Тест тапсырмалары арқылы студенттердің білімдерін бақылау түрі ретінде республиканың жоғары оқу орындарында өткен жүз жылдықтың 90–шы жылдарынан бастап кеңінен қолданылды. 1993 жылы ҚазақстанРеспубликасы Білім беру Министрлігінің О разработке инструментария аттестации учебных заведений №371 бұйрығы бойынша барлық оқу мекемелерінде тестілерді құру жəне мамандардың дайындық деңгейін көтеру мақсатында оқу үрдісіне енгізу міндеттері жүктелді.
Тест тапсырмалары білімгерлердің білім деңгейін тексеруде маңызды, тиімді жəне негізгі əдіс болып отыр.
Тест – бұл стандартталған тапсырма, оның орындалу нəтижелеріне сəйкес тексерілушінің білімі, білігі жəне дағдыларының деңгейін бағалау жүргізіледі. Білімгерлердің білімдерін тиімді бағалау əдістерінің бірі.
Əдістің артықшылығы:
тестілеу арқылы бағалаудың объективтілігінің артуы;
бағалаудың жылдам жүргізілуі;
қарапайымдылығы мен түсініктілігі;
тестілеу нəтижелерінің компьютерлік тəсілмен өңдеулігі;
бағалаудың статистикалық əдістерін қолдану мүмкіндігі.
Тестілеу оқыту деңгейін бақылаудың дəстүрлік жүйесіне маңызды толықтырушы болып табылады. Білімгерлердің білім сапасының деңгейлерін тестілеу арқылы бағалау үшін арнайы педагогикалық тестілер жасалады.
Тестілеудің негізгі мақсаты жоғары оқу орнының мамандарды дайындау сапасын ішкі басқару міндеттеріне, сонымен бірге түлектерді қорытынды аттестациялау, мемлекеттік аттестациялау міндеттеріне байланысты өткізу.
Педагогикалық тестің белгілі мазмұны, өзіне тəн пішіні бар, əрбір тексерілуші білімін сапалы бағалауға жəне тиімді өлшеуге мүмкіндік беретін есептермен (немесе) cұрақтардың жүйесі ретінде анықталады.
Кейінгі кездегі тест тапсырмалары деңгейленіп құрастырылады:
I деңгей – тану;
II деңгей – жаңарту;
III деңгей – білімді, білікті жəне дағдыны ұғына отырып қолдану;
IV деңгей – шығармашылық деңгей, студент білімінің ең жоғарғы деңгейі, терең білім көрінісі болып табылады.
2-ші межелік бақылау тестілері
Педагогикалық психология пәнінен
білімгерлердің білімін бағалауға арналған сұрақтар
1 Оқу әрекеттерін қатысты орындаушы әрекеттер – бұл:
A. оны игерудің деңгейі
B. олардың түрі
C. оның көрінуінің формалары
D. оны игерудің кезеңі
E. дұрыс жауабы жоқ
2 Бағалаушы оқу әрекеттері оқу іс-әрекетімен қатысы мындай:
A. түр - тек
B. оқу әрекетінің көріну формасы
C. бөлік - бүтін
D. оны игерудің деңгейі
E. дұрыс жауабы жоқ
3 Оқу іс-әрекетінің өзгермелі, зерттеушілік әрекеттері ненің тұрғысынан көрінеді?
A. оқу іс-әрекетінің өз пәні
B. әрекет пәніне қатысты көзқарас
C. субъективті-әрекеттік
D. сыртқы және ішкі әрекеттер
E. дұрыс жауабы жоқ
4 Мақсат қою, бағдарламалау, жоспарлау әрекеттері; орындаушы әрекеттер; оқу іс-әрекетін бақылау мен бағалау әрекеті келесінің тұрғысынан белгіленеді:
A. продуктивтіліктің (репродуктивтіліктің) доминантылығы
B. сыртқы және ішкі әрекеттер
C. субъективті-әрекеттік
D. әрекет пәніне қатынасы
E. оқу іс-әрекетінің өз пәні
5 Оқу әрекеттерінің оқу іс-әрекеттеріне қатынасы мынандай:
A. оқу әрекетінің көріну формасы
B. түр - тек
C. функционалды қатынас
D. бөлік - бүтін
E. әрекет пәніне қатынасы
6 Материалдық, сыртқы сөйлеулік, ақыл-ой әрекетінің көрінуінің негізделуі саналады:
A.әрекетінің формасы
B. ашықтылықтың өлшемі
C. автоматтанулығының өлшемі
D. жалпыланушылықтың деңгейі
E. дұрыс жауабы жоқ
7 Негіздей алатын, әрекетті орындаудың дұрыстығын аргументтей білетін әрекеттің қасиеті анықталады:
A. белсенділік
B. ойланғандылық
C. мықтылық
D. саналылық
E. игерілгендік
8 Әрекетті орындаудағы тездік пен автоматтану деңгейі сипаттайды:
A. ашықтылық өлшемі
B. игеру өлшемі
C. дербестілік өлшемін
D. жалпылық өлшемі
E. дұрыс жауабы жоқ
9 Өзі орындалып отырған жағдайларда әрекеттердің адекваттығын бейнелейтін әрекет қасиеті – бұл:
A. ойланғандылық
B. мықтылық
C. саналылық
D. игерілгендік
E. белсенділік
10 Оқу әрекетінің бастапқы қасиеттеріне жатады:
A. саналылық
B. ойланғандылық
C. әрекет формасы
D. белсенділік
E.игерілгендік
11 Оқу әрекетінің екінші реті қасиеті болады:
A. белсенділік
B. әрекет формасы
C. саналылық
D. игерілгендік
E. ойланғандылық
12 Әрекеттің жалпылығы білім мен әрекеттер құрам мен құрылымның ... сипаттамаларына жатады (И.И. Ильясов бойынша):
A. бірінші ретті құрамдар
B. бірінші ретті
C. бірінші ретті формалды қарапайым
D. шығарылатын
E. дұрыс жауабы жоқ
13 Оқушылардың оқу міндетін дербес құру игеру кезеңінің мына түрі болып саналады:
A.бағдарламалық әрекеттер
B. бақылаушы әрекеттер
C. орындаушы әрекеттер
D. бағалаушы әрекеттер
E. дұрыс жауабы жоқ
14 Әрекеттің жалпыланған тәсілдерін игеру үдерісін басқару мәселесін зерттеген ғалым(дар):
A. П.Я.Гальперин
B. Т.В. Габай
C. А.К.Маркова
D. В.В.Давыдов
E. Н.Ф.Талызина
15 Оқу мақсатына қатысты қорытындыны және оны іске асыру тәсілін
A. оның түрі
B. оның айқындалуы
C. оның көріну формасы
D. оның деңгейі
E. оны іске асыру кезеңі
16 Оқу іс-әрекеті тәсілдерінің түрін зерттеген ғалым:
A. Л.В.Занков
B. Е.И.Кабанова-Меллер
C. А.К.Маркова
D. З.А. Решетова
E. И.А.Зимняя
17 Оқыту мотивациясының мәселесін талдаған (дар):
A. И.А.Зимняя
B. Н.Ф.Талызина
C. В.В.Давыдов, В.В.Рубцов
D. А.К.Маркова, Ю.М.Орлов
E. П.Я.Гальперин
18 Ақыл-ой дамуы мен мотивация байланысын зерттейді:
A. А.К.Маркова
B. М.В. Матюхина
C. Г.И.Щукина
D. М.Орлов
E. И.А.Зимняя
19 Балалардың танымдық қызығушылықтарының пайда болу мен даму мәселесін зерттеген ғалым:
A. М.И.Махмутов
B. Т.В. Габай
C. Н.Г.Морозова
D. И.Я.Лернер
E. Г.И.Щукина
20 Үлгермеушіліктің психологиялық себептері кіммен анықталды?
A. Н.А.Менчинскаямен
B. Г.И.Щукина
C. И.Я.Лернермен
D. З.А.Решетовамен
E. И.С.Якиманскимен
21 Оқушылардың оқу мотивациясы жағдайының картасы мен оның қалыптасу барысын құрды:
A. Н.А.Менчинская
B. А.К. Маркова
C. Л.И.Божович
D. Г.И.Щукина
E. М.В. Матюхина
22 Мотив пен мотивация түсінігінің қатынасы:
A. мотив түсінігі мотивацияға қатысты текті болып саналады
B. бұл түсініктер синонимдер
C. мотивация түсінігі бұл өзі мотив
D. мотив түсінігі – бұл өзі мотивация
E. дұрыс жауабы жоқ
23 Өз бетінше білім алу мотивтері – бұл:
A. оқу мотивтерін игеру кезеңі
B. танымдық мотивтер деңгейі
C. оқу мотивтерінің сапалы сипаттамасы
D. оқу мотивтерінің көріну формалары
E. дұрыс жауабы жоқ
24 Оқушының жаңа білімді – фактілерді, құбылыстарды, заңдылықтарды игеруге бағытталғандықпен сипатталатын оқу мотивінің түрі аталады:
A. кең танымдық мотивтермен
B. оқу-танымдық мотивтермен
C. кең әлеуметтік мотивтермен
D.тар әлеуметтік мотивтермен
E. дұрыс жауабы жоқ
25 Құрбылардан баға алу үшін олармен контактқа тырысу сипаттайды:
A. оқу-танымдық мотивтер
B. әлеуметтік ынтымақтастық мотивтер
C. тар әлеуметтік мотивтер
D. кең әлеуметтік мотивтер
E. жеке мотивтер
26 Мұғалімге қосымша ақпарат үшін қатынасу формасы:
A. әлеуметтік ынтымақтастық мотивтері
B. оқу-танымдық мотивтер
C. өз бетінше білім алу мотивтері
D. кең танымдық мотивтер
E. тар танымдық мотивтер
27 Оқушының мұғалімге оқу еңбегін рационалды ұйымдастыру туралы қатынасы көрсетеді:
A. оқушының оқуға қатынасының түрі
B. оқу мотивінің түрі
C. танымдық мотивтер деңгейі
D. оқу мотивтерінің көріну формасы
E. дұрыс жауабы жоқ
28 Келесі бес сөзден төрт түсінік – саналылық, тәуелсіздік, жалпылық, әрекеттік, көрінулік – бір топқа біріктіруге болады. Мұндағы артық сөз:
A. саналылық
B. тәуелсіздік
C. жалпылық
D. белсенділік
E. көрінулік
29 Оқушының мотивация деңгейіне дағдының қалыптасу жетістігі тәуелділігі аталады:
A. жеке мотивтер
B. жаттығулар заңы
C. эффект заңы
D. дағдыны қалыптастырудағы плато заңы
E. дұрыс жауабы жоқ
30 Заттар мен құбылыстар арасындағы байланыстарды бейнелейтін, бір нәрсені бар немесе жоққа шығаратын ойлау формасы – бұл:
A. ойлау формасы
B. ойқортындылау
C. пайымдау
D. теория
E. дұрыс жауабы жоқ
31 Түсінік – бұл:
A. ойлау деңгейі
B. ойлау түрі
C. ойлау операциясы
D. ойлау формасы
E. ойқортындылау
32 Ой қортындылау түсінігі ойлау формасы түсінігімен қатынасы мынандай:
A. бөлік- бүтін
B. олардың арасында функционалдық қатынас
C. тек-түр
D. себеп-салдар
E. дұрыс жауабы жоқ
33 Түсініктің пайымдауға қатынасы, еске түсірудің ... қатынасы сияқты:
A. тануға
B. түсінікке
C. түсінуге
D. ойқортындылауға
E. дұрыс жауабы жоқ
34 Хабарлы сөйлеммен көрсетілген және ақиқат немесе жалған болып келетін ой анықталады:
A. себеп-салдар
B. ойқортындысы
C. түсінік
D. түсініктеме
E. пайымдау
35 Білімді ұйымдастырудың ең дамыған түрі, нақтылықтың белгілі бір саласының заңдылықтары мен нақты байланыстары туралы толық елестетуді береді – бұл:
A. себеп
B. түсініктеме
C. болжам
D. теория
E. дәлелдеме
36 Фактілер туралы білімдер танымдық әдістер туралы білімдерге қатысты:
A.естегі ойлар
B. түсінуге
C. теориялар туралы білім
D. түсініктерге және терминдерге
E. дәлелдемеге
37 Келесі бес сөзден төрт түсінік – тану, түсіну, түсінік, бағалау, қайта жаңғырту – бір топқа біріктіруге болады.
A. түсіну
B. тану
C. түсінік
D. бағалау
E. ұғыну
38 Түсініктің барлық белгілерін анықтау қабілеттілігі және оларды бір-бірімен байланысы сипатталады:
A. білімдердің иілгіштігі
B. білімдердің нақтылығы мен жалпылығы
C. білімдерді саналы түрде меңгеру
D. білімдер толықтығы
E. дұрыс жауабы жоқ
39 Материалды топтастыру мен қайта құру икемі, құбылыстар, заңдар бейнелерін шығармашылық қолдану көрінеді:
A. білімдер тереңдігі
B. білімдер жүйелілігі
C. білімдер иілгіштігі
D. саналылығы
E. дұрыс жауабы жоқ
40 Қайталау арқылы қалыптасқан, игерудің жоғары деңгейімен және элементті саналы реттеу мен бақылаудың жақтығымен сипатталатын әрекет:
A. дағды
B. операция
C. іскерлік
D. іс-әрекет
E. нышан
41 Егер әрекетті орындаудың мақсаты белгілі болса, бірақ мақсатқа жету жолдары нақты көрсетілмесе, онда дағдыны қалыптастыру кезеңі сипатталады:
A. есте сақтау
B. жоғары автоматизация
C. санаға тоқу
D. автоматизация
E. ойлану
42 Білімге үйрету мен дағдыға үйретудің қатынасы:
A. бөлім – бүтін
B.бір ретті
C. тек – түр
D. қарама-қарсы
E. дұрыс жауабы жоқ
43 Түсініктерді игерудің механизмдері мен кезеңдерінің мәселелерін зерттеген ғалым (дар):
A. Л.Б.Ительсон
B. П.Я.Гальперин
C. И.И.Ильясов
D. Д.Б.Эльконин
E. Н.А.Менчинская, Г.С.Костюк
44 Көрсетілген төрт бұрыш қалай аталады?, Осы төрт бұрыштың аумағы нешеге тең? деген сұрақтарға жауап беру қабілеттілігі оқу ақпаратын игерудің мұндай кезеңін сипаттайды (В.П.Беспалько бойынша):
A. продуктивті шығармашылық әрекет
B. түсіну
C. репродуктивті тану
D. продуктивті алгоритімдік әрекет
E. дұрыс жауабы жоқ
45 Оқушылардың ромб пен квадрат түрлілігі мен ұқсастығын анықтау тапсырмасы оқу ақпаратын игеру деңгейін анықтау үшін бағытталған (В.П.Беспалько бойынша):
A. продуктивті шығармашылық әрекет
B. түсіну
C. продуктивті алгоритімдік әрекет
D. репродуктивті тану
E. дұрыс жауабы жоқ
46 Орыс тілі мен әдебиетінің оқу материалын игеру мәселесін қарастырды:
A. Н.А.Рыбников, Л.М.Шварц
B. Н.А.Менчинская
C. Т.Г.Егоров, Д.Б.Эльконин
D. Д.Н.Богоявленский, Л.И.Божович
E. Л.С.Рубинштейн
47 Оқу, кітаппен жұмыс жалпы оқу іскерлік пен дағдыларының қай тобына жатады?
A.ақпаратты қабылдау
B. оқу іс-әрекетін жоспарлау
C. өз оқу іс- әрекетін ұйымдастыру
D. өз әрекеттерін бағалау мен түсіну
E. дұрыс жауабы жоқ
48 Игеру үдерісінің негізгі кезеңдерін өтуге керекті арнайы әрекеттер жүйесі – бұл:
A. мұғалім іс-әрекеті
B. білім беру
C. оқыту
D. үйрету
E. дұрыс жауабы жоқ
49 Білім, іскерлік, дағдыны істеп көру мен қателесу атты әдісі арқылы игеріледі:
A. импринтингте
B. оперантты үйретуде
C. шартты-рефлекторлық үйретуде
D. вербалды үйретуде
E. дұрыс жаубы жоқ
50 Адамның басқа адамдардың мінез-құлқын тура бақылау арқылы тәжірибе жинауы өтеді:
A. викарлы үйретуде
B. шартты-рефлекторлық үйретуде
C. вербалды үйретуде
D. оперантты үйретуде
E. дұрыс жаубы жоқ