ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
"ТАМАҚ ӨНДІРІСІНІҢ МАШИНАЛАРЫ МЕН АППАРАТТАРЫ" кафедрасы
ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ МАШИНАЛАРДЫ ЖИНАҚТАУ ЖӘНЕ ПАЙДАЛАНУ
пәнінен білім алушылардың 1 межелік бақылауға арналған
тапсырмалар
Семей
2014
Студенттердің өздік жұмысқа арналған тапсырмалар
1 тапсырма.
Вариант бойынша сұраққа жауап беру қажет. Қажетті сұлбаларды, формулар мен кестелерді жасау қажет. Төменде сұрақтар берілген:
1 Монтаждау жұмыстарын ұйымдастыру
2 Тісті берілістер.
3 Такелажды жұмыстарды ұйымдастыру
4 Строптар, блоктар және полиспасттар, қолды және электрлік тальдар, лебедкалар, домкраттар.
5 Тіректі құрылымдар. Өздігінен жүретін көтергіш механизмдер.
6 Жабдықты фундаментте өлшеу. Жабдықты бекіту және виброизоляциялау.
7 Санитарлы-техникалық құрылғының монтажы
8 Құбыр өткізгіштердің монтажы
9 Бақылау-өлшеу мен реттегіш аспаптардың монтажы
10 Ауа өткізгіштердің монтажы
11 Қалпына келтіру жұмыстарын ұйымдастыру. Іске қосу кешенінің жобалық-технологиялық құжаттамасы.
12 Монтаждау жұмыстарының сапалы орындалуын бақылау. Объектінің өндірістік жұмыстарға дайындығы.
13 Жабдықты қалпына келтіру және іске қосудағы ұйымдастыру-техникалық шаралар.
14 Монтаждық жұмыс пен құрлыстық-монтаждың түрлері мен әдістері.
15 Монтаждық жұмыстың графигі.
16 Қондырғыны монтаж жасағандағы техникалық қауіпсіздік.
17 Өлшем жұмыстары мен монтаждық алаңды дайындау. Қондырғыларды қабылдау, сақтау.
18 Монтаж жұмыстарын істегенде қолданылатын құрал- жабдықтар.
19 Қондырғыны орнатудағы фундаменті мен негізі және бекітуі мен виброизоляциясы.
20 Өндірістік ет тартқыш пен ұсақтағыштың монтаждау және қалпына келтіру.
21 Куттерлер мен коллоидты диірмендердің монтаждау және қалпына келтіру.
22 Вакуумды көлденең қазандықтарды монтаждау және қалпына келтіру.
23 Термокамераларды монтаждау және қалпына келтіру.
24 Автоқақтау қондырғысын монтаждау және қалпына келтіру.
25 Пластиналы және құбырлы жылу алмастырғыш аппараттарды, вакуум-аппараттарды және кептіргіштерді монтаждау және қалпына келтіру.
26 Сары май жасағыш жабдықтарды монтаждау және қалпына келтіру.
27 Сепараторлар мен гомогенизаторларды монтаждау және қалпына келтіру.
28 Бөтелке жұғыш және құйғыш-жапқыш автоматтарды монтаждау және қалпына келтіру.
29 Ұсақтау машиналарын жөндеу.
30 Қысыммен өндеу машиналарын жөндеу.
1 кестеде тапсырма варианттары берілген:
1 кесте
Вариант нөмірі
Сұрақ нөмірі
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
7
7
8
8
9
9
10
10
11
11
12
12
13
13
14
14
15
15
16
16
17
17
18
18
19
19
20
20
21
21
22
22
23
23
24
24
25
25
26
26
27
27
28
28
29
29
30
30
2 тапсырма.
Вариант бойынша (2 кесте) 3 кестеде берілгендерді есепке алып фундамент пен ауданшаның статикалық есебін орындау. Вариант бойынша (2 кесте) 4 кестеде берілгендерді есепке алып фундаменттің динамикалық есебін орындау. Вариант бойынша статикалық және динамикалық жүктемелер бойынша фундаментті жобалау.
2 кесте
Параметр
Вариант
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Мұздату тереңдігі, h, м
0,5
0,8
1,0
1,2
1,4
1,6
1,8
1,6
1,4
1,2
Шкивтің диаметрі, D, м
0,6
0,7
0,65
0,75
0,75
0,65
0,6
0,7
0,6
0,7
Айналу жиілігі, n, с-1
15
20
25
15
20
25
20
15
20
25
Қос иінді білік саусағының массасы, m, кг
40
50
60
70
40
50
60
70
50
65
Қос иінді біліктің радиусы, r, м
0,09
0,08
0,07
0,08
0,09
0,07
0,08
0,09
0,08
0,07
Электрқозғалтқыш қуаты, N, кВт
20
30
40
50
25
28
35
38
35
45
Ұзындық, a, м
2,2
2,8
2,5
2,1
2,6
2,4
2,3
2,7
2,9
3,0
Ені, b, м
0,8
0,9
0,7
0,6
0,5
0,8
0,7
0,9
0,6
0,9
Сепаратор массасы, M, кг
800
1000
900
870
950
1100
1200
900
800
700
Жердің бетіндегі нақты қысым, Rн, кПа
200
150
150
200
250
200
500
350
300
450
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Мұздату тереңдігі, h, м
0,55
0,85
1,1
1,25
1,45
1,65
1,85
1,65
1,5
1,3
Шкивтің диаметрі, D, м
0,65
0,75
0,68
0,72
0,8
0,85
0,62
0,78
0,67
0,58
Айналу жиілігі, n, с-1
17
22
28
12
26
30
32
18
24
35
Қос иінді білік саусағының массасы, m, кг
45
55
65
75
45
55
65
75
55
60
Қос иінді біліктің радиусы, r, м
0,09
0,08
0,07
0,08
0,09
0,07
0,08
0,09
0,08
0,07
Электрқозғалтқыш қуаты, N, кВт
12
35
45
55
22
24
32
40
42
28
Ұзындық, a, м
2,25
2,85
2,55
2,15
2,65
2,45
2,35
2,75
2,95
3,1
Ені, b, м
0,85
0,95
0,75
0,65
0,55
0,85
0,75
0,95
0,65
0,95
Сепаратор массасы, M, кг
850
1100
950
820
930
1150
1250
920
850
750
Жердің бетіндегі нақты қысым, Rн, кПа
220
180
130
280
240
260
550
380
320
480
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
Мұздату тереңдігі, h, м
0,6
0,9
1,05
1,3
1,55
1,7
1,9
1,62
1,48
1,23
Шкивтің диаметрі, D, м
0,65
0,75
0,68
0,77
0,72
0,63
0,6
0,78
0,66
0,71
Айналу жиілігі, n, с-1
14
28
24
18
23
21
25
16
20
33
Қос иінді білік саусағының массасы, m, кг
42
38
62
78
48
52
63
76
57
68
Қос иінді біліктің радиусы, r, м
0,09
0,08
0,07
0,08
0,09
0,07
0,08
0,09
0,08
0,07
Электрқозғалтқыш қуаты, N, кВт
17
33
48
52
26
21
37
44
35
45
Ұзындық, a, м
2,32
2,28
2,53
2,18
2,62
2,34
2,38
2,72
2,93
3,2
Ені, b, м
0,83
0,92
0,78
0,62
0,53
0,81
0,76
0,98
0,67
0,94
Сепаратор массасы, M, кг
880
1150
960
820
930
1200
1250
920
860
770
Жердің бетіндегі нақты қысым, Rн, кПа
250
160
140
210
270
255
520
325
310
420
Есептеу әдістемесі:
Фундаменттiң астындағы табаны, жеткiлiктi берiк болу керек, яғни ол ойылып түспейтiндей болу керек, әсiресе тегiс болмаса апатқа ұшырауы мүмкiн.
Сондықтан фундаментiң негiзi болып табылатын жердiң белгiлi бiр қасиеттерi болу керек.
Табанындағы жер, берiктiк бойынша 4 категорияға бөлiнедi: Шағыл, iрi сынғыш тас, балшықты (3 кесте).
3 кесте
Категория
Жерi, түрi
Нормативтiк табанына түсетiн қысым
1
Құмдар
Ылғалдығы аз шаңды құм
200...250
Суға қаныққан шаңды құм
100...150
Батпақты
Супестер
200...300
Суглинок
100...300
Батпақтар
100...кебiрек
2
Құмды
Iрiлiгi орта құмдар
250...350
Аз ылғалды ұсақ құм
200...300
Суға қаныққан ұсақ құм
150...250
Iрi құм
350...450
3
Iрi сынғыштар
500-ге дейiн
Фундамент пен ауданшаның статикалық есебi.
Iс жүзiнде фундаменттiң астына түскен қысымды анықтап, оны нормативтiк қысыммен салыстырады.
Есептеу кезiнде машинаның динамикалық дәрежесiн жуықтап өлшейдi, машинаның жұмыс iстеуiне байланысты кемiту коофициентiнiң шамасын енгiзедi. Бір типтi машиналар мен аппараттардың коэффициентiнiң мәндерi 4 кестеде берiлген.
4 кесте
Жабдық
Кему коэффициентi
Май шығарғыштар
Сепараторлар, гомогенизаторлар, компрессорлар
Пластикалы және құбырлы жылу ауыстырғыш аппараттар, дымқылдатқыш ванна, iрiмшiк салқындатқыш
Барлық типтегi сиымдылықтар, бу қазандары
0,3...0,4
0,5...0,6
0,7...0,8
1
Фундаменттi статикалық есептеу кезiнде мiндеттi түрде екi шартты тексеру керек.
1. Фундаментте жарылған iз қалмауы керек әсiресе тегiс емес
Егер машина+фундамент табанының жүйесiнен жерге түсетiн қысым РПа - нормативтен кiшi болса:
мұнда Gм - жұмыс кезiндегi машинаның салмағы, КН;
Gф - фундаменттiн салмағы, КН;
- кемiту коэффициентi;
F - фундамент табанының ауданы, м2;
Rн - жерге түскен нормативтiк қысым,КПа.
Ең бiрiншi фундаменттiң табанының ауданын табамыз. Оны машинаның ауданнының рамасының, 2 аумағымен а, в белгiлеп, әрбiр жақтарынан 0,1...0,2 м қателiк жiберемiз, яғни:
F = (a + 2 ) · (b +2 )
мұндағы: a мен b – машина қанқасының ұзындығы мен ені, м;
- әрбір жаққа берілген припуск, м.
Одан кейiн фундаменттiн толық биiктiгiн есептейдi, Н (м): Н1 + Н2 = Н
мұнда Н1 - фундаменттiн жер бетiндегi биiктiгi: Н1:(0,1...0,15), м
Н2 – жер астындағы биiктiгi, м.
Ол суыққа қату терендiгiнен 0,1-0,2 м төмен болу керек.
Н2 = h + (0,1-0,2).
Фундаменттiн көлемiн табу: V = F · H, м3
Фундаменттiң салмағы мынаған тең: Gф = V ·
мұндағы - фундаменттегi бетонның салмағы, = 12...25 КН м3.
Машинаның салмағы өз массасынан анықтайды Мм.
2. Жобалау кезiнде фундаменттiң өзара ауырлық ортасын есептеу керек. Машина мен фундаменттiң табанының ауданы бiр ылғалдылықпен, бiр вертикалда жатуы керек. Эксцентриситеттiң есептеу мәнi 1, яғни вертикал өстiн ауытқуы, машинаның ауырлық центiрiнең өтушi 0, фундамент табаның ауырлық центiрi, машинаның ауырлық центiрi бағытында сол жақтың ауданында РН 150 кПа тең болса ол 5 аспауы керек. Үлкен эксцентриситеттiк кезiнде, фундаменттiң табаның қисаюы және апат болуы мүмкiн.
Ауданның статикалық есебi
Мұндай жағдайда жабынға Р1 (кПа) жүк түсуiн тексерiп есептеймiз:
Р1 = (Gм + Gпл) · F ≤ Rн
Есептеу тәртiбi фундаменттiң статикалық есептеуiмен бiрдей. Егер есептелген үлестi жүк Р1 (кПа) нормативтен көп болса, онда қайта есептелуі керек, табан ауданын арттырып немесе жабдықты жүк көтергiш балкаға қояды, коллонаға немесе күрделi қабырғаға тағылады.
1 сурет. Фундамент табасының ауданы:
а – жалпы көрініс; б – А1-ОЦМ-10 сепараторы;
О – сепаратор ауырлық күш ортасының проекциясы; О1 – фундамент табасының ауырлық күш ортасының проекциясы; е – ұзына бойлық өсі бойынша сепаратордың эксцентриситеті; е1 – – көлденең өсі бойынша сепаратордың эксцентриситеті.
Фундаменттiң динамикалық есебi.
Кривошивтi шатунды механизмдердi (вертикаль компрессоры, қозғалтқыш). Құрастыру кезiнде, тiреушi максималды горизонталь күш мынаған тең:
Ргор. макс = Рмакс + Рцс немесе
Ргор. макс = (4300 · N · D · n) + Gо ( · n30)2 · r
мұндағы N – электрқозғалтыштың қуаты, кВт;
- п.ә.к. ( =0,8);
D - шкивтiң диаметрi (маховиктiң), м;
П - айналым саны, айнмин;
G0 - кривошивтiң, поршеннiң, шатунның массасы;
r - кривошиптiң радиусы.
Тік ортадан тепкiш күш Рцк машинаны фундаменттен жұлуға тырысады, сондықтан берiктiк шарты орындалу керек:
R = (Gм + Gф) · r Gо · ( · n30)2
Берiктiк шарты фундаментке де, вертикаль машинаға да K = 1,25-1,5 тең болса орындалады.
Тік машинаның фундаментiнiң болттарын есептеу кезiнде Рц машина салмағының күшi арқылы созылады:
Рраст = Gо · ( · n30)2 · r - Gм
Фундамент болттарының диаметiрiн мына формуламен анықтайды.
d = 1,35 · Рраст · 4 · [ p · Pраст[ p
мұндағы: Р - болты созғыш күш, кг;
1,35 - болтың созылғыш коэффициентi;
Gp =160-230 МПа - болты созу кезiндегi жiберiлген кернеу.
Тереңдiгi кiшiрек жасалған (болт) анкерлi болттар 5 кесте бойынша қабылданады.
5 кесте
Болттың диаметрi
Фундаменттегi болттың тереңдiгi
14
16
18
22
24
27
30
36
140
170
190
250
250
270
270
380
Табылған мәндері бойынша статикалық және динамикалық жүктемелер бойынша негізді жобалаймыз.
ӘДЕБИЕТТЕР
1 Мұстафаева А.К. Ет және сүт өндірісінің технологиялық машиналарын монтаждау және жөндеу. Оқу құралы. – Семей: Шәкәрім атындағы СМУ, 2012 ж. – 149 бет.
2 Монтаж, эксплуатация и ремонт технологического оборудования: учебник Под ред. А.Н. Батищева.- М.: Колос, 2007.- 423 с.
3 Юнусов Г.С., Михеев А.В., Ахмадеева М.М. Монтаж, эксплуатация и ремонт технологического оборудования. Курсовое проектирование: Учебное пособие. - Йошкар-Ола: Мар. гос. ун-т, 2008. - 211 с.
4 Гальперин Д.М., Миловидов Г.В. Технология монтажа, наладки и ремонта оборудования пищевых производств. – М.: Агропромиздат, 1990. – 399 с.