ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ атындағы СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СМЖ 3-деңгейдегі құжаты
ПОӘК
Ф Р 042-18-7.1.17-2015-01
Тәжірибелік сабақтарға әдістемелік нұсқау
№ 1 басылым
от 11.06.2015
Факультет Инженерлік-технологиялық
Кафедра Тамақ өнімдерінің және жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы
5В072600 – Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы
және құрастырылуы мамандығына
КИІМ ЖӘНЕ АЯҚ КИІМ ГИГИЕНАСЫ
пәнінен арналған тәжірибелік сабақтарға
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ
Семей
2015
Алғы сөз
1 ӘЗІРЛЕНДІ
Құрастырған Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университетінің Тамақ өнімдерінің және жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы кафедрасының т.ғ.к., доцент м.а., Нұрымхан Г.Н. __________
Әдістемелік нұсқау Киім және аяқ киім гигиенасы пәні бойынша 5В072600 Жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы және құрастырылуы мамандығына тәжірибелік жұмыстар өткізуге тағайындалған.
2 ТАЛҚЫЛАНДЫ
Тамақ өнімдерінің және жеңіл өнеркәсіп бұйымдарының технологиясы кафедрасының мәжілісінде
№9 хаттама 13 05 2015 ж.
Кафедра меңгерушісі_____________________ Б.К. Асенова
Инженерлік – технологиялық факультеттің оқу-әдістемелік бюросының мәжілісінде
№ 5 хаттама 05 06 2015 ж.
Төрайымы ______________ С.С. Төлеубекова
Мазмұны
1
Тәжірибелік сабақ № 1, 2 Адамның өзін - өзі ыңғайлы сезінуі кезінде киімнің жылу қорғағыш қасиетіне әсер ететін факторларды талдау
4
2
Тәжірибелік сабақ № 3 Қоршаған орта температурасының киім жылу қорғағыш қасиетіне әсерін меңгеру
4
3
Тәжірибелік сабақ № 4, 5 Киімнің жылу қорғағыш қасиетіне жел күшінің әсерін меңгеру
5
4
Тәжірибелік сабақ № 6, 7, 8 Берілген жылу қарсыласуы немесе эсплуатация жағдайы бойынша киім пакеттерінде материалдар таңдау
6
5
Тәжірибелік сабақ № 9, 10 Киім пакеттерінің түрлі түрлерінің материалдарын іріктеу
9
6
Тәжірибелік сабақ № 11, 12 Арнайы киім талдау көрсеткіштерінің гигиеналық қасиеттері
10
7
Тәжірибелік сабақ № 13, 14 Адам организімінің қоршаған ортамен жылу алмасуы
11
8
Тәжірибелік сабақ № 15, 16 Полимерлі материалдардың киім және аяқ киімінің санитарлы-гигиеналық бақылауын ұйымдастыру
14
9
Тәжірибелік сабақ № 17, 18, 19 Санитарлы-химиялық зерттеу
17
10
Тәжірибелік сабақ № 20, 21, 22 Токсикологиялық зерттеулер
20
11
Тәжірибелік сабақ № 23, 24 Физикалық қасиеттерін зерттеу
24
12
Тәжірибелік сабақ № 25, 26, 27 Физиологиялық зерттеулер
27
13
Тәжірибелік сабақ № 28, 29 Микробиологиялық зерттеу
30
14
Тәжірибелік сабақ № 30 Оның әсерін зерделеу полимерлік киім мен аяқ киім
32
Тәжірибелік сабақ № 1, 2
Адамның өзін - өзі ыңғайлы сезінуі кезінде киімнің жылу қорғағыш қасиетіне әсер ететін факторларды талдау (Кондратьева Г.М математикалық үлгілеуі бойынша талдауға мысал)
МАҚСАТЫ - адамның метаболизмі, қоршаған орта параметрімен үйлесімділігі өзгерген кезде киімнің жылу қорғағыш қасиетінің қалай өзгеретінін меңгеру.
ОҚЫТУ НЫСАНЫ: Адамның жылу өнімділігі әртүрдегі киімнің жылу қорғағыш қасиеті, атмосфера параметрлері.
МАТЕРИАЛДАР МЕН ҚҰРАЛДАР: Сызу құралжабдықтары, микрокалькуляторлар.
ЖҰМЫС1.1 Адам метаболизмінің киім жылу қорғағыш қасиетіне әсерін меңгеру.
Адамның әр түрлі еңбек белсенділігі кезінде (метаболизм, М, Втм2) киім пакеттерінің термиялық деңгейін анықтау және қоршаған орта (атмосфераның) тұрақты парамерлерін: ау температурасы, tв, оС, tв= -20, жел күші – 1 балл, т.е. жылдамдық 1 мс, үлкейту сәйкесімділігі α= 10,5 Вт(м2град.) (см. табл. 1 прил.).
1 кестеге мәліметтерді толтыру арқылы метоболизмнен киімнің термиялық қарсыласуына тәуелділік графигін құру қажет.
Ауыспалы метоболизм кезінде киімнің термиялық қарсыласу есебі
1 кестенің Киім түрі бағанасына қосымшадағы 2 кесте мәліметтері бойынша есептелген термиялық қарсыласуға сәйкес киім түрін көрсету қажет.
Жұмыс бойынша өзін – өзі ыңғайлы сезінуді сақтау үшін адамның энерга шығынын көтерген кезде киімнің жылу қорғағыш қасиеті қандай болуы керегі туралы қортынды жасауы қажет.
Тәжірибелік сабақ № 3
Қоршаған орта температурасының киім жылу қорғағыш
қасиетіне әсерін меңгеру
Тұрақты метаболизм қоршаған ауа температурасы өзгеруі кезінде киім пакеттерінің термиялық қарсыласу деңгейін анықтау (М = 300 Втм2) және жел күші 1 балл, жылдамдық 1 мс, үлкейту сәйкесімділігі α = 10,5 Втм2 град (табл. 1 прил.).
Мәліметтерді 1,2 кестеге еңгізіп, киімнің термиялық қарсыласуы R, қоршаған ауа температурасына тәуелділік графигін құру қажет
2 кесте. Қоршаған ауаның ауыспалы температура кезінде киімнің термиялық қарсыласу есебі
Тәжірибелік сабақ № 4, 5
Киімнің жылу қорғағыш қасиетіне жел күшінің әсерін меңгеру
Баяу желден дауылға дейінгі жел күші өзгерген кезде, бірақ метоболизмі тұрақты (М = 300 Втм2) және сыртқы ауа тқрақты болған кезде киім пакеттерінің термиялық қарсыласу деңгейін анықтау. Мәліметтерді 3 кестеге еңгізіп 1 жұмыстың графигіне жел жылдамдығына байланысты киімнің термиялық қарсыласу тәуелділік графигін құру қажет.
Жұмыс бойынша қортынды жасау
Киімді желден қорғауды қамтамасыз ететін конструктивті элементтерді атау қажет.
1 тапсырма бойынша жалпы қортынды жасау 1 - 5 сараптамалық жұмыстардың графикалық жұмыстиарын салыстыра келе әртүрлі климатикалық жағдайларын салыстыра келе киімнің жылу қорғағыш қасиетіне біршама факторларды анықтау. Жеке және үйлестіру барысында әр факторлардың әсері кезінде қорғанышты қамтамасыз ететін кйімнің конструктивті элементтерін атау қажет. Бұл кезде 4-5 кесте мәліметтерін қолдануға болады
3 кесте. Ауыспалы жел күші кезінде киімнің ьтермиялық қарсыласу есебі
Тәжірибелік сабақ № 6, 7, 8
Берілген жылу қарсыласуы немесе эсплуатация жағдайы бойынша киім пакеттерінде материалдар таңдау
Әйелдің қысқы пальто пакетінде материалдары таңдау есептері ЭВМ-де орындалады. Алгоритм және бастапқы мәліметтер төменде келтірілген. Климаттық аудан (I и II) бойынша экономаикалық ауданын қалыптастыру 4 кестеде келтірілген. Киім комплектлары оның ішінде пальто астында киетін киімдер, киім заттары сонымен қатар бас киімдер қолғаптар аяқ киімдер тұтастай алғанда киім топтамалары зертханалық және табиғи жағдайда бұйымның физиология – гигиеналық бағасы мен есептеу нәтижелерін сәйкес 5 кестеде келтірілген талаптарға сай болуы қажет.
4 кесте. Климаттық алаң
Модель ерекшеліктері: ұзынша келген, силуэтқа жабысып тұратын, қос жағалы немесе желден қорғағышы бар клапынды, капишонды, мех жабыстырылған немесе манжеттағы мех болып келетін пальтолар болып келеді. 1 және 2 климаттық алаңдар үшін әйелдердің қысқы тұрмыстық киімдеріне қолданылатын материалдардың сипаттамасы келесі кестеде көрсетілген.
5 кесте
I-А климаттық алаңдар үшін тек желден қорғағыш астарлығы бар 70 дм3 дейінгі ауа сіңімділікті материалдарды, I-В және II климаттық алаңдар үшін желден қорғағыш астарлығы жоқ пакеттерді қоланылуы мүмкін. 70 дм3 дейінгі ауа сіңімді материалдарды пайдаланады. 70 дм3м2с артық ауа сіңімді, желден қорғағыш астарлықты ватин 5мм қалыңдықта бұйымның барлық ені мен ұзындығы бойынша 2 қабатта болады.
Қысқы әйел киімін жобалау кезінде жылылық ыңғайлылығына сәйкес ағзаның жылулық күйі көрсеткіштеріне бейімдеу қажет: Д – дененің максималды жылу жетіспеушілігі, терінің орташа өлшегендегі температурасы.
6 кесте. Төсенгіш және астарлық материалдардың сипаттамасы
Теориялық Rсум сумарлы жылу қарсыласуын есептеу үшін, келесі мәліметтер қажет: терінің орташа өлшенген температурасы жөнінде адамның денесінің бетіндегі жылусыйымдылық тығыздығы q қоршаған ортаның температурасы және желдің жылдамдамдығы υ.
Жылу ағзасының тығыздығын және радиационды конвективті жоғалу Qрад конв және адам денесінің беткі ауданы S негізінде есептелінеді:
Радиационды – конвективті жылу жоғалуды ағзаның суытуға рұқсат етілетін дәрежесі (жылу дефицитте дж), ғимараттар үздіксіз болу уақыты τ, сағ. Адамның энерго шығымы деңгейі М (Вт) есебінде анықталады.
Назарға ала отырып, киім жылу кедергісі жел жылдамдығы және әуе пакеті материалдар түсіндіріледі, түзетуді тиісті есептік мәндері S енгізілді. Климаттық аймақ үшін, I-А желден қорғайтын астарлық ұсынылады.
Радиоционды – конвективті жылу жоғалту мына формула арқылы анықталады:
Алайда, шынайы жағдайда киім жылуға қарсылықты қамтамасыз етеді, Rсум тең, оған көрсетілген жоғарырақ жылуқорғағышты өндіру қажет. Соңғы Rсум ескерілген жел әсерін ескере отырып, әуе өткізгіштік пакет материалды, киім дизайыны, адам қозғалысы.
Назарға ала отырып, қысқы әйелдер киімін жинамақтамасы ретінде ұсынылады, пальто және шалбардан тұратын, жел әсерінің және адам қозғалысының деңгейі бойынша есептелген кеудеше және шалбар қатысты өнімдер түрі:
С – киімнің жылу қорғағыш қасиетін азайту, %;
В – материалдың ауа өткізгіштік пакеті, дм3(м2с);
υ – желдің жылдамдығы, мс;
R – жылу кедергісі.
Есеп бойынша R материалдың қалыңдығы болып табылады δ, эмпирикалық формуланы қолдан отырып (және кесте):
Ксептей келе, киім бөлшектерін ескере отырып (іш киім, блузка, пиджак), польто айналасының сандық қалыңдығын анықтаймыз
Жоғары материалдар қалыңдығының сандық айналасын пальто қалыңдығын шегеру жолымен, қаптау, желден қорғау және пішінін тұрақты қаптау, қалыңдығының жылулығын анықтаймыз. 6 кестеге сәйкес артикул оқшаулануын таңдап және оның қанша қабаттардан тұратынын анықтаймыз.
Компьютер жүйелілігінің жұмысы
1. Командамен танысу: жұмыс дисплейі, жедел жад машинаның сыртқы құрылғыларына бағдарлама еңгізу, объективті және жүктеу модульдерін қалыптастыру, бастапқы деректерді еңгізу, шот, жұмыстың аяқталғаны.
2. Тапсырмамен танысу, алгоритммен, бағдарламамен.
3. Оқытушының нұсқауына сәйкес берілген нұсқадағы бастапқы деректер үшін дайындау. Назар аудару қажет, тапсырма екі нұсқалы пакетті: желден қорғағыш қаптау және онсыз есептейді.
4. Экранның сұраныстарына сәйкес, деректер еңгізу келесідей реттілікпен орындалады:
1 сұрақ. Сіздің аты – жөніңіз? Дисплей экранынан аты – жөніңізді еңгізу.
2 сұрақ. Еңгізіңіз: М, tв, масса және адамның ұзындығы, желдің жылдамдығы және драптың № - і. Деректерді столбикқа еңгізу, сандардың типін ұмытпай, барлық санды заттай, драп номерінен басқа – барлық сан.
3 сұрақ. Бастапқы деректерді тексеріңіз. Егер бастапқы деректе қате болса, онда командамен экрандағы бағдарламаны аяқтап, және қайтадан тапсырманы еңгізіп орындау.
4 сұрақ. R= ... ... ... .Кестеден пакеттің қалыңдығын анықтаңыз.
5 сұрақ. Пакеттің қалыңдығын еңгізіңіз. Кесте бойынша пакеттің қалыңдығын анықтап оны экранға еңгізу.
Егер пакеттің қалыңдығы 19,2 мм көп болған жағдайда, онда суықта болған жағдайды азайту қажет. АЦПУ уақыт мәнін жаңадан тереді. Пакеттің қалыңдығы 19,2 мм кем болғанша, цикл қайталанып отырады.
АЦПУ шамасын қағазға басады R жылытқыш қалыңдығы және т.б. пакет параметрлерінің желден қорғағыш нұсқасы.
6 сұрақ. Желден қорғаушы төсеніштердің болмағанын еңгізіңіз.
10000. 10000 санын еңгізіңіз. АЦПУ печатает Желден қорғаушы төсеніштердің параметрлі пакетінсіз, ал ЭВМ цикл шотын қайталайды.
Шот аяқталғаннан кейін нәтижесін басып шығарып, зертханалық дәптерге біріктіру қажет.
Екі нұсқаның талдау нәтижелерін орындау. Екі нұсқадағы қандай бастапқы деректер әртүрлілік шамасына R және жылытқыш қалыңдығына әсер ететінін түсіндіу.
Тәжірибелік сабақ № 9, 10
Киім пакеттерінің түрлі түрлерінің материалдарын іріктеу
Киім түрлері үшін, 2-ші қосымша кестеде көрсетілген материалдарды таңдау. 6-қосымшаның көлемі бойынша термиялық кедергі, бұл ретте ауа өткізгіштік пакетінің талаптарын орындау бойынша 7 кестеде көрсетілген деректерді азайту.
Есептеулерде келесідей формуланы пайдаланады:
7 кесте. Әртүрлі киім түрлерінің жылу сақтағыш қасиеттерін күшейту нәтижелерін есептеу.
Пакеттің ауа өткізгіштігі анықталмайды:
онда В1, В2 ... Ві – пакеттің жекелеген ауа өткізгіштік топтары, 6 қосымша кестеде көрсетілген, I = 1 ... . n –пакет қабатының саны.
Тапсырманы салыстырып және киімнің R өлшеулері. Егер ауытқу берілген R киімді 10% - нан асатын, материалдар пакетінің өзгерту жинағы.
Тәжірибелік сабақ № 11, 12
Арнайы киім талдау көрсеткіштерінің гигиеналық қасиеттері
МАҚСАТЫ: Арнайы киім құрастыруда гигиеналық құралдардың қамтамасыз етілуімен және көрсеткіштерімен танысу.
ОҚЫТУ НЫСАНЫ: МЕМСТ, және басқа да нормативтік құжаттар бойынша жіктеу, арнайы киімдерді жобалау және дайындау. Арнайы киімдердің кейбір түрлерінің үлгілері мен техникалық сипаттамалары.
МАТЕРИАЛДАР МЕН ҚҰРАЛДАР: сызба керек-жарақтары, бұйымдар мен материалдардың үлгілері.
ЖҰМЫС 1. Арнайы киімдердің құрастырылуымен және нормативті-техникалық құжаттармен (НТҚ) танысу.
Мысалы бір түрі-арнайы киім бойынша НТҚ анықтау жалпы және арнайы сапа көрсеткіштері, сипаттау өндірістік шарттары мен еңбек қызметінің түрлері қолданылады.
Оның қандай класқа жататынын анықтау (МЕМСТ 12.4.073-79 немесе
12.4.058-84), тағайындау көрсеткіштері (МЕМСТ 12.4.016-83) және т.б.
ЖҰМЫС 2. Арнайы киімдердің құрастырылуының көрсеткіштерінанықтау және гигиеналық құралдардың қасиеттерін қамтамасық ету.
Арнайы киімнің бір түрі үшін, 3.1 зерттелген жұмысына зарисовканың орындалуының жалпы түрі мен құрылымдық ерекшеліктерін анықтап, киім пакеттерінің сызбасын кесіп бөлшектерін беру, материалдардың және олардың функционалдық мақсатын (қорғаныш, гигиеналық, эксплуатациялық және т. б.) көрсету.
Жекелеген схемаларында бөлшек құрылымдарын және технологиялық шешімдерді көрсету, белгіленген көрсеткіштерін қорғау және гигиеналық қасиеттерін қамтамасыз етуге мүмкіндік берді.
Жұмыс бойынша есеп беру кезінде кесте және сызба болуы тиіс, кестелер сипаттайтын қорғаныш, гигиеналық және басқа да қасиеттерін бұйым конструкциясы көрсете отырып, қандай да бір конструкция элементтерінің (немесе) олар қамтамасыз етіледі.
Мысалы: жылу қорғау – экранда қолдану есебінен, жылу оқшаулағыш төсемдерді, жаға, напульсников, кеудешелері, хлястиков, белдеулер және т. б.
Есепті қортындыларда МЕМСТ бойынша тізімдеме олардың толық атаулары және басқа да НТҚ пайдаланылған.
Тәжірибелік сабақ № 13, 14
Адам организімінің қоршаған ортамен жылу алмасуы
Адам организімі мен қоршаған орта арасындағы жылуалмасу шамасы жылулық теңдеуі балансы :
Q=M±R±C-E,
Q жылулық шамасы, организмнен қоршаған ортаға берілетін немесеодан алынатын; М – жылу шамасы, организмнен өндірілетін; R – жылулық шамасы, сәуле арқылы берілетін (немесе алынатын); С – жылулық шамасы, конвекция арқылы берілетін (немесе алынатын) ; Е – жылулық шамасы, буға айналу кезіндегі тер арқылы беріледі. Егер жылуалмасу оң баланс көрсетсе, онда өндірістік қызметі жылулықпен беріледі, егер теріс – салқындатылған болса. Жылулық шамасы, адам организімінен шығарылатын, жылулық теңдеуі, қоршаған ортаға берілетіндер өндіріс жағдайында нөлдік балансқа ұмтылуы қажет. Бұл жағдайда микроклиматтық жағдай оңтайлы болып саналады.
Микроклимат параметрлерінің адам көңіл - күйіне әсері. Микроклимат адамның көңіл күйіне әсер етеді, оның еңбекке қабілеттілігі және физиологиялық процеске тұрақтылығы, адамның дене температурасын тұрақты ұстауына тәуелді. Жылу организмнің тез шаршауына, жұмыс істеу қабілетін төмендеуіне, организмнің түрлі ауруларға шалдығуына әсер етеді:
- жылу сарқылуына (белгілері: әлсіздік, жүрек айнуы, бас ауруы);
- жылу соққысына (белгілері: бастың ауруы, бастың айналуы, қозу, дірілдеу, конвульсия, сандырақ);
- жылу талмасына (белгілері: бұлшық еттердің тарылуы);
- катаракта – көз.
Әсіресе қолайсыз жағдай пайда болғанда, сонымен қатар, жоғары температуралы үй-жайда, жоғары ылғалдылық, ағзаның қызып үдеуі кезінде байқалады. Үй жағдайындағы температураның күрт ауытқуынан, өндірістегі салқын ауа салдарынан суық тию орын алуы мүмкін.
Ағзаның терморегуляциясы.
Терінің маңызды функцияларының терморегуляциясы (қалыпты дене температурасы): 80 % барлық жылу берілу организмнің терісінде жүреді. Жоғары температура кезінде тері қабаты үлкейеді және жылу берілуде конвекция үдейді. Төмен температура кезінде тері қабаты ағарып, жылу берілу азаяды. Теріге екі түрі рецептор тән. Біріншісі суық жағдайда реттесе, қалғаны жылылықта реттейді.
Гигиеналық микроклиматтың нормалау параметрлері.
Микроклимат параметрлерін және қолданылатын аспаптарын өлшеу әдістері.
Зертханалық жұмыс барысында қолданылатын құрал-жабдықтар:термометр, психрометр, гигрограф, анемометр, барограф, барометр, вентилятор и секундомер.
Ауа температурасын өлшеу.
Жұмыс орнындағы ауа температурасы сынапты немесе спиртті термометрмен өлшенеді. Сынапты термометрлер, ережеге сәйкес, 00С температурадан жоғары болған жағдайда өлшенеді, спиртке қарағанда сынап бір деңдейде кеңейеді. Ауа температурасы өндіріс орталығында жылу шамасына байланысты, үй-жай көздерінен түсетін жылулық бөлінудің конвекционным жолымен, жылу шамасымен, өтіп бара жатқан үй-жайдан және оның нақты ауамен араласуы арқылы.
Ауа қозғалысының жылдамдығын өлшеу.
Ауа қозғалысының жылдамдығы тікелей жұмыс орындарында әр түрлі учаскелерінде жұмыс аймағының, сондай-ақ ашық ойықтарында қақпалардың, терезелердің, шамдар және т. б. өлшенеді.
Ауа қозғалысы жылдамдығын өлшерде, көбінесе чашечный және крыльчатый анемометрлер жиі қолданылады.
Чашечный анемометрдің қабылдау бөлігі болып крестовинаның 4-ші жарты шары, нығайтылған тік осі болып табылады. Желдің қозғалысы мен жарты шардың айналуы үш шкаласы бар және есептеуішті қосып – өшіретін арретир есептеуішке беріледі.
При замерах малых скоростей движени воздуха используются крыльчатые анемометры. Воспринимающий узел прибора – крыльчатка, вращение которой предаётся счётчику, имеющему также три шкалы и арретир.
Ауа ылғалдылық өлшемі.
МЕМСТ-қа сәйкес нормалау кезінде бағалау және ылғалдылығын өндірістік үй-жайларда салыстырмалы ылғалдылық ұғымы қолданылады.
Салыстырмалы ылғалдылық – бұл абсолютті ылғалдылықты барынша көрсететін қатынас %.
Абсолюттік ылғалдылығы - зерттеулер кезінде су буларының серпімділігі, Нм2, немесе су буларының салмақтық саны 1 м3 ауаға айқын гм3.
Максимальді ылғалдылық берілген температурада 1м3 ауада серпімділік және су буларының қанықтығы болып саналады.
Ылғалдылықты өлшеу үшін психрометрлер және гигрографтар пайдаланылады. Тәжірибеде гигиеналық зерттеулерде қолданылатын психрометрлердің екі түрі бар: Августың психометрі және Асманның психометрі.
Августың психометрі екі бірдей термометрден тұрады - құрғақ және ылғалдылық.Термометрлердің арасына бөлме температурасында дистилденген су құйылған, шыны бергіш орналасқан. ылғалды термометр резервуары су қоректендіргіштен көтерілген мата бөлшегін айналдырады. Материяның бетінен судың булануы жүреді, қоршаған ауаның жылдамдығы мен қозғалысы оның қарқындылығына байланысты. Термометр резервуары сумен тікелей байланыспауы керек, өйткені олай болмаған жағдайда термометр судың температурасын көрсетеді. Асманның аспирациялық психрометрі екі термометрден тұрады, бекітілген арнайы металл қаптамадан, қызғылықты тетігі бар желдеткіштен, термометр резервуарларынан тұрады. Термометрлердің резервуарлары салынғаны екі есе түтік тәрізді сүйекті қорғауға, әуе саңылаумен түтіктердің арасындағы, олардың жылулық сәулеленуін сақтайды.
Желдеткіш ауаның зерттелген тұрақты жылдамдығын және психометрлік коэффициенттің тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Резервуарға оң термометр обернут матамен және алдында смачивается дистилденген сумен көмегімен тамшуырлар.
Ауа температурасындай емес, ылғалдылық күрт және жиі өзгермейді, сондықтан да оны тек жұмыс аймағында негізгі жұмыс орындарында қолданады.
Атмосфералық қысымды өлшеу
Қысымды өзгерту процесі ең қолайсыз факторы болып табылады. Атмосфералық қысымды өлшеу үшін барометрлер және барографтар пайдаланылады.
Барометр – анероид. Атмосфералық қысым өзгерген кезде мембраналық анереойд қораптар серпімділігі қолданысқа негізделген. Сызықтық орын ауыстыру мембраналардың өткізу құжатына рычагты механизм бұрыштық орын ауыстыру бағыттамалары.
Барографы. Олардың жұмыс істеу принципі анеройдты қораптардың серпімділік қасиетіне негізделген. Олардың жиынтық серпімділігі бағыттама баллер жүйесімен беріледі, атмосфералық қысым диаграммасын таспада жазу.
Профилактикадағы микроклиматтың жағымсыз әсері, технологиялық кешке инфрақызыл шуағы жатады: өндірістің технологиялық процестерінде ескі процестерінің орнын жаңа процестермен алмастыру, еңбектің жақсаруына жағымсыз әсерін тигізбеу үшін.
Санитарлы-техникалы жиынына жататын топқа ұжымдық қорғану жағдайына жататындар: жылу бөлу локолизациясы, ыстық бетті жылу қорғау, жұмыс орнының қайнар көзін экронирлеу; әуемен тұншықтыру, радиоционды тұншықтыру, суды шашырату; ауаны вентиляция немесе кондионермен жалпы алмастыру.
Цехқа жылу келуін азайтатын, өндірістің герметикасын қамтамасыз етуші жиын әсет етеді.
Тәжірибелік сабақ № 15, 16
Полимерлі материалдардың киім және аяқ киімінің санитарлы-гигиеналық бақылауын ұйымдастыру
КПСС-тің XXV съезінің оныншы бесжылдығында тиімділігі мен сапасы негізінде материалды өндірістің дамуының негізгі бағыттарын айқындады.
Жоғарғы және жауапты міндеттер химия өнеркәсібіне жүктелді. 1980 жылға полимерлік материалдардың, синтетикалық талшықтар мен каучуктердің ең озық түрлерін 2 еседен астам етіп үлкейту көзделіп отыр.
Жаппай шығаруға және кең тұтынуға киім және аяқ киім полимерлік материалдардан жасалған заттардың жан-жақты гигиеналық бағалау ғылыми-зерттеу мақсатында қазіргі уақытта өте қажетті пайдалану көзі болып сезіледі, сондай-ақ іс-тәжірибелік қызмет органдарының санитарлық қадағалау, сондай-ақ іс-тәжірибелік қызмет органдарын санитарлық қадағалау. Түрлі тоқыма және аяқ киім полимерлік материалдарды зерттеуге ортақ методологиялық көзқарас болмауы олардың өнімдерін сипаттамаларын анықтауға емес, ол қиын санитарлық бағалау және оларды жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеу үшін жасайды.
Бұл нұсқаулар практик пайдалануға арналған санитарлық-эпидемиологиялық станциясы, сондай-ақ ғылыми-зерттеу институттары гигиеналық және технологиялық бейіндігі.
Табиғи дәстүрлі материалдар киім және аяқ киім қойылатын талаптарға қайшы келмейтiн синтетикалық материалдардан жасалған киім және аяқ киім үшін гигиеналық талаптар атап өткен жөн.
Химиялық талшықтар мен синтетикалық былғарыдан жасалған іш киім, көйлек, жоғарғы көйлек және аяқ киім үшін санитария талаптар төмендегідей болып табылады.
Зығыр (киімнің бірінші қабаты) микрофлораның (тер, май, стратум корнеумды бөлшектерін алыс күйретер) терінің секрециясын тазартатын және ластанудан көйлекті қорғау үшін.
Тері үшін ішкиімнің ықпалының қалыпты жұмыс істеуі, киім құрғақ және дымқыл күйде тыныс материалдар, және гигроскопиялық қуаты болуы тиіс.
Зығыр көйлек (киімнің екінші қабаты) жылы мезгілінде қыста және ашық ауада жабық үй-жайда жылу реттейді. 34 градус - бұл 32 оптималды теріні температурасын қамтамасыз етуі тиіс. 32 градус - 29 тері температура, ал C. C, 12 және 14 мм бағ терінің абсолюттік ылғалдылығы (салыстырмалы ылғалдылығы 20 — 40%).
Сырт киім (киімнің үшінші қабаты). Сырт киімге қойылатын басты талап оның жылуқорғағыштығы болып табылады, ауаны алмастыру, киімнің барлық қабатында болатын, бірақ, басты жағдайда, жылуқорғағыш қабатта. Ауаның кішігірім қозғалысын қамтамасыз ететін сырт киім желден қорғауы керек, жеңілжелөткізгіш және жеткілікті түрде гермитизирленген болуы қажет. Сырт киімді қолдану процесінде жылукорғағыш қабаты ылғи сақталу керек. Сыртқы қабаты атмосфералық жағдайдан астыңғы қабатты жақсы қорғауы қажет. Басты талабы оның жеңілділігі жіне ыңғайлылығы.
Оң гигиеналық бағаға татитын киімдер келесі талапқа жауап бергендер:
1. Киім иіс жинағыш болмауы қажет және химиялық біріктірулерден, денсаулыққа зиянды заттардан болмауы қажет.
2. Киімнің физикалық жағдайы гигиена талабымен болуы маңызды (сорбционные, теплозащитные, электростатические и др.), организмнің оптимальді жағдайымен қамтамасыз етілуі қажет.
3. Жоғарғы жағының электростатикалық тығыздығы 0,3 квсм жоғары болмауы қажет.
1. Киімнің әрбір қабаты (ішкиім, көйлек, сырт киім) толықтай өзінің тағайындалуы бойынша жауап беруі қажет: ішкиім – терінің орташа функционалды қабілеті, көйлек және сырт киім – жылулықты қамтамасыз етуі қажет.
2. Киімнің барлық қабатының күтімі ( жуу, тазалау, химиялық тазалау) олардың толық санациясын қамтамасыз етуі қажет.
3. Киім, арнайы өңделген мақсатқа сай сызықтық өлшемі, суитергіштік оттан қорғағыштық және антиэлектростатикалық қабатта, химиялық және гигиеналық талаптарға сай ьолуы қажет.
Олардан жасалған пластикалық аяқ материалдар мен бұйымдар нақты иісі болмауы керек, беткі қабатына статикалық электр (0,3 кВ см-ден артық) жиналып биологиялық белсенді химиялық заттардан қоршаған ортаға бөледі.
Аяқ киімнің үстіңгі бөлігіне арналған материалдар бу өткізгіш, гигроскопиялық, ауа өтізгіш болуы қажет.
Аяқ киім, күрделі полимерлі материалдарды пайдалана отырып дайындалған, ол жеткілікті желдету және белгілі микроклиматтың оңтайлы жағдайларын қамтамасыз ету қабілеті болуы тиіс, аяқтарының физиологиялық (тіреулік, оқшаулағыш) функциялары мен ілеспе жайсыздық бұзушылықтарды тудыруы және дене жылулық күйін өзгертуі тиіс емес, сыртқы және екі залалсыздандыруды да қосу керек, дәрежеде ішкі жағы патогенді организмдердің өсуі мен ауру тарату спортшының етегіне ықпал етпеуі тиіс, санитарлық өнімдерді пайдалану кезінде тұрақты болып қалды немесе бастапқыдан 10% -ға төмендеді.
Киім және аяқ киім зерттеу мәселесі бойынша қорытындылар беруге, заңды құқығы бар органдары, денсаулық сақтау ГСЗУ МЗ КСРО министрлігі болып табылады.
Федеративтік Республикасының, сондай-ақ қалалық, аудандық, облыстық БЭК уақытша қорытындыға құқылы.
Зерттеулер жүргізу мекемелерінде олардың гигиеналық тоқыма және өнімдерді бағалау үшін, келесі ақпаратты қамтамасыз етуі тиіс:
1. Материалдың немесе талшықтың химиялық және саудалық атауы (қоспалар пайыздық үшін).
2. Қандай ГОСТ негізінде ТУ және МРТУ үлгілері ұсынылған.
3. Технологиялық процестің барлық көрсетілген химиялық біріктірулерінің қолданысының сипаттамасы.
Тоқыма материалдары мен бұйымдарының берілген сома зерттеулер санына байланысты. Денсаулық зерттеулер толық ауқымын жүзеге асыру үшін ұсынылуы тиіс:
1. Санитарлық-химиялық, токсикологиялық және физика-гигиеналық зерттеулер үшін - 8 шаршы метр тоқыма материал.
2. Гигиеналық зерттеу жүргізуде физиологиялық әдістерді жүргізу үшін, өнімнің көлемі кем дегенде 10 болуы тиіс.
3. Кей жағдайларда, далалық зерттеулердің нәтижелері (және т.б. климаттық жағдайлар, кесу, жекелеген сезімталдық, әсерін зерттеу) шешуші кезде, 80 - 100 шұлық толық ауқымды табиғи зерттеулер үшін қажетті.
Санитарлық зерттеу бағытталған аяқ материалдар үлгілері мынадай ақпаратты көрсете отырып, құжат қоса берілуі тиіс:
1. Материалды атауы және оны пайдалану: а) аяқ киім кейбір бөліктері үшін, ә) қай аяқ киім түрі (қысқы, жазғы, күзгі және көктемгі, ересектер, балалар) және дизайн пайдаланылатын болады, с) басқа да полимер материалдардан кез келген комбинациясы финалға болуы мүмкін өнім.
2. Шығарылған күні.
3. Тұжырымдау және пайыздық қатынасы оның бастапқы компоненттері.
4.Техникалық ингредиенттердің физико-химиялық қасиеттерінің көрсеткіш жағдайлары мен материалдарының физико-химиялық қасиеттерінің үзіндісі.
5. Өндіру технологиясы.
6. Өндірушінің құру атауы.
7. Ауада және суда материалды ұшпа компоненттерін көзін анықтау әдістерін сипаттау.
Аяқ киім үлгілері, гигиеналық зерттеулер бағытталған, қоса берілуі тиіс:
1. Аяққа тән ақпарат, оың ішінде:
а) Аяқ киімдер үшін қандай эксплуатациалық шарттар пайдалануға арналған;
б) Қандай материалдар және қандай қасиеті бойнша қолданады;
в) бекіту әдісі көрсете отырып, рецептуралық құрамның желімдік композициясы;
г) дайындалған күні;
д) дайындаушы мекеменің атауы.
1. Басқару сынақ үлгідегі соңғының мазмұны мен мақсатына сәйкес толығымен табиғи материалдардан және полимер бар, олардың әр түрлі комбинациялары жасалған аяқ киім нұсқалары.
Аяқ киім материалдары мен аяқ үлгілерін гигиеналық зерттеулер үшін оларды дайындаудан кейін дереу ұсынылуы тиіс. Материалдар үлгілері кем дегенде 2 шаршы метр аумақты болуы тиіс. Аяқ киім әсерін зерттеу үшін, (41, 42, 43, және т.б. - - ерлер үшін; 37; 38 36 әйелдер аяқ киім), кем дегенде 5 сыңары. Бір нұсқада жүзеге жұп және кем дегенде үш ең ортақ мөлшерде ұсынылған көлемінде аяқ киім үлгілері, әрбір орган және қорытынды гигиеналық бағалау терморегуляциасына жауапты ерікті адам бойынша тәжірибелік шұлық жүргізу қажет.
Тәжірибелік сабақ № 17, 18, 19
Санитарлы-химиялық зерттеу
Қазіргі заманғы киім және аяқ киім өндірісінде химиялық талшықтар кеңінен қолданылады, жасанды тері, бұйымға тоқыма-қосалқы заттар беру үшін суйтергіш, антиэлектростатикалық,өрттен қорғау, желім және т. б. химиялық талшықтар, пайдаланылады. Ауадағы киім асты және аяқ киім іші кеңістік мономерлер кезінде эксплуатациялық толықтырғыштар және басқа да қосылыстар қонуы мүмкін.
Бөлінетін заттар ингаляциялы түсуі кезіндегі, резорбции арқылы тері жабындылары және тікелей әсері теріні себеп қолайсыз биологиялық әсері адам ағзасына әсері.
Химиялық тұрақтылығы полимерлі материалдарды және олардан жасалған бұйымдардың негізгі өлшемдерінің бірі болып гигиеналық бағалау қазіргі заманғы киім және аяқ киім.
Киім және аяқ киімді гиеналық бағалауда санитариялық-химиялық зерттеулер қажет.
Тоқыма және аяқ киім материалдарының ретін одан әрі жүргізу кезеңдерін гигиеналық бағалау және олардан жасалған бұйымдардың тәуелді нәтижелеріне санитарлық-химиялық талдау.
Санитариялық-химиялық зерттеулердің мақсаты: 1) табу мүмкін материалдардан бөлінетін зиянды заттардың және аяқ олармен жанасатын орта; 2) зерттеу қарқындылығы мен динамикасын, олардың көші-қоны; 3) болжау дәрежелі қолайсыз ағзаға әсер ету.
Қазіргі заманғы киім және аяқ киім, әдетте, әр түрлі синтетикалық және жасанды материалдардан, күрделі полимерлі композициясын қамтитын бірқатар компоненттерінің әрқайсысынан болып табылады. Осылайша, дайын бұйымдағы үлгідегі бір мезгілде пайдаланылуы ретінде оның бөлшектері мынадай материалдар: киімнің үстіне арналған - синтетикалық тері негізінде пенополиуретан, табан - кожеподобная резеңке негізінде синтетикалық каучук, астары материал поливинилхлоридті негізінде, ұлтарақтар - былғары картонның бастап су сіңдірмейтін синтетикалық латексом (хлоропреновым), аралық бөлшектердің - термопластический материал негізінде синтетикалық каучук немесе фенолформальдегидной шайыр, желім - композиция қолдана отырып, ПВХ және нитрильді каучук.
Киімдік және аяқ киім материалдардың рецептуралық құрамы болжауға мүмкіндік береді бөлу мүмкіндігі капролактама, нитрила акрил қышқылы, хлор қамтитын заттар мен мономерлердің каучуктер (стирол хлоропреннің, дивинил, изопрен), еріткіштерді (ацетон, диметилформамида, бутилацетата) формальдегид, оксиэтилированды, аминоқабылдағыш және т. б. заттар болып табылатын бастапқы компоненттерің полимерлік композициялары. Осыған байланысты материалдардан бір мезгілде бөлу бірнеше заттарды анықтау үшін және сәйкестендіру оның қажетті сезімтал және сайлау химиялық талдау әдістері (қараңыз, қосымша және әдебиет көрсеткіші).
Химиялық зерттеу тұрақтылық полимерлік тоқыма аяқ киім материалдар мен олардан жасалған бұйымдарда жүргізілуі тиіс зертханалық және табиғи жағдайларда . Басқа полимерлік материалдардың санитарлық-гигиеналық зерттеуге ұшырауы тиіс, сондай-ақ табиғи материалдар, қазіргі уақытта өңделеді түрлі химиялық қосылыстармен беру үшін оларға неғұрлым жоғары эксплуатациялық және эстетикалық қасиеттері.
Киім және аяқ киім кешегін дайындау үшін түрлі полимерлік материалдардың айтарлықтай қиындатылған санитарлық-химиялық зерттеуге сәйкестендіруге қатысты бөлінетін химиялық заттардың, сондай-ақ болжайтын факторлардың химиялық тұрақсыздығы, киім және аяқ киім. Осыған байланысты, барлық дайын өнім материалдар, олардың бастапқы компоненттерін, бөлшектерді, киім, аяқ киім және бұйымдар жалпы алғанда, ескере отырып, оның құрылымы және тағайындауына зерттеу жүргізу.
Сандық және сапалық сипаттамаларын анықтау үшін қоныс аударатын заттар зертханада жасайды неғұрлым қатаң шарттарын қарағанда, сол кезінде орын алды аяққа киім мен аяқ киімнің нақты жағдайларда қоршаған ортаны қорғау. Бұл шара барысында пайдалану, киім, аяқ киім бөлуге химиялық заттар болуы мүмкін емес болмауы салдарынан жеткілікті сезімтал әдістері, деректері оларды анықтау үшін.
Анықтау мақсатында көші-қон химиялық заттардың ауа ортасына зерттелетін үлгілер салынған герметикалық жабық ыдыстар-эксикаторлар, оның ішінде кейін белгілі бір экспозициялар сынамалары ауаның көмегімен электроаспираторлы құрылғыларын ескере отырып, 6 - 10 есе ауа алмасу сыйымдылығы. Ұзақтығы экспозиция негізделген уақытты барынша жинақтау бөлінетін заттардың, әдетте, 3-ші тәулік. Анықтау үшін факторлардың әсер ету уақытын және желдету көші-қонға химиялық заттардың ауа ортасын талдау, зерттеліп отырған үлгілерімен жүргізу қажет кейін бірден дайындаудың және күнтізбелік 1, 3, 6 ай сақтау жағдайында еркін ауа. Температуралық режимдер кезінде орналасқан үлгілер эксикатор жағдайларымен анықталады, пайдалану түрін, киім, аяқ киім және бар орын бұл ретте максималды температура киімасты ауа, сондай-ақ сақтау шарттары, киім және аяқ киім үй-жайда.
Уытты заттар, анықталуға жататын ескере отырып белгілейді рецептуралық құрамның полимер технологиясы мен оны алу.
Үлгіге түскен зерттеулер оргонолептикалық немесе иістің болмауын оқытады.
Миграциялық дәрежелерді зерттегенде токсикалық заттарды ауаға салғанда эксператорлар немесе камералар келесі салмақтың қатынасы немесе үлгінің беттерінің ауданы және көлемінің ауданы:
а) салмағы бар материалдар үшін 1 кв. м-ден 500 граммға дейін салмақтың қатынасы ауа ауданының герметикалық шұңғылы 1:100 немесе ауданының үлгі қатынасы сол ауданының шұңғылына келеді 1:1;
б) салмағы бар материалдар үшін 1 кв. м-ден 500 граммға дейін салмақтағы үлгінің қатынасы герметикалық ауадағы ауданының шұңғылы 1:10, алаңның үлгісіне қатынасы шұңғыл көлемін 1:10.
Дайын өнімді зерттеу (іш киім, киім, аяқ киім) барлық осы қарым-қатынастардың негізінде жабық контейнерде өнімді жатып алады. Үлгілері үш тәулік бойы сақтайды, содан кейін ауны тазартады, онда болжамды улы заттардың мазмұны сыналады.
Содан кейін үлгілерді шұңғымадан тартып алып 10 күн ашық ауада қалдырады. Осы уақыт өткеннен кейін оларды қайтаданьшұңғымаға салып, үш тәулік бойы ұстап және мазмұнына талдау жүргізілді.
Киім және аяқ киім материалдары бөлме температурасында және қашан 37 град қызады де танысты. Күн C. Қажет болса, температура 60 град дейін ұлғайтылуы мүмкін.
Шұңғылдағы ауа сынамаларын іріктеу 6-10 рет қайталанған ауаалмастырғыш, немесе әуе жолында іске асырылады.
Сулы ортада үлгілерін салмағы қатынасында оған батыруға материалдар улы заттардың көші-қон кез келген дәрежесі болса:
Үлгінің салмағы (г)
--------------- = 1:10.
Судың көлемі (мл)
Киім және аяқ киім эксплуатациясы процессінде ықтималды ылғалдандыру және жауын-шашыны.
Сулы ортадағы химиялық заттардың миграциясы ауаға қарағанда қарқынды және ұзақ жүргізіледі.
Зерттелетін үлгілер батыру алдында сулы ортаға уатады арналған бөліктер өлшемі 1 х 1 см
Үлгілері 1 - 3 тәулік ішінде ұстайды сулы ортада бөлме температурасында, сондай-ақ 37 град. 6 сағат ішінде.
Бар-жоғын анықтау үшін зиянды заттардың киім және аяқ киім киім асты және әшкиімдік кеңістік ұсынылады, әдістері кезінде санитарлық-химиялық бағалау зертханалық жағдайда пайдаланылады. Орны сынамаларды іріктеу байланысты мақсаттағы бұйымдар болып табылады арқа, іш, белге, табанның (ішкі беті).
Сынамаларын алу жылдамдығы құрайды: 0,5-1 лмин үшін киім-0,2 лмин аяқ киім үшін. Сынамаларды іріктеу 2 сағат ерте емес кейін жүргізіледі.
Түтіктер табиғи каучук қоса беріледі орнына сынама алу шығарумен сыртқа алдында тәжірибе. Қажет бақылаулық зерттеу жүргізу пододежного және внутриобувного кеңістік кезінде аяққа, киім, аяқ киім табиғи материалдарды пайдалана отырып, ауа сынамасын алу үшін сол каучуковых түтіктер.
Кезінде санитарлық-химиялық зерттеуге анықтау, көші-қон әрбір затты бірдей жағдайларда жүргізу керек, кем дегенде 5 рет. Ескере отырып, ауаны бір эксикатора, әдетте, талданады бір уақытта бір зат алған жөн мұндай сыйымдылықтардың саны, ол мүмкіндік берер еді ең қысқа мерзімде анықтау бөлу барлық ықтимал заттардың зерттелетін үлгінің әртүрлі температуралық режимдерде және экспозиция кемінде үш тәулік. Болжалды санитарлық-химиялық бағалауды материалдарды, зерттелетін, зертханалық жағдайда жүргізуге болады: алынған нәтижелер бойынша сандық бөлу улы заттарды, қайта есептелген, мгкуб. м, бөледі жиілігі талаптарын қатаңдату зерттеу үлгілерін құрайтын шамаға 5 және болжамды ауа алмасу жиілігі үй-жайдың, онда пайдаланылуы мүмкін материал құрайтын - 2.
Сонымен қатар, аталған зерттеулермен гигиеналық қорытындының бақылау жүргізу жағдайында тұрғын үйді немесе арнаулы үй-жайлар сақталады оқылады киім немесе аяқ киім заттай шарттары. Табылған жағдайда, табиғи жағдайында көп мөлшерде улы қосылыстар, айтарлықтай асатын заттардың шектік рұқсат етілген шоғырлануы атмосфералық ауада, одан әрі гигиеналық зерттеу тоқтатылуы мүмкін, бұл зерделенетін объект деп есептелуі тиіс қолайсыз пайдалану үшін халықпен, ол туралы тиісті қорытынды жасалады.
Химиялық тұрақты тоқыма және аяқ киім материалдары, киім және аяқ киім, жеке қасиеттерін және шұлық тәжірибелі жағдайларын маңызды гигиеналық шарттарын зерттеу үшін ғылыми-зерттеу зертханасында тексеріледі.
Тәжірибелік сабақ № 20, 21, 22
Токсикологиялық зерттеулер
Мақсаты тоқыма және аяқ киім пластикалық материалдар мен бұйымдарға химикаттар органының қолайсыз әсерін анықтау болып табылады. Орган мен токсикологиялық зерттеулер қажеттігі туралы ықтимал теріс әсерлер салдарынан болып табылады:
1. кешенді рецептураларын, полимерлер және биологиялық белсенді заттардың мазмұны; 2) улы қасиеттері және оның пайдалану барысында, киім және аяқ киім ауыстыру жеке заттарды немесе комбинациялары әсер сипаты туралы ақпараттың жоқтығын. Сонымен қатар, ол токсикологиялық эксперимент жүргізу қажет және деммен жұту тері арқылы денені енгізуге болады полимер негізіндегі ластаушы заттардың киім және аяқ киім босатылған құрамдастырылған және кешенді іс-қимыл мүмкіндігі берілген: а) Үйде улы заттардың шоғырлануы, олардың қайда сақталатындығы, МРС деңгейінен төмен емес; б) Оларды анықтаған кездегі киім асты кеңістігі; в) Барлық жағдайларда, зиянды заттар сумен өндірілген кезде (су сығындылары).
Токсикологиялық зерттеулер әдістемесі, сондай-ақ нәтижелерін бағалау негізінен киім және аяқ киім қабаты материал болып табылады және пайдалану шарттары қандай мақсатқа байланысты.
Белсенді зат сипатына сәйкес әр жағдайда өндірілген улы заттардың тоқыма және аяқ киім материалдардан тасымалдаудың биологиялық маңызы анықтау, басқа да химиялық құрылымы бойынша оған жақын заттар мен физикалық-химиялық қасиеттерін зерттелу дәрежесі.
Токсикологиялық зерттеулер туралы есеп мынадай мақсаттарды көздейді:
а) полимер сіңдіру, бояғыштарды, ағартқыштарды, жанар-жағармай материалдар, антистатикалық агенттер, адгезивтер, еріткіштерді, т.б. уыттылығы зерттеу;
б) киім және аяқ киім өндіру барысында материалдардан қонушы заттардың улылығын зерттеу.
Бірінші жағдайда, ең биологиялық қауіпті компоненті полимерлер анықтау.
Екінші жағдайда, киім және аяқ киім пайдаланған кезде тоқыма және аяқ киім материалдарының тасымалдаған улы заттардың адам нақты концентрациясына әсер ету әлеуетті тәуекел бағалау.
Токсикологиялық эксперимент орнату, ол жас ересек жануарларды пайдалану жөн. тәжірибе егеуқұйрықтарды пайдаланылуы тиіс 110 салмағы - 120 г, тышқандар 16 болды - 17 жануарлар бірдей жынысын болуы тиіс, қолайлы ер адам.
Уларды жануарлардың түрлерін сезімталдығы ескере отырып, ол топтағы жануарлардың саны кем дегенде 10 тышқандар және 5 егеуқұйрықтардан болуы тиіс, екі жануарлар түрлерін эксперименттер жүргізуге жөн. Эксперимент барысында жануарлар (пайда, мінез-құлық, жеп азық-түлік сомасының) жалпы жағдайын тексеру күнделікті жүзеге асырылады. Аптасына бір рет жануарлар екшеп. Жануарлардың мас басталғанға дейін қабылданған эксперименттік сынау үшін фондық көрсеткіштерді алып тастаңыз.
Төмен қарқындылығы факторлардың биологиялық іс-қимыл зерттеу организмнің реакциясы және оған орын патологиялық өзгерістер, сондай-ақ аса сезімтал және нақты әдістерін кешенді пайдалану анықтау үшін ең төменгі 46-күндік тұқым жануарларды талап етеді.
Тұқым жануарларды тоқтатылған кезде обезглавливанием қаза. Және эксперименттік жануарлардың тіндері макроскопиялық бақылау және гистологиялық сараптама ұшыраған. киім және аяқ киім пайдалану жағдайында киім асты кеңістік қоныс аударатын улы заттар әсеріне неғұрлым тән жол, тері жолы болып табылады. Ол тері маршрут деп белгілі Атап фосфорорганикалық, белгілі бір еріткіштерде соавт заттардың бірқатар органға қол жетімді улар.
Токсикологиялық тоқыма және аяқ киім материалдарының зерттеулер, сондай-ақ мономерлер бірқатар жүргізу кезінде, сіңдіру жануардың (егеуқұйрықтарды, қоян) бүйірлік бетінде қолдана отырып тері қолданбасын пайдаланып зерттеу жергілікті тітіркендіргіш және резорбтивті ұсынды. Таза препараттарды, сондай-ақ, ақ тышқандар және егеуқұйрықтардан жағын өтініштері бойынша жүзеге су сығындылары ретінде тері-резорбтивті іс-қимыл зерттеу әдісі.
Сіз органға оны алған кезде оңай уға сапалық және сандық әсерлерін үшін ойналатын жағдай белгілі бір тәжірибеші жасау мүмкіндік беретін, жеткілікті объективті критерийі болып табылады.
Егіс жартысынан ішінде жүзеге асырылады - үш ай, күн сайын екі сағат, сынақ шешім қалдықтары сүзгі қағазды пайдаланып органның жойылады, содан кейін.
Тері жүргізу кезінде аппликацияларды затравочного кезең бойына зерттеуші тері реакциясын назар аударады. Бұл ретте көрсетілген реакция түрінде, тері, құрғақ қаптарды қабыршақтануды гиперемии экскориации салқындық пайда болуы мен ұзақтығы, олардың басы түршігуді атап өтті, папулезных дақшы төгулерді трофика ойылымдарды некротиялық құбылыстардың пайда болуы не элементтерді, білім беру және т.б.
Құйрық шүрпіні тоқтатуға болады егер жара пайда болады немесе теріге некротические бұрын белгіленген мерзім көрсетіледі. Тәжірибені зерделеу қажет болған жағдайда сығындыны қолданылу мерзімін қысқарту сияқты шағын шоғырлануы жеңілдету үшін су сынамалары мен уытты заттарды, тоқыма материалдарынан тігілетін нагрузочные әртүрлі функционалдық жүктемені қоныс аударатын пайдалануға болады. Әрбір нақты жағдайда тиісті көрсеткіштерді мен әдістерін таңдау немесе оның компоненттерін, неғұрлым маңызды жаңа гигиеналық жоспарланған зерттеулер ерекшеліктерімен және аяқ киім материалдарды су сығындыны тоқыма немесе қоныс аударатын жетекші шоғырландыруға қатысты ерекше айқындалады.
Физиологиялық, биохимиялық, иммунологиялық, патоморфологических және т.б. факторлардың әсерін анықтау үшін организмге заттар ретінде кіші қарқынды зерттеу әдістерін пайдалану ұсынылады. Жануарларды, органдар мен жүйелердің, процестердің, қан құрамы белок фракциясының фермент белсенділігі қажет, мінез-құлқына зерделеуге салмағы ішкі секреция бездерінің қызметін шеткі, айырбастау, сондай-ақ шалғай ескеру зардаптарға әкеп соғуы (тератогенез, мутагенез, канцерогенез және т.б.).
Полимерлік материалдардың, токсикологиялық зерттеулер эксперимент жас балалар ассортименті бұйымдар дайындау арналған бағалау кезінде реактивтілікті ескере отырып жүргізілуі көзделуі тиіс.
Жануарлар туылған кезінен бастап оның зерттехатын полимер материалмен, түбін устилается торда болады. Бұл ретте жаңа туған нәрестелерге үкпе енгізеді эксперименттік ұясының жасау үшін қосымша материал. Ластану шамасы бойынша күн сайын ұзақтығы белгіленген үйлестіруге болады деп жасушаларының тазалаумен бастап жаңа материал қатаң мүмкіндігінше ауыстырылады немесе тамақтандырумен мекендейді. Жаңа құстың боғыға жануарлардың түріне қарай өзгеруі мүмкін, бірақ жануарлар мен міндеттерін, олардың саны 8 қалдырылады немесе 10 жаңа туған уыттылығы полимерлік материал алу үшін әрдайым бір анықтамасы шегінде зерттеулер тиіс қатаң тұрақты сенімді болады. Жаңа туған анасымен крысят торда қалдырады, одан кейін 21 күннен дейін өмірі анасы басқа жерге отырғызады. Жануарларды бағалау үшін 1, 7, 14, 21, 30 жастағы безбендейді өсуі және дамуы, 45, 60 және 90 күннен әрқашан белгілі бір уақытта. Салыстырмалы және абсолюттік өсу жылдамдығы тұрақты мәні есептеледі, ұзындығы (Т.А. Бальмагия, 1975). Зерттеулер өлшеуді міндеттерді қарай басқа да мерзімде жүргізілуі мүмкін: күн сайын 1 рет 5 күн, апта сайын және т.б. Бағалау бойынша жүргізіледі, көзін ашу, ашылған, кескіштерді босатуды тұқымдықтар және жыныстық даму пайда болуы уақытына шерстного қабатының, тіс шығуды ма эструса влагалищных жағындылардың (Я.М. Кабак, 1968) әдісімен бірінші пайда болған биохим. Көрсетілген мерзімде тыныстарды тіркеледі және жүрек соғуларды жиілігі тыныштық қалпында. Осы мақсат үшін тіркеуді және пневмограммы ЭКГ пайдалануға болады. Бұдан басқа, O2 тыныштық қалпында тұтыну айқындайды (Н.Н.Калабухов, 1951). Зерттеу параллель бақылау жануарларын бақылау көздейді. Ұқсас жағдайларда бақылау жануарлар ұстау және тамақтандыру болады, бірақ ол полимер материалдарын әсеріне ұшырайды.
Биохимиялық, иммунологиялық, патоморфологических және т.б. көрсеткіштерді ескере отырып жалпы қабылданған зерттеу әдістеріне токсикодинамикиполимерного материал бойынша жүргізіледі.
Жұқтырған тәжірибе жасалатын жануарларды бағалау үшін ішкі органдар мен сипатына (көрсетілген мерзімде) ашу процесінде жүргізіледі және бақылау эксперимент салмағын анықтау болды.
Токсикологиялық зерттеулер нәтижелерін бағалау әлі негіз береді, полимерлік және т.б. зиянды заттар синтездеу үшін пайдаланылатын полимер материалдар мен композиция, құрамын қоректендірулерді енгізу өнеркәсібі алып тасталсын неғұрлым аппретов рлеу киім мен аяқ киім. Оларды қолдану мүмкіндігі туралы мәселені шешу үшін маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылатын гигиеналық бағалау кезіндегі олардың дайын бұйымдар қолданылу аллерген зерделеу жүргізіледі.
Жануарлардың аллергияға теңіз шошқасы зерделеу үшін ең қолайлы түрі болып табылады. Жаңа тәжірибелерге қояндар пайдалануымыз мүмкін.
Бағалау бойынша, сондай-ақ жануарлардың тері жаңа учаскедегі реакция ретінде әсер етуге сенсибилизации сенсибилизации туралы организмнің титру бойынша (табалдырыққа реактивтілікті) бойынша да, былғары (реакция тұтану) ж не саны бойынша бастапқы шиеленісуіне зақымдау ошағының зозинофилов қан. Адам организмінде ерекше аллергиялық сынамалар теріге, тері ішіндегі скарификацией қарсы денелерді анықтау мақсатында жануарлар таза алтыннан, сары, көк тамырда бірге сынаманың сенсибилизированного қабылдаушыға лейкергическую реакциясын іске асырумен тікелей бастап қолданады - қан желімдеу айналатын лейкоциттерді - феномен. Организмнің химиялық заттарға қойылатын жоғары сезімталдығын анықтау бойынша неғұрлым көп таралған әдістермен компрессные болып табылады және тамшы болады.
Ықтимал анықтау үшін химиялық заттар мен олардың кешендерін, жануарлардың қан сарысуындағы Ви-антигены брюшнотифозных титр айқындайды және жинақтау үшін жауаптылыққа тартылған бар жылжуға реактивтілікті әсеріне қарсы денелерді бактерияларды реакцияның көмегімен бәсең гемоглютинации эритроцитарным бастап (Ви-диагностикумом).
Ойнату аллерген байланыс негізгі кезеңдеріне Дерматитті болып табылады:
1. Алдын ала іріктеу мен концентрациясы қолданылу местно-раздражающего теріге білінетін емес мөлшерді туғызатын.
2. Көп мәртелік эпикутанные аппликацияға ойнату үшін зерттелетін заттардың сенсибилизации.
3. Тері сынамаларын интактных учаскелерінде сенсибилизации жай-күйін бағалау әдісімен арналған тері.
Химиялық заттардың ең аз мөлшері 20 күн ішінде бірнеше мәрте қайта шығару жолымен жүргізеді, кейіннен қолданылу сенсибилизирующего аппликацияларды ушықтыратын кітап (соң 24 - 48 сағат) реакциялар аппликацияға интактных учаскелерінде арналған рұқсат етуді жауап арналған тері.
Химиялық заттар болған жағдайда жануарларға тәжірибелерге оқылытын сенсибилизирующим ие емес адамдар жүргізеді және сынама аппликационные компрессные тамшы әрекетімен, нақтылау үшін деп белгіленген.
Практикалық қолдануға рұқсат етілуі мүмкін емес, тіпті егер олар бар заттар табылған кезде сипаттар сенсибилизирующих зерттелген соңғы тітіркендіретін әрекетімен бастапқы ие емес.
Тәжірибелік сабақ № 23, 24
Физикалық қасиеттерін зерттеу
Аяқ киім, тоқыма және материалдарды зерттеуге қатысты маңызды жаңа гигиеналық теріс болмаған жағдайда биологиялық, физиологиялық реакциялар организмнің физикалық қасиеттерін зерттеу қолданылу гигиеналық жалғастырған жөн ымдану д режесі микробты киім мен аяқ киім кию мен өткізуге нақты жағдайларда бұқаралық тәжірибелі пайдалану.
Тоқыма материалдарды зерттеу маңызды бөлігі болып табылады және аяқ киім гигиеналық физикалық қасиеттерін зерттеу. Осы зерттеулер айқындау, сондай-ақ осындай материалдардың қасиеттерін, параметрлерін қамтиды, салмағы, қалыңдығы, көлемдік салмақ ретінде әсер ететін влагопроводящиесвойства (жылу беруді, ауа өткізгіштік коэффициенті, бу өткізгіштік және т.б.) және ұсақ тесіктілік жылудан қорғаушы. Гостированных әдістерін пайдалану керек, Л., П.Е. басшылығы Калмыкова басқа әдістер "гигиеналық зерттеулер киім" 1960.
Рұқсат етілген шамасына қарай өзгертеді киім (іш киім, көйлек, сырт киім), шарттарын, олар үшін жеке көрсеткіштерін айқындайтын өте кең қабатын арналған киім (үй-жай ауданы, алғашқы кезде климаттық маусым, жыл), мен сипатына (жұмыс, тыныштық) және бұлшық белсенділігін жас ерекшеліктері белгіленеді.
Оның аумағы арқылы 3811-47 салмағы 1 шаршы метр мата үлгідегі гостқа салмағы бойынша анықталады.
Тоқыма материалдарынан қалыңдығын анықтау гостқа 120-23-26 сәйкес жүргізіледі.
Жылу беруді коэффициенті аспабының көмегімен анықталады гостированного ҒЗИ жүн тоқыма материалдар пайдаланылады.
Үлгілері 20 + - 3 тәулік ішінде 3811-47 шыдайды гостқа 3810-47 гостқа сәйкес зерттеуге жататын және температурасы кезінде жайылған түрінде град. C және салыстырмалы ылғалдылығы 65 + - 5%.
Көлемдік салмақ мынадай формуламен есептеледі арақатынасы арқылы салмағы мен қалыңдық (г куб. кеуектілік - меншікті немесе көлемдік салмағын көлемінің арақатынасы арқылы жалпы көлеміне қарай см), (%) де болады.
Тоқыма материалдарды жылудан қорғаушы қасиеттері бойынша стандартты жылу еткізуге арналған айқындайды және аяқ киім құралға жоғарғы коэффициентіне (ГОСТ 6068-51) немесе (1946) Г.К. әдісі бойынша Кондратьев бикалориметре.
Жаңа гигиеналық зерттеулер ауа өткізгіштік Рубнера әдісімен анықтау қажет болған кезде су бағанының 0,42 мм (П.Е. Калмыков, 1960).
Ауа өткізгіштік УПВ ЦНИИШП өндірісінің аспабының көмегімен айқындайды (ГОСТ 12088-66). Ауаның қысымы кезінде оны табиғи материал арқылы өтетін уақыт бірлігі (мл кв. зынды астында саны тұрақты воздухопроводностивыражает коэффициенті см x сек.).
Суы бар салмағын азайту жөніндегі паропроницаемости стаканчиков өскен зерттехатын салыстырғанда белгілі бір уақытқа үлгілерімен бағалау шамасы туралы ашық ыдыспен (6 сағат). Есеп айырысу жүргізеді жаңа мг куб. см x са. Жаңа салыстырмалы%.
Ылғал тартқыштық, яғни қоршаған ауаның салыстырмалы ылғалдылығы сыртқы ортаның белгілі бір уақыт үшін табиғи жағдайларда адсорбированной материалмен ыл ал, оның саны айқындайды және бұл 100% (ГОСТ 8971-59). Білдіреді, оның салмағы үлгідегі қатынасы арқылы алынған нәтижелер сипатталатын сынаудан кейін тұрақты салмағы қойылатын жаңа% кептіруді. Ылғал тартқыштыққа айқындау кезінде ылғалдылық жағдайында үлгілері эксикаторы 100-процентной салады, қаныққан сутаңба айдап келе жатыр. Бірінші күні бір сағат сайын, 6 рет қатар зерттеу үлгілерін өлшеу жүргізеді, содан кейін 24 сағаттан кейін ыдыстарда болған.
Влагопроводимость, яғни олардың материалдары мен ылғалдығы үй-жайдың ылғалдылығы аз ортасынан қабілеті зор сәрсенбіде П.А. Колесникова әдісімен айқындайды және "" пакет ылғал беруге және Л.Л. Медведевой (ЦНИИШП). Ылғалдың, бір жағынан шығатын қысымдар айырмашылығының парциальных құрылатын есебінен берілетін санының үздіксіз тіркеу негізделген әдісі үлгідегі және қарама-қарсы екі жағынан белгілі бір климаттық зерттелетін үлгілердің жеткізеді. Көрінеді влагопроводность г кв. м x са. Арасындағы айырма бойынша берілген және ол арқылы оны суға үлгісіне өткізген сорылған материалмен саны анықтауға болады.
Ең жоғарғы су сыйымдылығы қабілеті - Батуға кезінде оларды белгілі бір уақытқа суды ұстап тұратын "" пакет материалдарды немесе олардың оған дейін және кейін салмағы бойынша анықталады (48 сағат) - әртүрлі үлгілерін Иммерсивті масштабтау (г). Кейіннен бастапқы салмағы,% - бен сүзгі қағаздар және ең төменгі су сыйымдылығы сығумен промоканием айқындалады және парақтары арасындағы көрінеді.
Буланғыштық - сипат беруге ылғалды булану арқылы көрінеді "" пакет материалдарды немесе олардың саны - аралық ылғал түсіруге испарявшейся г кв. см үлгідегі 1 сағат бұрын.
Капиллярлық ылғал сіңіру арқылы олардың қосымша материалдарды, тері, су бетінде обуславливающую гостқа сәйкес айқындайды және капиллярларға сұйықтықтың мөлшері 2,5 см биіктікке көтеру бойынша тіркелетін х 15 мм 3816-47 Иммерсивті масштабтау жаңа сүрмелі жолақтардың материалды 25 материалды 1 сағат бұрын мм сағ. Әрбір 10 минут сайын сұйықтықтың капилляр дәрежесін көтеру атап өтті.
Электростатикалық өріс бойынша анықтайды және бұл натирании бетінің шамасы жоқ жаңа үлгідегі және полимерлік материалдардың электризуемость шиеленісті сүртуды киловольтах см (кВ см) арналған білдіреді.
Электризуемости әсерін анықтау немесе зертханалық жағдайда, сондай-ақ киім мен аяқ киім және аяқ киім ретінде тоқыма материалдар мен бұйымдарды өңдеу антистатической өткізілуге тиіс нақты пайдаланылуы жағдайында (т жірибелік тасу). Тәжірибелі болуы қажет және зерттеу үшін бақылау үлгісі дайындау. Қазіргі өлшеу құралдарының ("Текстильмашприбор" және т.б.) көмегімен өткізіледі.
Өлшеу тәртібі келесідей:
Материалдар (0,5 - 1 шаршы м) және жүргізеді, содан кейін бетіне Электростатикалық өрістің материалды шиеленісті үстел үстінде жайып қойды да көз натиранием материал (қолының сыртымен 5 рет). Батарея ағып құйылуды уақыты да ескерген жөн.
Қоршаған ауаның температурасы мен ылғалдылығы, маусым жылғы замерах кезінде ескеру қажет, себебі бұл электризуемость айтарлықтай ықпал етеді.
Материалдар мен бұйымдарды электризуемости әсері бағалайды жарамды шамалары белгілегендермен салыстырғанда 0,3 кв см. Егер рұқсат етілген шамадан асады, онда 1,5 - 2,0 есе заряд шамасы шамасын антистатическая өңдеу тиімді болып саналмайды.
Кейбір электр өрісі үшін бұйымдар (іш киім, ішкі аяқ киім) өлшеулер шиеленісті жуғаннан кейін жүргізеді.
Органикалық және бейорганикалық заттар, тері және аяқ киім және аяқ киім кию процесінде адсорбция жасау қабілеті загрязняемость тоқыма материалдарды бөлуетін өнімдері болып табылатын сыртқы ластану нәтижесінде олардың сипаттайды (шаң, жуу және тазалау заттар).
Бейорганикалық - 1 шаршы метр, ал органикалық заттармен загрязняемость тоты уы көрсеткіштері бойынша хлоридтерді мазмұны бойынша материалды айқындайды. 3 және киім мен аяқ киім кию 5-дневной бетінде смыва материалдарды зерттеу арқылы кейін жүргізіледі.
Тәжірибелік сабақ № 25, 26, 27
Физиологиялық зерттеулер
Осы зерттеулердің мақсаты адам ағзасының жай-күйі полимерлік материалдардан жасалған шарттардың климат-географиялық қарай арналған киім мен аяқ киімді әсерін бағалау болып табылады, жасына, дене жүктемесі мен функционалдық жыл маусымы. Осы зерттеулер камералдық, сол сияқты табиғи жағдайларда да жүргізілуі мүмкін. Жылу хал байланысты Жылу қорғағыш қасиеттерін зерделеу жүргізіледі, салмағы, іс жүзінде дені сау адамдар теріп алынған адамнан киім мен аяқ киім, тамақ, киім мен аяқ киімді киіп жүруі кезінде табылған жасына байланысты өсуіне елеулі дәрежеде тәуелді мүмкін, себебі сипаты айырым адам ағзасында әр түрлі бұрыңғы сыналатын.
5 3 еселенген зерттеу арқылы жүргізіледі, біз сыналатын қайталау 40 - 50 минут ішінде температурасы +20 - 22 град сыналып отырғанылар тәжірибесін басталғанға дейін жайлы шарттары болуы тиіс C, себебі осы уақыт ішінде стационарлық режимі белгіленеді, одан кейін ең төмен болған кезде адамның қоршаған ортамен айырбасты терморегуляторных реакциялар зерттелетін көрсеткіштерінің (фон) тіркеу жүргізіледі. Олардың ішінде тәжірибені саны 1,5 сағаттан көрсеткіштері әрбір 30 минут сайын ұзақтығы тіркеледі. Егер осы сәтте дискомфортное сыналатын дейді жай-күйін, өлшеулер жүргізу қажет. "Суық" немесе "ыстық", егер бұл түйсіктер пайда болып, 1,5-часового соңына қарай тәжірибесін зерттеу түйсіктер дейін жүргізіледі немесе аяқ киімнің тиісті емес болуы мүмкін және ауа райыларға зерттеліп жатқан киім изучавшимся халыққа ұсынылған болып саналады. Зерттеу мақсаты келетін бұйымдар, метеорологиялық жағдайлар өткізіледі бір уақытта тәулік. Қалған оның бір бөлігін өзінің теплозащитным қасиеттері зерттеліп отырған ҚАТАР киім жинағын бөлігінде іріктеледі және барлығының бірдей болар еді, олар жыл маусымына сәйкес етіп сыналатын.
Адам ағзасы үшін жылу алмасу процестер туралы толғаулар, микроклиматты, сондай-ақ, тері, дене температурасы және айырбас влагопотери теплопродукция, қарқыны тер шығуды және внутриобувного пододежного зерттеуде радиационно-конвективный көрсеткіштері (температура, ылғалдылық). Жылу ағынының қарқындылығы температурасын өлшейді, тері, халық тер шығуды мынадай нүктелерінде: Кисть, маңдайы, жамбас, сирақ, СТОП көрінеді.
Термикалық киім мен аяқ киімді кедергісі мынадай формула бойынша есептеледі:
Tк - Tо
R = ------- - 0,15 кв. м x град.Вт,
Q
R - термикалық қарсылық киім (аяқ киім);
Орташа алынған та - тері температурасы;
To - сыртқы бетінің температурасы киім (аяқ киім);
Q - тері бетінде орташа алынған жылу ағыны;
X - 0,15 шаршы метр град.Вт термикалық ауа кедергісі.
Реакциялардың жылу ағынын адам денесінің бетінде терморегуляторных зерделеу кезінде үлкен үлес салмағы киім мен аяқ киімнің сипаттары, бұл тікелей байланысты оның мақсатына жылудан қорғаушы алып жатқан жер зерттеу деңгейлерін бағалауға мүмкіндік береді, ол радиационно-конвективныхтеплопотерь төмендету болып табылады.
Адам денесінің бетінде жылу ағынын анықтау үшін пайдаланылуы мүмкін, ол өндірісті экспериментально-техническим дайындалады биотепломер гигиена ҒЗИ атындағы Мәскеу Ф.Ф. Эрисмана.
N 3 суретте көрсетілген қондырғының схемасы (суреттер келтірілмейді) өлшеу үшін әзірленген жылу ағынын адам денесінің бетінде воВНИИГИНТОКСе.
Медициналық таразыларында өлшеу жолымен анықталатын тепло жоғалтуды буланумен 1 сағатқа есептеледі және соңында тәжірибені басталғанға дейін адамды құрайды. Оның салмағы көбейтіледі (грамм), осылайша булану арқылы алынған айырма 585 ке. арналған жылу беру айқындалады.
Жылу ағынының өлшеумен қатар тері бетінің температурасын өлшеу жүргізіледі. Осы мақсатта пайдаланылуы мүмкін орнату кезінде схемасы суретте берілген N 4, оның температурасын өлшеу үшін әзірленген ВНИИГИНТОКСе биотепломери тері адамды құрайды. Осы қондырғы бар және ауа температурасын өлшеу үшін пайдаланылуы мүмкін және внутриобувного пододежного күшейтеді.
Жылу ағыны және теріге сыналатын сыртқа шығарылады, ал температура өлшеген кезде сездіргі жиынтығы бекітіледі және ажырату белдігіне ілінуі тиіс. Тәжірибе кезінде теріге және т.б. жасауға болмайды, өйткені бұл пододежный бұзуға болады, бұл оған қандай да бір дұрыстау датчиктері, өлшеулер және жылу ағындарына, ауа температурасы әкеп соғатын болса, соның салдарынан тері мен микроклимат внутриобувной деңгейінің өзгеруі туралы ақпарат алынса, киім мен аяқ киімді Жылу қорғағыш қасиеттері бар жарамсыз болады.
Теріге және киім мен аяқ киім - 8 нүктелерінде зерттеген кезде 6 нүктелерінде зерттеу кезінде температуралық датчиктері тепломерлер бекітіледі.
Жылу алмасу процестері мен шарттары туралы пікірін үшін маңызы бар тері мен адам денесінің бетінде температура жылу беруді жылу ағынының орташа өлшенген есептеледі. Қоршаған ортаға жылу мөлшерінің, есептеу, бүкіл сыналатын адамның денесінің бет жағы мүмкіндік берған абсолюттік айқындау кезінде жүргізіледі.
Тері температурасы сол белгілі бір үлесін ескере отырып, оны жалпы дене бетінің температурасы, яғни орташа алынған бірқатар облыстар әрбір облыс мыналардан мына формула бойынша:
Tс.в.т. = 0,07 T° лба + 0,5 T° груди + 0,05 T° кисти +
0,18 T° бедра + 0,13 T° голени + 0,07 T° стопы.
Орташа өлшемді есептеу кезінде температура табан табан жинағын жеке ескеріледі саусақтар, тыл және температура (T ° = T T T ° + + 0,018 табан табан табан табан 0,012 ° саусақтарының 0,04 тыл күмбезінің °). Жылу ағыны ұқсас орташа алынған есептеп шығарылады.
Мектеп жасына дейінгі балалардың орташа өлшемді тері температурасына байланысты бұл формула сенімді жеткіліксіз бағалау үшін өзге де пропорциялармен құшамын. Сондықтан осы Қосымша бағалауды жүргізу керек, яғни температура мөлшері бойынша жеке құрамдас градиенттер (С.М. Громбах, 1956) формула жылу регуляцияға бойлық кеудесі мен кеудесі мен қылқалам табан болады және мынадай формулалар бойынша:
Jпрод = Tгр – Tст (1);
Jпрод = Tгр – Tкисти (2),
Мұнда:
Jпрод - бойлық температуралық градиент;
Кеудесі тгр - тері температурасы, град. C;
Қылқалам Тст ткисти және тері температурасы (тыл) мен табан (тыл) - тиісінше град. C.
Градиенттер J көлденең мынадай формулалар бойынша:
1) Jпопер = Tядра - Tконечностей,
Мұнда:
а) - температура Тядра жүргізу қолтық асты, град. C (ясли мектеп жасына дейінгі балаларға арналған және) немесе ректал емшектегі балаларға арналған жәрдемдеседі;
б) арифметикалық орта шама температурасы Тконечностей - қолдың және тоқта;
2) Jпоперечное = Tядра - Tгруди,
Мұнда:
Сияқты тядра - онда (1);
Кеудесі тгруди - тері температурасы, град. C.
Неғұрлым толығырақ бағалау үшін жылу регуляцияға балаларда қан айналымы термиялық индексі (шамасы, кері жоғарғы коэффициентіне жылу) мына формула бойынша есептеледі:
Tк - Tс
i = ----------,
Tядра - Tк
Тк - былғары температурасы (кеудесін немесе СТОП), град. C;
Тс - қоршаған орта температурасы, град. C;
Тядра - температурасы (қолтық асты шұқыры немесе ректал) - бұршақ жауды. C (күркіреген В.Н., 1961).
Дене температурасы тәжірибені жүргізу басталғанға дейін және аяқталған соң қолтық асты өлшенген медициналық анықтайды.
Жылу ағынының деңгейі анықталады, ол үшін бұлтарма калориметрии әдіспен сыналатын басында және соңында тәжірибені ҚАТАР шама ұйғарымымен бар жылу өнімге және басқа да осындай аспаптар "Мета-1-25" оксиспирограф пайдаланылуы мүмкін. Бұл ретте нереспираторный газ алмасу шамаларға жылу өнімге қойылатын қосу жолымен ескеріледі 1,7% (Н.К. Витте, 1956).
Ылғалдылығы термоэлектриялық датчиктердің көмегімен внутриобувного кеңістігін пододежного және тіркеледі.
Сыналатын адамның теплоощущения 5-балльной шәкілі (ыстық, жылу, суық, салқын болады, ыңғайлы) бойынша тіркеледі. Тер шығуды қарқындылығы Мищука аспабының көмегімен анықталады және бағаланады комиссиясы кестесі бойынша Медведевой (1956): өте нашар және одан жоғары - 1000 ком - 300 - 1000 ком, орта - 100 - 300 ком - 100 ком, күшті және әлсіз аз.
Зерттеу жүргізу кезінде сыртқы ортаның метеорологиялық жағдайлар (температура, ылғалдылық және қозғалыс жылдамдығын ауаның) көрсеткіштері тіркеледі.
Зерттеулердің нәтижелері халықаралық жүйесі ед уір бірлікте реттелген.
Сараптамалық жұмыс № 28, 29
Микробиологиялық зерттеу
Полимерлік материалдардың, химиялық құрамын, қалыңдық, ылғал тартқыштыққа, материалдарды, ылғал сақтағышқа кез-келгеншіге полимерді бетінде жиналған микробтарды саны тәуелді. Зерттеу әдістері, осы мақсаттар үшін пайдаланылуы мүмкін және бактерия жойғыш және микробиологиялық бактериостатического фунгистатического фунгисид түсуде.
Бактериялық ластану дәрежесін айқындайды және киім мен аяқ киімді обсемененность обсемененность санитарно-показательными туралы пікірін үшін жалпы микробты микроорганизмдермен т. Бұл ретте киім ішінен бақылаумен заттай немесе аяқ киімнің қызмет етеді. Микробиологиялық ішкі кеңістігін зерттеу іш киімдер мен аяқ киім (шұлық, шұлық, Ұлтарақты) дербес химиялық талшықтардан тазарту машинасының қатысы бойынша тері бетінің микрофлораға қабілетін айқындау мақсатында жүргізіледі. Бұдан басқа, олардың қасиеттері, санитариялық-химиялық зерттеулер жүргізу үшін деректер бактерияларға қарсы зерттеледі алғышарт болып табылады.
Тері мен іш киім, аяқ киім үлгілері ішінен зерттелетін материалдардың ішкі бетінің ымдану д режесі микробты зерделеу кезінде химиялық талшықтардан зарасыздандырып жатыр. Зарарсыздандыру іш киім үлгілері (10 x 10 см) сағаттың ішінде 15 см қашықтықта ультракүлгінді бактерия жойғыш шамымен дек сәулеленуге жүргізілуге тиіс зерттеліп жатқан құрақтарды іш бетінің қойылатын ішіндегі баянды етеді: деңгейінде екі белді. Сыналып отырғанылар толық тәжірибе алдында санитарлық өңдеуден өтеді. Іш киім кию үш тәуліктен кейін немесе бактериялық айқындалады және тері бетінің обсемененность зерттелетін үлгілердің саласындағы тірелуді ымдану д режесі олардың зерттелетін етеді. Бактериялық ластану көрсеткіші жалпы әмбебап санитарлық қызмет етеді (микробты сан). Тері бетінің жалпы микробты обсемененность агара таңбалықтарларды бетіне түрлендірған таңбалықтарларды әдісімен және әдістермен айқындалады.
Әдісін түрлендіру таңбалықтарларды мынада: қоректік ортаны дәке келтіру үшін негіз болып табылады. Бір шыны аяқ кофе құйды зарасыздандырып жатыр, содан кейін оған Петри орналастырған бастап марли бір түйір жас дем беретін орта. Оның беті кесе тұрып қалуына алып береді ("құйрықтар") және тері бетінің қойылатын марли агаризованную кейін түседі. Кейін 48 сағаттан 24 - инкубирования жаңа термостатқа колонияларының санау арқылы жүргізеді.
Материалдың өзін ымдану д режесі жалпы микробты сілкіндіруді әдісі мен әдісін айқындау кезінде іш орындауда дем беретін орта материалынан шайылумен үстінде микроорганизмдер бар.
Өміршеңдік микроорганизмдер шығарылған Щегловой соавт бастап іш арналған әдістемесі бойынша айқындайды. (1965). Көлемі 4 шаршы см, - деді де, тамшы есебімен микрофлорамен патогендік әдісімен 4 x 10 жаңа тіндерді стерильдік үлгілері орналастырылған Петри жұқтырады куб. микробты тел см арналған үлгі. 45 минут өткеннен кейін осы әрекеттерді жасап тапқан үлгісі қоректендіргіш ортаға әсер етеді. Қажет болған жағдайда 100 мл физиологиялық ерітінді жұққан үлгісі дәл сандық есебі салады. Экспозиция 45 минуттан кейін 1 мл ерітінді егеді қоректендіргіш арналған зерттеу. Микроорганизмдер дейін микроорганизмдердің толық тоқтатылған күн сайын высевания себеп есепке алуды жүргізеді.
Өліп жатқан алаңы 4 шаршы см бактерияларға қарсы қасиеттерін зерделеу үшін материалдың бетіне салады Зарасыз агара жаңа бір шыны аяқ кофе Петри. Шыны мұздатқышқа 5-8 - 6 - 7 күн сақтайды зерттехатын бастап материалмен кезінде град. Осыдан кейін бүкіл беті 0,2 мл взвеси тест-микробов 18-20 сақшы етіп келтіреді C. агара жалпы саны 5 инокулированных микроорганизмдер үшін мәдениет мата айналасында саны 10. Инкубациялық егістерді - 37 градус температурада 48 сағаттан соң 24 - өсу аймағын айқындайды басу C.
Іш киім және аяқ киім, алынған нәтижелерді бағалау кезінде ескеруі тиіс микроорганизмдер тері бетінде солғұрлым азырақ болады, яғни ішкі аяқ киім немесе олардың ішкі қорлануы арналған неғұрлым көбірек ие тазарту машинасының қабілеті жоғары іш қалады.
Сараптамалық жұмыс № 30
Оның әсерін зерделеу полимерлік киім мен аяқ киім
тәжірибелік процесінде материалдарды шұлық
Тәжірибелік киім мен аяқ киім кию гигиеналық бағалау қорытынды кезеңі болып табылады.
Тәжірибелік пайдалану шарттарында оны киіп жүру ұзақтығын ескере отырып, киім мен аяқ киімді ұш режимі сәйкес белгіленеді, климаттық жағдайы, жас және жыныстық жалпы ұзақтығы бір күн ішінде пайдалану ерекшеліктерін, еңбек қызметі. Бұл ретте жылдық көрсеткіштері тіркеледі кешені.
Тәжірибелік тасу пайдалана отырып жүргізілуі тиіс ерікті келгендерге 100 іс жүзінде дені сау сауалнаманың (қосымша). Көптеген мәселелер балама түрінде қойылады, бұл кезде қиындық тудырмайтын болса да тәжірибелі айтарлықтай жеңілдетеді және статистикалық өңдеу, талдау сауалнамалық деректері сауалнамаға қатысушылардың кию.
Сұрау салу кезінде сыналатын шағымды сезінуге, киім және аяқ киім, олардың жай-күйін бағалау және алып жүру кезінде пайда болған жылу мөлшері, субъективтік түйсіктер, иіс, киім мен аяқ киім және т.б. материалдарды, электризуемость қолайлылығы
Әр апта және одан жауап сыналатын бүкіл кезеңі ішінде киім мен аяқ киім киіп жүру дененің (дерматологпен бірлесіп) Тері жабындарын қарау жүргізіледі. Тері түршігуді туындаған кезде олар пайда болған уақыты басталғаннан кейін аталған құбылыстардың қарқындылығы мен тіркеледі кию, саны жетілдіру.
Зерттеу кезінде, киім және басқа да қасиеттерге тиісті мәселелерге, сауалнама беру мақсатында өңделген суланбайтын оттан қорғайтын химиялық қоспаларымен толықтыруы мүмкін. Тәжірибелі шұлық, бүкіл жиынтығы нәтижесінде алынатын деректерге талдау кезінде ескеру қажет, себебі, тері, киім (іш көйлек, үйлестіру, сырт киім, аяқ киім) қозу көбінесе микроклимат пододежного кеңістікті және басқа да көрсеткіштер саны мен арақатынасы киім мен түріне тәуелді электризуемость топтарын материал (түрлі полимерлік және үйлестіру заттай материалдар).
Шектеулі ішінде жүргізу жоспарын жасау үшін негіз болып табылуы мүмкін бұқаралық тәжірибелі (кемінде 1000 адам) кию қатысушылардың арналған тәжірибелік нәтижесі кию. Гигиеналық сипаттамасын қамтитын сауалнама жүргізу үшін арнайы киім кию бұқаралық тәжірибелі әзірленді. испытуемой (5-қосымша). Сауалнамаға арналған тәжірибелік тозбайтынға жаппай жүргізетін гигиеналық мекеме мекенжайы көрсетіледі.
Шұлық, басқа да өнеркәсіптік енгізу және пайдалану жөнінде ұсынымдар үшін негіздердің бірі болып табылады қатар зерттеулермен, бұқаралық тәжірибелі нәтижесі халықтың оқылатын бұйымдар.
Токсикологиялық зерттеулер нәтижелерін кешенді талдау санитарлық-химия ауытқуы үшін негіз болып табылады және биологиялық заттарды, сол немесе басқа полимерлік материалдардың, олардан жасалған бұйымдарды, сондай-ақ қолайсыз әрекеттер анықталған кезде текстильно-вспомогательных қоректендірулерді және т.б.
Жүргізілген зерттеулер мен физиологиялық әдістерін қолдана отырып пайдалану кезінде айқындалған жағдайларда және заттай физико-гигиеналық етке комфортного бұзу болып табылады және технологиялық институттарына дайындау технологиясын жетілдіру бойынша ұсынымдар негіздемеге өнеркәсіптік кәсіпорын үшін киім және аяқ киім, адам жай-күйінің гигиеналық сол немесе өзге де бұйымдар. Гигиеналық бағалаудың негізгі критерийі болып тасу нақты тәжірибелік пайдалану жағдайларына қатысты түрлі маусымдар жылы жаппай әр түрлі климат отырмақ. Сауал қою сауалнамаларын қолдана отырып анықталған жағдайда (1% және одан да көп), онда сенсибилизирующего кожно-раздражающего және жекелеген адамдардың бұқаралық жағдайында кию бар құбылыстар химиялық компоненті, гигиеналық ұсынымдар шығаруды болдырмау үшін қолданылу берілуге тиіс теріс құбылыстар.
Киім және аяқ киім ең көпшілік түрі болып табылады, жоғарыда аталған барлық кешенін жүргізумен жүзеге асырылуы тиіс екендігін ескере отырып, Халық шаруашылығы өнімін гигиеналық бағалау құны толымды әдістемелік тәсілдер.
Ұсынылатын әдебиеттер:
1 Короткова И.В. Гигиена одежды. Конспект лекций. Электронная версия. М: МГУТУ, 2012 (на кафедре ИХПО)
2 Делль Р.А., Афанасьева Р.Ф., Чубарова З.С. Гигиена одежды. М: Лег.промбытиздат, 2001, 1973 г.
3 Бузов Б.А. и др. Материаловедение в производстве изделий легкой промышленности. Учеб. для вузов. М.: Академия, 2004 г.
4 Романов В.Е. Системный подход к проектированию специальной одежды. М.:Легкая и пищевая промышленность, 2003.
5 Короткова И.В. Основы расчета свойств одежды, обеспечивающих соответствие гигиеническим требованиям. М.: ВЗМИ, 2005.
6 Кокеткин П.П., Чубарова З.С, Афанасьева Р.Ф. Промышленное
проектирование специальной одежды. М.: Легпищпром, 2002.
7 Чубарова З.С. Методы оценки качества специальной одежды. М.: Лег-промбытиздат, 2002.
8 Методические указания по формированию рациональных пакетов теплозащитной одежды с учетом физиолого-гигиенических требований. М.: ЦНИИТЭИлегпром, 2000.
9 Н.Гущина К.Г., Беляева С.А., Командрикова Е.Я. и др. Эксплуатационные свойства материалов для одежды и методы оценки их качества. М.: Легпромбытиздат, 2004.
10 Кощеев B.C. Физиология и гигиена индивидуальной защиты человека от холода. М.: Медицина, 2001.
11 Кощеев B.C., Кузнец. Е.А. Физиология и гигиена индивидуальной защиты человека в условиях высоких температур. М.: Медицина, 2006.
12 Склянников В.П., Афанасьева Р.Ф., Машкова Е.Н. Гигиеническая оценка материалов одежды. М., 2005.
13 Стельмашенко В.И. Практикум по материалам для одежды и конфекционированию. М.: Форум: ИНФРА – 2011, 2008 г.
14 Журнал Рабочая одежда и средства индивидуальной защиты Изд. Дом Т&П
15 Журнал Швейная промышленность
16 www.textile-press
17 www.penzregsnabinfo6
18 technoaviacatalogspetsodezhda_uteplennayashema_poyasov