Л.Н. Гумилёв атындағы Еуразия ұлттық университеті
Ақпараттық технология факультеті
Теориялық информатика кафедрасы
6D060200 – Информатика мамандығы бойынша
докторантураға түсу емтиханы
Сұрақтар тізімі
1. CASE- құралы және олардың деректер базасын жобалауда қолдану.
2. Internet желісі, домендік ұйымдастырулар, TCPIP хаттамалары. Ақпараттық – есептеу желілері және үлестірілген ақпараттарды өңдеу.
3. Novell Netware, Windows NTжәне т.б. есептеу желілеріндегі информацияларды қорғау.
4. SQL деректер базасының (ДБ) тілі. ДБ өзгерту схемасы және анықтау құралы, шектелген толықтауыштың (целостности) анықтамасы. Қолжетімділікті бақылау. Деректердің манипулирленген құралы.
5. SQL тілінің стандарты. Интерактивті, құрылған, динамикалық SQL.
6. Windows NT операциялық жүйесіндегі санкционирленбеген қолжетімдіктен қорғау. Windows NT ресурсындағы шектелген және қауіпсіздік жүйесі. NFTS файлдық жүйесі және Windows NT сервисі.
7. Автоматтар классификациясы: ақырлы автоматтар, екіжақты автоматтар, Тьюринг машинасы, детерминирленген және детерминирленбеген автоматтар.
8. Автоматтар. Автоматтармен эксперименттеу. Алгебраның регулярлық өрнектері. Регулярлық тілдер жөнінде Клини теоремасы.
9. АЕЖ – інде деректерді берудің әдістері мен құралдары, деректерді берудің хаттамалары.
10. Ақпараттық – есептеу желілерін (АЕЖ) құру принциптері, архитектурасы, тағайындалуы. Жергілікті және ауқымды АЕЖ., жекеленген желілерді біріктірудің техникалық және программалық құралдары
11. Ақпаратты-іздеу жүйесі. Классификация. Реализациялау әдісі және іздестіру үдеулері.
12. Алгоритм түсінігі және оның нақтылығы: Тьюринг машинасы, Марков алгоритмі, рекурсивті функциялар.
13. Алгоритмдердің күрделі түсінігі. P және NP класстары. Полиномиальды қосылғыштық есебі. Бульдік формуладағы есептің орындалуының NP –толықтауышы туралы Кука теоремасы. NP- толықтауыш есебіне мысалы, оларды шешу жолдары. Комбинаторлы алгоритмдердің жақындығы және нақтылығы.
14. Алгоритмдердің эффективті (полиномиальды) мысалдары: сұрыптауда және іздеуде жылдам алгоритмдер; Желідегі және графтағы есептер үшін полиномиальды алгоритмдер ( енін және тереңдігін іздеу, минимальды қаңқасы (остове) туралы, ең қысқа жолы туралы, мәндері туралы).
15. Алшақтағы желі ресурстарына қолжетімділік. Электронды поштаны және телеконференцияны ұйымдастыру. FTP және HTTP хаттамаларындағы файлдарды жолдау, HTML гипертекстік тілінің белгілері, WEB -беттерді өңдеу, WWW-сервері.
16. Білімдерді ұсыну әдістері.: процедуралық ұсыну, логикалық ұсыну, семантикалық желі, фреймдер, өнімдер жүйесі. Білімдерді ұсынудағы интегрирлік әдісі. Білімдерді ұсыну тілі. Білімдер базасы.
17. Бірінші реттік предикаттарды есептеу. Интерпретация түсінгі. Бірінші ретті формуланың жалпымәнділігі және орындалуы. Модельдер түсінігі. Бірінші ретті предикаттардың есептелуінің толықтауыш туралы теоремасы.
18. ГОСТ 28147-89 деректер шифрінің ресейлік стандарты және DES шифрлеу американдық стандарты. Ашық кілтпен шифрлеу жүйесі (RSA). Цифрлі қолтаңба. Кілттерді орналастыру және генерациялау әдістері.
19. Деректер ағыны және графтар ағынын анализдеу. Доминдеу (доминирования) қатынасы және оның қасиеті, доминирленген биіктік шекарасын құру, графтың қатты байланысқан компоненттерін ерекшелеу.
20. Деректер ағынын басқарумен есептеулердің орындалуын қамтитын машиналар. Енгізу – шығарудың ұйымдастырылуы, енгізу – шығару процессорлары, каналдар, объектілермен түйіндес құрылғылар.
21. Деректер базасын басқару жүйесінің функциясы және құрамы (ДББЖ). Деректер базасы технологиясының қазіргі заманғы сипаттамасы.
22. Деректер қорының жобалауының және ұйымдастырылуының физикалық деңгейі. Индекстеу әдістері.
23. Деректер құрылымының негіздері, іздеу және өңдеу алгоритмдері Деректерді іздеу және сақтау әдістерінің теңестіру сипаттамасы.
24. Деректер моделінің объектілі және реляциялық негізгі түсінігі.
25. Деректер типінің концепциясы. Деректердің абстрактілі типі. Объектілер ( негізгі қасиеттері мен ерекшеленетін белгілері).
26. Деректерге қолжетімділікті басқару. Файлдық жүйе, ұйымдастыру, дискілік жадыны бөлу. Дискілік және оперативті жады арасында деректерді ауыстыруды басқару. Программалық беттердің (сегменттердің) көптік жұмысы, алгоритмдер және оның анықтамасы.
27. Деректерді және программаларды қорғаудың аппараттық және программалық әдістері. Деректерді және программаларды шифрлеу әдісімен қорғау.
28. Деректердің реляциялық модельдерінің(РДМ) теориялық негіздері. Реляционды алгебра, реляциялық есептеулер.
29. Желілерді басқарудың операциялық құралы. ISOOSI жүйесінің өзара ашық эталонды моделі. Желідегі деректер ағының маршрутизациялау және басқару. Локальды және глобальды желі.
30. Желілік операциялық жүйе, клиент — сервер моделі. TCPIP хаттамасының жанұясы, IP-адресінің типі мен құрылымы, Интернеттегі домендік адресация. TCP, UDP транспорттық хаттамасы.
31. Жергілікті желі архитектурасының ерекшеліктері (Ethernet, Token Ring, FDDI).
32. Жөнделген қателер коды. Алфавитті кодттау. Информацияларды сығу әдістері.
33. Жүйелік программалау, жүйелік программалаудың типтік компоненттері: тілдер, трансляторлар, байланыс редакторлары, текстік редакторлар. Модульдік программалау. Модульдер типі. Деректер және басқару бойынша байланыс модульдері.
34. Кері инженерлеу. Декомпозициялау және жинақталған (сборочные) технологиялар, мұрагерлік (наследования) механизмы, инкапсуляция, типтер тапсырмасы.
35. Модульдер, модульдер арасындағы өзараәрекеттесуі, программаның иерархиялық құрылымы.
36. Клиент—сервер технологиясының негізгі түсінігі. SQL-сервер және клиент сипаттамасы. Клиент және сервердің желілік өзараәрекеттесуі.
37. Командалық және арифметикалық конвейерлер, тәуелсіз командалардың параллелді орындалуы, векторлы команда. Мамандандырылған процессорлар.
38. Комбинаторлы анализдің негіздері. Туындатушы функциялар әдісі, қосынды және ерекшеліктер әдісі. Қолдану аясы.
39. Криптография негіздері. Информациялардың толық және конфиденциалды қаматамассыздандыру есебі. Криптографиялық тұрақтылық анықтамасына теоретико-информациялық және теоретико-күрделі әрекеті.
40. Қазіргі заманғы компьютерлері архитектурасы. Қазіргі заманғы есептеу машиналары процессорлары архитектурасы мен жадысының ұйымдастырылуы. Виртуальды жадының сегменттік ұйымдастырылуы. Кэш жады.
41. Қолданбалы программалар пакеті (ҚПП). Жүйелік бөлімі және толықтырылуы. Машинналық графика. Машиналық графиканы қолдау құралы.
42. Логика алгебрасы. Бульдік функциялар, бульдік функциялар тапсырмасының канондық формасы. Толық жүйелер түсінігі. Поста толықтауышының критерийі. Жақсы форма класындағы бульдік функция минимизациясы.
43. Макроқұрал, макрошақыру, макроанықтауыш тілдер, шартты макрогенерация, реализация принциптері. Машиналар, есептердің орындалуын қамтамассыздандыратын, деректердің ағынын басқаратын.
44. Машинналық-бағыттауыш тілі, ассемблер тілі. Машиналық командаларды және константаларды ұсыну. Транслятор командасы.
45. Объектілі-бағыттаушы программалау. Кластар және объектілер, мұрагерлік, интерфейстер. Объектінің ортасы туралы негізгі түсінік. Рефлексия. Класстар кітапханасы. Объектілердің өңделу құралы (контейнерлер және итераторлар).
46. Параллельді және бөлу есептеу желілері мен жүйелерінің реализациясында операциялық құралды басқару: PVM, MPI, OpenMP, POSIX стандартты және программалық құралы.
47. Параллельді қайта өңдеуді ұйымдастыру әдісі бойынша Есептеу жүйесі (ЕЖ) классификациясы. Көппроцессорлы және көпмашиналы кешендер. Есептеу кластерлері. Мәселелі – бағытталған параллельді құрылымдар : матрицалық ЕЖ, систолитикалық құрылымдар, нейрожелілер.
48. Параллельді процестер, берілу және басқару схемасы. Асинхронды және параллельді процестер арасында өзараәрекеттесуді ұйымдастыру: хабарламамен алмастыру, пошталық жәшіктерді ұйымдастыру. Критикалық бөлімше (участки), өзара жоққа шығару примитивті процесстер, Дейкстр семафоры және оның кеңейтілуі. Асинхронды процестердің орындалу кезінде тұғырық мәселесі.
49. Программалар оптимизациясы және оларды компиляциялау. Базалық блоктарды оптимизациялау, циклдерді тазалау.
50. Программалар оптимизациясы және оларды компиляциялау. Доминдеу (доминирования) қатынасы және оның қасиеті. SSA-ға программаны аудару, ұсыну және кері. Глобальды және процедура аралық оптимизация.
51. Программаларды шығарып салу (сопровождения) және технологияларды өңдеу. Программалардың өмірлік циклы. Өңделу этаптары, дәрежесі және олардың автоматтандыру жолдары.
52. Программалардың спецификациялық әдістері. Спецификацияларды тексеру әдістері. Схемалық, құрылымдық, визуальдық программалау. Пайдаланушы интерфейсін өңдеу, CUA стандарты, өзараәрекеттесу интерфейсінің мультимедиялық ортасы.
53. Программалау тілі. Программалаудың процедуралық тілі (Фортран, Си), Программалаудың функциональдық тілі (Лисп), логикалық программалау (Пролог), объектілі-бағытталған программалау тілі (Ява).
54. Программалауды объекті-бағыттауышта орналастыру. CORBA. Жалпы жадыға параллельді программалау. Нити. Open MP стандартты интерфейсі. Программалауды орналастыру. Процесстер және оларды синхронизациялау. Семафорлар, Хоара мониторы.
55. Программалаудың процедуралық тілдері. Процедурлар (функциялар): процедураны шақыру, параметрлерді жолдау (сілтеме бойынша, мән бойынша, нәтиже бойынша), айнымалыларды локальдау, қосымша эффектілері. Процедуралар кітапханасы және оны қолдану.
56. Программалаудың процедуралық тілі. Программаның құрылымы, конструкцияның басқару негіздері.
57. Берілгендермен жұмыс істеу: айнымалы және константа, берілгендер типі (бульдік, бүтінмәнді, символды, қайтаесептеу және диапазон типі, көрсеткіштер), берілгендер құрылымы (массив және жазу).
58. Программалық әрекеттерді бұзудан қорғау. Зиянды (вредоносные) программалар және олардың классификациясы. Жүктелген және файлдық вирустар. Вирустарды ұстау және жою әдістері, программалық қамтаманы орнату.
59. Программаның компилятордағы шығыс анализі. Автоматты(регулярлы) грамматикалар және сканерлеу, грамматикалардың бос контексті және синтаксисті анализі , программалар символындағы кестелерді ұйымдастыру.
60. Программаның компилятордағы шығыс анализі. Автоматты(регулярлы) грамматикалар және сканерлеу, грамматикалардың бос контексті және синтаксисті анализі , программалар символдарының кестелерін ұйымдастыру, блоктық құрылым, хеш-функция.
61. Программаның күрделілігін жөндеу, тестілеу, верификация және бағалау. Тестілеу генерациясы. Тестілеу генерациясының жүйесі. Программаның бөлінуі (slice, chop) және оларды тестілеу генерациясы үшін программаны жөндеу кезінде қолдану.
62. Программаның тізбектелігі және параллельділігі. Жадыларды бөлудегі параллельдік программалар. SPMD және MIMD парадигмасы. MPI стандартты интерфейсі.
63. Процесстер түрлері және оларды қазіргі заманғы операциялық жүйеде басқару. Процесстерді ұсыну, олардың контекстері, өзараәрекеттесуі және жағдайы. Көпесептік (көппрограммалық) жұмыстың режимдері. Процесстерді басқару командалары. Процесстердің өзараәрекеттесу құралы. Клиент-сервер моделі және олардың қазіргі заманауи операциялық жүйедегі реализациясы.
64. Санкционирленбеген көшіруден қорғау. Көшірілмейтін таңбаларды тоқтату әдісі, Құрылғылардың конфигурациясын құру.
65. Сәйкес емес синтаксисті анализ. LL(1) - грамматикасы. Рекурсивті құлама (спуск). Синтаксисті талдаудың кемімелі (LL(1)-грамматики) және өспелі (LR(1)-грамматики) әдістері. Атрибутті грамматикалар және семантикалық программалар, абстрактілі синтаксисті ағашты құру.
66. Транзакцияны басқарудың негізгі принциптері, журнализациялау және орнату.
67. Транслятордың құру негізі. Оптимальды транслятордың құрылымы. Программалардың аралық ұсынысы: символдар тізбегі, лексемдер тізбегі, синтаксисті ағаш, абстрактілі синтаксисті ағаш.
68. Формальді тілдер және олардың жазу тәсілдері. Формальды грамматиканың классификациясы. Оларды лексикалық және синтаксистік талдауда қолдану.
69. Функцияланған есептеу жүйесінің режимдері, операциялық жүйелердің құрылымы және функциясы. Негізгі блоктар және модульдер. Операциялық жүйе (ОЖ) функциясының аппараттық қолдауының негізгі құралы: үзілу жүйесі, жадыны қорғау, виртуальды жады жүйесіндегі адрестерді түрлендіру механизмы, перифериялық құрылғылар және каналдарды басқару.
70. Эксперттік жүйе (ЭЖ). ЭЖ қолдану облысы. ЭЖ архитектурасы. Шығару механизмы, жүйеасты (подсистемы) түсінігі, табысу, ЭС-да білімді аудару. Эксперттік жүйенің қоғамдық циклі. ЭЖ –да нақты мысалдар.