Қазақстандағы тәуелсіздік идеясының тарихи эволюциясы

Скачать

 Қазақстандағы тәуелсіздік идеясының тарихи эволюциясы
ХХ ғасырдың басында Ресей үкіметін отарлау саясатының бағыты Қазан жерінде жаңа аграрлық қатынастарды жүргізу. Дәлірек айтсақ қоныстандырудың жаңа кезеңін жүргізу жоспарланды.Осы кезден былай отаршылдық саясаттың жаңа белесі ашылды.Жер артығын алу деген желеумен жұрттың жерін тартып ала отырып Ресей үкіметі қазақтарды түгелдей күйзелту арқылы қоныс аудару қоры дейтінді жасады.Бұл қор жергілікті халықтың жер жөніндегі құқыларын өрескел бұзу жолымен жасалады. Ал Ресейдің қоныс аудару шет аймақтарды орыстандыру жөніндегі бәз-баяғы ұлтшылдық принципті дәріптеу үшін жасалады.Қоныс аудару қорын ұлғайту мақсатымен ХХ ғасырдың басында қазақ өлкесін зерттеу үшін арнаулы экспедициялар жасап оның қорытындысы бойынша шаруалардың пайдаланатын жері шектелді.Егер 1893 жылдан 1905 жылға дейін қазақтардан 4млн десятнадан жер артық тартып алынса 1906-1912 жыл аралығында 17млн десятинадан астам жер тартып алынды.Ресей империясы құрамындағы Қазақстанның орнын анықтау қажеттігі туды.Н.М.Корпунов, П.П.Семёнов Тянь-Шански сынды өлкетанушы ғалымдар патша өкіметінің отарлау әрекетін жұмсартыңқырап Батыс мемлекеттерімен салыстырғанда Ресейдікі таза саяси сипатта олар Ресейдің шет жақтары деп түсіндіруге тырысқан.
Қазақ даласын басқаруды жеңілдету үшін отаршылдықтың,әкімшілдіктің ықпалды шенеуніктері ХІХ ғасырдың 60 жылдарының басында қазақ даласымен Орал,Орынбор және Сібір округтері қазақ әскерлерінің аумағы үшін бір жалпы басқарма белгілеуді Тобыл, Томск, Енисей губернияларынан азаматтық Батыс Сібір генерал губернаторлығын құруды ұсынды.Осы мақсатпен құрамында Борон, К.Врангель, Имшейник, Комродович, П.Солнце. А.Орлов, Г.Лорицки бар ерекше комитет Қазақстанда бүкіл қазақ даласы үшін жалпы басқарудың мүмкіндігін зерттеп 1865 жылдың ақпанында бұл шараны орындау едәуір шығынды қажет етеді.Әкімшілік және әскери қатынастарда елеулі қолайсыздықтар туғызады.1867-1868 жж Қазақстанда жүргізілген реформалар Патша үкіметінің отарлау саясатының маңызды


Скачать


zharar.kz