ІI МЕЖЕЛІК БАҚЫЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
Пән Қиын оқушы психологиясы
Курс 3
Мамандық 5В010300 Педагогика және психология
Кафедрасы Педагогикалық психология Педагогическая психология
Факультеті Педагогика
1. Жеткіншектердің девиантты мінез-құлықтар ерекшіліктерінің көрінуі –
2.Терминдер анықтама беріңіз:
Девионтология -
Девиация -
Деликвенттік -
Агрессия -
Аутизм -
3.Қиын оқушылардың психологиялық міндеттері
Қиын балаларды қалай тәрбиелеуге болады?
4.Тест тапсырма:
І нұсқа
1.Ағылшын психологы Хевитта және Дженкинс қиын балаларды неше категорияға бөлді?
а) 2
в) 3
с) 4
д) 6
е) 5
2.Қай алымқиынбаланыңпайдаболуыотбасындағымектептегіжүргізілетіноқу-тәрбиежұмыстарыныңжеткіліксіздігінендептүсіндірді?
а) Г.А.Фортунатов
в) Хевитта
с) Дженкинс
д) И.А.Невский
е) П.П.Блонский
3.Тағдыр таразысыныңқайдақарапауатыны, бесіктіңқалайтербелетінінебайланысты депкімайтқан?
а) Дженкинс
в) Невский
с) Станислав Ежи Лец
д) Хевитта
е) Фортунатов
4.Әңгімелесу әдісідегеніміз-...
а)жазуарқылы бала туралыақпаратжинау. Сауалнаманыңмазмұнынданегізгі проблема ғанаболуытиіс.
в)бұлбаламенсөйлесуарқылыоныңішкідүниесінеену, проблемасынбілу, түсінужәне оны шешугебағыт-бағдарсілтеу.
с)алдын-ала дайындалғансұрақтарғажауапалу.
д)стандарттытапсырмаларарқылызерттеу. Дамыту, графикалық, ассоциациялық тестер болуымүмкін. Жауаптардыбелгілібіржүйеарқылысараптау, талдауқажет.
е)бұл әдістіүнеміқолдануғаболады. Құжаттармынандайтүрдекездеседі:
жеке, жанұялықжәнесыныптықт.б.
5.Құжаттарды тексерудегеніміз-...
а)жазуарқылы бала туралыақпаратжинау. Сауалнаманыңмазмұнынданегізгі проблема ғанаболуытиіс.
в)бұлбаламенсөйлесуарқылыоныңішкідүниесінеену, проблемасынбілу, түсінужәне оны шешугебағыт-бағдарсілтеу.
с)алдын-ала дайындалғансұрақтарғажауапалу.
д)стандарттытапсырмаларарқылызерттеу. Дамыту, графикалық, ассоциациялық тестер болуымүмкін. Жауаптардыбелгілібіржүйеарқылысараптау, талдауқажет.
е)бұл әдістіүнеміқолдануғаболады. Құжаттармынандайтүрдекездеседі:
жеке, жанұялықжәнесыныптықт.б.
6.Тәрбиешінің жұмысыңдағыеңбелгіліәдістердіңбірі-
а)бақылауәдісі
в)сауалнама
с)сұхбаттасуәдісі
д)тест әдісі
е)құжаттардытексеру
7. Қиынбалаларжәнемінез-құлықтағықиындықұғымықайжылдарыпайдаболды?
а) 1930-40
в) 1920-40
с) 1910-20
д) 1940-50
е) 1920-30
8.Қандай психолог-педагог ғалымдар “қиын” балалармәселелерінжан-жақтызерттеді?
а) А.Макаренко, С.Шацкий, А.Выготский, П.Блонский
в)Г.А.Фортунатов,Хевитта
с) Дженкинс, Макаренко, Невский
д) И.А.Невский, С.Шацкий
е) П.П.Блонский, Фортунатов, Выготский
9.Егер бала бұзақы бола бастаса, ондабұған бала кінәліемес, педагогикалықәдістеркінәлі, қайғалымныңпікірі?
а) Невский
в) П.П.Блонский
с)А.Макаренко
д)С.Шацкий
е) Выготский
10.Қазақ психологиясындабаланыңнешежасаралығын жетіліпкележатқанкезеңі, -дейді?
а) 11-12; 15-16
в) 14-15;13-14
с)15-16;16-17
д)11-13;13-15
е)10-12;15-16
IIнұсқа
1.Психопрофилактылықжұмыстарыныңнешепринциптері бар?
а)4
в)6
с)8
д)5
е)3
2.Жалпы профилактика грек тіліненаударғанда-...
а)қызығушылық
в)дамыту
с)іс-әрекет
д)сақтапқалу, ескерту
е)қоғам
3.Төменгі сыныпшағындағыкезең:
а)12-15 жас
в)11-14 жас
с)10-13 жас
д)9-12 жас
е)7-11 жас
4.Девиант-...
а) мінез-құлықтағыауытқулардызерттейтінғылымсаласы
в) тәуелділік
с) қалыптасқантәртіптібұзуғаұсақзаңбұзушылықтар мен қылықтарістеугебейімділік
д) ауытқу
е) қоршағанақиқатболмыспен, адамдарменараласпау, өзініңқияләлеміне бату кезіндекөрінетінмінез-құлық
5.Аддиктивті мінез-құлық-...
а) мінез-құлықтағыауытқулардызерттейтінғылымсаласы
в) тәуелділік
с) қалыптасқантәртіптібұзуғаұсақзаңбұзушылықтар мен қылықтарістеугебейімділік
д) ауытқу
е) қоршағанақиқатболмыспен, адамдарменараласпау, өзініңқияләлеміне бату кезіндекөрінетінмінез-құлық
6.Девиантология-...
а) мінез-құлықтағыауытқулардызерттейтінғылымсаласы
в) тәуелділік
с) қалыптасқантәртіптібұзуғаұсақзаңбұзушылықтар мен қылықтарістеугебейімділік
д) ауытқу
е) қоршағанақиқатболмыспен, адамдарменараласпау, өзініңқияләлемінебату кезіндекөрінетінмінез-құлық
7.Аутистік мінез-құлық-...
а) мінез-құлықтағыауытқулардызерттейтінғылымсаласы
в) тәуелділік
с) қалыптасқантәртіптібұзуғаұсақзаңбұзушылықтар мен қылықтарістеугебейімділік
д) ауытқу
е) қоршағанақиқатболмыспен, адамдарменараласпау, өзініңқияләлеміне бату кезіндекөрінетінмінез-құлық
8.Негізгі мектепшағындағыжеткіншектіккезең:
а)15-18 жас
в)14-15 жас
с)12-14 жас
д)13-16 жас
е)12-15 жас
9.Девиантты мінез-құлықұғымыналғашенгізгенкім?
а)Э.Дюркгейм
в) Невский
с) Выготский
д) П.П.Блонский
е) Хевитто
10.Тәрбиеленуі қиыноқушыларғатәнерекшелердінешетопқабөледі?
а)4
в)6
с)5
д)3
е)2
5.Жағдаяттар:
1-жағдаят
Қанат ашық-жарқын бала болатын, ешқашан анасынан сыр жасырмайтын. Бірақ бір күні ол шұғыл өзгеріп, тұйықталып, ашушаң болып алды.
Жағдайға сипаттама: Қанат мектептен ерте келетін еді, баланы өздерімен бірге тұратын әжесі қарсылап алатын.
Әжесі себепсізден-себепсіз Қанатқа ұрсып, ештеңемен айналыспай, бос жүресің, достарыңды жиі ертіп келесің деп кінәлайтын еді. Жұмыстаноралғананасына бас салып, баланыңсыртынан жала жаба бастайтын. Алғашындаанасысенбей, қарсылықбілдіріпжүрді, кейінбұлдағдығаайналып, ұлыныңістемегеністеріністедідегенгесенетінболды. Сөйтіп, себепсізден-себепсізұлынаұрсатындышығарды.
БіржолыҚанатмектепте Бокс секциясыашылатынболып, соғанқатысқысыкеледі. Сыныптастарыныңкөбіқатысуда. Бірақақылысекцияның құны 1000 теңге. Шешесібұданбірден бас тартып, босқауақытөткізгеніүшінмұншаақшатөлейалмайтынынайтты. Әжесі де қызынжақтапшықты.
Қанатбұндайкөзқарасқақаттыренжіп, өз-өзінентұйықталыпқалады. Олсекцияғабарып, басқабалалардың не үйреніпжатқанынақорланабақылаптұратынболды. Үйдетуыстарыменарақатынасымүлдесуып бара жатты.
Талдау:
Анасыненіескермеді?
Қанат не ойлапеді?
Әжесініңқылығытуралы не айтуғаболады?
Ендіқандайұсынысбересіз?
(Бала жаны өте жараланғыш болады, ал анасы ол жағын ескермеген. Қанатанасынаөзтілегінайтқанда, оны бірденқарсыболадыдепкүтпегенеді.
Балағаешнегізсізұрсаберетін, анасынажамандап, жала жапқанәжесініңқылығытіптікешірімсіз. Оныңсекцияғабаруынатыйым салу арқылыәжесібаланыістемегеністеріүшінжазалаймындепойлаған.
Ұсыныстар:
Анасыеңалдыменәжесіменсөйлесіп, шындығындамәселеқалайболғанын, баланыңқайдәрежедекінәліекенінанықтаукерек. Баланыңсенімінеқайтаданиеболуыүшін, Қанатпенашықсөйлескеніжөн. Егермүмкіндікболыпжатса, ұлынсекцияғажібергенідұрыс. Егерондаймүмкіндікболмайжатса, оғантүсіндіріпайтып, оғанайналысатынбасқабірдеңеқарастырғаныжөн. Ал әжесінемересінеқатыстымәселедеұстамдылықтанытуыкерек-ақ.
Қорытынды: Отбасылықөмірдегіосындайқайшылықтыбағыттыңбарлығында да баланыңішкіжандүниесіненалшақ болу, оның тұлғалық қасиеттеріне мән бермеу байқалады. Балалар мен жасөспірімдердің мінез-құлықтарындағы ауытқушылықтың әлеуметтік-психологиялық себептері.
2 жағдаят
Талғат нашар оқумен қатар, мектеп ережелеріне сай тәртіп сақтамаушы еді. Сол себептен де сынып жетекшісі үйіне жиі баратын. Оны ата - анасы мектепке сирек келуімен қоймай, баласын жақтап, мұғалімдердің өздері кінәлі деп санайтын. Талғаттың әке - шешесі тек баланы тамақтандырып, киіндірсек болды, ал оқыту мен тәрбиелеу мектептің ісі дейтін.
Талғат сотқа тартылды. Ата - анасы бұған кінәлі мектеп деген ойда болатын.
1. Балаға адамгершілік тәрбие берудегі отбасының жауапкершілігі неде?
2. Ал мектеп бұл істен сырт қалуы керек пе?