ДНК редупликациясы

Өзіндік бақылауға арналған тест тапсырмалары.

1 - тақырып .Тұқымқуалаушылықтың биохимиялық негiздерi.
1. Ақуыз биосинтезiне қанша әртүрлi амин-қышқылдары қатысады?
A) 20;
B) 50;
C) 100;
D) 150;
E) 27;
2. Нуклеин қышқылдарына қандай қызмет тән?
A) информациялық;
B) катализдiк;
C) құрылыста;
D) қорғаушы;
E) қозғалғыштық (жиырылғыштық);
3. ДНК молекуласына тиiстi келтiрiлген дәлелдердiң қайсысы бұрыс емес?
A) ДНК екi тiзбектi спираль;
B) ДНКмен бiр нуклеотидтен тұрады;
C) ДНК-ның құрамына дозоксирибоза кiредi;
D) ДНК-ның құрамына фосфор қышқылы кiредi;
E) ДНК-ның құрамына тимин кiредi;
4. Жасушаның қандай компонентi ақуыздың биосинтезiне тiкелей қатысады?
A) ядролық;
B) вакуоль;
C) хромосома;
D) жасуша орталығы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
5. Берiлген реакциялардың қайсысы қалыптық (матрица) синтезiнiң реакциясына жатады?
A) АТФ - синтезi;
B) көмiрсулар синтезi;
C) ДНК синтезi;
D) липидтер синтезi;
E) глюкоза синтезi;
6. ДНК нуклеотидтердiң құрамына қандай химиялық қосылыс кiрмейдi?
A) фосфор қышқылы;
B) дезоксирибоза;
C) май қышқылы;
D) аденин;
E) цитозин;
7. РНК нуклеотидтердiң құрамына қандай химиялық қосылыс кiрмейдi?
A) аденин;
B) рибоза;
C) тимин;
D) фосфор қышқылы;
E) урацил;
8. Нуклеотидтердiң бiр триплеттерiнiң информациясы немен анықталады?
A) полипептидтi байланыспен;
B) ақуыз молекуласымен;
C) көмiрсу молекуласымен;
D) аминқышқылдарымен;
E) дипептидтiк;
9. Ақуыз биосинтез процесi кезiнде рибосомода не түзiледi?
A) нуклеотид;
B) көмiрсу;
C) май қышқылы;
D) полипетидтiк тiзбек;
E) нуклеин қышқылы;
10. Ақуыз биосинтезiнде ДНК қандай қызмет атқарады?
A) репликация;
B) транскрипция;
C) АТФ синтезiне қатысу;
D) ақуыз молекуласының синтезi қалыптық принцип негiзiнде жүредi;
E) мезосома синтездеуге қатынасады;
11. Мына келтiрiлген дәлелдердiң қайсысы дұрыс емес?
A) Кодан үш нуклеотидтен тұрады;
B) Әрбiр кодон аминқышқылдың тек бiреуiн ғана анықтайды;
C) кодондар матрицалық РНК және ДНК болады;
D) Әрбiр кодон тек қана бiр аминқышқылын анықтайды;
E) антикодондарда т кодондар болады;
12. Антикодон келтiрiлген мысалдың қайсысының құрамында болады?
A) матрицалық немесе информациялық РНК-да ;
B) рибосомалық РНК-да;
C) ДНК-да;
D) тасымалдаушы РНК-да;
E) митохондрияда;
13. ДНК молекуласының комплементарлы тiзбегi бiр-бiрiмен қандай химиялық байланыспен жалғасады?
A) иондық;
B) дисульфидтi;
C) пептидтi;
D) сутектi;
E) коваленттi;
14. Дезоксирибоза қандай затқа жатады?
A) нуклеин қышқылына;
B) ақуызға;
C) липидтерге;
D) көмiртегiне;
E) аминқышқылдарына;
15. РНК синтезделу процесi?
A) матрицалық синтез;
B) редукция;
C) редупликация;
D) транскрипеция;
E) трансляция;
16. Нуклеотидтердiң құрамына қандай заттар кiредi?
A) липидтер;
B) сулар;
C) АТФ;
D) азотты негiздерi;
E) аминқышқылдары;
17. Хромосомалар қандай қызмет қызмет атқарады?
A) энергия көзi;
B) жасушаның жылжуын қамтамасыз етедi;
C) фотосинтез;
D) тұқым қуалау информациясын сақтау;
E) бөлiнуге қатысады;
18. Ақуыз неше аминқышқылдарынан тұрады, егер оның сәйкес келу генiнiң кодтық бөлiмi 3000 нуклеотидтен тұрса?
A) 100;
B) 10000;
C) 500;
D) 1000;
E) 300;
19. Геннiң кодтық бөлiмiнде неше нуклеотид бар, егер де соған қарап синтезделетiн ақуыз 300 аминқышқылынан тұрса?
A) 400;
B) 500;
C) 1000;
D) 900;
E) 2000;
20. Ақуыздың мономерлерiне не жатады?
A) нуклеотидтер;
B) глюкоза;
C) ферменттер;
D) амин қышқылдары;
E) азот негiздерi;
21. ДНК нуклеотидтерiнiң бiр-бiрiнен айырмашылығы неде?
A) көмiрсутектерiнiң құрылысынде;
B) азотты негiздердiң санында;
C) фосфор қышқылы молекуласының санында;
D) азотты негiздердiң құрылысында;
E) нуклеотидтер компоненттерi арасындағы байланыстың сипаттамасында;
22. ДНК молекуласының екi еселенуi клетканың тiршiлiк циклiнiң қай фазазсында жүзеге асады?
A) профазада;
B) телофазада;
C) анафазада;
D) интерфазада;
E) метафазада;
23. Генетикалық код дегенiмiз не?
A) ДНК молекуласының бiр тiзбегiндегi нуклеотидтердiң екiншi тiзбегiндегi нуклеотидтерге сәйкес келуi;
B) ДНК тiзбегiндегi нуклеотидтердiң а - РНК нуклеотидтерiне сәйкес келуi;
C) бiр нуклеотидтiң құрамындағы фосфор қышқылы қалдығының екiншi нуклеотидтiң дезоксирибозасына сәйкес келуi;
D) ДНК молекуласындағы нуклеотидтердiң орналасу ретi;
E) ақуыз молекуласындағы амин қышқылдарының орналасу ретiн анықтайтын а - РНК-дағы нуклеотидтердiң орналасу ретi;
24. Генетика ғылымындағы қандай жаңалықтар гендiк инженерия методологиясының негiзiн қалады?
A) ферменттердiң, ДНК-ның кесетiн эндонуклеоздардың ашылуы;
B) хромосомалардың жұптылығының ашылуы;
C) генотип пен фенотиптiң өзара байланыстылығының ашылуы;
D) генотип пен қоршаған ортаның өзара байланыстылығының ашылуы;
E) гендердiң өзара әсерiнен;
25. Ақуыз молекуласының қандай құрылымына глобулалар тән?
A) бiрiншi реттiк;
B) екiншi реттiк;
C) үшiншi реттiк;
D) төртiншi реттiк;
E) бiрiншi және үшiншi реттiк;
26. Ақуыз синтездеу информациясы ядроның қандай затында болады?
A) ядро қайықшасында;
B) ядро шырынында;
C) хромосомаларда;
D) ядрошықта;
E) ядро қабықшасының iшкi мембранасында;
27. Гендiк инженерияда қайтымды транскрипция ферментi қай кезде қолданылады?
A) гендердiң санын айқындау кезде;
B) Т-РНК-ын амин қышқылдарыменөзара байланыстыратын кезде;
C) ДНК-ның көшiрмесiн информациялық РНК-ға түсiрру кезiнде;
D) РНК-ның көшiрмесiн алу кезiнде;
E) қалыпты (матрицалық) синтез;
28. Егер 300 аминқышқылынан тұратын белок синтезделсе онда геннiң кодтелушi бөлiгiнде қанша нуклеотид болғаны?
A) 400;
B) 500;
C) 1000;
D) 900;
E) 300;
29. Биологиялық жарғақша үшiн ең маңызды компанент не?
A) АТФ;
B) ақуыз;
C) көмiрсу;
D) Н2О;
E) ДНК;
30. Аллельдi гендердiң әр құрылымының ауысуына қандай процесс себеп?
A) митоз;
B) мейоз;
C) экоцитоз;
D) эндоцитоз;
E) ДНК редупликациясы;
31. Нуклеотид мына белгiлердiң қайсысынан тұрады?
A) А,Г,Т, және Ц.;
B) азотты негiздерден;
C) қант - фосфаттан;
D) қант, фосфат тобы және азотты негiзден;
E) Г,Ц,Т, ;
32. Қандай қосылыстар ақуыз молекуласының мономерi болып табылады?
A) глюкоза;
B) май қышқылы;
C) глицерин;
D) аминқышқылы;
E) нуклеин қышқылы;
33. Нуклеотид мына берiлгендердiң қайсысынан тұрады?
A) А,Г,Т және Ц;
B) Азотты негiздерден;
C) қант-фосфаттан;
D) қант, фосфат тобы және азотты негiзден;
E) Г,Ц,Т;
34. Қандай қосылыстар ақуыз молекуласының мономерi болып табылады?
A) рибосома;
B) қозғалыс органоидтар;
C) митохондрия;
D) эндоплазмалық тор;
E) Аминқышқылдары;

2 - тақырып. Менделизм.
35. Қандай белгiлердi альтернативтi деп атайды?
A) қарама - қарсы;
B) бiрдей;
C) әртүрлi;
D) ұқсас;
E) гомологты;
36.Альбиностардың қандай жанұясында ,бала болмайды?(альбинизм генi рецессивтi,
аутосомды - а);
A) D: AA aa;
B) D: Aa Aa;
C) D: Aaaa
D) D: aaaa;
E) D: AAAA;
37. Нелiктен туыстас некелерден туған балаларда тұқым қуалауға байланысты аурулар жиi болады?
A) ұрпаққа үқсас гендердiң кездесу жиiлiгi артады;
B) доминантты гендердiң жиынтығы артады;
C) гетерозиготалықтың дәррежесi артады;
D) депрессияның күшеюi;
E) жауабы жоқ;
38. Гетерозистiң биологиялық маңызы қандай?
A) бiрiншi ұрпақта гибридтiң өмiршең болуында;
B) бiррнеше ұрпақтарда өмiршеңдiктiң сақталуында;
C) өмiршеңдiктiң бiр ұрпақтан соң қайталанып ұлғаюында;
D) Гибридтер ата-аналарының бiреуiнiң өмiршеңдiгiн қайталайды;
E) дұрыс жауабы жоқ;
39. Өсiмдiктерде альбиностар (ақ) летальдi гендерге жатады (өлiп қалады), бiрақ көптеген
түрлердiң ұрпағында альбиностар кездеседi. Альбиностар өлген кезде олар неге бiржола
жойылып кетпейдi ?
A) альбинизмнiң генi рецессивтi және гетерозиготалы жекелеген түрлерде әрқашан сақталады.;
B) альбинизмнiң генi доминантты.;
C) олар тек мутацияның әсерiнен пайда болады;
D) гендер ауысқанда бiр түрден екiншi түрге берiледi;
E) оқшаулануда жүредi;
40. Қара түстi тышқанды бiр-бiрiмен шағыстырғанда олардан алынған ұрпақ әрқашанда қара болады. Сары түстi тышқанды бiр-бiрiмен шағылыстырғанда үштен бiрi қара, ал үштен екiсi сары болады. Бұны қалай түсiндiруге болады?
A) сары түстiң генi доминантты, гомозиготалы жекелеген түрлер өлiп қалады;
B) сары түстiң генi доминантты, толық доминанттылық;
C) қара түстiң генi рецессивтi.;
D) сары түстiң генi қара түстiң генiне толық басымдылық көрсете алмайды;
E) дигибридтiк будандастыруда;
41. Будандастырудың қандай түрiнде келесi ұрпақтар фенотипi бойынша 3:1 қатынасында
ажырайды?
A) дигибридтi толық доминанттылық (басымдылық) болған жағдайда және гендер тiркесiнде.;
B) тригибридтi толық доминанттылық болған жағдайда;
C) дигибридтi тәуелсiз тұқым қуалаған жағдайда;
D) талдамшы будандастыру кезiнде;
E) полигибридтiк будандастыруда;
42. Инсектицид уына (ДДТ) төзiмдi тарақанның аталықтарын ДДТ-ға төзiмсiз тарақандардың аналықтарымен будандастырған Бiрiншi ұрпағында барлық жаңа туылған ұрпағы ДДТ-ға тұрақты болып, екiншi ұрпағында ажыратылу қатынасу: 3 төзiмдi және 1 төсiмсiз. Айтылған белгiлердiң қайсысы доминантты?
A) төзiмдiлiк белгiсi ;
B) төзiмсiздiк белгiсi;
C) бiрде-бiр белгiсi доминантты емес;
D) толық доминанттылық жоқ;
E) доминантты және рецессивтi белгiлерi жоқ;
43. Адам шашаының бұйра болу белгiсi болжам бойынша - доминантты белгi. Жанұяда үш бала бар. Қызының шашы тiк, ал екi ағасының бiреуiнiкi - бұйра, бiреуiнiкi - тiк. Шешесiнiң шашы бұйра, ал әкесiнiкi - тiк. Егер бұйраның генiн Д деп алсақ, онда балаларының генотиптерi қандай?
A) ДД. Дd? dd;
B) бәрi ДД;
C) бәрi Дd;
D) бәрi dd;
E) DDCC;
44. Үй хайуанаттарындағы инбридингтiң жағымды жақтары қандай?
A) ұрпағының гомозиготалық деңгейiнiң көтерiлуi;
B) ұрпағындағы депрессия;
C) доминантты ауруларының өршiгуi;
D) бiркелкi емес ұрпақтың көбеюi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
45. Туысқандық қатынастағы денi сау ата-аналардың ұрпағында тұқым қуалайтын аурудың көп болуы неге байланысты?
A) зиянды рецесивтi гендердiң гетерозиготалы болуы;
B) бiрдей доминантты гендердiң болуы;
C) бiр типтi гендердiң байланысу ықтималдылығының көтерiлуi;
D) летальдi гендердiң пайда болу ықтималдылығының көтерiлуi;
46. Ген мына үш формадағы аллель түрiнде кездеседi: а1 а2 а3. Диплоидты ағзаларда қандай гетерозиготты генотиптер болуы мүмкiн?
A) а1а2, а2а3, а1а3;
B) а2а2, а3а2;
C) а3а2,а2а2;
D) а3а2, а1а3, а1а1;
E) толық жауабы жоқ;
E) көптеген гендердiң әсерiнен;
47. Мендельдiң тәжiрибесiндегi дигибридтi будандастыруда жұп гендер қайда орналасады?
A) бiр хромосомада;
B) жыныс хромосомасында;
C) әр түрлi хромосомада;d
D) гомологтi хромосомада;
E) тiркесiп орналасады;
48. Аллельдiк гендер қалай орналасады?
A) бiр аутосомда және жыныс хромосомада;
B) әр жұп хромосомада ;
C) жыныс хромосомада;
D) гомологты хромосомада;
E) тақ гендер;
49. Аллельдi гендер немесе жұп гендер ұрпақ жасушасында қалай байқалады?
A) ата-аналар гаметасының жиынтығы;
B) ата-анасының бiреуiнен тұқым қуалау арқылы берiледi;
C) кездейсоқ бiрiгедi;
D) жаңадан құрылады;
E) ата-анасының екеуiнен де тұқым қуалау арқылы берiледi;
50. Қосалқы белгiлер қанша гендерде (жаңа мәлiметтер бойынша)?
A) аллельдi;
B) ұқсас;
C) сiңлiлi;
D) әртүрлi;
E) ата-аналар гендерiнде;
51. Моногибридтi шағылыстыру кезiнде гибридтiң ағзадағы хромосомдақанша аллельдiк ген бiр белгi үшiн жауап бередi?
A) екi;
B) бiр;
C) үш;
D) төрт;
E) үштен көп;
52. Мейозда аллельдi гендер қалай ажырайды?
A) бiр жасушаға түседi;
B) әр түрлi жасушаға түседi;
C) бiр хромосомаға түседi;
D) бiр ядроға түседi;
E) бiр зиготаға түседi;
53. Талдаушы будандастыруды қандай мақсатта жүргiзедi?
A) өсiмдiктер мен жануарлардың фенотипiн анықтау үшiн;
B) өсiмдiктер мен жануарлардың генотипiн анықтау үшiн;
C) өсiмдiктер мен жануарлардың генотипi мен фенотипiнiң ажырауын анықтау үшiн;
D) доминантты белгiлердiң санын анықтау үшiн;
E) рецессивтi белгiлердiң санын анықтау үшiн;
54. Қандай будандастыруда белгiлердiң 9:3:3:1 арақатынасы байқалады?
A) моногибридтi;
B) дигибридтi;
C) полигибридтi;
D) реципрокты;
E) қайыра будандастыру;
55. Қандай будандастыруда белгiлердiң 9:3:3:1 арақатынасы байқалады?
A) моногибридтi;
B) талдаушы;
C) дигибридтi;
D) моногибридтi аралық тұқым қуалау;
E) моногибридтi толық доминанттылықты;
56. Қара және сұр тышқанды будандастырғанда 30 ұрпақ алынды. Оның 14-i қара түстi көк түстiң қараға қарағанда доминантты екенi белгiлi. Тышқанның ата-анасының генотипi қандай?
A) екеуi де гетерозиготалы (Аа Аа);
B) екеуi де гомозиготалы (ААаа);
C) бiреуi гетерозиготалы, екiншiсi гомозитоталы (Аааа);
D) бiреуi гнтнрозиготалы екiншiсi гомозиготалы доминантты (АаАА);
E) дигетерозиготалы екi белгiсi бойынша;
57. Мендельдiң екi заңының мәнi неде? (белгiлердiң тәуелсiз тұқым қуалауы)
A) ата-аналарының өзгесiне жаңа фенотиптер пайда болады;
B) бұл заң әруақытта сақталады;
C) дигибридтi будандастыру кезiнде бiр белгiсi екiншiсiнен тәуелсiз тұқым қуалайды;
D) дигибридтi будандастыруда жеке моногибридтi будандастыру деп қарастыруға болмайды;
E) анализдеушi полигибридтi будандауда;
58. Адамдарда керең -мылқаулықты анықтайтын ген (S) рецессивтi болады. Осы аурумен ауыратын ер адам есту қабiлетi жақсы әйелге үйленген, бұл некеден есту қабiлетi жақсы бала туады. Шешесiнiң генотипi қандай болуы мүмкiн?
A) ss;
B) SS;
C) SS және Ss;
D) Ss;
E) ssKK;
59. Намазшам гүлiнiң екi формасын (қызыл және ақ гүлдi) будандастырғанда екiншi гибридтiң ұрпағында мынадай белгiлер ажырайды?
A) 1:1:3;
B) 31;
C) 1:2:1;
D) 3:2:2:1;
E) 3:3:3:1;
60. Аллельдi гендерi бар хромосомалар қалай аталады?
A) тақ хромосомалар;
B) соматикалық;
C) гомологты;
D) гомологты емес;
E) жыныс хромосомалары;
61. Қандай семьяда барлық балалары альбиносты болады? (альбинум генi- рецессивтi және аутосомды - а)
A) ААаа ;
B) АаАа;
C) аааа;
D) ВВВв;
E) жауабы жоқ;
62. Тұқым қуалайтын аурумен ауыратын еркек денi сау әйелмен некелескен. Олардың 8 баласы болған: 4 ұл және 4 қыз. Барлық қыздары тұқым қуалау ауруыменн туған (ұлдарында ондай жоқ). Осы тұқым қуалау ауруы қай типке жатады?
A) аутосомды рецессивтi;
B) аутосомды доминантты;
C) Х хромосомасымен тiзбектелген доминантты;
D) Ү хромосомасымен тiзбектелген;
E) жауабы жоқ;
63. Егер ұрпақта мынадай ажырау болса : 1AABB 2Aa BB 1aa BB онда ата-аналарына қандай қасиеттер тән?
A) Аа Вв;
B) АА ВВ;
C) Аа ВВ;
D) АА Вв;
E) Аа вв;
64. Қай кезде екеуi де гомозиготалы әке-шешесiнiң Е1-дегi гибридi фенотип бойынша оларға ұқсайды?
A) толық доминанттылықта;
B) гендер тәуелсiз тұқым қуалағанда;
C) толық емес доминанттылықта;
D) тiркес тұқым қуалағанда;
E) дигибридтiк будандастыруда;
65.Мысықтардың қысқа жүндi түрiнiң ангор мысығына қарағанда доминантты генi бар. Егер ангор мысығын қысқа жүндi мысықпен будандастырғанда 6 қысқа жүндi 2 ангорлы ұрпақ берсе, онда осы будандастырылған мысықтардың генотиптерi қандай?
A) екеуi де доминантты гендерi бар гомозиготалы;
B) екеуi де рецессивтi гендерi бар гомозиготалы;
C) бiреуi гомозиготалы, екiншiсi гетерозиготалы;
D) екеуi де гетерозиготалы;
E) көп гендердiң әсерiнен;
66. Егер де адамның жыныстық хромосомасының жиынтығы ХХҮ болса , онда адам қай
жынысты болады ?
A) ұрғашы;
B) интерсекс;
C) еркек;
D) ана мозайкалы болады;
E) дүрыс жауабы жоқ;
67. Егер де дальтонизм тасымалдайтын гетерозиготалы әйелдiң және көру-қабiлеттiлiгi жақсы еркектiң некесiнен қандай ұрпақты күтуге болады? Белгi жыныспен тiзбектелген және рецессивтi?
A) қыздарының жартысы дальтониктер;
B) қыздары -белгi тасымалдаушы, ал ұлдары дальтониктер;
C) ұлдарының жартысы- дальтониктер, қалғанының көру қабiлеттiлiгi жақсы;
D) барлығының көру қабiлеттiлiгi кәдiмгiдей;
E) балаларының жартысы дальтониктер;
68. Тұқым қуалайтын аурумен ауыратын еркек денi сау әйелмен некелескен. Олардың 8 баласы болған: 4 ұл және 4 қыз. Барлық қыздары тұқым қуалау ауруымен туған (ұлдарында ондай жоқ). Осы тұқым қуалау ауруы қай типке жатады?
A) аутосомды рецессивтi;
B) аутосомды доминантты;
C) Ххромосомасымен тiзбектелген доминантты;
D) Ү хромосомасымен тiзбектелген рецессивтi;
E) жауабы жоқ;
69. Мысықтардың жирен шаштылығын реттейтiн ген - r, ал R-қайшылығын реттейдi. Осы екеуi де Х хромосомында шоғырланған. Ү хромосомы жоқ. Геннотиптерiнде Rr генi бар. Аналық мысықтар тасбақа түсi болады. Неге аталық мысықтарда тасбақаның түсi мүлдем кездеспейдi?
A) Ү-хромосомасы тасбақаның түсiнiң пайда болуын болдырмайды;
B) қара түстi R генi аталық мысықтардың r генiн басып тастайды;
C) аталық мысықтар гетерозиготалы, яғни екi Х хромосомы болмайды;
D) Х хромосомадағы гендерге аутосомдар ықпалын тигiзедi;
E) цитоплазмасында тұқым қуалайды;
70. Егер ұрпағында фенотип 1:1 қатынаста кездессе, онда ата-аналары туралы не айтуға болады?
A) екеуi де гетерозиготалы;
B) екеуi де гомозиготалы;
C) бiреуi гетерозиготалы, ал екiншiсi рецессивтi гомозиготалы;
D) бiреуi гетерозиготалы да, ал екiншiсi доминантты гомозиготалы;
E) барлық жауаптары дұрыс;
71. Гомозиготалы ата-аналарын шағылыстырғанда, пайда болған будандағы белгiлер қалай аталады?
A) рецессивтi;
B) альтернативтi;
C) доминантты;
D) аллельдi;
E) қосымша;
72. Асбұршақтың қандай ерекшелiктерi оны генетикалық зерттеу барысында ыңғайлы объектетедi?
A) бақша өсiмдiгi;
B) бiр өсiмдiкте көп гүл болғандықтан;
C) әр асбұршақта бiрнеше дән байланғандықтан;
D) ұрпақтары iрi болғандықтан;
E) асбұршақ өздiгiнен тозаңданады және бiр-бiрiнен ерекшеленетiн әртүрлi морфологиялық түрлерi бар;
73. Мендельдiң пайдаланған методикасының қайсысын сiз тұқымқуалаушылық заңдылықтарын анықтауда ең негiзгiсi деп санаймыз?
A) әртүрлi белгiлерi бар ата-анасын алуы;
B) әртүлi сорттары бар асбұршақты объект ретiнде пайдалануы;
C) қолдан тозаңдандыру жүргiзуi;
D) өздiгiнен тозаңдандыруы;
E) пайда болған ұрпақтарды дәлдiкпен санап отыруы;
74. Мейоз барысында аллельдi гендер қалай ажырайды?
A) бiр хромосомада болады;
B) бiр ядрода болады;
C) бiр клеткада болады;
D) әртүрлi клеткаларда болады;
E) олардың ажырауында ешқандай заңдылық болмайды;
75. Мына формула 1:2:1 қандай будандасуда генотипi мен фенотипi бойынша F2-де ажырайды?
A) моногибридтi;
B) анализдеушi;
C) толық емес доминанттылық пен моногибридтi;
D) дигибридтi;
E) полигибридтi;
76. aң төрт түрлi аллельдi формада болуы ықтимал (а1, а2 , а3, а4) диплоидты организмдерде қандай гетерозиготалы генотип болуы мүмкiн?
A) а1 а1;
B) а1а2; a2а3 ;
C) а3а3; а4а4;
D) а1а2; а1а3; а1а4; а2а3;
E) а4а3;
77. Егер ұрпақтар арасындағы фенотиптерi 9:3:3:1 болса ата - аналары жөнiнде не айтуға болады?
A) бiр белгiсi бойынша гомозиготалы;
B) екi белгiсi бойынша гомозиготалы;
C) үш белгiсi бойынша гомозиготалы;
D) екi белгiсi бойынша гетерозиготалы;
E) бiр белгiсi бойынша гетерозиготалы;
78. Қандай гендер тәуелсiз тұқымқуалайды?
A) аллельдi;
B) жыныс хромосомаларындағы аллельдi гендер;
C) тiркес;
D) бiр хромосомадағы аллельдi емес гендер;
E) аллельдi емес әртүрлi жұп хромосомалардағы гендер;
79. Егер А және В гендер өзара толық тiркессе диплоидты организмнiң генотипi қандай
гаметаларды түзедi?
A) АВ, аВ, АВ, аВ;
B) Ав, аВ;
C) АВ, аВ;
D) Аа, Вв;
E) А. В. а. в;
80. Мысықтардың жүнiнiң түсi сарғыш болуы r генiне байланысты, ал қара түсi болуы-R генiне байланысты. Бұл екi генде Х- хромосомада шоғырланады. Осыған сәйкес ген У-хромосомада жоқ. Мысықта Rr генотипi болса тарғыл түстi болады. Нелiктен аталық мысықтар тарғыл түстi болып кездеспейдi?
A) У хромосома тарғыл түстiң пайда болуына жол бермейдi;
B) тарғыл түстi (аталық) мысықтар тiршiлiкке жарамсыз болады;
C) аутосомалар Х-хромосома гендерiне әсер етедi;
D) қара түстi R генi аталық мысықтардың r генiнен басым болады;
E) аталық мысықтар гетерозиготалы болмайды яғни оларды екi х хромосома болмайды;
81. Генетикада жаңа құрым дегенiмiз?
A) жаңа мутацияның бiлiнуi;
B) аллельдi емес гендердiң әсерiнен ұрпақтарда жаңа қасиеттердiң пайда болуы;
C) ата-ана қасиеттерiнiң ұрпақтарында жойылып кетуi;
D) аллельдi гендердiң әсерiнен ұрпақтарда жаңа қасиеттердiң пайда болуы;
E) модификациялық өзгерiстердiң пайда болуы;
82. Генетикалық анализдiң қандай нәтижесi хромосомалық тұқым қуалау теориясын дәлелдейдi? A) гибридтердiң бiрiншi ұрпақ белгiлерiнiң бiркелкiлiгi;
B) белгiлердiң басымдылығы;
C) Ғ2-де ажырауы;
D) тiркес тұқым қуалау;
E) тiркес тұқым қуалаудағы хромосомалар жиынтығы санының гаплоидты жиынтықпен сәйкес келуi;
83. Мына аталған әдiстердiң қайсысы адам генетикасын зерттеуде пайдаланылады?
A) палеонтологиялық;
B) егiздiк;
C) математикалық;
D) эмбриологиялық;
E) салыстырмалы -анатомиялық ;
84. Ғ1 гибридтерi фенотипi бойынша ата-аналарынан қандай жағдайда айырмашылығы болады?
A) толық доминанттылықта;
B) толық емес доминанттылықта;
C) доминанттылық жоқ болғанда;
D) егер ата-аналары гетерозиготалы болса;
E) тiркес толық тұқым қуалаушылықта;
85. Өсiмдiктердiң гомозиготалы линияларында (таза) белгiлердiң өзгергiштiгiн немен түсiндiруге болады?
A) мутациямен;
B) модификациямен;
C) гендердiң жаңа модификациясымен;
D) кроссинговер болғандықтан;
E) особьтар жынысын қайта анықтаудан;
86. Қалыпты пигментациялы ата-аналарынан альбинос бала туылды. Бұл неге байланысты?
A) альбинизм генi доминантты;
B) альбинизм генi рецессивтi;
C) толық емес доминанттылық орын алады;
D) гормональдi әсер;
E) белгiлердiң жаңадан пайда болуы жүредi;
87. Адамға рецессивтi 5 ген туа керең-мылқаулықты көрсетедi, ауру керең-мылқау еркек сау әйелге үйленедi. Олардың баласы сау, естуi жақсы. Анасының генотипi қандай?
A) ss;
B) SS;
C) ss немесе SS;
D) Ss немесе ss;
E) Ss;
88. Диплоидты организмде белгiлердiң қанша аллельдi гендерi орналасқан?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) ноль;
89. Анализдеушi будандастыру мынадай жағдайда пайдаланылады?
A) тұқым қуалау белгiлерiн анализдеуде;
B) Мендель заңдарын тексеруде;
C) ата-аналар фенотипiн анықтауда;
D) ата-аналар генотипiн анықтауда;
E) особьтардың доминантты фенотипiмен бiрге особьтар генотипiн анықтауда;
90. Мендельдiң (белгiлердiң тәуелсiз таралу заңы) 2-шi заңының негiзi?
A) Ғ2-де ата-анасынан өзгеше фенотиптер пайда болады;
B) Ғ1-де белгiлердiң ажырауы жүредi ;
C) Ғ2-де белгiлердiң ажырауы жүредi ;
D) дигибридтi будандастыруда бiр белгi басқа белгiге тәуелсiз тұқым қуалайды;
E) белгiлер жынысына тәуелсiз тұқым қуалайды;
91. Ұрпақта фенотипi бойынша қатынас 3:1 болса генотиптерi қандай?
A) АА Х аа;
B) АА Х Аа;
C) Аа Х Аа;
D) Аа Х аа;
E)АА Х АА;
92. Егер әкесi дальтоник (рецессивтi ген Х хромосомада орналасқан) шешесi сау болса онда бұлардың ер баласының дальтонизмге қандай қатысы болады?
A) ер баласы дальтонизм генiн әкесiнен алады;
B) ер баласына әкесi мен шешесiнiң 1-нiң тек рецессивтi гендерi берiлсе сонда ғана дальтонизмге шалдығады;
C) ер баласы дальтонизм генiн тек қана шешесiнен алады ал, әкесiнiң генотипi бұл жерде ер балаға ешқандай әсер етпейдi;
D) Бұл жанұяда барлық ер балалары дальтоник болуы керек;
E) бұл жанұяда барлық балалары дальтоник болуы керек;
93. Буданның екiншi ұрпағын алуда Г.Мендель тозаңдандырудың қандай түрiн пайдаланды?
A) айқас тозаңдандыру;
B) өздiгiнен тозаңдандыру;
C) жел арқылы тозақдандыру;
D) қолдан тозаңдандыру;
E) тозаңдар қосылысымен тозаңдандыру;
94. Мендельдiң зерттеуi бойынша белгiлердiң тұқым қуалауы барысындағы заңдылықтардың ең негiзгiсiн атаңыз?
A) будандардың бiрiншi ұрпағының бiркелкiлiгi зақы;
B) белгiлердiң тұқым қуалау барысындағы гендердiң тәуелсiз таралу заңы;
C) ажырау заңы;
D) организмдердiң белгiлерi дискреттi тұқым қуалаушылық бiрлiгiмен анықталады.;
E) белгiлердiң пайда болуы қоршаған ортаға байланысты анықталады;
95. Қояндардың жүнiнiң түсiн екi жұп гендер бақылайды: А - қара пигменттi синтездесе а - пигмент синтезделмейдi, В- пигменттi қоян жүнiне тегiс таратпай сұр түс бередi в-пигмент таратуға қатыспайды. Осы гендердiң барлық қатынастарында қандай фенотиптерi болуы мүмкiн?
A) қара (А-вв) сұр (А-В) ақ (аавв, ааВ);
B) қара (А-вв) сұр (А-вв) ақ (аавв);
C) тек ақ, (А-В);
D) қара (А-вв) сұр (А-вв);
E) ақ (аавв) сұр (А-в), (аав);
96. Адамдарда қалыпты пигменттi (терiнiң түсi) некеден альбинос (ақ) бала туған. Бұлай болуы мүмкiн бе?
A) ген альбинизмi доминантты;
B) ген альбинизмi рецессивтi;
C) толық емес доминантты;
D) белгiнiң аралық тұқым қуалауы жүредi;
E) анализдеушi будандастыру жүредi;
97. Адам шашының бұйра болу белгiсi болжам бойынша доминантты белгi жанұяда үш бала бар. Қызының шашы тiк, ал екi ағасының бiреуiнiкi-бұйра, бiреуiнiкi тiк. Шешесiнiң шашы бұйра ал әкесiнiкi тiк. Ата-аналарының генотиптерi қандай ?
A) екеуi де гетерозиготалы;
B) шешесi гетерозиготалы, әкесi-рецессивтi гомозиготалы;
C) екеуi де доминантты гомозиготалы;
D) екеуi де рецессивтi гомозиготалы;
E) шешесi-гомозиготалы рецессивтi, әкесi-гетерозиготалы;
98. Егер ұрпағында фенотип 3:1 қатынаста кездессе онда ата-аналары туралы не деуге болады?
A) бiр ген арқылы гомозиготалы;
B) бiр ген арқылы гетерозиготалы;
C) рецессив бойынша гомозиготалы;
D) доминант бойынша гомозиготалы;
E) екi ген бойынша гомозиготалы;
99. Егер ұрпағында фенотип 9:3:3:1 қатынаста кездессе. онда ата-аналары туралы не айтуға болады?
A) А генi арқылы гомозиготалы;
B) А және В гендерi арқылы дигетерозиготалы;
C) В генi бойынша гетерозиготалы;
D) А генi бойынша гомозиготалы;
E) А және В генi бойынша гомозиготалы;
100. Диплоидтық ағзада неше аллельдiк ген белгiлерi бар?
A) 1;
B) 2;
C) 3;
D) 4;
E) 8;
101. .Мендельдiң тәжiрибесiндегi бiрiншi ұрпақ гибридтерiнiң генотипi қандай?
A) гамозиготалы;
B) гетерозиготалы;
C) аллельдi;
D) бластула;
E) гаструла;
102. Мендельдiң тәжiрибесiндегi дигибридтi шағылыстыруда жұп белгiлердiң гендерi қалай oрналасқан?
A) үш жұп хромосомада;
B) гомологиялық хромосомалардың әртүрлi жұбында;
C) екi хромосомада;
D) гомологты хромосомада;
E) бiр жұп хромосомада;
103. Қандай жанұяда балаларының бiр бөлiгi альбинос болады? (альбинизм генi-рецессивтi, аутосомада-а)
A) АА аа;
B) Аа аа;
C) аа аа;
D) ВВ Вв;
E) ВВ вв;
104. Мейозда аллельдi гендер қалай ажырайды?
A) бiр жасушада болады;
B) әр жасушада болады;
C) бiр хромосомада болады;
D) бiр ядрода болады;
E) бiр зиготада болады;
105. Қандай шағылыстыруда ажырау 1:1 қатынасында өтедi?
A) тригибридтi;
B) анализдеушi;
C) дигибридтi;
D) моногибридтi аралық тұқым қуалау;
E) моногибридтi толық доминанттылықта;
106. Гибридтердiң екiншi ұрпағын алу үшiн Г.Мендель тозаңдандырудың қандай тәсiлiн қолданды?
A) айқасқан;
B) өздiгiнен тозаңданғыш;
C) жел арқылы тозаңданатын;
D) табиғи тозаңданатын;
E) бунақ дене арқылы тозаңданатын;
107. Г.Мендель зерттеулерiндегi ас бұршақтарға қандай белгi тән?
A) айқас тозаңданушы өсiмдiктер;
B) өздiгiнен тозаңданушы өсiмдiктер;
C) қөп жылдық өсiмдiктер;
D) белгiлерi онша бiлiнбейтiн;
E) бунақ дене арқылы тозаңданушылар;
108. Қандай жекелеген түрлердi гомозиготалы деп атайды?
A) әртүрлi аллельдi генi бар;
B) бiркелкi аллельдi генi бар;
C) генi жоқ;
D) мутантты генi бар;
E) аллельдi және мутантты гендер жиынтығы;
109. Гибридтердiң бiрiншi ұрпағын алу ұшiн Г.Мендель тозаңдандырудың қандай тәсiлiн қолданды?
A) айқас тозаңдану;
B) өздiгiнен тозаңданғыш;
C) жел арқылы тозаңданатын;
D) табиғи тозаңданатын;
E) бунақ дене арқылы тозаңданатын;
110. Генотип пен фенотип қандай будандастыруда 1:2:1 формуласы бойынша ажырайды?
A) моногибридтi;
B) талдаушы;
C) дигибридтi;
D) моногибридтi толық емес доминанттылық;
E) полигибридтi;
111. Моногибридтi будандастыруда Р2 - ұрпақта 3 генотип, ал дигибридтi будандастыруда 9 генотип түзiледi. Полигибридтi будандастырудың 2-шi ұрпағының генотиптерi санының жалпы формуласы қандай? (п-белгiлер саны).
A) 2п;
B) 2п;
C) 3п;
D) 3п;
E) п;
112. Адамдар керең-мылқаулықты анықтайтын ген (s) рецессивтi болады. Осы аурумен ауыратын ер адам есту қабiлетi жақсы әйелге үйленген. Бұл некеден есту қабiлетi жақсы бала туады. Баланың генотипi қандай?
A) ss;
B) SS;
C) Kk;
D) Ss;
E) SS KK;
113. Адамдарда қалыпты пигменттi (терiнiң түсi) некеден альбинос (ақ) бала туған. Әке-шешесiнiң генотипiн анықтаңыз. Пигменттiң түзiлуiне жауап беретiн ген - К?
A) КК, Кк;
B) КК, КК;
C) кк, кк;
D) Кк, Кк;
E) жауабы жоқ;
114. Инсектицид уына (ДДТ) төзiмдi тарақанның аталықтарын ДДТ-ға төзiмсiз арақандардың аналықтарымен будандастырылған. Бiрнеше ұрпақтағы Ғ1 пайда болған жекелеген түрлер ДДТ-ға төзiмдi. Екiншi ұрпақтың Ғ2 жекелеген түрлердiң ажырату қатынасы: 3 бөлiгi төзiмдi, 1 бөлiгi төзiмсiз. Екiншi ұрпақтағы төзiмдi жекелеген түрлердi бiр-бiрiмен будандастырғанда қанша бөлiгi төзiмсiз жекелеген түрлердi бередi?
A) төзiмсiз ұрпағы болмайды;
B) барлығы да төзiмдi;
C) Ғ2- ден 56 бөлiгi төзiмдi;
D) Ғ2-ден 23 бөлiгi төзiмдi;
E) 13 Ғ2 бөлiгi төзiмдi;
115. Қандай гендер тәуелсiз тұқым қуалайды?
A) аллельдi гендер;
B) тiзбектелген гендер;
C) бiр хромосомадағы аллельдiк емес гендер;
D) аллельдi гендер әр түрлi жұп хромосомада;
E) жауабы жоқ;
116. Фенотип қандай шағылыстыруда 3:1 формуласы бойынша ажырайды?
A) моногибридтi шағылыстыруда және аралық тұқымқуалауда;
B) талдаушы;
C) дигибридтi;
D) моногибридтi толық доминанттылықта;
E) моногибридтi толық емес доминанттылықта;
117. Бұршақ тұқымының тегiс (А) және мұртшасының (S) гендерi бiр хромосомада орналасқан ААSS k aass шағылыстырады. Сонда Ғi қандай болады?
A) жаңа белгiлер пайда болады;
B) ажырайтын;
C) тек қана рецессивтi белгiлер;
D) тек қана доминантты белгiлер;
E) ұрпағында ешқандай да өзгерiстер болмайды;
118. Қандай будандастыруда фенотип бойынша ажырау 1:1 арақатынасында өтедi?
A) дигибридтi;
B) полигибридтi;
C) моногибридтi;
D) талдаушы;
E) қайыра;
119. Қандай белгiлердi альтернативтi деп атайды?
A) ұқсас;
B) бiрдей;
C) әртүрлi;
D) қарама-қарсы;
E) бiрiн-бiрi толықтыратын;
120. Егер екi қара тышқанды шағылыстырсақ ұрпақтары әрқашанда қара түстi болады. Ал сары тышқандарды шағылыстырсақ онда 13 қара түстi 23 сары түстi (1:2) мұны қалай түсiндiруге болады ?
A) сары және қара түс гендер аллельдi емес;
B) қара түс гендерi доминантты, сары рецессивтi;
C) сары түстi гендер қара түстi гендер толық емес доминанттайды;
D) екi ген түстерi де Х - хромосомада;
E) сары тышқандар әрқашанда гетерозиготалы себебi сары түстi гомозиготалар өмiрге жарамсыз, сондықтан өмiр сүрмейдi ;
121. ДДТ генсектицид уына тұрақты таракандарды ДДТ-ға сезгiш аналықтарымен шағылыстырылды. Ғ1 особьтары ДДТ-ға тұрақты болып Ғ2-де гендердiң ажырауы жұрiп: 3 бөлiгi тұрақты бiр сезгiш болады. Ғ2-де тұрақты особьтардың қанша бөлiгi өзара шағылысқанда сезгiш ұрпақ бередi?
A) Ғ2-де ешқайсысы;
B) F2 тұрақты;
C) Ғ2-де 24 тұрақты;
D) Ғ2-де 9 тұрақты;
E) Ғ2-де 23 тұрақты;
122. Адамдарда бұйра шаш доминантты белгi анасының шашы бұйра, әкесiнiң шашы тiк жанұяда ұш бала бар: қызының шашы тiк, екi iнiсiнiң бiреуiнiкi тiк, екiншiсiнiкi бұйра. Ата-аналарының генотиптерi қандай?
A) DD x dd;
B) DD xDd;
C) Dd x DD;
D) Dd x Dd;
E) dd x dd;
123. Асбұршақтың тұқымының тегiс (А) және мұртшалары бар (S) гендерi бiр хромосомада орналасқан (АI) бiркелкi, (SI) будандастыруда АIIа х аIIа ? SIIS x SIIS?
A) доминантты белгiлерiмен бiркелкi;
B) рецессивтi белгiлерiмен;
C) 1:1 қатынаста ыдырайды;
D) 4:1:1:1 қатынаста ыдырайды;
E) 3:1 қатынаста ыдырайды;
124. Қандай жекелеген түрлердi гетерозиготалы деп атайды?
A) әртүрлi аллельдi генi бар;
B) бiркелькi аллельдi генi бар;
C) генi жоқ;
D) мутантты генi бар;
E) аллельдi және мутантты гендерр жиынтығы;
125. Моногибридтi будандастыруда будан организмдегi хромосомада қанша аллельдiк ген бiр белгi үшiн жауап бередi?
A) бiр;
B) екi;
C) үш;
D) төрт;
E) бес;
126. Қандай будандастырруда фенотип 3:1 формуласы бойынша ажыратылады?
A) моногибридтi толық доминантты;
B) дигибридтi будандастырруда;
C) қайыра будандастыру;
D) полигибридтi;
E) талдаушы;

3 - тақырып. Хромосомалық теория.
127. Сүтқоректiлердiң еркек жыныстық хромосомалар жиынтығының ұрғашыларынiкiнен айырмасы қандай?
A) бiр жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бiрдей;
B) хромосомалардың морфологиясы әртүрлi (сыртқы түрi);
C) екi жұп хромосомы өзгеше де қалғандары бiрдей;
D) хромосомалардың саны бiрдей;
E) хромосомалардың саны әр түрлi;
128. Гендердiң тiзбектелу iлiмi бойынша алынған қай факт хромосоманың тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) тiзбектелу тобының саны геплоидтық хромосомалардың жиынтығының санына сәйкес келуi;
B) бiр хромосомада бiрнеше геннiң болуы;
C) гендердiң бiрлесiп тұқым қуалаушылығы;
D) гендердiң дербес тұқым қуалаушылығы.;
E) дұрыс жауабы жоқ;
129. Кроссинговер (хромосом түйiсiнде) кезiнде алынған қай факт хромосомдық тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) хромосомалардың арасындағы учаскелерiнiң орын алмасу фактiсiмен гендердiң перекомбинациясымен үйлесуi;
B) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы.;
C) хромосомалардың тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;
D) түйiстiң хромосомалар iшiнде жылжу фактiсiнiң айқындалуы;
E) дұрыс жауабы жоқ;
130. Тәуелсiз тұқым қуалаудың белгiлерiнiң цитогенетикалық негiзi қандай?
A) гомологты хромосомалардың ажырау тәртiбi;
B) барлық хромосомалар бiрiгiп тұқым қуалайды;
C) хромосоманың бiр жұбының ажырауы басқа жұбының ажырауына әсер етпейдi;
D) жұп хромосомалар бiр-бiрлiк әсер етедi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
131. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;
B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;
C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;
E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
132. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?
A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;
B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;
C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) oрналасқан;
D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;
E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;
133. Егер асбұршақтың тамыр өскiнiнiң (корешок) клеткасында 14 хромосома болса онда эндосперiмiнде қанша хромосома болғаны?
A) 14;
B) 7;
C) 21;
D) 28;
E) 35;
134. Берiлген фактiлердiң қайсысы тұқым қуалаушылықтың хромосомдық теориясын толық
айқындайды?
A) хромосомалар коньюгациясы;
B) хромосомалардың айқасуы;
C) хромосомалардың тiгiлуң фактiсi;
D) хромосома бойымен хиазманың қозғалуы ;
E) гендердiң қайта комбинациясының және айқасу (перекрест) жиiлiгiменен сәйкес келуi;
135. Хромосомалар мен гендер жиынтығына байланысты соматикалық клеткаға сәйкес келетiнi?
A) гамета;
B) зигота;
C) эндосперм клеткасы;
D) жұмыртқа клеткасы;
E) сперма;
136. Тұқым қуалайтын аурулар адамдарда Х хромосомада орналасқан доминантты генге байланысты. Осы аурумен ауыратын ер адам сау әйелге үйленсе бұлардың ер балаларының қаншасы осы аурудан тұқым қуалайды?
A) 1
B) 9
C) 1
D) 0
E) 23
137. Аллельдi гендердiң орналасқан орны?
A) гомологтық емес хромосомаларда;
B) гомологтық хромосомаларда;
C) хромосомалардың бiр жұбында;
D) хромосомалардың әртүрлi жұбында;
E) екi хромосомада;
138. Егер асбұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса онда тозаң қабында неше хромосома бар?
A) 14;
B) 7;
C) 28;
D) 21;
E) 56;
139. Кроссинговер (хромосома түйiсiнде) кезiнде алынған қай факт хромосомалық тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?
A) екi геннiң арақашықтығын анықтау;
B) хромосомалардың немесе тiзбектелдген карталар тобын құру;
C) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы;
D) хромосомалардың тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;
E) жынысты хромосома арқылы анықтау;
140. Гендiк клондау дегенiмiз не?
A) ДНК-ға вирустың тiркеленуi;
B) гендердiң көшiрмесiн синтездеу;
C) нуклеин қышқылдарын ажырату;
D) ДНК-ға ендiру;
E) транскрипция;
141. Адамдағы мына мутациялардың қайсы типiнде келесi ұрпақта пайда болу мүмкiндiгi жоғары?
A) рецессивтi аутосомды типтерi;
B) аутосомды доминантты;
C) жынысты тiзбектелген рецессивтi (Х хромосомында);
D) жынысты аутосомды рецессивтi (у хромосомында);
E) дұрыс жауабы жоқ;
142. хромосомаға және гендiк жиынтыққа байланысты денелiк жасуша қайсысына сәйкес келедi?
A) гаметаға;
B) зиготаға;
C) эндосперм жасушасына;
D) жұмыртқа жасушасына;
E) сперматозоидқа;
143. Прокариот генiнiң эукариот генiне қарағандағы негiзгi ерекшелiгi қандай?
A) гендердiң әртүрлi көлемдiгi;
B) эукариот гендерiнiң мозайкалық құрылымы, гендер санының аздығы;
C) әртүрлi стоп-кодондары (тежегiш кодон);
D) гендiк кодондардың әр түрлiлiгi;
E) үш өрiмдер кодалары;
144. Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х-хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленген. Осы некеден туатын ұлдардың неше бөлiгi ауру болып туады?
A) екiден бiр бөлiгi;
B) 0 бөлiгi;
C) үштен бiр бөлiгi;
D) төрттен бiр бөлiгi;
E) барлығы;
145. Гетерозис құбылысы бiрiншi ұрпақтан кейiн қалай байқалады?
A) сақталады;
B) күшейедi;
C) ұрпақ өскен сайын сақталынады;
D) өшедi;
E) бiрнеше ұрпақтан кейiн белгiлер пайда болады;
146. Қандай будандастыру инбридинг деп аталады?
A) бiр түрдiң iшiндегi жекелеген түрлерде;
B) бiр тектес жекелеген түрлердiң iшiнде;
C) бiр сортты жекелеген түрлердiң арасында;
D) туыстас ағзаларды будандастыру;
E) түраралық будандастыру;
147. Егер ас бұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса, онда эндоспермiнде неше хромосома бар?
A) 14;
B) 7;
C) 28;
D) 21;
E) 42;
148. Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленгенде ұлдардың қаншасы ауру болып туады?
A) ұ;
B) ө;
C) 1;
D) 0;
E) барлығы;
149. Даун ауруымен ауыратын адамның жасушасында қанша хромосома болады?
A) 45;
B) 46;
C) 48;
D) 47;
E) 49;
150. Жаңа түзiлiстер деген не?
A) ұпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;
B) аллельдi емес гендердiң өзара әсерленуiнiң нәтижесiнде ұррпақта жаңа белгiлердiң жойылып кетуi;
C) ұрпақта ата-анасының белгiлерiнiң жойылып кетуi;
D) аллельдi гендердiң өзара әсерлесуiнiң нәтижесiнде ұрпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;
E) аллельдi гендердiң әрекеттесуiнен;
151. Қандай жағдайда гетерогаметтi жыныс жекелеген түрлер деп аталады?
A) әртүрлi жыныстық хромосомы бар кезде;
B) бiркелкi жыныстық хромосомы бар кезде;
C) хромосомдары жоқ кезде;
D) мутантты хромосомдар;
E) хромосомалары бiрр тiзбектi ДНК

4 - тақырып .Өзгергiштiк.
152. Қандай өзгерiстердi модификациялық өзгерiстерге жатқызуға болмайды?
A) меринос, каракөл және едiлбай қойларының тұқымын сұрыптап шығару;
B) ақ қауданды капуста ыстық жерлерде қаудан бермейдi;
C) қарапайым жұмыртқа тәрiздi жапырағы бар қой бүлдiрген;
D) бiр сорттың өсiмдiктерiнiң бiр-бiрiмен гүлденуi, жемiсiнiң пiсiп жетiлуiне байланысты айырмашылықтары;
E) дұрыс жауабы жоқ;
153. Гендiк рекомбинация ұғымы не мағына бередi?
A) кроссинговер кезiнде немесе хромосомалар түйiсiнде гендердiң жаңадан құрылуы;
B) жасушалардың бөлiнуi;
C) ағзаның өсуi;
D) ағзаның күрделенуi;
E) мейозда;
154. Ағзаның Реакция ережесiң дегенiмiз не?
A) генотиппен анықталған белгiлердiң түрленiп өзгеруiнiң шегi;
B) ағза гендердiң жиынтығы;
C) бегiлердiң болуы немесе болмауы;
D) белгiлердiң айқындалып көрiнуi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
155. Реакция нормасы шегiнiң айырмашылығы неге байланысты?
A) сыртқы ортаның әсерiне;
B) генотипке;
C) гендердiң әрекеттесуiне;
D) экологияға;
E) генотиптiң өзгеруiне;
156. Нелiктен ауылшаруашылық практикасында туысты шағылыстыру қолданылады?
A) жекелеген түрлердi кейбiр белгiлерi бойынша гомозиготалы күйге ауыстыру;
B) шаруашылыққа тиiмдi тұқым қуалау белгiлер бойынша гомозиготалы күйге ауыстыру;
C) шаруашылықта қолдану оңайға түседi;
D) әртүрлi белгiлердi алу үшiн;
E) дұрыс жауабы жоқ;
157. Ядролық қаруды сынау генетикалық тұрғыдан алғанда қандай қатер туғызады?
A) популяциядағы мутацияның генетикалық зиянды салмағын, көбейтедi және 1,05а;
B) жергiлiктi ортаның ластануы;
C) дамудың бұзылуы;
D) өсiмдiк түсiмi мен жануарлардың өнiмдiлiгiн кемiтедi;
E) ешқандай зияны жоқ;
158. Мутация қайда өтедi?
A) ДНК-да;
B) ақуыздың молекуласында;
C) жасушаның жарғақшасында;
D) лизосомада;
E) рибосомада;
159. Комбинациялық өзгергiштiк қандай биологиялық құбылыстың нәтижесiнде болады?
A) митоз, өсу, белгiлi бiр қызметке бейiмделу;
B) синтез, жыныссыз көбею, транскрипция;
C) хромосомалардың бiр-бiрiнен тәуелсiз ажырауы, хромосомалардың айқасуы немесе кроссинговер:
D) трансляция транскрипция, тұқым қуалау;
E) тұқым қуалау;
160. Өзгергiштiктiң гомологиялық қатары заңының практикалық маңызы өте зор. Себебi неде?
A) селекцияда алғашқы материал түзедi;
B) сыртқы ортаның әсерi бiрден болған жағдайда бiртүрге жататын жекелеген түрлердiң өзгергiштiгi ұқсас болады;
C) туыстас түрлерде мутантты жекелеген түрлердiң қайда болатынын алдын-ала болжауға болады;
D) бiр түрге жататын жекелеген түрлердiң өзгергiштiгiн бередi;
E) өзгергiштiктiң гомологиялық қатары заңы практикада қолданбайды;
161. Фенилкетонурия ауруына шалдыққан адамдар сауығып кетуi мүмкiн, егер ол жастайынан тамақ жеу тәртiбiн сақтаса. Бүл кезде бiз қандай жағдайлармен соқтығысып тұрамыз?
A) модификациялық өзгеру индукциясымен;
B) Мутациялық өзгеру индукциясымен;
C) Алмасудың бұзылуы;
D) гендердiң рекомбинациясымен;
E) доминанттылық;
162. Үй хайуанаттарындағы инбридингтiң терiс, зиянды жақтары қандай?
A) үрпағының гетерозиготалық деңгейiнiң көтерiлуi;
B) Bрпағының тiршiлiк қабiлеттiлiгiнiң;
C) Cецессивтi ауруларының көрғне бастауы;
D) Dүрпағының көбею қабiлеттiлiгiнiң көтерiлуi;
E ) таза үрпақ алу;
163. Жасанды сұрыптау творчестволық ролi немен түсiндiрiледi?
A) өте көптеген хайуандар мен өсiмдiктердiң түрлерiнен аздаған түрдi бөлiп алу;
B) көптеген хайуандардың тұқымдастары мен өсiмдiктердiң өзара ұқсастығы;
C) көптеген сорттардың, штамдардың, тектердiң пайда болуы;
D) көптеген тектер мен сорттаррдың жойылуы;
E) тұрдiң пайда болуына әсер етедi;
164. Қашыр жөнiнен И.В.Мичуриннiң сорттары қай типке жатады?
A) гомозиготты;
B) химерлер немесе әртүрлi ұлпалар өсiмдiктер;
C) күрделi гетерозиготтар;
D) аралық фенотиптi гибрридтер;
E) солтүстiк аудандарға жерсiндiрiлген өсiмдiктер;
165. Қоршаған ортаның генетикалық активтiгi не мағынаны бiлдiредi?
A) ағза реакциясын анықтайды;
B) ағза тәртiбiн анықтайды;
C) модификацияны туғызады;
D) мутация жиiлiгiнiң көтерiлуiн туғызады;
E) ағзалардың жойылуына әкеп соғады;
166. Адамның даму теориясындағы жануарлар селекциясының алғашқы этапы не деп аталады?
A) көбею;
B) өсiру;
C) дақылдау;
D) жабайы түрден мәдени түрге айналдыру;
E) аулау;
167. Комбинативтi өзгергiштiктiң негiзiнде қандай биологиялық құбылыс жатыр?
A) митоз, су, тұқым қуалаушылық;
B) синтез, жыныссыз көбею;
C) хромосомалардың тәуелсiз ажырауы, кроссинговер немесе хромосомалардың айқасуы, гаметалардың кездейсоқ қосылуы;
D) трансляция, транскрипция дифференциялану генетикалық тепе-теңдiк жағдайдың бұзылуы, тұқым қуалаушылық;
E) дұрыс жауабы жоқ;
168. Фенилкетонурия ауруына шалдыққан адамдар сауығып кетуi мүмкiн, егер ол жастайынан тамақ жеу тәртiбiн сақтаса. Бұл кезде бiз қандай жағдайлармен соқтығысып тұрамыз?
A) модификациялық өзгеру индукциясымен;
B) Мутациялық өзгеру индукциясымен;
C) Алмасудың бұзылуы;
D) гендердiң рекомбинациясымен;
E) доминанттылық;
169. Организмнiң реакция нормасың деген не?
A) организмдегi белгiлер жиынтығы;
B) организмдегi гендер жиынтығы;
C) белгiлердiң генетикалық табиғаты;
D) белгiлердiң фенотипiнiң көрiнуi;
E) белгiлердiң варияциялық шегi;
170. Гомологтық өзгергiштiк заңына сәйкес:
A) өзгергiштiгiне байланысты туыстас түрлердi салыстыруға болмайды;
B) туыстас түрлерде ұқсас өзгергiштiк қатарлары байқалады;
C) жақын туыс түрлерде қандай мутантты формаларының кездесетiнiн алдын ала айту мүмкiн емес;
D) әр түрлi түрлерде гомологтық өзгергiштiк болуы мүмкiн емес;
E) туыстас түрлердiң өзгергiштiк сипаты әр түрлi;
171. Қоршаған ортаның генетикалық активтiгi немен көрiнедi?
A) организмдер реакциясын анықтайды;
B) организмдер мiнез-құлқын анықтайды;
C) модификацияны тудырады;
D) мутация жиiлiгiнiң жоғарлауын тудырады;
E) бейiмделмеген организмдердiң жойылуынна әкелiп соқтырады;
172. Адамдарда болатын берiлген бес мутацияның қай түрi келесi ұрпақта қайталану мүмкiндiгi басым?
A) рецессивтi аутосомдық;
B) доминантты аутосомдық;
C) Х-хромосомадағы рецессивтi тiркес жыныспен;
D) У- хромосомадағы рецессивтi тiркес;
E) тұрақсыз;
173. Неге әрiден будандастыру гибридтердiң жиi ұрпақсыздығына әкелiп соқтырады, негiзгi генетикалық себебiн көрсетiңiздер?
A) ата-аналарында хромосомалар саны әртүрлi болғандықтан;
B) ата-аналарында хромосомалар модификациясы әртүрлi болғандықтан;
C) репродуктивтi (көбею) органдарының толық дамымағандығынан;
D) гибридтердiң тiршiлiк әрекетiнiң төмендеуiнен;
E) мейозда хромосомалар коньюгациясының бұзылуынан;
174. Қандай будандасу әрiден будандастыру деп аталады?
A) бiр түрдiң особьтары арасындағы;
B) бiр тұқымдар особьтары арасындағы;
C) бiр сорттар особьтары арасындағы;
D) бiр штамма особьтары арасындағы;
E) әртүрлi түрлер мен туыстар арасындағы;
175. Адам дамуы тарихы барысындағы жануарлар селекциясының бiрiншi кезеңiн не деп атайды?
A) көбею;
B) өсiру;
C) будандасу;
D) үй жағдайына үйрету;
E) аңшылық;
176. Гетерозис дегенiмiз не?
A) гибридтердiң гомозиготалылысы;
B) будандасу барысында пайда болған Ғ1-дiң продуктивтiлiгi мен тiршiлiкке төзiмдiлiгi;
C) гибридтер гетерозиготалылығы;
D) будандасу барысындағы ұрпақтардың алуан түрлiлiгi;
E) ата-аналар белгiлерiнiң комбинациялануы;
177. Қандай будандасу инбридинг деп аталады?
A) бiр түрдiң iшiндегi особьтар арасындағы;
B) бiр тұқымдас iшiндегi особьтар арасында;
C) бiр сорттар iшiндегi особьтар арасында;
D) әр түр iшiндегi особьтар арасында;
E) ағасы мен апасы арасындағы;
178. Қай әдiспен Г.Д.Карпеченко туыс аралық капусташомыр (редька) гибридiнiң жемiстiлiгiн қалпына келтiрдi?
A) өсуiне қолайлы жағдай жасады;
B мутация жиiлiгiн арттыру мақсаттарында өсiмдiктi сәулеге түсiрдi;
C) гибридтердiң хромосомалар санын екi еселендiрдi;
D) гибрид тұқым бермедi;
E) гибрид егiлетiн жер химиялық тыңайтқыштармен өңделдi;
179. Гендiк инженерияда қайта айналымды транскрипциядағы фермент қандай жағдайда пайдананылады?
A) гендердi көшiрiп жазуда;
B) m РНК-нi амин қышқылымен әсер еткенде ;
C) РНК матриясы бойынша ДНК-нi синтездегенде;
D) mРНК-нi синтездегенде;
E) ДНК матриясы бойынша РНК-нi синтездегенде;
180. Егер жақын туыс адамдар жанұя құрса неге олардың ұрпақтарында кемiстiк тұқым қуалау ауруының көбею қаупi болады?
A) жақын туыс адамдар жанұясы зиянды белгiлердiң пайда болуына ұшырайды;
B) мутация пайда юолады;
C) қан араласқаны үшiн жаза;
D) туыс адамдар өз ұрпақтарына гомозиготада ажыраған зиянды рецессивтi гендердi екеуi де тасымалдап ұрпақтарына беруi мүмкiн;
E) гетерозиготалылықтың көбеюi;
181. Өсiмдiктердiң гомозиготалық заттарындағы белгiлердiң түрленуi немен түсiндiрiледi?
A) мутациялармен;
B) модификациялармен;
C) жаңа гендiк комбинациялармен;
D) кроссинговер құбылысының болуымен;
E) көп гендердiң әрекеттесуi;
182. Өсiмдiктер вегетативтi жолмен көбейген кезде генотиптерi бiрдей болғанмен, белгiлердiң
генотипте байқалуы нелiктен әртүрлi болады?
A) жынысты көбеюдiң вегетативтi көбеюге ауысуынан;
B) модификациялық өзгергiштiктiң нәтижесiнде;
C) әртүрлi гендердiң жиынтығы нәтижесiнде;
D) гендердiң әрекеттесуiнен;
E) дұрыс жауабы жоқ;
183. Мутация құбылысын зерттеудiң практикалық маңызы неде?
A) жалпы бұл құбылысты анықтау;
B) селекцияда бастапқы материал ретiнде пайдалану;
C) ешқандай практикалық маңызы жоқ;
D) ағзаның өсуiн реттеу;
E) доминантты белгiнi басқару;
184. Клеткада (жасушада) жекелеген хромосомалардың жоғалуы немесе қосылуы есебiнен хромосом саны өзгерген. Бұл мутациялық өзгергiштiң қай түрiне жатады?
A) гендiк;
B) хромосомдық;
C) сомалық;
D) геномдық;
E) цитоплазмалық;

5 - тақырып. Антропогенетика және селекция.
185. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) эмбриологиялық;
B) генеологиялық;
C) палеонтологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
186. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) палеонтологиялық;
B) цитогенетикалық;
C) эмбриологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
187. Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) эмбриологиялық;
B) биохимиялық;
C) палеонтологиялық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
188.Адам генетикасының қандай негiзгi бiрден-бiр әдiстерiн бiлесiз?
A) палеонтологиялық;
B) егiздiк;
C) математикалық;
D) салыстырмалы-анатомиялық;
E) физиологиялық;
189. Дақылдардың селекциясында аталығының тазалығы неге пайдалы болады?
A) басқа өсiмдiктiң тозаңымен дозаңдануға мүмкiндiк бередi;
B) өзiн-өзi тозаңдандыратын өсiмдiктердiң гибридтi дәндерiн алуға мүмкiншiлiк бередi;
C) өнiмдiлiгiн төмендетедi;
D) сыртқы ортаның ауарайына төзiмдiлiгiн күшейтедi;
E) дұрыс жауабы жоқ;
190. Бязостая - сортын шығарған ғалымның аты-жөнi кiм?
A) Пустовойт В.С.;
B) Лукьяненко П.П.;
C) Мичурин И.В.;
D) Мамонтов В.П.;
E) Карпеченко Г.Д.;
191. Неге кейбiр өсiмдiктердiң триплоидты түрлерi диплоидты түрлерге қарағанда бағалы болып саналады?
A) дәндерi көп болады;
B) жемiстерiнiң салмағы зор;
C) дұрыс дамиды;
D) инбридинг дәрежесiн көтередi;
E) гетерозис құбылысы байқалмайды;
192. Мына аталған алма сорттарының қайсысын И.В.Мичурин шығарған?
A) Александрия апорты;
B) Бельфлер-китайка;
C) Макинтай;
D) пеструшка;
E) райка;
193. И.В.Мичурин сорттарды шығару барысында қандай әдiстi қолданды?
A) инбридинг әдiсiн;
B) менторлы әдiсiн;
C) аклиматизация әдiсiн;
D) мәдени өсiмдiкке айналдыру әдiсiн;
E) табиғи сұрыптау әдiсi;
194. Неге алшақталған гибридизация көптеген жағдайда гибридтердiң тұқым беру қабiлеттiлiгiн жояды? Басты себебiн көрсетiңiз.
A) ата-аналарында хромосомаларының әр түрлi санды болуы;
B) мейоз кезiндегi хромосоманың коньюгациясының бұзылуы;
C) репродуктивтi органдарының жетiлмеуi;
D) кроссинговер процесi;
E) климаттық жағдайлар әсер етедi;
195. Харди - Вайнберг теңдеуiнiң қорытындысы келтiрiлген қандай популяция тепе-теңдiктi сақтай алады?
A) оқшауланған;
B) вегетативтi көбейетiн;
C) бiркелкi аз санды;
D) ешқандай сыртқы факторлар кедергi келтiрмейтiн еркiн будандастырылатын популяция;
E) реликт түрлердiң болуы;
196. Өсiмдiктердiң әртүрлi туысқандарын будандастыру кедергiсiн Карпеченко Г.Д. қандай жолмен шештi?
A) будандастыру кезiнде аралық жекелеген түрлердi қолдану;
B) ата-аналық жұптардың жабуында;
C) тозаңды қоспалармен тозаңдандыру;
D) гибридтердiң хромосом санын екi еселеу арқылы;
E) полиплойдиялық әдiспен алу;
197. Гендiк инженерияның негiзгi мақсаттары қандай?
A) жасушаның қопсытқыштығы;
B) жануарлардың жаңа тұқымын алу;
C) рекомбинантты ДНК-ның алынуы мен белок, ферменттер синтездейдi;
D) жаңа сорттардың алынуы;
E) микроорганизмдерде штамтардың табылуы;
198. Адамда байқалатын көптеген тұқым қуалайтын аурулардың себебiн хромосомада болатын өзгерiстерге байланысты зерттелетiн әдiс қалай аталады?
A) егiздiк;
B) генеологиялық;
C) биохимиялық;
D) цитогенетикалық;
E) популяциялық;
199. Неге гемофилия генi еркек жыныста байқалады, ал әйелде байқалмайды?
A) ген доминантты;
B) ген рецессивтi және Х хромосомында орналасқан;
C) ген рецессивтi және аутосомада орналасқан;
D) ген Х хромосомында орналасқан ;
E) дұрыс жауабы жоқ;
200. Дальтоник еркектiң (рецессивтi генi Х хромосомында орналасқан) қандай жағдайда қызы дальтоник болады?
A) әйелi сау, яғни көру қабiлеттiлiгi жақсы;
B) әйелi сау, ал әкесi дальтоник;
C) әйелi сау және әйелiнiң ата-анасының да көру қабiлеттiлiгi жақсы;
D) әйелi сау, ал оның жанұясынд адальтонизм ешуақытта болған емес;
E) ата-аналары сау;
Генетика пәнiнен тест кiлттерi.
1 - A 51 - A 101 - B 151 - A
2 - A 52 - B 102 - B 152 - A
3 - B 53 - B 103 - B 153 - A
4 - C 54 - B 104 - B 154 - A
5 - C 55 - C 105 - B 155 - B
6 - C 56 - C 106 - B 156 - B
7 - C 57 - C 107 - B 157 - A
8 - D 58 - B 108 - B 158 - A
9 - D 59 - B 109 - A 159 - C
10 - B 60 - C 110 - D 160 - C
11 - E 61 - C 111 - D 161 - C
12 - D 62 - C 112 - D 162 - C
13 - D 63 - C 113 - D 163 - C
14 - D 64 - A 114 - D 164 - E
15 - D 65 - D 115 - D 165 - D
16 - D 66 -C 116 - D 166 - D
17 - D 67 - C 117 - D 167 - C
18 - D 68 - C 118 - D 168 - C
19 - D 69 - C 119 - D 169 - E
20 - D 70 - C 120 - E 170 - B
21 - D 71 - C 121 - A 171 - D
22 - D 72 - E 122 - C 172 - B
23 - E 73 - B 123 - C 173 - E
24 - A 74 - D 124 - A 174 - E
25 - C 75 - C 125 - B 175 - D
26 - C 76 - D 126 - A 176 - B
27 - C 77 - D 127 - A 177 - B
28 - D 78 - E 128 - B 178 - C
29 - B 79 - C 129 - A 179 - C
30 - E 80 - E 130 - C 180 - D
31 - D 81 - B 131 - E 181 - B
32 - D 82 - E 132 - E 182 - B
33 - D 83 - B 133 – C 183 - B
34 - E 84 - B 134 - E 184 - D
35 - A 85 - B 135 - B 185 - B
36 - E 86 - B 136 - D 186 - B
37 - A 87 - B 137 - B 187 - B
38 - A 88 - B 138 - B 188 - B
39 - A 89 - D 139 - B 189 - B
40 - A 90 - C 140 - B 190 - B
41 - A 91 - C 141 - B 191 - B
42 - A 92 - C 142 - B 192 - B
43 - A 93 - B 143 - B 193 - B
44 - A 94 - D 144 - B 194 - B
45 - C 95 - A 145 - D 195 - D
46 - A 96 - B 146 - D 196 - C
47 - D 97 - B 147 - D 197 - C
48 - D 98 - B 148 - A 198 - D
49 - E 99 - B 149 - D 199 - B
50 - A 100 - B 150 - D 200 - B