Қазақстан мен Еуропаның ипотекалық несиесін салыстырғанда, біздің елімізде ипотека неге қымбат?
Еурапалдық азаматқа статистика бойынша екі пәтер сатып алу үшін, біреуін өзіне, екіншісін жалға беру мүмкіндігі бар.
Еуропада ипотека алуға орташа деңгейде жылдық бағамы 4-5 пайыз.Ал тұлғалардың жалақылары өте жоғары Алматылықтармен салыстырғанда.
ҚР қаржы агентілерінің көрсеткіштері бойынша бірінші шілде 2006 жылға шейін берілген несиелер 12.2 пайыз құрайды.Оған қоса бүкіл салықтарды төлеп шыққанша жылдық пайыз 16-17 пайызға дейін жетеді.Демек, Еуропамен салыстырғанда біз ипотекалық несиені 2,5-3 есе артық төлейміз.Неге соншалықты қымбат?
Біздің риелторлық компанияларымыз соңғы 1-2 жылдары шетел бағыт
бойынша дами келеді:
Қазақстандықтарға Кипр, Эмират, Испания, Болгария және т.б көрікті жерлерде құрылыс ғимараттар, тұрғын үй кешендері ұсыныста.
Еуропадағы баға итұрғын үй кешендеріне жылына 10-15 пайыз өсуде (орташа бағамда ).Бүкіл шетел елдерде қозғалмайтын мүлікті сол елдің азаматтары ғана емес, басқа елдің азаматтары қозғалмайтын мүлікке ие бола алады, қазақстандықтарда.Ойланарлық жағдай, бірінші ипотекасы арзан, екіншіден ұлты мен азаматтығы қаралмайды.
Еуропалық елдерде ипотекалық төлемдерде айырмашылығы аз, жылдық пайыздары 4,25-4,5 пайыздар құрайды, Кипрда 7 пайыз фунта және 5 пайыз евро.Ұлыбританияда 5,7-6,9 пайыз фунт, Болгарияда 8-9 пайыз доллар, Эмиратта 6-7 пайыз.
Әрине, әр елде өз қосымша шарттары бар, несиелік тарихтары, несиелік соммасы, алу-төлеу мерзімдері, берілетін ссудалары.Бірақ, сонда да Қазақстан мен Еуропаның несиелері қандай айырмашылықта екенін көріп тұрмыз.
Қазақстанда, екінші деңгейдегі банктер сатып алу және тұрғын үй салуға берілетін несиелер 1998 жылдан бастап жұмыс істей бастады.Рынок мүлікке өсу деңгейде болғанда, несиелік жылдық көрсеткіш пайызы 25 пайыз құрайтын.Несиелік мерзім үш жыл.Кейіннен мерзім 5 жылға шейін өсті, ал жылдық пайыз төмендеді.Қазіргі кезде ипотека 25 жылға, 12-13 пайыздарда алуға болады, бірақта бүкіл салықтарды төлеп шыққанда жылдық пайыз 16-17 пайызды құрайды.
— қосымша төлемдер, бұл сақтандыру қағаздары, қолма-қол ақша беретін коммисияға төлінетін төлем, бұл 1-1,1 пайыз несиелік соммадан алынады.