Жасушаның химиялық құрыдысы.Жасуша теориясының ашылуы Цтология-жасуша туралы ғылым. Жасушаны зерттейтін ғылымды цитология деп атайды№Олгрекше «цитос»- жасуша, «логос»- ғылым дегенді білдіреді. Йитология ғылыиы бір жасушалы, көп жасушалыжіне қызметін зерттейді. Ал жасуша бүкңл тірі денелердің ең қарапайым құрылысын, қызметін және дамуын сипаттайды. Сондықтан да цитологияның зерттейтін құбылыстары мен заңдылықтары цитология тәнтану, эмбриология, физиология, гинетика, биохимия, молекулалық биология және т.б. ғылым негіздерінің қалануына жол ашады.
Жасуша теориясы дегеніміз-тіршілік негізін құрайтын жасушалардың құрылымы, көбеюі және жасушалы ағзаларды қалыптастырудағы қызметі туралы жинақталған ұғым.Жасуша теориясының даму тарихы 300 жылға созылды. Оны зертеуде әр түрлі оптикалық әдістердіңдамуы микроскоптың жетілдіруіне негізделген. Алғашқы микроскопты XVII ғ.ағылшын физигі Роберт Гук жасаған. Олөсімдіктердің микроскоп арқылы қарап отырып, олардың ұлпаларынан ара ұсы тәрізденген құрылысты тапқан. Ол осы ұяларды грек сөзімен «йелмол-ла»-жасуша деп атады. Бұл жерде Гук тіршілігін жойған жасушалардың ұяшығын ғана көрген еді. Тірі жасушаны алғаш рет 1839 ж. Чех ғалымы Ян-------------- көрген еді. Ол жасушаның ішіндегі сұйықты протоплазма немесе алғашқы плазма деп атады. Қазір протоплазма тек тарихи дерек ретінде ғана пайдаланатын, оны ғылыми тілде йитоплазма дейді.Протоплазма ол жасуша ішіндегі сұйықтық пен ядро.XIX ғасырдың ортасында жануарлар мен өсімдіктердің жасушалары кеңінен зерттелді. Бұл екз ботаник Монтиас Шлейден мен зоолог ТЕадор Шваниға жасушалар дың құрылысы туралы ортақ қорытынды жасауға мүмкіндік береді.Олардың тұжырымдауы бойынша, өсімдіктер мен жануарлар жасушаларының құрылыстары өте ұсақ және тіршіліктің дербес иесі екендігі, тірі ағзаның ең ұсақ бірлігі, сонымен қатар жасушының тіршілік болмайтындығы туралы ғылымға түсінік береді. Осыдан кейін жасушаның тіршілігі үшін маңыздығы терең және жан-жақты зарттеле бастады. Мысалы, 1858 жылы Гудольф Вирхов әрбір жасуша өзіндегі жасушаның бөліну арқылы пайда болатынын анықтады. Карл Бер сүтқоректілердің жұмыртқа жасушасын ашып көп жасушалардың дамуы бір жасушадан басталатын және атомның сперметозойд пен аналық жұмыртқа қосылғанда,зигота түзілетінін анықталады. Бұл жаңалық жасушалардың ағза дамуындағы маңызын дәлелдеді. Тірі ағзалар жсушаларының