Қарыз алушы


Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Банк ісі академиясының колледжі
КУРСТЫҚ ЖҰМЫС
Тақырыбы: «Банктік займдардың қайтымдылығын қамтамасыз ету нысандарының түрлері
Орындаған: Садыкова Г. Ғ.
ІІІ курс 31 топ студенті
“Банк ісі” мамандығы
Тексерген: оқытушы
Тұрғанбаева Г.С. (Банк операциясы)
Қалығұлова Р.Ж. (Банк есебі)
Қорғауға жіберілді:
«
Алматы, 2004ж
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 4
І бөлім. Несиені қамсыздандыру, несиелік тәуекелшілікті төмендетудің бір
1.1.Несиені қамсыздандырудың қажеттілігі. 6
1.2 Қамту нысандарының құқылық реттелуі. 10
ІІ бөлім. Қамтамасыз ету нысандарының принциптері мен элементтері.
2.1. Кепілзат механизмі. Кепілзат түрлері мен оның
2.2. Кепілдік пен тапсырыстың орындалуы мен есебі. 18
2.3. Сақтандыру-несиені қамсыздандырудағы ролі. 24
2.4. Несиені қамсыздандырудағы мониторинг. 27
Қорытынды 30
Қолданылған әдебиеттер тізімі: 31
Қосымшалар 33
Кіріспе
Бүгінгі банк жүйесі – нарықтық экономиканың маңызды және
Кез келген экономикалық механизм өз ара байланысқан, яғни
Қазіргі кездегі Қазақстан Республикасының нарықтық экономикасындағы банк жүйесіндегі
Сонымен Екінші деңгейлі банктердің қаржылық қорының ұлғаюына бірден
Осыдан 3 – 4 жыл бұрын Қазақстан республикасының
80-ші жылдардың аяғына дейін КСРО-де несиенің материалдық жағынан
Қазіргі нарықтық кезеңде Екінші деңгейлі банктер өздеріне клиент
Курстық жұмыстың өзектілігі бұл - несиенің қайтарылмау тәуекелшілігінің
Берілетін несиенің бір шамасы кепілдік пен қамтамасыздандырылып отыр.
Курстық жұмыстың мақсаты: Қарыз алушы заңды және жеке
Курстық жұмыс негізгі ІІ бөлімнен тұрады:
І бөлім: Несиені қамсыздандыру, несиелік тәуекелшілікті төмендетудің бір
ІІ бөлім: Неиелердің қамсыздандырылуының нысандары, принциптері мен бағалануы
Курстық жұмыс барысында: несиені, яғни қарызды қамсыздандырудың нысандарымен
Жұмыстың теориялық және әдәстемелік негізі ретінде отандық (Г.
І бөлім. Несиені қамсыздандыру, несиелік тәуекелшілікті төмендетудің бір
1.1.Несиені қамсыздандырудың қажеттілігі.
Қазақстан Республикасының жоспарлы экономикада түбегейлі жаңа,нарықтық, мемлекет реттейтін
Қазіргі кезде егемендік алған мемлекеттің банктік қаржы ұйымдары
Несиенің қамтамасыз етілуі - қарыз алушының активтерінің құны
Банктерде берілген қарызды қамтамасыз етілуі – яғни оның
Әдетте банк қарызшыларға қамтамасыз етілмеген несиелерді ұсынбайды. Бірақ
Қазақстан Республикасының заңына сәйкес банкпен өшіруге қабылданатын қарызшының
Сәйкес түрде безендірілген кепілдік пен тапсырыстар. Кепілдікке ұсынылған
Кепілдікке пәтерлерді ұсынғанда, кепіл беруші пәтерге меншік құқығы
Егер де несиені қамтамасыз ету ретінде нарықта қолданылатын
Кепілдікке ұсынылған мүліктің бағасы несиені алу уақыттағы нарықтық
Кепілдікке қабылданатын мүліктік бағасы кезінде мүліктің өтімділігі, сұранысы
Банктегі бағалардың қозғалысына сақтандыру мақсатында кепілдік мүліктің құны
Несиенің қамтамасыз етілу қажеттілігі, қарызшы келісім шартта заңды
Қамсыздандырылған;
Қамсыздандырылмаған;
Берілген несие бойынша банктердің зиян шегуіне себеп болатын
Қарызшының сәттсіздікке ұшырауын куәландыратын белгілер:
шоттағы айналым қаражатының қысқаруы;
алдында мерзімі ұзартылған несиелер бойынша төлемдердің уақытын созудағы
басқада қаржылық жағдайларға байланысты себептер жатады;
Несиелерді қамтамасыз ету құнына, барлық несиелік құжаттардың дұрыстығына
Берілген несиені қамсыздандырудің бірден бір себеп бұл -
Банк қарыз алушыға тәртіп бойынша қамсыздандырылған несие ұсынады.Бір
Қарыздың қайтарымдылығын айлық ақымен, кепіл, кепілдікпен, кепілдемемен және
Кепіл туралы шартпен, сондай-ақ заң актілері мен көзделген
Несиенің қайтарылуын арнайы құжат арқылы жасауға да, жасамауға
Несиенің қайтарылуына бақылау жасау үшін банкте несиелер бойынша
№ Несиені қайтымдылығын қамсыздандыру нысандары Несиенің қайтымдылығының пайыздық
1 Ипотека 60-80%
2 Банкте салынған кепіл, несиені ұсыну бойынша пайыздар
3 Кепіл тапсырысы 70-80%
4 Бағалы қағаз кепіл заты 50-60%
5 Мүлікті құқықты басқа бір тұлғаға беру 20-50%
ЦентрКердитБанкінің несиені(қарызды),қамсыздандыру мөлшерінің сипаттамасы.
Диаграмма № 1.
Диаграмманың берілген көрсеткіштеріне қарай отырып келесідей шешім беруге
1.2 Қамту нысандарының құқылық реттелуі
Міндеттемелерді қамсыздандыру тұрақсыздықпен, кепілзатпен, кепілдік және тапсырыс пен,
Кепілзат.
Кепілзат түсінігі. Кепілзат - бұл қамсыздандырудың бір түрі
Кепілзат ұстаушы тұлға қарыз алған тұлғаның өз уақытында
Кепілзаттың бір түрі – ипотека. Мұндай жағдайда қарыз
Қазақстан Республикасының заңында кепілзат туралы келесі жайттар қарастырылған
1. егер қарыз алушы өз уақытында міндеттемені орындамаса,
2. кепілзат мүлікті қарыз алушының өзі құра алмайды,
3. егер қарыз алушы өз уақытында міндеттемені орындамаса,
4. егер кепілзатты сатудағы сомма, алынған қарызды және
5. егер де кепілзат толықтай жарамсыз болса, яғни
6. ал егер де кепілзат сақтандырылған болса, онда
Кепілзат құралдары.
Кепілзат құралы ретінде кез келген мүлік болуы мүмкін.
Кепілзатқа қойылған ақша – қаржылары банкке орналастырылады. Бағалы
Қарыз алушы қойған кепілзатын міндеттемені орындамастан бұрын талап
Қамтамасыз етудегі кепілзатты талап ету жолдары. Кепілзатты талап
Кепілзаттың 2 түрі де заңдармен қарастырылады. Соның бірі
Тұрақсыздық түсінігі мен құқылық реттелуі. Тұрақсыздық – бұл
Тұрақсыз келісім шарты нотариалды түрде жәнеде жазбаша куәландырылу
Тұрақсыздық келісім шарты жазбаша түрде безендірілмесе, онда ол
Заңды тұрақсыздық.Заңды тұрақсыздық, келісімді тұрақсыздықтан айырмашылығы ешқандай безендірілуді
Тұрақсыздық көлемі.Тұрақсыздық көлемі, нақты ақшалай нысанда немесе белгіленген
Тұрақсыздық көлемінің кемуі. Егер тұрақсыздыққа төленетін төлем көлемі,
Тұрақсыздықты іздестіру негіздері. Тұрақсыздықты іздестіру – негізгі міндеттемелерді
Кепілдік және тапсырыстың негізгі формалары.
Кепілдік және тапсырыс келісім шарт негізінде құрылады. Кепілдік
Несиегердің қарызшының талабына қанағаттанбаса, тапсырыс беруші қарызшыға ескерту
Міндетті орындаған тапсырысшыға несиегердің осы міндеттеме бойынша барлық
Тапсырысшы міндетті орындаған жағдайда несиегер қарызшыға қойылатын талап
Ереже қабылданады, егер 1 және 2 пунктері
Тапсырысшы қарызшының несиегер алдындағы міндеттемені орындаса сол
Кепілдік пен тапсырыстың тоқтатылуы.
Кепілдік және тапсырыс міндеттемені келесі бір тұлғаға
Егер белгіленген мерзімде кепілдік пен тапсырыс тоқтатылады, сонымен
ІІ бөлім. Қамтамасыз ету нысандарының принциптері мен элементтері.
2.1. Кепілзат механизмі. Кепілзат түрлері мен оның
Банк қарызды (несиені) ұсыну барысында алдына қойған мақсаттарының
Құндылықтардың құны жағынан барлық уақытта өтімді болуы;
Сақтандыру мерзімі несиені жабу мерзімінен ұзақтылығымен сәйкес
Құндылықтардың жоғары сұранысқа ие болуы;
Құндылықтың несиені (қарызды) сый ақы мен қоса толықтай
Несиелендіру кезіндегі ең басты қамту нысандарына келесілер жатады:
1.Тапсырыс;
2.Кепіл;
3.Кепілзат;
Инотека;
Заклад;
4.Сақтандыру полюсі;
Қазіргі нарықтық экономикада, аталған қамту нысандарының ішіндегі ең
Кепілзат - өз тұтынуын қанағаттандыру үшін өз мүлігін
1. Кепілзатқа салынған мүлік, тікелей кепілзат ұстаушыға беріледі.
2. Мүліктік кепілзат ұстаушыға қала береді.Бұл жылжымайтын мүліктерге
Қарызға қойылған кепілзат қарыз сомасынан 2 есе жоғары
Кейбір банктік процестерде келісім шарт негізінде мүлік қарызшыда
Егер кепілзатқа қойылған тауар бұзылып немесе жойылып кетсе
Бағалы қағаздар, соның ішінде: вексель, мемлекеттік міндеттемелер;
Қымбат бағалы металдар мен әр түрлі тастар;
Қымбат бағалы бұйымдар, (зергерлік мүліктен басқалары);
Жылжымайтын мүліктер;
Өндірістік құрал жабдықтар;
Валюталық құндылықтар;
Әр түрлі жылжымайтын мүліктер;
Шектелген қарыз мерзімі аяқталғанда, банк кепілзатқа ұсынылған мүлікті
Егер кепілзатты сатып өткізуден түскен түсім банк пайдасына
Дт-2011 (Корреспонденттік шоты)
Кт-2211,1001
Егер қарыз алушы тұлға өз уақытында несиені өтеуге
Дт-1424 (Клиенттердің несиелер бойынша мерзімі ұзартылған берешектер)
Кт-1411 (Клиенттерге ұсынылған қысқа мерзімді несиелер)
Сонымен бірге мерзімінде өшірілмеген сый ақылар мерзімі өткен
Дт-1424
Кт-1740 (Клиенттерге ұсынылған несиелер бойынша қосылған кірістер)
Егер бір ай ішінде мерзімі өткен қарыз өшірілмейтін
Шектелген қарыз мерзімі өткен қарыз сияқты 1424К07 –
Дт - 1 NN718K08 (1427 Клиенттердің несиелері бойынша
Кт - 1424
Шектелген қарыз мерзімі аяқталғанда, банк кепілзатқа ұсынылған мүлікті
Кепілзаттың бір түрі – бұл «Ипотека»
Ипотека - жылжымайтын мүліктерге закладтық құқық беру
Ипотекалық тұрғын үй несиелендіру жүйесінің жұмыс атқару схемасы.
Ипотека келісім шартының құрылымы келесідей:
негізгі қарыз соммасы;
белгіленген пайыз мөлшері;
негізгі қарызды және пайызды өшіру мерзімі;
кепілдікке қойған қозғалмайтын жер мүлкінің орналасқан жері;
кепілдік ұсынушының қолы;
ипотекалық келісім шарттың жасалған уақыты;
Ипотекалық келісім шарт түрі Қосымша № 2
Несиегер меншік құқығын берушінің заңды құрылымы келесі схемамен
Кепілзаттың тағы бір түрі - бұл заклад.
Банк тәжірибесінде кепілзатты келесі жолдармен бағалайды.
Кепілзатты есептеу үшін келесідей мәліметтер қажет:
Алынған қарыз соммасы;
Алынған мерзімі;
Қайтару мерзімі;
Қарыз бойынша есептелінге пайыздар;
Қарыз бойынша есептелінген сый ақы мөлшері;
Кепілзаттың бағасы;
Мысалы: Жеке тұлға банктен несие 360000 мың теңге
Ұсынылған кепілзаты сұранысқа ие бола алады ма жоқ
Осы үй қарыз алушының меншігі ме немесе меншігі
Сол тұрғын үйдің салынған уақытына;
Сатып алынған бағасы;
Қайта бағалау бойынша бағасы;
Орналасқан ауданы;
Несие алушы банкке ұсынылған кепілзатын бағалау жолдары: Егер
Банк тарапынан бағалаушы мамандар көмегімен осы пәтерді кепіл
Кепіл қойылған пәтерді келесі жолдармен анықтауға болады:
1.Пәтердің тозу коэффициенті - Пәтердің нарықтық құны *3
2. Алдағы уақытта пәтердің бағасының төмендеу тәуекелі –
3. Пәтердің бағалау құны – Пәтердің нарықтық құны
4. Пәтердің кепіл құны – Пәтердің бағалау құны
Кепілзат келісім шарты № 2 қосымшада.
Кепілзат келісім шарты заңды нотариалды кеңседе жазбаша түрде
«Лариба» банкінің кепілзат мүлік түрлерінің кестесі.
Кесте № 1
№ Кепілзат мүлігінің түрлері несие соммасы
1 Жер, үйлер, пәтерлер 50% ға дейін
2 Ғимараттар 40%
3 Басқада қозғалмайтын мүліктер 50%
4 Машиналар мен құрал-жабдықтар 40%
5 Көлік құралдары 50%
6 Дайын өнім 50%
7 Шикізат пен материалдар 40%
8 Тауарлар 50%
9 Мемлеккеттік бағалы қағаздар 70%
10 Банктегі депозиттер 100%
11 Қазақстан қор биржасындағы "А" тобының бағалы қағаздары
Кесте бойынша “Лариба” банктің кепілзатқа қойылған мүлік түрлерінің
2.2. Кепілдік пен тапсырыстың орындалуы мен есебі.
Несиенің қамтамасыз етілуі – қарыз алушының активтерінің құны
Қазіргі уақыттағы тәжірибеде қамсыздандырудың кәсіпкерлік ісінің ең көп
Кепілдік - бұл қарызшының банкке төлеуге міндеттенген сомасын
Тапсырыс - бұл басқа бір тұлғаның банк алдындағы
Кепілдік пен тапсырыстың арасында біршама айырмашылық бар. Оны
№ Кепілдік Тапсырыс
1 Кепіл бойынша кепілдеуші солидарлы түрде жауапты Тапсырыс
2 Азаматтық кодекстің 329 бабымен қарастырылады Азаматтық кодекстің
3 Кепілдік келісім шарт негізінде пайда болады. Кепілдікті
4 Кепілдік келісім шартта бір жақ банк болатын
5 Кепілдік бойынша кепілдеуші барлық міндеттемелерді, яғни штраф,
Несиелік қатынастарды ұйымдастыру тәжірибесінде кепіл туралы келісім шартың
Кепіл затына байланысты:
Бағалы қағаздар;
Басқа да мүліктер;
Мүліктік құқықтар жатады;
Материалдық – заттық мазмұнына қарай кепіл заттары келесі
Клиенттің мүліктерінің кепілі:
Тауарлы-материалды құндылықтар;
Шикізаттар;
Материалдар, жартылай өнімдер;
Тауарлар және дайын өнімдер;
Валюталық бағалы құндылықтар;
Алтыннан жасалған бұйымдар;
Мүліктік құқықтар кепілі:
Жалгерлік құқық;
Авторлық құқық;
Жерге құқық;
Кепіл туралы келісім шартта келесілер қарастырылады:
Келісім шарт жасасушы тараптар туралы мәліметтер;
Келісім шарт заты;
Кепіл берушінің құқықтары мен міндеттемелері;
Кепіл ұстаушының құқықтары мен міндеттемелері;
Талап ету құқықтары;
Кепілге қойған мүлікті қайта рәсімдеу,басқа мүлік есебінен;
Ерекше шарттар;
Тараптардың жауапкершіліктері;
Кепілге қойған мүліктің бұзылуына байланысты тәуекел жағдайлар мен
Дауларды шешу;
Басқа шарттар;
Кепіл туралы келісім шарт жасаушылардың заңды мекен –
Кепілдік беру есебі.
Банк міндеттемесін берілген кепілге жазбаша түрде баланстан тыс
Кепілхат-күрделі экономикалық құрал ретінде келесі түрлерге бөлінеді:
Қамтамасыз етілген;
Қамтамасыз етілмеген;
Шектеулі;
Шектеусіз;
Жеке;
Корпоративтік;
Шектеулі кепілдеме - бұл нақты бір қарыз алушының
Шектеусіз кепілдеме - бұл бір қарыз алушының барлық
Жеке кепілдеме - бұл жеке тұлғаларды, серіктестіктерді несиелеу
Корпоративтік кепілдеме - бұл корпорациялардың кепілхаттары басқа бір
Кепілхат 6055 шотта теңге де және шетел валютасында
Қарызшының міндеттемелерінің орындау тәртібі бойынша келісім шарт белгіленген
Қарызшының валюталық есеп айырысу шотында құралдарының бар болуын
Теңгеде
а)Дт-2003
Кт-1051
б) Дт- 2003 Дт-2003,1051
Кт-2870 Кт-2870
в)Дт-2870 Дт-2870
Кт-1858 Кт-1859 және де бір мезетте :
Дт-1859-сомманың азайтылуы
Дт-1858-комиссиондық соманың азайтылуы
Кт-1051-конвертация үшін комиссия
Кт-1051- конвертация үшін комиссия
Дт-1859-комиссиондық сомма
Дт-1859- комиссиондық сомма
Кт-4802-конвертация үшін
Кт-4802- конвертация үшін, егер де қарызшының шоттында құралы
1860- берілген кепіл бойынша шетел валютасы мен теңгедегі
Дт-1861
Кт-1051;
Кепілдік пен тапсырыстың заңнамалық белгілері:
Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (Жалпы бөлімі) 329
Қазақстан Республикасының Президентінің 31 тамыз 1995 жылғы үкімі,
Қазақстан Республикасының Президентінің 25 желтоқсан 1995 жылғы үкімі
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің 11ақпан 1994 жылғы
Кепілдіктің бір түрі ретінде – “Банктік кепілдік” болып
Банктік кепілдік - ұлттық және шетел валютасында беріле
Банктік кепілдік - шетел валютасында беру, тек қана
Банктік кепілдік келісім шартта бекітілген мерзімде пруденциалды нормативтерді
Кез келген Екінші деңгейлі банктік кепілдікті ұлттық валютада
Банктік кепілге 50 немесе одан көп мөлшерде миллион
Кепілдік келісім шарты 2 данада толтырылуы керек және
Кепілдік нөмері мен күні;
Банктің орналасу орны, кепілдеуші ретіндегі қарызшының мекен- жайы,
Қарызшыға қызмет көрсететін банктің мекен-жайы;
Несиегер аты;
Қарызшының міндеттемесінің пайда болу күні;
Кепілдік соммасы және кепілдіктің қамтамасыз ету туралы есептеме;
Қамтамасыздандыру түрімен сомасының түрлері;
Кепілдіктің жарамды уақыты ;
Кепілдік тоқтатылу келісімі;
Ұлттық банкке кепілдік бойынша толық реквизиттер ұсыну;
Ұлттық банк берілген кепілдік бойынша ешқандай жауапкершілік атқармайды
Банктік кепілдік келісім шарты 2 немесе оданда көп
ЦентрКредитБанкінің 2004 жылы кепілдікке 1 199 335 мың
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінде кепілдік келісім шартты келесі
№ Қарызшы атауы кепілдік сомма берілген күні
1 Аққу қоғамы ЖШС 292000 08.02.2004
2 ЖШС Шаңырақ,Құрылыс 700000 08.02.2004
3 ЖШС Галдас 222000 10.02.2004
4 ЖШС Достық 132964 11.02.2004
5 ЖШС Ерсейіт 65200 15.02.2004
6 ЖШС Лотос 6800 16.02.2004
7 Қарағанды ПСО қоғамы 83000 18.02.2004
8 ЖШС RITA W 230000 22.02.2004
9 ЖШС Ника,Е,Л қоғамы 45468 02.03.2004
10 Павлодар облысы.Қазақавтожол филиалы 125000 19.04.2004
11 Ақтөбе облысы.Қазақавтожол РГП филиалы 176000 28.04.2004
12 Ақмола облысы.Қазақавтожол РГП филиалы 100000 11.05.2004
13 Маңғыстау облысы.Қазақавтожол РГП филиалы 540000 22.06.2004
14 Қарағанды облысы. Қазақавтожол РГП филиалы 165000 27.06.2004
15 Атырау облысы.Қазақавтожол РГП филиалы 156000 11.07.2004
16 ШБ Людмила и К 135550 15.07.2004
17 ТГП Солтүстік Орман ағаш зауыты 65060
18 Абай тігін фабрикасы 189631 01.08.2004
19 Қызылорда облысы.Қазақавтожол РГП филиалы 170000 09.08.2004
20 ЖШС Темір мыс өңдеу зауыты 124000
21 Маңғыстау мұнай өңдеу зауыты
Кестеде берілген мәліметтер бойынша Ұлттық Банктегі тіркелген барлық
2.3. Сақтандыру-несиені қамсыздандырудағы ролі.
Несиенің қамтамасыз ету нысанының келесі бір жолы -
Сақтандыру-қоғамды қалыпқа келтірудің басты элементі болып саналады. Сақтандыру
Сақтандыру операцияларына міндетті түрде 2 жақ қатысуы керек:
1. Сақтандырушы - белгіленген құнды куәландырып, шығынды өз
2. Сақтанушы - өзінің жеке меншік мүлкін басқа
Қазіргі уақытта несиені сақтандыру Қазақстан Республикасының Азаматты кодекс
Қазақстан Республикасының Президентінің жарлығы бойынша 17-ші мамыр 2003
Несиелендіру кезінде қарызшы не болмаса банк, өзі сақтандыру
Салынған мүлікті сақтандыру туралы келісім шартпен немесе заңдылық
Несие операцияларын сақтандыру тәжірибесі де кең қолданылады. Сақтандыру
Несиені сақтандыру жолдары төмендегі кесте арқылы белгілеуге болады.
Сақтандыру келісім шартын бекіту тәртібі:
Сақтандыру келісім шартының ең негізгісі –бұл сақтандыру ұйымының
Сақтандыру келісім шартына келесілер кіреді:
Сақтандырушының банктік реквизиттерінің толық мәліметі , мекен
Сақтанушының аты жөні,тұрғылықты мекен жайы(егер ол жеке тұлға
Сақтандыру объекті және оның соммасы;
Тәуекелшілік бойынша сақтандырушының төлейтін пайыздық соммасы;
Сақтандыру сомасының көлемі,оны төлеу тәртібімен мерзімі;
Сақтандыру сый ақының көлемі,оны төлеу тәртібімен мерзімі;
Сақтандыру келісім шартының жасалған уақытымен қызмет ету мерзімі;
Сақтандыру келісім шартының нөмірі мен сериясы;
Сақтандыру келісім шартына өзгертулер мен толықтырулар енгізу тәртібі;
Сақтандыру келісім шартының мерзімімен орындалу орны.
Сақтандыру мерзімі –сол сақтандыру ұйымына міндетті түрдегі ақша
Сақтандыру келісім шарты өзінің ісін заңды тәртіптің 16
Сақтандыру келісім шартының орындалу орны (сақтандыру территориясында) және
Сақтандыру сомасын анықтау тәртібі:
Сақтандыру келісім шартында сақтандыру соммасы екі жақтың
Сақтандыру соммасы,сақтандыру сомасын максималды бөлігін төлеуіне байланысты анықталады;
Сақтандырушылар, сақтандырылатын объекттердің бағалануына байланысты сақтандыру сомасын анықтайды;
Сақтандыру келісім шартында, сақтандыру соммасы, сақтандырушы объекттің бағалану
Сақтандыру келісім шарты тоқтатылу жағдайлары:
Сақтандыру келісім шартының аяқталған мерзімінде;
Сақтаушы объект пайда болудан тоқтатылса;
Сақтандырушы тұлға өзгерген жағдайда, сақтанушының қарсылығымен байланысты тоқтатылады;
Сақтандырушы ұйымның қызметінің тоқтатылған жағдайда;
Сақтандыру келісім шарты тоқтатылады,егер сақтанушы тұлға өзінің
Егер сақтандыру соммасы міндеттеме сомасынан көп болса, қамтылған
Сақтандыру
Сақтандыру компаниясы өзінің клиенттеріне келесідей пайыздық ставкаларын белгілейді:
- егерде сақтандыру компаниясының белгіленген пайызы 5 %
Ең бірінші жоғарлатылған және төмендетілген пайыздар аралығын анықтап
2.4. Несиені қамсыздандырудағы мониторинг.
Мониторинг - бұл ұғымның мағынасы, бір нәрсенің жай-күйін
Әр бір қарыз алушыға банктер қарыз берген күннен
Белгіленген несиенің мерзімі ішінде қамтуға қойылған кепілзаттың
Мүліктер бойынша – кепіл берушінің болашақтағы жеке
Айналымдағы тауарларды айына бір рет бағалау жүргізіледі, банктік
Басқа да мүліктер бойынша 3 айда бір рет
Проблемалық несие кезінде бағалау – айына бір рет,
Мониторингтің негізгі атқаратын қызметі келесідей:
қарыз алушы мен банк арасындағы қарым-қатынасты;
қарыз алушының қызметін бағалау;
қарызшының қарызға қойған кепілзатын бағалау;
алған ақша қаржыларын мақсаты жұмсалуына бақылау жүргізу;
қарыз алушының қандай себептерге байланысты өз уақытында төлем
Мониторинг кезіндегі несиенің қайтарымдылығн келесілер мінезделеді:
қарызды қамсыздандыруға қойған кепілзаттың құнының өзгеруі;
кепілге қойған кепілзаттың құны нарықта сұранысқа ие болып,
мерзімі бойынша банк әр түрлі тәуекелшіліктермен кездесуі;
ұзақ мерзімді несиелер бойынша банктің тәуекелшілігі өте жоғары,
Келиенттің рентабелділігін көз жүгірту;
Несиені қамту кезіндегі мониторинг жүргізудегі құжаттар тізімі.
Банк әр бір қарызшыға несиелік досье жүргізген соң,
банк пен қарызшы арасында хат жазысуы, келісім шартқа
қарызшының жазбасымен жарты жылға қаржылық есептеме беру;
қарызшының жазбасымен тоқсанға қаржылық есептеме беру;
мерзімі өткен, яғни өткен жылға қарызшының қаржылық есептемесі
несие бойынша қамсыздандыру кепілзат мүлігінің инвентаризациялау акты;
несие бойынша қайтарымдылық төлемімен оның реттелуі туралы құжат;
қарызшының қаржылық жағдайын бағалап оның несие бойынша барлық
Егер кепілдеуші немесе тапсырысшы қаржылық ұйым болса және
Қамтамасыз етудің сапасы келесі түрде сыныпталады:
Сенімді (жоғары өтімді қамтамасыз етудің түрі) – Қазақстан
Рейтитнгті агенствалардың шетел валютасында қысқа мерзімді, рейтингі бар,
2. Жақсы - рейтингі бар банктердің аккредитивті резервтері
3. Тұрақсыздық - қарызшының қаржылық жағдайының елеулі
4. Қанағатандырылмаған – толық емес түрдегі қамтамасыз ету,
5. Қамтамасыз етілмеген – бланктік несие бөлшектеп қамтамасыз
Қамтамасыз ету нысандарының сапасы банкпен баға беру
Қорытынды
Курстық жұмысты қорытындылай келе, берілген несиеге қамту нысандарын
Көптеген банктер қоғамдағы, экономикадағы және банк жүйесіндегі дағдарыстарға
2002 жылы Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі Қазақстанның қаржы
Алдағы бірнеше жылда банктердің нақты секторды несиелендірудегі белсенділігін
Берілген несиеге қамсыздандыруды алмайтын болсақ, онда сол берілген
Егерде әр бір қарыз алушы банкке қамтамасыз ету
Сондықтанда қазіргі таңда берілген несиеге қамсыздандыру нысандарын талап
Қолданылған әдебиеттер тізімі:
1. Қазақстан Республикасының “Банктер мен банк қызметі” туралы
2. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі (жалпы бөлімі) 329
3. Банктік кепілдікпен тапсырысты беру ережесі, 12 қараша
4. Банковское дело. Г.С. Сейткасымов, Алматы, 1998 г.
5. Банковское дело. С.Т.Мыржакипов, Алматы, 2002 г.
6. Бухгалтерски учет и отчетность в банках.
7. Банктегі бухгалтерлік есеп және есеп беру. Н.А.
8. Коммерциялық банктер операциялары. С.Б. Мақыш, Алматы, ИздатМаркет,
9. Банк ісі. С.Б. Мақыш, Алматы, ИздатМаркет,
10. Толық экономикалық орысша-қысқаша сөздік. 50000 аталым, Алматы,
11. Ұлттық банктің № 6 хаттамасы, 2003 жылдың
Қосымшалар
2
Несие жабу соммасы
Сақтандыру жарнасы
Несие бойынша пайыз соммасы
Клиент
Сақтандыру мекемесі
Коммерциялық банк
Қозғалмалы мүлікке меншік құқығына ие бірақ қолдануға құқығы
Қарыз алушыда қозғалмалы мүлк пайдалануға қалады бірақ меншік
Меншік құқығын беретін туралы
Кредитор
Қарыз алушы
Қазақстан Ипотекалық компаниясы
Ақша қаражаты кепілмен қамтамасыз етілген ипотекалық облигациялар шығару
Инвесторлар,зейнетақы
қорлары,банктер,сақтандыру ұйымдары