Төтенше жағдайлардың алдын алу және жоюдың Мемлекеттік жүйесі


Тіршілік қауіпсіздігі негіздері пәнінен 1-межелік бақылау тестілері

@@@ Курстың негізгі себептері, маман дайындаудағы ролі. Заңнамалық актілер мен ережелер. Түсініктер және анықтамалар.

$$$ 1
Тіршілік қауіпсіздігі негіздері курсының зерттейтін мәселелері.
A) адамның ТЖ кезіндегі өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасының, шаруашылық объектілерінің тұрақты жұмыс істеу әдістерін, табиғи және техногенді ТЖ ескерту мен салдарын жою және осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуы;
B) тіршілік ортасының жәй-күйі мен жағымсыз факторлары;
C) шаруашылық объектілерінің ТЖ жұмыс істеу тұрақтылығын зерттеу мәселелерін;
D) өндірістік қызметтің қауіпсіздігі мен экологиялылығын арттыру жөніндегі шаралар;
Е) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар

$$$ 2
Тіршілік қауіпсіздігі -
A) басқару органдарының мемлекеттік жүйесі және бейбіт соғыс уақытында халықты шаруашылық объектілерін және ел аумағын осы заманғы зақымдау құралдарының, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай факторларының зақымдағыш әсерінен қорғау мақсатында өткізілетін жалпы мемлекеттік шаралардың жиыны;
B) адамның өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасы мен оны қорғауға, төтенше жағдайларда шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуіне, табиғи және техногендіксипаттағы төтенше жағдайлардың салдарын ескерту мен жоюға, сондай ақ, осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуына бағытталған шаралар кешені;
C) өнеркәсіптік, ауылшаруашылығы өндірісі мен қоғам қызметінің басқа мүдделеріне пайдаланылатын тәртіптер мен нормалар негізінде іс әрекет ететін адамдар ұжымысалалары;
D) бағдарлама немесе мақсатты бірігіп жүзеге асырушы және белгіленген ережелер мен нормалар негізінде әрекет жасайтын адамдар тобы;
Е) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар.

$$$ 3
Тіршілік қауіпсіздігі курсын оқу барысында қарастырылатын сұрақтар -
A) адамдардың денсаулығына, өміріне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектілеріне нұсқан келтіретін немесе келтіруі мүмкін, едәуір шығынға әкеп соғатын, тіршілік жағдайын бұзатын авария, апат немесе зілзіала салдарынан болған белгілі бір аумақта туындаған жағдайларды қарастыру;
B) адамның өмір сүру ортасымен қауіпсіз қарым қатынасы мен оны қорғауға, төтенше жағдайларда шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуіне, табиғи және техногендіксипаттағы төтенше жағдайлардың салдарын ескерту мен жоюға, сондай ақ, осы заманғы зақымдау құралдарының қолданылуына бағытталған шаралар кешені;
C) өмір сүру ортасының жағдайы және жағымсыз факторлары, адамның өмір сүру ортасымен қатынасының қауіпсіздігін қамтамасыз ету принцптері, техникалық ортамен процестердің қауіпсіздігін жоғарлату, зиянды және зақымдаушы факторлармен зақымдалған адамның анатомиялық-физиологиялық салдары, ТЖ кезіндегі шаруашылық нысандарының тұрақты жұмыс істеуін зерттеу әдістері, тіршілік қауіпсіздігінің нормативті техникалық және ұйымдастыру негіздері.
D) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлар;
Е) тіршілік қауіпсіздігінің нормативті техникалық және ұйымдастыру негіздері.

$$$ 4
ҚР Азаматтық қорғаныс туралы заңы қай жылы шықты?
A) 7 мамырда 2001ж;
B) 7 мамырда 2000ж;
C) 7 мамырда 1999ж;
D) 7 мамырда 1998ж;
Е) 7 мамырда 1997ж.

$$$ 5
Қазақстан Республикасының Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар туралы Заңы қашан қабылданды?
A) 1996 жыл 5 шілде;
B) 1997 жыл 10 сәуір;
C) 1995 жыл 30 қыркүйек;
D) 7 мамырда 2000ж;
Е) 7 мамырда 2001ж.

$$$ 6
ЖОО АҚ бастығы?
A) ректор;
B) проректор;
C) декан;
D) қафедра меңгерушіс;
Е) оқытушы.

$$$ 7
Төтенше жағдай дегеніміз не?
А) экологиялық төтенше жағдайлар;
B) бұл адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде және оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін жағдай;
C) тосын жағдайдың дамуына немесе пайда болуына әсер ететін табиғи орта факторлары;
D) адамдардың денсаулығына, өміріне, қоршаған ортаға және шаруашылық объектілеріне нұсқан келтіретін немесе келтіруі мүмкін, едәуір шығынға әкеп соғатын, тіршілік жағдайын бұзатын авария, апат немесе зілзіала салдарынан болған белгілі бір аумақта туындаған жағдай;
Е) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар.

$$$ 8
Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар
A) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күшті әсер ететін улы, радиоактивті және биологиялық жағынан қауіпті заттарды тарататын (тарату қаупі бар) авария, үйлер мен ғимараттардың қирауы, бөгендердің бұзылуы, тіршілікті қамтамасыз ететін электр – энергетика және коммуникация жүйелеріндегі, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар.тіршілік ортасының жәй – күйі мен жағымсыз факторлары;
B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;
C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;
D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;
Е) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар.

$$$ 9
Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар
A) өнеркәсіп, көлік авариялары және басқа да авариялар, өрт (жарылыс), күшті әсер ететін улы, радиоактивті және биологиялық жағынан қауіпті заттарды тарататын (тарату қаупі бар) авария, үйлер мен ғимараттардың қирауы, бөгендердің бұзылуы, тіршілікті қамтамасыз ететін электр – энергетика және коммуникация жүйелеріндегі, тазарту құрылыстарындағы авария туғызған төтенше жағдайлар.тіршілік ортасының жәй – күйі мен жағымсыз факторлары;
B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;
C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;
D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;
Е) экологиялық төтенше жағдайлар.

$$$ 10
Табиғаттағы тосын жағдай:
A) адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін;
B) дүлей зілзала (жер сілкінісі, сел, көшкін, су тасқыны және басқалар), табиғи өрттер, індеттер мен малдың жұқпалы аурулары, ауылшаруашылық өсімдіктерінің және ормандардың кеселдері мен зиянкестері арқылы зақымдануын туғызатын төтенше жағдайлар;
C) адамдардың қаза табуына әкеліп соққан немесе әкеліп соғуы мүмкін, олардың денсаулығына, қоршаған ортаға және шаруашылық жүргізуші нысандарға нұқсан келтірген апаттар;
D) халықты едәуір дәрежеде материалдық шығындарға ұшыратып, тіршілік жағдайын бұзған немесе бұзуы мүмкін авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай;
Е) экологиялық төтенше жағдайлар.

$$$ 11
Төтенше жағдайлардын алдын алу -
A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;
D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;
Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

$$$ 12
Төтенше жағдайды жою -
A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;
D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;
Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау

$$$ 13
Төтенше жағдай аумағы –
A) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
B) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
C) төтенше жағдай жарияланған белгілі бір аумақ;
D) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі, қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;
Е) індеттер және эпизоотиялар, ауыл шаруашылық өсімдіктерінің зиянкестермен зақымдалуы

$$$ 14
Зілзала -
A) ТЖ-дың пайда болуына әкеп соғатын зілзала;
B) аймақтық және ірі ауқымды ТЖ пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;
C) адамдардың денсаулығы мен өмірін сақтауға, залал мен материалдық шығын мөлшерін кемітуге арналған шаралар кешені;
D) технологиялық процестің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтар мен ғимараттардың бұзылуы;
Е) ТЖ-дың пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс.

$$$ 15
Дүлей зілзала -
A) ТЖ-дың пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;
B) аймақтық және ірі ауқымды ТЖ пайда болуына әкеліп соғатын жойқын құбылыс;
C) ТЖ-дың пайда болуына әкеп соғатын зілзала;
D) технологиялық процестің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтар мен ғимараттардың бұзылуы;
Е) алдын ала жүргізілетін және ТЖ пайда болу қатерін мүмкін болғанынша азайту.

@@@ Тіршілікті қамтамасыз етудің ұйымдастырушылық және теориялық негіздері.

$$$ 16
Азаматтық қорғанысты ұйымдастыру мен жүргізу -
A) мемлекеттің маңызды міндеттерінің бірі, оның қорғаныс шараларын қамтамасыз ету құрылымдарының құрамдас бөлігі;
B) бұл басқару органдарының мемлекеттік жүйесі;
C) жергілікті өкілді және атқарушы органдар;
D) халықтың Азаматтық қорғаныс пен төтенше жағдайлардағы іс-қимылы жөніндегі міндеттемелері;
Е) республикалық Үкімет, орталық атқарушы органдар, мемлекеттік бағдарламалар.

$$$ 17
Азаматтық қорғаныс – бұл...
A) ТЖ пайда болған кезде жүргізілетін және адамдардың өмірін сақтап, денсаулығын қорғауға, залал мен материалдық шығындар көлемін азайтуға, сондай-ақ ТЖ аймағының одан әрі таралмауына бағытталған құтқару, авариялық-қалпына келтіру жұмыстары мен басқа да кезек күттірмейтін жұмыстары;
B) табиғи және техногендік сипаттағы ТЖ жою кезінде шұғыл медициналық жәрдем көрсету қызметі дереу іске қосады, ал ол жеткіліксіз болған жағдайда орталық мемлекеттік органдардың және ұйымдардың медициналық күштері мен құралдары таратады;
C) облыстық төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі комиссия;
D) бұл басқару органдарының мемлекеттік жүйесі және халықты, ұйымдар мен ел аумағын осы заманғы зақымдау құралдарының зақымдағыш факторларының ықпалынан, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан қорғау мақсатында жүргізілетін жалпы мемлекеттік шаралардың жиыны;
Е) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде халықты, аумақты және шаруашылық жүргізуші объектілерді қорғаудың негізгі принциптері.

$$$ 18
Азаматтық қорғаныс мәселелерінің Республикалық деңгейде шешілуі -
A) Азаматтық қорғаныс мүлігін, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын жинауды, сақтауды ұйымдастырады, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан сақтандыру шараларын, авариялық құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстарды ұйымдастырып өткізеді;
B) жергілікті өкілді және атқарушы органдар ведомствлық бағыныстағы аумақта Азаматтық қорғанысқа басшылық етеді, ұйымдардың Азаматтық қорғаныс шараларын орындауынұйымдастырады. Хабарландыру құралдарын, басқару нүктелерін тұрақты дайындықта ұстайды;
C) республикалық Үкімет, орталық атқарушы органдар мемлекеттік бағдарламаларды, Азаматтық қорғанысты дамыту мен жетілдірудің негізгі бағыттарын, оны қаржыландыру және материалдық қамтамасыздандыру тәртібін, соғыс қауіпі мен төтенше жағдайлар кезіндегі Азаматтық қорғаныс жүйесінің жұмыс істеу тәртібін белгілейді;
D) Мемлекеттік деңгейде Азаматтық қорғанысы халық пен республика экономикасын зілзаладан, ірі авариялардан, апаттардан, осы заманғы зақымдау құралдарының қолдануынан қорғау және төтенше жағдайлардың пайда болу аудандары мен зақымдау ошақтарындағы басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар жөніндегі мемлекеттік шаралардың құрамдас бөлігі болып табылады;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 19
Азаматтық қорғаныс мәселелерінің жергілікті деңгейде шешілуі -
A) Азаматтық қорғаныс мүлігін, жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын жинауды, сақтауды ұйымдастырады, табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардан сақтандыру шараларын, авариялық құтқару және басқа да кезек күттірмейтін жұмыстарды ұйымдастырып өткізеді;
B) жергілікті өкілді және атқарушы органдар ведомствлық бағыныстағы аумақта Азаматтық қорғанысқа басшылық етеді, ұйымдардың Азаматтық қорғаныс шараларын орындауынұйымдастырады. Хабарландыру құралдарын, басқару нүктелерін тұрақты дайындықта ұстайды;
C) республикалық Үкімет, орталық атқарушы органдар мемлекеттік бағдарламаларды, Азаматтық қорғанысты дамыту мен жетілдірудің негізгі бағыттарын, оны қаржыландыру және материалдық қамтамасыздандыру тәртібін, соғыс қауіпі мен төтенше жағдайлар кезіндегі Азаматтық қорғаныс жүйесінің жұмыс істеу тәртібін белгілейді;
D) Мемлекеттік деңгейде Азаматтық қорғанысы халық пен республика экономикасын зілзаладан, ірі авариялардан, апаттардан, осы заманғы зақымдау құралдарының қолдануынан қорғау және төтенше жағдайлардың пайда болу аудандары мен зақымдау ошақтарындағы басқа да кезек күттірмейтін жұмыстар жөніндегі мемлекеттік шаралардың құрамдас бөлігі болып табылады;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 20
Азаматтық қорғанысқа тікелей басшылықты жүргізеді?
A) Төтенше жағдайлардың алдын алу және жоюдың Мемлекеттік жүйесі;
B) ҚР төтенше жағдайлар жөніндегі Агенттігі;
C) облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергілікті өкілді және атқарушы органдарының табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар саласындағы өкілеттілігі;
D) ТЖМ ОҚО төтенше жағдайлар департаменті тарапынан құрылған комиссия;
Е) аудан әкімдері мен ауыл әкімдері.

$$$ 21
Азаматтық қорғаныстың негізгі міндеттері мыналар -
A) саяси әлеуметтік мәселелерді шешу;
B) ТЖ кезіндегі құтқару құралдарын жөндеу;
C) басқару, хабарлау және байланыс жүйелерін тұрақты дайындықта болуын ұйымдастыру;
D) Орталық және жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлерін даярлау және халықты оқыту;
Е) басқару, хабарлау және байланыс жүйелерін тұрақты дайындықта болуын ұйымдастыру, дамыту және қолдау, Төтенше жағдайлар кезінде Азаматтық қорғаныс күштерін құру, оларды іс-әрекеттерге даярлау және тұрақты дайындықта ұстау, Орталық және жергілікті атқарушы органдардың қызметкерлерін даярлау және халықты оқыту.

$$$ 22
Халықтың Азаматтық қорғаныс пен төтенше жағдайлардағы іс-әрекеттер жөніндегі міндеттері қандай?
A) зардап шеккен халыққа бірінші кезекте көмек көрсету, тіршілікті қалыптастыру;
B) Азаматтар тиісті органдарға төтенше жағдайлардың тууына алып келуі мүмкін апаттар қаупі туралы хабарлауға, халық АҚ пен ТЖ бойынша қажетті білімдер мен практикалық дағдыларды игеруге, АҚ шараларына қатысуға және орындауға міндетті;
C) бейбіт және соғыс уакытында ТЖ пайда болуы кезінде қоршаған табиғи ортаны, адамдардың өмірі мен денсаулығын, мәдени және материалдық құндылықтарды қорғау, төтенше жағдайды ескерту мен жою саласында бірегей мемлекеттік саясатты жүргізу;
D) халықты, аумақты қорғау, экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша ұйымдастырушылық, экономикалық және құқықтық шаралар жүйесін құру;
төтенше жағдайға әрекет ету ретін анықтау, зардаптарын жою, олардың пайда болу себептерін тергеу;
Е) халықты хабарландыру және мониторинг ұйымдастыру.

$$$ 23
Мекемедегі, кәсіпорындағы Азаматтық қорғаныс құрылымдары кімдердің бұйрығымен құрылады?
А) облыс әкімі бұйрығымен;
B) аудан әкім бұйрығымен;
C) мекеме басшысы бұйрығымен;
D) министірлік бұйрығымен;
E) мемлекеттік инспекция бұйрығымен.

$$$ 24
Облыстардағы Азаматтық қорғаныс мәселелеріне кім жауапты?
А) ТЖ Министрі;
В) облыстық ішкі департаменті;
С) облыс әкімдері;
D) министрлік бөлім басшысы;
Е) облыстық прокурор.

@@@ Төтенше жағдайлар.
$$$ 25
Табиги сипаттағы төтенше жағдайлардың негізгі ұғымдары
A) жағымсыз факторлар, тіршілік әрекетінің бұзылуы, технологиялық процестің бұзылуы;
B) геофизикалық қауіпті құбылыстар, жанжалды сипаттағы төтенше жағдайлар;
C) техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар, экологиялық апаттар, экономикалық және экологиялық апаттар;
D) жер сілкінісі, сел, қар көшкіндері, су тасқыны, табиғи өрттер, індеттер және эпизоотиялар, ауыл шаруашылық өсімдіктерінің зиянкестермен зақымдалуы.
Е) экологиялық төтенше жағдайлар.

$$$ 26
Табиғаттағы тосын жағдай дегеніміз не?
А) материалдық жағдайға және климаттық-географиялық жағдайлар;
B) адамның қоршаған ортамен қарым қатынасы нәтижесінде және оның өміріне, денсаулығы мен мүлігіне қауіп төнгенде болуы мүмкін жағдай;
C) тоғандардың бұзылу нәтижесінде елді мекендер мен тұтас аудандардың су астында қалуы;
D) химиялық және радиациялық қауіпті объектілердегі төтенше жағдай;
Е) табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар.

$$$ 27
Тіршілік қауіпсіздігі негіздері курсында қандай мақсаттар шешіледі?
A) ТЖ салдарын болжау және бағалау және оларды жою жөніндегі шараларды қабылдау үшін теориялық және практикалық іс әрекеттер көлемін студенттерге үйрету;
B) мүлікті, жабдықтарды сақтау, қауіптіліктің экономикалық есебі:
C) қауіптіліктен қорғану шаралары, қауіптілікті тани білу;
D) ТЖ жою жөніндегі мемлекеттік саясат;
Е) экономикалық және экологиялық апаттар

$$$ 28
Табиғи және техногенді сипаттағы ТЖ заңы қай жылы бекітілді?
A) 5 шілде 1990ж;
B) 5 шілде 1994ж;
C) 5 шілде 1996ж;
D) 5 шілде 1998ж;
Е) 5 шілде 2000ж.

$$$ 29
Төтенше жағдай аймағы деген не?
A) ТЖ жарияланған белгілі бір аймақ;
B) көшіру аймағы;
C) санитарлық аймақ;
D) эпидемиологиялық аймақ;
Е) химиялық зақымдану аймағы.

$$$ 30
Апат дегеніміз не?
A) геофизикалық қауіпті құбылыстар;
B) жанжалды сипаттағы төтенше жағдайлар;
C) техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар;
D) тұтқиылдан пайда болған, адамның тіршілік әрекеттері бұзылуымен, өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, экономикалық және экологиялық шығынмен сипатталатын зілзала;
Е) технологиялық процестің бұзылуы;

$$$ 31
Авария дегеніміз не?
A) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;
B) экологиялық апаттар;
C) экономикалық және экологиялық апаттар;
D) табиғи және әлеуметтік зілзала;
Е) технологиялық процестің бұзылуы;

$$$ 32
Апаттар көлемі бойынша:
А) табиғи және жасанды;
B) кіші, орта, үлкен;
C) космостық және метерологиялық;
D) тектоникалық және гидрологиялық;
Е) экологиялық.

$$$ 33
Апаттар түрі бойынша:
A) кіші, орта және үлкен;
B) табиғи, техногенді, жанжалды;
C) табиғи және жасанды;
D) дүлей зілзала және антропогендік;
Е) экономикалық, экологиялық

$$$ 34
Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар
А) метрологиялық, тектоникалық, космостық, гидрологиялық;
B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік, космостық және метерологиялық;
C) табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар;
D) геологиялық, гидрологиялық, метрологиялық қауіпті құбылыстар, табиғи өрттер, эпидемиялар және эпизоотиялар;
Е) экономикалык сипаттағы төтенше жағдайлар.

$$$ 35
Техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар
А) метрологиялық, тектоникалық, космостық, гидрологиялық;
B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік;
C) космостық және метерологиялық;
D) тектоникалық және гидрологиялық;
Е) экологиялық

$$$ 36
Пайда болу саласы бойынша төтенше жағдайлар
А) табиғи, техногенді, жанжалды;
B) көліктік, өндірістік, әлеуметтік;
C) табиғи және техногенді;
D) кіші, орта және үлкен;
Е) аймақтық, жергілікті.

$$$ 37
Антропогендік ТЖ –
A) бактерия, вирустардың өсуін басатын, дәрілік заттар;
B) қызуды төмендететін дәрілік құралдар;
C) залалсыздандырушы заттар;
D) тұрақты жоғарғы атмосфералық қысым аймағы;
Е) адамның әрекетіне байланысты авария немесе апат

$$$ 38
Төтенше жағдайлар себеп-салдарына байланысты мынадай классификацияға бөлінеді:
А) табиғи, техногендік;
B) табиғи;
C) техногендік;
D) экологиялық;
Е) әлеуметтік.

$$$ 39
Табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар төтенше жағдайларға жататындар
А) өнеркәсіптік, транспорттық т.б. апаттар, өрт, жарылыс,
B) жер сілкіну, сел, көшкін, су тасқыны, табиғи өрт, эпидемия, ауылшаруашылық өсімдіктер мен орманның зиянкестермен аурумен бүлінуі;
C) ӘКУЗ, радиациялық заттар, биологиялық улы заттар тастандылары;
D) ғимараттар мен құрылыстардың бүлінуі, өмірді қамтамасыз етіп отырған объектілердегі апаттар, плотиналардың бүлінуі;
Е) эпидемия, ауылшаруашылық өсімдіктер мен орманның зиянкестермен аурумен бүлінуі.

$$$ 40
Таралу ауқымы мен материалдық шығынының көлеміне қарай табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар ... болып бөлінеді.
А) нысандық;
B) жергілікті;
C) аймақтық;
D) барынша ауқымды;
Е) нысандық, жергілікті, аймақтық, барынша ауқымдық.

$$$ 41
Төтенше жағдайлардын алдын алу -
А) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
B) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
C) авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
D) төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

$$$ 42
Төтенше жағдайды жою -
А) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту, төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
B) төтенше жағдай пайда болған жағдайда адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау, материалдық шығындардың көлемін азайту үшін, сонымен қатар төтенше жағдайлардың аумағын жоюға бағытталған құтқару, авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
C) авариялық – қалпына келтіру және басқа да шұғыл жұмыстар;
D) төтенше жағдайлардың пайда болуын едәуір төмендетуге бағытталған және алдын ала жүргізілетін кешеңдік шаралар;
Е) адамдардың өмірі мен денсаулықтарын сақтау.

$$$ 43
Техногенді сипаттағы төтенше жағдайдың шыгу көздері –
А) бұл тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;
B) төтенше жағдай көзінің тууына қауіп төндіретін қауіпті радиоактивті, өрт, жарылыс қауіпті материалдарды, химиялық және биологиялық заттарды пайдаланатын, өндіретін, өндейтін, сақтайтын немесе тасымалдайтын нысан;
C) бұл қауіпті техногенді оқиға (өндірістік нысандардағы немесе транспорттағы авариялар, өрттер, жарылыстар немесе әр түрлі энергияның шығуы, өмір мен денсаулыққа қауіпті заттардың шығумен байланысты авариялар немесе олардың қаупі, ғимараттар мен құрылыстардың құлауы, тіршілікпен қамтамасыз ету жүйесіндегі авариялар) нәтижесінде белгілі бір аймақ, нысанында немесе аймақта орын алған техногенді сипаттағы төтенше жағдай;
D) белгілі уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдарына және өсімдіктерге қауіп келтіретін мөлшерде аумағында химиялық заттар таратылған немесе қауіпті химиялық және биологиялық заттар енгізілген территория немесе аймақ;
Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

$$$ 44
Техногенді сипаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы факторы –
А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;
B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;
C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;
D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;
Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

$$$ 45
ТЖ пайда болу себебіне қарай қалай бөлеміз?
A) табиғи;
B) техногендік;
C) табиғи және техногендік;
D) өндірістік;
Е) нысандық.

$$$ 46
Ықтимал қауіпті зат –
А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;
B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;
C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;
D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;
Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

$$$ 47
Техногенді қауіп –
А) технологиялық процесстің бұзылуы, механизмдердің, жабдықтардың және құрылыстардың зақымдануы;
B) тиісті параметрлермен анықталатын немесе көрінетін, физикалық, химиялық және биологиялық іс-әрекеттермен немесе көріністермен сипатталатын қауіпті оқиғаның құрастырушысы;
C) өзімен бірге аймақтық немесе ғаламдық ауқымдағы төтенше жағдайды, адам құрбандығын алып келетін ірі авария, қиратушы құбылыс;
D) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;
Е) өзінің физикалық, химиялық, биологиялық немесе токсикологиялық қасиетінің салдарынан адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшарушылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін заттар.

$$$ 48
Техногенді сипаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы ықпалы -
А) нысанда, белгілі бір аумақта немесе аймақта адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін және ғимараттардың, құрылыстардың, құрылғылар мен транспорттық құралдардың қирауын, өндірістік және транспорттық үрдістің бұзылуын, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға шығын келтіруді тудыратын қауіпті техногенді оқиға;
B) бір немесе жиынтықты техногенді сипаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы факторының адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына және өсімдіктерге, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға жағымсыз әсер етуі;
C) нысандарды қалыпты пайдалану процессіндегі адам мен қоршаған ортаға тікелей немесе жанама зияндығы түрінде, болмаса пайда болуы кезіндегі адамға және қоршаған ортаға техногенді сиаттағы төтенше жағдай көзінің зақымдаушы әрекеті ретінде жүзеге асатын техникалық жүйесінің, өндірістік немесе транспорттық нысандарының өзіне тән ішкі жағдайы;
D) төтенше жағдай көзінің тууына қауіп төндіретін қауіпті радиоактивті, өрт, жарылыс қауіпті материалдарды, химиялық және биологиялық заттарды пайдаланатын, өндіретін, өндейтін, сақтайтын немесе тасымалдайтын нысан;
Е) белгілі уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдарына және өсімдіктерге қауіп келтіретін мөлшерде аумағында химиялық заттар таратылған немесе қауіпті химиялық және биологиялық заттар енгізілген территория немесе аймақ.

$$$ 49
Жобалық өнеркәсіптік авария
А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;
B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;
C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;
D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;
Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

$$$ 50
Төтенш жагдайлардагы өнеркәсіптік қауіпсіздік -
А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;
B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;
C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;
D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;
Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

$$$ 51
Төтенше жагдай кезінде өнеркәсіптік қауіпсіздікпен қамтамасыз ету -
А) бастапқы және ақырғы жағдайы жобамен белгіленген және белгіленген шектермен авария салдарының шектеуін қамтамасыз ететін, қауіпсіздік жүйесі қарастырылған өнеркәсіптік авария;
B) жобалық авария үшін ескерілмеген бастапқы жағдай тудыратын және жобалық авариялармен салыстырғанда қауіпсіздік жүйесінің тоқтап қалуымен және персоналдың қате шешімдерді іске асырумен қоса жүретін, ауыр салдарларға алып келетін өнеркәсіптік авария;
C) адамдардың құрбандығына алып келген, адамдардың денсаулығына нұқсан келтірген және нысандардың, айтарлықтай мөлшерде материалдық құндылықтардың жойылуына, сондай –ақ қоршаған табиғи ортаға айтарлықтай шығын келтірген ірі өнеркәсіптік апат;
D) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авария және апат кезінде халықты, өнеркәсіп қызметкерлері құрамын, шаруашылық нысандары мен қоршаған табиғи ортаны қауіптен қорғау жағдайы;
Е) төтенше жағдай аймағындағы өнеркәсіптік авариялар мен апаттарды болдырмауға бағытталған құкықтық нормаларды қабылдау және сақтау, экологияны қорғау, салалық немесе ведомстволық талаптар мен ережелерді орындау, сондай-ақ ұйымдастырушылық, технологиялық және инженерлі – техникалық іс-шаралар жиынтығын жүргізу.

$$$ 52
Көрсетілген төтенше жағдайлардың қайсысы ТЖ-дың табиғи түріне жатады?
А) химиялық қару зардабы;
В) радиациялық өндірістегі апат;
С) оба ауруы тарауы, шешек ауруы;
D) бораннан электр желісінің үзілуі;
Е) темір жолдағы апат.

$$$ 53
Транспорттағы апатқа төмендегілердің қайсысы жатады?
А) жолды (трассаны) су шайып кетуі;
В) вагондардың релстен шығып кетуі;
С) желден ағаш құлап жолды бөгеп қалуы;
D) қатты аяз себебінен траспорт жүрісінің тоқтап қалуы;
Е) көпірдің қирауы.

$$$ 54
Ауа райына байланысты апатқа қай жағдайлар жатады?
А) дауыл, боран;
В) сел жаңбыр, қалың қар;
С) торнада, құйын;
D) аптап ыстық, құрғақшылық;
Е) барлық жауап кіреді.

$$$ 55
Табиғи апаттар түріне төмендегілердің қайсысы жатады ?
А) сумен байланысты апат;
В) ауа райына байланысты апат;
С) жер қойнауында (тектоникалық) болған апат;
D) жер бетіндегі (геологиялық) апат;
Е) дұрыс жауабы (А,В,С,D).

$$$ 56
Қарулы көтеріліс төтенше жағдайдың қай түріне жатады?
А) техногенді;
В) қоғамдағы қарама – қайшылық;
С) салалық (әскери, ғылым, жеңіл өнеркәсіп);
D) өнеркәсіптегі;
Е) транспорттағы.

$$$ 57
Әуе транспортындағы апат, сала жағынан қандай төтенше жағдайға жатады?
А) өнеркәсіптегі;
В) құрылыстағы;
С) транспорттағы;
D) ауыл – шаруышалығындағы;
Е) химия өндірісіндегі.

$$$ 58
Техногенді апатқа көрсетілген апаттардың қайсысы жатады?
А) жол – транспорттық апат;
В) сел жаңбыр, су басуы;
С) жер көшкіні;
D) мал ауруының тарауы;
Е) эпидемия.

$$$ 59
Табиғи апатқа төмендегілердің қайсысы жатады?
А) дамба, бөгеттің бұзылуы;
В) химиялық өндірістегі авария;
С) орман өрті;
D) радиациялық залал;
Е) ауаның зиянды ластануы.

$$$ 60
Қауіпті табиғи құбылыс –
A) төтенше жағдай;
B) жұқпалы аурулардың қоздырғыштарын жою;
C) қарқындылығы, көлемі, жалғасуы мен кері әсер ету мүмкіндігі бар табиғи сипаттағы жағдай;
D) экологиялық төтенше жағдай;
Е) экономикалық төтенше жағдай.

$$$ 61
Табиғи сипаттағы құбылыстарға байланысты болатын төтенше жағдай:
A) АЭС авария;
B) қарулы күштер шабуылы;
C) жерсілкінісі, дауыл;
D) жаппай зақымдау құралдарын қолдану;
E) химиялық қару қолдану.

$$$ 62
Жер сілкінісі бұл...
А) өрт, геологиялық ортаның экологиясының бұзылуы;
В) инженерлік желілер мен ғимараттардың, коммуникациялардың сейсмикалық бұзылуы;
C) жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен болған қозғалыс пен жарылыс нәтижесінде пайда болған және елеулі ауытқу түрінде едәуір қашықтыққа таралатын жер асты дүмпуі немесе қозғалысы;
D) халық денсаулығының нашарлауына байланысты әлеуметтік күрделі жағдай;
Е) технологиялық процестердің бұзылуы.

$$$ 63
Жер сілкінісінің табиғи зардаптары
A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;
B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;
C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;
D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;
Е) технологиялық процестердің бұзылуы.

$$$ 64
Жер сілкінісінің қарқындылығы дегеніміз?
A) белгілі бір орындағы жерсілкінісінен болған шығындардың дәрежесі;
B) 12 баллды шкаласы;
C) жерсілкінісінің эпицентрі;
D) жер сілкінісінің магнитудасы;
Е) жерсілкінісі болған уақыт.

$$$ 65
Жер сілкінісінің адамдардың іс әрекетіне байланысты зардаптары
A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;
B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;
C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;
D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;
Е) комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы.

$$$ 66
Жерсілкінісі кезінде үстел немесе партаның астына тығылуға болады ма?
A) болмайды;
B) жоқ;
C) иә;
D) міндетті емес;
Е) бәрібір.

$$$ 67
Жерсілкінісі кезінде бөлмедігі қауіпсіз орын?
A) терезенің қасында;
B) балкон;
C) қабырға бұрышы, есік жақтауының асты;
D) шкафтың қасында;
Е) лифт.

$$$ 68
Жер сілкінісі қарқындылығы қандай шкала бойынша өлшенеді:
A) 12- баллды Рихтер шкаласы;
B) 12- баллды Меркалли шкаласы;
C) 12- баллды МSК-64 халықаралық шкаласы;
D) Росси-Форреля шкаласы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 69
Жер сілкінісінің табиғи зардаптары
A) жердің бұзылуы (жарықшалар және ығысулар), сырғымалар, көшкіндер, селдер, топырақтың басылуы, цунами;
B) технологиялық процестердің бұзылуы, механизмдер, жабдықтар мен ғимараттардың зақымдануы;
C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;
D) қирандылар, ғимараттардың құлауы, бөгендер зақымдалған кездегі су басу, энергия көздерінің, мұнай қоймаларының, газ өткізгіштердің зақымдалуынан болған өрттер, қуатпен жабдықтау желілеріндегі, комуникация, көлік құралдарының зақымдалуы, радиоактивті таралу;
Е) технологиялық процестердің бұзылуы.

$$$ 70
Жерслкінісі неше баллмен өлшенеді?
A) 10;
B) 12;
C) 7;
D) 9;
E) 4.

$$$ 71
Жер сілкінісінің пайда болуының негізгі себебі?
A) жанартаудың әрекеті;
B) жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігінде кенеттен болған қозғалыс пен жарылыс;
C) ядролық жарылыстар;
D) табиғи апаттардың әсері;
E) жердің қабатының бұзылуы.

$$$ 72
Жер сілкінісінің ошағы (орталық нүкте) –
A) жер сілкінісіне себеп болатын, жоғарғы мантия немесе жер қыртысының қалыңдығында жер асты соққыларының пайда болған аумағы;
B) жер сілкінісі немесе жарылыс ошақтарынан Жерде тараған серпінді тербеліс;
C) орталық нүктенің тура үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте;
D) жер сілкінісінің сыртқы әсері, шығын дәрежесі, яғни Жер бетінде белгілі бір орында оның физикалық (күші) байқалуы;
E) Жер бетінен орталық нүктеге дейінгі қашықтық.

$$$ 73
Жер сілкінісінің қарқындылығы —
A) жанартаудың әрекеті;
B) жер сілкінісі немесе жарылыс ошақтарынан Жерде тараған серпінді тербеліс;
C) орталық нүктенің тура үстінде орналасқан жер бетіндегі нүкте;
D) жер сілкінісінің сыртқы әсері, шығын дәрежесі;
E) жердің қабатының бұзылуы.

$$$ 74
Сел бұл...
А) өрт, геологиялық ортаның экологиясының бұзылуы;
В) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;
C)жер қыртысында немесе мантияның үстіңгі бөлігіндегі қозғалыс пен жарылыс нәтижесі;
D) тау жартастарының сынықтары мен су қоспасынан тұратын, қатты жауын немесе қардың қарқынды еруінен, сондай-ақ, қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруінің нәтижесінде таулы өзендер мен өзеншіктер арнасында кенеттен пайда болатын үлкен қиратушы күштің қарқынды тасқыны;
Е) таудың опырылып құлауы.

$$$ 75
Қандай табиғи сипаттағы төтенше жағдай геологиялық болып табылады?
A) су басу;
B) сырғыма;
C) дауыл;
D) қар көшкіні;
E) күшті жел.

$$$ 76
Қандай төтенше жағдай гидрологиялық болып табылады?
A) цунами;
B) жерсілкінісі;
C )шторм;
D) сырғыма;
E) құйын.

$$$ 77
Қандай төтенше жағдай метрологиялық болып табылады?
A) жанартаулардың атқылауы;
B) қар көшкіні;
C) шаңды дауыл;
D жерсілкінісі;
E) су басу.

$$$ 78
Опырылма бұл...
A) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;
B) тіршілік ортасының жәй-күйі мен жағымсыз факторлары;
C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;
D) жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 мс жылдамдықпен соғатын жел;
Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.

$$$ 79
Сырғыма бұл...
A) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;
B) тау баурайымен өз салмағының әсерінен және тау баурайының шайылуы, тау жынысының шамадан тыс сулануынан болатын қосымша ауыртпалықтар, сейсмикалық дүмпудің және басқа да процестердің нәтижесінде тау жынысы массасының жылжуы;
C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;
D) жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 мс жылдамдықпен соғатын жел;
Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.

$$$ 80
Дауыл бұл...
A) жылдамдығы 32 мс асатын, айтарлықтай ұзақтығы мен қиратқыш күші бар жел.
B) жойқын күші бар және едәуір созылатын, 30 мс жылдамдықпен соғатын жел;
C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;
Д) күшті жел салдарынан жер бетінен шаңның, құмның, топырақтың және көлемі 1мм аз басқа да бөліктердің ауаға ұшуы;
Е) қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруі.

$$$ 81
Су басу бұл...
А) қар массасының тау беткейі бойынша төмен қарай жылдам лықсуы;
В) құрғақ жерді уақытша су алу, апаттық құбылыс болып табылатын судың жоғарғы деңгейі;
C) ауырлық күшінің әсерінен ылғалды топырақ массасының төмен қарай лықсуы;
Д) жер асты және жер үсті сулары, өзендер, мұздықтардың еруі салдарынан болатын гидрологиялық құбылыстар;
Е) мұздың еруі.

$$$ 82
Цунами бұл...
A) су асты және жағалаулардағы жер сілкінісі кезінде пайда болатын теңіз толқындары;
B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді гидросфералық шөгінділер;
C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;
D) қатты жел есебінен туындаған теңіз толқындары;
Е) мұзды теңіздердің еруі.

$$$ 83
Қар көшкіні бұл...
A) қар көшкіні тектес процесстердің тууының алдын алуға бағытталған, сондай-ақ атқарушы билік немесе өзін -өзі басқару органдарын және халықты қар көшкіні қаупі туралы дер кезінде хабарлаңдыруға бағытталған күзету – шектеулі және инженерлі - техникалық іс – шаралардың жиынтығы;
B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді атмосфералық шөгінділер;
C) тау жыныстарының желге мүжілу есебінен олардың байланысының, жер үсті және жер асты сулары қызметінің әлсіреуінен туындайтын құлама және тік жарға тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы;
D) адамдардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға шығын келтіретін, жылдам әрі кенеттен болатын қардың және мұздың таудың тік баурайымен қозғалуы.
Е) тау жынысының үлкен массасының, өзен алқабы мен теңіз жағалауына бөлініп, құлауы.

$$$ 84
Күшті жел бұл...
A) жел бағытының өзгерісімен қоса жүретін конвекциялық процестермен байланысты 20-30 мс жылдамдықпен соғатын желдің кенеттен қысқа мерзімді күшеюі;
B) үлкен қарқынды қысқа мерзімді метерологиялық шөгінділер;
C) ұзақ уақытты, 20мс аса жылдамдықпен соғатын өте күшті, теңізде қатты толқын және құрғақ жерде қирату тудыратын жел;
D) ауаның жер бетімен салыстарғандағы 14мс аса жылдамдықпен қозғалуы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 85
Құйын бұл...
A) жел бағытының өзгерісімен қоса жүретін конвекциялық процестермен байланысты 20-30 мс жылдамдықпен соғатын желдің кенеттен қысқа мерзімді күшеюі;
B) ауаның айналмалы тік немесе көлбеу ось бойымен қозғалатын атмосфералық түзілісі;
C) айналу жылдамдығы 100 мс және одан жоғары, диаметрі 1000 м болатын, үлкен қиратқыш күшке ие ұсақ масштабты атмосфералық күшті құбылыс;
D) ауаның жер бетімен салыстарғандағы 14мс аса жылдамдықпен қозғалуы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 86
Бұршақ бұл...
A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;
B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділе;
C) жылдың жылы мезгілінде қатты мұз түрінде, әдетте найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;
D) жауын-шашын 12 сағат және одан аз, мөлшері 50 мм және одан да көп болады; таулы, сел және қар көшкіні қауіпі бар аймақтарда 12 сағ. 30мм және одан аса;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 87
Нөсер (қатты жауын) бұл...
A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;
B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділер;
C) найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;
D) жауын-шашын 12 сағат және одан аз, мөлшері 50 мм және одан да көп болады; таулы, сел және қар көшкіні қауіпі бар аймақтарда 12 сағ. 30мм және одан аса;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 88
Найзағай бұл...
A) бірнеше тәулік тоқтамай немесе ұзақ дерлік мерзімде жауатын, тасқынға, су алу мен су астында қалуға алып келетін сұйық атмосфералық шөгінділер;
B) үлкен қарқынды ұзақ мерзімді гидросфералық шөгінділер;
C) найзағай кезіндегі нөсер жауынмен бірге жауатын атмосфералық шөгінділер;
D) түйдек – жауын бұлттарының дамуымен байланысты бұлттар мен жер беті арасындағы дүркін – дүркін электр зарядтарымен, дыбыстық құбылыстармен, қатты жауын – шашынмен, бұршақпен қоса жүретін атмосфералық құбылыс.
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 89
Қатты қар басу бұл...
A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;
B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;
C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты. Желілер бойындағы қатқан мұздың диаметрі 20 мм және одан да көбірек болады;
D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 90
Қатты боран бұл...
A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;
B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;
C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты. Желілер бойындағы қатқан мұздың диаметрі 20 мм және одан да көбірек болады;
D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 91
Қатты көк тайғақ бұл...
A) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік қозғалысын қиындататын қардың қарқынды ұзақ жаууы;
B) көру мүмкіндігін айтарлықтай нашарлататын және көлік магистралын қар басуға алып келетін, қардың жаууымен бірге болатын қатты желдің жер бетіне қарды тасымалдауы;
C) салқындаған тұман немесе жауын тамшыларының қатуы кезіндегі жердің немесе заттардың бетіндегі мұздың қалың қабаты;
D) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 92
Шаңды дауыл бұл...
A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;
C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;
D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 мс және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 93
Ауа температурасының күрт төмендеуі бұл...
A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;
C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;
D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 мс және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;
Е) дұрыс жауабы жоқ

$$$ 94
Қатты тұман бұл...
A) ауаның қолайлы орташа тәуліктік температурасы кезіңдегі жер бетіндегі ауа температурасының 0°С – ге дейін және одан да төмендеуі;
B) қысқа уақыт ішінде ауа температурасының аномалды төмендеуі немесе жоғарылауы. Ауа температурасының 1-2 тәулік ішінде 10°С-ге және одан аса өзгеруі;
C) 12 сағ. және одан ұзақ уақытта 100 м – ге дейін және одан да төмен болатын, жер бетіндегі ауаға тікелей асылған, көру мүмкіндігінін айтарлықтай нашарлауымен қоса жүретін, сұйық түрге айналған заттардың тамшы немесе кристалл түрінде топталуы;
D) көру мүмкіндігінің төмендеуімен, тұқым және жас өсімдіктермен қоса топырақтың жоғарғы қабатының үрленуімен, егістікті және көлік магистралдарын құм басумен сипатталатын үлкен көлемдегі шаңның немесе құмның қатты желмен тасымалдануы. Ұзақтығы – желдің басым кезінде 15 мс және одан да жоғары жылдамдықпен 12 сағ. және одан да жоғары;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

@@@ Адамның мекендеу ортасының қауіптіліктері

$$$ 95
Аштық -
A) суық, ыстық, аштық, шөлдеу,шаршау, экоулану;
B) су мен тамақ қорының жоқтығы;
C) инженерлік желілер мен ғимараттардың сейсмикалық бұзылуы;
D) авариялық жағдайда адам өміріне қауіп төндіретін факторлар;
Е) халық денсаулығының нашарлауына байланысты әлеуметтік күрделі жағдай.

$$$ 96
Қорқыныш -
A) суық, ыстық, аштық, шөлдеу,шаршау, экоулану;
B) өмірге немесе денсаулыққа қауіп төндіретін кез келген шынайы немесе елестік жағдай;
C) инженерлік желілер мен ғимараттардың сейсмикалық бұзылуы;
D) авариялық жағдайда адам өміріне қауіп төндіретін факторлар;
Е) халық денсаулығының нашарлауына байланысты әлеуметтік күрделі жағдай.

$$$ 97
Тірі қалу факторлары -
A) суық, ыстық, аштық, шөлдеу,шаршау, экоулану;
B) өмірге немесе денсаулыққа қауіп төндіретін кез келген шынайы немесе елестік жағдай;
C) ТЖ іс әрекеттерге дайын болу, өмірге құштарлық, өзін өзі құтқару әдістерін білу, тіршілік дағдыларын білу;
D) авариялық жағдайда адам өміріне қауіп төндіретін факторлар;
Е) халық денсаулығының нашарлауына байланысты әлеуметтік күрделі жағдай.

$$$ 98
Қауіпті гидрологиялық құбылыстар –
А) әр түрлі табиғи немесе гидродинамикалық факторлардың немесе екеуінің қосындысының әсер етуінен пайда болатын, адамдарға, ауылшаруашлық малдары мен дәнді дақылдарына, экономика нысандары мен қоршаған табиғи ортаға зақым келтіретін, шығу тегі гидрологиялық болып келетін оқиға немесе гидрологиялық процесстердің нәтижесі;
В) адамдарға, ауьлшаруашылық малдарына және өсімдіктерге, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға зақым келтіретін немесе келтіруі мүмкін атмосферада әртүрлі табиғи факторлардың немесе олардың қосыңдысының ықпалынан туындайтын табиғи процесстер мен құбылыстар;
C) тау жартастарының сынықтары мен су қоспасынан тұратын, қатты жауын немесе қардың қарқынды еруінен, сондай-ақ, қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруінің нәтижесінде таулы өзендер мен өзеншіктер арнасында кенеттен пайда болатын су басу;
Д) тау жынысының күйзелуі мен өзгеруінің геологиялық процесстері, тау жыныстарының мүжілуі, желдің жұмысы, жер асты және жер үсті сулары, өзендер, мұздықтардың салдарынан болатын гидрологиялық құбылыстар;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 99
Қауіпті метерологиялық құбылыстар –
А) әр түрлі табиғи немесе гидродинамикалық факторлардың немесе екеуінің қосындысының әсер етуінен пайда болатын, адамдарға, ауылшаруашлық малдары мен дәнді дақылдарына, экономика нысандары мен қоршаған табиғи ортаға зақым келтіретін, шығу тегі гидрологиялық болып келетін оқиға немесе гидрологиялық процесстердің нәтижесі;.
В) адамдарға, ауьлшаруашылық малдарына және өсімдіктерге, экономика нысандарына және қоршаған табиғи ортаға зақым келтіретін немесе келтіруі мүмкін атмосферада әртүрлі табиғи факторлардың немесе олардың қосыңдысының ықпалынан туындайтын табиғи процесстер мен құбылыстар;
C) тау жартастарының сынықтары мен су қоспасынан тұратын, қатты жауын немесе қардың қарқынды еруінен, сондай-ақ, қар үйіндісі мен мұзды теңіздердің еруінің нәтижесінде таулы өзендер мен өзеншіктер арнасында кенеттен пайда болатын су басу;
Д) тау жынысының күйзелуі мен өзгеруінің геологиялық процесстері, тау жыныстарының мүжілуі, желдің жұмысы, жер асты және жер үсті сулары, өзендер, мұздықтардың салдарынан болатын гидрологиялық құбылыстар;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 100
Химиялық, мұнай химиялық, мұнай газ өндіретін кәсіпорын өнеркәсібіндегі өртер мен жарылыстардың ерекшелігі?
A) аса қауіпті, алдын ала болжауға болмайтын, ауыр зардапты өрттер мен жарылыстар өрт және жарылыс қауіпі бар кәсіпорындарда орын алады;
B) қирауға алып келетін: дауылдар, құйындар, цунамилар, нөсерлер, су тасқындары, су басулар, жер сілкіністері, опырылмалар, сел тасқындары, қардың құлауы және т.б. апаттар;
C) нысанды пайдаланудың техникалық деңгейінің төмендігі, техникалық процесстермен басқару жүйесінің және өртке қарсы қызметтің жетілмегендігі, құрал – саймандардың ескіруі салдарынан бұл сала өзінің жоғары авариялылығымен ерекшеленеді;
D) нәтижесінде адамдар қаза тауып немесе ауыр дене жарақатын алған транспорттық оқиғалар, толық конструкциялық қирау, құтқарумен бірге жүретін кемелердің суға батуы;
Е) адамдардың өлімі мен із – түссіз жоғалуына, зардап шегушілердің дене жарақатына немесе кеменің және ондағы тасымалданатын материалды құндылықтардың зақымдануына алып келетін, ұшу немесе пайдалану кезіндегі әуе кемесіндегі қауіпті оқиға.

$$$ 101
Авиациялық апат -
A) аса қауіпті, алдын ала болжауға болмайтын, ауыр зардапты өрттер мен жарылыстар өрт және жарылыс қауіпі бар кәсіпорындарда орын алады;
B) қирауға алып келетін: дауылдар, құйындар, цунамилар, нөсерлер, су тасқындары, су басулар, жер сілкіністері, опырылмалар, сел тасқындары, қардың құлауы және т.б. апаттар;
C) нысанды пайдаланудың техникалық деңгейінің төмендігі, техникалық процесстермен басқару жүйесінің және өртке қарсы қызметтің жетілмегендігі, құрал – саймандардың ескіруі салдарынан бұл сала өзінің жоғары авариялылығымен ерекшеленеді;
D) нәтижесінде адамдар қаза тауып немесе ауыр дене жарақатын алған транспорттық оқиғалар, толық конструкциялық қирау, құтқарумен бірге жүретін кемелердің суға батуы;
Е) адамдардың өлімі мен із – түссіз жоғалуына, зардап шегушілердің дене жарақатына немесе кеменің және ондағы тасымалданатын материалды құндылықтардың зақымдануына алып келетін, ұшу немесе пайдалану кезіндегі әуе кемесіндегі қауіпті оқиға.

$$$ 102
Поездың апатқа ұшырауы –
A) бір немесе бірнеше темір жол қозғалмалы составының күрделі жөндеуден өтуге дейінгі деңгейде зақымдалуы мен бір немесе бірнеше адамның қаза табуы, зардап шеккендерге әр түрлі сипатта дене жарақатын, не болмаса нормативтік уақыттан асатын уақытта қозғалыстың толығымен тоқтап қалуына алып келген темір жолдағы авария;
B) механикалық транспорт құралдарының қозғаласы кезінде орын алған және өзімен бірге адамдардың қаза табуы мен дене жарақатын, транспорт құралдарының, ғимараттардың, жүктердің зақымдануын немесе басқа да материалдық шығын алып келген оқиғаны;
C) қозғалыстағы механикалық транспорт құралдары өзара немесе темір жол составымен соқтығысуы кезіндегі оқиға;
D) жолаушы немесе жүк поезының басқа поезбен немесе қозғалмалы составпен соғысуы, поездағы қозғалмалы составтың екі аралықта және станцияда шығып кетуі салдарынан адамдардың қаза табуы мен жаралануы, локомативтің сынуы немесе вагондардың мүлік тізімінен шығуына дейін баруы, болмаса сол аумақтағы қозғалыстың толық тоқтауы соғысудың немесе қозғалмалы составтың шығып кету салдарын жоюдың нормативті уақытынан асып кетуі;
Е) қозғалыстағы механикалық транспорт құралы тұрақтылығын жоғалту және аударылу кезіндегі оқиға.

$$$ 103
Жол көлік апаты –
A) бір немесе бірнеше темір жол қозғалмалы составының күрделі жөндеуден өтуге дейінгі деңгейде зақымдалуы мен бір немесе бірнеше адамның қаза табуы, зардап шеккендерге әр түрлі сипатта дене жарақатын, не болмаса нормативтік уақыттан асатын уақытта қозғалыстың толығымен тоқтап қалуына алып келген темір жолдағы авария;
B) механикалық транспорт құралдарының қозғаласы кезінде орын алған және өзімен бірге адамдардың қаза табуы мен дене жарақатын, транспорт құралдарының, ғимараттардың, жүктердің зақымдануын немесе басқа да материалдық шығын алып келген оқиғаны;
C) қозғалыстағы механикалық транспорт құралдары өзара немесе темір жол составымен соқтығысуы кезіндегі оқиға;
D) жолаушы немесе жүк поезының басқа поезбен немесе қозғалмалы составпен соғысуы, поездағы қозғалмалы составтың екі аралықта және станцияда шығып кетуі салдарынан адамдардың қаза табуы мен жаралануы, локомативтің сынуы немесе вагондардың мүлік тізімінен шығуына дейін баруы, болмаса сол аумақтағы қозғалыстың толық тоқтауы соғысудың немесе қозғалмалы составтың шығып кету салдарын жоюдың нормативті уақытынан асып кетуі;
Е) қозғалыстағы механикалық транспорт құралы тұрақтылығын жоғалту және аударылу кезіндегі оқиға.

$$$ 104
Соқтығысу –
A) бір немесе бірнеше темір жол қозғалмалы составының күрделі жөндеуден өтуге дейінгі деңгейде зақымдалуы мен бір немесе бірнеше адамның қаза табуы, зардап шеккендерге әр түрлі сипатта дене жарақатын, не болмаса нормативтік уақыттан асатын уақытта қозғалыстың толығымен тоқтап қалуына алып келген темір жолдағы авария;
B) механикалық транспорт құралдарының қозғаласы кезінде орын алған және өзімен бірге адамдардың қаза табуы мен дене жарақатын, транспорт құралдарының, ғимараттардың, жүктердің зақымдануын немесе басқа да материалдық шығын алып келген оқиғаны;
C) қозғалыстағы механикалық транспорт құралдары өзара немесе темір жол составымен соқтығысуы кезіндегі оқиға;
D) жолаушы немесе жүк поезының басқа поезбен немесе қозғалмалы составпен соғысуы, поездағы қозғалмалы составтың екі аралықта және станцияда шығып кетуі салдарынан адамдардың қаза табуы мен жаралануы, локомативтің сынуы немесе вагондардың мүлік тізімінен шығуына дейін баруы, болмаса сол аумақтағы қозғалыстың толық тоқтауы соғысудың немесе қозғалмалы составтың шығып кету салдарын жоюдың нормативті уақытынан асып кетуі;
Е) қозғалыстағы механикалық транспорт құралы тұрақтылығын жоғалту және аударылу кезіндегі оқиға.

$$$ 105
Автотрансторттағы ТЖ басты себептерінің қатарына жататындар:
A) қозғалыс ережесінің бұзылуы;
B) жылдамдықты жоғарылату;
C) автокөлікті мас күйінде жүргізу;
D) жолдың нашар жағдайы, метеожағдай, автокөліктегі ақау,
Е) барлық жауап дұрыс

$$$ 106
Әуе апаты дегеніміз?
A) аумақтық немесе барынша ауқымды төтенше жағдайларды алып жүретін, адам құрбаны бар үлкен авария, қиратушы құбылыс;
B) нормадан ауытқу;
C) әуе техникасының апаты;
D) жергілікті ТЖ аймағын алдын ала тексеру;
Е) ТЖ жою күштері мен құралдарын басқаруға арналған көліктік құрал немесе жабдықталған инженерлік ғимарат.

@@@ Радиациялық қауіпті нысандардағы төтенше жағдайлар

$$$ 10
Радиациялық авария -
A) аталған нысанды қалыпты пайдалану жобасымен алдын ала көрсетілген шекарасынан радиоактивті заттар және ионизациялаушы сәулелердің шығуы мен төгілуіне алып келетін, мөлшері пайдалану қауіпсіздігінің белгіленген шегінен асатын, радиациялы – қауіпті нысандағы авария;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) иондаушы сәулелердің адамдарға әсерін төмендету мүмкіндігі мақсатыңда радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдерін пайдалану және халықтың іс - әрекетінің тәртібі;
Е) радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдері.

$$$ 108
Радиациялық қорғау режимі -
A) иондаушы сәулелердің адамдарға әсерін төмендету мүмкіндігі мақсатыңда радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдерін пайдалану және халықтың іс - әрекетінің тәртібі;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) радиоактивті заттарды сақтайтын, өңдейтін, пайдаланатын немесе тасымалдайтын нысан;
Е) радиоактивті заттармен ластануы.

$$$ 109
Радиациялық бақылау -
A) иондаушы сәулелердің адамдарға әсерін төмендету мүмкіндігі мақсатыңда радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдерін пайдалану және халықтың іс - әрекетінің тәртібі;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) радиоактивті заттарды сақтайтын, өңдейтін, пайдаланатын немесе тасымалдайтын нысан;
Е) радиоактивті заттармен иондаушы заттардың басқа да көздерімен жұмыс кезіндегі радиациялық қауіпсіздікті және санитарлы ережелердің нормаларын сақтауды қадағалау, сондай-ақ адамдардың сәулелену деңгейі және нысандағы және қоршаған ортадағы радиациялық жағдай жөнінде хабарлама алу.
заттармен ластануы.

$$$ 110
Өткіш радиация -
A) аталған нысанды қалыпты пайдалану жобасымен алдын ала көрсетілген шекарасынан радиоактивті заттар және ионизациялаушы сәулелердің шығуы мен төгілуіне алып келетін, мөлшері пайдалану қауіпсіздігінің белгіленген шегінен асатын, радиациялы – қауіпті нысандағы авария;
B) ядролық жарылыс кезінде шығатын гамма сәулелер мен нейтрондар;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) иондаушы сәулелердің адамдарға әсерін төмендету мүмкіндігі мақсатыңда радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдерін пайдалану және халықтың іс - әрекетінің тәртібі;
Е) радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдері.

$$$ 111
Радиоактивті ластану -
A) аталған нысанды қалыпты пайдалану жобасымен алдын ала көрсетілген шекарасынан радиоактивті заттар және ионизациялаушы сәулелердің шығуы мен төгілуіне алып келетін, мөлшері пайдалану қауіпсіздігінің белгіленген шегінен асатын, радиациялы – қауіпті нысандағы авария;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) иондаушы сәулелердің адамдарға әсерін төмендету мүмкіндігі мақсатыңда радиоактивті ластану аймағындағы қорғаудың әдістері мен тәсілдерін пайдалану және халықтың іс - әрекетінің тәртібі;
Е) иондаушы сәулелердің адамдарға әсері.

$$$ 112
Радиациялы қауіпті нысан -
A) аталған нысанды қалыпты пайдалану жобасымен алдын ала көрсетілген шекарасынан радиоактивті заттар және ионизациялаушы сәулелердің шығуы мен төгілуіне алып келетін, мөлшері пайдалану қауіпсіздігінің белгіленген шегінен асатын, радиациялы – қауіпті нысандағы авария;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) радиоактивті заттарды сақтайтын, өңдейтін, пайдаланатын немесе тасымалдайтын нысан;
Е) радиоактивті ластануы бар территория..

$$$ 113
Радиоактивті ластану аймағы -
A) аталған нысанды қалыпты пайдалану жобасымен алдын ала көрсетілген шекарасынан радиоактивті заттар және ионизациялаушы сәулелердің шығуы мен төгілуіне алып келетін, мөлшері пайдалану қауіпсіздігінің белгіленген шегінен асатын, радиациялы – қауіпті нысандағы авария;
B) жер үстінің, атмосфераның, судың болмаса азық–түліктің, тағамдық шикізаттың және әртүрлі заттардың радиациялық қауіпсіздік және радиоактивті заттармен жұмыс істеу ережелеріндегі бекітілген шама денгейінен асатын мөлшердегі радиоактивті заттармен ластануы;
C) аймағында радиоактивті ластануы бар территория немесе аймақ;
D) радиоактивті заттарды сақтайтын, өңдейтін, пайдаланатын немесе тасымалдайтын нысан;
Е) радиоактивті заттармен ластануы.

$$$ 114
Радиацияның табиғи көздеріне жатады
А) табиғи радиоактивтік сәуле;
B) радиоактивтік изотоптар;
C) космостық сәуле;
D) рентгендік сәуле;
Е) иондаушы сәуле.

$$$ 115
Радиацияның жасанды көздеріне жатады
А) табиғи радиоактивтік сәуле;
B) радиоактивтік изотоптар;
C) космостық сәуле;
D) рентгендік сәуле;
Е) иондаушы сәуле.

$$$ 116
Сыртқы ортаның радиоактивті зақымдау көздеріне мыналар жатады:
А) уран өнеркәсібі және ядролық полигондар;
B) Әртүрлі үлгідегі ядролық реакторлар;
C) радио, химия өнеркәсібі
D) уран өнеркәсібі, әртүрлі үлгідегі ядролық реакторлар, радио, химия өнеркәсібі, ядролық полигондар;
Е) ядролық полигондар.

$$$ 117
Радиациялық авария дегеніміз
А) радиоактивті өнімдердің тасталуының немесе иондаушы сәулеленудің РҚО аумағын тиімді пайдалануға арналған жобадан артық мөлшерде шығуына байланысты болған апат;
B) технологиялық үрдістердің бұзылуы, механизмдердің, құралдар мен ғимараттардың зақымдануы;
C) аумақтық немесе барынша ауқымды төтенше жағдайларды алып жүретін, адам құрбаны бар үлкен авария, қиратушы құбылыс;
D) ТЖ көздерін туғызатын қауіптен халықтың, шаруашылық нысанының, өсімдіктердің, қоршаған ортаның қорғаныс жағдайы;
Е) адам құрбаны бар үлкен авария.

$$$ 118
Ядролық қару -
A) уран мен плутонийдің бірқатар изотоптарының ауыр ядроларды ыдырауынан болатын тізбекті реакция кезінде немесе сутегінің (дейтерий мен тритий) жеңіл ядролық изотоптары синтезінің термоядролық реакциялары кезінде бөлініп шығатын ішкі ядролық энергияны пайдалануга негізделген осы заманғы зақымдау құралы;
B) адамдардың өміріне қауіп тудыратын және материалдық құндылықтардың жойылуымен қатар жүретін процесс;
C) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
D) қауіпті биологиялық заттар
Е) қауіпті биологиялық заттар, адамдар мен жануарларды зақымдайтын биологиялық құралдар немесе адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктеріне, сондай – ақ қоршаған ортаға қауіп тудыратын патогенді микроағзалар.

$$$ 119
Ядролық жарылыс кезінде мынадай зақымдаушы факторлар пайда болады:
A) соққы толқыны, сәуле жарқылы;
B) өткіш радиация, жердің радиоактивтік ластануы;
С) электромагниттік импульс
D) соққы толқыны, сәуле жарқылы, өткіш радиация, жердің радиоактивтік ластануы, электромагниттік импульс;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 120
Иондаушы сәуле дозасы -
A) әдеттегі жарылғыш заттың массасы, оның жарылғыш энергиясы сол ядролық жарылғыштың жарылыс энергиясына тең болады;
B) белгілі бір ортада иондаушы сәуленің әсер ету шегі;
C) ядролық жарылыс бұлтынан жауған радиоактивті заттар жерге түсіп жерді ластауы;
D) ядролық зарядтың ыдырау өнімдері, сәуле шығаратын альфа-бета бөлшектері мен гамма-сәулелері;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 121
Жердің радиоактивтік ластануы -
A) әдеттегі жарылғыш заттың массасы, оның жарылғыш энергиясы сол ядролық жарылғыштың жарылыс энергиясына тең болады;
B) белгілі бір ортада иондаушы сәуленің әсер ету шегі;
C) ядролық жарылыс бұлтынан жауған радиоактивті заттар жерге түсіп жерді ластауы;
D) ядролық зарядтың ыдырау өнімдері, сәуле шығаратын альфа-бета бөлшектері мен гамма-сәулелері;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 122
Ауа соққы толқыны -
A) жарылыс орталығынан жан-жақка дыбыстан тез жылдамдықпен тарайтын күшті сығылған ауа аймағы;
B) жарылыс орталығындағы миллиард атмосфераға дейін жететін жоғарғы қысым белгілі бір ортада иондаушы сәуленің әсер ету шегі;
C) ядролық жарылыс бұлтынан жауған радиоактивті заттар жерге түсіп жерді ластауы;
D) Ядролық жарылыстың жанған өнімдері тез таралып, төңірегіндегі ауа қабаттарындағы қысым туғызады;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 123
Ауа соққы толқынының қуат көзі -
A) жарылыс орталығынан жан-жақка дыбыстан тез жылдамдықпен тарайтын күшті сығылған ауа аймағы;
B) жарылыс орталығындағы миллиард атмосфераға дейін жететін жоғарғы қысым белгілі бір ортада иондаушы сәуленің әсер ету шегі;
C) ядролық жарылыс бұлтынан жауған радиоактивті заттар жерге түсіп жерді ластауы;
D) Ядролық жарылыстың жанған өнімдері тез таралып, төңірегіндегі ауа қабаттарындағы қысым туғызады;
Е) Ядролық жарылыстың жанған өнімдері

$$$ 124
Ауа соққы толқыны әсер еткен кезде, органдардың жеңіл жарақаттануына әкелетін артық қысым
A) 20-40 кПа;
B) 40-60 кПа;
C) 60-100 кПа;
D) 100 кПа;
Е) 150кПА.

$$$ 125
Ауа соққы толқыны әсер еткен кезде, органдардың өте ауыр жарақаттануына әкелетін артық қысым
A) 20-40 кПа;
B) 40-60 кПа;
C) 60-100 кПа;
D) 100 кПа;
Е) 50кПА

$$$ 126
Ауа соққы толқыны әсер еткен кезде, органдардың ауыр жарақаттануына әкелетін артық қысым
A) 20-40 кПа;
B) 40-60 кПа;
C) 60-100 кПа;
D) 100 кПа;
Е) 150 кПА.

$$$ 127 В
Ауа соққы толқыны әсер еткен кезде, органдардың орташа жарақаттануына әкелетін артық қысым
A) 20-40 кПа;
B) 40-60 кПа;
C) 60-100 кПа;
D) 100 кПа;
Е) 150 кПа.

$$$ 128
Сәуле жарқылы -
A) белгілі бір ортада иондаушы сәуленің әсер ету шегі;
B) сәулеленген ортанын масса бірлігі жұтқан  энергия;
C) ауанын иондалуы бойынша клкг (кулон кг-ға) өлшенетін рентген және гамма-сәуленін мөлшері;
D) ядролық  жарылыстың зақымдаушы  факторы,   ультракүлгін, инфрақызыл және көрінетін сәулелерден тұрады;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 129
Радиация деңгейі деп:
A) ядролық жарылыс кезінде электрлі және магнитті өрістер пайда болады, өте қысқа мерзімде ғана болды;
B) Жердің радиоактивті заттармен ластануы;
C) сәулеленген ортанын масса бірлігі жұтқан  энергия;
D) радиоактивті сәулелердің қарқындығы, зақымданған жерде белгілі уақыт ішінде адамның сәуленуы мүмкін доза қуаты;
Е) жарылыс кезіндегі магнитті өрістер.

$$$ 130
Электромагниттік импульс деп:
A) Ядролық жарылыс кезінде электрлі және магнитті өрістер пайда болады, өте қысқа мерзімде ғана болды;
B) Жердің радиоактивті заттармен ластануы;
C) сәулеленген ортанын масса бірлігі жұтқан  энергия;
D) радиоактивті сәулелердің қарқындығы, зақымданған жерде белгілі уақыт ішінде адамның сәуленуы мүмкін доза қуаты.
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 131
Электромагнитті өріс әсерінің зиянын атап көрсетіңіз? (ядролық қарудағы)
А) адамдарға қауіп туғызады;
В) әскери техниканы істен шығарып бұзады;
С) ешқандай әсері жоқ;
D) өрт шығарады;
Е) электр желісін, байланысты істен шығарады.

$$$ 132
1 дәрежелі сәуле ауруы қандай сәулелену дозасы кезінде пайда болады?
A) 500 рентген;
B) 200-300 рентген;
C) 100-200 рентген;
D) 50-100 рентген;
E) 300-500 рентген.

$$$ 133
Адамның сәулелену ауруына ұшыраудың неше дәрежесі бар?
A) 2;
B) 4;
C) 5;
D) 6;
Е) 7.

$$$ 134
Радиоактивті зақымдану аймағы неше зонаға бөлінеді?
A) 8;
B) 6;
C) 5;
D) 4;
Е) 2.

$$$ 135
Радиоактивтік ластанудың А аймағы:
A) күшті радиоактивті ластану аймағы;
B) баяу радиоактивтік ластану аймағы;
C) төтенше қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
D) қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 136
Радиоактивтік ластанудың Б аймағы:
A) күшті радиоактивті ластану аймағы;
B) баяу радиоактивтік ластану аймағы;
C) төтенше қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
D) қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 137
Радиоактивтік ластанудың В аймағы:
A) күшті радиоактивті ластану аймағы;
B) баяу радиоактивтік ластану аймағы;
C) төтенше қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
D) қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 138
Радиоактивтік ластанудың Г аймағы:
A) күшті радиоактивті ластану аймағы;
B) баяу радиоактивтік ластану аймағы;
C) төтенше қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
D) қауіпті радиоактивті ластану аймағы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 139
Қирау сипатына қарай және құтқару жұмыстарының көлемін белгілеу үшін ядролық зақым ошағының I аймағы:
A) толық қирау аймағы
B) күшті қирау аймағы;
C) орташа қирау аймағы;
D) әлсіз қирау аймағы;
Е) қатты қирау.

$$$ 140
Қирау сипатына қарай және құтқару жұмыстарының көлемін белгілеу үшін ядролық зақым ошағының II аймағы:
A) толық қирау аймағы
B) күшті қирау аймағы;
C) орташа қирау аймағы;
D) әлсіз қирау аймағы;
Е) қатты қирау аймағы

$$$ 141
Қирау сипатына қарай және құтқару жұмыстарының көлемін белгілеу үшін ядролық зақым ошағының III аймағы:
A) толық қирау аймағы
B) күшті қирау аймағы;
C) орташа қирау аймағы;
D) әлсіз қирау аймағы;
Е) қатты қирау аймағы

$$$ 142
Қирау сипатына қарай және құтқару жұмыстарының көлемін белгілеу үшін ядролық зақым ошағының IV аймағы:
A) толық қирау аймағы
B) күшті қирау аймағы;
C) орташа қирау аймағы;
D) әлсіз қирау аймағы;
Е) қатты қирау аймағы

$$$ 143
Дозаның халық үшін қауіпті емес мөлшері?
A) 20 микрорентген;
B) 30 микрорентген;
C) 40 микрорентген;
D) 50 микрорентген;
Е) 60 микрорентген.
$$$ 144
Қандай қару жаппай зақымдау құралына жатады?
A) жарылғыш;
B ) зениттік;
C) химиялық;
D) жанғыш;
E) фугастық.

@@@ Химиялық қауіпті нысандардағы төтенше жағдайлар

$$$ 145
Химиялық қауіпті нысандар
А) Әсері күшті улы затттардың адамдарға зақымдаушы ықпалы;
B) Әсері күшті улы затттың зақымдауына ұшыраған нысан
C) Улаушы концентрациядағы әсері күшті улы заты бар нысан;
D) Әсері күшті улы заттарды шығаратын, сақтайтын немесе пайдаланатын шаруашылық нысандар;
Е) химиялық ластануы бар территория немесе аймақ.

$$$ 146
Әсері күшті улы заттардың қайнау температурасы
А) 20;
B) 25;
C) 30;
D) 35;
Е) 40.

$$$ 147
Химиялық қауіпті нысандағы апат мынадан болуы мүмкін
А) ӘКУЗ жабық ыдыстарда газ қысымының жоқтығы;
B) Қысымның атмосфера қысымына дейін төмендеуі;
C) улаушы концентрацияның әсерінің ұлғаюы;
D) қондырғының жұмыс істемеуі, қызметшілер қатесі, пайдалану тәртібінің бұзылуы;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 148
Аммиак -
А) сұйық ерітінді;
B) мүсәтірге тән қатты иісті газ;
C) түсі мен иісі жоқ газ;
D) қатты тітіркендіргіш иісі бар газ;
Е) кристалл.

$$$ 149
Аммиак қай мөлшерде жинақталғанда адам тіл тартпай кетеді?
A) 50-100 мгл;
B) 40-50 мгл;
C) 60-70 мгл;
D) 80-90 мгл;
Е) 10-20 мгл.

$$$ 150
Химиялық зақымдану аймағы
А) жануарлар, өсімдіктердің жаппай радиациялық зақымдануға ұшыраған аймақ;
B) ӘКУЗ зақымдануына ұшыраған аймақ;
C) биік жердегі зақымдалған бұлт тараған аймақ;
D) аласа жер төлелердегі зақымдалған бұлт тараған аймақ;
Е) авария, зілзала немесе апат салдарынан белгілі бір аумақта туындаған жағдай.

$$$ 151
Хлор
А) сұйық ерітінді;
B) мүсәтірге тән қатты иісті газ;
C) түсі мен иісі жоқ газ;
D) қатты тітіркендіргіш иісі бар газ;
Е) кристалл.

$$$ 152
Хлормен зақымдану кезіндегі алғашқы көмек
А) 10% ментол ерітіндісі бар су буымен демалдыру керек;
B) күлдіреген теріні 15 минут бойы 2% ас содасының ерітіндісімен жуу керек;
C) бор қышқылының 2 % ерітіндісімен шайған жөн;
D) альбуцидтің 30% ерітіндісін көзге тамызу керек;
Е) ыстық сумен жуу.

$$$ 153
Қатты әсер ететін химиялық заттар -
A) шаруашылық мақсатында қолданлатын және әртүрлі бұзылған немесе зақымданған технологиялық сыйымдылықтардан, қоймалардан және кұрылғылардың шығуы кезінде адамдардың жаппай зақымдануын тудыратын токсинді химиялық заттар;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) белгілі бір уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын, қауіпті химиялық заттардың қоршаған табиғи ортада концентрация немесе мөлшер түрінде таралуы;
D) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
Е) химиялық қауіпті нысандағы авария.

$$$ 154
Химиялық зақымдану -
A) шаруашылық мақсатында қолданлатын және әртүрлі бұзылған немесе зақымданған технологиялық сыйымдылықтардан, қоймалардан және кұрылғылардың шығуы кезінде адамдардың жаппай зақымдануын тудыратын токсинді химиялық заттар;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) белгілі бір уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын, қауіпті химиялық заттардың қоршаған табиғи ортада концентрация немесе мөлшер түрінде таралуы;
D) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
Е) өлімге алып келетін химиялық зат.

$$$ 155
Химиялық авария -
A) шаруашылық мақсатында қолданлатын және әртүрлі бұзылған немесе зақымданған технологиялық сыйымдылықтардан, қоймалардан және кұрылғылардың шығуы кезінде адамдардың жаппай зақымдануын тудыратын токсинді химиялық заттар;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) белгілі бір уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын, қауіпті химиялық заттардың қоршаған табиғи ортада концентрация немесе мөлшер түрінде таралуы;
D) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
Е) химиялық қауіпті нысандағы авария.

$$$ 156
Қауіпті химиялық заттар -
A) шаруашылық мақсатында қолданлатын және әртүрлі бұзылған немесе зақымданған технологиялық сыйымдылықтардан, қоймалардан және кұрылғылардың шығуы кезінде адамдардың жаппай зақымдануын тудыратын токсинді химиялық заттар;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) белгілі бір уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын, қауіпті химиялық заттардың қоршаған табиғи ортада концентрация немесе мөлшер түрінде таралуы;
D) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
Е) қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануы.

$$$ 157
Қауіпті химиялық заттың шығарылуы -
A) герметикалау кезінде техникалық құрылғылардан, қауіпті химиялық заттардың немесе өнімнің сақтайтын немесе тасымалдайтын сыйымдылықтардан химиялық авария тудыруы мүмкін мөлшерде төгілуі;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) герметикалау кезінде техникалық құрылғылардан, қауіпті химиялық заттардың немесе өнімнің сақтайтын немесе тасымалдайтын сыйымдылықтардан химиялық авария тудыруы мүмкін мөлшерде қысқа мерзім ішінде шығуы;
D) белгілі уақыт ішінде адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын мөлшерде немесе концентрацияда қауіпті химиялық заттар жайылған немесе алып келінген аймақ;
Е) қауіпті химиялық заттың төгілуі.

$$$ 158
Қауіпті химиялық заттың төгілуі -
A) герметикалау кезінде техникалық құрылғылардан, қауіпті химиялық заттардың немесе өнімнің сақтайтын немесе тасымалдайтын сыйымдылықтардан химиялық авария тудыруы мүмкін мөлшерде төгілуі;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) герметикалау кезінде техникалық құрылғылардан, қауіпті химиялық заттардың немесе өнімнің сақтайтын немесе тасымалдайтын сыйымдылықтардан химиялық авария тудыруы мүмкін мөлшерде қысқа мерзім ішінде шығуы;
D) белгілі уақыт ішінде адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын мөлшерде немесе концентрацияда қауіпті химиялық заттар жайылған немесе алып келінген аймақ;
Е) қауіпті химиялық заттар жайылған аймақ.

$$$ 159
Қауіпті химиялық нысан -
A) шаруашылық мақсатында қолданлатын және әртүрлі бұзылған немесе зақымданған технологиялық сыйымдылықтардан, қоймалардан және кұрылғылардың шығуы кезінде адамдардың жаппай зақымдануын тудыратын токсинді химиялық заттар;
B) қауіпті химиялық заттардың шығуы немесе төгілуімен қатар жүретін, адамдардың өлімін немесе зақымдануын, азық– түліктің, тағамдық шикізаттың және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысандағы авария;
C) белгілі бір уақыт ішінде адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп тудыратын, қауіпті химиялық заттардың қоршаған табиғи ортада концентрация немесе мөлшер түрінде таралуы;
D) қауіпті химиялық заттарды сақтайтын, өндіретін, пайдаланатын немесе тасымалдайтын нысан, ондағы авария немесе қирау кезінде адамдардың өлімі немесе ауылшаруашылық малдарының, өсімдіктердің, сондай – ақ қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануы мүмкін;
Е) қоршаған табиғи ортаның химиялық зақымдануын туғызуға мумкіндігі бар химиялық қауіпті нысан.

$$$ 160
Химиялық қару дегеніміз не?
A) уран мен плутонийдің бірқатар изотоптарының ауыр ядроларды ыдырауынан болатын тізбекті реакция кезінде немесе сутегінің (дейтерий мен тритий) жеңіл ядролық изотоптары синтезінің термоядролық реакциялары кезінде бөлініп шығатын ішкі ядролық энергияны пайдалануга негізделген осы заманғы зақымдау құралы;
B) адамдардың өміріне қауіп тудыратын және материалдық құндылықтардың жойылуымен қатар жүретін процесс;
C) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
D) қауіпті биологиялық заттар
Е) қауіпті биологиялық заттар, адамдар мен жануарларды зақымдайтын биологиялық құралдар немесе адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктеріне, сондай – ақ қоршаған ортаға қауіп тудыратын патогенді микроағзалар.

$$$ 161
Әсер етуіне байланысты химиялық қару түрлері қалай жіктеледі?
А) жүйкені сал қылатын (нервно-паралистические)
В) тұншықтырғыш
С) теріні күйдіріп, жара тудыратын
D) үрейлендіргіш
Е) барлық жауабы дұрыс

$$$ 162
Химиялық қауіпті объектілерге қандай аталған нысандар жатады?
А) тамақ өнеркәсіптері
В) кен өндіру орындары
С) химиялық зертханалар, химия өнімдері заводтары
D) дәріханалар
Е) дүкендер

$$$ 163
Аммиак авариясы болған кезде мақта мата таңғышын неге матырып алу керек?
А) 10% ментол ерітіндісі бар су буымен демалдыру керек;
B) 2% бор (лимон) қышқылы;
C) бор қышқылының 2 % ерітіндісімен шайған жөн;
D) альбуцидтің 30% ерітіндісін көзге тамызу керек;
Е) ыстық сумен жуу.

$$$ 164
Ерекше тұншықтырушы күші бар әсері күшті улы заттар -
A) күкірт көміртегі, тетаэтил-қорғасын, фосфор органикалық қоспасы;
B) хлор, фосген, хлорпикрин;
C) көміртек тотығы, ніл қышқылы;
D) аммиак, гептил, гидразин;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 165
Ерекше жалпы уландырушы күші бар әсері күшті улы заттар -
A) күкірт көміртегі, тетаэтил-қорғасын, фосфор органикалық қоспасы;
B) хлор, фосген, хлорпикрин;
C) көміртек тотығы, ніл қышқылы;
D) аммиак, гептил, гидразин;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 166
Тұншықтырушы және жалпы уландырушы күші бар заттар -
A) күкірт көміртегі, тетаэтил-қорғасын, фосфор органикалық қоспасы;
B) хлор, фосген, хлорпикрин;
C) көміртек тотығы, ніл қышқылы;
D) акрилонитрил, күкіртті сутек, азот қышқылы және азот тотықтары, күкіртті ангидрит;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 167
Тұншықтырушы және нейротропты күші бар әсері күшті улы заттар -
A) күкірт көміртегі, тетаэтил-қорғасын, фосфор органикалық қоспасы;
B) хлор, фосген, хлорпикрин;
C) көміртек тотығы, ніл қышқылы;
D) аммиак, гептил, гидразин;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 168
Метаболикалық улы заттар -
A) этилен тотығы, дихлорэтан;
B) хлор, фосген, хлорпикрин;
C) көміртек тотығы, ніл қышқылы;
D) аммиак, гептил, гидразин;
Е) дұрыс жауабы жоқ.

$$$ 169
Химиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына әсер ету сипатына қарай:
A) тыныс алу органдары, ішек – қарын жолы, тері жамылғысы мен шырышты қабық;
B) уытты, тітіркендіргішті, сенсибилизациялаушы, канцерогендік, мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
C) ақыл – ойлық ауыртпалықтардың ұлғаюы, анализаторлардың шамадан тыс шаршауы, эмоциялық ауыртпалықтар;
D) мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
Е) нейротропты.

$$$ 170
Химиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторлардың адам ағзасына ену сипаты бойынша сипатына қарай:
A) тыныс алу органдары, ішек – қарын жолы, тері жамылғысы мен шырышты қабық;
B) уытты, тітіркендіргішті, сенсибилизациялаушы, канцерогендік, мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
C) ақыл – ойлық ауыртпалықтардың ұлғаюы, анализаторлардың шамадан тыс шаршауы, эмоциялық ауыртпалықтар;
D) мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
Е) нейротропты.

$$$ 171
Биологиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторларға келесі жатады:
A) патогенді микроағзалар (бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар,) және олардың тіршілігіне қажетті заттар, микроағзалар (өсімдіктер мен жануарлар);
B) уытты, тітіркендіргішті, сенсибилизациялаушы, канцерогендік, мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
C) статикалық, динамикалық;
D) ақыл – ойлық ауыртпалықтардың ұлғаюы, анализаторлардың шамадан тыс шаршауы, эмоциялық ауыртпалықтар;
Е) уытты, тітіркендіргішті.

$$$ 172
Психофизиологиялық қауіпті және зиянды өндірістік факторларға келесі жатады:
A) патогенді микроағзалар (бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар,) және олардың тіршілігіне қажетті заттар, микроағзалар (өсімдіктер мен жануарлар);
B) уытты, тітіркендіргішті, сенсибилизациялаушы, канцерогендік, мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
C) статикалық, динамикалық;
D) ақыл – ойлық ауыртпалықтардың ұлғаюы, анализаторлардың шамадан тыс шаршауы,
Е) эмоциялық ауыртпалықтар.

$$$ 173
Нервті – психикалық ауыртпалықтар мына топтарға бөлінеді:
A) патогенді микроағзалар (бактериялар, вирустар, саңырауқұлақтар,) және олардың тіршілігіне қажетті заттар, микроағзалар (өсімдіктер мен жануарлар);
B) уытты, тітіркендіргішті, сенсибилизациялаушы, канцерогендік, мутагеңдік, репродуктивтік қызметке әсер ететін;
C) статикалық, динамикалық;
D) ақыл – ойлық ауыртпалықтардың ұлғаюы, анализаторлардың шамадан тыс шаршауы, эмоциялық ауыртпалықтар;
Е) эмоциялық ауыртпалықтар.
$$$ 174
Жеке химиялық пакет қандай қару қолданғанда пайдалануға арналған?
А) ядролық қаруды;
В) бактериологиялық;
С) метеорологиялық;
D) химиялық;
Е) снаряд, бомбаларды.

$$$ 175
Химиялық қарудың зақымдаушы факторларын атап көрсет?
А) ауаны, жерді, суды ластауы, адамдарды зақымдауы, химиялық бұлт ізі;
В) жерді радиоактивті заттармен ластауы;
С) жарылыс толқыны;
D) толқын соққысы;
Е) альфа, бетта, гамма сәулелер әсері;

$$$ 176
Егер сіз бөлмеде отырғанда өткір иісті, көзді ашытатын, көзден жас ағызатын иісті сездіңіз. Сіздің квартираңыз 1-этажда болса, сіз не істейсіз?
A) есікті терезені ашып бөлмені желдетесіз;
B) бөлмеден тез шығып, жоғарғы этажға көтерілесіз;
C) бөлмеден тез шығып, үйдің астындағы подвалға түсесіз;
D) желдеткішті өшіресіз;
E) 102 телефон шаласыз.

$$$ 177
Бөлмеде отырғанда, сіз сырттан Баршаның назарына дабылы бойынша хлордың төгілгені туралы хабарды естисіз. Сіз мақта мата дәкісін дайындау үшін қандай ерітінді дайындайсыз?
A) 2% сода ерітіндісін;
B) 10% раствор мүсәтір спиртін;
C) 5% лимон қышқылының ерітіндісін;
D) 10 % бор қышқылының ерітіндісін;
E) суды.

$$$ 178
Аммиактың адамға әсері қандай?
A) тыныс алу органдарын зақымдамайды;
B) бас айналады;
C) түшкіріп жөтелдіреді, тыныс алу ауырлайды;
D) дене қызарады;
E) күйіктер пайда болады.

@@@ Биологиялық (биологиялық - әлеуметті) төтенше жағдай

$$$ 179
Биологиялық (биологиялық - әлеуметті) төтенше жагдай -
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктердің аса қауіпті немесе кең таралған ауруларға шалдығуы, соның салдарынан белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметтік төтенше жағдайдың тууы немесе пайда болу мүмкіндігі;
C) уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін және адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына ауыр зардап келтіретін, не өлімге алып келетін инфекциялық ауру түрінде көрінетін адамдардың немесе жануарлар ағзасының зақымдалу жағдайы;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді;
Е) биологиялық - әлеуметті төтенше жагдай.

$$$ 180
Биологиялық қауіп -
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктердің аса қауіпті немесе кең таралған ауруларға шалдығуы, соның салдарынан белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметтік төтенше жағдайдың тууы немесе пайда болу мүмкіндігі;
C) уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін және адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына ауыр зардап келтіретін, не өлімге алып келетін инфекциялық ауру түрінде көрінетін адамдардың немесе жануарлар ағзасының зақымдалу жағдайы;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп, инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді.
Е) өлімге алып келетін инфекциялық ауру.

$$$ 181
Биологиялық (биологиялық - әлеуметті) төтенше жағдайдың шығу көздері -
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктердің аса қауіпті немесе кең таралған ауруларға шалдығуы, соның салдарынан белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметтік төтенше жағдайдың тууы немесе пайда болу мүмкіндігі;
C) уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін және адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына ауыр зардап келтіретін, не өлімге алып келетін инфекциялық ауру түрінде көрінетін адамдардың немесе жануарлар ағзасының зақымдалу жағдайы;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп, инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді;
Е) биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайының өзгеруі.

$$$ 182
Биологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктердің аса қауіпті немесе кең таралған ауруларға шалдығуы, соның салдарынан белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметтік төтенше жағдайдың тууы немесе пайда болу мүмкіндігі;
C) құқықтық нормалардың сақталуы, санитарлы – гигиеналық және санитарлы – эпидемологиялық ережелердің, технологиялық және ұйымдастыру – техникалық талаптардың орындалуы, сондай – ақ адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің инфекциялық аурулармен зақымдалуын болдырмауға, әлсіретуге және жоюға бағытталған тиісті құқықтық, санитарлы – гигиеналық, санитарлы – эпидемологиялық, ұйымдастыру және техникалық іс – шаралардың жүргізілуі;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп, инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді;
Е) ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырауы.

$$$ 183
Аса қауіпті инфекция -
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктердің аса қауіпті немесе кең таралған ауруларға шалдығуы, соның салдарынан белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметтік төтенше жағдайдың тууы немесе пайда болу мүмкіндігі;
C) уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін және адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына ауыр зардап келтіретін, не өлімге алып келетін инфекциялық ауру түрінде көрінетін адамдардың немесе жануарлар ағзасының зақымдалу жағдайы;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп, инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді;
Е) ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырауы.

$$$ 184
Инфекциялық аурудың қоздырғышы -
A) адамдардың, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің, қоршаған табиғи ортаның биологиялық төтенше жағдай көзі тудыратын немесе тудырған қауіптен қорғаныс жағдайы;
B) адамның немесе жануардың ағзасында паразиттенуге эвалюциялы бейімделген және инфекциялық ауруға шалдығуды тудыруға қабілетті патогенді микро ағза;
C) уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін және адамдардың, ауылшаруашылық малдарының өмірі мен денсаулығына ауыр зардап келтіретін, не өлімге алып келетін инфекциялық ауру түрінде көрінетін адамдардың немесе жануарлар ағзасының зақымдалу жағдайы;
D) белгілі бір аймақта биологиялық - әлеуметті төтенше жағдай көзі шығуы салдарынан адамдардың өмір сүру мен қызмет жағдайы өзгеріп, инфекциялық аурулардың кеңінен таралып және ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі төнеді;
Е) өсімдіктерінің шығынға ұшырау қауіпі.

$$$ 185
Эпидемия -
A) нақты бір аймақтағы ауру – сырқаудың саны әдеттегі тіркелетін деңгейінен біршама асатын, уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін белгілі бір аймақта адамдардың жаппай инфекциялық ауруының таралуы;
B) белгілі бір табиғи немесе әлеуметтік – гигиеналық жағдайда бірнеше мемлекеттің немесе құрлықтың аумағын қамту;
C) зақымдалу ошағын қоршаған халықтан толығымен окшаулауға және ондағы инфекциялық ауруды жоюға бағытталған эпидемияға қарсы және тәртіптік іс – шаралардың жиынтығы;
D) оқшаулау – шығу мен кіруге және қауіпті деп жарияланған аумақтағы адамдардаң қарым – қатынас жасауын шектеуге, медициналық бақылауды күшейтуге, жайылудың алдын алу мен инфекциялық ауруларды жоюға бағытталған шектеулі іс – шаралардың жүйесі;
Е) инфекциялық ауруының таралуы.

$$$ 186
Карантин -
A) нақты бір аймақтағы ауру – сырқаудың саны әдеттегі тіркелетін деңгейінен біршама асатын, уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін белгілі бір аймақта адамдардың жаппай инфекциялық ауруының таралуы;
B) белгілі бір табиғи немесе әлеуметтік – гигиеналық жағдайда бірнеше мемлекеттің немесе құрлықтың аумағын қамту;
C) зақымдалу ошағын қоршаған халықтан толығымен окшаулауға және ондағы инфекциялық ауруды жоюға бағытталған эпидемияға қарсы және тәртіптік іс – шаралардың жиынтығы;
D) оқшаулау – шығу мен кіруге және қауіпті деп жарияланған аумақтағы адамдардаң қарым – қатынас жасауын шектеуге, медициналық бақылауды күшейтуге, жайылудың алдын алу мен инфекциялық ауруларды жоюға бағытталған шектеулі іс – шаралардың жүйесі;
Е) Обсервация.

$$$ 187
Обсервация -
A) нақты бір аймақтағы ауру – сырқаудың саны әдеттегі тіркелетін деңгейінен біршама асатын, уақыт пен кеңістікте күшейе түсетін белгілі бір аймақта адамдардың жаппай инфекциялық ауруының таралуы;
B) белгілі бір табиғи немесе әлеуметтік – гигиеналық жағдайда бірнеше мемлекеттің немесе құрлықтың аумағын қамту;
C) зақымдалу ошағын қоршаған халықтан толығымен окшаулауға және ондағы инфекциялық ауруды жоюға бағытталған эпидемияға қарсы және тәртіптік іс – шаралардың жиынтығы;
D) оқшаулау – шығу мен кіруге және қауіпті деп жарияланған аумақтағы адамдардаң қарым – қатынас жасауын шектеуге, медициналық бақылауды күшейтуге, жайылудың алдын алу мен инфекциялық ауруларды жоюға бағытталған шектеулі іс – шаралардың жүйесі;
Е) қауіпті деп жарияланған аумақ.

$$$ 188
Эпидемия кезіндегі аурудың сипатына байланысты инфекцияның таралу жолдары -
A) су және ас арқылы;
B) трансмиссивті;
C) ауа – тамшылы;
D) су және ас арқылы, трансмиссивті, ауа – тамшылы;
Е) ауа арқылы.

$$$ 189
Эпидемиялық ошақтан жұқпалы аурулардың таралуын тоқтату үшін жүргізілетін шаралар қалай аталады?
А. Обсервация
В. Эпидемия
С. Карантин
D. А, С жауаптары дұрыс
Е. Дұрыс жауап жоқ

$$$ 190
Карантин мен обсервация кезінде ауруларды, олармен қарым қатынаста болған адамдарды анықтауды кім жүргізеді?
A) бақылау зертханалық қадағалау қызметі;
B) апаттық құтқару қызметі;
C) құтқарушылар;
D)эпидемиология бөлімі;
E) тәртіп сақтау қызметі.

$$$ 191
Биологиялық авария -
A) адамдардың денсаулығы мен өміріне, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін, қоршаған табиғи ортаға шығын келтіретін мөлшерде қауіпті биологиялық заттардың таралуымен қатар жүретін авария;
B) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
C) адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне олар мен жанасқанда жағымсыз әсер ететін, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға кері әсерін тигізетін, шығу тегі табиғи немесе жасанды биологиялық зат;
D) қауіпті биологиялық заттар, адамдар мен жануарларды зақымдайтын биологиялық құралдар немесе адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктеріне, сондай – ақ қоршаған ортаға қауіп тудыратын патогенді микроағзалар таратылған немесе алып келінген аумақ немесе аймақ;
Е) қауіп тудыратын патогенді микроағзалардын таралуы

$$$ 192
Қауіпті биологиялық зат -
A) адамдардың денсаулығы мен өміріне, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін, қоршаған табиғи ортаға шығын келтіретін мөлшерде қауіпті биологиялық заттардың таралуымен қатар жүретін авария;
B) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
C) адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне олар мен жанасқанда жағымсыз әсер ететін, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға кері әсерін тигізетін, шығу тегі табиғи немесе жасанды биологиялық зат;
D) қауіпті биологиялық заттар, адамдар мен жануарларды зақымдайтын биологиялық құралдар немесе адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктеріне, сондай – ақ қоршаған ортаға қауіп тудыратын патогенді микроағзалар таратылған немесе алып келінген аумақ немесе аймақ;
Е) өліміне алып келетін химиялық зат.

$$$ 193
Биологиялық зақымдану аймағы -
A) адамдардың денсаулығы мен өміріне, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне қауіп төндіретін, қоршаған табиғи ортаға шығын келтіретін мөлшерде қауіпті биологиялық заттардың таралуымен қатар жүретін авария;
B) адамға тікелей немесе жанама әсері ауыр немесе созылмалы ауру туғызатын немесе олардың өліміне алып келетін химиялық зат;
C) адамдарға, ауылшаруашылық малдары мен өсімдіктеріне олар мен жанасқанда жағымсыз әсер ететін, сондай-ақ қоршаған табиғи ортаға кері әсерін тигізетін, шығу тегі табиғи немесе жасанды биологиялық зат;
D) қауіпті биологиялық заттар, адамдар мен жануарларды зақымдайтын биологиялық құралдар немесе адамдардың өмірі мен денсаулығына, ауылшаруашылық жануарлары мен өсімдіктеріне, сондай – ақ қоршаған ортаға қауіп тудыратын патогенді микроағзалар таратылған немесе алып келінген аумақ немесе аймақ;
Е) қауіпті биологиялық заттардың таралуы.

$$$ 194
Республикада қандай сала індеттік жағдайды бақылауды іске асырады?
A) бақылау зертханалық қадағалау;
B) апаттық құтқару ісі;
C) тәртіп сақтау қызметі;
D) санитарлық дружина;
Е) өрт сөндіру қызметі.

$$$ 195
Дератизация дегеніміз не?
A) кенелер мен жәндіктермен күресу;
B) жұқпалы аурулардың көзі болып табылатын кеміргіштерді құрту;
C) пайда болған инфекциялар ошақтарын құрту;
D) карантин шараларын өткізу;
E) ауырған малдарды табу, оқшаулау және емдеу

$$$ 196
Дезинсекция дегеніміз не?
A) кенелер мен жәндіктермен күресу;
B) кеміргіштерді жою;
C) пайда болған инфекциялар ошақтарын құрту;
D) карантин шараларын өткізу;
E) ауырған малдарды табу, оқшаулау және емдеу

$$$ 197
Дезинфекция дегеніміз не?
A) кенелер мен жәндіктермен күресу;
B) кеміргіштерді жою;
C) пайда болған инфекциялар ошақтарын құрту;
D) карантин шараларын өткізу;
E) қоршаған ортадағы жұғымтал ауру қоздырғыштарды жоюға бағытталған шаралар.

$$$ 198
Дезактивация дегеніміз не?
A) кенелер мен жәндіктермен күресу;
B) кеміргіштерді жою;
C) пайда болған инфекциялар ошақтарын құрту;
D) жеке қорғаныс құралдарын, киімді, зақымдалған аймақты радиоактивті зақымданудан тазалау;
E) қоршаған ортадағы жұғымтал ауру қоздырғыштарды жоюға бағытталған шаралар.

$$$ 199
Аталған аурулардың қайсылары әлеуметтік маңызды ауруларға жатады?
А) алергия аурулары
B) туберкулез,бруцеллез,вирусты гепатит
C) қотыр, педикулез
D) жүрек аурулары
E) дұрыс жауабы жоқ

$$$ 200
Белгілі бір елде немесе елді мекенде жұқпалы ауруларының әдеттегі деңгейден едәуір көтеріліп, жаппай ауруға ұшырауы қалай аталады?
А. Обсервация
В. Эпидемия
С. Оба
D. Карантин
Е. Дұрыс жауап жоқ

Құрастырған: Экология және қоршаған ортаны қорғау кафедрасының
аға оқытушысы Бакирова Л.С.

Экология және қоршаған ортаны қорғау кафедрасының отырысында бекітілді. Хаттама №