10 - вариант
БИОЛОГИЯ
1. Цитоплазмада... жүреді:
A) ұлғаю
B) қоректену, тынысалу
C) көбею
D) даму
E) өсу
2. Астық тұқымдас өсімдіктер тамыры:
A) Кіндік
B) Негізгі
C) Қосалқы
D) Жанама
E) Шашақ
3. Қарақаттың көбейетін өсімді мүшесі:
A) Жапырақ қалемшесі
B) Бүршіктері
C) Тамыр қалемшесі
D) Тамырсабағы
E) Сабақ қалемшесі
4. Бейорганикалық заттарды сіңіріп, органикалық зат тұзетін ағзалар:
A) Бактериялар.
B) Жануарлар.
C) Өсімдіктер.
D) Амеба.
E) Кірпікшелі кебісше.
5. Алқа тұқымдас өсімдік:
A) Бұршақ.
B) Алмұрт.
C) Алма.
D) Баклажан.
E) Бидай.
6. Өлген ағзаларды қарашірікке айналдыратын бактериялар:
A) ашыту
B) көк жасыл
C) сүт
D) шіріту
E) топырақ
7. Гидра денесінің қабаттары:
A) Үш.
B) Екі.
C) Көп.
D) Бір.
E) Төрт.
8. Өрмекші тәрізділерге жататындар:
A) кенелер
B) ақ планария
C) дафния
D) айқұлақ
E) аскарида
9. Ағзаның өсуін реттейтін гормонды бөлетін без:
A) Гипофиз.
B) Бауыр.
C) Ұйқы.
D) Бүйрек үсті.
E) Сілекей.
10. Адамның қимыл - әрекетін реттеп дене тепе - теңдігін сақтайтын:
A) алдыңғы ми
B) бас ми бағаны
C) аралық ми
D) мишық
E) ортаңғы ми.
11. Қантамырларының қабырғасы түзіледі:
A) Көлденең жолақты жүрек ұлпасынан.
B) Көлденең жолақты қаңқа ұлпасынан.
C) Бірыңғай салалы бұлшық ет ұлпасынан.
D) Екібасты бұлшық еттен.
E) Үшбасты бұлшық еттен.
12. Зиготадағы хромосома жиынтығы:
A) Триплоидты.
B) Гаплоидты.
C) Тетраплоидты.
D) Диплоидты.
E) Пентаплоидты.
13. Организмдердің күн мен түннің ұзақтығына жауап қайтарып анықтай білу қабілеті -
A) Фотопериодизм.
B) Биологиялық сағат.
C) Маусымдық өзгерістерге бейімделу.
D) Физиологиялық бейімделу.
E) Биологиялық ырғақ.
14. Халықаралық Адам және биосфера бағдарламасына қатысушы мемлекеттер -
A) Кәдімгі қорықтар ұйымдастырады.
B) Биосфералық қорықтар ұйымдастырады.
C) Қорықшалар ұйымдастырады.
D) Табиғат ескертқіштерін ұйымдастырады.
E) Микроқорықтар ұйымдастырады.
15. Буылтық құрттардың зәр шығару мүшесі:
A) аузы
B) терісі
C) әр буылтықтағы шұқырақ
D) желбезек
E) әр буылтықтағы имек түтікше
16. Жыл құсы:
A) Тырна.
B) Қарға.
C) Сауысқан.
D) Торғай.
E) Тоқылдақ.
17. Ағзаның иммунитет жүйесін құрайтын қан компоненті:
A) Гемоглобин.
B) Лейкоцит.
C) Эритроцит.
D) Фибриноген.
E) Тромбоцит.
18. Өкпеден жүрекке баратын қантамыр бай:
A) азотқа
B) азот оксидіне (II)
C) оттегіне
D) көмірқышқыл газына
E) бөгде газдарға
19. Күрделі заттардың жай заттарға ыдырауының аяқталуы
A) Аш ішекте
B) Ұлтабарда
C) Тоқ ішекте
D) Қарында
E) Ауызда
20. Балаларда мешел ауруының дамуы мына витаминнің (дәруменнің) жетіспеуінен болады -
A) С.
B) А.
C) В12.
D) В1.
E) Д.
21. Физикалық жұмыс кезінде жылудың теріден сыртқа шығарылу себебі:
A) Лүпілдің баяулауынан.
B) Бауырдың күшті жұмысынан.
C) Лүпілдің артуынан.
D) Қанда қанттың көбеюінен.
E) Тердің булануынан.
22. Қандай төрт элемент жасушаның негізгі химиялық құрамы болады:
A) көміртегі, оттегі, азот, сутегі.
B) кальций, магний, натрий, темір.
C) кальций, магний, натрий, хлор.
D) фосфор, калий, күкірт, хлор.
E) мырыш, мыс, йод, фтор.
23. АТФ молекуласының құрамындағы фосфор қышқылының қалдық саны:
A) 1
B) 4
C) 3
D) 2
E) 5
24. Макроэволюция түзетіндер:
A) Популяция.
B) Түраралық.
C) Даралар.
D) Түрлер.
E) Туыстар.
25. Ақ мүк деп аталу себебі:
A) Шымтезекке айналуынан.
B) Батпақта өсетіндіктен.
C) Өлі жасушаларының іші ауаға толы болғандықтан.
D) Ризоидтары болмағандықтан.
E) Тамыры болмағандықтан.
26. Тоспа ұлуының қан айналым жүйесі:
A) болмайды
B) ашық
C) тұйық
D) кіші қан айналу жүйесі
E) үлкен қан айналу жүйесі
27. Заттың пішіні мен түсін ажырататын көздің
A) тор қабықшасы ішіндегі құтыша.
B) ақ қабықшасы.
C) көз бұршағы.
D) нұрлы қабықшасы.
E) қасаң қабықшасы.
28. Күріштің, қант қамысы, көптеген көкөніс дақылдарының отаны:
A) Абиссиния орталығы.
B) Шығыс Азия орталығы.
C) Орталық Америка орталығы.
D) Оңтүстік Азияның тропиктік орталығы.
E) Жерорта теңізі орталығы.
29. Түрлер арасында қоректері біркелкі болған жағдайда туындайтын:
A) Арамтамақтық.
B) Жыртқыштық.
C) Паразиттік.
D) Тіршілік үшін күрес.
E) Селбесу.
30. Сөйлеу қабілеті жоқ, құралдары тастан жасалған қарапайым ғана, миының көлемі 600см³ адам:
A) Питекантроп.
B) Неандерталь.
C) Австралопитек.
D) Кроманьон.
E) Синантроп.