Орман тауарларын тану
Рубежные вопросы - 1
1. Өсiп тұрған ағаш бөлiмдерi: тамырлары, дiңi, желегi және олардың салыстырмалы көлемi. Дiңнiң негiзгi кескiндерi. Дiңнiң бөлiмдерi: өзегi, сүрегi, қабығы. Ағаш биомассасын өнеркәсiпте қолдану.
2. Сүректiң макроскопиялы құрылысы: шелқабық, ядро, пiскен сүрек, жылдық қабаттар, олардың ерте және кеш аймақтары, өзек сәулелерi, түтiкшелер. шайыр жолдары.
3. Дендроклиматология және дендрохронология туралы түсiнiк. Қылқан жапырақты, жалпақ жапырақты сақина түтiкшелi және шашыраңқы түтiкшелi ағаш түрлерiнiң макроскопиялық және микроскопиялық айырмашылықтары.
4. Қазiргi заманға сай сүрек жасуша қабырғалары құрылысы туралы түсiнiк. Қабық құрылысы.
5. Сүрек пен қабықтың химиялық құрамы. Негiзгi органикалық заттар сипаттамасы және құрамы.
6. Целлюлоза. Гемицеллюлозалар, пентозандар мен гексозандар. Лигнин. Суберин. Экстрабелсендi заттар: таннидтер, камедтер, бояйтын заттар, шайырлар,алколоидтар.
7. Целлюлозаны алу жолдары. Сүректiң гидролизi. Сүрек пен қабықтың термиялық ыдырауы.
8. Сүрек пен қабықтың жану жылулығы. Сүрек пен қабықтан экстрабелсендi заттар өндiрiп алу .
9. Ағаштың жасыл бөлiгiнен алынатын биологиялық белсендi заттар (витаминдер, фитонцидтер және т.б.)
10. Сүректiң түсi, жылтыры, текстурасы. Байланысқан (гигроскопиялық) және еркiн (капиллярлық) ылғал. Ылғалдың сандық сипаттамасы.
11. Жасуша қабырғаларының қанығу шегi және гигроскопиялық шегi. Ылғалдылықты анықтау тәсiлдерi. Қабық ылғалдылығы. Өсiп тұрған ағаш дiңiнде ылғалдылықтың орналасуы, ылғалдылықтың мерзiмдiк ауытқулары, тәжiрибеде айқындалатын ылғал дәрежелерi.
12. Сүректiң тепе-теңдiк ылғалдылығы. Сүректiң құрғауы. Сүректiң кебуi. Iшкi кернеу туралы түсiнiк және оларды өлшеу тәсiлдерi. Сүректiң майысуы және шытынауы. Сүректiң ылғалды сiңiруi және iсiнуi.
13. Сүректiң суды сiңiруi.Сүрек заттарының тығыздығы. Абсолюттi құрғақ және ылғалды сүректiң тығыздығы. Сүректiң шартты тығыздығы. Сүректiң поралылығы. Қабықтың тығыздығы. Сүрек пен қабықтың тығыздығын анықтау тәсiлдерi.
14. Сүректен сұйықтықтардың және газдардың өтiмдiлiгi. Сүректiң жылық, электрлiк және дыбыстық қасиеттерi. Электромагниттiк сәулелермен әсер еткенде байқалатын қасиеттер.
15. Сүректiң механикалық қасиеттерiн жiктеу. Сүректiң кернеуi мен деформациясы туралы түсiнiк.
16. Талшық бойымен сығу, талшық бойымен және талшыққа көлденең созу, көлденең кесу кезiнде сүректiң берiктiлiк көрсеткiштерi мен сынау тәсiлдерi.
17. Қысқа уақытқа жүк түсiргенде сүректiң деформациялануы. Сүректiң ұзақ уақыт қарсыласуы және қалжырауы. Сүректiң есептiк қарсыласуы.
18. Сүректiң технологиялық және эксплуатациялық қасиеттерi(майыстырғандағы екпiндi жабысқақтығы,сүректiң бекiткiштердi ұстап тұру қабiлеттiлiгi, майысу және жарылу қабiлеттiлiгi). Сүректiң механикалық қасиеттерiнiң салыстырмалы сипаттамасы.
19. Сүрек қасиеттерiнiң жеке ағашта (радиусы және дiң биiктiгi бойынша) және ағаш түрлерiнiң iшiнде (ағаш жасының, ормандағы ағаштың орналасуының, өсу ортасы жағдайының, географиялық жағдайының, кесу мерзiмiнiң, өсiп тұрған ағаштың қабығының аршылуы және шайыр алудың әсерлерi) сүрек қасиеттерiнiң өзгергiштiгi.
20. Сүрек қасиеттерiнiң өзара байланысы. Сүректiң берiктiлiгiн бұзбай анықтайтын тәсiлдер. Физикалық және химиялық факторлар әсерiнен сүрек қасиеттерiнiң өзгеруi. Сүрек қасиеттерiн бағыттай отырып (модификация) өзгеруi.
21. Сүрек кемiстiктерiн жiктеу. Қолданылып жүрген стандарттар бойынша кемiстiктердi топтарға бөлу.
22. Топтар бойынша кемiстiктердi сипаттау, себептерi және пайда болуы, сүрек сапасына әсерi: бұтақтар, жарылулар, дiң пiшiнiнiң кемiстiктерi, химиялық боялулар, саңырауқұлақтармен зақымдалуы (саңырауқұлақтар, олардың дамуы, олардан болатын кемiстiктер).
23. Сүректiң жәндiктермен жарақаттануы, жат тектi қосылыстар, дефектiлер, деформациялар.
24. Сүрек берiктiгiне әсер ететiн факторлар. Әртүрлi ағаш түрлерi сүрегiнiң шiруге қарсы салыстырмалы берiктiгi.
25. Сүректi физикалық және химиялық қорғау тәсiлдерi туралы түсiнiк. Антисептиктер мен антипирендер: оларды сүрекке енгiзу тәсiлдерi. Табиғи берiктiгiне және қорғалу деңгейiне байланысты сүректiң қызмет ету мерзiмдерi.