ЖОСПАР
КІРІСПЕ 3
I ЭКОНОМИКАНЫ РЕТТЕУДЕГІ АҚША-НЕСИЕ САЯСАТЫНЫҢ
1.1 Ақша-несие саясатының экономикалық мәні және
1.2 Ақша-несие саясатының қызмет етуінің іске
ҚОРЫТЫНДЫ 13
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 14
КІРІСПЕ
Еліміздің нарықтық экономикаға өтуіне байланысты экономиканың
Бұл саясатты іске асыруда Ұлттық
«Қазақстандағы ақша – несие саясатының құралдары
I ЭКОНОМИКАНЫ РЕТТЕУДЕГІ АҚША-НЕСИЕ САЯСАТЫНЫҢ
1.1 Ақша-несие саясатының экономикалық мәні және
Қазақстан Ұлттық банкі мемлекеттік ақша-несие саясатын
Ақша-несие саясаты – бұл айналыстағы ақша
Шаруашылық жағдаятына байланысты ақша-несие саясатының екi
рекстрикциялық ақша-несие саясаты;
экспанциялық ақша-несие саясаты.
Рекстрикциялық ақша-несие саясаты - коммерциялық
Экспанциялық ақша-несие саясаты – несие беру
Жоғарыда атап өткеніміздей соңғы жылдардағы ақша-несие
Қайта қаржыландыру мөлшерлемесi: ресми мүдделендiру мөлшерлемесi
Қазақстан Ұлттық банкi жинақталатын ең төменгi
Мемлекеттiң бағалы қағаздарын сатып алу
Банктерге және үкiметке, экономикалық құрылым салаларына
Валюталық нарықтағы басқыншылық, яғни Ұлттық банктің
Кейбiр жағдайларды несиелiк операциялардың жекелеген түрлерiнiң
Ресми есепке алу (дисконттық) мөлшерлемесi.
Соңғы мақсаттар жалпы экономикалық саясаттың, сонымен
Аралық мақсаттар нарықтық жағдайда тiкелей Орталық
Қазақстан Ұлттық банкi пайыз саясатының басты
Қазақстандағы инфляциямен күресудің тағы да бір
Қайта қаржыландыру мөлшерлемесiнiң шамасы ақшалай қаражаттарға
Ұлттық банктiң ресми пайыздары, оның тiкелей
Ақша нарығындағы тепе-теңдiктi қамтамасыз етуде, банктерге
Резервтiк талаптар, ашық нарықтағы операциялар және
Әлемдiк тәжiрибеде мiндеттi резервтердiң өте жоғары
Ұлттық банк екiншi деңгейдегi банктер үшiн,
мiндеттi резервтеу;
резервтеудiң баламалы тәртiбi.
Орталық банк неғұрлым мiндеттi резервтердiң нормасын
Ақша-несие саясаты арқылы реттеудiң бiрi есеп
Ақша мультипликаторы – ақша базасы бiр
Бұл айналымдағы қолма-қол ақшаның банктерден тыс
Экономикадағы ақша айналысының жылдамдығы Ұлттық банк
Ақша айналысының жылдамдығы экономиканың монетарлық деңгейiне
Ақша базасы – Ұлттық банк шығаратын
Мiндеттi резервтер – бекiтiлген нормативке сәйкес
Артық резервтер – дегенiмiз банктердiң Ұлттық
Ол ақша-несие саясатының құралдарын пайдаланумен iске
Ақша ұсынысының үлгiсi және ақша мультипликаторы
MS = C + D
Мұндағы:
МS – ақша ұсынысы;
С - банк жүйесiнен тыс қолда
D – депозиттер.
Қазiргi замандағы банк жүйесi – жеке
Несие мультипликаторы – коммерциялық банктер жүйесi
Қосымша ақша ұсынысының жалпы түрi жаңа
MS = 1 / rr *
Мұндағы:
rr – банк резервiнiң нормасы;
D – алғашқы салым;
1/rr – банк мультипликаторы немесе депозиттiк
Ақша ұсынысының жалпы үлгiсi Орталық банк
Ақша базасы Орталық банкте сақталатын коммерциялық
MB = C + R
Мұндағы:
MB – ақша базасы;
С – қолма-қол ақша;
R – резерв.
MS = C + D
Мұндағы:
MS – ақша ұсынысы;
С – қолма-қол ақша;
D – депозиттер.
Ақша мультипликаторы – ақша ұсынысының ақша
m = MS / MB =>
Мұндағы:
m – ақша мультипликаторы.
Ақша мультипликаторын қолма-қол ақша депозиттерiнiң (с
m = cr + 1 /
Мұндағы:
с = C / D –
r = R / D –
Сонымен, ақша ұсынысы ақша базасы және
1.2 Ақша-несие саясатының қызмет етуінің іске
Қазақстан Республикасының ақша-несие саясатының құқықтық негізі
Ақша-несие саясатын әзiрлеу және жүргiзу Қазақстан
Ақша-несие саясаты:
қайта қаржыландырудың ресми ставкасын;
ақша-несие саясатының негiзгi операциялары бойынша сыйақы
ең төменгi резервтiк талаптардың нормативтерiн;
ерекше жағдайларда, операциялардың жекелеген түрлерiнiң деңгейi
Ақша-несие саясаты операцияларының түрлерi:
Ақша-несие саясатын iске асыру мақсатында Қазақстан
1) Қарыздар беру;
2) Депозиттер қабылдау;
3) Валюталық интервенциялар;
4) Қазақстан Ұлттық Банкiнiң қысқа мерзiмдi
5) Мемлекеттiк және басқа да бағалы
6) Коммерциялық вексельдердi қайта есепке алу;
7) Қазақстан Ұлттық Банкi Басқармасының шешiмi
Қайта қаржыландырудың ресми ставкасы Қазақстан Ұлттық
Қазақстан Ұлттық Банкi қайта қаржыландырудың ресми
Қайта қаржыландырудың ресми ставкасы ақша-несие саясатының
Резервтiк талаптар Қазақстан Ұлттық Банкi банктердiң
Қазақстан Ұлттық Банкi ең төменгі резервтiк
Банктердiң есеп айырысу үшiн қабылданатын мiндеттемелерiнiң
Ең төменгі резервтiк талаптардың нормативтерiн өзгерту
Ең төменгi резервтiк талаптардың нормативтерi бұзылған
Бағалы қағаздарды сатып алу және сату
Ақша-несие саясатының негiзгi операциялары бойынша сыйақы
Қарыздар Қазақстан Ұлттық Банкi ақша-несие саясатының
Банктерге берiлетiн қарыздарды беру мен өтеу
Қазақстан Ұлттық Банкi қарыздарды өтiмдiлiгі жоғары
Қазақстан Ұлттық Банкiнiң нормативтiк құқықтық актiлерiнде
Валюталық интервенциялар Қазақстан Ұлттық Банкiнiң валюталық
Қазақстан Ұлттық Банкiнiң валюталық интервенциялары жалпы
Депозиттер депозиттердi тарту мен өтеу тәртiбiн,
Қазақстан Ұлттық Банкi ұлттық валютамен де,
Қазақстан Ұлттық Банкiнiң қысқа мерзiмдi ноталары
Коммерциялық вексельдердi қайта есепке алу Қазақстан
Банк операциялары бойынша сандық шектеулер Қазақстан
Қазақстан Ұлттық Банкi инфляциялық процестердi жанама
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде, Ұлттық банк жүзеге асыратын
Сонымен ақша-несие саясаты – бұл айналыстағы
Қазақстан Республикасының ақша-несие саясатының құқықтық негізі
Ақша-кредит саясатын әзiрлеу және жүргiзу Қазақстан
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Заңдар:«ҚР- ның ақша – несие саясаты
Оқулық:
1. «Денги, кредит, банки» Под. Ред.
2.«Макроэкономика» Мамыров Н.Қ., Тілеужанова М.А.
Оқу құралы:
1.«Ақша айналысы және несие» Мақыш С.Б.
Мерзімді басылымдар:
1.Мырзабеков Ш. Қазақстанның банк жүйесі ТМД
2.Сайденов А.Г. «О преспективах развития денежно
3.Сайденов А.Г. «О преспективах развития денежно
4.Досниязова А.К. « Инфляционное таргетирование: SWOT
5.«О международных резервах и денежной базе»
6.«Статистикалық мәліметтер» // Банки Казахстан, 2005г.
14
14