Термодинамиканың бірінші заңын изороцестерге қолдану.
Сабақ мақсаты:
• Изопроцестер туралы түсінік қалыптастыруды әрі қарай жалғастыру, термодинамиканың бірінші заңын изопроцестерге қолдану, заттың жылу сыйымдылығының өтіп жатқан процестерге тәуелділігі, туралы түсінік беру.
• Оқушылардың өз бетімен ғылым ой қорытындыларын жасай білуге жетелеу.
• Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру, жауапкершілікке, тиянақтылыққа, еңбекқорлыққа тәрбиелеу.
Сабақ әдісі: сұрақ - жауап, баяндау.
Сабақ түрі: аралас
Сабаққа керекті құралдар: компьютер, видеопроектор, слайдтар.
Сабақ барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі.
ІІ. Үйге берілген тапсырмалардың орындалуын тексеру. Тақырып бойынша қойылатын сұрақтар:
• Румфорд, Дэви және Джоуль тәжірибелерінің жылу табиғатын зерттеудегі рөлі қандай?
• Оларды жүргізгеннен кейін қандай қорытындылар жасалды?
• Майер мен Гельмгольцтың жылулық құбылыстарды зерттеуге сіңірген еңбектері қандай?
• Энергияның сақталу және түрлену заңы неліктен әмбебап сипат алады?
ІІІ. Жаңа ұғым беру.
Изохоралық процесс.
Изохоралық процесс кезінде газға берілетін энергия:
Тұрақты көлемдегі газдың меншікті жылу сыйымдылығы:
Изохоралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:
Бір атомды идеал газ үшін:
Изобаралық процесс.
Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы:
Изобаралық процесс кезіндегі берілген жылу мөлшері:
Бір атомды идеал газдың меншікті жылу сыйымдылығы:
Сонда изобаралық процесс кезінде берілген жылу мөлшері:
Екі атомды идеал газбен жұмыс істесек:
Изотермиялық процесс.
Изотермиялық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы:
Газдың осы процестегі жылу сыйымдылығы шексіздікке тең.
Идеал газдың изобаралық және изохоралық процестеріндегі меншікті жылу сыйымдылықтарының арасындағы байланыс:
- тұрақты қысым кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
- тұрақты көлем кезіндегі мольдік жылу сыйымдылық.
- Майер формуласы.
Адиабаталық процесс.
Адиабаталық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы:
Адиаталық процесс Пуассон теңдеуімен сипатталады:
деп идеал газдың тұрақты қысым кезіндегі жылу сыйымдылығының идеал газдың тұрақты көлем кезіндегі жылу сыйымдылығына қатынасын түсінеді:
ІV. Есептер шығару. 11 - жаттығу. №14 №15, №16.
VI. Қорытындылау.
VIІ. Бағалау.
VIІІ. Үйге тапсырма::§§5. 7. 5. 8. 11 - жаттығу. №17, №18, №21.