Армысыздар құрметті қонақтар, ұстаздар, оқушылар!!!
Фортепиано бөлімінің ұйымдастырумен өтетін Музыка әлеміне саяхат атты іс-шарамызға қош келдіңіздер!
- Өмір ырғақ, нәзік әуен, асқақ үн, айдын, дала аспан-үн!
- Ғұмыры жоқ ырғақтардан басқаның!
- Ей, адамзат, бас әуенге, қос әнге,
- Шырқат биік тіршіліктің дастанын!!
Без музыки не проживу и дня!
Она во мне. Она вокруг меня.
И в пенье птиц, и в шуме городов,
В молчанье трав и в радуге цветов,
И в зареве рассвета над землей…
Она везде и вечно спутник мой.
Музыка әлемі-адамзат мәдениетінің байлығы ішіндегі мұхиттай шексіз, ғажап дүние.
Музыкада адамның асқақ ойлары мен әр түрлі сезім иірімдері бейнеленеді.
Музыканың адам жан дүниесіне тигізетін әсері орасан зор,
сондықтан оны шынайы ықыласпен қабылдау арқылы ғана түсінуге болады.
Согласитесь, музыка живет в каждом из нас, у каждого своя, неповторимая. И очень важно научиться слушать ее. А если не слушать? И не слышать? И не научиться? Что тогда? Музыка обижается и покидает того, кто невнимателен и равнодушен к ней, кто не хочет ее понять.
.
Музыканың жанрлары, түрлері өте көп:
Олар: Опералық, балеттік, симфониялық, камералық, халықтық музыкалар, әскери және аспаптық, вокалдық, эстрадалық, биге арналған, балаларға арналған, және т. б. музыка түрлері бар.
Әлемдік музыка қорына әр халық, әр ұлт өзіне тән өрнекпен өлшеусіз үлес қосып келеді.
Олардың музыкалары әр түрлі жанрды қамтиды. Әр халықтың өзіне тән ерекшеліктері болады.
Ол ерекшелік адам мінез-құлқы, іс-әрекеті, өмірдегі тұрмыс тіршілігі, әдет – ғұрпы, түсінік-түйсігі мен ойлау, сезіну қасиеттері сияқты дара сипаттарға байланысты.
Сондықтан музыканығ ерекшелігіескермей, бір өлшеммен өлшеуге болмайды. Музыканың шынайылығы мен өміршеңдігі де сол халықтығында.
Музыканың халықтық, классикалық, жалынды, жігерлі, тіпті жеңіл түрлерінің бәрі де-өмірімізге қажет дүниелер. Бірақ музыканы тыңдап, түсіну үшін дұрыс таным, талғам болуы тиіс.
Қазақ халқының музыкасы – халықпен бірге жасасып, тарихи әлеуметтік өмірі мен толғаныс тебіреністерін үздіксіз баян етіп келе жатқан саласы.
Жанарын жалынды егілген
Жаныңды жадыратар тілегімен
Ізгілік иманымен нәр беретін
Ләззат ал әншілердің жүрегінен.
1. Ән----------
Музыка – адамның тікелей жан дүниесінің тілі.
Музыка өзінің өте нәзік, сырлы әуенімен сезімтал адам жанының бар байлығын ашып бере алады.
Қазақ халқы үшін домбыра аспабының орны ерекше. Домбыра аспабы қазақты нағыз қазақ екеніне көз жеткізеді.
Домбыра күйлерін бізге жеткізген көптеген күйшілер баршылық, олар күй атасы Құрманғазы, дина, Даулеткерей және тағы басқалары.
Екі ішек бірі үсті. Бірі асты
Пернесін күйші еппен басты
Тиектен ағылып ғаламат күй
Күмбірі шанағында толқып тасы.
2. Күй---------------
Музыка – шынайы өнер, адамға әсер етіп, құдіретті эмоционалдық орасан зор күш арқылы эстетикалық талғамды оятады.
Адамзат қоғамы дамуының таң сәрісінде туып, музыка адам өмірінде елеулі орын алып келді.
Қандай да болсын өзіндік өмірлік атқаратын қызметіне байланысты, би музыкасының екі түрі бар: билейтін музыка және концерттік музыка.
Көптеген халық билері классик композиторлардың мамандық шығармашылығында, камералық музыкаларда, операларда, симфониялар мен балеттерде орын алады.
Бишілер емес, құс сияқты
Елестейді бір көрген түс сияқты
Әжемнің ұршығындай үйірілген де
Жер шарын айналдырған күш сияқты - дей келе өзбек биін назарларыңызға ұсынамыз!! Қошеметтеп биші қыздарыңызды қарсы алыңыздар!
3. БИ____________________
Сырнай аспабы гармоника деген сөзден шыққан, елге гармошка , гармонь , баян деген атпен белгілі. Сырнай аспабына арнап, композиторлар Панамаренко, басурманов, книппер тағы басқалары шығармалар жазған.
4. Баян__________________
Табады асыл сөзді ер данасы
Шығады білімдіден сөз сарасы
Салшы бір әсем әнге шарықтатып
Жастардың ойлы жасы...
5. ӘН_____________
Қазақтың дәстүрлі ән айту өнері бүгінде бірынғай стандартты нұсқалар шеңберінде қалып қоймай, дәстүрлі үлгілер түрінде жандана, жалғасын тауып әрі қарай дами түседі. Қазақтың дәстүрлі ән айту өнерінің Қазақстанның әр өлкелерінде өз ерекшеліктерімен әр түрлі болып келеді.
6. Терме____________
Ерте заманда өмір сүрген бір байдың тайпалған қара жорғасы болыпты. Әлгі жорғасы бәйгеден бәйге, жүлдеден жүлде қоймайды екен. Бір күні байдың жалғыз қызы ұзатылып, әкесінен қалың малының өтеуiне қара жорғасын сұрайды. Бай жорғасын қимайды, қиналады. Бірақ, жалғызының бетін де қайтара алмай, ақыры береді. Қызым, қаражорғаны бiр тайпалтып жорғалатшы. Жат жұртқа әкетiп барасың ғой, бiр көрiп қалайын ,- дейді бай қызын ұзатар алдында. Қара жорғаны ноқталы ұзын арқанымен бос қоя бередi. Жануар үйреншікті жорғасына сала жөнеледi. Сонда ноқтаға байланған ұзын арқан толқынданып, атпен бiрге жорғалап бара жатқандай болады. Осы әдемі көрініске қарап тұрған бiр күйшi Қара жорға деген күй шығарыпты.
Бұл күйдің әсерлі болып шыққаны соншалықты, оны естіген қазақ. қимылсыз қала алмаған. Бүгінде де солай. Буын-буының еріксіз босайды. Сол себепті де Қара жорға биі, кейіннен тіпті әні пайда болады. Жалпы, бұл күй тарихының ертекке, аңызға айналған бірнеше түрі бар,- дейді Қаражорға ұжымының жетекшісі Жамали Диқанұлы.- Өткен жылы Қытайдағы қандастарымыз Қара жорғаны Гиннес рекордтар кітабына енгізіп, ерледі. Бір мезгілде он мыңнан астам адам билеп, дүйім жұртты таң қалдырды. Өр Алтайдағы бауырларының осы сүйіншісін естіп, дүниежүзі қазақтарының бір марқайып қалғаны анық. Ол, ол ма? Бұл әуенге қытайлықтар қызығушылық танытып, зерттеп көрген.
Бидің денсаулыққа пайдасы барын байқайды. Бұл биді билеген адамның бүкіл сүйегі қимылдайды, яғни денені шынықтыру үшін таптырмайтын тәсіл. Жанға жағымды, тәнге пайдалы. Қазір Алтай мен Шыңжан мектептерінде сабақ осы Қара жорғамен басталатын болған.
7. ҚАРА ЖОРҒА биі___________________
Сіздер осы фортепиано қандай аспап және ол музыкада неліктен осынша маңызды орын алатындығы жөнінде ойланып көрдіңіздер бе?
Әрине, сіздер рояльді жақсы білесіздер, оны концерт залдарында, мәдениет сарайларында, музыка мектептерінде күнделікті көріп жүрміз.
Сахна төрінде тұрған үлкен, маңғаз рояль салтанатты сәттерде үстіңгі қақпағын ашып қойғанда қанатын жайып жіберген құсқа ұқсап кетпей ме?
Пианиноны кабинеттерде, оқу бөлмелерінде, үй ішінде көресіздер.
Фортепьяно считается струнно-клавишным музыкальным инструментом, звук извлекается путем нажатия клавиш, а они в свою очередь приводят в движения молоточки которые ударяют по струнам. Прародителем фортепиано были клавесины и клавикорды. Большим недостатком этих музыкальных инструментов было то, что звук при игре на них быстро затухал, также у этих музыкальных инструментов уровень громкости не изменялся из-за чего невозможно достигнуть динамику в музыке.
В фортепьяно этих недостатков нет. Механизмы фортепьяно таким каким мы его знаем сейчас изобрел еще в тысяча семьсот втором год у итальянский мастер Кристофори. В период романтизма фортепиано было популярным инструментом домашнего музицирования. Любители музыки предпочитали именно фортепиано, потому что оно давало возможность исполнять одновременно и мелодию, и гармонию. Рост популярности фортепиано привел к появлению пианистов-виртуозов. Все же необходимо отметить, что, несмотря на падение своей популярности, клавесин не исчез со сцены совсем. Его нежное звучание и сегодня можно услышать на концертах старинной музыки. Композиторы продолжают писать музыку для этого инструмента, клавесины производятся в достаточно больших количествах. у итальянский мастер Кристофори.
8. пианист_________________
Мир Музыки…
Это мир волшебный!..
Кажется, он создан из лучей и бликов
Серебристо – звездных.
Из дождинок тонких,
Из метелей белых.
Из капели звонкой, кажется, он сделан.
Из цветочных радуг!
Из потоков бурных!
Из огня и вихря!
Из небес лазурных!..
В нем зима искрится,
Радостно сияет.
Сказочная осень золотом пылает.
Там весна цветная!
Праздничное лето!..
Душу наполняет он добром и светом.
Құрметті қонақтар! Бүгінгі музыка әлеміне саяхат атты іс-шарамызды аяқтаймыз.... келесі кездескен