Рубежка 2.Оптика .2015.
1. Егер жасыл жарық фильтрін (λ=5*10ˉ см) қызыл жарық фильтрімен (λ=6,5*10ˉ см) алмастырсақ, Юнга тәжірибесіндегі экранда пайда болатын көршілес интерференциялық жолақтардың ара қашықтығы неше есе үлкейетін болады?
2. Юнга тәжірибесінде тесік толқын ұзындығы λ=6*10ˉ см монохромат жарықпен жарықталынды, тесіктердің ара қашықтығы 1мм, ал тесіктен экранға дейінгі қашықтық 3м. Бірінші үш жарық жолақтарының орналасуын табу керек.
3. Френель айналарымен жасалған тәжірибеде жарық көзінің жорамал кескіндерінің аралары 0,5мм-ге тең болды, ал экранға дейінгі ара қашықтық 5м-ге тең болды. Жасыл жарықтағы пайда болған интерференциялық жолақтардың бір-бірінен қашықтығы 5 мм. Жасыл жарықтың толқын ұзындығын табу керек.
4. Юнга тәжірибесінде интерференцияланған сәулелердің біреуінің жолына жұқа шыны пластинка қойылған, соның салдарынан орталық жарық жолақ бесінші жарық жолақ (центрлік жолақты есептемегендегі) тұрған жерге ығысатын болады. Сәуле пластинкаға перпендикуляр бағытпен түседі. Пластинканың сыну көрсеткіші 1,5. Толық ұзындығы 6*10 м. Пластинканың қалыңдығы қандай?
5. Юнга тәжірибесіндегі қалыңдығы 2 см пластинканы интерференцияланатын сәулелердің біреуінің жолына, сәулеге перпендикуляр етіп орналастырған. Осындай біртектіліксізден жол айырмасы 1мкм-ден аспау үшін, пластинканың әр жеріндегі сыну көрсеткішінің мәндерінің бір-бірінен айырмашылығы қандай болу керек?
6. Вертикаль орналасқан сабын қабыршағы сына жасайды. Интерференцияны қызыл шыны (λ=6,31*10ˉ см) арқылы шағылған жарықты бақылайды. Осы жағдайдағы көршілес қызыл жолақтардың ара қашықтығы 3 мм-ге тең болады. Осыдан осы қабыршақ көк шыны (λ=4*10ˉ см) арқылы бақыланады. Көршілес көк жолақтардың ара қашықтығын табу керек. Өлшеу уақытындағы қабыршақтың формасы өзгермейді және жарық қалыпты түседі деп есептейміз.
7. Ньютонның бесінші және жиырма бесінші ақ сақиналарының ара қашықтығы 9 мм-ге тең. Линзаның қисықтық радиусы 15 м. Қондырғыға қалыпты түскен монохромат жарықтың толқын ұзындығын табу керек. Бақылау шағылған жарықта жүргізіледі.
8. Ньютонның сақиналарын алуға арналған қондырғы қалыпты түскен сынап доғасының жарығымен жарықталады. Бақылау өткінші жарықта жүргізіледі. Рет бойынша λ=5791А сызыққа сәйкес келетін ақшыл сақина λ=5770А сызыққа сәйкс келетін келесі сақинамен дәл келеді?
9. Ньютонның сақинасын бақылауға арналған қондырғыда линза мен шыны пластинканың арасындағы кеңістік сұйықпен толтырылған. Үшінші ашық сақинаның радиусы 3,65мм-ге тең болады деп алып, сұйықтың сыну көрсеткішін анықтау керек. Бақылау өткінші жарықта жүргізіледі. Линзаның қисықтық радиусы 10м. Жарық толқын ұзындығы 5,89*10 см-ге тең.
10. Дифракциялық картина нүктелік монохромат жарық (λ=5*10ˉ м) көзінен 4 м қашықтықта байқалады. Экран мен жарық көзінің ортасына кішкене тесігі бар диафрагма қойылған. Тесіктің қандай радиуысында экранда байқалатын дифракциялық сақинаның центрі қараңғы болып көрінеді?
11. Дифракциялық картина нүктелік монохромат жарық (λ=6*10⁻⁵см) көзінен L қашықтықта байқалады. Жарық көзінен 0,5 L қашықтықта диаметрі 1 см күңгірт дөңгелек бөгет орналасқан. Егер бөгет тек қана Френельдің орталық зонасын жауып тұратын болса, онда L қашықтық неге тең болады?
12. Монохромат жарық көзінен жарық (=0,6 мкм), дөңгелек тесігі бар диагфрагмаға қалыпты түседі. Тесіктің диаметрі 6 мм.Диафрагманың кейінгі жағына одан 3 м қашықтықта экран қойылған. 1)диафрагманың тесігіне Френель зонасының қаншасы жиналады? 2)экрандағы дифракциялықкартинаның центрі қандай болады: қара ма немесе ақ па?
13. Күн спектрінің суретін түсіргенде, Күннің сол жақ және оң жақ шеттерінен алынған спектрлеріндегі сары спектр (λ=5890А) сызығының 0,08А-ге ығысатындығы табылды. Күн дискісінің айналуының сызықтық жылдамдығын табу керек.
14. Егер бақылауды α-бөлшектің шығатын бағыты арқылы жүргізген уақытта гелий сызығының (λ=4922А) максимал допплер ығысуы 8А-ге тең болады десек, онда гелий разрядтаушы трубкасының электродтарының арасындағы потенциал айырмасы қандай болады?
15. Егер жасыл жарық фильтрін (λ=5*10ˉ см) қызыл жарық фильтрімен (λ=6,5*10ˉ см) алмастырсақ, Юнга тәжірибесіндегі экранда пайда болатын көршілес интерференциялық жолақтардың ара қашықтығы неше есе үлкейетін болады?