МАЗМҰНЫ:
Кіріспе ----------------------------------------------------------------------------------------3
I бөлім. Ауылшаруашылық жерлерге салық салудың экономикалық мәні
Ауылшаруашылық жерлерге салық салудың экономикалық мәні ----------4
Ауылшаруашылығындағы шағын кәсіпкерлікке салық салу -----------------8
II бөлім. Ауылшаруашылық жерлерге салық салу жолдары мен
2.1 Ауылшаруашылық жерлерге салынатын салықтың субъектілері мен объектілері
2.2 Ауылшаруашылық жерлерге салынатын салық ставкалары-----------------15
2.3 Салық есептеу тәртібі және төлеу мерзімі --------------------------------------24
III бөлім. Ауылшаруашылық саласындағы салық салудағы негізгі мәселелері
3.1 Ауылшаруашылық саласындағы салық салудағы негізгі мәселелері мен
Қорытынды -------------------------------------------------------------------------------33
Пайдаланған әдебиеттер тізімі----------------------------------------------------------35
Кіріспе
Қазақстан республикасы егемендік алып, тәуелсіз мемлекет болғанына да,
Қазақстан Респубикасының Салық кодексін қабылдаудағы ең негізгі ерекшеліктері
Қазақстан республикасы Конституциясының 35-бабында, заңды түрде белгіленген
Салықтар мемлекеттің саяси және экономикалық қызметтерін қаржыландырудың негізгі
Бүгінгі күні салық салу және салықтардың құрылымы бүкіл
I бөлім. Ауылшаруашылық жерлерге салық салудың экономикалық мәні
1.1 Ауылшаруашылық жерлерге салық салудың экономикалық мәні
Ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші заңды тұлғаларға арналған арнаулы
1) жерді пайдалана отырып, ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру,
2) толық кезеңді (төлді өсіруден бастап) мал шаруашылығы
Мына аталғандардың ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші заңды тұлғаларға
еншілес ұйымдары, филиалдары мен өкілдіктері бар заңды тұлғалар;
заңды тұлғалардың филиалдары, өкілдіктері мен өзге де оқшауланған
осы арнаулы салық режимін қолданатын басқа заңды тұлғалардың
Аффилирлендірілген тұлға болып шешімдерді тікелей және жанама айқындауға
Арнаулы салық режимі салық төлеушілердің акцизделетін өнімді өндіру,
Жоғарыда аталған қызметті жүзеге асыратын заңды тұлғалар осы
Тандап алынған салық салу режимі салық кезеңі ішінде
Салық төлеушілер осы арнаулы салық режимі қолданылмайтын қызмет
Күнтізбелік жыл патент құны есебіне енгізілген салықты есептеуге
Патент беру тәртібі.
Арнаулы салық режимін қолдану үшін салық төлеуші жыл
Салық төлеушінің көрсетілген мерзімде өтініш бермеуі оның салықты
Салық төлеуші осы арнаулы салық режимін қолданудың алғашқы
занды тұлғаны мемлекеттік тіркеу туралы куәліктің нотариат куәландырған
нотариат немесе жергілікті атқарушы органдар куәландырған жер учаскесіне
лицензиясын (қызметтің лицензияланатын түрін жүзеге асырған жағдайда);
жұмыс берушінің (жаңадан құрылғандарын қоспағанда) мәлімделген қызметкерлер санына
салық төлеушінің уәкілетті мемлекеттік орган белгілеген нысан мен
Жоғарыда аталған құжаттардың бәрі болған жағдайда салық органы
Келесі салық кезендерінде салық төлеушілер салық органына патент
Жаңадан құрылған салық төлеушілер тіркеу есебіне қойылған кезден
20 ақпаннан кейін басқа әкімшілік-аумақтық бірліктің аумағындағы жер
Арнайы салық режимі қолданылмайтын қызмет түрлерін жүзеге асыратын
Патент беру әрбір салық кезеңіне жүргізіледі.
Патент құнының есебіне енгізілген салықты және жер учаскелерін
Патент құнының есебіне корпорациялық табыс салығы, әлеуметтік салық
Салық кезеңінің басында патент құнының есебіне енгізілген салық
1) корпорациялық табыс салығын және қосылған құн салығын
белгілеу кезінде - өткен бес жыл ішіндегі шаруашылықтың
мен шығындарының көрсеткіштері негізінде жүргізіледі. Жаңадан
құрылған салық телеушілер табыс пен шығындар көрсеткіштерін
осыған ұқсас шаруашылықтардың орташа көрсеткіштері бойынша анықтайды.
Табыстар мен шығындар көрсеткіштерін анықтау тәртібін уәкілетті мемлекеттік
2) элеуметтік салықты анықтау кезінде - белгіленетін табыстар
түрінде жұмыс берушінің қызметкерлерге төлейтін шығыстарына
кестеде белгіленген ставканы қолдану арқылы жүргізіледі.
Бұл орайда жұмыс берушінің қызметкерлерге табыс түрінде телейтін
Жаңадан құрылған кәсіпорындар үшін мәлімделген орташа жалақының мөлшері
3) жер салығының, жер учаскелерін пайдаланғаны үшін төлейтін
Патент қүнын есептеу кезінде бюджетке теленуге тиісті салық
Осы арнаулы салық режимін қолданатын салық төлеушілер, қосылған
Ағымдағы салық кезеңі ішінде салық салу объектілері және
Салық және жер учаскелерін пайдаланғаны үшін ақы төлеудің
Патент құны есебіне енгізілген салық және жерді пайдаланғаны
Патепт кұны есебіне кірмеген салықтың және басқа да
Төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығын есептеу жеке
Төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығы, жинақтаушы зейнетақы
ағымдағы салық кезеңінің 1 қаңтарынан 1 қазанына дейінгі
1 қазан мен 31 желтоқсан аралығындағы кезең үшін
Төлем көзінен ұсталатын жеке табыс салығын төлеу жер
Арнаулы салық режимін қолданатын ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші
жер бетіндегі көздерден су ресурстарын пайдаланғаны үшін төлемақы
қоршаған ортаны ластағаны үшін төлемақы бойынша декларацияны табыс
Арнайы салық режимін қолданатын ауыл шаруашылық өнімдерін өндіруші
ағымдағы салық кезеңінің 1 қаңтарынан 1 қазанына дейінгі
1 қазан мен 31 желтоқсан аралығындағы кезең үшін
Осы арнаулы салық режимі қолданылатын қызмет түрлері бойынша
1.2 Ауылшаруашылығындағы шағын кәсіпкерлікке салық салу
Шаруа қожалықтары үшін арнаулы салық режимі бірыңғай жер
Жеке меншік құқығымен және жер пайдалану құқығымен (кейінгі
Бірыңғай жер салығын төлеушілер жер учаскелерінің бағалану құнынан
ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өндеуші кәсіпорындардың төлейтін салықтарының
Қазақстан Республикасының Салық кодексінде ауыл шаруашылық өнімдерін өңдеуші
Ал дайын өнімнің бағасының 50% -ын шикізат құны
Осының барлығы бүгінгі күні ауылшаруашылық өнімдерін қайта өндеуші
Осы мәселелерді қарастыра отырып, келесілерді ұсынуға болады:
ауылшаруашылық тауарөндірушілерін жер салығынан басқа салықтардан босату және
Аграрлық өнеркәсіптік кешендері кәсіпорындарының салық салу базасын азайту.
өз қаражаттарын ауыл шаруашылығымен қайта өңдейтін кәсіпорындарға жұмсайтын
Айналым қорларын толықтыруға жіберілген табыс бөлігін салық салудан
Ауылшаруашылығының және қайта өңдеуші кәсіпорындар үшін салықтармен міндетті
II бөлім. Ауылшаруашылық жерлерге салық салу жолдары мен
2.1 Ауылшаруашылық жерлерге салынатын салықтың субъектілері мен объектілері
Бұл бөлімде меншікке салынатын салықтар, яғни жер салығы,
Жер - белгілі бір өлшемдегі пайдалану мүмкіндігі орасан
Жер салығы 1992 жылы енгізілді.
Жер салығын енгізу мынадай мақсаттарды көздейді:
экономикалық әдістермен жерді ұтымды пайдалану;
тұлғаларды жерге орналастыру;
жердің құнарлығын арттыру;
жерді қорғау жөніндегі шараларды енгізу үшін төлемдер төлеу;
• аумақтың әлеуметтік-мәдени дамуы үшін бюджет кірістерін
қалыптастыру.
Жер салығы — жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті
Барлық жерлер салық салу мақсатында олардың арналған нысанасы
ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлер;
елді мекендер жерлері;
өнеркәсіп, көлік, байланыс, қорғаныс және өзге де ауыл
ерекше қорғалатын табиғи аумақтар жерлері, сауықтыру, рекреациялық және
орман қорының жерлері;
су қорының жерлері;
запастағы жерлер.
Жердің белгілі бір немесе өзге санатқа жататындығы Қазақстан
тұрғын үй қоры, соның ішінде олардың жанындағы құрылыстар
тұрғын үй қоры, соның ішінде олардың жанындағы құрылыстар
Жердің мынадай санаттарына салық салынбайды:
ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың жерлері;
орман қорының жерлері;
су қорының жерлері;
запастағы жерлер.
Осы аталған жерлер (запастағы жерлерді қоспағанда) тұрақты жер
Жер салығының мөлшері жер иеленушілер мен жер пайдаланушылардың
Жер салығын есептеу үшін:
меншік құқығын, тұрақты жер пайдалану құқығын, өтеусіз уақытша
2) жер ресурстарын басқару жөніндегі уәкілетті орган әр
Жер салығын төлеушілер:
жеке меншік құқығындағы салық салу объектілері бар жеке
тұрақты жер пайдалану құқығындағы салық салу объектілері бар
бастапқы өтеусіз уақытша жер пайдалану құқығыңдағы салық салу
заңды тұлғалардың жоғары да белгіленген құқықтарда салық салынатын
Жер салығын төлеу барлық жер иелері, жер пайдаланушылар,
Жер салығы бойынша жеңілдіктер. \ -
Жер салығы бойынша бірнеше салық жеңілдіктері берілген. Атап
1. 1995 жылы 24 сәуірдегі «Салықтар және бюджетке
қорға деп сақталған жерлер, табиғат қорғау мен тарихи-мәдени,
елді мекендердің жалпы пайдаланудағы жер учаскелеріне салық салынбайды;
3) жер салығын төлеуден босатылады:
балаларды сауықтыру мекемелері, қорықтар, ұлттық, дендрологиялық және зоологиялық
мемлекеттік бюджет есебінен қаржыландырылатын мемлекеттік табиғат және тарих
Қазақстан Республикасы мүгедектерінің ерікті қоғамы, Қазақ зағиптар қоғамы,
қызметкерлерінің жалпы санының кеміңде 50 пайызы мүгедектерден тұратын
Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі мен оның бөлімшелері;
ауыл шаруашылық мақсаттары үшін иеленуге немесе пайдалануға бүлінген
Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілген тұлғалар,
құрылғылар алып жатқан 0,25 гектар шегіндегі жерлерді қоса
2. Қазақстан Республикасының 1999 жылы 16 шілдедегі заңына
балаларды сауықтыру мекемелері, қорықтар, ұлттық, дендрологиялық-зоологиялық парктер, ботаника
мемлектттік мекемелер;
2-1) қызметінің негізгі түрі ғылым және кітапхана қызметін
2-2) ғылыми кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы міндеттерді жүзеге
2-3) қызметінің негізгі түрі театр, ойын-сауық және концерттік
3) Қазақстан Республикасы мүгедектерінің ерікті қоғамы,
Қазақ зағиптар қоғамы, Қазақ саңыраулар қоғамы, Ақыл-есі
мен дене бітімінің кемістігі бар балалар мен жасөспірімдерді
әлеуметтік бейімдеу және еңбек ету қабілетін қалпына келтіру
орталығы, Ауғанстан соғысы ардагерлерінің Қазақ республикалық
ұйымы (кәсіпорындарсыз), Қазақстан Республикасының Қызыл
Жарты Ай және Қызыл Крест ұлттық қоғамы (кәсіпорындарсыз)
және балалардың қайырымдылық қорлары (кәсіпорындарсыз);
мүгедектер жалпы қызметкерлер санының кемінде 50 пайызын құрайтын
Қазақстанның Ұлттық банкі, оның филиалдары, өкілдіктері және ұйымдары;
ауыл шаруашылық мақсаты үшін иеленуге немесе пайдалануға бөлінген
6-1) "Байқоңыр" кешені объектілерінің мүлкі негізінде құрылған республикалық
табыс салығы бойынша жеңілдіктерді пайдаланатын жеке тұлғалар;
инвестициялар жөніндегі уәкілетті органымен жасалған келісімшартқа сәйкес салық
Жер салығы жөнінде жеңілдіктер берудің нақты мерзімі әрбір
9) түзеу мекемелері, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің
республикалық мемлекеттік кәсіпорындары;
10) мектепке дейінгі балалар мекемелері, орта, арнаулы орта
3. Бүгінгі таңда жер салығын төлеуден босатылады:
бірыңғай жер салығын төлеушілер, шаруа қожалықтарына арналған арнайы
мемлекеттік мекемелер;
салық режимінің екінші үлгісі бойынша салық салу жүзеге
уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
Ұлы Отан соғысына қатысушылар және соларға теңестірілген адамдар,
тұрғын үй қоры, соның ішінде оның жанындағы құрылыстар
үй маңындағы жер учаскелері бойынша;
жеке үй (қосалқы) шаруашылығын жүргізу, бау-бақша шаруашылығы үшін
• гаражға арналған жер учаскелері бойынша;
6) тұрғын үй қоры, соның ішінде оның жанындағы
• "Ардақты ана" атағына ие болған аналар;
• "Алтын алқа" алқасымен наградталған көп балалы аналар;
діни бірлестіктер.
Осында 2), 4), 7)-де аталған салық төлеушілер жер
Жекелеген жағдайларда жер салығын төлеушілер болып табылады:
• жер учаскелерін иелену немесе пайдалану құқығын растайтын
• пайлық инвестициялық қор активтерінің құрамына кіретін
жер учаскесі бойынша осы пайлық инвестициялық қордың
басқарушы компаниясы жер салығын;
• жер учаскесіне құқықты куәландыратын құжаттар болмаған
жағдайда, пайдаланушыны жер учаскесіне қатысты жер
салығын төлеуші ретінде тану үшін осыңдай учаскені оның
нақты иеленуі және пайдалануы негіз болып табылады;
• лизинг алушы қаржы лизингі шартына сәйкес жылжымайтын
Жер салығында жер учаскесі (жер учаскесіне ортақ үлестік
Мына төменде аталғандар салық салу объектісіне жатпайды:
1) елді мекендердің ортақ пайдалануындағы жер учаскелері, бұған:
алаңдар, көшелер, өткелдер, жолдар, жағалаулар;
парктер, скверлер, бульварлар;
су қоймалары, жағажайлар;
зираттар;
халықтын мұқтаждарын қанағаттандыруға арналган өзге де объектілер (су
2) ортақ пайдаланудағы мемлекеттік автомобиль жолдары желісі алып
жер алаптары, көлік жүріп ететін тарамдар;
жол салымдары, жасанды құрылыстар, жол бойындағы резервтер мен
жол қызметінің қызметтік және тұрғын үй-жайлары;
қардан қорғау екпелері мен жасыл желектер орналасқан жерлер.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімі бойынша консервацияланған объектілер орналасқан
белгіленген тәртіппен инвестициялық жобаны іске асыру үшін иемденіп
Жекелеген жағдайларда салық салу объектісін анықтау тәртібі:
Темір жол көлігі ұйымдары үшін салық салу объектісіне:
Энергетика және электрлендіру жүйесі ұйымдары үшін салық салу
Мұнай мен газ өндіруді, тасымалдауды жүзеге асыратын ұйымдар
Байланыс ұйымдары үшін салық салу объектісі болып: байланыс
Жер салығын анықтау үшін жер учаскесінің алаңы —
2.2 Ауылшаруашылық жерлерге салынатын салық ставкалары
Ауыл шаруашылық мақсатындағы жерлерге салынатын жер салығының базалық
Жазық аумақтардың далалық және қуаң далалық аймақтарының кәдімгі
1-кесте. Жер салығының базалык салық ставкалары
Бонитет балы Базалық салық ставкасы(теңге) Бонитет балы Базалық
1 2 3 4
1 0,48 51 43,42
2 0,67 52 44,49
3 0,87 53 45,55
4 1,06 54 46,65
5 1,25 55 47,71
6 1,45 56 48,77
7 1,68 57 49,83
8 1,93 58 50,95
9 2,16 59 52,01
10 2,41 60 53,07
11 2,89 61 57,90
12 3,09 62 60,63
13 3,28 63 63,26
14 3,47 64 65,95
15 3,67 65 68,61
16 3,86 66 71,31
17 4,09 67 73,96
18 4,34 68 76,66
19 4,57 69 79,32
20 4,82 70 82,02
21 5,31 71 86,85
22 5,79 72 89,55
23 6,27 73 92,19
24 6,75 74 94,89
25 7,24 75 97,56
26 7,72 76 100,26
27 8,20 77 102,91
28 8,68 78 105,61
29 9,17 79 108,27
30 9,65 80 110,97
31 14,47 81 115,80
32 15,54 82 119,02
33 16,59 83 122,21
34 18,08 84 125,45
35 18,76 85 128,67
36 19,82 86 131,86
37 20,88 87 135,10
38 22,00 88 138,32
39 23,06 89 141,51
40 24,12 90 144,75
41 28,95 91 149,57
42 30,01 92 154,40
43 31,07 93 159,22
44 32,17 94 164,05
45 33,25 95 168,87
46 34,29 96 173,70
47 35,36 97 178,52
48 36,48 98 183,35
49 37,54 99 188,17
50 38,60 100 193,00
100-ден жоғары 202,65
Шөлейтті, шөлді және тау бөктеріндегі шөлді аумақтардың ашық-сарғылт,
2-кесте. Жер салығының базалык салық ставкалары
Бонитет балы Базалық салық ставкасы(теңге) Бонитет балы Базалық
1 2 3 4
1 0,48 51 19,78
2 0,54 52 20,26
3 0,58 53 20,75
4 0,62 54 21,23
5 0,67 55 21,71
6 0,73 56 22,19
7 0,77 57 22,68
8 0,81 58 23,16
9 0,87 59 23,64
10 0,96 60 24,12
11 1,45 61 24,61
12 1,83 62 25,28
13 2,22 63 25,82
14 2,55 64 26,44
15 2,93 65 27,02
16 3,32 66 27,64
17 3,71 67 28,22
18 4,05 68 28,85
19 4,44 69 29,49
20 4,82 70 30,07
21 5,31 71 30,69
22 5,79 72 31,27
23 6,27 73 31,88
24 6,75 74 32,46
25 7,24 75 33,09
26 7,72 76 33,68
27 8,20 77 34,31
28 8,68 78 34,93
29 9,17 79 35,51
30 9,65 80 36,15
31 10,13 81 36,71
32 10,61 82 37,34
33 11,09 83 37,92
34 11,58 84 38,56
35 12,06 85 39,18
36 12,54 86 39,76
37 13,03 87 40,38
38 13,51 88 40,95
39 13,99 89 41,59
40 14,47 90 42,17
41 14,96 91 42,18
42 15,44 92 43,39
43 15,92 93 44,00
44 16,40 94 44,62
45 16,89 95 45,20
46 17,37 96 45,84
47 17,85 97 46,38
48 18,33 98 47,03
49 18,82 99 47,61
50 19,30 100 48,25
100-ден жоғары 50,18
Жеке тұлғаларға берілген ауыл шаруашылық максатындағы жерлерге салынатын
Жеке тұлғаларға өзіндік (қосалқы) үй шаруашылығын, бағбандық және
көлемі 0,50 гектарға дейін қоса алғанда - 0,01
көлемі 0,50 гектардан асатын алаңға - 0,01
Ауыл шаруашылық мақсаттары үшін пайдаланылатын ауыл шаруашылық мақсаттарына
Елді мекендердің, өнеркәсіптің, ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың орман
3-кесте. Елді мекендердің (үй іргесіндегі жер учаскелерін коспағанда)
жерлеріне салынатын базалык салық ставкалары алаңның
бір шаршы метріне шаққандағы мөлшері
Елді мекеннің түрі Тұрғын үй қоры, соның ішінде
ішінде оның іргесіндегі құрылыстар мен ғимараттар алып жатқан
1 2 3
Қалалар:
Алматы 28,95 0,96
Астана 19,30 0,96
Ақтау 9,65 0,58
Ақтөбе 6,75 0,58
Атырау 8,20 0,58
Тараз 9,17 0,58
Қарағанды 9,65 0,58
Қызылорда 8,68 0,58
Көкшетау 5,79 0,58
Қостанай 6,27 0,58
Павлодар 9,65 0,58
Петропавловск 5,79 0,58
Орал 5,79 0,58
Өскемен 9,65 0,58
Шымкент 9,17 0,58
Алматы облысы
Облыстық маңызы бар қалалар 6,75 0,39
Аудандық маңызы бар қалалар 5,79 0,39
Ақмола облысы
Облыстық маңызы бар қалалар 5,79 0,39
Аудандық маңызы бар қалалар 5,02 0,39
Облыстық маңызы бар қалалар Облыс орталығы үшін белгіленген
Аудандық маңызы бар қалалар Облыс орталығы үшін белгіленген
Поселкелер 0,96 0,13
Селолар (ауылдар) 0,48 0,09
Үй іргесіндегі жер учаскелеріне салынатын базалық салық ставкалары.
Елді мекендердің тұрғын үйге қызмет көрсетуге арналған және
Үй іргесіндегі жер учаскелеріне мынадай базалық салық ставкалары
1) Астана, Алматы қалалары және облыстық маңызы бар
• көлемі 1000 шаршы метрге дейін
• көлемі 1000 шаршы метрден асатын
Жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша 1000 шаршы метрден
2) басқа елді мекендер үшін:
көлемі 5000 шаршы метрге дейін қоса алғанда -
келемі 5000 шаршы метрден асатын алаңға— 1 шаршы
Жергілікті өкілді органдардың шешімі бойынша 5000 шаршы метрден
4-кесте. Елді мекендерден тыс орналасқан өнеркәсіп жерлеріне салынатын
Бонитет балы Базалық салық ставкасы (теңге) Бонитет балы
1 2 3 4
0 48,25
1 91,67 51 2634,45
2 135,10 52 2690,23
3 178,52 53 2745,95
4 221,95 54 2801,72
5 265,37 55 2857,46
6 308,80 56 2913,24
7 352,22 57 2968,96
8 395,65 58 3024,73
9 439,07 59 3080,47
10 482,50 60 3136,25
11 530,75 61 3188,36
12 592,41 62 3247,75
13 654,08 63 3325,49
14 715,68 64 3364,61
15 777,35 65 3423,05
16 839,01 66 3489,25
17 900,67 67 3539,95
18 962,29 68 3598,39
19 1023,96 69 3656,81
20 1084,66 70 3715,25
21 1138,70 71 3769,29
22 1189,07 72 3829,64
23 1239,35 73 3890,53
24 1287,73 74 3951,67
25 1340,29 75 4012,79
26 1390,66 76 4073,88
27 1441,07 77 4135,02
28 1491,45 78 4196,15
29 1541,88 79 4257,23
30 1592,25 80 4319,34
31 1646,29 81 4371,45
32 1693,03 82 4432,57
33 1740,76 83 4493,66
34 1788,47 84 4554,80
35 1836,20 85 4615,92
36 1883,87 86 4677,01
37 1931,58 87 4738,15
38 1979,31 88 4799,27
39 2027,02 89 4860,36
40 2074,75 90 4921,50
41 2126,86 91 4975,54
42 2178,19 92 5054,48
43 2228,61 93 5134,32
44 2278,98 94 5214,22
45 2329,41 95 5294,09
46 2379,79 96 5373,99
47 2340,22 97 5453,83
48 2480,57 98 5533,73
49 2531,00 99 5613,59
50 2582,34 100 5693,5
100-ден жоғары 5790,00
1. Қазақстан Республикасының жер зандарына сәйкес басқа жер
2. Қорғаныс мұқтажы үшін берілген, қорғаныс мұқтажы
үшін уақытша пайдаланылмайтын және ауыл шаруашылығы
мақсаттары үшін басқа жер пайдаланушыларға берілген жерлерге
түзетілген базалық салық ставкалары ескеріле отырып, 1 және
2-кестеде белгіленген ставкалар бойынша салық салынуға тиіс.
3. Магистралды темір жолдарды бойлай қорғаныштық екпе
ағаштар орналасқан темір жол көлігі кәсіпорындарының жерлеріне түзетілген
2-кестеде белгіленген ставкалар бойынша салық салынады.
Елді мекендер шегінде орналасқан өнеркәсіп жерлеріне салынатын салық
Елді мекендер шегінде (аэродромдар алып жатқан өнеркәсіп жерлерін
Елді мекендер шегінде, бірақ селитебті аумақтан тыс (аэродромдар
Елді мекендер шегінде орналасқан, аэродромдар алып жатқан өнеркәсіп
Едді мекендер шегінде орналасқан өнеркәсіп жерлеріне, аэродромдар алып
Әуе кемелерінің ұшуын, қонуын, бұрылуын, тұрағын қамтамасыз ету
4. Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қоры мен
Ерекше қорғалатын табиғи аумақтардың, орман қоры мен су
Жеке және занды тұлғаларға ауыл шаруашылық мақсаттарынан өзге
5. Автотұрактар, автомобильге май құю станциялары және базарлар
Елді мекендердің автотұрақгар мен автомобильге май құю станциялары
Автотұрақтар мен автомобильге май құю станциялары орналасқан басқа
Жерлеріне базалық ставкалар салықты есептеу кезінде қолданылатын елді
Жергілікті өкілді органның шешімі бойынша салық ставкасы кемітілуі
Жергілікті атқарушы орган белгілеген сауда орындары тікелей орналасқан
Жергілікті атқарушы орган белгілеген сауда орындары тікелей орналастырылған
Жерлеріне базалық ставкалар салықты есептеу кезінде қолданылатын елді
Жергілікті өкілді органның шешімі бойынша салық ставкасы кемітілуі
Осы аталған ереже мал сату жөніндегі базарларға қолданылмайды,
Осы аталған коэффициенттер жерлерді автотұрақтар, автомобильге май құю
Салық ставкаларын түзету. Жергілікті өкілді органдар Қазақстан Республикасының
Бұл ретте жекелеген салық төлеушілер үшін жер салығының
Төменде аталган төлеушілер салықты есептеген кезде тиісті ставкаларға
балалардың сауықтыру мекемелері, мемлекеттік табиғи қорыктар (биосфералық қорықтарды
діни бірлестіктерді қоспағанда, коммерциялық емес ұйымдар;
әлеуметтік салада қызметін жүзеге асыратын ұйымдар;
қызметінің негізгі түрі ормандардың өртке қарсы құрылғысы, өртке
балықты ұдайы молайту мақсатындағы мемлекеттік кәсіпорындар;
6) ғылыми кадрларды мемлекеттік аттестаттау саласындағы
міндеттерді жүзеге асыратын мемлекеттік кәсіпорындар;
7) психоневрологиялық және туберкулез мекемелері жанындағы емдеу-өндірістік кәсіпорындар.
Мынадай шарттарға сай келетін әлеуметтік салада қызметін жүзеге
• салық кезеңінде мүгедектердің саны қызметкерлердің жалпы санының
• салық кезеңінде мүгедектердің еңбегіне ақы төлеу жөніндегі
шығыстар еңбекке ақы төлеу бойынша жалпы шығыстардың
кемінде 51 пайызын (есту, сөйлеу, сондай-ақ көру қабілетінен
айрылған мүгедектер жұмыс істейтін мамандандырылған
ұйымдарда - кемінде 35 пайыз) құрайтын ұйымдарда салықты
Осы аталған жер салығын төлеушілер жер учаскесін немесе
2.3 Салық есептеу тәртібі және төлеу мерзімі
Салықты есептеу әрбір жер учаскесі бойынша жеке салық
Жер учаскесін иелену құқығы немесе пайдалану құқығы тоқтатылған
Бюджетке жер салығын төлеу жер учаскесінің орналасқан жері
Салық жылы ішінде елді мекенді қоныстың бір санатынан
Елді мекен таратылған жағдайда және оның аумағы басқа
Салық төлеушілер орналасқан жер учаскелері бонитетінің балдарын анықтау
Ортақ үлестік меншіктегі салық салу объектілері бойынша салық
Ауыл шаруашылық өнімін өндіруші заңды тұлғалар үшін бюджетпен
Қорғаныс қажеті үшін берілген жерлерге салынатын салықты алу
Заңды тұлғалардың салықты есептеу тәртібі мен төлеу мерзімдері.
Занды тұлғалар жер салығы сомаларын салық базасына тиісті
Заңды түлғалар салық кезеңі ішінде жер салығы бойынша
Ағымдағы төлемдердің сомалары ағымдағы жылдың мына мерзімдерінен кешіктірмей
20 ақпанда;
20 мамырда;
20 тамызда;
20 қарашада.
Жаңа құрылған салық телеуші құрылған күннен кейінгі кезекті
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін құрылған салық
Ағымдағы төлемдер мөлшері салық кезеңінің басында болған салық
Жер салығын төлеу бойынша салық міндеттемелері туындаған күннен
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін салық міндеттемелері
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
Салық кезеңі ішінде жер салығы бойынша міндеттемелер өзгерген
Салық салу объектілеріне құқықтар салық кезеңінің ішінде берілген
Осы құқықтарды беретін тұлғаның жер учаскесіне іс жүзінде
Бұл ретте бастапқы төлеушіге ағымдағы жылдың 1 қаңтарынан
Жер учаскесіне құқықтарды мемлекеттік тіркеу кезде салықтың жылдық
Салық телеуші салық кезеңінде декларация табыс ету мерзімі
Осы ережелер бюджеттен есеп айырысуды ауыл шаруашылық өнімдерін
Жекелеген жағдайларда салық есептеудің ерекшеліктері
Бірнеше салық төлеушілердің пайдалануындағы үйлер, құрылыстар мен ғимараттар
Уәкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
Тұрғын үй қорының құрамындағы жылжымайтын мүлікті заңды тұлға
Жеке тұлғалардың салықты есептеу тәртібі және төлеу мерзімдері.
Жеке түлғалар (өз қызметінде пайдаланатын жер учаскелері бойынша
Салық кезеңі ішінде салық салу объектілеріне құқықты берген
Жеке тұлғалар (өз қызметінде пайдаланатын жер учаскелері бойынша
Жеке кәсіпкерлер, жеке нотариустар, адвокаттар өз қызметінде пайдаланатын
Салық кезеңі.
Жер салығын есептеу мен төлеу үшін салық кезеңі
Занды тұлғалар (мемлекеттік мекемелерді коспағанда) жеке кәсіпкерлер, жеке
Жер салығы бойынша ағымдағы төлемдер есеп-қисабы ағымдағы салық
Ағымдағы төлемдерді төлеудің соңғы мерзімінен кейін құрылған салық
Уэкілетті органның қылмыстық жазаларды атқару саласындағы түзеу мекемелерінің
Салық кезеңі ішінде жер салығы бойынша салық міндеттемелері
Осы ережелер бюджетпен есеп айырысуды ауылшаруашылық өнімдерін өндірушілерге
III бөлім. Ауылшаруашылық саласындағы салық салудағы негізгі мәселелері
3.1 Ауылшаруашылық саласындағы салық салудағы негізгі мәселелері мен
Нарық жағдайындағы мемлекеттік реттеу экономикалық әдістермен жүзеге асырылады.
Республикамыздың агроөнеркәсіп кешені экономиканың аса маңызды саласы және
Аграрлық саланы реттеудің негізігі бағыттары:
ауыл шаруашылық саласының нарықтық бағаларын қалыпты шаруашылық қызметте
ауыл шаруашылық саласында нарықтық инфрақұрылымының дамуына әрекет ету;
отандық тауар өндірушілерге қатысы протеционистік саясатты жүргізу және
Нарықтық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты
Салық саясаты және салықтық механизмі белгілі бір қағидалар
Қарапайымдылық қағидасы. Бюджеттің кіріс көзін қараудағы, салықтар мен
Салық саясаты мен салықтық механизм арасындағы байланыс қарапайым
салықтардың түрлері аса көп болмай, нақты да дәлелді
белгілі бір салықтың түріне бірыңғай салық ставкасын белгілеу
салық салу объектісін, салық салынатың табысты немесе айналымды
салық жеңілдіктері не үшін беріледі, оған қандай негіздер
салық төлеуде, салықты табыс көзінен, яғни төлем жүргізілген
Әділеттілік қағидасы. Салық саясаты мен салықтық механизм арасындағы
Тікелей әділеттілік қағидасы дегеніміз
Көлденең әділеттілік қағидасы - тиісті жағдайда бірыңғай салық
Салыстыру қағидасы. Бұл қағида бойынша салық ставкаларын бекіткен
Салық - мемлекеттің суверенитетінің сипаты болып табылады. Олар
Қазіргі заманғы экономистердің анықтауы бойынша салықтық саясат қаржылық
Экономикалық дәлелденген салық саясаты салықтық жүйе арқылы ақшалай
Батыстық экономистер салықтық саясатты жеке алып қарастырмайды, сонымен
Олар мұндай саясатты дискреционды фискалдық саясат деп атайды.
Сонымен бірге дискрециондық емес фискалды саясат – жиынтық
Осы жағдайда таза салықтық түсімдер мемлекетпен төленген трнсферттер
Мысалы, Юткина Т.Ф. салықтық саясаты салықтық заңдылықтарды мақсатты
Салықтық саясат басқару және билік органдарының ғылыми дәлелденген,
Даму есебінен жүргізілген салықтық саясат - бұл ағымдағы
тактика емес, салықтық стратегия. Егер мемлекет қоғамдық, корпоративтік,
Салық аймағындағы ресейлік атақты экономист Черник Д.Г. салықтық
В.М. Соколинский өз жұмысында салықтық саясатты қаржылық құралдар
Экономикалық сөздіктерде берілген термин келесідей сипатталады : "Салықтық
Жоғары дамыған салықтық қатынастар жағдайында салықтық саясат халық
- өзінің қызметтері мен міндеттерін орындау үшін қажетті
- толықтай халық шаруашылығын реттеу үшін қажетті жағдайлар
- халық табысының нарықтық қатынастар үрдісімен арадағы
келіспеушіліктің пайда болуын болдырмау.
Салықтық саясатта мемлекеттің салыстырмалы қабілеттілігі пайда болады. Мемлекет
Қазақстан Республикасының салық заңдылығында 1998 жылдан бастап ауыл
Казіргі уақытта ауыл шаруашылық тауар өндірушілер келесі арнаулы
1) жалпыға бірдей;
2) ауылшаруашылық тауар өндіруші, заңды тұлғалар үшін арнаулы
3) шаруа(фермерлік) қожалықтар үшін арнаулы салық режимі.
Ауылшаруашылық тауар өндіруші, заңды тұлғалар бюджетпен есеп айрысуы
Шаруа(фермерлік) қожалықтары бірінғай жер салығын төлеу арқылы бюджетпен
Шаруа(фермерлік) қожалықтары бірінғай жер салығын төлеу кезінде бес
Ауылшаруашылық өнімдерді қайта өндеуші кәсіпорындарының негізгі мәселелері ұлттық
Қазақстан Республикасының Салық Кодексінде ауылшаруашылық німдерін қайта өндеу
Сонымен, казіргі кезенде дамыған мемлекеттердің тәжірибесін пайдалана отырып,
Қорытынды
Республикамыздың агроөнеркәсіп кешені экономиканың аса маңызды саласы және
Аграрлық саланы реттеудің негізігі бағыттары:
ауыл шаруашылық саласының нарықтық бағаларын қалыпты шаруашылық қызметте
ауыл шаруашылық саласында нарықтық инфрақұрылымының дамуына әрекет ету;
отандық тауар өндірушілерге қатысы протеционистік саясатты жүргізу және
Салық - мемлекеттің суверенитетінің сипаты болып табылады. Олар
Қазіргі заманғы экономистердің анықтауы бойынша салықтық саясат қаржылық
Экономикалық дәлелденген салық саясаты салықтық жүйе арқылы ақшалай
Батыстық экономистер салықтық саясатты жеке алып қарастырмайды, сонымен
Олар мұндай саясатты дискреционды фискалдық саясат деп атайды.
Сонымен бірге дискрециондық емес фискалды саясат – жиынтық
Осы жағдайда таза салықтық түсімдер мемлекетпен төленген трнсферттер
Қазақстан Республикасының салық заңдылығында 1998 жылдан бастап ауыл
Казіргі уақытта ауыл шаруашылық тауар өндірушілер келесі арнаулы
1) жалпыға бірдей;
2) ауылшаруашылық тауар өндіруші, заңды тұлғалар үшін арнаулы
3) шаруа(фермерлік) қожалықтар үшін арнаулы салық режимі.
Ауылшаруашылық тауар өндіруші, заңды тұлғалар бюджетпен есеп айрысуы
Қазақстан Республикасының Салық Кодексінде ауылшаруашылық німдерін қайта өндеу
Сонымен, казіргі кезенде дамыған мемлекеттердің тәжірибесін пайдалана отырып,
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
Қазақстан Республикасының Конституциясы.
Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі туралы» Заңы.
Қазақстан Республикасы Президентінің «Салық және бюджетке төленетін басқа
Қазақстаи Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да
ҚазақстанРеспубликасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
Қазақстан Республикасының «Салық және бюджетке төленетін басқа да
А.И.Худяков, Г.М.Бродский «Теория налогообложения».
Алматы «Норма-К», 2002.
А.Д.Үмбетәлиев, Ғ.Е.Керімбек «Салық және салық салу», әдістемелік оқу
«Бухгалтер бюллетені» журналы. №3 қаңтар 2004 жыл
«Бухгалтер бюллетені» журналы. №11 наурыз 2006 жыл
«Қаржы – қаражат» журналы. №1 2007 жыл
12