Кәсіпорындағы өндірістік бағдарламаны жоспарлау туралы қазақша реферат
Өндімді өндіру жоспары (өндірістік бағдарлама ) кәсіпорының перспективалық және ағымдық жоспардың негізгі бөлімі болып табылады және ол сату көлемі , номенклатурасы, өнім ассортименті , оның сапасы , пайда массасы , рентабелдіктің деңгейі, кәсіпорынның нарықтағы орын бөлігінің көлемі арқылы анықталады. Өндірістік бағдарламаның құрылымы кәсіпорынның нарықты зерттеу бөлімшесі маркетингтік қызымет арқылы жүзеге асырылады.Өндірістік бағдарламаның құрылуының фирманың маркетингтік шаралар комплексіне осылар кіреді:
Фирма тауарының тұтынушыларды зерттеу мен олардың нарықтағы тәртібі;
Фирманың нарықтық мүмкіншіліктерінің анализі;
Өндірілетін тауар мен көрсетілетін қызыметінің бағалануы және перспективалар мен жетілдірілуі;
Өткізу кналдары мен қолданылатын формалардың анализі;
Фирма қолдалынатын бағақалыптастыру шараларының бағалануы;
Тауардың нарыққа жылжу шараларының зерттелуі;
Бәсекелестерді зерттеу;
Нарықтағы орының қадағалау (ең тиімді жағынан).
Маркетингтік зерттеулер жүргізілгеннен кейін өндірістік бағдарлама фирма ішінде осылайша орналасады:
Кәсіпорының өндірістік бағдарламасы.
Өнімнің ассортименті менноменклатурасы анықталып және жеткізу көлемі натуралды көрінсте қарастырылып келісімшарттарға сүйене отырып қабылданады.
Өнімнің жеткізу жоспары құрылады, тұтынушылардың әрқайсына натуралды көрсеткіш ретінде.
Жоспарланған уақыт аралықтың басы мен соңына өткізілмеген өнім қалдықтарының өзгеруі анықталады.
Жоспарланған уақыт аралығының ішіндегі күнтізбедегі натуралды көрініарқылы әр өнімнің өндірістік көлемі анықталады.
Өнім көлемі өндірістік қуатының баланстық есептеуге негізделеді жүргізугізуші бөлімшелер аймақтарға, цехтарға және кәсіпорынға толығымен негізделеді.
Баға өлшемдері есептеледі.( тауарлы және өөткізілген өнім)
Өнімнің жеткізу графигі тапсырыс берушілермен бекітілген елісімшартқа сай құрылады.
Бағдарлама кәсіпорынның негізгі цехтары арқылы жоспарланады.
Өндірістік бағдарлама 3-5 жылға жоспарланады , бір жыл квартал мен айға бөлінеді, натуралды, шартты натуралды еңбекті және бағалық көрсеткіштермен есептелінеді . Өндірістік бағдарламаның құрамы 9- суретте
Өндірістің көлемі натуралды көрсеткішке тән бірліктерінде шығарылатын өнімнің номенклатурасы мен ассортименті мінезделеді. Олардың тұтыну ерекшелігі болады .Өнім наменклатурасы – шығарылуға даын өнімнің аталуы. Өнімнің ассортименті — осы бұйымдардың құрылымы түрлер, типтер , сорттары, көлемі т.б номенклатуралы бөліктерге бөлінеді. Өнімнің көлемін анықтау негізінде өнімнің өндірістік жоспарлары натуралды көрсеткіші бағаны жеткізуді орындайды. Өнімді өндіру жоспарының айырмас бөлігі натуралды көрініс ретінде өнімн спапасының жетілдірілуі б.т. Бірынғай бұйымдардың көлемін өлшгенде әр түрлі материалдардан және басқа да көрсеткіштерімен ажыратылуы мүмкін болғанда шартты натуралды өлшеуіш қолданылады.
Өндіріс көлемінің еңбек өлшемі норма- сағат , адам – күндер, станко -сағаттар көрсетілетін натуралды көрсеткіштерге сәйкес жұмыстың саның, өндіру нормалары , еңбектің төлену көлемін анықтаудың мақсаты өндірістік бағдарламаның жоспарлануы басқа цехтар мен басқа мақсаттарға бағытталуы. Бағалы (ақшалай) өлшемдер жалпылаушы болып табылады. Олар арқылы фирма өнімдерінің жалпы көлемін анықтауға болады.
Тауарлы өнім — өнім, кәсіпорындарда өндірілген және өткізуге арналған өндірістік жоспардың негізгі көрінісі б.т. да жалпы және өткізілмелі өнімді есептеуге негіз.
Тауардың өнімділік бағасы болып кәсіпорынның өндірілетін өнімнің көлемінің бөлігін өткізуге арналған өнім бағасы.
Тауарлы өнімнің құрамын 10-суреттен көруге болады. Тауарлы өнімге тапсырыс беруші төлеген болса шикізаттың бағасыенгізілмейді, егер де бұл шикізаттан кәсіпорынд тапсырыс берушіге өнім жасалған болса онда тауарлық бағаға шикізатты өндіру шығындары кіреді.
Тауарлы өнім өндірістің көптеген салаларында заводтық әдіс арқылыанықталады . яғни тауарлық өнімні көлеміне дайын бұйымның бағасы енгізілмейді , сонымен бірге жартылай фабрикаттар кәсіпорынның өз қажеттілігіне өндірілген бұйымдар.
Бұл заңдылыққа тек азық- түлік кәсәпорындары бағынбайды, мұндай салада бағалық көрсеткіштерге өнімнің өндірілген көлеміне завод ішілік аударма , яғни өзіндік қажеттіліктерге жұмсалған өнімнің бағасы.
Дайын өнім бойынша тауарлық өнімнің кәсіпорынның істегі бағалармен жоспарланады . Отчет бойынша нақты белгіленген бағалар арқылы есептелінеді , сонымен бңрге отчетте тауарлы өнім кәсіпорынның сәйкестірілген бағаларымен анықталады. Өнімге төлеу құжаттарында өнім бағасынан тыс , қосылған құн салығы , акциздер және тағыда басқа төлемдер бөлінеді.
Кәсіпорының негізгі цехтардың цехтік бағдарламасы техникалық процестің қайта жүру тәртібін есептейді, яғни өндірушіден — өңдеушілерге содан соң дайындаушы цехтарға. Осындай тәртіп цехтардың өнім шығару уақытын бірлесіп қабылдауға мүмкіндік берді, олар заводтық өндірістік бағдарламасында белгіленген болады.