МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 3
1 АУДИТ ОБЬЕКТІСІ ЖӘНЕ ФУНКЦИЯЛАРЫ
1.1 Аудиттің мәні мен маңызы 5
1.2 Аудит стандарттары және аудитордың кәсіптік этикасы 7
1.3 Аудиттің шетелдік тәжірбиесі
9
2 Аудиторлық қызмет және аудитордың этикасы
2.1 Аудиторлық қызметтің этикалық – құқықтық механизмдері 17
2.2 Аудит қызметінің этикасы 22
2.3 Мемлекеттiк қызметшілердің қызмет этика ережелері
27
3 Аудит жүйесін жетілдіру жолдары
3.1 Аудиторлық қызметті дамыту бағыттары
32
Қорытынды 36
38
КІРІСПЕ
Қазақстан Республикасының егемендік алып, нарықтық экономикаға көшуі қоғамдық өмірдің
Жеке және ұжымдық меншік иелері акционерлер, жарнашылар,сонымен қатар кредиторлар
Аудит өзінің кәсіби қызметінде адалдық, обьективтілік, кәсіби құзыреттілік, құпияны
Аудитор өзінің кәсіби міндетін орындау барысында қоғамдық сенімді қолдау
принциптерінің талаптарын сақтауы, өзіне сеніп тапсырған жұмысты мінсіз әрі
Аудит теориясы және оны басқару ғылымының бар ережесімен
Тақырыптың өзектілігі –нарықтық қатынастар жағдайында көптеген кәсіпорындар, банктер, сақтандыру
Курстық жұмыстың мақсаты – аудиторлық қызметтің жүргізілу тәртібін, оның
АУДИТ ОБЬЕКТІСІ ЖӘНЕ ФУНКЦИЯЛАРЫ
1.1 Аудиттің мәні мен маңызы
Қазіргі заман аудитінің Отаны–Ұлы Британия. Бухгалтер-аудиторлар алғашқы рет Ұлы
Аудиторлық қызметтің мәні қаржылық есеп беруді, төлем есептеу құжаттамасын
Қаржылық есеп беру аудиттің мақсаты – аудиторға қаржылық
Нарықтық қатынастар жағдайында көптеген кәсіпорындар, банктер, сақтандыру компаниялары, көлік
Жеке және ұжымдық меншік иелері акционерлер, жарнашылар,сонымен қатар кредиторлар
Аудиттің маңызы тиісті жақтардың мүдделеріне қол жеткізуде
- экономикалық субьектілердің;
- салық қызметі тұлғасындағы мемлекеттің;
- қаржылық есеп беруді әр түрлі пайдаланушыларды;
- аудиторлардың меншік иесі мен мемлекеттің мүдделерін қорғау, сонымен
Ішкі пайдаланушыларға басқару шешімдерін дұрыс қабылдау үшін қателер мен
Меншік иелену құқығына негізгі өзгерістер енгізу процесі, егер бұрынғы
Аудитке кәсіпорын қызметін жан жақты тексеру енеді. Сондықтан
1.2 Аудит стандарттары және аудитордың кәсіптік этикасы
Аудиторлық қызметінің стандарттары болып практикада жалпы қабылданған кәсіптік қызмет
Стандарттар аудиторлар Палатасымен әзірленеді және олар үш топқа
-жалпы ережелер (стандарттар);
-аудиторлық тексеру жүргізу ережелері (стандарттар);
-есеп беру жүргізуінің ережелері (стандарттар);
Стандарттар түсінікті, біртұтас және халықаралық көзқарасты есепке алу тиіс.
Стандарттар қолданылуы фирманың ішкі әдістемелік жұмыстарын ұйымдастыруымен тікелей байланыста.
Әдістемелік жұмыстарының бағыттары болып:
- фирма ішіндегі аудиторлық стандарттарын әзірлеу;
- аудит әдістерін әзірлеу;
- фирманың пікірлерін даулы күрделі экономикалық, есептелу және салық
- аудиторларды оқытуды ұйымдастыру;
- мамандарды тестілеу, ақпараттау және т.б.
Аудит қызметі клиент және бухгалтерлік есебін пайдаланушылар сеніміне негізделген.
Аудиторлар және бухгалтерлер кәсіптік басқармаларының негізгі этикалық талаптары:
-дұрыстық;
-тәуелсіз;
-әділдік;
-құпиялылық.
Этикалық-кәсіптік нормалар алдын ала ескерілуі керек:
-аудитор міндеті болып бухгалтерлік есеп беру пайдаланушылардың қызығуында істеу;
-дұрыстық пен қасақана еместік;
-сырттан қысым жасалуына жол қоймау;
-керекті ақпарат көлемі негізінде пікір қалыптасуы;
-құпиялылық;
-басқа аудиторларға жақсы қатынаста болу;
-және де аудиторлардың клиенттермен, мемлекетпен, бухгалтерлік есеп беру пайдаланушыларымен,
Аудиторларың кәсіптік этикасының кодексі келесі мақалаларды кіргізеді:
-жалпы ережелер;
-жалпы қабылданған моральдық нормалар мен принциптер;
-қоғамдық қызығушылық;
-ауитор дұрыстығы және ықыластығы;
-аудитор тәуелсіздігі;
-аудитордың кәсіптік жетіктігі;
-клиенттердің құпиялылық ақпараты;
-салық қатынастары;
-кәсіптік қызметтер ақысы;
-аудиторлар арасындағы қатынас;
-қызметкелердің ауиторлық фирмамен қатынасы;
-жарнамалар мен көпшілік ақпараты;
-аудитордың қосылмайтын істері;
-басқа мемлекеттердегі аудиторлық қызметтер;
-халықаралық нормаларға осы кодекстің сәйкестігі.
Аудиттің шетелдік тәжірбиесі
Дамыған мемлекеттердегі қаржылық тексерудің дамыған түрі, формасы ретінде тәуелсіз
Дамыған елдерде аудиторлық кәсіптің әр түрлі атауы бар. Мысалы,
Кәсіби аудит батыс елдерінде алғаш рет Ұлыбританияда XIX ғасырдың
Алдыңғы қатарлы елдерде міндетті аудит туралы құқықтық-нормативті актілердің қабылдануына
АҚШ, Жапония, Ұлыбритания, Германия және Франция сияқты нарықтық экономикалы
Ішкі аудит - трансұлттық корпорациялардың шаруашылық қызметі үшін
Аудиторлық қызметтің негізгі мақсаты –кәсіпорынның қаржылық-шаруашылық қызметтірін реттейтін
Халықаралық тәжірибеге назар аударатын болсақ, аудитордың қызметі арнайы екі
мемлекеттің заңды актілеріне, ең алдымен аудиторлық қызмет туралы заңға;
аудиторлық стандарттар мен этикалық нормаларға.
Дамыған елдерде аудиторлық бақылау сыртқы қаржылық бақылаудың алдыңғы нысаны
Нарық экономикасы дамыған елдерде қаржылық бақылау органдарының ұйымдастырылушылық құрылысында
мемлекеттік қаржылық бақылаудың жоғарғы органы парламент немесе президентке бағынатын
мемлекеттік кіріс бөлімін қадағалайтын, үкімет немесе министрлікке бағынатын салық
бюджет арқылы қаржыландырылатын министрліктер мен ведомстволардағы соған сәйкес министрге
есеп беру мәліметтерін, баланстардың анықтығын, жүргізілетін операциялардың заңдылығын тексерумен
Экономикасы дамыған нарықтық мемлекеттерде көптеген үлкен кәсіпорындарда өздерінің ішкі
АҚШ тағы аудиттің дамуы. АҚШ тағы аудиторлық қызмет Ұлыбританияның
1887 жылы Американың аудиторлар ассоциациясы құрылды, сонан соң 1896
АҚШ-та мамандандырылған және мамандандырылмаған қоғамдық бухгалтерлер мен аудиторлар институттары
Алғашқы кәсіби аудит Ұлыбританияда шамамен XIX ғасырдың орта шенінде
Бүгінгі танда АҚШ-та 100 мыңнан көп тәуелсіз маманданған бухгалтерлер
Егер АҚШ пен Ұлыбританияда аудиторлық ұйымдарға біліктілікті дайындау, игеруге
Бірқатар шетелдерде аудиттің ұйымдастырылуы туралы нормативті-құқықтық актілерді салыстыру арқылы
Қазіргі уақытта АҚШ та 45000 астам аудиторлық фирмалар
«Үлкен төрттік». Оларға Нью Йорктағы офис 1000 адамнан аса,
Басқа Ұлттық компаниялар;
Жергілікті және региондық үлкен фирмалар;
Кіші жергілікті фирмалар.
Аса ірі халықаралық аудиторлық фирмалар, оның ішінде «Үлкен төрттік»
Аудиторлық кеңес беру қызметтің әлемдік нарығы үлкен өзгерістерге ұшырауы
Аудит саласындағы оқиғаларды дамытатын басқа нұсқалардың ішінен әлемдік ауқымда
Экономикалық әдебиеттерде аудиттің түрлері мен нұсқаларын жіктеудің әр түрлі
Аудитті дамытудың эволюциялық кезеңдерімен: растаушы, жүйелі-бағдарлы және тәуекелге негізделген;
Құқықтық негізде: міндетті, бастамашыл, келісуші, реттемеленген және келісімшарттық;
Қолданылу салаларымен: жалпы, банктік, сақтандырушы, қаржылық, өндірістік, маркетингтік;
Толықтығы: кешенді, тақырыптық, функционалдық, ұйымдастырушылық, арнайы;
Әдістемелік тәсілдермен: есепшіліктік, тестілік, обьекті және циклдік бойынша;
Жүргізу кезеңдерімен: бастапқы, қайталанатын, ескертпелері, перманенті, ретроспективтік және стратегиялық;
Қызмет түрлерімен: экономикалық, техникалық, технологиялық, ресурстық, сыртқы экономикалық;
Аудит жүргізілетін субьектілермен: сыртқы, ішкі, мемлекеттік, ведомствалық, қоғамдық;
Тексерулердің мақсаттарымен, міндеттерімен және мазмұнымен: операциондық аудит, қаржылық есептеме
2 Аудиторлық қызмет және аудитордың этикасы
2.1 Аудиторлық қызметтің этикалық – құқықтық механизмдері
Кәсіби аудиторларға этикалық тұрғыдан өзін өзі ұстау
Р.К. Маутц және Х.А.Шараф жалпы кәсіби әдеп мәселелерін
Осыған байланысты «әдеп» термині ретінде біз мораль проблемаларын,
Шешімді талдау проблемасы;
Жаман мен жақсы туралы түсінік;
Әдеп, адамгершілік (мораль) мәселелерін, оның ішінде моральдік шешімдерді зерделейді.
Әдеп кең мағынасында өнегелік принциптері мен нормаларының жүйесі,
Өзін өзі ұстау әдебінің кодексі осы кәсіптің өзіндік ерекшелігі
Әдептің негізгі мақсаттарының біріне шешім қабылдауда басшылық жасау
Әрбір адам – тек жеке тұлға ғана емес, ал,
1988 жылы АІСРА мәжілісінде бухгалтер-аудиторлардың өзін-өзі ұстаудың кәсіби Кодексінің
Міндеттері. Аудиторлар өз міндеттерін орындауда жоғары кәсіби және моральдік
Қоғамның мүдделері. Аудиторлар өзіне мынадай міндеттемелер жүктеуі тиіс. Қоғам
Адалдық. Қоғамның сеніміне ие болуы үшін аудиторлар өзінің
Объективтілігі және тәуелсіздігі. Аудиторлар объективтілігін сақтай отырып, мүдделер қақтығысынан
Тиісті (жете ықылас-ынта аудару). Аудиторлар кәсіби стандарттары сақтауы қажет,
Қызмет көлемі және сипаты. Аудиторлар көрсетілген қызметтің көлемі
Әрбір аудитор өзін-өзі ұстау мәнерінің негізгі ережелерін үйреніп,
Тәуелсіздігі. Бұл қасиет аудиторлық кәсіптің негізгі іргетасы болып табылады,
Тәуелсіздік мына жағдайларда бұзылады. Егер аудитор:
Клиенттің қайсыбір мүлкін иеленетін болса;
Таза табысы немесе фирмасының пайдасы тексерілетін компанияның инвестициясымен тығыз
Компаниядан несие алса немесе берсе (бұл тыйым әдеттегі тәртіппен
Тексерілетін компаниямен құрылтайшы ретінде байланыста болса;
Компанияның Директорлар кеңесінің мүшесі болып табылғанда;
Компанияның есептік жазбаларын жүргізіп, есеп саласында шешім қабылдайтын болса,
Егер компания басшылығы аудиторлық жұмыста олқылықтары үшін аудиторды сот
Клиент инвестор болатын болса, онда инвестор – кәсіпорында аудитордың
Егер аудитор отбасының немесе туыстарының бір адамы клиент ісін
Адалдық және объектівтілік. Аудитор кез келген кәсіби қызметін жүзеге
Жаңа немесе өзгеше операциялар есебінің мәселелері бойынша кәсіпорындарға кеңес
Кәсіпорын басшылары аудиторларды «сатып алатын» жағымсыз оқиғалар да
Стандарттарды сақтау. Аудитор стандарттар мен олардың интерпретациясын (түсіндірулерін) сақтауы
Құпияны сақтау. Аудитор клиенттің ерекше рұқсаты болмайынша ешқандай құпия
• клиент талап етсе де, оған
• кәсіби қызмет барысында нәсілдік, жыныстық,
• тексеру барысында егер клиент аудитордан
• бухгалтерлік есеп пен қаржылық есептемесінің
• басқа тұлға туралы ақпаратты тапсырғаны
Жарнаманы шектеу. Аудиторлар өзінің қызметін немесе фирма атауын жарнамалау
Қазақстан Республикасы Үкіметінің уәкілеттілік берілген лицензия беруші (лицензия) мемлекеттік
2.2 Аудит қызметінің этикасы
Аудит қызметінің негізгі мақсаты- ол өте жоғарғы деңгейдегі мамандар
Ғылыми тұрғыдан қарастыратын болсақ этиканың теориясы бар. Онда әртүрлі
Арнайы мамандар тілімен айтқанда жалпы этика екі түрге бөлінеді.
Батыс елдерінде этика мәселесінің шешімі арнайы мамандар этикасының кодексімен
Аудитордың адалдығы, объективтілік қасиеттері мамандар этикалық кодексінде өте қысқаша
Аудитор өз жұмысында объективтілік көрсету үшін ол жұмыс барысында
Мамандар этикалық кодексінде аудитордың дербес, тәуелсіздік көрсету жолына көп
Біріншіден, тапсырушымен қарым-қатынаста тәуелді болу жағдайына немесе аудит принциптерін
Екіншіден, аудитор өзінің дербес, тәуелсіздігін қамтамасыз ету үшін тапсырушылармен
Үшіншіден, аудит этикасының кодексінде ерекше айтылған ой ол аудитор
Төртіншіден, аудитор сыйлық алудан, қонаққа барудан немесе несиеге ақша
Аудит этикасының кодексінде тағы ерекше айтылған жағдай ол- соттасу
Ұлыбритания елінің аудит этикасы кодексінде қойылған қатал талаптың бірі
Аудит фирмаларының, жеке аудиторлардың жұмысына сонымен қатар аудит этикасының
Тапсырушылар аудит кызметінің барысына немесе қорытындысымен келіспеген жағдайда өзінің
Қорыта келгенде, Ұлытбритання аудитор этикасының кодексі
Ал, Германияда аудитор палатасы шығарған "Экономиканы бақылаушылар мен бухгалтерлік
Аудит фирмасы және аудиторлар өздері туралы басылымға жарнама бергенде
Газет, журнал, радио, теледидар журналистерімен, жалпы информация қызметкерлерімен аудит
Еуропа аудит этикасының кодексінде тағы бір ерекше орын алатын
Қорыта келгенде, дүниежүзілік әртүрлі аудит этикасын қарастырғанда, оған үлкен
Аудит мамандығының өзгеше ерекшелігі олар қоғам алдында үлкен міндетті
Осы қарастырылған шет елдердегі аудит этикасының кодексі Қазақстан Республикасында
2.3 Мемлекеттiк қызметшілердің қызмет этикасы ережелері
Мемлекеттiк қызмет атқару қоғам мен мемлекет тарапынан ерекше сенiм
Қазақстан Республикасы мемлекеттiк қызметшiлерi мiнез-құлқының негiзгi стандарттарын белгiлейдi.
1. Мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiнде:
1) Қазақстан Республикасы Президентiнiң саясатын жақтауға және оны дәйектi
2) Конституцияны бұлжытпай сақтай және Қазақстан Республикасының заңдарына, Қазақстан
3) азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерiн сақтау мен
4) Қазақстан халқының бiрлiгi мен елдегi ұлтаралық татулықты нығайтуға
5) мемлекеттік және еңбек тәртiбiн бұлжытпай сақтауға, өзінің қызметтiк
6) жоғары кәсiби жұмыс үшiн барлық күш-жiгерiн жұмсауға, қойылған
7) сыбайлас жемқорлық көрiнiстерiне қарсы тұруға;
8) мемлекеттiк қызмет мүдделерiне залал келтiретiн iс-әрекеттi болдырмауға; мемлекеттiк
9) кәсіпкерлiк қызметке араласуға және жекелеген шаруашылық субъектiлерiнiң мүдделерiн
10) қызметтiк ақпаратты пайдакүнемдік және өзге де жеке мақсаттарға
11) қызметi жоғары немесе төмен тұрған не өзiмен қызмет
12) мемлекеттiк функцияларды орындаумен байланысты жеке және заңды тұлғалардан
13) заңмен белгіленген жағдайлардан басқа, қазақстандық немесе шетелдiк жеке
14) өзінің iске көзқарасымен және жеке мiнез-құлқымен ұжымда орнықты
15) мемлекеттік органдардың тиімді жұмыс жасауына және мемлекеттiк қызметшiлердiң
16) кадрларды жерлестiк және жеке өзiне берiлгендiк белгiлерi бойынша
17) басқа мемлекеттiк қызметшiлер тарапынан қызмет этикасы нормаларын бұзу
18) өзінің қызметтік мiндеттерін атқару кезеңiнде киiм киюдің iскерлiк
2. Азаматтармен және заңды тұлғалармен қарым-қатынастарда мемлекеттiк қызметшiлер:
1) азаматтардың мемлекет институттарына сенiмiн нығайтуға ықпал етуге;
2) қарапайымдылық танытуға, өзiнiң лауазымдық жағдайын, соның iшiнде көлiк,
3) өзiнiң iс-әрекеттерiмен және шешiмдерiмен қоғам тарапынан негiздi сынға
4) өтiнiштердi қарау кезiнде төрешiлдiк пен сөзбұйдаға салу көрiнiстерiне
5) шығу тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайларына, жынысына,
6) жалпы қабылданған моральдық-этикалық нормаларды сақтауға, мемлекеттiк тiлге және
7) сыпайы және әдептi болуға тиiс.
3. Өзiне бағынысты қызметкерлерi болатын мемлекеттiк қызметшiлер:
1) бағынысты қызметкерлердiң мiндеттерi мен қызметтiк өкілеттiктерiнiң көлемiн олардың
2) бағынысты қызметкерлерiне қатысты негiзсiз айыптауларға, дөрекілік фактiлерiне, адамдық
3) бағынысты қызметкерлердi құқыққа қайшы терiс қылықтар немесе жалпы
4. Мемлекеттiк орган қызметiнің мәселелерi бойынша көпшiлiк алдында оның
5. Мемлекеттiк қызметшiлер мемлекеттiк саясат және қызметтiк iсінің мәселелерi
1) мемлекет саясатының негiзгi бағыттарына сәйкес келмесе;
2) жариялауға рұқсат етiлмеген қызметтiк ақпараттарды ашатын болса;
3) мемлекеттiк лауазымды тұлғаларының атына әдепке сай емес сөздер
6. Мемлекеттiк қызметшінің атына коммерциялық ұйымдарды басқаруы және/немесе кәсіпкерлiк
7. Мемлекеттiк қызметшiнi сыбайлас жемқорлық жасаған деп көпшілiк алдында
3 Аудит жүйесін жетілдіру жолдары
3.1 Аудиторлық қызметті дамыту бағыттары
Бүгінгі таңда Елбасы Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50
Қазіргі таңда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер мен
Отандық және әлемдік тәжірибе көрсеткеніндей, аудиторлық қызметтерге мұқтаждық мынадай
- осы ақпаратты пайдаланушылармен (меншік иелерімен, инвесторлармен, кредит берушілермен)
- қабылданған шешімдер салдарларының ақпарат сапасына байланыстылығымен;
- ақпаратты тексеру үшін арнайы білімнің болуы қажеттілігімен;
- ақпаратты пайдаланушылардың ақпарат сапасын бағалау үшін оның көздеріне
Барлық осы алғышарттар тиісті дайындығы, біліктілігі, тәжірибесі және осындай
Аудит Қазақстанда 80-жылдардың соңында пайда болды, дәл сол уақытта
Қазіргі уақытта аудиторлық қызметті реттеудің жеткілікті тұтас жүйесі қалыптасты,
Шаруашылық жүргізудің қазіргі жағдайында аудит тапсырыс берушілеріне бухгалтерлік есептіліктің
Осыған байланысты, Концепцияның орта мерзімді перспективаға бағыт алуы аудиторлық
Заңда аудит сапасын және аудиторлық мамандыққа қоғамдық сенімділікті арттыруға
Жоғарыда көрсетілген мәселелерді іске асыру шеңберінде негізгі назар аудиторларды
Аудиторлық мамандықты өздігінен реттеуді дамыту қазіргі таңда кәсіби қоғамдастықта
Кәсіби ұйымдардың ұйымдар қызметіндегі маңызды нәрсе кәсіби қауымдастықты және
Аудитор мамандығын дамыту қоғамдық мүдделерге жауап беруі тиіс, онда
Бұл мәселенің жеткілікті үлкен мәні Қазақстан үшін ғана бар
Сондай-ақ, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабарлай отырып, брифингтер, «дөңгелек
Аудитті жетілдіру жөнінде сипатталған шаралар аудиторлық кәсіпті одан әрі
Қорытынды
Курстық жұмыстың мазмұны кіріспе және үш бөлім,
Курстық жұмыстың негізгі қамтып отырған тақырыбы, ол – аудиторлық
Жұмыстың бірінші бөлімінде – аудиттің мәні мен маңызы, оның
Екінші бөлімде – аудиторлық жұмыстың құқықтық-этикалық механизмдеріне, аудиторлардың кәсіби
Үшінші бөлімде - қазіргі экономиканың аса қарқынды даму
Елбасымыздың дамағын, бәсекеге барынша қабілетті елу елдің
Аудит жүйесін жетілдіру үшін орта мерзімді перспективаға арналған негізгі
- орта және жоғары оқу орындарының оқу бағдарламаларына ХАС
- кәсіби аудиторлық ұйымдармен аккредиттелген практикадан өтетін аудиторлардың біліктілігін
- аудиторлық қызмет мәселелері бойынша заңнаманың сақталуын мемлекеттік қадағалаудың
Сондай-ақ, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы хабарлай отырып, брифингтер, «дөңгелек
Пайдаланылған әдебиеттер:
«Бухгалтерлік есеп және қаржылық есептілік туралы» ҚР Президентінің
Аудит бойынша Қазақстандық стандарттар.
Ажибаева З.Н. «Аудит» Алматы 2006 ж.
Ержанов М.С. «Аудит 1» Алматы 2004 ж.
Абленов Д.О. «Аудит негіздері» Алматы 2006 ж.
Ержанов М.С. «Теория и практика аудита» Алматы 1999
Сатмурзаев А.А.,Укашев Б.Е. «Аудит негіздері» Алматы 1998 ж.
Әбдіқалымов Т.Ә. «Аудит және бухгалтерлік есеп» Алматы 1998 ж.
Жүнісов Б.А. «Нарықтық экономика негіздері» Ақтөбе 2001ж.
Осипова Г.М. «Экономикалық теория негіздері» Алматы 2002
Қабдиев. Оралтаев. Ескендіров. «Экономикалық
Кеулімжаев Қ.К. «Қаржылық есеп» Алматы 2001 ж.
«Аудиторлық қызмет туралы» ҚР заңына өзгертулер мен қосымшалар
Анреев Б.Д. «Практический аудит» (Спарвочное пособие) Москва 1999 г.
Юдина Г.А.,Черных М.Н. CD «Основы аудита» электронный учебник. 2008
Канке В.А. «Современная этика» 2008 г.
Гусейнов А.А.,Апресян. «Этика» 2008 г.
Харченко О.Н. «Бухгалтерский учет, анализ и
Кеулімжаев Қ.К. «Қаржылық есеп» Алматы 2001ж.
Иктанов. Орманбеков. «Экономиканы мемлекеттік реттеудің өзекті мәселелері» Алматы
Кеулімжанов М.Н. «Бухгалтерлік есеп принцитері» Алматы 2003
40