ЖОСПАР
Кіріспе ....................................................................................................2
1 АҚША АҒЫМДАРЫ .....................................................................4
2 Ресурстар, тауарлар ағымдары және олардың балансын қамтамасыз
2.1 Тауар өндірісінің қолдану шарттары..............................14
2.2 "Тауар" ұғымының қарапайым және ғылыми мәні...17
2.3 Тауарларды көтермелеп сату формалары және оларды қолдану
2.4 Тауарлардың айналымға қабілеттілігі...........................25
Қорытынды...........................................................................................28
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР......................................................30
Кіріспе
Ақша-дегенiмiз тауарлардың тауары. Халықаралық эканомикалық қатнастарда есеп айырысу
Ақша өндiру мен бөлу процесiнде белгiлi бiр адамдар
Нарықтық қатынастар ретiнде ақша нарығында белгiлi бiр пропорциялар
Ақшаның өмір сүруіндегі обьективті қажеттілік ол тауар өндірісі
Бірақ XVI ғасырдың басында (1516 ж.) утопиялық социализмнің
Ол аздай Т. Мор тағы былай деді:
XIX ғ. Социолог утопистері – Прудон, Оуэн, Грей
Мұндай ойлар Ресейде де айтылды. Қазан ревалюциясынан (1917)
Керек десеңіз ауыл шаруашылық өнімдерін өнеркәсіп өнімдеріне тікелей
Осыған байланысты К.Маркс былай дейді: ақшаларды жоя отырып,
1 АҚША АҒЫМДАРЫ
Ақша тауардан дами отырып, тауар болып қала береді,
Ақша - өндiру мен бөлу процестерiнде адамдар арасындағы
Жалпыға тiкелей айырбасталу формасында ақшаны пайдалану, кез келген
Ақшаның айырбас құнының дербес формасы ретiнде пайдалану тауарларды
Еңбектiң сыртқы заттық өлшемi тауарды өндiругежұмсалған еңбектiң олардың
Ғалым – эканомисттердiң арасында алтынның ақшалай тауар ретiндегi
Ақша құн өлшемi ретiнде. Құнның өлшем қызметi тауар
Ақша айналыс құралы. Ақша айналыс құралы қызметiнде
Тауарлар бiр қолдан екiншi ауыса отырып, өзiнiң тұтынушысын
Тауар айналысы кезiнде, ақша делдал ролiн атқарады, ал
Өзiнiң құнын өткiзгеннен кейiн, айналыстан кететiн тауарларға қарағанда,
Ақша төлем құралы. Тауар айналысы ақша қозғалысы
Ақша құн өлшемi ретiнде. Құнның өлшем қызметi тауар
Ақша айналыс құралы. Ақша айналыс құралы қызметiнде
Тауарлар бiр қолдан екiншi ауыса отырып, өзiнiң тұтынушысын
Тауар айналысы кезiнде, ақша делдал ролiн атқарады, ал
Ақшалар ешқашанда алтынға ауыстырылмаған. Бірақ кейбір жағдайларда мемлекет
Жалпы алғанда қағаз ақшалардың құнсыздануы бұл тұрақсыз эканомикаға
Сөйтiп, ақшалар ертеден адамзаттың пайда болуымен қатар өмiр
Тауар айналысының тарихи дамуы процесiнде жалпыға бiрдей эквивалент
Эканомикалық категория ретiнде ақшалар өндiрiс және бөлу процесiнде
Ақшаның өзiнде, сондай- ақ олардыңқызметтерiнде жылдар бойы өзгерiстер
Ақша ежелгі заманда пайда болды. Олар тауар өндірісінің
Тауар - бұл сату немесе айырбастау үшін жасалынған
Әрбір ерекше тауар міндетті түрде тұтыну құны ретінде
Тауар өндірісінің дамуы барысьшда кездейсоқ айырбас жиіленді. Жалпы
Жылы теңіздердің жағасын мекендеген тайпалар айналыс құралы ретінде
Бақалшақ ақшалар тауар ақшалардың ең бір тұрақты формасы
Юлий Цезарь патшалығының тұсында ақша ретінде құлдарды пайдаланды.
Өнер мен жер игерушілердің бөлінуімен эквиваленттің жетілуі жалғасты.
Металл ақшаларының артықшылығы, олар - біркелкі, төзімді, үсакталынады,
Бірақ б.э. дейін XIII ғасырда салмағы көрсетілген кұймалар
Монеталардың пайда болуы - ақшаның құрылуындағы соңғы кезең
Тауардың екі жақтылық қасиетінің болуы еңбекке байланысты. Тауар
1) ол нақты бір заттың, қоғамдық тұтыну
2) онда абстракты еңбек бейнелейтін құнның да
3) тауар өндірушінің жеке еңбегі қоғамдық еңбектің бір
2 ресурстар, тауарлар ағымдары және олардың балансын қамтамасыз
2.1 Тауар өндірісінің қолдану шарттары
Тауар өндірісінің тарихи пайда болуына негізгі үш
Айырбас, рынок қатынасындағы негізгі тұлға – тауар. Экономикалық
1) адамның белгілі бір қажетсінуін өтеу қабілеті;
2) екінші бір тауарға айырбастау қасиеті. Тауар қоғамға
Тұтыну құны – тұтылған жағдайда ғана жүзеге асатын
Айырбас құн – тауар басқа заттармен салыстыру арқылы
Сонымен, құн заңы дегеніміз баға заңы. Рыноктық бағаның
2.Өндіргіш күштердің дамуын ынталандыру. Рынокта тауар еңбек шығындарына
Құн заңы бойынша тек рынокта ғана айырбас кезінде
2.2 "Тауар" ұғымының қарапайым және ғылыми мәні
Оқшауланған шаруашылықта әр жекелеген шаруашылық жүргізуші тұлғаның өнімділік
Мұндай оқшауланған шаруашылықтың шегіндегі еңбек бөлінісі өте-мөте шектелген
Күрделірек еңбек бөлінісін жекелеген магнаттардың шаруашылықтарында көреміз, ал
Техникалық машықгығы бар түлға қоғамға өз қызметін ұсынады
ҚолөнершІ белгісіз бір сатып алушы үшін өнім шығармайды,
Қоғамды игіліктермен қамтамасыз етудің бұл әдісі тұтынушылар мен
Өндіруші немесе саудагер-делдал айырбас үшін дайын ұстайтын өнімді
Ал ғылыми тұрғыдан барлық айырбасқа арналған экономикалық игіліктерді
Жоғарыда берілген тауардың түсініктемесінен тауардың сипаттамасы игілікке тән
Тауардың сипаты игіліктің қасиетін құрамайды, тек шаруашылық жүргізуші
Тауардың өткізілу қабілеттілігі төрт бағытта шектелген.
Біріншіден, тауарларды сатып аяушыларга қатысы бойынша. Тауардың иесі
Ол өз тауарын барлық тұлғаларға өткіземін деп есептемеуі
а) ол тауарға қажеттіліктер жоқ;
ә) олар құқықтық немесе физикалық себептермен сатып алудан
б) пайда болған айырбас мүмкіндігі туралы білмейді.
Екіншіден, тауардың өткізілу қабілетгілігі өткізілетін салалар бойынша шектелген.
Кейбір жерлерде тауар өткізілуі үшін мыналар қажет:
а) берілген тауарда осы елді мекенге жеткізуге және
ә) тасымалдауға кеткен шығын айырбастан түсетін пайдадан асып
Бұл саланың кеңістігін алатын болсақ, жекелеген тауар үшін
Тауардың сол жердегі жөне рыноктағы бағасының айырымы тасымалдауға
Үшіншіден, тауарлардың өткізілу қабілеттігінің көлемдік тұрғыдан шектелуі. Тауарлардың
Бүл мөлшерді алатын болсақ, онда бүл жерде де
- тәжірибелік мәні бар кейбір көлемдер өздеріне әдеттегідей
Төртіншіден, тауарлардың өткізілу қабілеттілігі өткізілімі мүмкін болатын уақыт
Кейбір игіліктерге қажеттіліктер қыс кезінде болады, ал кайсыбіріне
"Қоймада үстау" әдетте тауардың меншік иесі үшін едәуір
2.3 Тауарларды көтермелеп сату формалары және оларды
Тауарлардың өткізілу қабілеттілігі адамдардың аз немесе көп, уакыттық
Тауар дегеніміз айырбасқа арналған экономикалық игілік, бірақ қалай
Баға осы бәсекелестік қатынастың нөтижесін көрсетеді. Егер осы
Егер қайсыбір тауарға бәсекелестік бір себептен реттелмеген болса,
Үлкен қалалардан базарлар, жәрмеңкелер, мерзімдік көпшілік аукциондары
Сондықтан реттелген рыногы бар тауарлардың тиісті жалпы экономикалық
Әр түтынушы белгілі тауарларды қайдан табатынын білетін жағдай
Сонымен тауардың өткізілу қабілеттілігінін әр тұрлі болуының себептері
Біріншіден, тауардың өткізілу қабілеттілігінің мөлшерін анықтайтын адамдардың саны
Екіншіден, кейбір тауарлар өздерінің өту қабілетіне сай рынокты
Тауарлардың өткізу қабілеттілігі үлкен немесе шағын кеңістік қатынасының
Үшіншіден, кейбір тауарлар бойынша белсенді өрі дұрыс қойылған
Төртіншіден, ақыры, қажетті тауарлардың рыногы үздіксіз жұмыс істейді.
Игіліктердің өткізілу қабілеттілігінің шекарасы уақыт бойынша кең немесе
Егер шаруашылық өмірдің құбылысына көз тастап, біз жекелеген
Астықтың белгілі көлеміне кім ие, соның қолында экономикалық
Егер шаруашылық өмірдің құбылысына көз тастап, біз жекелеген
Астықтың белгілі көлеміне кім ие болса, соның қолында
Қоймадағы шикізаттың көп жағдайда өтімі төмендеу болады. Бұл
2.4 Тауарлардың айналымға қабілеттілігі
Жоғарыда біз тауарлардың өткізілуге өр түрлі қабілеттілігінің жалпы
Кейбір тауарлар кез келген шаруашылық жүргізуші тұлғаның қолында
Керісінше, жоғарыда көрсетілген тұлғаның қолындағы киімдерге, төсек жаймаларына,
Кейбір тауарларды сату үшін айрықша таным, өнер, байланыс,
Кез келген иегерлердің қолыңда тұтынушылардың қажеттіліктеріне арнайы бейімделген
Бағасы аса белгілі болмаған немесе ылғи да ауытқып
Ең соңында, тауарлар қолдан қолға, бір жерден
Өткізілу қабілетгілігі аз адамдардың саны мен қысқа мерзімде
Қорытынды
Тауар мен ақша арасындағы бірлік те, қарама-қарсылық қайшылық
Тауар өндірісінің екінші алғы шарты тауар өндірушінің жеке
Тауардың иегері — шаруашылық жүргізуші субъект, өзінің айырбастау
Тауардың сипаты игіліктің қасиетін құрамайды, тек шаруашылық жүргізуші
Ал, ІІ - тарауында: Тауарлардың өткізілу қабілеттілігі көлемдік
Кейбір тауарлар кез келген шаруашылық жүргізуші тұлғаның қолында
Керісінше, жоғарыда көрсетілген тұлғаның қолындағы киімдерге, төсек жаймаларына,
Кейбір тауарларды сату үшін айрықша таным, өнер, байланыс,
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Сахариев С.С «Әлем экономикасы», Алматы – 2003 ж.
Шеденов Ө.Қ. «Жалпы экономикалық теория», Алматы –
«Экономикалық саясат»,
Ахметов Менеджмент негіздері, 2005
Экономика // Әлемдік классика – Алматы – 2005
Осипова Г.М. Экономикалық теория негіздері// Алматы 2002
Шеденов В.Қ. Жалпы экономикалық теория// Алматы – 2002
Ахметов К.Г. Основы менеджмента – Уральск, 1997
Абдрешев А.А. Производственный менеджмент, Астана - 2001
Макконел К.Р. , Брю С.Л. «Экономикс», М., 1992
Әубәкіров «Экономикалық теория», Алматы – 2002
Веснин В.Р. Менеджмент, М., 2004
22