезеңi үшін декларацияны ұсынған мерзiмi
Жекелеген жағдайларды салықты есептеу және төлеу
Егер жеке кәсiпкер тұрғын үй қоры құрамындағы үй
Жеке кәсiпкерлiк қызметтi заңдарда белгiленген тәртiп
Салықтық кезең
Заңды тұлғалар үшін салық кезеңi салық салу объектiсiн
Салық, есеп
салық төлеушiлер (ауылшаруашылық өнiмдерiн өндiрушiлерге арналған арнайы салық
Бюджетпен есеп айырысуды ауыл шаруашылық өнiмдерiн
Заңды тұлғалар пайдалануға немесе жалға берген салық
Мүлiкке салынатын салық бойынша декларация есептi
Филиалдары, өкiлдiктерi және өзге оқшауланған құрылымдық бөлiмшелерi бар
Филиалдары, өкiлдiктерi мен өзге де оқшауланған
Жиынтық тiзiлiмнiң нысанын және оны толтырудың тәртiбiн өкiлеттi
Дербес салық төлеушi болып табылмайтын құрылымдық бөлiмшелерi
Құрылымдық бөлiмшелердiң салық салу объектiлерi бойынша
Салық төлеушiлер
Меншiк құқығына салық салу объектiлерi бар
Мыналар мүлiкке салынатын салықты төлеушiлер болып табылмайды:
- мерзiмдi қызметтегi әскери қызметшiлер мерзiмдi
- Кеңес Одағының Батырлары, Социалистiк еңбек Ерлерi, Ұлы
- Салық салу объектiлерi бойынша пайдалануға немесе жалға
Жекелеген жағадайларда салық төлеушiлердi айқындау
Салық салу объектiлерiн меншiк иесi келiсiм бойынша
Бұл ретте, сенiмгер басқарушының немесе, жалға алушының төлеген
Егер салық салу объектiсi бiрнеше тұлғаның ортақ
Бiрлескен ортақ иелiктегi салық салу объектiлерi бойынша
Салықтық база:
- Қазақстан Республикасы Үкiметi белгiлеген уәкiлетi орган әр
- егер салық кезеңiнiң ұзақтығы 12 айдан
- бiрнеше салық салу объектiлерi бойынша салық төлеушi
Салық сомасы салық салу объектiсi орналасқан жерiне
Іандай да бiр механизмнiң құрамында бiрнеше тетiктер
Мүлiк салығы элементтерi мыналар: субъект, объект, салық көзi,
Салық төлеудегi дәйектiлiк заң тұрiнде бекiтiледi де, мынадай
а) бiрiншi- кезеңде барлық мүлiкке салынатын салық төленедi;
ә) екiншi- кезеңде жергiлiктi салықтар мен алымдар;
б) үшіншi кезеңде басқа да салықтар мен
Салық төлеушiлер мен салық қызметi органдарының құқығы
Бюджетке салық төлеу салық
Салық декларациясы мен есеп қисабында көрсетiлуге тиiстi белгiлi
Іағазға түсiрiлген салық есептiлiгiне салық төлеушi, салық агентi
Салық төлеушiнiң, салық агентiнiң салық есептiлiгiн жасау
Салық төлеушiнiң, салық агентiнiң салық есептiлiгiн
Салық төлеушi, салық агентi салық есептiлiгiн жасаған
Жеңiл автомобильдердiң жетi айлық есептiк көрсеткiш ставкасы бойынша
III. Салық төлеудiң белгiленген мерзiмi аяқталғанға дейiн пайдалану
ТМД елдерiнде шығарылған автокөлiк құралдары үшін:
6 жылдан-15 жылға дейiн қоса алғанда – 0,3
15 жылдан жоғары-25 жылды қоса – 0,2
25 жылдан жоғары – 0,1
двигатель көлемi мынандай басқа автокөлiк құралдары үшін:
3000 текше см-ге дейiн қоса алғанда – 0,5
3000-нан жоғары-4000 текше см-дi қоса – 0,7
4000-нан жоғары – 1,0
Белгiленген салық төлеу мерзiмi аяқталғанға дейiн пайдаланылу мерзiмi
7 жылдан-14 жылға дейiн қоса алғанда – 0,5
14 жылдан жоғары-20 жылды қоса – 0,3
20 жылдан жоғары – 0,1.
Пайдалану мерзiмiне байланысты ұшу аппаратының салық ставкаларына мынадай
пайдалану мерзiмi 5 жылға дейiн қоса алғанда –
пайдалану мерзiмi 5 ж. жоғары-15 жылды қоса -
пайдалану мерзiмi 15 жылдан жоғары – 3,0
1999 жылғы 1 сәуiрге дейiн сатып алынған ұшу
пайдалану мерзiмi 5 жылға дейiн қоса алғанда –
пайдалану мерзiмi 5 ж. жоғары-15 жылды қоса –
пайдалану мерзiмi 15 жылдан жоғары – 0,3
Кеменiң пайдалану мерзiмiне қарай салық ставкаларына мынадай түзету
5 жылға дейiн қоса алғанда – 1,0
5 жылдан жоғары-10 жылды қоса алғанда – 0,5
10 жылдан жоғары-20 жылды қоса алғанда – 0,3
20 жылдан жоғары-30 жылды қоса алғанда – 0,2
30 жылдан жоғары – 0,1.
Жеке тұлғалар мүлiк салығы, салық салу объектiлерiнiң
Жеке тұлғалардың мүлiк салығының ставкалары
1) 1000000 тенге. дейiн қоса салық салу объектiлерi
2) 1000000 тг. жоғары 1000000 тг. Асатын
2000000 тг.бойнша сомадан 1000тг+0,15 (
3) 2000000 тг.жоғары
3000000 тг.бойынша сомадан 2500тг+0,2(
4) 3000000 тг.жоғары 3000000тг.асатын
4000000тг.бойынша сомадан 450тг+0,3(
5) 4000000тг.жоғары 4000000 тг.асатын
5000000тг.бойнша сомадан 7500тг+0,4(
6) 5000000тг.жоғары 5000000 тг.асатын
6000000 тг.бойынша сомадан 711500тг+0,5(
7) 6000000 тг.жоғары 6000000тг.асатын
7000000 тг.бойынша сомадан 6500тг+0,6(
8) 7000000 тг.жоғары 7000000тг.асатын
8000000 тг.бойнша сомадан 2500тг+0,7(
9) 8000000 тг.жоғары 8000000 тг.асатын
9000000 тг. бойынша сомадан 29500тг+0,8(
10) 9000000 тг.жоғары 9000000 тг.асатын
10000000 тг.бойынша сомадан 37500 тг+0,9(
11) 1000000 тг.жоғары 1000000 тг асатын
сомадан 46500тг+1(
Жазық аумақтардың далалық және қуаң далалық аймақтарының кәдiмәгi
Жер салығының базалық салық ставкалары
Бонитет балы Базалық салық ставкасы (тг) Бонитет
1 2 3 4
1
2
3
4
54
6
7
8
9
10 0.48
0.67
0.87
1.06
1.25
1.45
1.68
1.93
2.16
2.41 51
52
53
54
55
56
57
58
59
60 43.42
44.45
45.55
46.65
47.71
48.77
49.83
50.95
52.01
53.07
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20 20.89
3.09
3.28
3.47
3.67
3.86
4.09
4.34
4.57
4.82 61
62
63
64
65
66
67
68
69
70 57.90
60.63
63.26
65.95
68.61
71.31
73.96
76.66
79.32
82.02
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30 5.31
5.79
6.27
6.75
7.24
7.72
8.20
8.68
9.17
9.65 71
72
73
74
75
76
77
78
79
80 86.85
89.55
92.19
94.89
97.56
100.26
102.91
105.61
108.27
110.97
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40 14.47
15.54
16.59
18.08
18.76
19.82
20.88
22.00
23.06
24.12 81
82
83
84
85
86
87
88
89
90 115.80
119.02
122.21
125.45
128.67
131.86
135.10
138.32
141.51
144.75
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50 28.95
30.01
31.07
32.17
33.23
34.29
35.36
36.48
37.54
38.60 91
92
93
94
95
96
97
98
99
100 149.54
154.40
159.22
164.05
168.87
173.70
178.52
183.35
188.17
193.00
100-ден жоғары 202.65
Ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын жер салығының базалық салық
Шөлейттi, шөлдi және тау бөктерiндегi шөлдi аумақтардың ашық
Бонитет балы
Базалық салық ставкасы (тг)
Бонитет балы
Базалық салық ставкасы (тг)
1 2 3 4
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
0.48
0.54
0.58
0.62
0.67
0.73
0.77
0.81
0.87
0.96
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
19.78
20.26
20.75
21.23
21.71
22.19
22.68
23.16
23.64
24.12
1 2 3 4
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20 1.45
1.83
2.22
2.55
2.93
3.32
3.71
4.05
4.44
4.82 61
62
63
64
65
66
67
68
69
70 24.61
25.28
25.82
26.44
27.02
27.64
28.22
28.85
29.49
30.07
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30 5.31
5.79
6.27
6.75
7.24
7.72
8.20
8.68
9.17
9.65 71
72
73
74
75
76
77
78
79
80 30.69
31.27
31.88
32.46
33.09
33.68
34.31
34.93
35.51
36.15
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
10.13
10.61
11.09
11.58
12.06
12.54
13.03
13.51
13.99
14.47 81
82
83
84
85
86
87
88
89
90 36.71
37.34
37.92
38.56
39.18
39.76
40.38
40.95
41.59
42.17
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50 14.96
15.44
15.92
16.40
16.89
17.37
17.85
18.33
18.82
19.30 91
92
93
94
95
96
97
98
99
100 42.18
43.39
44.00
44.62
45.20
45.84
46.38
47.03
47.61
48.25
100-ден жоғары 50.18
Жеке берiлген ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын базалық салық
Көлемi 0.50 гектарға дейiн қоса алғанда –0.01 гектар
Көлемi 0.50 гектардан асатын алаңға—0.01 гектар үшін
Ауылшаруашылық мақсаттары үшін пайдаланылатын ауылшаруашылық мақсаттарына арналмаған
Елдi мекендер тұрi Тұрғын үй қоры, соның
Іалалар
Аламаты 28.95 0.96
Астана 19.30 0.96
Ақтау 9.65 0.58
Ақтөбе 6.75 0.58
Атырау 8.20 0.58
Тараз 9.17 0.58
Іарағанды 9.65 0.58
Іызылорда 8.68 0.58
Көкшетау 5.79 0.58
Іостанай 6.27 0.58
Павлодар 9.65 0.58
Петропавл 5.79 0.58
Орал 5.79 0.58
Ґскемен 9.65 0.58
Шымкент 9.17 0.58
Алматы облысы:
Облыстық маңызы бар қалалар 6.75 0.39
Аудандық маңызы бар қалалар 5.79 0.39
Ақмола облысы:
Облыстық маңызы бар қалалар 5.79 0.39
Аудандық маңызы бар қалалар
5.02
0.39
Облшыстық маңызы бар басқа қалалар
Облыс орталығы үшін белгiленген ставканың 85 % 0.39
Аудандық имаңызы бар басқа қалалар Болыс орталығы үшін
Поселкелер 0.96 0.13
Селолар (ауылдар) 0.48 0.09
Үй iргесiндегi жер учаскелерiне салынатын базалық салық ставкалары
Үй iргесiндгi жер учаскелерiне мынадай базалық салық ставкалары
—Астана, Алматықалалары және облыстық маңызы бар қалалар үшін:
көлемi 1000 шаршы метрге дейiн қоса алғанда—1 шаршы
көлемi 1000 метрден асатын алаңға 1-шаршы метрi үшін
жергiлiк өкiлдi органдардың шешiмi бойынша 1000 шаршы
—Басқа елдi мекендер үшін
көлемi 5000 шаршы метрге дейiн қоса алғанда –1шаршы
көлемi 5000 шаршы метрден асатын алаңға –1 шаршы
жергiлiк өкiлдi органдар шешiмi бойынша 5000 шаршы метрден
елдi мекендер ден тыс орналасқан өнеркәсiп жерлерiне салынатын
Бiр гектарға шаққанда бонитет балы
Бонитет балы
Базалық салық ставкасы (тг) Бонитет балы
Базалық салық ставкасы (тг)
1 2 3 4
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10 48.25
91.67
135.10
178.52
221.95
256.37
308.80
352.22
395.65
439.07
482.50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
2634.45
2690.23
2745.95
2801.72
2857.46
2913.24
2968.96
30.24.73
3080.47
3136.25
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20 530.75
592.41
654.08
715.68
777.35
839.01
900.67
962.29
1023.96
1084.66 61
62
63
64
65
66
67
68
69
70 3188.36
3247.75
3325.49
3364.61
3423.05
34+89.25
3539.95
3598.39
3656.81
3715.25
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30 1138.70
1189.07
1239.35
1287.73
1340.29
1390.66
1441.07
1491.45
1541.88
1592.25 71
72
73
74
75
76
77
78
79
80 3769.29
3829.64
3890.53
3951.67
4012.79
4073.88
4135.02
4196.15
4257.23
4319.34
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40 1646.29
1693.03
1740.76
1788.47
1836.20
1883.87
1931.58
1979.31
2027.02
2074.75 81
82
83
84
85
86
87
88
89
90 4371.45
4432.57
4493.66
4554.80
4615.92
4677.01
4738.15
4799.27
4860.36
4921.50
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
2126.86
2178.19
2228.61
2278.98
2329.41
2379.79
2340.22
2480.57
2531.00
2582.34 91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
100-ден жоғары 4975.54
5054.48
5134.32
5214.22
5294.09
5373.99
5453.83
5533.73
5613.59
5693.50
5790.00
Қазақстан Республикасының жер заңдарына сәйкес басқа жер пайдаланушылар
Ал, елдi мекендер шегiнде орналасқан өнеркәсiп жерлерiне, аэдромдар
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қоры мен
Автотұрақтар мен автомобильдерге май құю станциялары орналасқан
°рбiр жылдың 1 қаңтарындағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасының
Егер салық кезеңiнiң ұзақтығы 12 айдан кем болса,
Егер салық төлеушiде бiрнеше салық салу обьектiсi болса,
Жеке тұлғалардың мүлкiне салынатын салық салу обьектiлерiнiң құнына
10000000 дейiн
1- 2000000 дейiн
2- 3000000 дейiн
Жеке тұлғалардың салық салу обьектiлерi бойынша салықты есептеудiң
Салық кезеңi iшiнде шығып қалған немесе сатып алынған
700.03-''Мүлiк салығы'' нысанын толтыру.
Бұл қосымша заңды тұлғалар мен жеке кәсiпкерлердiң Салық
''Салық салудың объектiлерiнiң қалдық құның есептеу '' бөлiмi:
естерiңiзге сала кетейiк, 6-''Негiзгi құралдардың есебi'' бухгалтерлiк есеп
700.03.001 – 700.03.013-жолдардың А бағанында салық салу объектiлерi
700.03.001 – 700.0.013 – жолдардың В бағанында есептi
700.03.001 – 700.03.013. жолында 700.03.001 А
"Мүлiк салығын есептеу" бөлiмi:
700.03.016 – жолда Салық кодексiнiң 354-бабының 2-тармағына сәйкес
700.03.017-жолда Салық кодексiнiң 355-бабында белгiленген мүлiк салығының ставкасы
700.03.018 – жолда 700.03.016. жолда көрсетiлген негiзгi құралдар
700.00.011жолға 700.03.018.-жолда көрсетiлген соманы көшiремiз – 142 518
700.00.012 –жолда ағымдағы төлемдердiң сомасын қоса алғанда, төленген
700.00.013 – жолда төленетiн, 700.00.011 және 700.00.012 –
"Жер салығын есептеу" бөлiмi:
“Салық және бюджеттке төленетiн басқада мiндеттi төлемдер тұралы”
701.01-''Жер салығы'' нысанын толтыру.
Бұл қосымша заңды тұлғалардың Салық кодексiнiң 12- бөлiмiне
"Альфа" ЖШС иелiгiнде өндiрiстiк база үшін пайдаланатын,Алматы қаласы,
"Жер салығын есептеу " бөлiмiн былайша толтырамыз:
701.01.001-жолда жер учаскесiнiң орналасқан жерiн көрсетемiз-учаске Айманов көшесi
700.01.002 – жолда Қазақстан Республикасының жер туралы заңдарына
700.01.003 – жол жер учаскесiнiң құққық тоқтатылған жағдайда
700.01.004 – жолда есептi салық кезеңiнде жер учаскесiн
700.01.005 – жолда Қазақстан Республикасының жер туралы заңдарына
ЕМЖ – елдi мекендердiң жерлерi, бұған тұрғын үй
700.01.006 – жол толтырылмайды;
700.01.007 – жолда жер учаскесiне құқықты растайтын құжаттарға
700.01.008 – жол толтырылмайды, өйткенi жер учаскесiнiң бүкiл
700.01.009 – жолға 700.01.007 жолдағы деректер көшiрiледi –
700.01.010 – жолда Салық кодексiнiң 54-тарауына сәйкес жер
700.01.011 – жолда жергiлiктi өкiлдiк орган Салық кодексiнiң
700.01.012 – және 700.01.013 жолдар толтырылмайды;
Көлiк құралдарына салықты есептеудiң тәртiбi.
“Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер
Бюджетке салық төлеу салық салу обьектiлерiнiң тiркелген жерi
ІР аумағында уәкiлеттi органда бұрын есепте тұрмаған, сатып
(7х872)+(281х7)=8071х0,5=4036 теңге
мұнда: 7-салық ставкасы, айлық есептiк көрсеткiшпен
872-“2003 жылға арналған республикалық бюджет туралы” 12.122003 ж
281-двигатель көлемiнiң кестеде көрсетiлген 1500 текше сантиметр двигатель
7-асқан әрбiр бiрлiк үшін салық ставкасы, теңге.
0,5-пайдалану мерзiмi 6 жылдан асатын, щетелде өндiрiлген (ТМД-дан
Жоғарыды аталған Кодекстiң 23.11.2003 ж N358-11. ІР Заңымен
-7 айлық есептiк көрсеткiш ставкасы бойынша салық салынатын
-12 АЕК ставкасы бойынша салық салынатын 2000-нан жоғары
-17 АЕК ставкасы бойынша салық салынатын 2500-ден жоғары
-22 АЕК ставкасы бойынша салық салынатын 3000-нан жоғары
Салықтың сомасы двигательдiң аталған көлемiнен асқан әрбiр бiрлiк
“Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер
7 жылдан 14 жылға дейiн қоса алғанда-0,5
14 жылдан жоғары 20 жылды қоса алғанда-0,3
20 жылдан жоғары –1,0
Айта кететiн жайт – Салық Кодексiнде шетелде шыққан
Декларацияға 2-қосымша заңды тұлғалардың
Кодекстiң 13-бөлiмiне сәйкес көлiк
Көлiк құралдары салығын
700.02.001-жолда Кодекстiң 346-бабына сәйкес
700.02.002 –жолда көлiк құралының шыққан
700.02.003- жолда көлiк құралына меншiк
700.02.004- жолда тиiстi өлшем бiрлiктерi
жүк және арнайы автомобильдердiң
автобустардың отыратын орындық саны.,
катерлердiң, кемелердiң, буксирлердiң, баржалардың,
шағын көлемдi кемелер мен
700.02.005- жолда Салық кодексiнiң 347-бабының
700.02006-жолда Салық кодексiнiң 347-бабының
700.02.007-жолда жеңiл автомобильдер бойынша
700.02.008-жолда Салық кодексiнiң 347-бабының
700.02.009-жолда түзету коэффициентi ескерiлiп
Қорытынды
Қазiргi таңда бюджеттiң негiзгi
Кез-келген мемлекеттiң салық жүйесiнiң
Іазiргi таңда, жалпы салық
Бiрiншiден, меншiк салығы бойынша
Бюджеттiң қалыптасуы экононикаға салық
Нарықты экономикалық елдерде салықтар
Сондықтан салықтарды төлеушiлер үшін
Бүкiл елдiң тәжiрибесiнде көрсетiп
Пайдаланылған әдебиеттер тiзiмi
Қазақстан Республкасы Салық кодексi 2003 жыл қаңтар
Карагусова Г. (Налоги: сущность и практика пользования( -Алматы,
Ермекбаева Б.Ж. (Жалпы мемлекеттiк салықтар( / Алматы (Экономика(,
Бухгалтерлiк бюллетенi, 2000ж, 1999ж N1-12
Дуканич Л.В. ''Налоги и налогообложение'' Ростов-не-Дону
Мән берiлер мәселелер- Салық қызметi туралы, (Іаржы -қаражат(
Аудит и налогооблажение –2000 N1-12
Деловой мир Казахстана –2000г. N3,с 20-22
Юткина (Налоги и налогооблажения(. Москва, Учебник
Налоговое законодательство РК. /Изд (Іаржы-қаражат(-1997г.
А.И. Худяков, Н.Е. Наурызбаев. Налоги: понятие, элементы, установление,
А.И. Худяков. Налоговое право РК. Алматы (Жетi жарғы(
Дербисов Е.Ж., Ержанов С.Ж.
Салыққа салаутты көзқарас керек Зерде N3 2000ж.
Салық жинауда салғырттық болмасын. І. Ашутов. Іаржы-қаражат
Экономика и право Казахстана 2000-6 6 стр. Налоговая
Бабкина С. Новая налоговая политика
(Дамудың бiр кепiлi салық( Заң және заман
(Салық және бюджет саясаты( Қазақстан ХХI ғасырға жол
(Мемлекеттiк салық саясаты( Заң газетi. 1999 жыл 3
(Салық бюджеттiң қайнар көзi( Заң газетi 2000
(О налогах и других обязательных платежах в бюджет
Гражданский кодекс РК- Алматы- (Іаржы-қаражат(.
Нормативные акты по финансам, налогам, бухгалтерскому учету
Егемендi Қазақстан (Салық және бюджетке түсетiн басқа
Бухгалтерлiк бюллетенi, 2000ж, 1999ж N1-12
Салық- халық несiбесi Еегемендi Қазақстан,
3