Біртұтас педагогикалық процесс педагогиканың пәні және мұғалімнің іс-әрекет
Мазмұны.
Кіріспе.....................................................................................................3
І ТАРАУ. Біртұтас педагогикалық процесс жайлы ұғым
1.1.Біртұтас педагогикалық процесс .........................................................4-5
1.2.Педагогика ғылымының даму кезеңдері, оның қазіргі кезеңдегі міндеттері......................................................................................................6-8
Педагогика ғылымының құрылымы, оның басқа ғылым салаларымен байланысы..................................................................8-9
ІІ ТАРАУ . Біртұтас педагогикалық процесс және мұғалім
2.1. Мұғалімнің сабағына қойылатын талаптар..................................10-14
2.2. Жас мұғалімнің алғашқы дәріс беру кезеңі ................................14-17
2.3. Мұғалімнің еңбегінің шығармашылық сипаты...........................17-20
Қорытынды ..........................................................................................21-22
Әдебиеттер тізімі......................................................................................23
Қосымшалар ........................................................................................24-26
Кіріспе
Мақсаты: Оқушыларды қоғамның белсенді және білімді азаматты
Міндеті:
Мұғалімнің сабағына қойылатын талаптарды анықтау
Сыныптағы әрбір жеке тұлғаның ғылыми дүниетанымның қалыптасуының адамгершілік
Мұғалім еңбегінің шығармашылық сипатын анықтау.
Өзектілігі
Мұғалім - өмір бойы оқып тынбай ізденетін мамандық
Бүгінгі таңда жаңаша жұмыс жасау, оқу мен тәрбие
Білім беру мектептің ғана ісі емес мектеп білім
Практикалық мәні:
Адам неғұрлым
Теориялық мәні:
Білімді бол деген сөз-белгісіз нәрсені ашу қабілетіне ие
І ТАРАУ. І ТАРАУ. Біртұтас педагогикалық процесс
1.1.Біртұтас педагогикалық процесс
Педагогика әуел бастан-ақ балалар тәрбиесі жайындағы ғылым болып
Кейінгі кезде педагогиканы тек қана мектеп жасына дейінгі
Қазіргі кезеңде тәрбиенің ықпал жасау өрісі орасан кеңейе
Педагогика пәнін және оны зерттейтін салаларын толық түсіну
Әрбір ғылымның өзіне тән тану саласы және ғылыми
Ұғымдар (категориялар) — объективтік құбылыстарды, қасиеттерді және қатынастарды
Педагогикалық ұғымдар арқылы педагогикалық құбылыстарды, олардың өзара байланысын
Педагогикалық ұғымдардың бірі — тәрбие. 'Тәрбие жайында осы
Тәрбие баланың өздігінен табиғи және еркін дамуы үшін
Кейбіреулер тәрбиені практикалық тұрғыдан бір жақты жалаң тәжірибеге
Педагогика ғылыми тәрбиені қоғамдық құбылыс, қоғамдық категория, өйткені
Тәрбие жайында К. Д. Ушинский: «...мектеп, тәрбиеші не
Ушинскийдің түсінуі бойынша бұл
Тар мағынада тәрбие деп мұғалімнің және тәрбиешінің ата-аналармен
1.2.Педагогика ғылымының даму кезеңдері, оның қазіргі кезеңдегі міндеттері.
Педагогика ғылымын дамытуда үлкен үлес қосқан ірі ғалым-педагог
Н. К. Крупская еңбектері оның он томдық педагогикалық
Н. К. Крупская эмиграцияда жүрген кезінде (Швейцария) Халыққа
Педагогикалық тақырыптарға жазылған бірсыпыра құнды еңбектер педагогика ғылымының
Ірі педагог Антон Семенович Макаренко (1888 - 1939)
А. С. Макаренконың тәрбие мен оқу жайлы еңбектері,
Қазіргі кезеңде тұрған басты міндеттердің бірі — Макаренконың
А. С. Макаренко педагогиканың үздік шыққан жаңашыл қайраткері,
Сонымен жаңа өмірге сәйкес прогресшіл педагогтардың мұраларын шығармашылық
Қазіргі жағдайда педагогика ғылымының жетістіктері жан-жақты пайдаланылмайынша, жастарды
Педагогика ғылымы философия, социология,
Бұл өзекті мәселелерді шешуде және оларды одан әрі
Педагогика жаңа идеяларды басшылыққа алып, оқушыларды терең және
1.3.Педагогика ғылымының құрылымы, оның басқа ғылым салаларымен байланысы.
Педагогика мен психология ғылымдарының зерттейтін объектісі — адам.
Мектептегі білім және тәрбие беру жүйесінің негізі —
Педагогика ғылымы мектеп гигиенасымен тікелей байланысты. Мектеп
Мектеп гигиенасы мектеп ғимаратындағы жылу және ауа режимдерін,
Педагогикалық нақты мәселелерді зерттеп, жинақтауға социология ғылымының, маңызы
Педагогика ғылымы тәрбиеге байланысты этнографиялық және
Соңғы кезде педагогика ғылымы кибернетика жетістіктерін де пайдалана
Педагогикалық әдебиет беттерінде кибернетикалық педагогика
Педагогикалық процесс үнемі кері байланыс арқылы іске асырылады.
Әрбір ғылым өзінің дербес әдіснамасын, зерттеу әдістерін жасайды.
ІІ ТАРАУ . Біртұтас педагогикалық процесс және мұғалім
2.1. Мұғалімнің сабағына қойылатын талаптар
Сабақты ғылыми - әдістемелік деңгейде өткізу үшін мұғалім
Сабақ жоспары бойынша мұғалім:
қосымша тақырыбы бойынша оқулықты, оқу құралын және түрлі
алдын – ала есептер шығарады, жаттығуларды дайындап, тәжірибелерді
жабдықтарды тексереді.
Сабақты егжей – тегжейіне жете қарап өткізуді дұрыс
Сабақта оқыту әдістерін тақырыптың мазмұнына, оқушылардың мүмкіншіліктерінесәйкес таңдап
Келесі сабаққа дайындалу үшін бүгінгі өткен сабақты талдау
тақырып мазмұнын оқушылар қалай игереді;
сабақта қолданылған оқыту әдістерінің тиімділігі;
сабақтың дидактикалық және тәрбиелік міндеттері қалай шешіледі; сабақтың
сабақ процесінде болған кемшіліктерді келесі сабақтарда болдырмау жолдары.
Сабақты осындай тәсілдерді пайдалана өткізу мұғалімнің ғылыми -
Педагогтық шеберлікті қалыптастырудың бірнеше жолдарын атауға болады.
Ең алдымен мұғалім ғылыми философиялық ілімді табандылықпен оқып
Мұғалім мамандығы бойынша өз пәнін қазіргі заманғы ғылым
Мұғалім институттан алған білім көлемімен шектеліп қалмайды. Ол
Мұғалім пән аралық байланыс принципин іске асырудың сара
Мысалы, 8 сыныпта Д. И. Менделеев жасаған периодтық
Шектес пәндер материалдарын сабақ үстінде жүйелілік және логикалық
Мұғалім өз пәнін терең біліп қана қоймай, оны
Оқыту процесінің маңызды компененттерінің бірі – бақылау, баға
Бақылау – бұл педагогикалық басшылықтың және оқушылардың танымдық
Сабақтың барлық сабақтың кезеңдерінде бақылаудың мазмұны оқушыфларды іс
Тақырыптық бақылау оқу бағдарламасында белгілі тақырыптар бойынша өткізіледі.
Тараулар бойынша оқтын – оқтын бақылау әрбір тоқсанның
Қорытынды – пәндер барлық бойынша жыл аяғында эткізіледі.
Машинасыз бағдармалап бақылау әдістері бойынша перфокарталар және бақылау
Мектеп өмірінде мұғалім – басты тұлға. Мектеп мұғалімі
Ол өзіне қатысты сыныпта оқушылар ұжымын ұйымдастыра отырып,
Сынып жетекшісі жұмысының негізгі мақсаты – мектеп оқушыларын
Сынып жетекшенің міндеті – сан алуан. Сол себепті
Дұрыс тәрбие – балаға өмір бойы азық. Сол
2.2. Жас мұғалімнің алғашқы дәріс беру кезеңі
Ғасыр- бұл ақпараттық қоғам дәуірі, технологиялық мәдениет дәуірі,
ХХІ ғасыр ақпараттық қоғам технологиялық мәдениет, қоршаған орта,
Оқытудың мазмұнын құруды жалпы теориялық ұстанымдарды, сұрыптау әдістерін,
Оқытудың ұйымдастыру формалары оқытушылар мен студенттердің және үрдісіндегі
Мұндай жағдайда жетістік, көбінесе, оқытудың әдісін дұрыс таңдауға
Оқытушының конструктивтік іс-әрекетіне өз сабақтарының мазмұнын үлгілеу, оқу
Осы айтылған тұжырымдардан оқытудың әдістемелік жүйесінің құрамдас бөліктерінің
-Оқытудың мақсатын тұжырымдау;
-теориялық және тәжірибелік материалдарды сұрыптау, оларды баяндаудың деңгейлерін
-Студенттердің өзіндік жұмыстарын ұйымдастырудың жүйесі;
-жеке және ұжымдық тапсырмалар жүйесі, т.б
Құрылған оқытудың әдістемелік жүйесінің бастапқы үлгісін ары қарай
Жеке пәндерді оқытудың әдістемелік жүйесінің жалпы ортақ белгілері
Біріншіден, бұл заңдылық бір немесе бірнеше құрамдас бөліктерінің,
Екіншіден, бұл заңдылық кез келген әдістемелік жүйенің жүзеге
Қазіргі жоғары оқу орындарының негізгі міндеті – студенттерді
Болашақ маманды даярлауда психологиялық даярлау үрдісі кәсіби тәжірибеге
Білім беру менеджерінің кәсіби құзырлығын дамытудың жоғарыда атап
Білім беру менеджерлерінің кәсіби құзырлығын дамыту жалпы білім
2.3. Мұғалімнің еңбегінің шығармашылық сипаты
Мұғалім еңбегі басқа қызметтермен салыстырғанда, өзіндік ерекшелігі
Мұғалім еңбегінің ғылымға негізделе отырып, белгілі жүйелілікпен жүйеге
Ұзтаз бүгінге ғана емес, ертеңге, болашаққа қызмет істейді.
Мұғалім өз мамандығына байланысты ғылыми – теориялық мәселелерді,
Қазіргі кезде ғылымның соңғы табыстарына негізделіп мектеп өмірінде
Мектеп өмірінде осыған керісінше фактылар да жиі кездеседі.
Міне, мектептерде педагогикалық процесті мақсатқа сәйкестік принциппен жүзеге
Педагогикалық процесте озат тәжірибені кеңінен қолданудың маңызы зор.
Психология ғылымдарының докторы, профессор Ш. А. Амонашвили 20
Кейбір педагог – ғалымдардың зерттеу мәліметтері бойынша шығармашылық
Тактикалық (тактика – қандай болса да мақсатқа
Статистикалық (стратегия - қандай болса да мақсатқа жетудің
Бұл міндеттерді шешу үшін оқушылардың, олардың ата –
Оперативтік міндеттер – бұл іс әрекеттерін тікелей орындау,
Әрине, бұл міндеттерді оқу – тәрбие процесінде шешу
Қорытынды
Халқымыз қадым заманнан ұзтазды ерекше құрметтеген десек, Ыбырай
Қазіргі кезде мұғалім мәртебесі жайлы жиі әңгіме қозғалып
Ащы болса да шындық қазір мұғалім мамандығына баратындар
Ендеше мұғалімнің қоғамдағы орнын, беделін көтеруді жан –
Адамға наннан, денсаулықтан кейінгі ең қажеттісі – білім.
Мұғалім – үнемі ізденісте, қоғам дамуымен бір жүретін
Еліміз өркениетті елдер қатарынан орын алып, бәсекелестікке қабілетті
Елбасымыз Н. Назарбаев білім және ғылым қызметкерлерінің 3
Ширек ғасырдан астам қоғамдағы басты буын – оқушыларды
Пайдаланылған әдебиеттер
Қазақстан Республикасының “Білім туралы” заңы. Алматы 1999ж.
Ж.Б.Қоянбаев ., Р.М. Қоянбаев. “Педагогика” Алматы 1998ж.
М.Жұмабаев “Педагогика” Алматы 1992ж.
И.Л.Подласый “Педагогика” Москва 1999ж.
Қ.Қ.Жарықбаев., С.Қ.Қалиев. “Қазақстандағы педагогикалық ой-пікірлер антологиясы” Алматы
З.Әбілова “Этнопедагогика” Алматы 1997ж.
Қ.Қ.Жарықбаев., С.Қ.Қалиев. “Қазақ тәлім-тәрбиесі” Алматы 1995ж.
С.Әбенбаев “Мектептегі тәрбие жұмысының әдістері” Алматы 1999ж.
И.Н.Баженова “Педагогикалық ізденіс” Алматы 1990ж.
Қосымшалар
Педагогикалық процесті кіші жүйелердің байланысы.
І – педагог
ІІ- сынып ұжымы
ІІІ- қосалқы сыныптарының ұжымы
ІV – жалпы мектеп ұжымы
ІV
ІІІ
ІІ
І
Педагогикалық процесте тұлғаның қалыптаса басталуы.
Оқыту үрдісінің құрылымдық моделі
7
Мұғалім
Сынып ұжымы
Мектеп ұжымы
Мектеп әкімшілігі
Мектеп ұстаздары
Сынып ұстаздары
Ата-аналар
Оқушы
Жағдаят «қалыптасу қас қағым сәті»
Оқушы
Оқыту құралдары
Оқыту мақсаты
Оқу материалының мазмұны
Оқыту әдістері
Білім алу әрекеті
Нәтиже
Оқытушы әрекет
Оқытудың ұйымдастыру формалары