Мазмұны
Кіріспе 2
I бөлім. Қазақстан Республикасында инвестициялық саясаттың негізі, мәні
1.1. Қазақстан Республикасындағы инвестициялардың ұғымдары мен түрлері 5
1.2. Инвестицияландырудың әлемдік тәжірибесі 9
1.3. Инвестициялық қызметті реттеудің теориялық негізі 12
II бөлім. Екінші деңгейлі банктердің инвестициялық функциялары. Инвестицияны
2.1. Банктің инвестициялық қызметі мен саясаты 15
2.2. Инвестициялық банктердің ұсынатын қызметтері 16
2.3. Еншілес ассоциациаланған компаниялардың капиталына салынған инвестициялар есебі
III бөлім. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық саясаттың даму
3.1 Әлеуметтік салада инвестициялық процесті реттейтін құралдар 21
3.2 Инвестицияның әлемдік экономикаға қозғалысының қазіргі кездегі тенденциялары
Қорытынды 25
Қолданылған әдебиеттер тізімі 26
Кіріспе
Нарықтық экономика жағдайында болатын қатал бәсекелестік күресте, табыс
Тап осындай ақпараттың басым көпшілігі бухгалтерлік есептің еншісіне
Инвестицияны дамытуда ерекше рольді кәсіпорындарды қаржыландыруға және ұзақ
Қаржылык инвестициялар инвесторлар үшін ішкі және сыртқы инвестициялар
Қазіргі кезде ішкі институционалды инвесторлардың инвестициялық әлеуметінің тұрақты
Тақырыптың өзектілігі – Қазақстан экономикасы
Жұмыстың мақсаты – Қазақстан Республикасының
Берілген тақырыптың өзектілігіне қатысты
- соңғы кезеңдегі Қазақстан
үрдістерді мемлекеттік реттеуден өткізу;
- соңғы кезең бойынша Қазақстан Республикасына
- инвестициялық жобаларды
себептері мен болашағын зерттеу.
Жұмыстың құрылымы – негізгі қойылған
Бірінші бөлімде шетел инвестицияларын мемлекеттік
Екінші бөлімде Қазақстан Республикасына
ағымдарға, Қазақстан Республикасына келіп түскен шетел
Үшінші бөлімде инвестиция саласындағы
Курстық жұмыстың әдістемелік негізі – жұмыстың негізгі
I бөлім. Қазақстан Республикасында инвестициялық саясаттың негізі, мәні
1.1. Қазақстан Республикасындағы инвестициялардың ұғымдары мен түрлері
Инвестициялар – мүліктің барлық түрі (жеке сұранысты
Инвестициялық қызмет деп – заңды және жеке
Инвестициялық жоба деп – істегі өндірістерді кеңейту мен
Инвестициялар мемлекеттік грант түрінде болуы да мүмкін.
Инвестициялар туралы Қазақстан Республикасының заң
мемлекеттік бюджеттен алынған қаражаттармен инвестицияны
коммерциялық емес ұйымдарға, соның
Инвестиция бұл кем дегенде екі
Барлық инвестицияларды негізгі екі топқа бөлуге болады:
портфельдік
капитал құрушы (нақты)
Портфельдік инвестициялар – жобалар тобына
Нақты инвестициялар ұзақ мерзімді жобаға құйылып, нақты активтерді
Мүлік инвестициясы (материалдық инвестиция).
Атаулы инвестициялар ретінде өндірістік үрдіске тікелей қатысатын инвестицияларды
Қаржы инвестициялары.
Атаулы инвестициялар қаржы мүлігіне ақша салынымын, басқа
Материалдық емес инвестициялар.
Аталған инвестиция материалдық емес
Реинвестициялар, яғни бос инвестициялық қаражаттарды қайта байластыру.
ауыстыру инвестициясы нәтижесінде қолдағы немесе істегі нысаналар
технологиялық құрал-жабдықтарды немесе үрдістерді жаңалауға бағытталған инвестициялар;
шығару бағдарламаларын өзгертуге бағытталған
өнім номенклатурасының өзгеруімен, өнімнің жаңа түрлерін
болашақта кәсіпорынның өміршеңдігін қамтамасыз ету
Кең мағынада, банктік инвестиция – пайда табу мақсатында
Ал тар мағынада, банктік инвестиция – табыс немесе
Сонымен қатар, банктік инвестициялау деп – негізгі капиталға
Банктің инвестициялық қызметі, инвестициялық саясат көмегімен жүзеге асырылады.
Инвестициялар туралы шешім қабылдау басқару
1.2. Инвестицияландырудың әлемдік тәжірибесі
Шетел инвестициялары капиталдың халықаралық қозғалыс нысандары ішінде басты
АҚШ капиталдың ең ірі импортері болып саналады. Ал
Бұл үштіктің ішінде капиталдың белсенді қиылысуы жүреді. Екі
Қазақстанға тоқталсақ тікелей шетел инвестициялардың орташа соммасы
компаниялардың шет елге меншікті капиталын салу – филиалдардың
пайданы қайта инвестициялау – тікелей инвестордың кәсіпорынның кірісі
капиталдың ішкі корпорациялық аударудың несие және қарыз нысанында
Бірақ елдердің барлығы өзінің статистикасында тікелей инвестицияларды осылай
Негізінен капиталды экспорттау субъектілері болып шетел инвестициялары бар
Шетел инвестициалары бар кәсіпорын келесідей нысандарда болады:
еншілес компания – бұл жағдайда кәсіпорында резидент емес
ассоциацияланған компания – бұл жағдайда кәсіпорында резидент емес
филиал – тікелей инвестордың кәсіпорынның түгелімен ие болуы.
Тікелей инвесторлард санына қаржылық мекемелер тобы кіреді (банктер,
Елдер тобы бойынша жылдық тікелей шетел инвестициялар статистикасы
1995 1998 2001 2004
Барлығы Экспорт 137 238.5 188 205.5
Импорт 126.9 206.3 173.3 197.3
Дамыған
елдер Экспорт 133.9 228.3 179.9 210.3
Импорт 113.2 174.6 103.2 156.6
Даму үстіндегі
елдер Экспорт 3.1 10.2 8.1 7.2
Импорт 13.7 31.7 70.1 81.9
1.3. Инвестициялық қызметті реттеудің теориялық негізі
Экономикалық инвестиция саласындағы мемлекеттің
Қазіргі кездегі экономикалық саясаттың
Қазақстан экономикасының инвестиция саласындағы мәселелер айтарлықтай
Сонымен бірге экономиканың
Инвестициялық үрдісті мемлекеттік реттеу,
Кейнсиандық доктринаға сәйкес инвестициялық сұраныс жалпы ұлттық
1) жиналым және инвестиция субъектілері түрлі
2) инвестицияны қаржыландарудың негізгі көзі болып
Осыған орай кейнсиандық тұжырымдама жеке қожалықтардағы
Кейнсиандық тұжырымдама моделінің логикасы келесіден тұрады. Ең
Демек, депрессия жағдайында, пайыз мөлшерлемесі азаймаған жағдайда,
II бөлім. Екінші деңгейлі банктердің инвестициялық функциялары. Инвестицияны
2.1. Банктің инвестициялық қызметі мен саясаты
Банктердің инвестициялық саясаты – банк қызметінің тұрақты жұмыс
Банктің инвестициялық саясатының басты бағыттары мынадай бөлімдерді қамтиды:
инвестициялық саясаттың басты мақсаты;
баланс активі мен пассивіндегі квазиинвестициялық
операциялардың үлесін анықтау;
инвестициялық операциялардың сапасы үшін жетекшілер
мен атқарушылардың жауаптылығы;
инвестициялардың құрамы мен құрылымы;
бағалы қағаздар сапасының деңгейінің және өтеу
мерзімінің тиімділігі;
инвестициялар портфелінің диверсификациялануына қойылатын негізгі талаптар;
портфельдің құрамына түзетулер енгізу механизмі;
сақтау тәртібі және сақтандыру механизмі;
пайдалар мен зияндардың есебі;
компьютерлік камтамасыздандыру бағдарламалары.
Банктердің инвестициялық қызметі, жаңа бағалы қағаздарға қаражат орналастыруға,
Тәжірибеде коммерциялық банктер қаржылық, сонымен қатар шынайы инвестициялаумен
Коммерциялық банктер сырттан тартылған құралдар негізінде жұмыс істегендіктен,
Пассивтерді келешек инвестицияларға құрудың ерекшеліктері:
олар ұзақ мерзімді пассив болуы керек (2-10 жыл
олар максималды арзан ресурстар болуы керек, ал жағымсыз
Сондықтан инвестициялауға пассивтер негізінде келесілерді қарастыруға болады:
инвесторлар қаржылары;
банктің меншікті қаржылары;
клиенттердің шоттарындағы қаржылар қалдығы;
Ұзақ уақтылы, мерзімді пассивтер;
Клиенттердің кепілдік міндеттемелері;
Инвестициялық бағдарламаларды жүзеге асырудағы мемлекеттің арнайы шығаратын бюджеттік
2.2. Инвестициялық банктердің ұсынатын қызметтері
Инвестициялық банк бағалы қағаздарды сату, орналастыруды кепілдендіру және
Сонымен бірге инвестициялық банктің корпоративті және мемлекеттік бағалы
Инвестициялық банктердің басты ерекшеліктері:
бағалы қағаз нарығында немесе басқа қаржылық нарықтарда қызмет
орташа немесе ұзақ мерзімді салымдарға қызығушылық білдіреді, банктің
Инвестициялық банктің ұсынатын қызметтер тізіміне келесілер жатады:
қаржылық ресурстарды ынталандыру;
бизнесті қосу арқылы қайта құру;
брокерлік;
портфельді басқару;
кастодиан – депозитарлық қызмет;
клиенттерге кеңес беру.
Жоғарыда аталған қызметтерді ұсынушы инвестициялық банк қызметтерін сыртқы
Енді пайда әкелетін қызмет түріне, яғни сыртқы қызметке
қаржыландыруды ынталандыру;
бірлесу және «жұту».
Сонымен бірге инвестициялық банктер клиенттердің сұрауы бойынша емес,
Қаржыларды ынталандыру клиенттердің бағалы қағаздарды орналастыру нысанымен байланысты,
Бұл қызметтің түрі өзі ішінде одан да жеке
бағалы қағаздарды шығару арқылы қаржылық ресурстарды тартқысы келген
андеррайтингті синдикаттау, яғни синдикаттар арқылы андеррайтерлерді басқару және
клиенттердің бағалы қағаздарын қаржылық нарықта дамыту;
клиенттердің бағалы қағаздарын екінші нарықта қызмет ету.
Банктің инвестициялық қызметінде корпоративті қаржыландыру бағытына жекелей тоқтауы
Қаржылық нарығы дамыған елде жұмыс істейтін нвестициялық банкке
бизнесті қайта құрудың тиімді пайдалану бойынша консалтингтік қызмет;
«бірлесу мен жұтуды» жүргізу үшін қаржылық ресурстарды тарту;
клиенттің талабы бойынша акциялардың ірі пакет нарығында аккумуляциялау
жеке компанияны қайта құру және оның бөліктерін сату;
клиентті «жұтудан» оңтайлы сақтандыруды жүргізу.
2.3. Еншілес ассоциациаланған компаниялардың капиталына салынған инвестициялар есебі
Банк мекемелері өздерінің бос ресурстардың еншілес немесе ассоциаланған
Екінші деңгейлі банктер балансында мұндай операциялар есебі үшін
– «Еншілес компанияларға инвестициялар»;
– «Ассоцияланған компанияларға инвестициялар».
Осы компаниялардың акцияларын сатып алу кезінде есеп айыру
Дт-1471, 1472
Кт-1051
Нақты нарықтық кұны бойынша бағалы қағаздар есебі үшін
Дт-3540
Кт-1471,1472
Қайта бағалау бойынша резервтер шотында есептеледі.
Аналитикалық есепте жағымды және жағымсыз айырма есебі үшін
Жағымсыз айырмаға:
Дт – 3540
Кт – 1471,1472
Жағымды айырмаға:
Дт –1471,1472
Кт –3540
Еншілес және ассоцияланған компаниялар алынған нәтижелерге байланысты есеп
III бөлім. Қазақстан Республикасындағы инвестициялық саясаттың даму
3.1 Әлеуметтік салада инвестициялық процесті реттейтін құралдар
Әлеуметтік сферадағы инвестициялық үрдіс дегеніміз әлеуметтік мақсатты объектіні
Жүйелі тәсіл концепциясы негізінде құрылған инвестициялық үрдіс нақты
Инвестициялық үрдісті реттеу жүйесінің құралдары ортақ мүддеге сай
нақтылық принцип - бұл принциптің негізінде қолданылатын реттеу
адекваттік принципі - реттеу инструменттің түрі қолдану жағдайының
тиімділік принципі - инвестициялық үрдістегі объектісінің қажеттілігіне керек
Көрсетілген принциптердің іске асырылуы үшін инвестициялық үрдісті реттейтін
нормативті-құқықтық инструмент инвестициялық үрдіске қатысушылар құқығының максималды нақтылығы
қаржылық инструмент бұл инструмент топтарының басты мақсаты мемлекеттік
ұйымдастырушылық инструмент инвестициялық процестегі қатысушылардың инвестициялық жобаны және
Сонымен, инвестициялық үрдістің әлеуметтік сферадағы даму перспективасы, оның
3.2 Инвестицияның әлемдік экономикаға қозғалысының қазіргі кездегі тенденциялары
Экономиканың ашықтығына ұмтылу ұлттық өндірістік бәсекелес қабілеті, әлемдік
Басқа да көріністер секілді шаруашылық өміріне шетел инвестициясы
Шетел инвестициясы біздің экономиканы демонополизациялауына 90 жылдары әсер
Қалыпты нарықтық экономикаға фирмалар нарығындағы монополиялық жағдай және
Нарық монополизациясының төмендеу кезінде кәсіпорын басшыларына тауарға кез
Шетелдік тікелей инвестиция шетелдік жабдықтаушыларға кезеңдік барьерден 2
оз елінде кәсіпорынды құрып, тұтыну нарығы ретінде тандап
басқа елде кәсіпорын құрып, өз тауарымен ішкі нарыққа
Бұдан шетелдік инвестиция шетелдік кәсіпкерлер үшін оз тауарлар
Соңғы он жылда әлемде тікелей инвестицияның осу тенденциясы
Қорытынды
Берілген жұмысты қарастыра келе біршама қорытындыға келуге
Инвестициялар деп өнеркәсіптің, құрылыстың, ауыл шаруашылығының және экономиканың
Инвестициялардың көзі болып жаңадан қалыптасқан (құрылған) кұны немесе
Нақты инвестициялар – бұл кәсіпорынның негізгі капиталына және
Қаржылық инвестициялар - бұл бағалы қағаздарға салынатын салымдар.
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Назарбаев Н. Казахстан – 2030. Послание Президента страны
Гражданский Кодекс Республики Казахстан – Алматы: Юрист, 2002;
Концептуальная основа для подготовки и представления финансовой
Абдиманапов А. А. др. Организация бухгалтерского учета и
Баяхметов Т. Б. Инвестиции в условиях рынка.-
Даулетбеков А. Д. и др. Баскарушы –
Дюсембаев К.Ш., Егембердиева С.К. Дюсембаева З.К. Аудит и
Дюсембаев К. Ш. Анализ финансового положения предприятий. -
Ержанов М. С., Ержанова С. М. Основы
Ержанов М. С., Ержанова С. М. Учетная политика
11.Қалғұлова Роза. «Екінші деңгейлі банктегі бухгалтерлік есеп».
1