Көмірлі шаң ауамен қоспада жарылатын қоспаны тудырады, шаң тым тез жанса,соғұрлым жанатын ұшпалы заттар, және олардың калориясы көбірек. Шаңның ылғалыдығымен күлінің жоғарлауы олардың жарылыс қауіпсіздігін төмендетеді.
Шаң жүйесіндегі шаңның өршуі көмірдің өзінің жануынан және шаңның қалуының нәтижесінде болады.
Көмір шаңының жарылуы шаң қызғаннан алынған, газ пайда болатын өнімдердің өршу салдарынан болады.
Біздің көмірлер үшін шаң жүйесінде кислород құрамы16 % дейін бу берілгендіктен төмендегенде әуе шаңы қоспасының өршуін жояды.
Жарылыстардың маңызды бөлігі оларды жібергенде және тоқтатқанда кескенде болады,шаңның ірі фракциясының құрамы азайғанда, шаң ылғалдығы азаяды, жүйеде кислородтың құрамы көтеріледі және шаң концентрациясы түседі және диірменнің температурасы көтеріледі.Жарылыста бүлінгеннен шаі жүйесін сақтау үшін, ол жарылысты қақпақтармен жабдықталады. Шаң жүйесінде қондырылатын, жарылыс қақпағының кесігі, шаң жүйесі көлемінің 0,025 м2 на 1 м3 кем емес сәйкес болу керек.
Жарылыс қақпақтары диірменнің кіретін және шығатын қылтасына, диірменді желдеткіштің сорылуында және қысып толтырылуында, сепараторда, циклонда және бункерлі шаңда қондырылады.
Шаң жүйесінің жарылуын болдырмау үшін қажетті:шаң жүйесінің шаңдануын болдырмау, цехте тазалық сақтау; кестеге сәйкес шаң және көмірдің жарамсыз болып қалады; ауысымның басында және соңында диірменнің кіретін және шығатын қылтасын жиі тексереді және шаң жүйесінің әр жіберген сайын.Ауысым ағынында көмірдің ылғалдығына байланысты циклон жағдайын және оның бітелуіне ағынның қайтарылуын тексереді; 70оС жоғары аэро қоспа температурасының жоғарлауына жібермейді; кесілген режимде диірменнің жұмыс істеуіне жіберілмейді. Диірменге көмір салуды тоқтатқанда – диірмен дереу тоқтатылсын; бункерде шаңның температурасын оның 65оС жоғары жоғарлауын жібермей бақылайды, 65оС жоғары жоғарлағанда ПТБ сәйкес әрекеттейді, яғни температураның жоғарлау себебін анықтайды(шаң сіңіруінің тұрып қалу ұзақтығынан жергілікті ошақтардың бар болуы, жарылыс қақпақтары арқылы сорылу орындарының мүмкіндіктері, және т.б) Шаң бункерін өзінің шаң жүйесінің немесе ең жоғарғы деңгейге дейін шнектерді толтырады. Егерде температура отырса, оның жарамсыз болып қалуын жіберілетін деңгейін минимуға дейін жеткізу және өрт сөндіру сызығынан бу беру;бу қазандары орындары тоқтатқанда ыстық резервке 3 тәулікті мерзімді
мерзімге дейін шаңмен, қажетті;шаң сіңіру шиберін жабады, олардан шаңды шығару және бу қазандары тоқтағаннан кейін шаң бункерін циклон астындағы асбестпен толтырып және бункерден сорғышты жауып қоршайды; ауысымға 2-реттен кем емес шнеки шаңын тексереді, оның жіберілу алдында жану ошағының жоқ болуын тексереді. Ауысым сайын жарылыс қақпағының түзулігін тексереді; күнделікті циклондардың кірілетін трубкаларын тексереді және тәуліктік ведомостіде онда жиналғандарды жою; жану ошағы барда шаң шығару жіберулігі оларды толық жойғанна кейін рұқсат етіледі.Шаң бункерінде жану ошағын өшіру үшін, диірмен барабанына өрт сөндіру сызығын өткізеді. Өрт сөндіру сызығын сондай ақ шаңды шнекке, сепараторға, шаң циклонына диірменді желдеткіштерге және ауа қыздырытушарға өткізеді; диірменді жүйедегі өршіген ауаны жұмыс істемейтін бу қазандары орнына жағуға тыйым салынады; жанатын қондырғылар (муфельдер және мазутты форсункалар) 15 минут ішінде бу қазандары орындарында жағу желдеткішінен кейін ғана рұқсат етіледі;қазанды жаққанда негізгі жарылғыны қосу жағу қондырғысының жану факелының орнықты жетістігінде;ішкі тексеріс, шаң әзірлеу жабдығын тазалу және жөндеу цех басшылығының жазбаша рұқсатынан кейін және ТҚ тиісті ережесін сақтағанда жіберіледі; әуе шаңы жылжытылатын қоспасымен шаң жүйесі элементтерінің ашылуына рұқсат етілмейді;шаң толып тұрған шаң бункеріне персоналдың түсуіне рұқсат етілмейді;жабдықтың ішінде және оның сыртында тұтатылып тұрған ошақты сумен немесе өзге тәсілмен өшіреді немесе сыпырады; ашық тұтытатылған ошақты құммен немесе ұсақ күлмен өшіреді, су аздап шашыратқанда рұқсат етіледі.