Кіріспе...........................................................................................3
1. Ақшаның
1.1 Ақша реформасының
1.2. Ақшаның қызметі мен оның қазіргі жағдайдағы дамуы.
2. Қазақстандағы ақша
2.1 1922 жылғы ақша
2.2 1947 жылғы ақша реформасы.
2.3 1961 жылғы ақша
2.4 Теңге – тұрлаулы валюта.
2.5 ҚР 1993 жылғы
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер.
Кіріспе.
«Ақша қызметінің мәні және жүйесі» атты курстық жумысымыз
Бірінші бөлімде ақша түсінігі, оның тарихы, түрлері мен
Қағаз ақшалардың өздерінің меншікті құны болмағандықтан да, олар
Жалпы алғанда қағаз ақшалардың құнсыздануы тұрақсыз экономикаға тән.
Ал екінші бөлімде Кеңес үкіметі
Ақша реформасы мемлекеттің
КСРО – да ақша
Егеменді еліміздің ұлттық
1. Ақшаның
Ақшаның өмір сүруіндегі объективті қажеттілік ол тауар өндірісі
Ақша – жалпы бірдей эквивалент, ерекше тауар, онда
Жалпыға бірдей эквивалент рөлі тарихи түрде алтынға бекітілген.
Ақша - өндіріс және
- жалпыға тікелей айырбасталу
-айырбас құнының дербес
-еңбек өлшемінің заттай
Жалпыға тікелей айырбасталу
Ақша өзінің дамуы
Толық құнды ақшалар –
Алтын айналысы тұсында
- алтын өндірісі
- жоғары құнды
- алтын стандарты,
Алтын айналысы не
Толық құнсыз ақшалар –
құнның металлдық белгілері – арзан
құнның қағаздан жасалған
Қағаз ақшалар – бұл
металл ақшалардың тасымалдап
бағалы металлдарды өндірудің
эмиссиондық табыс алу
бюджет тапшылығын жабу
Қағаз ақшалар тек
айналысқа басы артық
Несие ақшалар – тауарлардың сатып
1.2. Ақшаның қызметі мен оның қазіргі жағдайдағы дамуы.
Ақшаның әрбір қызметі ақшаның тауар айырбастау процесінен туындайтын,
Ақша құн өлшемі ретінде. Құнның өлшем қызметі тауар
Ақша құн өлшемі қызметін идеалды, оймен ойлау арқылы
Ақша түрінде көрінетін тауардың құны, оның бағасы болып
Ақша айналыс құралы. Ақша айналыс құралы қызметінде тауарларды
Біздерге ақша айналыс құралы қызметін негізінен мемлекеттік, оперативтік,
Айналыс құралы ретінде ақша қызметтерінің ерекшеліктері мыналар:
тауар мен ақшаның қарама-қарсы қозғалысы;
оны идеалды ақшалар емес, нақты (қолма-қол) ақшалар орындайды;
ақшаның бұл қызметінде тауарларды айырбастау өте тез орындалатын
Ақша төлем құралы. Тауар айналысы ақша қозғалысымен байланысты.
Егер тауар мен ақшаның қарама – қарсы қозғалысы
Барлық ақшалай төлемдерді төмендегідей етіп топтастыруға болады:
тауарларды және қызметтерді төлеуге байланысты міндеттемелер;
еңбек ақы төлеуге байланысты міндеттемелер;
мемлекетке қатысты қаржылық міндеттемелер;
банктік қарыз, мемлекеттік және тұтыну несиесі бойынша борыштық
сақтандыру міндеттемелері;
әкімшілік – сот сипатындағы міндеттемелержәне басқалары;
Ақша – қорлану және қазына жинау құралы ретінде.
Капиталистік қоғамдық формацияға дейінгілер үшін байлықты «таза қазына»
Тауар өндіріс жағдайында қорлану екі формада жүреді:
кәсіпорындар мен ұйымдардың есеп айырысу және депозиттік шоттарындағы
банктердегі салымдар, мемлекеттік облигациялар.
Дүниежүзілік ақша қызметі. Тауар шаруашылығының кеңеюі, шаруашылық байланыстардың
Бұл қызметтің толық бағалы ақшалар, ал кейіннен нағыз
Қазіргі уақытта дүниежүзілік несиелік ақшалардың жобалары жасалуда, бірақ
2. Қазақстандағы ақша
2.1. 1922 жылғы
Өскелең халық шаруашылығына
Ақша реформасы деп
1922 – 1924 жылдардағы
Біріншіден, 1917 жылғы
Екіншіден, ақша айналымына
Елдегі шаруашылықтың күйзелуін
1921 жылғы наурызында
1921 жылғы қазанда
Ақша реформасын өткізүдің
1922 жылы 25
Ақша реформасы 1922 жылдың
Айналымдағы ақшаның
2.1 1947 жылғы
Соғыс зардаптары өмірдің
азаматтарының басым көпшілігі
Шындығында да, 1947 жылғы
Ұлы Отан соғысы елдің
2.2 1961 жылғы ақша
Ақша реформасы мен
ның экономикаға
Баға масштабын ірілендіру
Баға масштабын
1964 жылы экономикалық
Ақша реформасына мемлекеттің
2.3 Теңге – тұрлаулы валюта.
Қазақстанда 1991 жылы
Біз жекешелендірудің заңға
Біздің сол кездің
Осы себептердің салдарынан
1993 жылға дейін
2.4 Қазақстан Республикасындағы
Қазақстан Республикасында 1993
1993 жылы 23
Қазақстан республикасының Президентінің
Ресейдегі ақша рефоромасы ескі
1992 жылы бірінші
Үлбіде тиын шығаратын желі дайын болғанымен, көпшілік ұлттық
20 теңгелік металл ақша алғаш рет Германияда соғылып
Ұлттық валютаға көшу механизмін жасау үшін мемлекеттік комиссия
Ақша мен монета он күн ішінде, ақша айырбасына
Сөйтіп, 1993 жылы
1993 жылы 12
Қазақстан Республикасы Ұлттық
Инфиляцияның өсуі біршама
Қорытынды.
Бұл “Ақша реформасының мәні
Мемлекетіміздің егемендігін және
Ұлттық валютаны
Дайындық жұмыстары
Осылайша 1993 жылдың 15
Қазіргі кезде теңге
Мемлекеттер бір – бірімен
Қолданылған әдебиеттер
1.Шеденов Ө.Қ, .Сағындықов Е.Н. – Жалпы экономикалық
Ақтөбе. 2004. – 455 бет.
2 Я.Әубәкіров,К.Нәрібаев – Экономикалық теория негіздері. Оқулық.- Алматы,
3. Сейітқасымов Ғ.С. – Ақша, несие,
2001. – 466 бет.
4. Мақышев С.Б. – Ақша
Алматы. 2004. – 448 бет.
5. Тұрғынбаев Ж.Қ. – Теңге шежіресі.
6. Тобаяқов Б. – Теңге төзімділігі.
7. Оманбаева А.Ж. – Ақша, қаржы
Қарағанды. 1997. – 120 бет.
8. Титова Н.Е. Кожаева Ю.П. - Денги,
Масква. 2003.- 480 бет.
9.Жуков М.П. – Денги, кредит,
Масква. ЮНИТИ, 2002. – 640.
10. Көшенова Б.А. – Ақша. Несие. Банктер.
Оқу құралы. Алматы.
15