Қазахстан Республикасының білім беру және ғылым министрлігі
Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университет
ТЕСТІК ТАПСЫРМАЛАР
"Омыртқалылар зоологиясынан" пәні бойынша
Биология мамандығының студенттеріне арналған
Омыртқалылар зоологиясынан тест сұрақтары
1 - тақырып Қандауырлар
1. Бассүйексіздердің дене құрылысы желiлiлердiң қысқаша схемасы тәрiздес. Оны қалай байқауға болады?
A) негiзгi (тiректi) қаңқасы бас сүйектерi мен омыртқалар жотасынан тұрады;
B) тiректi қаңқасы желiсi ғана;
C) терiсiмен ғана тыныс алады;
D) жүйке жүйесi ми мен жұлыннан тұрады;
E) желбезек арқылы тыныс алады;
2. Жұтқыншағының төменгi жағындағы ойықша қалай аталады?
A) невроцель;
B) атриопор;
C) құрсақ қуысы;
D) жабынды қуысы;
E) эндостиль;
3. Қандауырдың қан айналуы қалай жүзеге асады?
A) екi камералы жүрек;
B) веналық қалта;
C) құрсақ аортасы мен желбезек артерияларының жиырылуымен;
D) үш камералы жүрек;
E) күре тамырдың жиырылуымен;
4. Қандауырлардың мамандалуының белгiлерiн көрсетiңiздер?
A) ми қапшығының болмауы;
B) миының бес бөлiмнен тұруы;
C) атриалдық қуысының болуы;
D) миы жоқ, жүйке түтiкшесi ғана бар;
E) еркiн жүзiп жүредi;
5. Қандауырлардың тыныс алу жүйелерi неден тұрады?
A) өкпе көпiршiктерiнен;
B) екi жұп желбезек тесiктерiнен;
C) жүз жұп мөлшерлi желбезек тесiктерiнен;
D) он жұп желбезек тесiктерiнен тұрады;
E) желбезек тесiктерi сыртқа ашылады;
6. Қандауырлардың сезiм мүшелерi неден тұрады?
A) дәм сезу (тiл);
B) Гессе көздерi;
C) құлақтары;
D) төбе мүшесi;
E) көздерi;
7. Қандауырдың несеп бөлу мүшелерiне қайсысы жатады?
A) қарапайым алғашқы бүйрек;
B) 90 жұпқа жақын нефридилер;
C) метанефридилiк бүйректер;
D) мезонефридилик бүйректер;
E) метанефридилер;
8. Қандауырлардың көбею мүшелерiне қайсысы жатады?
A) 25 жұптық аналық және аталық ұрықтары;
B) дара жыныстық безi;
C) жыныстық бездерi жоқ;
D) жұпталған жыныс бездерi;
E) 10 жұп мөлшерлi жыныс бездерi;
9. Бас сүйек қаңқасыздар тегiнiң ерекшелiктерi?
A) еркiн жүзушi топтары;
B) теңiз табанына көмiлiп өмiр сүруге бейiмделген;
C) аз қозғалатын, жорғалайтын;
D) желбезектерi 200 жұптай болған;
E) жабынды қуысы болған;
10. Қандауырдың орталық жүйке жүйесiн құрайтын бөлiмдерi?
A) жүйке түтiкшесi;
B) миы;
C) жұлыны;
D) миы мен жұлыны;
E) жүйке тiзбектерi;
11. Қандауырдың бұлшық ет сегментi қалай аталады?
A) миомер;
B) миосепта;
C) атриопор;
D) невропор;
E) дұрыс жауабы жоқ;
12. Қандауырдың бұлшық еттер ерекшелiгiн көрсетiңiздер?
A) ассимметриялық бұлшық ет;
B) симметриялы бұлшық еттер;
C) бұлшық ет сегменттерi 150-200;
D) бұлшық еттерi жоқ;
E) бұлшық еттер сегменттерi саны болымсыз;
13. Қандауырдың эндостилi қандай қызмет атқарады?
A) тiрек қызметiн;
B) тасымалдау қызметiн;
C) қабықастылық;
D) қорғау;
E) бөлiп шығару;
14. Қандауырдың қарапайымдылық белгiсiн көрсетiңдер.
A) тiректiк қаңқасы желiсi ғана болып өмiр бойы сақталады;
B) өкпемен тыныс алады;
C) омыртқаларының жоғарғы iлгек қалдықтары сақталынған;
D) бас сүйек қаңқасы қарапайым құрылған;
E) омыртқалары екi түрлi: дене және құйрық;
15. Қандауырлардың өмiр сүру ортасын атаңдар?
A) өзендер;
B) су қоймалары;
C) теңiздер;
D) көлдер;
E) тау өзендерi;
16. Қандауырлардың қан айналу жүйелерiнiң ерекшелiктерiн атаңдар?
A) әкелетiн және әкететiн желбезек артериялары;
B) бүйрек капилляр шумақтары;
C) екi камералы жүрек;
D) жүрегi жоқ;
E) екi қанайналу шеңберлерi;
17. Қандауырлардың дернәсiлдiгiне мына аталған ерекшелiктерiнiң қайсысы сәйкес?
A) еркiн жүзетiн;
B) жатып iшу;
C) су табанында көмiлiп өмiр сүредi;
D) жабынды қуысының болуы;
E) отырықты өмiр сүредi;
18. Желiсi қай туынды қабаттан пайда болады?
A) эктодерма;
B) мезодерма;
C) энтодерма;
D) мезенхима;
E) дұрыс жауабы жоқ;
19. Мынау кластардың қайсысы бассүйексiздер типастылығына жатады?
A) желiлiбастар;
B) дернәсiлдiжелiлер;
C) жартылай желiлер;
D) асцидилар;
E) сальпiлер;
20. Қандауырлар немен қоректенедi?
A) балықтармен;
B) моллюскалармен;
C) бiр жасушалы жануарлармен;
D) шаяндармен;
E) жауынқұрттарымен;
2 - тақырып Щеңберауыздылар
21. Мына аталған жануарлардың қайсысы жақсыздарға жатады?
A) қандауырлар;
B) миногалар, миксиндер;
C) акулалар, скаттар;
D) алабұға, шортандар;
E) жайындар;
22. Шеңберауыздыларды қандай себептермен омыртқалылар типтастылығына жатқызады?
A) жарты тұлғасы желiсiмен берiлген;
B) желiсi жеке сегменттерге бөлiнген;
C) сүйектi омыртқалары бар;
D) омыртқалары шемiршектен тұрады;
E) омыртқалары жоғарғы iлгек қалдықтарымен құрылған;
23. Шеңберауыздылардың орталық жүйке жүйелерiне қайсылары кiредi?
A) жұлыны мен миы;
B) жұлыны;
C) миы;
D) жүйке түтiкшесi;
E) жүйке тiзбектерi;
24. Шеңберауыздылардың желбезек аппараттары қалай құрылған?
A) желбезек тесiктерi жұтқыншақтары мен жабынды қуысын қосады;
B) желбезектерi желбезек қапшықтары тәрiздес энтодермадан туындайды;
C) желбезектерi сыртынан желбезек қапшықтарымен қапталған;
D) желбезектерi эетодермадан пайда болған пластинкалар сияқты;
E) желбезектерi қатпарлы және желбезек қапшығынсыз;
25. Шеңберауыздылардың жүрегi қандай құрылымнан тұрады?
A) бiр камералы;
B) төрт камералы;
C) екi амералы;
D) үш камералы;
E) жүрегi жоқ;
26. Шеңберауыздылардың несеп бөлу жүйесi қандай?
A) мезонефрондық бүйрек;
B) метанефрондық бүйрек;
C) пронефрондық бүйрек;
D) нефридилық;
E) нефростомалық;
27. Шеңберауыздылардың мекен жайы қайсысы?
A) тау өзендерi;
B) су қоймалары;
C) өзендер, теңiздер;
D) көлдер;
E) мұхиттар;
28. Шеңберауыздылардың өмiр сүру шарты?
A еркiн жүзу;
B) паразиттiк және жартылай паразиттiк;
C) су табанында;
D) қазбалануы;
E) отырықшылдық;
29. Шеңберауыздылардың ауыз аппаратының басқа омыртқалыларға қарағандағы айырмашылығы неде?
A) жақтары мен тiстерi жақсы дамыған;
B) тiстерi жоқ;
C) планктонмен қоректенуге бейiмделген;
D) ауызалды шұңқыры мүйiздi тiстерiмен ауыз қуысына жалғасқан;
E) тiстерi жоқ, планктонмен қоректенуге бейiмделген;
30. Жақсыздарға қандай өте ертелiк жануарлар жатады?
A) қарапайым бассүйексiздер;
B) стегоцефалдар;
C) қалқандылар;
D) химер тәрiздiлер;
E) бiлезiкқанатты балықтар;
31. Мына аталған кластардың қайсысы жақсыздар бөлiмiне жатады?
A) желiлiбастар;
B) асцидилер;
C) сальпiлер;
D) шеңберауыздылар;
E) жабындылар;
32. Миногалардың терiлерiнiң ерекшелiктерi?
A) терi бездерiнiң жылбысқы бөлуi;
B) денесi жыламшы қабыршақтармен жабылған;
C) денесi қырлы қабыршақтармен жабылған;
D) денесi сақиналы қабыршақтармен жабылған;
E) денесi сүйектi қабыршақтармен жабылған;
33. Шеңберауыздылардың жақ сүйек қаңқасына мыналар кiредi?
A) желбезек торы, жүрек қапты шемiршек;
B)бас сүйектiң шүйде бөлiгi;
C) жұпталған есiту құтысы;
D) дара иiссезу құтысы;
E) желiсi;
34. Аталған ерекшелiктердiң қайсысы минога дернәсiлiне тән?
A) мүйiздi тiстерiмен сорғыш ернiнiң жоқтығы;
B) сорғыш ернiнiң болуы;
C) жұтқыншағының ас қорыту және тыныс алу түтiкшелерiне бөлiнуi;
D) дернәсiлдiк кезеңiнiң жоқтығы;
E) ас iшегiнде қорытылмауы;
35. Мына ерекшелiктердiң қайсысы шеңберауыздыларда бар, ал қандауырларда жоқ?
A) желбезек қапшықтары мезонефрондық бүйрек;
B) желбезек тесiктерi жұтқыншағына тесiп кiрген;
C) жабынды қуысы;
D) жүйке түтiкшесi, арқа ми жүйкесi;
E) нефридии, нефростомалары;
36. Шеңберауыздылардың жыныс мүшелерiнiң ерекшелiктерiн көрсетiңдер?
A) 25 жұп мөлшерiнде жыныс бездерi бар;
B) бiр жұп жыныс безi бар;
C) дара жыныс безi;
D) 100 жұп мөлшерiнде жыныс бездерi бар;
E) дұрыс жауабы жоқ;
37. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы шеңберауыздыларда жоқ егер оны бассыздармен салыстырса?
A) жұтқыншақ;
B) жабық қанайналу жүйесi;
C) терiсi;
D) желiсi;
E) нефридилерi;
38. Шеңберауыздылардың миының қандай құрамы оның қарапайымдылығын көрсетедi?
A) алдыңғы миы шағын;
B) орта мидың бүйiр жақтары көру бөлiгiн құрайды;
C) мидың барлық бөлiктерi бiр жалпақтықта орналасқан;
D) мидың иiс сезу бөлiгi жақсы бөлiнбеген;
E) аралық мидың астынан қос көру жүйкелерi таралған;
39. Аталған белгiлердiң қайсысы миксинге қарағанда миногада жоқ?
A) желбезек қапшықтары энтодермадан тараған;
B) қос қанаттарының жоқтығы;
C) екi камералы жүрек;
D) дернәсiлдiк даму кезеңiнiң жоқтығы;
E) мезонефондық бүйрек;
40. Минога дернәсiлiмен қандауырдың ұқсастық ерекшелiктерiн көрсетiңдер?
A) сорғыш ернi тiстерiмен;
B) көздерiнiң әлсiз дамуы;
C) эндостиль;
D) жұтқыншағы желбезек тесiктерiмен сыртқы ортаға ашылған;
E) жоғарғы ернiнiң жақсы дамуы;
3 - тақырып Балықтар
41. Мына класастылардың қайсысы шемiршектi балықтарға жатады?
A) бiлезiк жүзбе қанаттылар;
B) жебе жүзбе қанаттылар;
C) жалпақ желбезектiлер;
D) шемiршек сүйектiлер;
E) сүйектiлер;
42. Шемiршектi балықтардың қабыршақтары қалай аталады?
A) қырлы;
B) жыламшы;
C) сақиналы;
D) сүйектi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
43. Мына аталған ерекшелiктерiнiң қайсысы шемiршектi балықтарға тән емес?
A) желiсi омыртқа аралығында сақталады;
B) желiсi омыртқа денелерiнiң iшiнде сақталынады;
C) желiсi омыртқалылар серпiндiлiгiн қамтамасыз етедi;
D) омыртқа түрi амфицельдi (екi жақты ойыстық);
E) желiсi осьтiк қаңқалық роль атқарады;
44. Ас қорыту жүйелерiнiң қандай құрылым ерекшелiктерi шемiршектi балықтарға тән емес?
A) бөлiмдерге бөлiнуi;
B) бұрмажолдану арқасында ұзындануы;
C) бұрандалы клапанң болуы;
D) бөлiмдерi ерекшелiнбеген және қарны жоқ;
E) қарын асты безiнiң болуы;
45. Шемiршектi балықтардың жақ сүйектерiнiң құрама бөлiктерiн атаңдар?
A рострум (тұмсығы);
B) шаршытаңдай шемiршегi;
C) гиомандибуляра;
D) гиоид (iлгегi);
E) есту құтысы;
46. Жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi шемiршектi балықтарға тән емес?
A) алдыңғы ми бөлiгi жүйкелiк заттармен жабылған;
B) орта миы жақсы дамыған;
C) мишығы үлкен;
D) сопақша миы созыңқы және ромба тәрiздес шұқыры бар;
E) ми табаны, жақтары және төбесiнде жүйкелiк заттың болмауы;
47. Шемiршектi балықтарға тән көбею әдiстерiн атаңдар:
A) уылдырық шашу;
B) жұмыртқа салу;
C) жұмыртқадан тiрi туу;
D) тiрi туу;
E) дұрыс жауабы: жұмыртқа салу, жұмыртқадан тiрi туу, тiрi туу;
48. Мына балықтардың қай систематикалық бiрлестiгiне жататынын көрсетiңiздер сибирь мекресi, севрюга, стерлядь, колуга, жалған күрек тұмсық?
A) тұтас бастылар классты тобы;
B) жалпақ желбезекшiлер классты тобы;
C) шемiршексүйектiлер классты тобы;
D) жебе жүзбе қанаттылар классты тобы;
E) бiлезiк жүзбеқанаттылар классты тобы;
49. Мына аталған қан тамырларының қайсысы шемiршектi балықтарда артериялық тамырларға жатады?
A) кьюве жылғасы;
B) күре тамырлар;
C) аорта түбiрi;
D) iшек асты венасы;
E) негiзгi (блемденген) веналар;
50. Шемiршектi балықтардың өмiр сүру ортасын атаңдар?
A) көлдер;
B) теңiздер;
C) өзендер;
D) жасанды су қоймалары;
E) тұщы су қоймалары;
51. Шемiршектi балықтардың тiл асты доғасының құрама бөлiктерiне қайсысы жатады?
A) гиомандибуляра;
B) гиоид;
C) копула (қосынды);
D) меккель шемiршегi;
E) гиомандибуляра, гиоид және копула;
52. Балықтар қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) жартылай өткiншi (полу проходные);
B) жабық су балықтары;
C) теңiз және тұщы су;
D) өткiншi (проходные);
E) жартылай өткiншi, теңiз және тұщы су, өткiншi;
53. Балықтардың орын алмастыруының негiзгi себептерi?
A) көбеюi;
B) жыртқыштар қудалауынан;
C) қорек iздеуiнен;
D) температуралық өзгерiске байланысты;
E) көбеюi, қорек iздеуiнен, температуралық өзгерiске байланысты;
54. Мамандалыну бағыттарына байланысты балықтардың дене пiшiнi мен қозғалу ерекшелiктерiнiң өзгеруiне әсерi?
A) жыртқыштық;
B) паразиттiк өмiр;
C) су табанына бейiмделуi;
D) өсiмдiктермен қоректенуi;
E) жыртқыштық, су табанына бейiмделуi, өсiмдiктермен қоректенуi;
55. Балықтар денесiнiң қай бөлiмiне байланысты қозғалады?
A) кеуде жүзбе қанаттары;
B) құрсақ жүзбе қанаттары;
C) арқа жүзбе қанаттары;
D) құйрық жүзбе қанаты;
E) анальдiк қанаты;
56. Ең алғашқы балықтардың қазба қалдықтары қай уақытқа жатады және олар қалай аталады?
A) жалпақ желбезелiктiлер (таскөмiр);
B) сүйектi ганоидтер (триас);
C) сауытты балықтар (девон);
D) тұтас бастылар (триас);
E) скаттар (юра);
57. Мұхит балықтарының басты өндiрiстiк ауланатын түрлерiн атаңдар:
A) сазан, шортан, үй сазаны, табан балық, алабұға;
B) треска, сельдь, камбала, самга, палтус;
C) жайын, алабұға, табан балық, вобла, сарган;
D) теңiз аты, теңiз инесi, пузаны, тунцый;
E) язь, қылыш-балық, угорь, колюшка, үй сазаны;
58. Сүйектi балықтардың негiзгi тыныс алу қызметiн қандай мүшелерi орындайды?
A) торсылдағы;
B) өкпесi;
C) желбезектерi;
D) терi жалбезектерi;
E) терiсi;
59. Сүйектi балықтардың осьтiк сүйек қаңқалары қалай құралған?
A) желiсi сақталынған;
B) шемiршектi омыртқа жотасы бар;
C) омыртқалардың жеке құрылымдық бөлiктерi бар;
D) сүйектi омыртқа жотасы және бас сүйек қаңқасы бар;
E) осьтiк сүйек қаңқасына қабырғалары мен омыртқалары кiредi;
60. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы сүйектi балықтарға жатады?
A) шемiршектi сүйек қаңқасы;
B) желбезек қаңқасы жоқ;
C) денесi жыламшы қабыршақпен қапталған;
D) торсылдағы бар;
E) аузы басының астыңғы жағында;
61. Ласталынған суда балық өлiп қалады. Оған не жетiспейдi?
A) көмiр тотығы;
B) қоректi заттар;
C) бактериялар;
D) суда ерiтiлген оттегi;
E) дұрыс температуралық режим;
62. Жалпақ желбезектiлер класастылығы қандай топтарға бөлiнедi?
A) акула;
B) скаттар;
C) тұтасбастылар;
D) химер тәрiздiлер;
E) акула, скаттар;
63. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы химер тәрiздiлер тобына тән?
A) терiлi желбезек қақпағы дамиды;
B) тiстерiнiң барлығы;
C) желбезектерi;
D) жұмыртқа салуы;
E) шемiршектi сүйек қаңқасы;
64. Шемiршектi балықтардың омыртқа жотасы қандай бөлiмдерден тұрады?
A) мойын;
B) кеуде;
C) денелiк;
D) құйрықтық;
E) құйрықтық, денелiк;
65. Шемiршектi балықтарға қандай омыртқалар тән?
A) амфацельдiк;
B) процельдiк;
C) опистоцельдiк;
D) гетероцельдiк;
E) дұрыс жауабы жоқ;
66. Шемiршектi балықтардың жақ сүйектерi қандай желбезек доғаларынан пайда болды?
A) екi алдыңғы желбезек доғаларынан өзгеруi арқылы;
B) үшiншi;
C) бiрiншi;
D) екiншi;
E) төртiншi;
67. Шемiршектi балықтардың ми қапшығы мен жақ сұйектерiнiң қосылысу тәсiлдерiнiң қайсысы тән?
A) аутостилия;
B) гиостилия;
C) амфистилия;
D) гиостилия, амфистилия;
E) дұрыс жауабы жоқ;
68. Шемiршектi балықтардың тiк iшек безi (ректальная железа) қандай қызмет атқарады?
A) бөлiп шығару;
B) жабындылық;
C) қозғалыстық;
D) тiректiк;
E) қорғаныстық;
69. Шеңберауыздылармен салыстырғанда шемiршектi балықтардағы қандай жоғарғы деңгейлiк ерекшелiктер бар?
A) жақ сүйектерiнiң пайда болуы;
B) iшкi есту бөлiмiнде үш жарты шеңберлiк каналдың пайда болуы;
C) терiсi эпидермис пен кутис қабаттарынан тұрады;
D) бүйiр сызығының болуы;
E) ас қорыту жүйесi бөлiмдерi мамандалынған;
70. Шемiршектi балықтардағы қаны мен ұлпа сүйықтығы тепе теңдiгi қалай қамтамасыз етiледi?
A) қан мен ұлпа сұйықтарында мочевина мен тұздардың болу себептерi;
B) мезонефрондық бүйректiң пайда болуынан;
C) метанефрондық бүйректiң пайда болуынан;
D) пронефондық бүйректiң пайда болуынан;
E) нефрондардың күрделенуiнен;
71. Аталық шемiршектi балықтардағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) несеп жолы;
B) ұрық жолы;
C) жұмыртқа жолы;
D) ол шемiршектi балықтарда болмайды;
E) несеп жолы, ұрық жолы;
72. Шемiршектi балықтарда аталық жыныс безiнiң қосалқы безi қызметiн қай құрылымы атқарады?
A) аталық жыныс безiнiң жоғарға бөлiмi;
B) бүйректiң жоғарғы бөлiмi;
C) шемiршектi балықтарда болмайды;
D) ұрықтық көпiршiктер бiрлестiгi;
E) ұрық қапшықтары;
73. Екi түрлi тыныс алушылар топастылықтарында мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы сай?
A) сүйек қаңқасы;
B) бiр немесе екi өкпесiнiң болуы;
C) сүйектi қабыршақтар;
D) жабынды сүйектерiнiң болуы;
E) қосалқы жақтаррының болуы;
74. Шемiршектi балықтардың дене омыртқасының құйрық омыртқаларынан айырмашылықтары қандай?
A) омыртқа денесiнiң болмауы;
B) омыртқалардың төменгi iлгектерiнiң қан тамыры жататын каналын түзуi;
C) омыртқалардың жоғарғы iлгектерiнiң жұлын жататын канал түзуi;
D) омыртқалардың төменгi доғасына қабырғалардың бекуi;
E) омыртқаның денесiнiң болуы;
75. Торсылдақтың атқаратын негiзгi қызметi?
A) газалмасуға қатысады;
B) гидростатикалық қызметi;
C) қысымның өзгеруiн сезетiн мүшелiк қызметiн атқарады;
D) дыбыс шығару және оны күшейтуге қатысады;
E) дұрыс жауабы жоқ;
76. Мына аталған сүйектердiң қайсысы ми қапшығының астын түзейдi?
A) қанаттәрiздес;
B) иiс сезу;
C) парасфеноид;
D) көз сыналық;
E) копула;
77. Мына аталған ми қапшығысүйектерiнiң қайсысы жабынды сүйекке жатады?
A) негiзгi шүйде сүйектерi;
B) есту сүйектерi;
C) аралық иiс сезу;
D) соқасымақ;
E) негiзгi сына дәрiздес сүйектер;
78. Ми қапшығы сүйектерiнiң қайсысы шемiршектенген қалпында қалады?
A) тұмсық;
B) маңдай;
C) төбе;
D) шүйде;
E) парасфеноид;
79. Алғашқы жоғарғы жақ сүйектерi қандай сүйектерден тұрады?
A) таңдай;
B) шаршы;
C) қанаттәрiздес;
D) буындас;
E) таңдай, шаршы және қанаттәрiздес;
80. Сүйектi балықтар мен шемiршектi балықтардың құрсақ жүзбе қанаттарының салыстырма айырмашылықтары қандай?
A) негiзгi (базалий)сүйектерiнiң жоқтығы;
B) шашыранды (радиалий) сұйектерiнiң жоқтығы;
C) белдеме сүйектерiне лепидотрехий арқылы қосылуы;
D) негiзгi сүйектерiнiң болуы;
E) шашыранды сүйектерiнiң болуы;
81. Сүйектi балықтардың ас қорыту жүйелерiнiң ерекшелiктерi?
A) бүйенсымақ өсiндiлерiнiң болуы;
B) асқорыту рефлекстерiнiң жоқтығы;
C) бұрандалы клапанының болуы;
D) тiстерiнiң болмауы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
82. Сүйектi балықтардың желбезектерiнiң құрылым ерекшелiктерiн атаңдар?
A) желбезек аралық қабырғасының болуы;
B) желбезек шашақтарының болуы;
C) желбезек доғаларының болуы;
D) желбезек аралық қабырғаның жойылуы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
83. Сүйектi балықтардың қанайналу жүйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) екi камералы жүрек;
B) қанайналу жүйесi жабық;
C) бiр шеңберлi қанайналу жүйесi;
D) оң жақ бүйректiң капилляр шумақтарының жойылуы;
E) үш камералы жүрек;
84. Сүйектi балықтарға тән көбею әдiстерi:
A) уылдырық шашу;
B) жұмыртқа салу;
C) жұмыртқа тiрi тууы;
D) тiрi тууы;
E) жұмыртқаларын ұяға салуы;
85. Сүйектi балықтардың жыныс жүйесiнiң өзiндiк ерекшелiктерi қандай?
A) Мюллер каналының болуы;
B) мезонефон жылғаларымен байланыспаған арнайы жыныс жылғаларының болуы;
C) аталықтарында вольф каналы ұрық жолы қызметiн атқарады;
D) вольф каналы несеп жолы қызметiн атқарады;
E) в) және d) - бiрге;
86. Мына аталған балықтардың қайсысында торсылдағы жоқ?
A) тунец, сельдь;
B) алабұға, шортан;
C) акула, скат;
D) лосось, наваго;
E) угорь, церотодус;
87. Сүйектi балықтармен салыстырғанда шемiршектi балықтарда қандай ерекшелiк белгiлерi жетiспейдi?
A) екi камералы жүрек;
B) жұп жүзгiш қанаттары;
C) желбезектерi;
D) желбезек қақпақтары;
E) қабыршақтары;
88. Алабұғаның қандай жүзбе қанаттары тiкелей бас сүйек қаңқасымен байланысты?
A) құйрық;
B) арқа;
C) құрсақ;
D) кеуде;
E) арқа және құрсақ;
89. Өткiншi балықтарды атаңдар?
A) тунец, камбала;
B) атлант сельдi, атлант трескасы;
C) лосось, өзен угорi;
D) жайын, налим;
E) судак, шортан;
90. Теңiз балықтарына мыналардың қайсысы жатады?
A) тунец, камбала;
B) белуга, мекре;
C) өзен угорi, лосось;
D) мекре, стерлядь;
E) севрюга, толстолобик;
4 - тақырып Қосмекендiлер
91. Қосмекендiлер құрылымында балық тәрiздес ерекшелiктерiмен қатар, құрғақта өмiр сүруге мүмкiншiлiк беретiн негiзгi өзгерiстер (ароморфоз) бар. Соларды атаңыздар?
A) безi көп жалаңаш терiсi;
B) өкпе, үш камералы жүрек;
C) түрленiп дамуы;
D) жұп аяқтары;
E) бүйiр сызығы;
92. Қосмекендiлер класына мына аталған топтардың қайсысы кiредi?
A) қабыршақтылар;
B) қолтырауындар;
C) тасбақалар;
D) құйрықтылар;
E) бiреуiне де енбейдi;
93. Көне қосмекендiлер қай аталған топтан бөлiнiп шықты?
A) жебежүзбе қанатты балықтар;
B) қостынысты балықтар;
C) секiргiш балықтар;
D) бiлезiк жүзбеқанатты балықтар;
E) жорғалаушы балықтардан;
94. Қазiргi қосмекендiлер қандай топтарға бөлiнедi?
A) құрт тәрiздiлер;
B) аяқсыздар;
C) құйрықсыздар;
D) құйрықтылар;
E) в), с) және d) - бiрге;
95. Қандай құрып кеткен қосмекендiлердi стегоцефалдар деп атайды?
A) ихтиостегидтердi;
B) лабиринтодонттарды;
C) лепоспондилдарды;
D) апсидоспондилдарды;
E) ихтиозаврларды;
96. Қосмекендiлердiң қандай қорғанышты бейiмдiлiгi дамыған?
A) жауын қууы;
B) улы терi бездерi;
C) белсендi шабуыл жасауы;
D) түсiнiң бейiмделуi;
E) улы терi бездерi, түсiнiң бейiмделуi;
97. Балықтармен салыстырғанда қосмекендiлдердiң миының қай бөлiмi жақсы дамыған?
A) алдыңғы миы;
B) орта миы;
C) аралық миы;
D) сопақ миы;
E) мишығы;
98. Қосмекендiлердiң уылдырық шашатын мекен-жайларын атаңдар?
A) шығару қоржыны;
B) арнайы ұя;
C) әртүрлi тұщы су қоймалары;
D) теңiз қайраңдары;
E) iндерi;
99. Бауырымен қарынасты безiнiң бөлiндiлерi құйылатын қосмекендiлердiң ас қорыту бөлiмiне атаңдар?
A) өңеш;
B) қарын;
C) ащы iшек;
D) тоқ iшек;
E) асқазан;
100. Мына аталған ерекшелiктердiң қайсысы ересек қос мекендiлерге тән емес?
A) жұп аяқтары;
B) екi камералы жүрегi;
C) үш камералы жүрегi;
D) жалаңаш терiсi;
E) көздерi;
101. Суда өмiр сүретiн қосмекендiлердi омыртқалыларға тән қандай ерекшелiктерi сипаттайды?
A) салқын қандылығы;
B) денелiк бүйректерi;
C) уылдырықтарының тек суда дамуы;
D) көздерi
E) есiту мүшелерi;
102. Қосмекендiлердiң жалаңаш терiсi қандай негiзгi қызметтерiн орындайды?
A) ылғалалмасу;
B) газалмасу;
C) жылуалмасу;
D) су тұтқырлығын азайтады;
E) ылғалалмасу, газалмасу және жылуалмасу;
103. Қосмекендiлер сұйек қаңқасының қандай бөлiмдерi жоқ?
A) мойын бөлiмi;
B) дене бөлiмi;
C) кеуде бөлiмi;
D) сегiзкөз бөлiмi;
E) құйрық бөлiмi;
104. Қосмекендiлердiң омыртқаларының түрлiлiк қалыптасуы қандай?
A) амфицельдi;
B) опистоцельдi;
C) процельдi;
D) гетероцельдi;
E) амфицельдi, опистоцельдi және процельдi;
105. Көлбақаның жүрегi неше бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
106. Қүйрықсыз қосмекендiлердiң құйрық омыртқаларының бiрiгуiнiң арқасында пайда болған сүйектi қалай атайды?
A) уростиль;
B) соқасымақ;
C) парасфеноид;
D) гиоид;
E) копула;
107. Тiл асты доғасының қай бөлiмi есту үзеңгi сүйегiне айналады?
A) гиоид;
B) копула;
C) гиомондибуляра;
D) буындас сүйек;
E) симплектикум;
108. Қүйрықсыздардың бөксе сүйектерi қандай бөлiмдерден тұрады?
A) шаптық жамбастың басы;
D) құйымшақ;
C) жамбастың алдыңғы жақ басы;
D) коракоид;
E) шаптық жамбастың басы, құйымшақ және жамбастың алдыңғы жақ басы;
109. Қүйрықсыздардың қанайналу жұйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) артериялық конусы үш пар артериялық доғасы бар;
B) жабық қан айналу жүйесi;
C) қанайналу жүйесi бiр шеңберден тұрады;
D) қаны түссiз;
E) жүрегi екi камералы;
110. Құйрықсыздардың аталығындағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) жұмыртқа жолы;
B) ұрық жолы;
C) несеп жолы;
D) мюллер каналы;
E) қоректiк;
111. Құйрықсыздардың орталық жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) архиполлиум дамыған;
B) алдыңғы миы жақсы дамыған;
C) мишықтың пайда болуы;
D) иiс сезу үлесi аздап шектелiнген;
E) мишықтың болмауы;
112. Аяқсыздар тобының негiзгi ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) аяқ-қолдврының және белдеулiктерiнiң жоқтығы;
B) терi бездерi жылбысқы бөледi;
C) жер асты не суда өмiр сүредi;
D) құйрығының болмауы;
E) жұп аяқтары бар;
113. Мына аталған қосмекендiлердiң қайсысы құйрықтылар тобына жатады?
A) сарымсақшы, құрбақа;
B) жерлянкалар, тебiнгiлi балықтар;
C) суринам пимас;
D) кәдiмгi көлбақа;
E) тритондар, саламандралар;
114. Құйрықсыздар омыртқаларының мойын және сегiзкөз бөлiмдерiн құрауға қанша омыртқа қатысады?
A) екi;
B) бiр;
C) бестен жетiге дейiн;
D) ондай бөлiмдерi жоқ;
E) үш;
105. Көлбақаның жүрегi неше бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
106. Қүйрықсыз қосмекендiлердiң құйрық омыртқаларының бiрiгуiнiң арқасында пайда болған сүйектi қалай атайды?
A) уростиль;
B) соқасымақ;
C) парасфеноид;
D) гиоид;
E) копула;
107. Тiл асты доғасының қай бөлiмi есту үзеңгi сүйегiне айналады?
A) гиоид;
B) копула;
C) гиомондибуляра;
D) буындас сүйек;
E) симплектикум;
108. Қүйрықсыздардың бөксе сүйектерi қандай бөлiмдерден тұрады?
A) шаптық жамбастың басы;
B) құйымшақ;
C) жамбастың алдыңғы жақ басы;
D) коракоид;
E) шаптық жамбастың басы, құйымшақ және жамбастың алдыңғы жақ басы;
109. Қүйрықсыздардың қанайналу жұйесiнiң ерекшелiктерi қандай?
A) артериялық конусы үш пар артериялық доғасы бар;
B) жабық қан айналу жүйесi;
C) қанайналу жүйесi бiр шеңберден тұрады;
D) қаны түссiз;
E) жүрегi екi камералы;
110. Құйрықсыздардың аталығындағы вольф каналы қандай қызмет атқарады?
A) жұмыртқа жолы;
B) ұрық жолы;
C) несеп жолы;
D) мюллер каналы;
E) қоректiк;
111. Құйрықсыздардың орталық жүйке жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) архиполлиум дамыған;
B) алдыңғы миы жақсы дамыған;
C) мишықтың пайда болуы;
D) иiс сезу үлесi аздап шектелiнген;
E) мишықтың болмауы;
112. Аяқсыздар тобының негiзгi ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) аяқ-қолдарының және белдеулiктерiнiң жоқтығы;
B) терi бездерi жылбысқы бөледi;
C) жер асты не суда өмiр сүредi;
D) құйрығының болмауы;
E) жұп аяқтары бар;
113. Мына аталған қосмекендiлердiң қайсысы құйрықтылар тобына жатады?
A) сарымсақшы, құрбақа;
B) жерлянкалар, тебiнгiлi балықтар;
C) суринам пимас;
D) кәдiмгi көлбақа;
E) тритондар, саламандралар;
114. Құйрықсыздар омыртқаларының мойын және сегiзкөз бөлiмдерiн құрауға қанша омыртқа қатысады?
A) екi;
B) бiр;
C) бестен жетiге дейiн;
D) ондай бөлiмдерi жоқ;
E) үш;
5 - тақырып Бауырымен жорғалаушылар
115. Бауырымен жорғалаушылардың солтүстiкке жылжуына қандай көбею бейiмделулiгi әсер еттi?
A) жұмыртқаларының известелген қабығы;
B) сарыуызының молдығы;
C) жұмыртқаның терi қабы;
D) тiрiдей тууы;
E) жұмыртқаларын iнге салуы;
116. Бауырымен жорғалаушылардың төменде аталған қанайналу жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi тән?
A) төрт камералы жүрегi;
B) терi венасы мен артерияларының болуы;
C) жүректерiнен артериялық конус бөлiнген;
D) екi қанайналу шеңберi бар;
E) жүректе үш тамыртарайды;
117. Қандай мүшелерiмен кесертке тыныс алады?
A) терiсi;
D) өкпесi;
C) желбезегi;
D) қабырғалары;
E) ауызкөмей қуысы;
118. Бауырымен жорғалаушылардың терiсiнiң мүйiзденуiнiң қандай биологиялық маңызы бар?
A) ылғалалмасуға ықпалды;
B) газалмасуға ықпалды;
C) су жоғалтудан қорғайды;
D) терi бездерiне өте бай;
E) бөлiп шығару процестерiне қатысады;
119. Мына бауырымен жорғалаушылардың өмiр сүру мекенiн атаңдар ұшатын айда¿ар, хамелеон, жалпаққұйрықты геккон, агама, ұршықшыл?
A) дала;
B) шөл;
C) орман;
D) әртүрлi су қоймалары;
E) таулар;
120. Мына аталған көбею әдiстерiнiң қайсылары бауырымен жорғалаушыларға тән?
A) жұмыртқа салу;
B) тiрiдей туу;
C) уылдырық шашу;
D) жұмыртқа тiрi туу;
E) партеногенез;
121. Мына аталған жүйке жүйесiнiң ерекшелiктерiнiң қайсысы бауырымен жорғалаушыларға тән?
A)төбе сезiмтал мүшесiнiң дамуы;
B) мишықтың дамымауы;
C) алдыңғы мидың сырт қабатының қалыптасуы;
D) жұлынының жуандауы;
E) эпифиз бен гипофиздiң жоқтығы;
122. Мына аталған бауырымен жорғалаушылар қай систематикалық топқа жатады: тұмсықтылар, қабыршақтылар, қолтыраундар, тасбақалар?
A) класс;
B) класасты;
C) топ (отряд);
D) топасты (подотряд);
E) ұяластар;
123. Нағыз кеуде қуысы бауырымен жорғалаушылардың көпшiлiгiнде бар, бiрақ кейбiреулерiнде ол жоқ. Мына аталғандардың iшiнде олар бар ма?
A) қолтыраундар;
B) су тасбақасы;
C) кесерткелер;
D) жыландар;
E) хамелеондар;
124. Қазiргi бауырымен жорғалаушылардың арасында ерте дүние өкiлi бар, тiрi қазбалылықң деп ғалымдар атаған. Мыналардың қайсысы соларға жатады?
A) пiл тасбақасы;
B) алып кеселдер;
C) гаттерия;
D) анаконда;
E) қолтыраундар;
125. Басқа бауырымен жорғалаушыларға қарағанда гаттерия қандай ерекшелiктерiмен көзге түседi?
A) төбе көзi дамыған, омыртқалары амфицельдi;
B) мүйiздi терiсi (қабыршақтары);
C) салқынқандылығы;
D) жұп аяқтары;
E) өкпемен тыныс алады;
126. Қабыршақтыларға қандай топасты жатпайды?
A) хамелеондар;
B) кесiрткелер;
C) амфисбен;
D) жыландар;
E) тасбақалар;
127. Бауырымен жорғалаушылардың омыртқалары қандай бөлiмдерден тұрады?
A) дене, құйрық;
B) мойын, дене, құйрық;
C) мойын, кеуде, сегiзкөз, құйрық;
D) мойын, кеуде, белдеме, сегiзкөз, құйрық;
E) мойын, кеуде, белдеме, құйрық;
128.Кесерткенiң қандай омыртқа құрылысы ерекшелiгi құйрық үзуiне себеп болды?
A) омыртқа денесi болуы;
B) құйрық омыртқасындағы шемiршектi бөлiгiне байланысты;
C) шемiршектi бөлiк сегiзкөзде болуына байланысты;
D) Бауырымен жорғалаушыларда мұндай құбылыстың болмауы;
E) шемiршектi бөлiгi омыртқа денелерiнiң арасында;
129. Бауырымен жорғалаушылардың тыныс алу мүшелерiнiң құрылыс ерекшелiктерi қандай?
A) қан тәрiздес;
B) өкпесi альвеолдан құрылған;
C) бөлiмдiлерден тұрады;
D) губка тәрiздес;
E) C) мен D)- бiрге;
130. Бауырымен жорғалаушылардың несеп бөлу мүшелерi қандай?
A) пронефондық бүйрек;
B) мезонефрондық бүйрек;
C) метанефрондық бүйрек;
D) нефридии;
E) метанефридии;
131. Мына аталғандардың қайсысы бауырымен жорғалаушылар класына жатады?
A) қолтырауындылар;
B) құйрықтылар;
C) құйрықсыздар;
D) аяқсыздар;
E) салпiлер;
132. Бауырымен жорғалаушылармен салыстырғанда қосмекендiлердiң ерекшелiк кемшiндерi бар?
A) аяқтары құрылыққа бейiмделген;
B) өкпесi;
C) екi шеңбер қанайналу жүйелерi;
D) мүйiздi қабыршақтары;
E) үш камералы жүрегi;
133. Құстармен салыстырғанда бауырымен жорғалаушылардың қандай ерекшелiктерi кемшiн?
A) мүйiздi қабыршақтары;
B) миы;
C) жылықандылығы;
D) жұмыртқа арқылы көбеюi;
E) екi шеңберлi қан айналу жүйелерi;
134. Қолтыраунның жүрегi неше камералы?
A) екi;
B) үш;
C) төрт;
D) бiр;
E) бес;
135. Бауырымен жорғалаушылардың ас қорыту жүйесiнiң ерекшелiктерiн анықтаңдар?
A) қарын;
B) өңеш;
C) ащы iшек;
D) тоқ iшек;
E) қалыптаспаған соқыр iшегi;
136. Мына жануарлардың қайсысында алғашқы тыныс алу жолдары пайда болды?
A) акулаларда;
B) алабұғаларда;
C) кесерткелерде;
D) қөлбақаларда;
E) миногаларда;
137. Мына Қазақстанда өмiр сүретiн бауырымен жорғалаушылардың қайсысы улы емес?
A) дала сұр жыланы;
B) қалқандытұмсықтар;
C) құмэфасы;
D) оқ жылан;
E) шұбар жылан;
6 - тақырып Қүстар
138. Аталған сұйек қаңқаларының қайсысы құстарға тән?
A) көптеген сүйек қаңқаларының бiреуi;
B) сүйек қаңқаларының бөлiмдерден тұруы;
C) аяқ-қолдарының болуы және олардың белдеу құруы;
D) көптеген сүйектерiнiң қуыс болуы;
E) кеуде қуысын құрауы;
139. Мына аталған құстар қандай систематикалық құрымға жатады:түйе құстар, пингвиндер, кеуде қыры барлар?
A) класс;
B) топ үстi (надотряд);
C) топ (отряд);
D) ұяластар үстi (надсемейство);
E) ұяластар ;
140. Аталғандардық қайсысынан құстар таралуы мүмкiн?
A) стегоцефалдар;
B) аңтiстi бауырымен жорғалаушылар;
C) псевдозухилер;
D) орнитозухилер;
E) С және D) - бiрге;
141. Мына аталған құстар қай топқа жатады: қарға, шауқарға, сауысқан, самырсындық, сайрақ, шығыншылар?
A) ұзынқанаттылар;
B) тентек құстар;
C) торғайлар;
D) .су торғайлар;
E) гоациндер;
142. Мына аталған ас қорыту жүйелерiнiң ерекшелiктерiнiң қайсысы құстарға тән?
A) қарны төрт бөлiмнен тұрады;
B) тiстерiнiң болмауы;
C) қарны екi бөлiмнен тұрады;
D) iшегi ұзын;
E) B) мен C) - бiрге;
143. Құстардың ауа қапшықтарының қызметi қандай?
A) ұшқанда насос қызметiн атқарады;
B) ауа қапшықтарында газ алмасады;
C) қос тыныс алуды қамтамасыз етедi;
D) тыныс алу жиiлiгiн ұлғайтады;
E) A) ман B) - бiрге;
144. Өзiнiң үйренген ортасына тұрақтану дәрежесiне байланысты бұта-орман құстары қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) ағашқа өрмелеушiлер;
B) жүгiргiштер;
C) бұталықтар;
D) жербетiлiк-ормандық;
E) A), C) және D) - бiрге;
145. Балапандарының жұмыртқадан қандай даму деңгейiнде шығуына байланысты мына құстар қандай топтарға жатады: тоқылдақтар, жарқарлығашы, кепкерлер, колибри, торғайлар?
A) колония құрушылар;
B) ертiп шығарушылар;
C) жеке ұялайтындар;
D) ұя салатындар;
E) жер үстiндiлiк;
146. Құстардың кең таралу себебi неде?
A) қауырсындарының болуында;
B) денесiнiң жоғары температуралығында;
C) ауада ұшып жүруiне байланысты;
D) құрылықта тез жүгiруiнде;
E) в), мен с) - бiрге;
147. Құстардың қай сезiм мүшелерi нашар дамыған?
A) есту мүшесi;
B) төбе мүшесi;
C) көру мүшесi;
D) иiс сезу мүшесi;
E) бүйiр сызығы;
148. Өзiнiң үйренген ортасына байланысты су құстары қандай экологиялық топтарға бөлiнедi?
A) сирақты - жолдамалы;
B) сүңгуiрлер;
C) ауа-сулық;
D) құрғақтық-сулы;
E) D), C) және D) - бiрге;
149. Аналық құстарға көбею мүшелерiнiң мына ерекшелiктерiнiң қайсысы сай?
A) диффузиялық үрық серiгi;
B) сол жақ аналық жыныс безi;
C) аталық жыныс безi қалтасы;
D) аллонтоид тәрiздi ұрық серiгi;
E) бұршақ тәрiздi жұп аталық жыныс бездерi;
150. Мына аталған құстар қай топқа жатады: тазқара, лашын, ителгi, сұңқар, бөктергi, кұйкентай, қаршыға, құладiн, көзқұйрық, бүркiт?
A) су құстары;
B) үкiлер;
C) күндiзгi жыртқыш құстар;
D) ескек аяқтылар;
E) қанатсыздар;
151. Қүстардың жүйке жүйелерiнiң күрделi болу себебi неде?
A) аралық миының дамуына байланысты;
B) мидың алдыңғы шаршыларына байланысты;
C) ортаңғы миға байланысты;
D) сопақ миға байланысты;
E) мидың иiс сезу бөлiгiне байланысты;
152. Қүстардың қуығының жоқтығын немен түсiндiруге болады?
A) дене салмағын жеңiлдетедi;
B) несебi қою, тек несеп қышқылынан тұрады;
C) несеп қышқылының ерiмейтiнiне байланысты;
D) несеп бөлген кезде суын қайта соруына байланысты;
E) в), с) және d) - бiрге;
153. Балшық-көгал құстары өмiр сүру ортасына байланысты қандай экологиялық топтарға жатады?
A) сирақты-жалдаушы;
B) жүгiрiп жүрушiлер;
C) өрмелеп шығушылар;
D) саяз-жағалаулық құстар;
E) A), C) және D) - бiрге;
154. Құстардың өмiрлiк циклы қандай кезеңдерден тұрады?
A) көбеюге дайындық;
B) балапан шығару;
C) түлеу;
D) қысқа дайындық;
E) шағылысуы;
155. Құс денесiнiң қай бөлiктерi мүйiздi қабаттан тұрады?
A) саусақтары;
B) өкшелерi;
C) сирақтары;
D) тұмсықтары;
E) құйрықтары;
156. Құс денесi қандай қауырсындармен қапталған?
A) пiшiндiк, мамықтық;
B) желпуiш;
C) жiп тәрiздес;
D) қылшықтық;
E) бағыттамалық;
157. Құстардың экологиялық маңыздарын қалай түсiнуге болады?
A) көптеген түрлерi үй құстарына айналған;
B) түрлiк кедейшiлiгi;
C) жан-жақты таралуы және түрлiлiгi;
D) санының азаюы;
E) зияндылығы;
158. Археоптерикстiң қандай белгiлерi құстарға тән емес?
A) құйрығының 20 омыртқадан тұруы;
B) қауырсындарының жақсы дамуы;
C) бұғаналарының айыр болып бiтуi;
D) бағыттамалық қауырсындарының болуы;
E) артқы аяқтары құсқа тән;
159. Пингвиндер топ үстiлiктерiнiң қандай ерекшелiктерi бар?
A) алдыңғы аяқтары ескекке айналған;
B) төс қыры жақсы дамыған;
C) сирағының болмауы;
D) қауырсын жабындысы;
E) түлеуi;
160. Төс қыры жоқтар топ үстiлiгi айырмашылық ерекшелiктерi?
A) қауырсын жабындысы;
B) төс қыры болмауы;
C) iшектерi ұзындығы;
D) шөп қоректiлiк;
E) көру мүшелерi жақсы дамыған;
161. Мына құстар қандай топқа жатады: шалшықшы, турухтан, ұзынсирақ балшықшы, жылқышы, қызғыш?
A) татрек тәрiздiлер;
B) күндiзгi жыртқыштар;
C) тырна тәрiздiлер;
D) ескек аяқтылар;
E) тауықтәрiздiлер;
162. Торғай тәрiздiлер тобына мына ұяластардың қайсысы жатады?
A) бозторғайлылар;
B) бақташылар;
C) қырғауылдылар;
D) қаршығалылар;
E) лашынтәрiздiлер;
163. Қүстардың тiке бойлық сүйек қаңқалары қанша бөлiмдерден тұрады?
A) екi;
B) үш;
C) төрт;
D) бес;
E) алты;
164. Қүстардың сегiз көзiн құрауға қандай омиыртқалар қатыспайды?
A) құйрық;
B) сегiзкөздiк;
C) белдеме;
D) кеуде;
E) мойын;
165. Қүстардың жақ сүйектерi қандай доғалардан тұрады?
A) жақтары;
B) желбезек;
C) тiл асты;
D) жақ iлгектерi;
E) ерiн шемiршектер;
166. Қүстардың қанаттарының сүйек қаңқаларының ерекшелiктерi?
A) тоқпан жiлiктерi;
B) кәрi жiлiктерi;
C) айылбасы;
D) бiлезiк сүйектерi;
E) алақан сүйектерi;
167. Сүтқоректiлермен салыстырғанда құстарда жоқ ерекшелiктерi?
A) миы жақсы дамыған;
B) жылықандылығы;
C) тiрi тууы;
D) төрткамералы жұрегi;
E) аяқтары жер үстiмен жүруге бейiмделген;
7 - тақырып Сүтқоректiлер
168. Сүтқоректiлердiң дамығандық ерекшелiктерiн атаңыздар?
A) миының пайда болуы;
B) салқынқандылығы;
C) жұмыртқа тiрiтууы;
D) тiрi тууы және сүтпен қоректенуi;
E) ұмыртқа салуы;
169. Мына аталғандардың қайсысы эпидермистiң туындылары болады?
A) қабыршақтары;
B) майлы бездер;
C) тырнақтары;
D) тұяқтары;
E) A), C) және D) - бiрге;
170. Қандай терi бездерi сүтқоректiлерге тән?
A) иiс шығаратын;
B) май бөлетiн;
C) сұт бөлетiн;
D) құйымшақтық;
E) A), B) және C) - бiрге;
171. Сүтқоректiлер сүйек қаңқаларының ерекшелiктерiн атаңдар?
A) омыртқа буындары тегiстiктелiнген;
B) сүйектерi қуысты;
C) бөксе қуыстығы ашық;
D) омыртқа жотасы екi бөлiмнен тұрады;
E) төсiнiң қыры бар;
172. Мына сүт қоректiлер қай топқа жатады: солтүстiк бұғысы, бұлан, елiк, қабырға, жейран, ақбөкен, бизон, зубр, тур, жираф, қодас, буйвол?
A) жекетұмсықтылар;
B) мүйiздi аяқтылар;
C) сирендер;
D) қос тұяқтылар;
E) кемiргiштер;
173. Қанайналу жүйелерiнiң қандай ерекшелiктерi сүтқоректiлерге тән?
A) жүрегi төрт камералы;
B) сол жақ бiр аорта доғасы бар;
C) аорта доғасындағы қан аралас;
D) бүйрек қақпалық жүйесi жойылмаған;
E) оң және сол жақ аорта доғалары бар;
174. Қазiргi кездегi шулы сүтқоректiлердiң қайсысы ерте заманда қалыптасқан?
A) креодонттар;
B) қолқанаттылар;
C) жәндiк қоректiлер;
D) ескек аяқтылар;
E) ұзын тұмсықтылар;
175. Ашық далалық сүтқоректiлер тұрған мекенiне бейiмделу дәрежесiне байланысты қандай экологиялық топ астылығына бөлiнедi?
A) саршұнақтар тобы;
B) көртышқандар тобы;
C) қосаяқтылар тобы;
D) тұяқтылар тобы;
E) A), B) және D) - бiрге;
176. Мына тыныс алу жүйесiнiң қандай ерекшелiктерi сүтқоректiлерге тән?
A) өкпесi қуық тәрiздес;
B) өкпесi көптеген аловеолдардан тұрады;
C) диафрагмасы (көк етi) жоқ;
D) су, сүт қоректiлерi желбезекпен тыныс алады;
E) тыныс жолдарының пайда болуы;
177. Шулы сүтқоректiлерге тән көбейiп даму әдiстерiн атаңдар?
A) iшкiлiк, ұрықтандыру;
B) сырттай ұрықтанады;
C) алландтоидтық шу арқылы жатында дамуы;
D) ұрықты дайындалған қалтада жетiлдiру;
E) iшкiлiк, ұрықтандыру, алландтоидтық шу арқылы жатында дамуы;
178. Алғашқы аңдарға мына аталған белгiлердiң қайсысы тән?
A) жұмыртқа салу;
B) клоаканың болуы;
C) сол жақ аналық жыныс безi;
D) емшек ұшының болмауы;
E) тiрiдей тууы;
179. Қос ұрықтандыру мүшесi мен қос ұрық қабылдаушылары қандай аңдарға тән?
A) ехидна;
B) үйректұмсық;
C) қалталылар;
D) просхидна;
E) ұсақ көртышқан;
180. Мына аңдар қандай топқа жатады:?
A) кемiргiштер;
B) дамондар;
C) қоянтәрiздiлер;
D) жәндiкқоректiлер;
E) кемтiстiлер;
181. Тек қана суда өмiр сүруiне байланысты киттәрiздiлер балалары немен қоректенедi?
A) ұсақ балықтармен;
B) iрi балықтармен;
C) сүтпен;
D) планктонмен;
E) жыртқыштармен;
182. Сүтқоректiлердiң өмiр сүруi мен таралуына қоршаған ортаның қандай факторлары ықпал етед ?
A) температура;
B) ылғалдылық;
C) жорық;
D) өсiмдiктер;
E) аталғандардың бәрi;
183. Мына аңдар қандай экологиялық топқа жатады: ағаш күзенi, сасық күзен, нутрия, қалан, сирендер?
A) жерасты;
B) ұшатын;
C) жербетiлiк;
D) су;
E) орман;
184. Қазақстанның қызыл кiтабына мына сүтқоректiлердiң қайсысы кiредi?
A) бұлан;
B) суыр;
C) елiк;
D) ақбөкен;
E) арқар;
185. Мына аңдар қандай топқа жатады: тупай, лемурлар, қолаяқтылар, ұзын өкшелiлер, лорилер, мактер?
A) түтiктiстiлер;
B кесерткетүрлiлер;
C) маймылдар;
D) жартылай маймылдар;
E) сүйелаяқтылар;
186. Жыртқыш сүтқоректiлер систематикасында қандай құрылым ерекшелiктерiнiң мақызы зор?
A) дене өлшемi;
B) етпен қоректенуi;
C) тiс жұйесi құрылысы;
D) аяқтарынық құрылымы;
E) есту мүшелерiнiң құрылымы;
187. Жалпақ мұрынды маймылдардың өзiне тән айырмашылықтары:?
A) құйрық iлгектiлiгi, мұрын делбесiнiң орналасу жағдайы;
B) алғашқы өмiр сүруi;
C) құйымшақ сүйелiсiнiң болуы;
D) құйрығының жоқтығы;
E) мұрын делбесi алға бағытталған;
188. Алғашқы аңдар класастылығы қанша топтан тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
189. Мына аталған түрлер қай топқа жатады: құндыз, ақ тиiн, бұрындық, қосаяқ, дикобраз?
A) қоянтәрiздiлер;
B) кемiргiштер;
C) жәндiк қоректiлер;
D) тiсi аздар;
E) жыртқыштар;
190. Қай ұяластар жыртқыштар тобына жатпайды?
A) иттер;
B) жанаттар;
C) көртышқандар;
D) мысықтар;
E) сусарлар;
191. Сүтқоректiлер бас сүйек қаңқаларындағы қаңқалық құрылым олардың өзiне жәндiк белгiсi болып табылады?
A) желбезек доғалары;
B) тiласты доғасы;
C) жақ сұйегi доғасы;
D) шықшыт доғасы;
E) төменгi самай доғасы;
192. Екiншi таңдай құрылымына қандай сүйектер қатысады?
A) таңдай сұйектер;
B) есту барабаны;
C) барабан сүйектерi;
D) негiзгi сына тәрiздес;
E) алдыңғы сына тәрiздес;
193. Сүтқоректiлер омыртқалар жүйесi қандай түрiне жатады?
A) амфицельдi;
B) опистоцельдi;
C) процельдi;
D) етероцельдi;
E)платицельдi;
194. Сүтқоректiлердiң омыртқалар жүйесiнiң қай бөлiмiнде омыртқалар саны тұрақты 7-ге тең?
A) мойын;
B) кеуде;
C) белдеме;
D) сегiзкөз;
E) құйрық;
195. Сүтқоректiлердiң жанбас белдеуi қандай сұйектерден құралған?
A) аты жоқ сұйектерден;
B) шонданай сүйек;
C) алдыңғы басынан;
D) шаптық сүйектерден;
E) сирақтан;
196. Күйiс қайыратын сүтқоректiлердiң қарны қанша бөлiмнен тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
197. Күйiс қайыратын сұтқоректiлердiң қарнының қай бөлiмiнде ас қорыту сөлi бөлiнедi?
A) таз қарын;
D) жалбыршақ қарын;
C) тақия қарын;
D) жұмыршақ қарын (ұлтабар);
E) алдыңғы бөлiгiнде;
198. Сүтқоректiлердiң қанайналу жүйесiнiң ерекшелiктерi?
A) бүйрек капилляр шумақтарының болмауы;
B) жабық қанайналу жүйесi;
C) жүрегi 4 торлы камералы;
D) екi аорта доғасының болуы;
E) өкпе артериялары;
199. Динозаврдың жүрегi қанша камерадан тұруы мүмкiн?
A) бiр;
B) екi;
C) ұш;
D) төрт;
E) бес;
200. Ехиднаның жүрегi неше камерадан тұрады?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;