Нарық жағдайында кәсіпорын капиталын басқару мен реттеуді жетілдіру
КІРІПЕ..............................................................................................................4
1 ТАРАУ КӘСІПОРЫН КАПИТАЛЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ МЕН ОРНАЛАСУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ
Кәсіпорынның мүлкі және капитал....................................................7
Ақша капиталын қалыптастыру көздері мен ұғымы.......................13
Құнды қағаздар нарығының қалыптасуы, қызметі және инвестициялар.....................................................................................18
2 ТАРАУ КӘСІПОРЫН КАПИТАЛЫН ОРНАЛАСТЫРУДЫ ТАЛДАУ..........21
2.1 Меншікті капиталдың есебі...............................................................21
2.2 Бағалы қағаздар және оның айналу мәселелері...............................29
3 ТАРАУ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА КАПИТАЛДЫ ОРНАЛАСТЫРУДЫҢ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ..........................................40
3.1 Республикаға шетел инвестицияларын тарту.................................40
3.2 Капиталды шетке шығару және оның қазіргі кездегі
ҚОРЫТЫНДЫ..............................................................................................51
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР...................................................................53
КІРІСПЕ
Жұмысқа жалпы сипаттама. Дипломдық жұмыс Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындарда
Кіріспеде зерттеу тақырыбының өзектілігі негізделіп айтылады, зерттеу жұмысының
Бірінші бөлімде “Кәсіпорын капиталының қалыптасуы мен орналасуының теориялық
Екінші бөлімде “Кәсіпорын капиталын орналастыруды талдау”, меншікті капитал
Үшінші бөлімде “Қазақстан Республикасында капиталды орналастырудың жетілдіру жолдары”,
Қорытындыда дипломдық жұмысты зерттеу барысындағы нәтижелер берілген.
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Қазақстан Республикасы Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы
Меншікті капитал шаруашылық қызметке қажет материалдық құндылықтардың, ақшалай
Шаруашылық субъектісі алғаш құрылған кезде оның капиталы Қазақстан
Кейінгі уақыттарда субъектінің капиталы өзінің қызметі барысында тапқан
Негізгі капитал – бұл материалдық құндылықтың ұзақ кезеңдегі
Натуралды – заттық құрама принципінде негізгі қорлар мыналардан
Өндіріс процесіне қатысу дәрежесінде негізгі қорлар активтік және
жарғылық капитал;
резервтік капитал;
бөлінбеген пайда.
Шаруашылық субъектілері өздерінің меншікті қаржыларынан басқа қарыз қаражаттарында
Диплом жұмысының мақсаты мен міндеттері. Диплом жұмысының мақсаты
- Кәсіпорынның мүлкі және капитал
- Ақша капиталын қалыптастыру көздері мен ұғымы
- Құнды қағаздар нарығының қалыптасуы, қызметі және инвестициялар.
- Меншікті капитал есебі
- Бағалы қағаздар және оның айналу мәселелері
- Республикаға шетел инвестицияларын тарту
- Капиталды шетке шығару және оның қазіргі кездегі
Дипломдық жұмыстың зерттеу пәні мен объектісі. Зерттеу пәні
Зерттеудің теориялық-методологиялық негізі – отандық, шетелдік экономисттердің еңбектері
1 ТАРАУ КӘСІПОРЫН КАПИТАЛЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ МЕН ОРНАЛАСУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ
1.1 Кәсіпорынның мүлкі және капитал
Негізгі қордың мәні, оның құрамы. Негізгі капитал –
Натуралды – заттық құрама принципінде негізгі қорлар мыналардан
Өндіріс процесіне қатысу дәрежесінде негізгі қорлар активтік және
Кәсіпорынның айналым капиталымен қамтамасыз етілуі.
Кәсіпорындардың іс-әрекеттерін қамтамасыз етудегі міндетті шарт – қолда
Айналым қаражаттарының құрылымы деп барлық жиынтығындығы олардың бөлек
Түрлі салаларда айналым қорларының үлес салмағы кәсіпорындардың өндіріс
Волков Н.Г. Учет капиталов и фондов организации //
Әубәкіров Я., Нәрібаев К. «Экономикалық теория негіздері» //
қалыптастырудың көздерін табу және оларды реттеу,айналым қаражаттарын басқару
Өндіріс тиімділігін арттырудың елеулі резервтері құрамына шикізат пен
Өндірістің нәтижелілігін арттыру жөніндегі шараларды белгілеген кезде кәсіпорындардың
Негізгі қорларды пайдаланудың тиімділігі, амортизациялық аударым жарнасы .
Кәсіпорындарда негізгі қорларды тиімді пайдалануды сипаттайтын басты
Қор қайтарымы көрсеткішінің артуы және өнімнің қор сыйымдылығының
Негізгі қорларды пайдаланудың тиімділігін арттыру үшін олардың жүктеме
Негізгі қорладың табиғи және сапалық тозу олардың
Екінші жағынан, амортизациялық аударымның кемітілген үлесі негізгі
Амортизациялық аударымның мөлшері олардың қызмет мерзімін есепке алғанда
Айналым қаражаттарын қалыптастыру көздері. Әуелі кәсіпорын құрылғанда айналым
ретінде қалыптасты. Олар тауарлық өнімдерді өндіруге байланысты
өндірістік қосалқы қорларды сатып сатып алу үшін жұмсалады.
Айналым қаражаты ретінде кәсіпорын орнықты пассивтерді пайдаланады. Олар
Орнықты пассивке жататындар:
-жалақы жөнінде ең аз ауыспалы берешек және әлеуметтік
-ақы төлеудің мерзім ішіндегі келіп түспегендегі фактурасы жоқ
-аванс және өнімге ішінара ақы бойынша тапсырыс берушілерге
-салықтардың бірсыпыра түрлері бойынша бюджетке берешегі:
Айналым қаражаттарын қалыптастырудың басқада көздеріне пайда есебінен құрылған
Кәсіпорынның айналым қорларына мұқтажы жыл бойына түпкілікті сақталады.
-өндірістің маусымдылығы;
-тауар-материалдық құндылықтарды жеткізудің әркелкілігі;
- қоймалардағы сатылмаған дайын өнімдердің қорлануы және т.б.
Ержанов Н.С., Ержанова С. “Қазақстандық кәсіпорындағы есеп саясаты”.
Торшаева Ш.М “Бухгалтерлік есеп теориясы”. Қарағанды, 2000
Кеулімжанов Қ.К., Бауыржанов Қ. “Бухгалтерлік есеп принциптері”. Алматы,
1.2 Ақша капиталын қалыптастыру көздері мен ұғымы
Ақша капиталы – бұл өндірістік капиталдың, оның айналымының
Ақша капиталы - өндіріс құралдарын құруға және
Ақша капиталы өнеркәсіптік капиталдың функционалдық нысаны ретінде
Басқаша айтқанда, ақша капиталы - кәсіпорынның банктегі
Өнеркәсіптік капитал – бұл материалдық өндіріс саласында
Ақша капиталын қалыптастыру көзі бюджеттік қаржы бөлу, банктер
Ішкі қаржыландыру – салықтар төлегеннен және қарыздарды қайтарғаннан
Ақша капиталының айналымы.
Ақша капиталының айналымы ұсыныс пен сұраныс ұстанымында,
Жаңадан бастаған тауар өндіруші үшін екі проблема бар
1) болашақ өндірілетін өнімнің ірілендірілген номенклатурасын анықтау,
2) өнімнің техникалық деңгейін анықтау және бағаның
3) өндіріс пен өнімнің табыстылығының ең
Аталған ақпарат өнеркәсіптік кәсіпорынның құрылтай құжаттарымен бірге тиісті
Тіркегеннен кейін болашақ өнімнің номенклатурасын нақтылау
- тауардың нарық талаптарына сәйкестігі және оның белгілі
- толықтырылған нарықта жаңа тауардың пайда
- ұқсас тауардың және оны алмастыратындардың импорттық
Бұдан әрі болашақ өнеркәсіптік кәсіпорынның ұйымдастырушылық
Ақша капиталының қозғалыс сатылары
Ақша капиталының айналымының бірінші сатысында өнеркәсіптік өнімнің
Күрделі құрылыс салу туралы шарт жасасқаннан кейін мердігер
Күрделі құрылыстармен қатар тауар өндіруші шаруашылық қызмет үшін
Ақша капиталының қозғалысының екінші сатысында күрделі құрылысты жүзеге
Кәсіпорынның тауар саясаты қолда бар өндірістік қорлардың
Өз кезегінде кәсіпорын ресурстарын өндіріс құралдары нарығында және
Өндірістің алдағы жоспарына енгізілген өнім номенклатурасы потенциалды (әлеуетті)
Жаңа өнім (технология) құру жөніндегі тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар өндірісті
Ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстар жүргізу өндірістік бағдарламаларды
Бұл жұмыстың тиімділігі бәсекелестерден бос қуысты
Дайын өнімді өткізу нарығына байланысты сараланған
Сараланбаған маркетинг егер кәсіпорынның ақша капиталы өнімнің
Сараланған маркетинг кезінде бірнеше зерттеу жобалары қатар
Ақша капиталының үшінші сатысында аяқталған НИОКР
Өз кезегінде өндірісті технологиялық дайындау құрал-жабдықтарға
Өнім рыногында тауар өндіруші буклеттерді, каталогтарды пайдалана отырып
Макалкин И. А. Собственный капитал: структура, формирование и
Волков Н.Г. Учет капиталов и фондов организации //
Әубәкіров Я., Нәрібаев К. «Экономикалық теория негіздері» //
1.3 Құнды қағаздар нарығының қалыптасуы, қызметі және инвестициялар
Ілгеріде атап көрсеткендей, құнды (бағалы) қағаздар рыногы алғашқы
Биржадан тыс рынок телефон, телетекс, компьютерлер негізінде әрекет
Инвестициялар және олардың қызметі
Инвестиция деңгейі қоғамның ұлттық таңбасының көлеміне ықпал етеді,
Ел аумағындағы инвестициялар (күрделі қаржы) ұлғаймалы ұдайы өндіріс
Инвестиция көзі жинақ. Жинақ бір шаруашылық агенті жүргізіп,
Инвестиция қандай факторларға тәуелді? Біріншіден инвестиция процесі күтіліп
Мына бір жайды ескерту керек: процент дәрежесі мен
Сонымен, инвестиция процент ставкасының қызметі де, ал жинақ
Кеулімжанов Қ.К., Бауыржанов Қ. “Бухгалтерлік есеп принциптері”. Алматы,
Қазақстан Республикасының “Бухгалтерлік есеп стандарттары”. Алматы, 2004.
Кеулімжанов Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.Н. “Қаржылық есеп”.
2 ТАРАУ КӘСІПОРЫН КАПИТАЛЫН ОРНАЛАСТЫРУДЫ ТАЛДАУ
2.1 Меншікті капиталдың есебі.
Өндіріспен, саудамен немесе кәсіпкерліктің басқадай түрлерімен айналысатын шаруашылық
Субъект мүлкінің құрамы.
Субъектінің барлық мүлкі (қызмет атқарушы капиталы) айналыстан тыс
Ал айналымдағы активтер шаруашылық субъектінің атқаратын қызметінен пайда
Субъект мүліктерінің (капиталының) құралу көздері
Субъектінің мүлкі оның негізгі құралдары мен айналымдағы қаржыларының
жарғылық капитал;
резервтік капитал;
бөлінбеген пайда.
Шаруашылық субъектілері өздерінің меншікті қаржыларынан басқа қарыз қаражаттарында
Жарғылық қор меншік иесі субъектінің (кәсіпорынның) жарғысында қаралған
Меншіктік ұйымдық – құқығының нысанына және меншік иесінің
Шаруашылық серіктестіктердің (толық серіктестік, сенім серіктестігі, жауапкершілігі шектеулі
Өндірістік кооператив мүшелерінің мүлік жарналары (үлестері).
Жарғылық қор мөлшері субъектінің жарғысында және басқа да
Қосымша төленген капитал- қоғамның өзінің акцияларын олардың атаулы
Қосымша төленбеген капитал – негізгі құралдар мен инвестициялардың
Резервтік (сақтық,сақтаулы) капитал- келешекте (алдағы уақыттарда) болуы мүмкін
Бөлінбеген пайда-шаруашылық субъектінің (кәсіпорынның) жалпы табысының барлық шығындарын
Жарғылық капиталдың есебі.
Жарғылық капиталдың жалпы мөлшері, шығарылған түрлері бойынша (жай
Шаруашылық субъектілерінде жарғылық капиталдың есебі:
501-«жай акциялар»;
502- «артықшылығы бар акциялар»;
503- «қосқан үлестер мен жарналар», - деп аталатын
Акционерлердің акцияға жазылған сомасына жарғылық қорды құрғанда, сондай-ақ
Егер үлес қосушылар мен акционерлер қоғамға өз үлесін
431-«Ел ішіндегі валюталық шоттардағы ақшалай қаражаттар»;
432-«Шетелдердегі валюталық шоттардағы ақшалай қаражаттар»;
441-«есеп айырысу шотындағы ақшалай қаражаттар»;
451-«кассадағы ұлттық валюта түріндегі ақшалай қаражаттар»;
452-«кассадағы шетелдік валюта түріндегі ақшалай қаражаттар»;
511-«төленбеген капитал»-деп аталатын шот кредиттелінеді.
Кеулімжанов Қ.К., Бауыржанов Қ. “Бухгалтерлік есеп принциптері”. Алматы,
Қазақстан Республикасының “Бухгалтерлік есеп стандарттары”. Алматы, 2004.
Кеулімжанов Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.Н. “Қаржылық есеп”.
Кесте-1
“ҚазМұнайГаз” ААҚ-ның 2005 жылғы технико-экономикалық және қаржылық көрсеткіштері
№
Көрсеткіштер 10 ай Өзгеріс
(+,-) 2005 жыл Өзгеріс
(+,-)
жоспар нақты
Жоспар нақты
1 Жарғылық қор 308000 308000 - 308000
2 “Қазмұнайгаз” ААҚ (%) 100 100 - 100
3 Жұмыс көлемі 367912 363443 -4469 445553 434132
4 Өндіріс шығындары 365752 370743 +5001 443053 433867
5 Баланстық пайда 2160 -7300
2500 +265 -2235
6 Таза пайда 1512
1750 185 1565
7 Таза пайданы бөлу
дивиденттік қор 1512
1750 185 1565
жинақтаушы қор
8 Қаржыландыру көзінің барлығы 128439
134086 130945 3141
8.1 Ағымдық уақыттағы бөлінбеген таза пайда
8.2 Амортизациялық құн 28221 24706 -3515 33868 30727
8.3 Айналым капиталының өзгерісі 100218
100218 100218
9 Қаржыландыру 66670 26717 -39953 85270 91472 6202
9.1 Негізгі қорларды алу 66670 26717 -39953 85270
9.2 Басқа да шығындар
10 2004 жылғы дивидент 2874 2874
1134 1090 -44
11 Профицит
47682
12 Адам саны
318
13 Орташа адам саны 320 318 -2 320
14 ФОТ 150822 151720 -898 184258 182067 -2191
Кесте-2
“ҚазМұнайГаз” ААҚ-ның 2005 жылғы кіріс бюджеті.
Көрсеткіштер Нақты
2003ж Жоспар
2004ж Жоба
2005ж Тоқсан бойынша Өзгеріс
1 2 3 4
1 2 3 5 5.1 5.2 5.3 5.4
Барлық кіріс 376445 445553 723232 101292 206659 239868
Негізгі қызметтен түсетін кіріс 376445 445553 723232 101292
Транспорттық қызметтен түскен кіріс 376445 445553 439665
Экология
лық қызмет
283567
101234 121650 60683 283567
Негізгі емес қызметтен түскен кіріс 0 0 0
Резервтік капиталдың есебі.
Акционерлік қоғамдармен басқа да шаруашылық субъектілері өздерінің таза
551-«Заңмен белгіленген резервтік капитал»;
552-«Басқадай резервтік капитал»,- деп аталатын бөлімше шоттарында есептелінеді.
Резервтік капитал субъектінің таза пайдасы есебінен қалыптасқан уақытта
Бөлінбеген пайда (жабылмаған зиян) есебі
Шаруашылық субъектісінің қорытынды табысынан бюджетке төленетін салықтарын және
561-«Есепті жылдың бөлінбеген табысы (жабылмаған зиян)» және 562-«Өткен
Жалпы акционерлік қоғамның немесе субъектінің құрылғаннан бастап жұмсалынбаған
2.2 Бағалы қағаздар және оның айналу мәселелері.
Бағалы қағаздар – иесіне табыс әкелетін, оның кәсіпорын
Бағалы қағаздар ережесі бойынша оларды рынокта еркін сату
Капитал салудың сенімділігіне, табыс әкелудің тұрақтылығына тек облигация
Облигацияның бірнеше түрі бар: мемлекеттің ішкі және жергілікті
Бағалы қағаздардың келесі түрі акция болып табылады. Акция
Шетел тәжірибесінде акцияны әртүрлі қолданылады:
Атаулы акциялар.
Ұсынушыға арналған акциялар
Жай акциялар
Артықшылығы бар акциялар
Біздің елімізде жай акция шығарылып , жеңілдікпен пайдаланатын
Акция категория бойынша былай бөлінеді: еңбек ұжымының акциясы,
Еңбек ұжымының акциясы сол кәсіпорында жұмыс істейтіндерге ғана
Акцияны кәсіпорын шығара отырып, екі пайдалылықты көздейді: біріншіден,
Акционерлік қоғамның акциясы кәсіпорын мүлігінің барлық сомасына немесе
Әрбір атаулы акцияның қозғалысы акцияның тіркеу кітабында
Акционерлік қоғам – кәсіпорын, ұйым мен мемлекеттік орындардың
Акционерлік қоғамның 2 түрі бар. Акциясы құрылтайшыларда болып,
Қазақстанда акционерлік қоғам ХІХ –шы ғасырдың аяғы
Қазақстан 1889- шы жылы бай Копес Деров құрған
Большевиктердің 1917 жылы өкімет басына келуіне орай және
ҚР-да реформалық процесті жүргізудің және әлеуметтік – экономикалық
Акционерлік ұйымының мұндай бірлестігі ірі өндірістік кешенінің жұмысын
Волков Н.Г. Учет капиталов и фондов организации //
Әубәкіров Я., Нәрібаев К. «Экономикалық теория негіздері» //
ҚР – да 1996 жылға дейін 48 холдингтік
Жетілген акция иесі қатты процентті төлеуден қалған пайданың
Акцияның сатылу және сатып алу бағасын акция курсы
дивиденд
акция курсы = _____________ х 100
қарыз пайызы
Дивиденд деңгейі ауытқыса, оның көлемін анықтайтын бағыттар бар.
Бағалы қағаздар сауда-саттығының орталығы қор биржасы болады. Бұл
Биржалық курс дегеніміз- қор биржасы айналымындағы бағалы қағаздың
Қор биржасының көп жағдайда жабық болады. Себебі қор
Қазіргі кезде дүниежүзінде 60тан астам елде 200-ге жуық
Сондай-ақ басқа да бағалы қағаздар түрлері бар. Бұл
Депозиттік сертификат – банк шығарған ақша нарығының инструменті.
Жинақтық сертификат – несие мекемесінің ақша қорын депозитке
Чек – қайта түрде бекітілген документ . Онда
Чектің бірнеше түрлері бар: Банктегі акцептелген және акцептелмеген
Қазіргі кезде батыс елдерінде чектен басқа несие карточкасы
Алғашқыда несие карточкалары «Қарыздылық » атауымен АҚШ –та
Сонда несие карточкасы арқылы есептесу жүйесі ұалай жүзеге
ЭВМ-ң, жеке компьютердің пайда болуы несие карточкасының жаңа
ҚР-да қытырлаған купюрдың орнына пластикалық карточка ендіріле бастады.
Бағалы қағаздардың ерекше түріне вексель де жатады. Вексель
Аудармалы вексель - бір адамның екіншіге берген жазбаша
Ұлттық банк 1994 жылы сәуірде қазыналық вексельдің бірінші
Біріншіден, қысқа мерзімді міндеттемелерді шығару – Қазақстан үкіметі
Кеулімжанов Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.Н. “Қаржылық есеп”.
Төлешова Г.Қ. Дамыған қаржылық есеп. Алматы. Экономика. 2005.
3 ТАРАУ ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДА КАПИТАЛДЫ ОРНАЛАСТЫРУДЫҢ ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ
3.1 Республикаға шетел инвестицияларын тарту
Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау, Республикаға шетел инвестицияларын тартудың
Қазақстанда «Тікелей инвстицияларды мемлекеттік қолдау туралы» заң (28
Тікелей инвестицияларды мемлекеттіе қолдау ең алдымен келесілерден тұрады:
инвестициялық қызметті қамтамасыз етудің заң шығарушы кепілдері;
жеңілдіктер мен артықшылықтар жүйесін белгілеу:
Қазақстан республикасының мүддесін инвесторлар алдында көрсетуге өкілетті,бірыңғай мемлекеттік
Заңда тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдаудың мақсаттары мен міндеттері
Мемлекеттік тікелей қолдаудың ортақ мақсатына жету үшін міндеттердің
жаңа технологияларды,алдыңғы қатарлы техника мен ноу-һоу енгізу;
жоғары сапалы тауарлар мен қызмет көрсетуге ішкі нарықтың
менеджемент пен маркетингтің қазіргі әдістерін енгізу;
жаңа жумыс орындарын құру;
өндірісті күшейтуді қамтамасыз ету;
қоршаған табиғи ортаны жақсарту ;
Басқару процесі үшін инвестициялық жобаларды жузеге асыруды ынталандырудың
Соның ішінде жеңілдіктер жүйесі; бекітілген инвесторлардың мүддесін қорғау
Тікелей инвестицияларды қолдауды жүзеге асыратын мемлекеттік орган, инвестициялар
«Тікелей инвестицияларды мемлекеттік қолдау туралы» заңды дамытуға байланысты
өндірістік инфрақұрылым;
өңдеуші өнеркәсіп;
Астана қаласының обьектілері;
тұрғын үй, әлеуметтік сала мен туризм обьектілері;
Ауыл шаруашылығы;
Инвестициялар бойынша ҚР-ның мемлекеттік комитеті белгілеген, ең маңызды
Экономиканы тиімді басқару жүйесіне шет елдердің капиталын саналы
« Әрине кезөкелген стратегияның құндылығы түпкі ойында емес,
Шетел капиталы ақша қаражатының жай массаы ретінде ғана
Олар ірі комерциялық өміршең инвестициялау негізінде ұлттық
Жаңа қазіргі өндірістік қуаттылықтарды құру үшін Қазақстанға ең
Сонымен қатар елде бұл процесті басқару барысында оның
Келесі фактор, Қазақстанда ауыл шаруашылық өнімдерін өндірудің
Үшіншіден, Қазақстан дамуының ұзақ мерзімді стратегиясының басымдықтарының бірі
Төртіншіден, адам ресурстарынакапитал салу Қазақстанның тұрғын халқының білім
Шетел инвестицияларын тартудың тарту арналары мен нысандары бар:
Шетел капиталы 3 арна бойынша түседі:
экспорттық несиелер; инвестициялық және тауарлық;
дамуға ресми көмек; қаржылық және техникалық;
инвестициялар; тікелей және портфельдік;
Кредитор- елден тауарларды немесе қызметтерді стып алу шарты
Инвестициялар республика экономикасына шетел капиталының ағымы ретінде түсіндіріледі.Олардың
тікелей;
портфельдік;
Олардың біріншісі, кәсіпкердің өзіне тэуекел ала отырып, республика
Қазақстан Республикасы Президентінің тұжырымдауынша халқының жан басына шыққандағы
Шетел инвестицияларын тартудың басқа нысандары шетел компанияларына республика
Макалкин И. А. Собственный капитал: структура, формирование и
Волков Н.Г. Учет капиталов и фондов организации //
Әубәкіров Я., Нәрібаев К. «Экономикалық теория негіздері» //
3.2 Капиталды шетке шығару және оның қазіргі кездегі
Қазіргі уақытта жекелеген елдер арасындағы капитал қозғалысы кеңінен
Кәсіпкерлік капиталдар экспорты негізінде басқа елдерде өздерінің өндірістік
Қазіргі уақытта дамушы және өнеркәсібі дамыған елдер арасындағы
Бірақ, соған қарамастан, көптеген дамушы мемлекеттер өз экономикасы
Халықаралық монополиялар үш топқа бөлінеді. Олар трансұлттық, көпұлттық
Көп ұлтты корпорациялар (КҰК) қызмет көрсету түрлері, көлемі
Халықаралық монополиялық одақтар (картелдер, консорциумдар, пулдер) өндірістік, ғылыми-техникалық
Халықаралық монополиялар дамуының ерекшеліктеріне олардың ішкі фирмалық қатынастарының
Жалған капитал.
Жалған (алдамшы) капитал - құнды қағаздар: акциялар, облигациялар,
Шын капитал өндіріске жұмсалып, осы салада қызмет атқарады.
Жалған капиталдың құны істегі капиталдың мөлшеріне қарай да
Алдамшы, жалған капиталдың мөлшері (қағаздың жиынтық курстық бағасы)
Жалған капиталдың
мөлшері
Жалған капиталдың атқаратын негізгі қызметі сатушылардың ақша қаржыларын
ҚОРЫТЫНДЫ
Кез-келген өндірістік немесе коммерциялық қызметпен айналысатын кәсіпорын өзін
Дипломдық жұмысымды қорытындылай келе, негізгі мақсатым кәсіпорындағы капиталды
- Кәсіпорынның мүлкі және капитал жөнінде түсінік;
- Ақша капиталын қалыптастыру көздері мен ұғымы;
- Құнды қағаздар нарығының қалыптасуы, қызметі және инвестициялар
- Меншікті капитал есебін талдау;
- Бағалы қағаздар және оның айналу мәселелері;
- Республикаға шетел инвестицияларын тарту;
- Капиталды шетке шығару және оның қазіргі кездегі
Негізгі капитал – бұл материалдық құндылықтың ұзақ кезеңдегі
Негізгі қорлар өндірістік материалдық – техникалық базасы болып
Әрбір кәсіпорынның қалыпты жұмыс істеуі үшін оның айналым
Айналым қордың заттық мазмұны – еңбек заттары. Негізгі
Айналым қорының құрамы, оның құрылымы өндірісті мамандандыруға байланысты.
Нарықтық экономиканың негізгі шегі – кәсіпорындарда айналым қорлардың
Кәсіпорындардың іс-әрекеттерін қамтамасыз етудегі міндетті шарт – қолда
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТЕР:
1.ҚР-сы “Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік жөніндегі” 2002
2.Бухгалтерлік есеп шоттарының типтік жоспары. 18 қыркүйек №
Бухгалтерлік есеп стандарттары. Алматы. 1998.
Қаржылық есептіліктің халықаралық стандарттары.
Козлова Е.П., Парашутин Н.В. “Бухгалтерский учет”. Москва, издом-2
Ержанов Н.С., Ержанова С. “Қазақстандық кәсіпорындағы есеп саясаты”.
Торшаева Ш.М “Бухгалтерлік есеп теориясы”. Қарағанды, 2000
Кеулімжаев Қ.К., Бауыржанов Қ. “Бухгалтерлік есеп принциптері”. Алматы,
Қазақстан Республикасының “Бухгалтерлік есеп стандарттары”. Алматы, 2004.
Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н., Құдайбергенов Н.Н. “Қаржылық есеп”.
Төлешова Г.Қ. Дамыған қаржылық есеп. Алматы. Экономика. 2005.
Кирьянова З.В. “Теория бухгалтерского учета”. Москва,1995.
Назерова В.Л. “Шаруашылық субъектінің бухгалтерлік есебі” Алматы, экономика
Радостовец В.К., Ғабдуллин Т.Ғ., Радостовец В.В., Шмидт О.И.
Кондраков Н.П. “Бухгалтерский учет”. Москва, 2003.
Палий В.Ф. Современный бухгалтерский учет. М.: 2003.
Ковалева О.В., Константинов Ю.П. Аудит. Учебное пособие –
Андросов А.М., Викулова Е.В. Бухгалтерский учет. – М.:
Ефимова О.В. Анализ собственного капитала // Бухгалтерский учет.
Абленов Д.О. Аудит негздері. Алматы. Экономика – 2005.
Аудит: Учебник для вузов / В.И. Подольский, Г.Б.
Ковалева О.В., Константинов Ю.П. Аудит. Учебное пособие –
Аудит предприятия. Методология аудиторской проверки хозяйственно-финансовой деятельности предприятия:
Укашев Б.Е., Әжібаева З.Н. Бухгалтерлік есеп теориясы. Алматы.
Тоқсанбай С.Р. Толық экономикалық орысша – қазақша сөздік.
Нидлз Б., Андерсон Х., Хадуэлл Д. Принципы бухгалтерского
Тасмағанбетов Т.А., Омаров А.Ш., Радостовец В.К. Қаржы есебі.
Хен Л.Г. Денежные вклады в уставный капитал //
Макалкин И. А. Собственный капитал: структура, формирование и
Волков Н.Г. Учет капиталов и фондов организации //
Әубәкіров Я., Нәрібаев К. «Экономикалық теория негіздері» //
4